مصاحبه
  • صفحه اصلی
  • مصاحبه
  • مصاحبه آقای هاشمی با واحد مرکزی خبر صدا و سیما پیرامون ارزیابی عملکرد دولت و مشکلات داخلی کشور

مصاحبه آقای هاشمی با واحد مرکزی خبر صدا و سیما پیرامون ارزیابی عملکرد دولت و مشکلات داخلی کشور

  • دوشنبه ۷ شهریور ۱۳۶۲

س - قوه مقننه و قوه مجریه باید یک ارتباط تنگاتنگ داشته باشند تا بتوانند از پس مشکلات و مسائل مملکت برآیند. شما به عنوان یک نماینده و به عنوان ریاست مجلس بفرمائید که ارتباط مجلس با قوه مجریه به چه نحوی هست و این ارتباط را چگونه ارزیابی می‏کنید؟

 ج - بسم‏الله الرحمن الرحیم. به نظر من الان رابطه مجلس و دولت در یک سطح مطلوب و قابل قبولی هست، یعنی مجلس که به شدت دنبال مصالح عمومی کشور و انقلاب است، دولت را هم همین جوری می‏داند. در مجلس کسانی که دولت را در خدمت انقلاب و مردم ندانند، خیلی کم هستند. ممکن است افرادی در مجلس باشند که بعضی از وزرا را ضعیف بدانند یا قبول نداشته باشند. اما اکثریت مجلس، دولت را صالح می‏داند و هماهنگ با دولت است و دلش می‏خواهد مشکل گشای دولت باشد و از طرفی یکی از حقوق بسیار مهم مجلس و هم از تکالیف بسیار مهم مجلس که نظارت و کنترل وضع دولت هست. ما می‏بینیم که نماینده‏ها با توجه به مقتضیات کشورمان، با توجه به جنگ و مشکلات انقلاب و فشارهایی که دشمنان ما روی کشور ما می‏آورند. با توجه به اینها موضعگیری می‏کنند؛ یعنی مطلق برخورد نمی‏کنند. این طور نیست که فکر کنند اگر وضعی ایده‏آل پیش نیاید باید دولت را تحت فشار بگذارند. یک جاهایی احساس ضرورت می‏کنند، می‏گویند. یک جاهایی خصوصی تذکر می‏دهند. یک جاهایی راهنمایی و کمک می‏کنند. همه گونه مساعدتی می‏کنند و تا حالا هم من نمی‏خواهم بگویم همه نماینده‏ها این طور هستند ولی اکثریت مجلس این جوری هست من یک چیزی در مجلس می‏بینم و آن این که هر وقت یکی از وزرا به مجلس می‏آیند و راجع به یک لایحه‏ای توضیح می‏دهند، توضیحات وزرا نقش تعیین کننده دارد در رأی و این دلیل این است که مجلس به حرفهای وزیر، اعتماد می‏کند.

 کم اتفاق افتاده وزیری بیاید و لایحه را توجیه کند و نماینده‏ها رأی ندهند و خیلی وقتها شده در مجلس ما طرحی دادیم و وقتی که وزیر آمده به شکلی مخالفت خودش را با طرح گفته و نماینده‏ها منصفانه برخورد کردند و حرف وزیر را قبول کردند و به طرح اگر مخالف بوده رأی ندادند.

بنابراین الان مجلس مؤید دولت است، البته ناظر هم هست، انتقاد هم می‏کند، ایده‏الی هم برخورد نمی‏کند، مطلق گرا هم نیست؛ البته فشارهایی هم روی دولت می‏آورند که یک قسمت از آن باید باشد اگر نباشد مثلاً بعضی از مأمورین فراموش می‏کنند که بالای سرشان نمی‏آیند.

 س - با توجه به مسائلی که فرمودید به نظر جنابعالی، دولت فعلی ما در چه بخشهایی بیشتر موفق بوده است؟

 ج - اینکه ما بخواهیم مشخص کنیم که مثلاً در چه بخشی بیشتر موفق بوده کار مشکلی هست. من خودم فکر می‏کنم در کل انقلاب در اکثر وقتها با توجه به واقعیتها موفق بوده، البته مردم به حق انتظار خیلی بیش از این ممکن است داشته باشند، به خاطر اینکه انقلاب شده و همه امکانات دست خودشان افتاده است.

