مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی با شبکه المنار
○ جناب آقای هاشمی نظر شما در مورد سفرتان به سوریه و همزمانی آن در خصوص اعلام موفقیت انرژی هسته‌ای چیست؟
● همزمانی تصادفی است. من برنامه‌ریزی کرده بودم که روزهای اول فروردین به اینجا بیایم که نشد و به تأخیر افتاد و مصادف با اعلام این موفقیت شد. شرایط حاکم بر سوریه، ایران و مسائل فلسطین در این مدت چندان فرقی نکرده است. در مجموع زمان سفر را به خاطر شرایطی که حاکم است، انتخاب کردم.
○ در این سفر جناب‌عالی در اظهارات خودتان اعلام داشتید: «ایران در برابر فشار علیه کشور سوریه از این کشور حمایت می‌کند.» درست است؟
● ما با سوریه در منطقه اهداف مشترکی داریم، مسأله فلسطین، لبنان و حراست از خود سوریه و ایران در برابر این فشارها و ایجاد آرامش در عراق موارد مشترک ما و سوری‌هاست. در بخشی از اینها فشارها روی سوریه و در بخشی هم روی ایران است. فکر کردیم در این مسافرت که فرصت زیادی هم داریم، با بحثهایی که با شخص آقای بشار اسد و مسئولان دیگر سوریه و دوستان لبنانی می‌کنیم، می‌توانیم تصیمات خودمان را قوی‌تر، روشن‌تر و جهت‌دارتر نماییم.
○ نظر جناب‌عالی در خصوص گفتگوی طرفهای لبنانی که حال انجام است، چیست؟
● من با این مذاکرات کاملاً موافقم و خوشحال هستم. سابقه نزاعهای طائفه‌ای را در لبنان می‌دانم. در آن موقع به لبنان می‌آمدم و نگران آن وضعیت بودم که مبادا لبنان دچار نزاع داخلی و بی‌ثباتی شود. همکاری سوریه و لبنان هم بسیار مهم است. در مجموع وقتی طرفهای ماجرا به مذاکره نشستند، ما را امیدوار کرد و در این فاصله که مذاکرات انجام شده، پیشرفتهایی داشته‌اند. از همه آنها خواهش می‌کنم مذاکرات را با حوصله ادامه بدهند تا به نتیجه برسند. جداً از این که در داخل لبنان تشنجی ایجاد شود، پرهیز کنند.
○ نظر جناب‌عالی در خصوص روابط ایران و لبنان در این شرایط چیست؟
● ما به ثبات لبنان علاقمندیم و منافعی جز رفاه، پیشرفت و امنیت لبنان برای خودمان در لبنان تعریف نکردیم. می‌دانیم اگر لبنان آرامتر باشد، منطقه هم آرامتر است و تشنج لبنان می‌تواندمسائل فلسطین و سوریه را دچار مشکل کند که در مجموع به نفع هیچ‌کس نیست. لذا بهترین کار این است که در لبنان آرامش باشد.
○ در خصوص مسائل عراق، آنچه گفته می‌شود این است که قرار است بین ایران و آمریکا گفتگوهایی انجام شود. هدف از گفتگوهای دو طرف چیست؟
● هنوز این گفتگوها شروع نشده است و چیز جدیدی هم نیست. چون قبلاً در افغانستان چنین مذاکراتی را به خاطر مسائل افغانستان داشتیم و هنوز هم سفرای ما در افغانستان در مسائل افغانستان حرف می‌زنند. در عراق هم نمایندگان ایران و آمریکا دو جلسه در اوایل اشغال داشتند. منتهی آن موقع مذاکرات قطع شد. این‌بار هم آمریکاییها پیشنهاد کردند. آمریکاییها فکر می‌کردند نیازی به ایران ندارند. ولی الان احساس کردند که نیاز دارند و درخواست کردند. ایران در ابتدا نپذیرفت، بعد دوستان ما در عراق مثل آقای حکیم و آقای جعفری درخواست کردند که ما این مذاکره را بپذیریم. ما هم به خاطر اینکه کمکی به آرامش عراق کرده باشیم، پذیرفتیم. ولی آمریکاییها آن را به تأخیر می‌اندازند.
