خاطرات روزانه آیت الله هاشمی رفسنجانی / سال ۱۳۷۶/ کتاب « انتقال قدرت»

شنبه ۲۴ خرداد ۱۳۷۶// ۸ صفر ۱۴۱۸// ۱۴ ژوئن ۱۹۹۷

آقای عبداله نوری آمد. از اظهاراتی که رهبری نسبت به ایشان در مورد مصاحبه‌اش کرده و نیز به خاطر اقدام رهبری در جلوگیری از اعطای نشان به آقای کرباسچی و احاله تخلفات شهرداری تهران به دادگاه، گله‌مند است؛ او در مصاحبه گفته که به دستور رهبری، از نامزدی ریاست مجلس به نفع آقای ناطق [نوری] کنار رفته است. گفت بنا دارند برای انتخابات مجلس خبرگان فعال شوند. آقای [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صدا و سیما] آمد. برای نشر یک روز زندگی من از صداوسیما، اجازه گرفت. خواست که در ترکیه، مشکل جواز تأسیس دفتر صداوسیما را حل کنم.

مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد اختلاف مجلس و شورای نگهبان درباره طرح منع استعمال دخانیات در مجامع عمومی، جلسه داشت؛ به نفع شورای نگهبان نظر دادیم. بخشی از آیین‌نامه [داخلی مجمع] را تصویب کردیم.

عصر به فرودگاه [مهرآباد] رفتم. ساعت ۴ بعد از ظهر، با مصاحبه و بدرقه رسمی، برای شرکت در اجلاس سران کشورهای دی ۸ که با ابتکار آقای [نجم‌الدین] اربکان، [نخست‌وزیر ترکیه] تأسیس شده است،^[1] به‌سوی استانبول پرواز کردیم. عفت و فاطی و مهدی و مهندس [اکبر] ترکان، [وزیر راه و ترابری]، همراه بودند. ۳ ساعت پرواز بود. در فرودگاه استانبول، دکتر ولایتی و یک وزیر ترکیه استقبال کردند. با هلی‌کوپتر به تیلن در کنار ساحل بُسفُر پروازکردیم. ترکیه قرار گذاشته بود که برای هیچ یک از سران، مراسم استقبال و بدرقه نداشته باشد؛ گرچه ورود و خروج راحت و بدون اتلاف وقت برای تشریفات بود، اما به نظرم سرد و بی‌رمق آمد؛ چون به استقبال‌ها و مراسم عادت‌کرده‌ایم

در هتل، آقای اربکان برای ملاقات آمد. صحبت‌های ایشان درباره خطرهای موجود برای امنیت ترکیه بود. اتهاماتی را که ارتش و اطلاعات ترکیه، درخصوص حمایت از [حزب کارگران کردستان] پ.ک.ک، به ایران می‌زنند، نقل کرد و توضیح خواست؛ بیشتر برای دفاع از خودش در برابر مخالفان که به عدم اهتمام به مسئله تروریسم پ.ک.ک متهمش می‌کنند.

من هم جواب تندی دادم و گفتم، این‌ها همان کسانی هستند که خود شما را متهم به بنیادگرایی می‌کنند و می‌خواهند حزب رفاه را منحل کنند و عجز خودشان را با متهم‌کردن ایران و منتقل‌کردن مسئله به خارج جبران می‌کنند. گرچه از صحبت من قلباً خوشحال شد، ولی خواست که گروهی برای تحقیق تشکیل شود؛ پذیرفتم.

سپس همراه همه سران و میهمانان، سوار کشتی شدیم و در محوطه بُسفُر گشتی زدیم. در کشتی با آقایان [محمد] سوهارتو، رئیس‌جمهور اندونزی، ماهاتیر محمد، نخست‌وزیر مالزی، حُسنی مبارک، رئیس‌جمهور مصر، خانم شیخ حسینه واجد، نخست‌وزیر بنگلادش و نوازشریف، نخست‌وزیر پاکستان و وزیر دفاع نیجریه احوال‌پرسی کردم.

مغرب به کاخ قدیمی بیلر بی در ساحل آسیایی بُسفُر رسیدیم. آقای [سلیمان] دمیرل، [رئیس‌جمهور ترکیه] و همسرش، در مدخل کاخ استقبال کردند. سر میز شام. دو طرفم آقایان دمیرل و اربکان بودند. در بین شام خوردن، من و اربکان برای نماز رفتیم و برگشتیم. صحبت‌های زیادی با هر دو نفر داشتم.

گفتند تا ۲ ماه دیگر از شمال عراق عقب‌نشینی می‌کنند. اربکان گفت، به‌زودی ریاست دولت را به خانم [تانسو] چیللر واگذار می‌کند. خیلی برایشان روشن نبود که چگونه می‌تواند به مجلس معرفی شود؛ اشکال قانونی دارند و امیدی ندارند که با انتخابات زودرس وضع بهتر شود و هم چاره‌ای جز این ندارند.

بحران سیاسی شدیدی دارند و احتمال کودتای نظامی هست و هر دو از دست ارتشی‌ها ناراحت‌اند، ولی خونسردی را حفظ می‌کنند. بحران اقتصادی و امنیتی هم دارند. جای نشستن عفت و فاطی مناسب نبود؛ عفت قهرکرد و شام نخورد. من بعد از شام فهمیدم. تا آخر سفر، عفت ناراحت بود. حق با اوست. دیروقت با خستگی خوابیدم.