 آدم می‏خواهد در جامعه عیب نباشد ولی با توجه به مشکلات جنگ و محاصره اقتصادی و به هم خوردن مدیریتها و فرار بخشی از سرمایه‏ها و از دست رفتن بعضی از تخصصها و مخالفت یک جمعی از مردم همین کشور که حالا سرمایه‏دار بودند یا با حکومت اسلامی موافق نبودند با اشکالات دیگری داشتند، مخالفتهای ضدانقلاب و مشغولیتهای فکری که برای مسئولان درست می‏کنند. با توجه به همه اینها که آدم در نظر بگیرد می‏بیند که در بخشها خیلی موفقیت بوده است.

 البته بخشها فرق دارد، مثلاً ما در بخشهای تولیدی به نظر می‏رسد، موفقتر هستیم تا توزیع؛ یکی از جاهایی که کار ما الان می‏لنگد، مسأله توزیع هست، البته حرف من مثل بعضیها این نیست که همه چیز فراوان است ولی توزیع بد است، من این جور نمی‏گویم؛ نه همه چیز فراوان نیست. خوب! واقعاً این طوری است که ما مثل گذشته واردات نداریم.

 در گذشته معیار بر عرضه و تقاضا بوده است یعنی هر چه که مردم می‏خواستند و بازار کشش داشته، نفت می‏فروختند و وارد می‏کردند و هیچ محدودیتی قائل نبودند. فکر می‏کردند اصلاً یک سیاستی هم بوده که مردم را به مصرف بکشانند، تشویق هم می‏کردند و آن به هم خورده، ما آن را برخلاف مصالح دیدیم و این طرز فکر را به هم زدیم.

 جامعه‏ای که با عرضه و تقاضا توزیعش اداره می‏شده الان به یک وضع مشخصی هم نرسیده یعنی نه ما با سیستم متمرکز عمل می‏کنیم یعنی با کنترل همه جانبه دولتی این جور نیست باز هم بعضی جاها عرضه و تقاضا حاکم است و خیلی جاها هم نه آن فراوانی را می‏توانیم درست بکنیم و صحیح هم نمی‏دانیم که ذخایر مملکت را بفروشیم و این نسل یا نسل آینده بخورد تمام بشود، پس عرضه و تقاضا را نمی‏خواهیم حاکم بکنیم. جامعه ما هنوز روی همان سنت قدیمی عمل می‏کند، کسبه، مشتریها، تولید کننده‏ها و مصرف کننده‏ها هم همانطور می‏خواهند عمل کنند.

 بنابراین سیستم توزیع ما لنگ می‏زند و هنوز نظام نگرفته است. من مثل بعضی‏ها تقصیر را فقط گردن وزرات بازرگانی نمی‏اندازم، این مجموعه هنوز جان نگرفته است و هم از پایه‏های قانونی محکم نشده، هم پایه‏های پذیرش مردمی و فرهنگی آن محکم نشده و عادت مردم هنوز غیر از این است. در بعضی از بخشها هم نمی‏خواهیم این طور عمل کنیم یعنی بنای ما این نیست که آن سیستم متمرکز دولتی درست بکنیم.

 دلمان می‏خواهد باز هم در بخش خصوصی و مردم، حتی‏الامکان عرضه و تقاضا حاکم باشد که وضع توزیعمان هنوز روبراه نیست. البته اقداماتی کردیم و در مسیر هستیم که به نقطه خوبی برسیم. تولید نسبتاً خوب است، ما در جنگ خیلی موفق بودیم، در شکستن ضدانقلاب خیلی موفق بودیم، در راه انداختن کارها و مشاغل بعد از انقلاب موفق بوده‏ایم.

 دشمنان ما پیش بینی می‏کردند که یک بیکاری کشنده‏ای این انقلاب را از پای در می‏آورد و ما آن جور نشدیم؛ البته ما بیکار هم داریم ولی از کشورهای مجاورمان و شاید همه دنیا، وضع بیکاری در کشور ما اگر کمتر نباشد حادتر نیست با این که انقلاب هم داشته‏ایم.

 در مسائل خدمات نسبتاً موفق بوده‏اند، مخصوصاً جهاد در روستاها خیلی خدمت کرده است، وزارت کشاورزی و وزارتخانه‏های دیگر همچون وزارت نیرو و بهداری خوب اداره کرده‏اند، ما این همه مجروح در بیمارستانهایمان معالجه شدند و اینها بر بیماران معمولی اضافه شده‏اند، به علاوه کم شدن پزشکانمان و کم کردن ورود دارو، باز می‏بینیم که نسبتاً خوب است.