○ چنانچه این گفتگوها به تأخیر بیفتد و دولت عراق تشکیل نشود، نظر شما در این خصوص چیست؟
● ما چون برای مذاکره دعوت نکرده بودیم، هدف خاصی را پی‌گیری نمی‌کردیم، آمریکاییها بودند که دعوت کردند و عراقیها بودند که از ما خواستند، ما هم اگر مذاکره شروع شود، می‌خواهیم وسیع‌تر از دولت حرف بزنیم. بالاخره مایلیم عراق از اشغال بیرون بیاید و آزاد و سرنوشت عراق در دست مردمش باشد. یکی از آن مسائل هم تشکیل دولت است، ولی فکر می‌کنم راه درست تشکیل دولت این است که ائتلاف یکپارچه متحد نامزد خود را معرفی کند. چه آمریکاییها آن را بخواهند یا نخواهند، آنها رأی کافی برای این منظور دارند و باید روی نظر خودشان این اقدام را انجام دهند.
○ نظر شما راجع به ثبات در منطقه، بخصوص در کشورهای لبنان، عراق، فلسطین و سوریه و ... چیست و اثر این ثبات در آینده منطقه چیست؟
● همه تلاش ما برای برقراری ثبات در منطقه است، عدم ثبات به نفع هیچ‌کس نیست. عدم ثبات در شرایط فعلی همراه با خونریزی است که جای تأسف دارد. علاوه بر اینکه منابع کشورها ضایع می‌شود و فرصتهای آنها از دست می‌رود، آسیبهای جدی را هم متحمل می‌شوند. منطقه هم منطقه مسلمانهاست، چرا باید با هم درگیر شوند و آسیب ببینند؟
○ پس از غنی‌سازی اورانیوم در ایران بسیاری از کشورهای عرب از این مسأله نگران شدند، چگونه می‌توانید این نگرانی را در قبال انرژی هسته‌ای رفع کنید؟
● دلیلی نمی‌بینم که کسی نگران باشد. آنچه که اتفاق می‌افتد، این است که ایران یک دانش و فناوری را در اختیار خواهد داشت که می‌تواند به نفع همه باشد. چون ما در صدد استفاده صلح‌آمیز هستیم. آثار انرژی صلح‌آمیز به همه می‌رسد. تاریخ ما نشان می‌دهد که هیچ‌وقت به فکر ایجاد مزاحمت برای دیگران نیستیم، بخصوص برادران عرب و همسایگان که ما آنها را برادر خود می‌دانیم و از خانواده اسلام هستیم. فکر نمی‌کنم آنها نگران باشند، مقداری القاء نگرانی می‌شود که از جاهای دیگر است.
○ آیا شما نگران نیستید که از سوی اسرائیل و یا آمریکاییها حمله‌ای علیه تأسیسات هسته‌ای ایران صورت بگیرد؟
● تجربه گذشته نشان داد که آمریکاییها از درگیری با ایران سودی نبردند و نیروهای انقلاب ایران بودند که آمریکا را از منطقه و از ایران بیرون کردند. در آن روزها چیزی نداشتند و الان همه چیز دارند. فرض را بر این می‌گذارم که آمریکا این‌قدر عاقل باشد که وارد چنین مهلکه‌ای نشود و برای خودشان و ما و منطقه دردسر درست نکند.
○ نصیحتی برای رئیس جمهور آمریکا جرج بوش ندارید؟
● نصیحتم این است که مسأله خیلی مهم است، اگر وارد مقطع جدید دیگری شوند، بیرون آمدنش دست کسی نیست و برای هر تصمیمی بیشتر فکر و محاسبه کنند. راه درست این است که با مذاکره و راههای دیپلماتیک مسائل را حل کنند.
○ چنانچه از سوی شورای امنیت شما را مجازات کنند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
● امیدوارم شورای امنیت چنین اقدامی نکند. چون به حیثیت آنها آسیب می‌رسد. هرچند برای ایران آسیب است، اما ایران از عهده مشکلات برمی‌آید.
○ نظر شما در خصوص سیدعباس موسوی چیست؟
● ایشان از بهترین دوستان ما بودند، همه ما این دو نفر را دوست می‌داریم. انشاءالله روزی درباره آقا شیخ عباس با شما حرف می‌زنم. آنچه که من به یاد دارم امام از شجاعت، مردانگی و اخلاص ایشان تعریف می‌کردند.
○ از اینکه این فرصت را در اختیار ما قرار دادید، تشکر می‌کنیم.
● موفق باشید.