خاطرات روزانه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی/ سال 1375 / کتاب «سردار سازندگی»
اقتصاد آب و هاشمی رفسنجانی
سه‌شنبه ۱۸ دی ۱۳۷۵ | ۲۷ شعبان ۱۴۱۷ // ۷ ژانویه ۱۹۹۶
به دفترم رفتم. کارها را انجام دادم. مدیران آب و جمعی از شرکت‌کنندگان در سمینار اقتصاد آب آمدند. آقای زنگنه، [وزیر نیرو] گزارش داد. من هم صحبت مفصلی در اهمیت آب و ضرورت تلاش برای حفظ و مهار آب‌ها و نیز مصرف صحیح آب نمودم.[1] در مهار آب و حفظ آب‌ها، ساخت سدها، توسعه آبخیزداری و آبخوان‌داری، فاضلاب شهری، تصفیه آب‌های آلوده، جلوگیری از آلوده‌شدن آب‌های زیرزمینی و در مصرف آب، استفاده از شیوه‌های آبیاری تحت‌فشار و اصلاح قیمت در آینده را مطرح کردم که در ایران در برنامه اول و دوم مورد توجه بودند و مطالعه برای استفاده از منابع آب شور و باروری ابرها را تذکر دادم.
به فرودگاه رفتیم و به سوی کیش پرواز کردیم. همشیره طیبه و بعضی از فرزندانش و همشیره‌زاده‌ها، نصرت و ملکه و بچه‌هایشان هم بودند. خانواده اخوی مرحوم حاج قاسم هم قبلاً رفته بودند. از بچه‌های خودمان کسی نبود، جز فرشته، [همسر مهدی] و مریم، [همسر یاسر]. تا شب در پاویون استراحت و پیاده‌روی در ساحل داشتیم. اصلاحاتی در ساحل و فضای پاویون کرده‌اند. هوا سرد است و امسال تاکنون باران نباریده است.
[1] - آقای هاشمی، با اشاره به ارزش و اهمیت منابع آب در کشور وسیع ایران که در منطقه جغرافیا کم‌آب دنیا نیز واقع شده، تأکید کرد: «اقتصاد آب، امروزه به‌یک موضوع جهانی تبدیل شده است و باید با آینده‌نگری و برنامه‌ریزی مناسب، از هم‌اکنون در صدد تأمین منابع آب کافی و مطمئن برای آینده کشور باشیم. حرکت وسیع و بی‌سابقه سدسازی در ایران که حدود ۱۳۰ سد در دست مطالعه با احداث است، انتقال آب از مناطق پُرآب به مناطق کم‌آب، از طریق کانال‌های مدون، طرح‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری که آب‌های زیرزمینی را ذخیره می‌کند و کویرزدایی، از جمله این سیاست‌های اصولی است‌که باید با جدیت بیشتری در آینده دنبال شود. استفاده از فن بارور کردن آبراه‌ها که اخیراً در برخی کشورهای کم‌آب جهان متداول شده است و همچنین بهره‌برداری از منابع آب شور نیز باید در ایران مورد مطالعه قرار گیرد.» ایشان با ابرازتأسف از اسراف و مصرف بی‌رویه آب در برخی مناطق ایران، خاطرنشان ساخت: «آب سرمایه‌ای ارزشمند و حیاتی برای انسان است و باید به‌تدریج ارزش واقعی خود را به‌دست آورد تا علاوه بر حفظ این نعمت بزرگ خداوندی، از اتلاف و هدر رفتن آن نیز جلوگیری شود. ارزش واقعی آب، برای مردم مناطق خشک و نیمه‌خشک بیشتر نمایان است و آنها از مشارکت در سرمایه‌گذاری‌های اصولی دولت، برای استفاده مناسب از منابع آب استقبال زیادی می‌کنند و باید برای این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌های بیشتری‌کرد. اصلاح سیستم فاضلاب شهرها، حفظ آب‌های سطحی و شهری و بازیافت آب از منابع زیرزمینی مناطق پُرآب شهرها، یکی از راه‌های اصولی تأمین این ماده حیاتی و از سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی و قابل برگشت است. ادامه این سیاست، می‌تواند آینده کشور را از لحاظ منابع آب و تأمین منابع مطمئن این‌ماده ارزشمند، تضمین‌کند.» رجوع‌کنید← کتاب «هاشمی‌رفسنجانی، سخنرانی‌های ۱۳۷۵»، دفترنشرمعارف‌انقلاب، ۱۳۹۷.