 به نظر من خدمات در حدی که ممکن بوده خوب است، تولید خوب در روال افتاده است. مسائل دفاعی و امنیتی و نظامی‏مان خوب است؛ البته مسائل توزیعمان خوب نیست و توزیع هم عللش را عرض کردم و فکر می‏کنم که این هم اصلاح بشود و روال خوبی به خود بگیرد.

 س - می‏دانیم که حضرت امام و حضرت آیت‏الله العظمی منتظری تأکیدات زیادی دارند بر اینکه کشاورزی مملکت ما به لحاظ ویژگیهایی که دارد گسترش یابد، به نظر شما دولت توانسته است خودش را با این تأکیدات منطبق کند یا نه؟

 ج - یک مقدار در راه است و یک مقدار برای آینده برنامه‏ریزی کرده است. می‏دانید که کشاورزی به یک عناصری وابسته است که آن نیست، می‏دانید که مسأله زمین باید حل شود به هر حال این باید روشن شود که زمین مالکیتش در چه حدی است آیا آزاد است که هر کس هر مقدار می‏تواند داشته باشد؟ آیا محدود است؟ آیا تقسیم زمین باید بشود یا نشود؟ این مسأله هنوز مبهم است یکی مسأله آب است، آب یک چیز آنی نیست و ساخت یک سد، پنج شش سال طول می‏کشد تا بزنیم، کنترل آبها کار آسانی نیست و سایر چیزها مثل کود، بذر، تراکتور، کمباین و خیلی چیزها لازم دارد که باید به تدریج درست شود. ما در این مدت در بسیاری از موارد افت نکرده‏ایم، بلکه جلو آمده‏ایم.

 در بسیاری هم شاید در جا زده‏ایم ولی برنامه‏ریزی خوب شده است و در مجموع انسان امیدوار است که کشاورزی همان مسیری که حق است و باید اولویت داشته باشد و محور باشد، مخصوصاً در برنامه پنج ساله چنین چیزی هست، تا به حال گامهایی برداشته شده ولی نقطه مطلوبش ان‏شاءالله در برنامه پنج ساله خواهد بود.

 س - یکی از ویژگیهای خاص انقلاب اسلامی اعمال شعار نه شرقی نه غربی در سیاست خارجی هست، به نظر شما دولت ما در زمینه تحقق بخشیدن هر چه بیشتر به این شعار موفق بوده یا نه؟

 ج - ما از آن روزی که دولت مرحوم رجایی شروع شد یعنی خط امام به دولت رسید، مسیر درستی انتخاب کردیم، در دولت شهید رجایی، دولت شهید باهنر، دولت آقای مهدوی کنی و دولت آقای موسوی این مسیر کاملاً محفوظ است و سیاست کلی ما این است و عملاً هم دارید می‏بینید.

 ما نه باج به شرق می‏دهیم و نه به غرب، وابستگی‏هایمان را خیلی کم کرده‏ایم، و در کمتر کردن آن باز هم کوشا هستیم. این کار تنها دولت نیست، این کاری است که مال مجلس، ارگانها، ارتش و به خصوص سهم بزرگ را امام دارند.

 من یکی از موفقیتهای بسیار بزرگ را در سطح جهانی - نه فقط خودمان - این می‏بینم که دولت انقلابی ایران موفق شده که در دنیا جا بیاندازد که می‏تواند یک دولتی به وجود بیاید و روی پای خودش بایستد، مشکلات را تحمل کند و با شرق و هم با غرب ارتباط داشته باشد و این ارتباط، ارتباط تجاری، سیاسی، فرهنگی هم باشد اما ارتباط دو دولت مستقل و عادلانه.

 هیچ اجباری نیست، مسافرت ما تحت هیچ اجباری نیست، اکنون رابطه سیاسی ما تحت هیچ اجباری نیست، فکر می‏کنم هر جا که به نفع و مصلحت ما بود، انجام می‏دهیم. ممکن است اجبارهای داخلی به این شکل باشد که ما چیزی را نداشته باشیم و مجبور باشیم از فلان جا بگیریم، این اجبار را اسم بردیم ولی این اجبار سیاسی نیست.

 اجبار نیازهای طبیعی کشور است، البته طبیعی است. در این مقطع ممکن است خیلی از آن نیازهای طبیعی تحمیلی باشد که در آینده نداشته باشیم. به هر حال من دولت را موفق می‏دانم و مرحوم شهید رجایی و شهید باهنر را هم بسیار مؤثر می‏دانم در این روال راه انداختن در دولت؛ دولت آقای موسوی هم کاملاً در همان مسیر هست.

 س - می‏دانیم که رشد کارهای تحقیقی، علمی و فعالیتهای دانشگاهی یکی از ضرورتهای خاص زمان ما هست و اسلام هم در این زمینه تأکید شدید دارد. آیا به نظر شما دولت در این زمینه توانسته با توجه به شایعاتی که هست درباره اینکه ما اهمیتی نمی‏دهیم در زمینه علم و دانش، موفق باشد؟ و این باور را ایجاد کند که جمهوری اسلامی به این شایعات اهمیت نمی‏دهد؟

 ج - نمی‏دانم در سطح جهانی توانسته باشیم این باور را ایجاد بکنیم، چون تبلیغات علیه ما خیلی شدید است، البته به خاطر بسته شدن دانشگاهها که یک ضرورت بود که بسته باشد ما در این جهت ضرر خوردیم و این نیاز هم بود، خوشبختانه ما این نیاز را خوب از سر گذراندیم. یعنی این مقطع را گذراندیم و دانشگاههایمان را شروع کردیم. در این مقطع کارهای علمی مثل جهاد دانشگاهی و یا خود ارگانها هر یک در داخل خودشان، جهاد خودکفائی تشکیل دادند مثل ارتش، سپاه و سایر نهادها یا مثلاً سازمان پژوهشهای علمی و غیره تحقیقات زیادی شده در انرژی اتمی در وزارت نیرو در خیلی جاها در خود مؤسسات و کارخانه‏ها همه جا یک قدمهایی برداشته‏اند.

 شاید از لحاظ عمق، ما در این جهاد موفق بودیم اما اینها یک چیز چشمگیر مشخص نیست که آمار بدهیم مثلاً در این پنج سال این مقدار متخصص تربیت کرده‏ایم، این را اگر دانشگاه بود خیلی آسان می‏گفتیم اما این را در جریان عمل انجام دادند، آمار خاصی هم ندارند. من عقیده‏ام این است.

 از لحاظ عملی ما خیلی موفق بوده‏ایم، یعنی این چهار پنج سال، خیلی بیشتر از دوره‏های مشابه افراد متخصص عملی در زمینه کارهای تحقیقی و اجرائی کار کردند و در همه زمینه‏ها انصافاً این طوری بوده است اما آن حالت رسمی را که مثلاً مدرسه‏ها، دانشگاهها و دارالتحقیق‏های ما فارغ‏التحصیل ارائه بدهند، آمار ارائه بکنیم، نه به خاطر بسته بودن دانشگاه نبوده اما من خیال می‏کنم با زمینه‏سازی که شده محیط علم را پاک کرده، راه را باز کردیم برای تحصیل جدی بچه‏ها در آینده خیلی نزدیک وجهه علمی و تحقیقی جمهوری اسلامی وجهه مشخص می‏شود و آبرو خواهد داد. من به آینده علمی و تحقیقی کشورمان بسیار امیدوارم.

 س - یکی از مسائل دیگری که در مدت اخیر مطرح شد، عدم توجه به قانون و اجرای دقیق قانون از سوی دولت در برخی موارد بود که حتی امام هم در این زمینه دستوراتی فرمودند. به نظر شما دولت در حال حاضر در جهت اجرای دقیق قانون پیش می‏رود یا نه؟

 ج - من خودم جزو کسانی هستم که معتقدیم محور یک کشور باید قانون‏مندی باشد. قانون اگر محترم باشد و اجرا شود، مردم خیلی خیالشان راحت است؛ ممکن است یک قانون ناقص هم باشد ولی قانون جنبه قانونی دارد، مردم می‏دانند که به هر حال چنین است و امید دارند کم کم بفهمند که این ناقص است و اصلاحش کنند. اگر بی‏قانونی باشد، خیلی چیز بدی است.

 بی‏قانونی در یک کشور مانند این است که آدم دارد نان می‏خورد و در نان او خورده شیشه باشد؛ چه جور آدم هر لقمه‏ای که در دهانش می‏گذارد، نمی‏داند چه بر سرش می‏آید شاید هم نباشد، شاید هم باشد، آن حالت بسیار بد است. قانون باید حاکم باشد، منتها همان طور که می‏دانید، هیچ انقلابی در دنیا نبوده که بعد از انقلابش، فوری قانون داشته باشد، اصلاً معمول انقلابها چنین است؛ حالا کودتا چیز دیگری هست، هر انقلابی، تازه کودتاها هم چنین هستند؛ وقتی که رخ می‏دهد مدتها، نظام قبل را لغو می‏کند و نظام جدید را هم ایجاد نمی‏کند. یک شورای انقلاب مخفی وجود دارد که تصمیمات را می‏گیرند؛ تصمیمات خلق‏الساعه. ما این کار را نکردیم. ما از روز اول شروع کردیم - بعد از چند ماه - انتخابات و رأی گرفتن و قانون درست کردن و قوانین قبل را یک جا لغو نکردیم. خوب! ضرورتها خودش را برآدم تحمیل می‏کند؛ دیگر ناچار می‏شویم مثلاً دادگاههای سریع درست کنیم.

 یک وقت انقلابهای دیگر تصفیه کلی می‏کنند، مثلاً این قشر را یک دفعه بیرون کنید، یک دفعه بازنشسته کنید، یک دفعه اخراج کنید، از این طور کارها یا اعدام کنید. خوب! ما این کارها را نمی‏توانستیم بکنیم و نباید هم می‏کردیم؛ طبعاً یک استثناهائی بود که منتها از همان روز اول تا به امروز به طرف تکامل روحیه قانونمندی می‏رویم، البته همین حالا هم مواردی هست که به خاطر اینکه قانون قبل متناسب با انقلاب نیست، قانون جدید هم هنوز جایش را نگرفته یک قانون گذراندیم ولی ظرفیت جامعه طوری است قانونی که ما گذرانده‏ایم، هنوز نتوانسته مستقل بشود؛ مواردی هست که قانون نقض می‏شود.

 بعضی‏ها را هم اگر منصفانه برخورد کنیم، به صورت ناچار پیش آمده، به هر حال من می‏بینم یکی از غصه‏هایی که نماینده‏ها می‏خورند این است که به بعضی قوانین عمل نمی‏شود و به حق فریاد می‏کشند، دولت هم در بعضی موارد، عذرش را می‏گوید و در بعضی از موارد هم شاید عذری نتواند ارائه بدهد. در مجموع جمع‏بندی من این است که ما داریم به طرف حکومت قانون می‏رویم و این وظیفه ماست. الان اجرای قانون را وظیفه شرعی هم می‏دانیم یعنی مثل سایر قوانین اسلام که داریم، واجب می‏دانیم.

 س - اخیراً و مقارن با هفته دولت، دولت برنامه مدرن شده پنج ساله خود را به مجلس تقدیم کرده است. با توجه به مشکلاتی که ما داریم اعم از جنگ و سایر مشکلات، فکر می‏کنید که این برنامه توانسته باشد حل مشکلات ما را در پنج سال آینده در تمام زمینه‏ها پیش‏بینی کند؟

 ج - می‏دانید این برنامه پیشنهاد دولت است. معمولاً لوایح به مجلس که می‏آید یک مقدار عوض می‏شود. نماینده‏ها به خاطر ارتباطی که با مردم دارند، ممکن است در بعضی موارد، واقع بینی‏های بیشتری داشته باشند و احتیاجات محلشان را هم بیشتر می‏دانند. مجری‏ها هم یک نوع واقع بینی‏های دیگری دارند و ما موقعی می‏توانیم بگوئیم، که برنامه پنج ساله در مجلس تصویب شده باشد.

 من نمی‏دانم چند درصد این برنامه تأیید می‏شود. چند درصد آن عوض می‏شود. هنوز بحث آن نیز به طوری جدی شروع نشده است. پیش نویس این برنامه را من خوانده‏ام. عمده آن را دیدم. به نظر من برنامه همه جانبه‏ای است، چون این برنامه از پایین شروع شده است، از مناطق، از روستاها شروع کرده‏اند، از شوراها گرفته‏اند تا آورده‏اند بالا.

 ممکن است که همه نظرات جمع نشده باشد ولی اکثراً شده است و با توجه به این واقع بینی‏هایی که در گذشته بوده برنامه‏ها را آمریکا می‏داده و یا کارشناسان آمریکائی می‏داده‏اند و یا انگلیس و یا امثال اینها، الان این گونه نیست. از بطن مردم برنامه جوشیده و به بالا آمده است. روی واقع‏بینی یک مقدار کار شده است با یک مقدار تخصص، امکانات جمع‏بندی شده تا آن حدی که مقدور بوده است.

 آن دورنمایی که من از این برنامه دارم، پنج سال آینده اگر مشکل استثنائی برای ما پیش نیاید و عادی باشد، یعنی به همین نسبتی که داریم پیش می‏رویم قیافه کشور ما تا پنج سال دیگر خیلی عوض خواهد شد. البته می‏دانید که چهار تا برنامه پنج ساله داریم. برنامه بیست ساله داریم. در بیست سال آینده، خیلی آدم می‏تواند امیدوار باشد که برنامه‏های بیست ساله، کشور را به یک کشور قابل قبولی برای زندگی انسانی متناسب این زمان و براساس اسلام تبدیل کند.

 س - به عنوان آخرین سئوال بفرمائید که شما به عنوان یک نماینده، خواسته‏تان از دولت چیست و به عنوان ریاست محترم اولین مجلس نظام جمهوری اسلامی ایران، چه پیامی به مناسبت این هفته برای دولت و مردم دارید؟

 ج - یک نکته همین که من به عنوان نماینده از دولت انتظار دارم که قوانین مجلس مو به مو اجرا شود. اگر جایی از آن برایشان مشکل است، قوانین عادی را می‏شود اصلاح کرد که اصلاح می‏کنیم. این یک انتظار است، یک انتظار اینکه دولت مسأله توزیع را اولویت دهد به توزیع و سر و سامان بدهند، توزیع الان فشار زیادی روی بعضی از اقشار جامعه دارد. مثلاً کارمندها؛ کارمندها را ما از اول انقلاب حقوقشان را زیاد نکردیم و شاید هم از بعضی از درآمدها در گذشته داشته‏اند از آنها گرفتیم. بعضی‏ها هم حقوقشان را کم کردیم، گرانی هم واقعیتی است که داریم الان می‏بینیم، کارگرها یک مقدار حقوقشان زیاد شده، کاسب‏ها خودشان را با وضع منطبق می‏کنند، هر مقداری گران بشود، به همان مقدار گرانتر می‏فروشند و سود را یک مقدار زیادتر می‏کنند. طبقه کشاورز هم حقوقش را منطبق می‏کند. چون او هم به هر حال تولید خود را گرانتر می‏دهد، کارمند و حقوق بگیر به طور کلی یک قدری از دیگران بیشتر مشکل دارد. کل جامعه هم از این گرانی رنج می‏برد.

 من فکر می‏کنم، یکی از مهمترین کارهای و فوری‏ترین کارهای دولت این است که توزیع را به گونه‏ای ساماندهی کند که این مقداری که هست، عادلانه به همه برسد. حالا مقطعی هم تصمیمی بگیرند. البته بنده خودم هم شریکم، مجلس هم باید در این کار کمک کند، تنها دولت نیست. امام باید کمک کنند، اجازه بدهند و حمایت بکنند. روحانیت باید پشتیبانی کند، خود مردم باید پشتیبانی کنند، و دولت باید مجری خوبی باشد.

 دولت برای این کار طرح بدهد، مجلس تصویب کند و قانون لازم را بدهد. یکی از اولویت‏ها این است، یکی از کارهایی که من از دولت انتظار دارم، خود همین کارمندها هستند. به نظر من هنوز در ادارات ما، آن روحیه متناسب با انقلاب در همه به وجود نیامده است. خیلی‏هاشان هستند که خوب کار می‏کنند. عده‏ای هم هستند به هر دلیلی نواقصی دارند که خودشان در این کار مؤثرند. خوب! دولت باید کار توزیعی کند، آنها را اولاً تربیت کند، ثانیاً نظارت شدیدتری داشته باشند. ادارات یک مقداری مطابق با انقلاب شوند، مطابق‏تر شوند، اجازه ندهند عده کمی از کارکنان، اکثریت را که نسبتاً خوب هستند، بد نام کنند، حق آنها ضایع نشود و پشتیبانی از جنگ، همان طور که می‏کرده است، بکند و اولویت را به جنگ بدهد، اگر جنگ را حل کنیم، خیلی چیزهای دیگر ما حل می‏شود و ان‏شاءالله موفق خواهیم بود.

    والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته