مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی ( دوره اول – جلسه373 )

1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید رئیس – بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. باحضور 180 نفر جلسه رسمی است. دستور جلسه قرائت شود. منشی - بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم – دستور جلسه سیصد و هفتاد و سوم روز پنجشنبه بیستم آبانماه 1361 هجری شمسی مطابق با بیست و چهارم محرم الحرام 1403 هجری قمری. 1- گزارش شور دوم کمیسیونهای برنامه و بودجه فرهنگ و تحقیقات و تعلیمات عالیه، امور اداری و استخدامی در خصوص لایحه اجازه استفاده اعضای هیأت علمی کلیه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی از مزایای تبصره 1 ماده واحده لایحه قانونی پرداخت حقوق و مزایای مستخدمینی که تبدیل وضع یافته‌اند. 2- گزارش شور اول کمیسیون امور داخلی در خصوص طرح معافیت یک نفر از فرزندان خانواده شهداء از خدمت نظام وظیفه 3- گزارش کمیسیون صنایع و معادن راجع به لایحه معادن رئیس – تلاوت کلام الله مجید را شروع کنید. اعوذبالله من الشیطان الرجیم بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم و یدع الانسان بالشردعائه بالخیر و کان الانسان عجولا. و جعلنا الیل و النهار آیتین فمحونا آیة الیل و جعلنا آیة النهار مبصرة لتبتغوا فضلا من ربکم و لتعلموا عدد السنین و الحساب و کل شی فصلناه تفصیلا. و کل انسان الزمناه طائره فی عنقه و نخرج له یوم القیمة کتابا یلقیه منشورا. اقرا کتابک کفی بنفسک الیوم علیک حسیبا. من اهتدی فانما یهتدی لنفسه و من ظل فانما یضل علیها و لا تزر و ازرة وزر اخری و ما کنا معذبین حتی نبعث رسولا و اذا اردنا ان نهلک قریة امرنا مترفیها ففسقوا فیها علیها القول فدمرناها تدمیرا. (صدق الله العلی العظیم – حضار صلوات فرستادند) «از آیه 12 الی آیه 18 سورة الاسراء» 2- بیانات قبل از دستور آقایان محمد غفاری،گیوی خلخالی، حسن زاده ، همتی رئیس – سخنرانان قبل از دستور را دعوت کنید. منشی – آقای محمد غفاری نماینده سلماس، آقای گیوی خلخالی نماینده خلخال، آقای حسن زاده نماینده کاشمر. (در این هنگام آقای محمد یزدی نایب رئیس ریاست مجلس را به عهده گرفتند) محمد غفاری – اعوذ بالله من الشیطان الرجیم، بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم و لقد سبقت کلمتنا لعبادنا المرسلین انهم لهم المنصورون و ان جندنالهم الغالبون. باید قبلا عرض بکنم که ما عاجزیم شکر این همه فتوحات عظیمه را بجا بیاوریم این پیروزیهای درخشان که نمودار آیه شریفه فاذا لقیتم الذین کفروا فضرب الرقاب حتی اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق فامامنا بعدو امافدا می‌باشد تنها عنایات خاصه الهی است که وعده‌های عالی قرآنی را یکی پس از دیگری به امت مسلمان منجز محقق می‌فرماید. رزمندگان شکست ناپذیر اسلام در اثر صبر و تقوا در این جنگ خیلی نابرابر قدمهای معجزه آسا برداشته و کار را از آیه شریفه: یا ایها النبی حرض المومنین علی القتال ان یکن منکم عشرون صابرون یغلبوا ماتین بالاتر برده و به قله رفیعه بلی ان تصبروا و تتقوا و یاتوکم من فورهم هذا یمددکم ربکم بخمسة الاف من الملائکة مسومین رسیده و با الهام گیری از آیه شریفه والذین اذا اصابهم البغی هم ینتصرون باغیان متجاوز را در داخل و خارج سنگر به سنگر سرکوب کرده و هر روز و هر ساعت به اسلام و مسلمین افتخار‌ها می‌آفرینند. حمد و ثنای بی‌پایان خدای را که در عصر طغیان و فساد جهانی بعد از اینکه خورشید حقیقت پشت ابرهای نیرنگ و تزویر پنهان شده و کلمه حق در شدت اختفا به سختی شنیده می‌شد با الطاف خفیه خود جهان را به نور تابناک حقیقت روشن نموده و صدای دلنواز اسلام را در عالم طنین انداز کرده و لرزه و رعب بر اندام ابر قدرتها و مزدوران سرسپرده انداخت و با امدادهای غیبی مداوم و معجزه‌آسا در تمامی ابعاد خصوصاً در فتوحات رزمندگان کفر ستیز افکار شرق و غرب را به سوی دین مقدس اسلام متوجه ساخت و چون این انقلاب به رهبری امام امت نهضتی مقدس بوده که از ایمان پاک نشات گرفته و تنها با اتکا به خداوند قهار پیروز شده به همین سبب در اول امر از شر دولتمردان اعدامی و زندانی و فراری و توطئه گر مصون مانده و مخالفین خود را مالا خداگیر کرده که با ارتکاب جنایتهای هولناک از قبیل به شهادت رساندن معمرین علمای پاک امثال شهدای محراب و بمب گذاری در مجامع عمومی و به خاک و خون کشیدن زن و بچه و پیر و جوان مالاً توده مردم حتی غیر متدینین را بر علیه خودشان تحریک کردند که ملعونین اینما یقفوا اخذوا و قتلوا تقتیلا و در نتیجه حرکتهای جهانی واقع بینانه این انقلاب سران دولتهای مرتجع منطقه که دم از اسلام می‌زدند سر از کفر صهیونیستی بدر آوردند. منظورم نه متجاهر به فسق و کفرها امثال صدام جانی است که جهت عوامفریبی دو رکعت نماز خواندن را بلد نیست و نه امثال بورقیبه‌ها که در ماه مبارک رمضان آشکارا نوشابه را سرکشیده و مردممسلمان تونس را امر به روز‌ه‌خواری کرده و صراحتاً می‌گوید که در تونس تبلیغات لامذهبی کمونیستی آزاد ولیکن تبلیغات اسلامی ممنوع و نه امثال شاه حسین‌ها قاتل‌ بیش از 20 هزار چریک مسلمان فلسطینی بلکه مقصودم شاهان آل سعود است که سالهای سال خانه کعبه معظمه را پیش چشم جهانیان به دست خود شسته و هر سال خیمه طاغوتی در عرفات نصب کرده و می‌پنداشتند که زعامت عالم اسلامی را به دست آوردند انقلاب اسلامی ایران به تمامی دنیا روشن کرد که همه اعمال این شاهان سعودی زمینه‌سازی برای نابودی فلسطین و قتل عام مردم مسلمان لبنان می‌باشد زیرا با ارائه طرحهای منتهی به شکست قطعی اسرائیل و نجات حتمی فلسطین شاهان آل سعود نه تنها آن طرحها را قبول نکرند بلکه در صدد تصویب طرحهایی برآمدند که متضمن برسمیت شناخته شدن اسرائیل غاصب در منطقه می‌باشد و شعار مرگ بر اسرائیل را ممنوع کرده به همین سبب مهمانان خدا را در حرم امن الهی بی‌شرمانه مورد ضرب و شتم و جرح قرار دادند و اما در خصوص وضع مملکت: مسؤولین امر توجه دارند که در این کشور طاغوت زده ده هزار روستا به حساب دهها شهر خراب شده و هم اکنون هم سیل روستائیان بسوی شهرها سرازیر است مهاجرین از کارگری و دست فروشی و شغل‌های کاذب درآمدهای سرشاری داشته و از خدمات و سوبسیدهای شهری بهره‌مند شده و آنان که مهاجرت نکرده‌اند سخت پشیمان هستند زیرا یا اصلا درآمدی ندارند یا اگر داشته باشند محصولاتشان در دستشان مانده است. باید به برادران وزراء چشم روشنی بدهیم که هنوز هم سیب آذربایجان زیر برف و باران مانده و در بعضی جاها درختان سیب دار در اثر سنگینی برف به طور کلی متلاشی شده و از بین رفته است. آن روستایی به دلگرمی محصول سیب در روستان مانده بود بعد از این وضع چطور خواهد شد؟ مدتی قبل به یکی از مسؤولین گفتم چرا روستائیان از گوشت وارداتی استفاده نمی‌کنند جواب داد ما چندان ارز نداریم به روستائیان هم گوشت وارداتی بدهیم. یعنی شهری بخورد و روستائی محروم بماند. تذکر داده بودم که به شهری و روستائی پودر در حد مساوی بدهند نوشته بودند اولا پودر کم داریم و ثانیاً مصرف شهری بیشتر از مصرف روستائی است با این وضع مملکت خراب خواهد شد. از قدیم گفته‌اند مگس دور شیرینی جمع می‌شود شما این شیرینی‌ را از شهرها به روستاها ببرید هنوز هم در تهران تپه‌ها را می‌شکافند و اتوبان درست می‌کنند هنوز هم ساختمانهای کوه پیکر می‌سازند و روستائیان را به کارگری می‌کشانند در خاتمه امر به هیات محترم دولت تذکر داده می‌شود در صلابت و قاطعیت به رزمندگان پرتوان اسلام تاسی بکنند. فعلاً در مملکت دخالت‌های غیر مسؤولانه با عناوین مختلف بیشتر است که انقلاب ما را تهدید می‌کند. متأسفانه دولت در مقابل این دخالتها از خود ضعف نشان می‌دهد والسلام علیکم و رحمة‌الله و برکاته. منشی – آقای گیوی خلخالی بفرمائید. گیوی خلخالی - بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم السلام علیکم و رحمة‌الله و برکاته. اعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم انا فتحنا لک فتحاً مبینا. درود به رهبر کبیر انقلاب و رزمندگان پرتوان اسلام و ملت شهید پرور ایران سلام بر حسین و پویندگان راه حسین. بالاخص شهید مظلوم بهشتی و رجائی و باهنر و شهدای محراب و شهدای جبهه‌های نبرد حق علیه باطل. پیروزی بزرگ محرم را به امام امت و ملت غیور ایران و رزمندگان پرتوان لشکر اسلام و به آقای هاشمی که با خطبه‌های آموزنده و دلنشین خود در نماز جمعه و اداره مجلس شورای اسلامی و شورای عالی دفاع با ارشاد ارزنده‌شان در پیروزیهای پی در پی انقلاب نقش اساسی داشته‌اند و به خواهران و برادران محترم نمایندگان مجلس تبریک عرض نموده آرزوی قطعی لشکر اسلام و سرنگونی بعثی کفر صدامی آمریکایی را از خدای عز و جل خواهانم ای رزمندگان پرتوان اسلام امام امت بازوی شما را می‌بوسد ولی ما پای شما را می‌بوسیم و به آن افتخار می‌کنیم قوی باد بازوها و استوار باد قدمهای محکم شما که با ضربات کوبنده بر پیکر صدامیان کافر یعنی اسلام را زنده و ملت انقلابی ایران را در جهان سرافراز نمودید. ای شیرانبیشه‌های ایران زمین و ای لشکر خدا بغرید و بخروشید با هجوم دلیرانه خود به جنود شیطان بعثی دمار از روزگارشان در آورید و با حمله‌های گسترده و بی‌امان شمشیرهایتان را مانند جنگ‌آوران بدر پشت مشرکان صدامی فرود آورید. و برای همیشه آنها را به جهنم واصل نمائید. و پرچم اسلام را مانند رزمندگان صدر اسلام در جهان به اهتزاز درآورید. خدا یار و یاور شما است و دعای شب زنده‌داران مستضعفان بدرقه راهتان می‌باشد. این را بدانید امام فرموده‌اند ما هم با اطاعت از فتوای امام اسلحه به دست گرفته دوش به دوش شما برادران بر علیه دشمنان اسلام به نبرد بی‌امان ادامه خواهیم داد به طوری که جناب آقای هاشمی رفسنجانی در مصاحبه اخیرشان اشاره فرمودند به دست آوردن اسلحه دیگر برای ما مهم نیست رزمندگان لشکر اسلام غنائم جنگی فراوانی را از بزدلان صدامی که با دلارهای نفتی عربستان و کویت تأمین شده است به‌دست آورده‌اند. راستی آقای فهد و شیخ کویت شما با 45 میلیارد دلار کمک بی‌دریغ خود را برای نابودی جمهوری اسلامی ایران در اختیار صدام کافر گذاشتید ولی شما خدا را فراموش کردید همان خدایی که مسلمین را دست خالی در جنگ بدر بر مشکرین تا دندان مسلح پیروز گردانید. همان خدا پشتیبان انقلاب اسلامی ایران می‌باشد آیا شما که دم از تعصب عربیت می‌زنید بهتر نبود این همه پول‌های کلان را در اختیار دولت مسلمان عربی سوریه و رزمندگان فلسطینی می‌گذاشتید تا با اشغالگران قدس عزیز می‌جنگیدند. آیا شما چند ماه بیش با چشم خود ندیدید که دهها هزار نفر از زنان و برادران و کودکان فلسطینی وسیله اشغالگران قدس عزیز قتل عام شدند؟ آن وقت آقای حسنی مبارک خائن و نمیری خود فروخته و حسین اردنی بی اراده و حسن مراکشی نوکر سرسپرده امریکا کجا بودند؟ آیا لبنانی‌های مسلمان و عرب مورد تجاوز یک مشت جنایتکار یهودی قرار نگرفته بودند؟ چرا آن وقت خم به ابرود نیاوردید ننگ باد بر شما ای خود فروختگان امریکایی و روسی حالا ایران اسلامی را متهم به تجاوز به یک کشور عربی می‌نمائید؟ بیائید دست از توطئه‌های شیطانی بردارید راه خدا و اسلام را انتخاب کنید. مستضعفان جهان و مسلمانان مظلوم که در زیر چکمه‌های شما خائنان جان می‌دهند ایران اسلامی حامی آنها است یقین بدانید حتی شیطان بزرگ ارباب امریکایی شما هم نخواهد توانست صدام را از منجلاب نجات دهد و به دنبال صدام مانند سادات خائن نوبت شما است. سخنی چند از نیازهای حوزه انتخابیه‌ام. مردم شرافتمند خلخال به حمایت از مردم جنگل رضوان الله علیه میرزا کوچک خان در خلخال با دژخیمان رضاخان ماهها در کنارهای سفید رود در صخره‌های معروف دربند مشکول جنگیدند و شهید شدند ولی تسلیم رضاخان قلدر نشدند. به خاطر همین پهلوی و پسر پلیدش از خلخال و قم خوششان نمی‌آید و خلخالی‌ها همه از این خاندان متنفر بودند مردم قم همه همان گونه بودند. کوچکترین بی‌توجهی در زمان پهلوی به خلخال و قم نشده است آبهای زیادی در خلخال به هدر می‌رود که احتیاج به کنترل دارد صدی هشتاد روستاهای خلخال فاقد راه شوسه می‌باشند در خلخال حتی یک وجب راه آسفالته وجود ندارد برای 150 هزار نفر 20 تختخواب موجود است چند نفر دکتر آن هم با کمبود وسایل پزشکی تنها یک داروخانه وجود دارد و قابله اصلا وجود ندارد. مردم با تراکتو زائو را می‌خواهند به بیمارستان برسانند در بین راه زائو و نوزاد فوت شده است از جناب آقای موسوی نخست وزیر محبوب جمهوری اسلامی ایران جهت بازدید از خلخال پهلوی زده دعوت می‌نمایم فرمانده خلخال که رقیب انتخاباتی حقیر بودند نسبت به مردم تبعیض قائل می‌شود و مشکلات فراوانی را ایجاد کرده است نباید فرماندالر بومی و رقیب انتخاباتی نماینده باشد از وزیر محترم کشور می‌خواهم هر چه زودتر یک نفر فرماندار غیر بومی به خلخال اعزام دارند. وقتی که از روستاها برای درخواست نیازهای ضرروی‌شان به فرمانداری مراجعه می‌کنند با جواب اینکه به هر کس رای دادید بروید از او بگیرید مواجه می‌شوند کارتهای شوراهای روستاها را پاره می‌کنند بخشداران را دعوت علیه نماینده می‌نماید. بخشداران سابق را که با ما همکاری داشتند از پستشان معلق کرده و از بستگان و نزدیکان و هم پالکان خودش را در راس نهادها و بخشداریها گذاشته است و همه آنها را بر علیه ما بسیج کرده است که نباید با نماینده همکاری کنید ادامه عملیاتی ساختمان راه فومن خلخال ضروری است. چرا تا به حال کوچکترین اقدامی بعد از انقلاب در این باره نشده است. واگذاری کودکشاورزی و بذر اصلاح شده و واکسینه کردن یک میلیون دام و تهیه تراکتور برای کشاورزان و تأسیس تعمیرگاه ماشین آلات کشاورزی در بخش گیوی سنجبد و احداث سیلوی گندم و تکمیل ساختمان دبستان‌های نیمه‌تمام در سطح روستاها، اعزام پزشک جراح به شهرستان و قابله و دندانپزشک به مرکز بخش‌ها، تبدیل بخش گیوی به شهرستان و ارسال ماشین آلات به جهادسازندگی، اعزام مبلغ زن به روستاها. از برادران و خواهران محترم نماینده مجلس که در تأیید مجدد اینجانب در 29 مهرماه گذشته در مجلس اظهار محبت فرمودند مخصوصاً از برادران مخالف که به مسئوولیت شرعی خود عمل کردند تشکر می‌کنم ناگفته نماند بنده ترک هستم و لهجه‌ام ترکی است و اصالتم را عوض نکرده‌ام، از موسیقی خوشم نمی‌آید و خاک قبر کندی را توتیای چشمم نمی‌کنم. (نایب رئیس ـ وقت شما تمام شده است) والسلام‌علیکم‌ورحمة‌الله و برکاته. منشی ـ آقای حسن زاده بفرمائید. حسن زاده ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. الاوان‌الشیطان‌قد‌جمع‌حزبه‌واستجلب‌خیله‌ورجله. امام بزرگوار رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی در آغاز انقلاب اسلامی فرمودند شیطان بزرگ در این انقلاب آمریکا است. بدون شک در همه حرکت‌های مردمی و همه نهضت‌های رهایی بخش شیطان بزرگ آمریکا است. امروز استکبار جهانی به سرکردگی آمریکای جهانخوار با تمام توان خویش از خارج و داخل هر چه قدرت و توان دارد علیه انقلاب اسلامی و امت رشید و شهیدپرور ما بکار گرفته است. علی رغم همه توطئه‌ها و دسیسه‌های استکبار جهانی انقلاب اسلامی همچنان به پیش می‌تازد و مناطق مختلف جهان را بیدار و آگاه می‌سازد که نمونه‌هایی از آن را در شمال نیجریه، در کشور مصر، در سودان و اخیرا در کویت شنیدیم و در روزنامه‌ها خواندیم. شما ملاحظه کردید که رژیم وابسته به آمریکا در کویت، برادران انقلابی مسلمان، را مورد حمله قرار داد و کتاب‌های آموزنده اسلامی را که به امت اسلامی آگاهی می‌دهد ممنوع کرده است. در سودان این روزها همه مدارس و دانشگاهها را تعطیل کرده‌اند زیرا از خروش اسلامی امت اسلام رژیم وابسته به آمریکا در سودان بسیار وحشت زده شده است. در مصر هم اکنون بیش از 300 نفر از رزمندگان مسلمان در معرض محاکمه هستند که رژیم وابسته به آمریکای حسنی نامبارک بخاطر انتقام از اسلام و بخاطر خشنودی اربابانش دشمنان اسلام و در رأس آنها آمریکا می‌خواهد آنها را محاکمه و نابود سازد. علی‌رغم همه این توطئه‌ها انقلاب اسلامی همچنان به پیش می‌تازد و دشمنان خارجی و در رأس آنها صدام را بهمین زودی‌ها به زباله‌دان تاریخ خواهد فرستاد. علیرغم اینکه رژیم‌های وابسته به آمریکا همچون آل‌سعود، آل خلیفه، شاه حسین و شاه حسن، جعفر نمیری و حسنی نامبارک و زیاد باره و امین جمیل همه و همه دست در دست هم نهادند تا از سقوط صدام جلوگیری کنند. علیرغم اینکه بچه شیطان ها در داخل کشور همچون سلطنت طلبان و جناح خلق مسلمان و جناح جبهه ملی، منافقین و گروهک‌های مارکسیستی آمریکای پیکار، فدایی، دموکرات، کومله و حزب توده و آمریکایی نهضت آزادی و انجمن حجتیه با. همه شیوه‌ها سعی می‌کنند تا بنحوی از حرکت‌های انقلاب اسلامی بکاهند ولی هرگز موفق نخواهند شد. اینک انقلابی که فرزندان نوجوان چهارده ساله‌اش که دیشب از تلویزیون آن را مشاهده کردید آنچنان سرافرازند و تقاضای شهادت و می‌گویند تا پرچم اسلام برفراز کاخ سفید برافراشته نشود، همچنان خواهیم جنگید و تا اسلام در همه جهان حاکمیت پیدا نکند اسلحه بر زمین نخواهیم گذاشت آمریکا و استکبار جهانی با چنین امتی چه می‌خواهد بکند. اینک ملت مسلمان و مظلوم عراق باید بپاخیزند. شما ای مردم تحت ستم و مظلوم عراق رزمندگان اسلام با تمام توان به سوی شما آمده‌اند تا شما را از سلطه استکباری جهانی آزاد سازند. شما ای رزمندگان و مجاهدین مسلمان عراق ضربات کوبنده خویش را بر پیکر ضد اسلامی و ضد خدایی صدام فرود آورید و عملیات انقلابی خود را گسترش دهید و شما ای رزمندگان در جبهه ها، ای برادران رزمنده جان بر کف، ای ارتش و سپاه دلیر و ای بسیجیان قهرمان به فرموده حضرت آیت‌الله‌العظمی‌منتظری مجال تدارک به دشمن ندهید و بفرموده امام بزرگ آخرین نفس‌های دشمن را بگیرید و بدانید که وعده خدا برای پیروزی اسلام تحقق خواهد یافت و شما ابزار تحقق اسلام در جهان هستید. چند جمله از مسایل حوزه انتخابیه‌ام عرض می‌کنم. نایب رئیس ـ چون شما دو دقیقه از وقت‌تان را برای آقای همتی گذاشته‌اید. حسن زاده ـ از وزارت راه و ترابری خواهش می‌کنم که هر چه سریع‌تر و زودتر به تأسیس اداره راه و ترابری در کاشمر اقدام نمایند. وزارت مخابرات هر چه سریعتر ساختمان مخابرات کاشمر را تکمیل و راه اندازی نمایند. از مردم شهیدپرور و رزمندگان شهرستان کاشمر و اینکه این همه فداکاری کرده‌اند سپاسگزاری می‌کنم والسلام‌علیکم ورحمه‌الله. نایب رئیس ـ آقای همتی بفرمایید. همتی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم ـ درود و سلام به امام امت روحی فداه و رزمندگان شجاع راه حق و امت شهیدپرور، پویندگان راه حسین که چون شمشیر امیرالمؤمنین علی‌علیه‌السلام دشمنان اسلام را از سر راه مسلمین جهان یکی پس از دیگری بر می‌دارند و از مانورهای نوکران آمریکا بر علیه انقلاب اسلامی در منطقه هرگز نمی‌هراسند و می‌دانند که بلوف‌ها و هوو جنجال‌های حکام مرتجع چون فهد، نمیری، نامبارک، شاه حسین نمی‌توانند صدام جلاد را از چنگ رزمندگان غیور اسلام نجات دهند.«انهم‌لایستطیعون‌نصرهم‌و‌لا‌انفسهم‌ینصرون». مطلب دوم با تقدیر از برادر آقای حسن زاده و با تقدیر و تشکر از تلاش‌های شبانه‌روزی برادران، مسئوولین وزارتخانه‌ها، اعلام می‌دارم تنها بازدید اتفاقی شما در مناطق محروم پشت کوههای بلند و صعب العبور چون سبلان در حل مشکلات جاری منطقه کافی نیست. مردم شهیدپرور مشکین شهر و عشاق امام که از مال و جان در راه پیروزی نهایی انقلاب اسلامی دریغ ندارند متأسفانه در اثر عدم توجه کافی گرفتار مشکلات ذیل شده اند: راههای ارتباطی بر اثر برف و کولاک شدید مسدود و وسایل کافی در شهر وجود ندارد که راهها را باز کند، برق شهر در اثر عدم امکان سوخت رسانی خاموش و وسایل نقلیه در ارتباط بین شهری و روستایی خوابیده است. تا حدی که ممکن بود بعضی روستاها زیر پوشش برق باشندمتأسفانه نشده است. سیمای تلویزیون مرکز اردبیل که عدمش به وجودش است قطع و مردم فقط می توانند از صدا و سیمای مبتذل شوروی بدون آنتن و زحمت استفاده کنند. مردم ما با استمداد از خداوند کریم چشم امیدشان تنها به امام امت و به توجه خاص ریاست محترم جمهوری اسلامی عزیز و نخست وزیر گرامی دوخته شده که عنایتی بفرمایند و هرچه زودتر این مشکلاتی که دامن‌گیر آنها شده است، رفع نمایند.والسلام‌علیکم‌ورحمه‌الله. 3ـ تذکرات نمایندگان به مسئوولین امور مملکتی بوسیله آقای نایب رئیس نایب رئیس ـ آقای محمد غفاری نماینده سلماس به مقامات مربوط در مورد انجام نظرات بازرسان کل کشور نسبت به مسایل سلماس تذکر داده‌اند. آقای راشد نماینده مغان به دولت در مورد جلوگیری از پیشروی رود مرزی ارس به داخل خاک ایران و به وزارت صنایع سنگین در مورد افزایش سهمیه خودرو منطقه تذکر داده‌اند. آقای علوی نماینده لارستان به وزارت نیرو در مورد گسترش شبکه نیروگاه لامرد جهت استفاده روستاهای بدون برق تذکر داده‌اند. آقای مولوی نظر محمد دیدگاه نماینده ایرانشهر به وزارت آموزش و پرورش در مورد منطقه‌ای شدن آموزش و پرورش بخش بمپور ایرانشهر تذکر داده‌اند. آقای همتی نماینده مشکین شهر به وزارت بهداری در مورد راه اندازی زایشگاه مشکین شهر و به وزارت کشاورزی در مورد حل اختلاف عشایر روی کانال و به کشت و صنعت مغان تذکر داده‌اند. آقای آقا رحیمی نماینده شهر بابک به سازمان اوقاف و ثبت اسناد کل کشور در مورد اعزام رئیس اوقاف و متصدی دفتر اسناد شهر بابک تذکر داده‌اند. آقای صفاتی نماینده آبادان به وزارت راه در مورد اقدام سریع جهت روکش آسفالت جاده اهواز آبادان و اهواز خرمشهر تذکر داده‌اند. آقای سید فضل الله حسینی برمایی نماینده کلات درگز به وزارت بازرگانی در مورد تسریع در ارسال سهمیه برنج روستائیان منطقه کلات و به وزارت کشور در مورد مستقل شدن اداره ثبت احوال و تأمین پرسنل و امکانات و به صدا و سیما در مورد تسریع در راه‌اندازی دکل تلویزیون کلات تذکر داده‌اند. آقای موحدی ساوجی نماینده ساوه از مردم شهرستان ساوه که با کمک‌های مادی و نیروی انسانی جبهه‌ها را تقویت می‌کنند و به خانواده‌های محترم چهارده شهید عملیات محرم تبریک و تسلیت گفته‌اند. نمایندگان آذربایجان‌شرقی فوت والده مکرمه جناب آقای سید ابوالفضل موسوی تبریزی نماینده محترم مردم تبریز را به ایشان تسلیت می‌گویند. 4ـ تصویب دو فوریت طرح بازگشائی سال اول رشته های گروه فنی مهندسی و گروه کشاورزی دانشگاهها نایب رئیس ـ اولین دستور یک طرح دوفوریتی است که قرائت می‌شود تا موافق و مخالف صحبت کنند. بسمه تعالی حضرت‌حجه‌الاسلام جناب آقای هاشمی رفسنجانی ریاست محترم مجلس شورای اسلامی نظر به اهمیت کشاورزی و صنعت در تأمین خودکفایی کشور و تحکیم استقلال اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و ضرورت نوگشایی دانشگاهها با توجه به تأکید امام امت و سفارش حضرت آیت‌الله‌العظمی‌منتظری بمنظور تربیت متخصصان متعهد بمنظور تربیت متخصصان متعهد اکنون که برنامه‌ریزی‌های آموزشی و فنی مهندسی ستاد انقلاب فرهنگی به انجام رسیده است ماده واحده ذیل با قید دوفوریت پیشنهاد می‌شود. مادۀ واحده ـ وزارت فرهنگ و آموزش عالی موظف است طبق ضوابط تعیین شده از سوی ستاد انقلاب فرهنگی با همکاری ستاد انقلاب فرهنگی سال اول رشته‌های گروه فنی مهندسی و گروه فنی مهندسی و گروه کشاورزی را حداکثر تا اول اسفند 1361 شروع نماید. حدود 18 نفر امضاء کرده‌اند. یکی از امضاءکنندگان این ماده واحده را تشریح می‌کنند. بفرمائید. حبیبی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم ـ عرض می‌شود که در مورد دانشگاهها، تعطیل دانشگاهها بمنظور ایجاد محیط اسلامی دردانشگاه‌ها است. 1ـ تجدیدنظر در برنامه‌ها و تنظیم برنامه‌ها و اصولاً رشته‌های تحصیلی بر اساس نیازهای علمی و فنی و اجتماعی و اقتصادی کشور تعطیل دانشگاه‌ها به موقع صورت گرفت. اما انقلاب فرهنگی اقتضا می‌کند که بازگشائی و نوگشائی دانشگاه‌ها نیز بموقع صورت بگیرد تا از لطمات و صدماتی که ممکن است تعطیل طولانی مدت دانشگاه‌ها هم به لحاظ تربیت نیروی متخصص و کارآمد داشته باشد و هم به لحاظ تبلیغات ضد انقلاب در داخل و خارج کشور جلوگیری بشود. در مورد بازگشائی خوشبختانه با تأکیدات مکرری که حضرت‌آیت‌الله‌منتظری داشتند خوشبختانه این مسأله در جریان است. دانشکده‌های پزشکی بطور کلی در تمامی سال‌ها باز شده است. دانشکده‌های کشاورزی در بیست و هفتم آذر که روز وحدت حوزه و دانشگاه است باز می‌شود و دانشکده‌های فنی و مهندسی هم در همین حوالی و امیدواریم که بقیه رشته‌ها هم تا آخر امسال به نحوی از انحاء باز بشود. بر اثر ابتکاری که مجلس شورای اسلامی داشت و طرح دوفوریتی نظیر همین طرح در تاریخ 31 مرداد ماه به تصویب رساند فردا امتحانات ورودی دانشکده‌های پزشکی شروع می شود. با توجه به این امر که ما نیاز بیش از اندازه به نیروی متخصص هم در گروه فنی و مهندسی و هم در کشاورزی داریم اگر برادران و خوهران برنامه‌های کلان دولت جمهوری اسلامی ایران را دیده باشند التفات خواهند کرد که ما تعداد نامتنابهی کاردان و کارشناس در زمینه‌های مهندسی و کشاورزی نیاز داریم، و هر قدر که این امر به تعویق بیفتد ما ضرر می‌کنیم. فوریت این طرح در این است که بایستی که همین امروز درباره‌اش بیندیشید این است که با توجه به تجربه‌ای که در مورد امتحانات ورودی دانشکده پزشکی داشتیم شما در تاریخ سی ویکم مرداد ماه آن طرح را به تصویب رساندید هشتاد روز بعد از تصویب آن طرح وزارت آموزش عالی فردا امتحانات را برگزار می‌کند و ان‌شاءالله اگر بتوانیم تا اول بهمن ماه دانشکده‌ها را باز می‌کنیم یعنی حدوداً صد و پنجاه روز طول کشیده تا این امتحانات برگزار بشود و نتایجش اعلام بشود. با توجه به اینکه مقداری تجربه بدست آورده‌ایم. برخی از اختلاف سلیقه‌ها رفع شده است. برنامه‌ها آماده‌تر شده است، می‌توانیم این دوره را حداکثر به صد روز برسانیم یعنی از صد روز شاید کمتر نشود و در این طرح دوفوریتی گفته شده که تا اول اسفند دانشکده‌های گروه فنی مهندسی و کشاورزی باز شود. اگر امروزه درباره این طرح بیندیشید و ان‌شاءالله یکشنبه برسانید ما می‌توانیم به موقع دانشکده‌ها را باز بکنیم، چون التفات بفرمایید که در تقویم آموزشی دانشگاه ما بین پانزدهم بهمن تا آخر بهمن باید دانشکده‌های فنی و مهندسی را باز کنیم تا از لحاظ آموزشی به مشکلی برنخوریم. اما اگر این تاریخ به تعویق بیفتد، متأسفانه در ابتدای سال آینده نخواهیم توانست دانشکده‌ها را باز کنیم و موکول به پانزدهم شهریور می‌شود و یا اول مهر یعنی در واقع ما شش ماه کارمان عقب می‌افتد و این شش ماه موثر است چون اگر التفات بفرمائید که ما در مورد تربیت کاردان دوسال وقت لازم داریم تا اولین دسته از فارغ‌التحصیل خارج بشوند، شش ماه که عقب بیفتد ما از آن طرف شش ماه دیرتر فارغ‌التحصیل خواهیم داشت و هر قدر که تعداد فارغ التحصیلان در دوره اول کم باشد بهرحال رقم قابل توجهی است و بهتر است که ما از این رقم نگذریم. با توجه به این نکات من فکر می‌کنم که اگر اصل قضیه یعنی نوگشائی دانشکده‌های گروه فنی و مهندسی و نوگشائی دانشکده‌های کشاورزی مورد قبول خواهران و برادران نماینده باشد فوریت این امر یعنی تصویب این امر که امروز فوریتش تصویب بشود و یکشنبه اصل طرح به تصویب برسد مسلم است چون هر قدر عقب بیندازیم ما متأسفانه به دلیل اینکه مدت وقت ما کم است نمی‌توانیم که به نتیجه برسیم. والسلام. منشی ـ آقای حائری مخالف بفرمائید. حائری زاده ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم ـ مخالفتم فقط با دوفوریتش است اگر امضاءکنندگان طرح با یک فوریت مطرح کنند من مخالفتی ندارم. وقتی که یک فوریت باشد در آئین‌نامه جدید است که به کمیسیون می‌رود و در کمیسیون خارج از نوبت رسیدگی می‌شود. کمیسیون‌های جنبی هم در مدت کمی خارج از نوبت آن را رسیدگی می‌کنند و ظرف مدت ده روز نظرشان را به کمیسیون اصلی می‌دهند و کمیسیون اصلی خارج از نوبت به مجلس می‌دهد مجلس هم آنقدر یک فوریت در برنامه ندارد و در برنامه کارش می‌آورد و تصویب می‌کند. وقتی دوفوریت باشد در داخل مجلس نظرات مخالفین...الان ببینید یک فکر، یک طرح، در ستاد انقلاب فرهنگی آمده است بالاخره نظرات مخالفی هم هست آنها هم باید شنیده بشود، در داخل مجلس با وقت‌های کم ده دقیقه و پنج دقیقه نمی‌شود همه مطالب را بحث کرد. چه مانعی دارد که در کمیسیون همه جانبه با یک فوریت رسیدگی بشود نه با دو فوریت درباره دوفوریت بایستی شورای نگهبان هم اینجا بنشیند و نظر بدهد والا اگر یک فوریت باشد در کمیسیون می‌رود و امروز که 20 آبان است تا بهمن هنوز فاصله زیادی داریم و با یک فوریت قطعاً تا آن زمان تصویب خواهد شد. علت مخالفت من فقط مسأله شتاب‌زدگی است که با دوفوریت انجام بشود وگرنه با یک فوریت موافقم. منشی ـ آقای مهاجرانی موافق بفرمائید. مهاجرانی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم ـ خوشبختانه مخالف محترم برادر عزیزمان به این مطلب است که اگر ما بدون قید فوریت با این مسأله برخورد کنیم طبیعتاً مخالفین هم می‌توانند حرف خودشان را بزنند. از طرفی فلسفه وجود قیدهای فوریت و دوفوریت و سه فوریت در آئین‌نامه مجلس برای تصویب طرح‌ها و لوایحی است که ما به لحاظ مسائل اجتماعی خودمان به ضرورت‌ها و اضطرارها روبرو هستیم. به اعتقاد خود من مسأله نوگشائی دانشکده‌های کشاورزی و مهندسی همان گونه که در مورد مسأله پزشکی مجلس محترم تصویب کرد و قطعاً به لحاظ تصویب مجلس بود که فردا برای نوگشائی دانشکده‌ها دانشجویان امتحان می‌دهند و ما در واقع توانسته‌ایم که این امر را یعنی پذیرش دانشجویان پزشکی را تسریع کنیم این مسأله هم عیناً تکرار همان مورد است. در مجلس در جلسه 346 وقتی که مسأله فوریت دانشجویان پزشکی مطرح شد که بعدا در دو جلسه بعد در 31 مرداد 61 تصویب شد مجلس محترم دقیقاً مواردی را مطرح کرد و مسائلی را توجه کرد که شبیه آن الان موردنظر ما است و حتی این طرح پیشنهادی دقیقاً رونویسی شده از مصوبه مجلس است منتها با جابجایی دانشکده‌های کشاورزی و مهندسی بارها مطرح شده است که جمهوری اسلامی قرار است با برنامه‌ریزی و سازماندهی برنامه‌های خودش را به جلو ببرد. هر چقدر ما بیشتر در امر نوگشائی دانشکده‌هایی که به لحاظ تخصصی یعنی کشاورزی بویژه که حضرت امام هم در صحبت اخیرشان با مسؤولین دولتی تأکید داشتند تأخیر کنیم خسارت‌های برنامه‌ریزی او برای ما بیشتر خواهد بود. بویژه اینکه ما انتقاد داریم با توجه به اینکه ستاد انقلاب فرهنگی کار خودش را انجام داده است، برنامه‌ها را تنظیم کرده است و به لحاظ امکان برگزاری این مطلب با رئیس دانشگاه شیراز صحبت کردیم، مطرح کردند که در دانشگاه شیراز که دانشکده مهندسی دارد این قضیه امکان ناپذیر است و دیگر جاها هم همین طور و تازه اگر مشکلاتی از لحاظ اجرائی باشد با فرصتی که معین شده اگر ما این دوفوریت را تصویب کنیم این مجال هر چه بیشتر خواهد بود و ان‌شاء‌الله نوگشائی این دانشکده‌های کشاورزی و مهندسی موجب خواهد بود که ما در جهت برنامه‌ریزی و رشد برنامه‌ریزی در انقلاب اسلامی قدم‌های جدی برداشته باشیم. والسلام‌علیکم. نایب رئیس ـ 180 نفر حاضر در جلسه هستند آقایانی که با دو فوریتی لایحه موافق هستند قیام بفرمایند(اکثر برخاستند) تصویب شد. دستور بعدی را قرائت کنند. 5ـ تصویب قانون اجازه استفاده اعضاء هیأت علمی کلیه دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی از مزایای تبصرۀ 1 مادۀ واحده لایحه قانونی پرداخت حقوق و مزایای مستخدمینی که تبدیل وضع یافته‌اند. منشی ـ دستور بعدی گزارش کمیسیون‌های مشترک برنامه و بودجه و فرهنگ و تحقیقات عالیه و امور استخدامی در مورد اجازه استفاده اعضای هیأت علمی دانشگاهها از مزایای تبصره یک ماده واحده لایحه قانونی پرداخت حقوق و مزایا. مخبر کمیسیون برنامه و بودجه بفرمائید. مظفر(مخبر کمیسیون برنامه و بودجه) ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم ، گزارش از کمیسیون برنامه و بودجه به مجلس شورای اسلامی. لایحه راجع به استفاده اعضاء هیأت علمی کلیه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی از مزایای تبصرۀ یک مادۀ واحده لایحه قانونی پرداخت حقوق و مزایای مستخدمینی که تبدیل وضع یافته‌اند دارای شماره چاپ 960 برای شور دوم در جلسه مورخ 2/6/1361 کمیسیون برنامه و بودجه با حضور نماینده دولت مطرح و رسیدگی و تصویب شد. گزارش از کمیسیون فرهنگ و تحقیقات و تعلیمات عالیه و گزارش کمیسیون امور استخدامی هم عیناً گزارش کمیسیون برنامه و بودجه هست. لایحه راجع به اجازه استفاده اعضای هیأت علمی کلیه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی از مزایای تبصره یک ماده واحده لایحه قانونی پرداخت حقوق و مزایای مستخدمینی که تبدیل وضع یافته‌اند. ماد. واحده ـ اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی که مشمول تبصرۀ 36 قانون بودجه سال 1358 شده‌اند می‌توانند از مزایای تبصره یک ماده واحده لایحه قانونی پرداخت حقوق و مزایای مستخدمینی که تبدیل وضع یافته اند مصوب 25/4/1359 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران بهره‌مند گردند. توضیحی که برای... نایب رئیس ـ چون شور دوم است، توضیحی لازم ندارد پیشنهادی که کتباً نرسیده است؟ مظفر(مخبر کمیسیون برنامه و بودجه)ـ برای یادآوری به نمایندگان محترم مجلس همچنان که می‌دانید در رژیم گذشته بعضی از دانشگاهها بخاطر شرایط خاصی که داشته‌اند مثل دانشگاه صنعتی شریف که قبلاً اسم آن آریامهر بوده است و دانشگاه شیراز این نوع دانشگاهها بخاطر شرایط خاص وضعیت استخدامی مخصوص به خودشان داشتند که از نظر حقوق و مزایا با سایر دانشگاه‌ها تفاوت داشت. بعد از انقلاب... نایب رئیس ـ جناب آقای مظفر همان طور که عرض کردم چون شور دوم است توضیح زیادی لازم ندارد. پیشنهاد کتبی که ندارد، اگر پیشنهاد حذفی یا چیزی باشد می‌تواند مطرح شود. مظفر(مخبر کمیسیون) ـ پیشنهاد خاصی نیست فقط این کاری است که انجام شده و چون در قانون شورای انقلاب که مربوط به تبدیل وضعیت این نوع کارکنان بوده است و این کارکنان اطلاق به عموم کارمندان دولت می‌شود. لذا ذیحسابی ها در سال 58 این ما به التفاوت را هم مورد کادر آموزشی دانشگاه‌ها سرایت داده‌اند و هیأت دولت خواسته است که این پرداخت‌ها از نظر مجلس رسمی شناخته بشود. در این مورد توضیح خاصی نداریم مگر اینکه... یکی از نمایندگان ـ مزایای تبصره یک چیست؟ مظفر(مخبر کمیسیون) ـ مزایای تبصره یک همچنان که گفته است تفاوت دریافتی تا پایان سال 58 کلاً قابل پرداخت خواهد بود. می‌دانید که در تبصرۀ 36 قانون بودجه سال 58 که در تاریخ25/5/58 به تصویب رسیده است از اول شهریور ماه سال 58 کلیه کادر آموزشی و هیأت علمی دانشگاهها به حساب با مقررات استخدامی دانشگاه تهران تبدیل وضعیت پیدا می‌کنند. این هفت ماه در مورد کارمندان اداری دانشگاهها ما به‌التفاوت که قبلاً دریافت می‌کردند و حالا با این تبدیل وضعیت باید کمتر بگیرند در هفت ماه باقیمانده سال 58 این مابه‌التفاوت را اجازه داده اند که بگیرند. کلمه«کارکنان» چون به کلمه مستخدمین دولت اطلاق می‌شود، لذا این هفت ماه ما به‌التفاوت را در مورد کادر آموزشی دانشگاه‌های صنعتی شریف و سایر دانشگاه‌های مشابه از طرف ذیحسابی اعمال شده است و برای اینکه این ذیحسابی‌ها بتوانند تفریغ بودجه بکنند، اجازه خواستند که مجلس این مابه‌التفاوت را در مورد کادر آموزشی این دانشگاهها به رسمیت بشناسند تا اشکال قانونی خاصی نداشته باشد. نایب رئیس ـ خیلی متشکر، کسی پیشنهادی ندارد؟(منشی ـ خیر) ماده واحده را برای رأی گیری قرائت بفرمائید. منشی ـ ماده واحده ـ اعضای هیأت علمی کلیه دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی که مشمول تبصرۀ 36 قانون بودجه سال 58 شده‌اند می‌توانند از مزایای تبصره 1 ماده واحده لایحه قانونی پرداخت حقوق و مزایای مستخدمینی که تبدیل وضع یافته‌اند مصوب 25/4/59 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران بهره‌مند گردند. نایب رئیس ـ /180 نفر حاضر هستند. آقایانی که با ماده واحده موافق هستند قیام بفرمایند(اکثر برخاستند) تصویب شد. دستور بعدی را مطرح کنید. 6ـ تصویب کلیات طرح معافیت یک نفر از فرزندان خانواده شهداء از خدمت نظام وظیفه منشی ـ دستور بعدی طرح معافیت یک نفر از فرزندان خانواده شهداء از خدمت نظام وظیفه. گزارش از کمیسیون امور داخلی. نایب رئیس ـ مخبر کمیسیون داخلی تشریف بیاورند. موحدی ساوجی(مخبر کمیسیون داخلی)ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم.. گزارش از کمیسیون امور داخلی و شوراها به مجلس شورای اسلامی. طرح معافیت یک نفر از فرزندان خانواده شهداء از خدمت نظام وظیفه به شماره چاپ 999 در جلسه مورخه 15/6/61 کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور با حضور رئیس اداره نظام وظیفه عمومی و نماینده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و سرانجام ماده واحده با تغییرات و اصلاحاتی و اضافه کردن یک تبصره به شرح ذیل به تصویب رسید و اینک گزارش آن برای شور اول تقدیم مجلس شورای اسلامی می‌گردد. شماره اخیر این طرح 1113 است و شماره سابقه‌اش هم 999 بوده است. ماده واحده ـ مشمولی که پدر یا برادر او از تاریخ 17 دی ماه 56 به درجه رفیعۀ شهادت رسیده یا برسد و کفیل منحصر بفرد پدر یا برادر از کار افتاده یا مادر، خواهر، برادر صغیر خود بوده و بیش از هفت سال از تاریخ شهادت نگذشته باشد و فاقد شرایط معافیت‌های مذکور در قانون وظیفه عمومی باشد، از انجام خدمت وظیفه عمومی معاف خواهد بود. تبصره ـ شهادت هر یک از شهدای نیروهای نظامی و انتظامی باید به تأیید نیروی مربوط به تأیید بنیاد شهید برسد مقدمه عرض می‌کنم که فلسفه تقدیم این طرح از آن جهت نیست که در کشور ما و در میان امت اسلامی ایثارگر و شهیدپرور ما کسانی که یک شهید می‌دهند، اینها مثلاً خودشان را فرض کنید خیلی مدعی بدانند و یا اینکه بخواهند از امتیازاتی بهره‌مند باشند، هرگز فلسفه تهیه این طرح و تقدیم این طرح به مجلس شورای اسلامی این نیست. ما شاهد هستیم که در همه شهرستان‌ها و در همه مناطق ایران چه بسیار مادرها و پدرها و خواهرها و برادرهائی هستند که نه تنها یک شهید بلکه چندین شهید از یک خانواده را تقدیم راه پیروزی انقلاب اسلامی و پیروزی رزمندگان ما در جبهه‌ها کرده‌اند و در عین حال باز هم تنها بازمانده یک خانواده که گاهی می‌بینید که یک برادر است یا فقط یک پدر است، آن یکی هم مشتاقانه و بی‌تابانه به سوی جبهه‌ها می‌رود و عاشق شهادت است. بنابراین باید به این مسأله توجه داشت و مسلماً نمایندگان محترم از بهترین کسانی هستند که به این مسائل خوب واقفند. پس آنچه که برای ما انگیزه بود و عامل بود و ضرورت تقدیم و تصویب این طرح را ایجاب کرد، این بود که در بین خانواده‌هائی که گاهی مثلاً یک شهید داده‌اند، پیش می‌آید که یک برادر مانده که این برادر مثلاً پدرش یک مقداری از کار افتاده، حالا فرض کنید سنش هم به 60 سالگی نرسیده است. اما دیگر توانائی آنچنانی که بتواند فرض کنید اگر پنج هزار متر زمین زراعتی در روستا دارد یا مثلاً یک کاری دارد، یک تکه باغ کوچکی دارد، بتواند کارهایش را انجام بدهد. دیگر توانائی ادامه کار را ندارد. این است که چه بسیار بجا است که ما برای چنین خانواده‌هائی اگر فقط مثلاً یک برادر از آن شهید مانده یا چندین برادر مانده است، اما لااقل یک نفر از اینها برای سرپرستی، قیمومیت، رسیدگی به امور به امور آن خانواده، بتواند معاف بشود و این را هم بدانید که ما می‌گوئیم معاف می‌شود این چه بسا ممکن است که معاف هم باشد، از سربازی معافیت بگیرد، اما در عین حال داوطلبانه به جبهه برود. مسأله اینکه خانواده‌ها می‌توانند، مثلاً برادران شهید و از نزدیکانش فرزند شهید یکی می‌تواند معاف بشود به این معنا نیست که الزاماً، اصلاً به جبهه هم نرود. بلکه اگر واقعاً در شرایطی باشد که یک گرفتاری‌هائی برای آن خانواده نباشد و ضرورت نداشته باشد که از برادرها و خواهرها مثلاً سرپرستی بکند یا مثلا از مادر سرپرستی بکند، آنجا هیچ الزامی ندارد که فرض کنید ولو اینکه معاف بشود، جبهه نرود. بلکه با کمال میل و اراده و اختیار خودش می‌تواند به جبهه ها هم برود و شرکت هم بکند هیچ مانعی ندارد. کما اینکه افرادی هستند هم دوره سربازی رفته‌اند، هم چندین بار به جبهه رفته‌اند و چند بار هم زخمی شدند و باز خوب شدند و به جبهه می‌روند. بنابراین مسأله رفتن به جبهه و دفاع از انقلاب و مبارزه با متجاوزین بعثی یک مسأله دیگری است و اینجا اگر چنانچه ما در ارتباط با این طرح گفتیم از هر خانواده شهیدی در این شرایطی که ذکر شده است اگر چنانچه یک فرزند شهید، برادر شهید بتواند معاف بشود، آن برای شرایطی است که واقعاً نیاز باشد به اینکه او در خانواده سرپرستی بقیه خانواده و اداره امور را بعهده بگیرد. حالا اگر مخالفی موافقی باشد که صحبتی بکند، توضیحی لازم باشد، بعداً بنده بعرض می‌رسانم. منشی ـ آقای خلخالی مخالف، محمد صادق خلخالی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم ، عرض کنم که دفاع از حوزه اسلام، مختص به یک نفر نیست و همه افراد جمهوری اسلامی ایران تا بحال برای پیشبرد مقاصد اسلامی قدم‌های بزرگی برداشته اند، و آیات شریفه قرآن اختصاص ندارد بر اینکه اگر یک برادری، یک پدری در جبهه شهید شد، ایشان نرود«فقاتلوا‌ائمه‌الکفر‌الا تقاتلون قوما ‌نکثوا ‌ایمانهم‌ ما‌لکم‌ لاتقاتلون‌ فی‌سبیل‌الله‌ والمستضعفین‌ من‌الرجال ‌و‌النساء‌ والوالدان، الذین‌ یقولون ‌ربنا‌ اخرجنا‌ من هذه ‌القریه‌ الظالم‌ اهلها» برای رهائی مستضعفین از قید و بند اسارت و از دست جلادان زمان، این دفاع یک واجب شرعی است«فاضربوا‌فوق‌الاعناق‌واضربوا‌منهم‌کل‌بنان» همه شما بزنید بر گردن‌های آنها و بزنید بر دست آنها که دیگر نتوانند اسلحه بدست بگیرند، انگشتانشان را ببرید. در این طرح می‌خواهیم یک کاری بکنیم که عده زیادی را که به افتخاری نائل شدند که یکی از اقوام نزدیک آنها، پدر این خانواده رفته‌اند و شهید شده‌اند می‌خواهیم دومی دیگر این راه را نرود. با اینکه خانواده ها به این معنا افتخار می‌کنند. الان شما ملاحظه می‌کنید، مادری دو فرزندش شهید شده است، با رضا و رغبت می گوید که من باید فرزند سومم به جبهه برود و این را آرزوی میل نفسی و رضایت نفسی می‌گوید، اجباری در کار نیست، خوب چرا، برای خاطر اینکه می‌دانند که اینها یکی از فرزندانشان شهید می‌شود، اینها زنده هستند، جاودان هستند، وصل به رحمت و اصله الهی است. اینها کشته نشدند، اینها چراغ راه هدایت ما هستند. و ما در شرع اسلام نداریم. از اول صدر اسلام تا بحال چنین چیزی نبوده که اگر یک کسی رفت و شهید شد، فرزند دومش نرود. آن یکی دیگر نرود اگر بنا بود چنین مسأله ای بوده باشد، در اول اسلام عده زیادی شهید شدند فرزندان آنها. قوم وخویش آنها رفتند. در جنگ شرکت کردند، برای اینکه خون بهای شهدایشان را بگیرند و این بنظرم مخالفت با آراء شورای نگهبان هم بده باشد. آخر به چه میزانی شما به اینها می‌گوئید نروند؟ خوب خودشان می‌خواهند، یک افتخاری است برای آنها. اگر واقعاً محتاجند، از نظر زندگی لنگند، همان که مخبر کمیسیون گفتند اگر این جوری بوده باشد، خوب البته این جمهوری اسلامی به آنها کمک می‌کند. نواقص آنها را برطرف می‌کند. بنیاد امام گذاشتیم، بنیاد شهید گذاشتیم. مگر آن کسی که می‌خواهد برود، حالا فرزند تک خانواده است و شهید هم که نداده است، چه مزیتی به این دارد؟ این شخص چه مزیتی به او دارد؟ خوب، همه باید در راه دفاع اسلام شرکت بکنند. هم باید با خلوص نیت بروند اگر کمبودی هم داشته باشند، جمهوری اسلامی کمبود آنها را برطرف می‌کند. و بنظر من محروم کردن خانواده شهداء از رفتن به جبهه و یا احیاناً نائل شدن به شهادت که آرزوی همه این رزمندگان است، خودش اجحاف در حق آنها است. و من گمان نمی‌کنم که شورای نگهبان بر فرض اینکه مجلس این طرح را تصویب بکند، موافقت بکند. وانگهی این شرایط را نمی‌خواهد داشته باشد. اگر بنا بود معافیت داشته باشد، خوب طبق همان شرایط عمومی نظام وظیفه معاف می‌شد. این را برای خاطر اینکه می‌خواهیم یک منتی، یک امتیازی (حالا تعبیر منت ناجور بود) یک امتیازی به این خانواده بدهیم، آقا بزرگترین امتیاز را خود این خانواده بدست آوردند. می‌خواهد امتیاز دوم را بدست بیاورد اصلاً مرام و مسلک ما در جهاد این است که این خودش شرف بزرگی است شما می‌خواهید با اینکار شرف دوم را بگیرید. یک کسی می‌خواهد دو مرتبه در این مسابقه شرکت کند. یک کسی می‌خواهد پنج فرزند دارد، بدهد. آن وقت استکبار جهانی که ما را آرام نمی‌گذارد. خوب مرتباً این جریان پیش خواهد آمد شاید اکثر رزمندگان ما که این همه شهید داده‌اند، اکثر خانواده‌ها دوباره با این طرح مثلاً بروند به سراغ رفاه و راحت‌طلبی و این حرف‌ها. من می‌بینم که در اینجا محروم کردن یک کسی از رفتن به جهاد خلاف شرع است. شاید یکنفر، دو نفر مثلا این معنا را درخواست کنند. شما تابحال از خانواده شهداء در این باره استمزاج کردید؟ مشاوره کردید؟ اصلاً آنها حاضرند این را قبول بکنند که بگویند نه ما چون یک فرزندمان رفته است، آن یکی دیگر نمی‌خواهد برود. اصلاً کسی تا بحال این خواهش را کرده است؟ این کاسه از آش داغتر است که اینها درست کردند، به چه مناسبت کسی را می‌خواهید از یک فضیلت بزرگ محروم بکنید؟ خوب یک برادری رفته است، برادر دوم می‌خواهد برود. سوم می‌خواهد برود. کما اینکه الان در خانواده‌ها ما این جوری داریم. آنهائی که این شهادت و این مکتب را قبول می‌کنند، آنها یک الگوئی دارند که با این الگو نمی‌خواند. با عفو و با اغماض و با اینکه یکی دیگر نرود. گفتم استکبار جهانی ما را رها نمی‌کند. امروز جنگ عراق است، فردا ممکن است ما یک جنگ رودرو با آمریکا داشته باشیم. و باید رزمندگان ما بروند، ولو از یک خانواده یکی رفته و شهید شده باشد و فرزند دوم و شخص دوم وسوم برود. شما دیشب در تلویزیون مصاحبه یک بچه 14 ساله را شنیدید که چقدر به انسان حماسه می‌دهد؟ چقدر روح می‌دهد؟ چقدر روح دلاوری را در انسان زنده می‌کند؟ شما چرا می‌خواهید بگذارید که یک خانواده‌ای از این فضیلت بزرگ محروم بشوند؟ (نایب رئیس ـ وقت شما تمام شده است) لذا من جداً با این طرح مخالفم و امیدوارم که مجلس هم به این مسأله رأی ندهد. طبق شرایط عمومی، البته کسی که موافق است علی‌العین‌والراس است. منشی ـ آقای لطیف صفری موافق. لطیف صفری ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. عرض کنم که با توجه به شناختی که همه نمایندگان محترم از این جامعه انقلابی وضعیت رزمندگانش دارند، من فکر می‌کنم که نیاز به توضیح زیاد نیست. ولی در جواب فرمایشات برادر بزرگوارمان که مخالفت کردند، من مجبورم به چند نکته اشاره کنم. از افتخارات بی‌نظیر جمهوری اسلامی است که در تاریخ جنگ‌های دنیا بعد از 25 ماه جنگ مداوم هنوز اکثر رزمندگانش را داوطلبان تشکیل می‌دهند و هنوز نه تنها نیازی پیدا نکرده است که بصورت اجبار کسی را به جنگ بفرستد، بلکه بسیاری هم که خودشان احیاناً بعلت ضرورت‌هائی نرفته‌اند، هیچ اشکالی برایشان گرفته نشده، بلکه مشکل، اعزام داوطلبان فراوان است بر سر اینکه چرا ما زودتر به جبهه نمی‌رویم؟ بنابراین مسأله جبهه و جنگ و مبارزه با دشمن و سرکوب دشمن و این طور چیزها کاملاً برای ما حل است و بسیاری از همین داوطلبان جبهه‌های ما کسانی هستند که حتی خدمت سربازی هم رفته‌اند و حتی بعضی‌هایشان در رژیم گذشته بهر صورتی که بوده است معافیت سربازی هم گرفته اند با وجودیکه معافیت سربازی گرفتند(من نمونه‌های فراوانی از منطقه خودمان دارم و مسلم برادران دیگر هم خبر دارند) با اینکه معاف است که سربازی نرود، کفالت دارد یا بهر صورت دیگری، مع‌الوصف در جبهه‌های جنگ می‌جنگد یا حتی شهید شده است یا به صورت‌های دیگری مجروح است یا داوطلب هست و از این تیپ‌ها. این طرحی که الان هست، فقط صرفاً بخاطر ضرورت‌هائی است که مسئوولین حکومتی ما الان با آن درگیر هستند و می‌خواهند که راه‌حل قانونی داشته باشد. یعنی در واقع می‌خواهد بصورت قانون باشد، و گرنه از نظر علمی‌اش یک چیز قابل حل است و هیچگونه مشکلی هم ایجاد نمی‌کند. بلکه یک راه حل است برای اینکه این قانونی که حق آن خانواده شهید داده، رزمنده عزیز ما است، رعایت بشود، مثالی اینجا یکی از برادران داده است که می‌آورم: در یک خانواده‌ای که چهار پسر دارد، یکی شهید شده است، یکی اسیر است، یکی الان داوطلب است و در جبهه است و چهارمی که کار سرپرستی خانواده را به عهده دارد، الان به صورت مشمول وظیفه است. خود آن شخص از رفتن به سربازی و به جبهه سرباز نمی‌زند، بلکه خیلی هم مشتاق است ولی آنچه که هست مسئوولین محترم جمهوری اسلامی، مخصوصاً بنیاد شهید است که مستقیماً با خانواده شهداء و سرپرستی و نگهداری آنها سرو کار دارند، که این خانواده، این پدر و مادر پیری که چهار جوانش را تقدیم این جمهوری اسلامی کرده است، باید از آنها سرپرستی بشود. باید یک کسی سرپرست اینها باشد و این می‌خواهد بصورت قانونی باشد، نمی‌خواهد قانون‌شکنی هم بکند و گاهی اشکالی پیدا می‌شود و این طور مواردی هست. نه اینکه منع بشود که هیچکس نرود. کجای این قانون هست که اینها به سربازی نروند؟ یکی از آن‌ها نرود. این می‌گوید در مواردی که لازم هست و نیاز به سرپرستی اینها است. یکنفر حالت سرپرستی اینها را داشته باشد و این اخلاق به ما حکم می‌کند، وظیفه و عاطفه به ما حکم می‌کند و دینمان، مذهبمان، انقلابمان و رسالتی که داریم بما حکم می‌کند که این کسانی که از عزیزترین اعضای خانواده‌شان را به جمهوری اسلامی تقدیم می‌کنند و برای نگهداری و تحقق آرمان‌های انقلاب در راهش می‌دهند، وظیفه ما است که واقعاً برای سرپرستی آنها اگر کمک جزئی در این سطح کوچک هم از دستمان می‌آید بکنیم و آن هم نه اینکه مانعش بشویم که نرود. ما نمی‌توانیم مانعش بشویم خیلی‌ها از همین‌ها به جبهه‌ها می‌روند و می‌جنگند و شهید شدند و می‌شوند، پیروز می‌شوند و خیلی چیزهای دیگر. ولی مع‌الوصف در مواردی که ضرورت دارد ما می‌خواهیم یک راه حل قانونی داشته باشیم. و این هم یک چیز منطقی و انسانی است، والسلام‌علیکم‌ورحمة‌الله. کیاوش ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم، « و‌من‌قتل‌مظلوما‌فقد‌جعلنا‌لولیه‌سلطانا» هر کس چیزی را به ارث می‌گذارد. دراسلام می‌بینیم وجوه، شمشیر پدر، قرآن پدر و لباس جنگی پدر به پسر ارشد به ارث می‌رسد. مسلم‌ترین ارثی که یک شهید برای بازماندگانش می‌گذارد قصاص یا گرفتن خون شهید توسط فرزندانش است. چطور ما بیائیم یک چنین نعمتی را که خداوند به بازماندگان شهید عطا کرده که خون شهید تزریق بشود به رگ یک یک افراد آن خانواده، این نعمت بزرگ و این تاج نور پرافتخار را از خانواده شهداء بگیریم؟«واعدوا‌لهم‌ما‌استطعتم»مگر یک دستور عمومی نیست؟ اگر بنا بشود افراد یکی بعد از دیگری به عناوین مختلف، از خدمت زیر پرچم در حکومت جمهوری اسلامی معاف بشوند، پس این « واعدوا‌لهم‌ما‌استطعتم» کجا می‌خواهد بکار برود؟ در 26 آذر 52 قانونی گذراندند بمدت سه سال، تعداد زیادی از افراد را از خدمت وظیفه معاف کردند. تاریخ5/10/58 هم به مدت سه سال این، ادامه پیدا کرده است. گروه زیادی طبق مادۀ 31 تحت عنوان معافیت تحصیلی، گروه زیادی تحت مادۀ38 معافیت پزشکی و گروه زیادی تحت عنوان کفالت، از سربازی محروم شدند، یا معاف شناخته شدند. اگر حساب کنیم سالیانه چقدر از این مملکت به سن سربازی می‌رسند که من آمارش را دارم بنا نیست عرض بکنم، تقریباً نصف این جمعیت معاف می‌شوند با همین سه ماده‌ای یکه عرض کردم 31و38 و44، چیزی برای ارتش نمی‌ماند. یک عده هم که به سپاه می‌روند، آنجا کارشان را انجام می‌دهند. بزرگترین خیانتی که مدنی لعنت‌الله علیه کرد. شما که دیدید هفت دوره بچه ها را از این نعمت سربازی محروم کرد و چه بسر انقلاب آمد. یک امر واجب است همان طور که برادرمان خلخالی فرمودند، یک امر واجب را شما می‌خواهید از اینها بگیرید. از نظر مادی بنیاد شهید شکر‌الله سعیهم هر نوع کمک مادی و معنوی را در خصوص خانواده‌های شهداء انجام می‌دهد، اجرشان با خدا و رشوان خدا مبارک باشد بر آقای کروبی سرپرست بنیاد و برادران دیگری که آنجا کار می‌کنند. کمبود مادی اینها ندارند، ما بگوئیم زمینشان باقی مانده است، پس یک نفر برود زمین اینها را ادامه بدهد، ما الگو داریم، قاسم‌بن‌الحسن ها را داریم، حتی در شب ازدواج، عیالش را می‌گذارد و برای جنگ می‌رود.همچنان که الان هزاران الگو مثل همین قاسم‌بن‌الحسن‌ها الان در میدان جنگ مبارزه می‌کنند. خانواده‌ها آرزو می‌کنند که ایکاش فرزندی بیاید علاوه بر فرزندانی که تحویل اسلام داده و به شهادت رسیدند، به اسلام عرضه کنند، تا آیه«ولکم‌فی‌القصاص‌حیوه» مصداق پیدا بکند. این بنظر من امتیاز دادن به خانوداه‌های شهدا نیست بلکه امتیاز از آنها گرفتن است. شاید چند نفر باشند از شهداء مثلاً از شهدای عشایر که لازم باشد برای آن چند نفر یک اقدامی بشود. در این صورت بنیاد شهید خودش می‌تواند یک وسیله‌ای برای اینها ترتیب بدهد اما حساب کنید ما الان چقدر شهید داریم؟ حدود هفتاد، هشتاد ولی صدهزار نفر به روایات مختلف شهدای انقلاب هستند بعد از آن هم شهدای دیگری که آمارش نباید گفته بشود اگر چه آمار هر چه بالاتر باشد افتخاری است که این برادران ایستادند و شهید شدند در را محاکمیت قرآن ولی آمار دقیق نداریم حساب کنید چند هزار نفر می شوند؟ اینها را محروم کردن از این خدمت مقدس کار درستی نیست بلکه بر عکس آن، از نیروهای سه‌گانه باید تقاضا کنیم تازه لوایح بیاورند برای اینکه آن قانون‌های قدیم را عوض بکنند. بچه ها را حتی از سن شانزده، هفده سالگی احضار کنند. الان نمونه‌اش را دیشب شما در تلویزیون دیدید چهارده ساله بچه چطور صحبت می‌کرد؟ اینها را احضار کنند بخدمت. علاوه بر این موقعیت خاصی است فرمان امام را در خصوص رفتن به جبهه ها شما شنیدید بر خلاف نظر سرور بزرگوار و رئیس جمهور عزیز و نورچشم‌مان آقای خامنه‌ای که فرمودند این فتوای خاص نیست این فتوای عام است. کی این فتوای عام است؟ الآن جبهه ها نیاز دارد برای اینکه قرآن است، حاکمیت اسلام یک طرف است حاکمیت کفر یک طرف است همه باید بروند منتها با اجازه مسئوولین این، درست است اما از اینکه این فرمان یک فتوای عام باشد نیست. یک فرمان خاصی است در این دوره نیائیم با این مسائل بچه ها را محروم کنیم. از خدمت مقدس سربازی مخصوصاً ارتش حکومت جمهوری اسلامی که ارتش امام زمان است. سپاه پاسدار الحمدالله سر جای خودش محفوظ یک وعده داوطلب دارند می‌روند آنجا. این عده هم که طبق قانون اسلامی باید بیایند تحت نظارت ارتش جمهوری اسلامی اسلام، اینها حتما باید بیایند اینها را معاف نکنید گناه بزرگی است نمی‌شود بعد از تصویب شدن این لایحه بعد بگوئیم شما به سربازی نیائید و بروید بسیج آنجا استخدام بشوید و بجنگید والسلام‌علیکم‌و‌رحمه‌الله. منشی ـ نوبت بعدی آقای نواب موافق. قبل از آن اسامی کسانی را که در یک نوبت رأی‌گیری حضور نداشتند می‌خوانم آقای دوزدوزانی، آقای حسینی نیا، آقای سید محسن موسوی تبریزی، آقای دکتر سامی، آقای صلواتی، آقای مهندس طاهری. نواب ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم.. آقایان مخالفین اگر به سابقه این لایحه توجهی می‌کردند، آن دلائلی که باعث شد این ماده واحده به مجلس بیاید من به آن دلائلی که در آن شماره سابقه است اشاره می‌کنم. بدلائل زیر، طرح معایت یک نفر از فرزندان خانواده شهداء تقدیم شده: 1ـ خانواده‌هائی هستند که پدر و مادر از کار افتاده دارای دو پسر هستند یکی شهید می شود. دومی هم سرباز است. اگر سربازی برود وضع آن خانواده فلج خواهد شد. 2ـ بعضی از شهداء دارای زن و بچه بوده برادر کوچکتر آمادگی دارد یا همسر برادر شهیدش ازدواج کند خدمت نظام وظیفه مانع است. 3ـ برای اداره امور خانواده شهدا استخدام برادر شهید ضرورت دارد مشمولیت سربازی مانع استخدام آنان است. این‌ها دلائلی است که موجب شده این طرح به مجلس بیاید و اگر ما یک نظری به این ژاندارمری‌ها بیفکنیم غالباً با این مشکل مواجه هستند. نه تعداد کمی بلکه تعداد زیادی از خانواده شهدا آن هم نه بخاطر اینکه اینها متعهد نیستند بلکه متعهدند، منتها آنها بخاطر آن قانون نظام وظیفه خیال می‌کنند فرزند اینها هم شامل آن قانون می‌شود. مراجعه می‌کنند و در ژاندارمری‌ها هم اینها مشکلاتی دارند که در چند فقه که خود ما بودیم آنها تقاضایشان این بود که یک قانونی به مجلس بیاورند برای این شهدائی که یک برادرشان شهید شده و یک برادر دیگر ندارند. و با توجه به این مشکلاتی که ژاندارمری‌ها دارند ما باید در این انقلاب بالاترین ارفاق و امتیاز را به شهدا و خانواده آنها بدهیم. و این هم منافات با این ندارد که اگر ما بیائیم اینجا قانونی را بگذرانیم که معاف بشود و او داوطلبانه به جبهه نرود. وقتی که سپاه اعلام می¬کند یا ارتش اعلام می¬کند که جبهه¬ها احتیاج به نیرو دارند، شما ببنید صف¬های طویل از همان کسانی که برگ معافیت در دست دارند اینها میروند داوطلبانه نام¬نویسی می¬کنند و التماس می¬کنند که اینها را به جبهه ببرند. این هیچ منافات با آن مسأله ندارد. و تعجب است از برادرمان آقای خلخالی و آقای کیاوش که در مخالفت به آیات قرآنی استشهاد کردند که آنموقع اگر بنا بشود بسیج، بسیج عمومی بشود بلی در آن موقع که بسیج بسیج عمومی باشد. رهبر اعلام کند بسیج عمومی است آن موقع چنین قانونی را در مجلس گذراندن درست است. ولی الان که خود امام در همان فتوا وقتی که از ایشان سوال شد، بسیج عمومی به آن معنا نیست و لذا ما بیائیم چنین ماده واحده¬ای را در مجلس بگذرانیم که یک امتیاز و ارفاقی نسبت به خانواده شهدا باشد، هیچ اشکالی ندارد و لذا من با این ماده واحده موافقم. والسلام. منشی – دیگر مخالفی ثبت¬نام نکرده اگر در ملجس مخالفی هست صحبت کند. یکی از نمایندگان – از وزیر کشور دعوت شده است؟ نایب رئیس – بلی از وزیر کشور دعوت شده ایشان تشریف نیاوردند و نماینده هم نفرستاده¬اند. کمیسیون مطلبی ندارد؟ موحدی ساوجی (مخبر کمیسیون) – سوال شده است که اگر جازه بدهید توضیح بدهم. نایب رئیس – آقای موحدی ساوجی بفرمائید. موحدی ساوجی – توضیحاتی که اول داده فکر کردم آن توضیحات واقعاً اگر در ذهن بعضی از برادران شبهه¬ای باشد مرتفع می¬کند و دیگر مخالفین مخالفت نمی¬کنند، ولی باز بالاخره برادران مخالف مطالبی را در مخالفت فرمودند که این طرح ناظر به آن اصلا نیست. یعنی بهیچوجه این طرح هیچ کسی را از شرکت در دفاع از انقلاب اسلامی محروم نکرده ولی اجبار هم نکرده است. یعنی گفته اگر چنانچه یک خانواده مثلاً شهیدی است که با این شرایطی که در اینجا ذکر شده یک فردی از آن خانواده شهید شده حالا این فرد، این که سرباز شده، یا کفیل منحصر به فرد پدر یا مادر است که پدر از کار افتاده یا مادر حالا مادر ولو از کار نیفتاده باشد یا خواهر و برادر صغیر، اینها بتوانند معاف بشوند اینکه بتواند معاف بشود یعنی در شرایطی که واقعاً ضرورت دارد در عشایر هست مثلاً یک پدری شهید شده صد گوسفند دارد و همه زندگی¬اش همان است و کسی هم نیست. خوب این، باید آنها را برگرداند. کجا بروند یک چوپان پیدا بکنند؟ این است که این شرایط را هم باید درنظر گرفت. و بعد هم تازه مگر ما چقدر شهید داریم و چقدر خانواده شهید هستند که این رشایط را دارا باشند و یک نفرشان با همه این شرایط معاف بشود؟ و بعد مگر الان از نظر سربازی و اینکه مردم برای خدمت مقدس سربازی خودشان را معرفی می¬کنند مگر ما کمبود داریم؟ تمام نیروهای سه گانه ما، نیروی زمینی، هوائی، دریائی، بیش از ظرفیت¬های آموزشی که دارند در عین حال دارند سربازها را دوره می¬دهند اما نمی¬توانند پاسخگوی همه سربازهائی باشند که الان می¬آیند و داوطلبانه ثبت¬نام می¬کنند برای خدمت سربازی پس اینکه آقای کیاوش فرمودند که آقا اینها با کمبود روبرو هستند درست نیست. یعنی در واقع نیروهای ما نمی¬تواد درست آموزش بدهد و امکانات برای آموزش دادن ندارد. والا تقاضا در این زمینه خیلی زیاد است پس اینرا من خواهش می¬کنم که آقایان توجه بفرمائید. مسأله دیگری که در اینجا مطرح است سوالی است که از من شده من این سوال را جواب می¬دهم بعد هم برادرها به طرح رأی می¬دهند. سوال دومی که آمده است باز در ارتباط با همان سوال اولی است که سوال کرده¬اند اگر فردی امروز شهید شد، فرزند پسر دو ساله¬ای از او باقی ماند آیا بچه در آینده معاف میشود یا نه؟ قید هفت سال برای این است که اگر کسی امروز شهید شد و مثلاً فرزند یک ساله¬ای دارد خانواده¬اش تحت نظر بنیاد شهید قرار می¬گیرد. با ضوابط و شرایطی که دارد یا مثلاً اگر پدرش حقوق می¬گرفته، همان حقوق را به آن خانواده می¬دهند. هر چه قانون اقتضاء بکند. بعد از شانزده سال دیگر که بچه¬اش سرباز میشود، نه آنروز دیگر نه، برای شرایط فعلی است و برای کسانی که الان شهید میشوند و برادر صغیری یا خواهر صغیری دارد یا پدری شهید شده و زندگی این خانواده الان دارد فلج میشود. باید یک کسی باشد که زندگی او را بگرداند و امثال اینها. والا کسی که الان شهید میشود و شانزده سال دیگر بچه¬اش سرباز میشود، هر طوری که این پانزده سال زندگیش را اداره شده، خوب آن روز هم اداره میشود والسلام علیکم و رحمه الله. 7- تصویب اصلاح قانون معادن بعد از بررسی شورای نگهبان نایب رئیس – دستور بعدی مطرح شود. منشی – دستور بعد، بررسی لایحه معادن است که از شورای نگهبان برگشته و در کمیسیون اصلاح شده است. آقای امین ناصری مخبر کمیسیون صنایع امین ناصری (مخبر کمیسیون) – بسم الله الرحن الرحیم، گزارش از کمیسیون صنایع و معادن به مجلس شورای اسلامی. کمیسیون صنایع و معادن در جلسات متعدد با حضور نماینده شورای نگهبان، اشکالات وارد بر لایحه قانونی معادن، مصوب 26/2/61 مجلس شورای اسلامی را به شرح زیر اصلاح نمود: شماره چاپ این اصلاحیه 1117 است. اما متن اصلی لایحه اصلاح شده که الان باید موردتصویب قرار بگیرد و کلاً اصلاح شده و در یکجا آمده شماره 1077 است که اصلاح شده¬ها اینجا آمده ودر جلسه قبل چون تفکیک نشده بود، برادران نماینده اشکال گرفتند و من در یک ورقه جداگانه موارد اصلاحی را تفکیک کردم و الان در خدمتتان هست ولی اصل لایحه که باید رأیگیری بشود شماره 1077 است که اصلاح شده و در مجموع آمده. و اما مواردی که مورد اشکال شورای نگهبان بود من یک یک آنها را و اصلاحاتی که انجام داده¬ایم جرح و تعدیل¬هائی که شده، عرض می¬کنم کلا در پنج مورد شورای نگهبان اشکال داشت: 1. انطباق موادی که اطلاق آنها شامل معادن واقع در املاک شخصی و وقفی میشود. و نیز در مورد تصرفات بسیره برای رفع حوائج شخصی. کلا موادی که در لایحه مصوب به نحوی به مالکیت و معادنی که در املاک شخصی واقع میشد، لایحه سکوت داشت و یا آنها را نادیده گرفته بود. این مواد مورد اشکال شورای نگهبان شد که عبارتد از: مواد 3، 7، 22، 23 و ما اینها را از لایحه قبلی به این شکل اصلاح کرده¬ایم: مادۀ 3 سابق: کلیه ذخایر معدنی کشور براساس اصل 45 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در اختیار حکومت اسلامی است و دولت جمهوری اسلامی ایران اکتشاف و بهره¬برداری از آنها را طبق مواد مقرر در این قانون انجام خواهد داد. همینطور که ملاحظه می¬فرمائید در این ماده کلیه معادن در اختیار دولت قرار داده شده بود که مورد اشکال هست و به این شکل اصلاح شده: مادۀ 3 اصلاح شده: اکتشاف و بهره¬برداری از کلیه معادن کشور طبق مواد مقرر در این قانون انجام خواهد شد. دیگر آن طبق اصل 45 که کلیه معادن را در حصر دولت قرار می¬داد حذف شده، و فقط به این شکل درآمده است حالا من توضیحات کلی را بدهم، یا یک یک رأی گرفته میشود؟ نایب رئیس – اگر از آقایان مخالف و موافق هستد یک نفر مخالف و یک نفر موافق صحبت می¬کنند و اگر مخالفی نداشته باشد رأی گرفته میشود. چون اصلاحات هست و رأی¬گیری زود به زود باید انجام بشود آقایان محبت بیشتری بکنند، وقت مجلس گرفته نشود. واعظی – در این مورد ثبت¬نام شده بود. محمد یزدی (نایب رئیس) – ثبت نام نشده است. در اصلاحیه ثبت¬نام مخالف و موافق نیست. بجنوردی – مخالف می¬تواند صحبت کند؟ محمد یزدی (نایب رئیس) – بلی، یک مخالف و یک موافق می¬تواند صحبت بکنند. منشی ـ آقای بجنوردی بعنوان مخالف بفرمائید. بجنوردی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم.طبیعی است که مخالفت با نظر اصلاحیه کمیسیون است نه با نظر محترم شورای نگهبان. در اصلاحیه‌ای که در اینجا شده در ادغام مادۀ 22و23 که بصورت مادۀ 22 دراینجا مطرح شده است. محمد یزدی(نایب رئیس )ـ بسیار خوب. دوباره متن اصلاحیه برای رأی‌گیری خوانده شود. منشی ـ مادۀ 3 فرم نهائی که پیدا کرده به این صورت است:«اکتشاف و بهره برداری از کلیه معادن کشور، طبق مواد مقرر در این قانون انجام خواهد شد.» محمد یزدی (نایب رئیس )ـ 181 نفر در جلسه حضور دارند آقایانی که با این نحو اصلاح موافق هستند، قیام بفرمایند(اکثر برخاستند) تصویب شد مادۀ بعدی را مطرح کنید. امین ناصری(مخبر کمیسیون) ـ دومین ماده مورد اشکال برمی‌گردد به مادۀ 7 و سابقاً به این ترتیب بود:«نتایج حاصل از اکتشاف و ذخایر مکشوفه متعلق بدولت است» ممکن بود این معدن در ملک خصوصی باشد، یا متعلق به بخش خصوصی بوده باشد که این ماده، اینها را در نظر نگرفته بود. بدین ترتیب اصلاح شد. مادۀ 7 اصلاح شده:«نتایج حاصل از اکتشاف و ذخایر مکشوفه متعلق به دولت است. مگر در اراضی دایر و یا مسبوق به احیاء در محدوده ملک خود و یا هزینه شخصی انجام گیرد. که در این صورت مواد مستخرجه ضمن اکتشاف متعلق به مالک خواهد بود. بدیهی است قبل از شروع عملیات اکتشافی، مالک باید طرحی تهیه و مجوز لازم را از وزارت معادن و فلزات برای اجرای طرح کسب نماید. این قبیل مجوزها غیرقابل انتقال می‌باشد.» تبصره ـ در اجرای این ماده اراضی موقوفه مانند اراضی خصوصی تلقی خواهد شد. محمد یزدی (نایب رئیس )ـ بسیار خوب، در اینجا هم اگر بحثی نیست به همین کیفیت که خوانده شد رأی گرفته می‌شود. منشی ـ آقایان واعظی و خامنه ای بعنوان مخالف می‌خواهند صحبت کنند محمد یزدی(نایب رئیس )ـ آقای واعظی بفرمائید. واعظی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم ، من در اینجا باید اولاً از شورای محترم نگهبان تشکر کنم که بحمدالله همیشه با کمال دقت می‌کوشند تا مصوبات مجلس را با احکام اسلام، وفق بدهند. و با اصول قانون اساسی مطابق باشد. و در حذف و رد بعضی از مواد بحمدالله کاملا دقت دارند«جزاهم‌الله‌خیرا» و لایحه معادن هم انصافاً اصلاحات زیادی داشت که اصلاح شده در مادۀ 7 نوشته است: ذخایر مکشوفه متعلق بدولت است من با اطلاق آن موافق نیستم برای اینکه چه بسا گنجی یا متاع دیگری در آن مکان در زمین موات یا در اراضی که مملوک است، پیدا بشود، اینها مربوط به دولت نیست.... محمد یزدی ـ(نایب رئیس )ـ جناب آقای واعظی لطفاً در مورد آنچه که اصلاح شده است اگر بحثی دارید، بفرمائید. واعظی ـ اصلاح شده را می‌گویم. نایب رئیس ـ اشکالی ندارد. چه اشکالی بنظرتان می‌رسد؟ واعظی ـ آنجا هم همین مطلق ذخایر مکشوفه بود. امین ناصری (مخبر کمیسیون) ـ شماره لایحه 1117 است. محمد یزدی (نایب رئیس )ـ آقای واعظی ظاهراً اشتباهی پیش آمده در مورد اعتراضتان. واعظی ـ اگر با این تعبیر نباشد، من پس می‌گیرم. محمد یزدی(نایب رئیس )ـ نتایج حاصل از اکتشاف و ذخایر مکشوفه متعلق بدولت است. مگر در اراضی دایر آنجاهائیکه مورد نظر شما است، در جمله بعد مستثنی شده است. واعظی ـ همان ذخایر مکشوفه که مطلق آمده است من با این مخالفم. برای اینکه باید منهای بعضی از مستخرجات باشد. محمد یزدی ـ مگر در اراضی دایر... آن استثنای بعدی را اگر عنایت بفرمائید. مسأله روشن است. واعظی ـ مثلاً کسی در زمین خودش گنجی پیدا کرده، این ذخیره مکشوفه است. محمد یزدی (نایب رئیس )ـ خوب، این قید«مگر» قضیه را روشن می‌کند شما آن استثنائاتش را هم دقت بفرمائید. قضیه روشن است حتی با اطلاق آن. پس شما با این کیفیت پس گرفتید؟ واعظی ـ بلی نایب رئیس ـ مخالف بعدی صحبت کند. منشی ـ آقای بجنوردی مخالف. بجنوردی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. در اینجا قید شده است که مگر در اراضی دایر و یا مسبوق به احیاء در محدوده ملک شخصی. چون این، به صورت اطلاق گفته شده، خوب این، شامل فرض بفرمائید، نفت هم می‌شود یعنی اینکه اگر در محدوده ملکی شخصی نفت پیدا شد. این صاحب ملک می‌تواند از این نفت استفاده بکند و بفروشد. البته در مادۀ 22 قید کرده که معادن بزرگ را مستقیماً دولت استخراج می‌کند ولی تعیین نکرده است که حدود معادن بزرگ چیست؟ چون تعیین نکرده، این خطر همیشه هست. یعنی این بستگی دارد به کیفیت دارد به کیفیت وزارت مربوطه. اگر وزارت مربوطه فرض بکنید که سلیقه شان طوری بود که نفت را جزو معادن بزرگ بگذارند، خوب اگر در ملک شخصی هم پیدا بشود آنوقت دولت می‌آید و استخراج می‌کند اگر سلیقه‌شان نباشد این طور نخواهد بود. نایب رئیس ـ این مورد نظر شما از مسلمیات قطعی است. مصداق قطعی هست، مورد نظر شما مصداق قطعی معادن بزرگ هست شبهه‌ای نیست. هیچکس نمی‌گوید که یک وزارتخانه‌ای بیاید بگوید معدن نفت، از معادن کوچک است. بجنوردی ـ من نفت را بعنوان مثال می‌گویم. شما فرض بکنید در ملک شخصی کسی اورانیوم پیدا شد که خیلی از نفت هم بالاتر است خیلی گران بهاتر است، پس این را باید چه کار کرد؟ بنابراین، من با این راه حلی که کمیسیون در رابطه با اشکالی که شورای محترم نگهبان گرفته‌اند، مخالفم. منشی ـ آقای انصاری موافق. مجید انصاری ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. چون مدتی از این لایحه گذشته. من استدعا می‌کنم نمایندگان محترم توجه به اصلاحاتی که صورت گرفته، داشته باشند. مبنای بعضی از مخالفت‌ها از جمله مخالفت برادرمان آقای بجنوردی بر اشتباهی است که ظاهراً ایشان بین اکتشاف و بین بهره‌برداری کردند. اصلاحی که در اینجا صورت گرفته در بخش اکتشاف است. ما در بخش بهره‌برداری با نظر شورای نگهبان که آنها هم قبول فرمودند، مبنا را بر این گذاشتیم معادن بزرگ را صرفاً، دولت استخراج بکند و در اختیار دولت باشد، و ظاهراً در مادۀ/2 سابق بود که معادن بزرگ را بطور مشخص تعریف کرده است. بحثی که در اینجا هست، بحث اکتشاف و ذخایر مکشوفه حین‌الاکتشاف است فردی با خرج خودش پروانه هم از دولت گرفته و در ملک شخصی خود مشغول اکتشاف بوده. ما در معدن سه مرحله داریم: مرحله اول کشف است همین جور گذری احتمال می‌دهند که در اینجا معدنی هست و این مقدمه می‌شود که به این مرحله کشف می‌گویند. مرحله دوم اکتشاف است که می‌آیند پروانه اکتشاف می‌گیرند و دستگاههای لازم را نصب می‌کنند و اگر لازم باشد چاه و تونل بزنند، شروع می‌کنند به اکتشاف کردن. با اکتشاف است که مشخص می‌شود آن ماده معدنی در اینجا در چه وسعتی و حجمی وجود دارد. وقتی که مشخص شد و گزارش اکتشاف را به دولت دادند. آنجا است که اگر معدن از معادن بزرگ بود. خود دولت تصدی استخراج آن را بعهده می‌گیرد و اگر از معادن کوچک بود باز طبق مقررات این قانون، پروانه استخراج می‌گیرند و به عملیات شروع می‌کنند. در ضمن اکتشاف بعضی وقت‌ها یک مقدار از مواد استخراج می‌شود. فرض بفرمائید تونلی است که می‌خواهند حجم ذخایر سنگ آهن یک جا یا سنگ طلای یک جا را کشف بکنند، در ضمن عملیات یک مقداری از آن سنگ استخراج می‌شود. آیا این سنگ استخراج شده حین اکتشاف متعلق به چه کسی است؟ طبق نظر شورای نگهبان فرمودند از آنجائی که این فرد از خود دولت پروانه اکتشاف گرفته و با هزینه‌های شخصی خودش هم انجام گرفته و در محدوده ملک شخصی خودش بوده شرعاً مالک این مقدار هست. اما بعداً برای استخراج، باید به دولت مراجعه بکند و دولت است که باید پروانه بدهد. اگر مصلحت نبود اصلا پروانه استخراج نمی‌دهند. بنابراین اشکال آقای بجنوردی در اینجا موضوعاً منتفی است. محمد یزدی ـ (نایب رئیس )ـ آقای امین ناصری! متن اصلاحیه را برای گرفتن رأی بخوانید. امین ناصری(مخبر کمیسیون)ـ آقای یزدی توضیح هم لازم دارد؟ محمد یزدی (نایب رئیس) ـ نه، بعد از صحبت مخالف و موافق ظاهراً توضیح لازم ندارد. امین ناصری (مخبر کمیسیون)ـ آقای یزدی! فقط یک مسأله‌ای که در اینجا ذکر نشده است اگر اجازه بفرمائید خیلی مختصر عرض می‌کنم. محمد یزدی (نایب رئیس )ـ بفرمائید. امین ناصری (مخبر کمیسیون)ـ اگر برادران به ماده 5 این لایحه توجه بفرمایند، این مشکل را حل کرده است ماده5 می‌گوید: اکتشاف و بهره‌برداری از مواد طبقه3 و بهره‌برداری از معادن مواد معدنی طبقه4(که این دو تا طبقه نفت و مواد رادیواکتیو را شامل می‌شوند) توسط سازمان‌های ذیربط و طبق مقررات خاص خود انجام خواهد شد. بنابراین هیچ ارتباطی این لایحه با آنها پیدا نمی‌کند و وزارت معادن و فلزات مجاز نیست در آن قسمت دخالتی داشته آنها طبق مقررات خاص خودشان هستند، باضافه آن چیزی که آقای انصاری گفتند طبق اصل ضرورت و عسر و حرج و اینها معادن بزرگ در اختیار دولت هست. نایب رئیس ـ بسیار خوب، اصلاحیه دوم را بخوانید. (بشرح زیر قرائت شد) 2ـ اصلاحیه دوم مادۀ 7 نتایج از اکتشاف و ذخایر مکشوفه متعلق به دولت است مگر در اراضی دایر و با مسبوق به احیاء در محدوده ملک خود با هزینه شخصی انجام گیرد که در این صورت مواد مستخرجه ضمن اکتشاف متعلق به مالک خواهد بود، بدیهی است قبل از شروع عملیات اکتشافی مالک باید طرحی تهیه و مجوز لازم را از وزارت معادن و فلزات برای اجرای طرح کسب نماید. این قبیل مجوزها غیر قابل انتقال می‌باشند. تبصره ـ در اجرای این ماده اراضی موقوفه مانند اراضی خصوصی تلقی خواهد شد. نایب رئیس ـ اینجا یک پیشنهادی در تبصره داده شده فکر می‌کنم بتوانند درباره پیشنهادشان یک توضیحی بدهند... طیب ـ اگر اصلاحیه کمیسیون رأی نیاورد پیشنهادشان طرح می‌شود. اول برای اصلاحیه باید رأی‌گیری بشود. عبد خدائی ـ اصلاحیه‌ای است که قبلاً مطرح نبوده حالا که مطرح شده پیشنهادات اصلاحی اضافی هم باید برای آن داده بشود. یکی از نمایندگان ـ اول باید به اصلاحیه کمیسیون رأی گرفت. نایب رئیس ـ این پیشنهاد قبلاً در کمیسیون داده شده است؟ منشی ـ خیر. نایب رئیس ـ حالا چون برای رأی خوانده شده است و اعلام رأی شده، رأی‌گیری می‌کنیم 180 نفر حضور دارند آقایانی که با این ماده و تبصره‌ای که خوانده شد موافقند قیام کنند.(اکثر برخاستند) تصویب شد. منشی ـ اسامی نمایندگانی که در یک نوبت رأی‌گیری حضور نداشتند: آقایان: حمیدی، صلواتی، سجادی، بازرگان، معزی، هاتفی، شاه آبادی، ناقی، بیانی، محمد مجتهد شبستری. نایب رئیس ـ از دفتر رئیس جمهور اطلاع داده‌اند در رابطه با مطالبی که آقای کیاوش اشاره فرمودند نسبت به مسأله مصاحبه ایشان. این بعد از شرفیابی ایشان به محضر حضرت امام بوده و با نظر ایشان بوده است. برداشت خلافی از آن نشود. آقای امین ناصری بفرمائید. امین ناصری ـ مادۀ22و23 سابق که نحوه اکتشاف معادن را شرح و توضیح می‌دهد آنجا هم باز مسأله مالکیت و میزان فعالیت بخش خصوصی و دولتی و تعاونی مورد اشکال شورای نگهبان بود که من نیازی نمی‌بینم کل آن ماده را بخوانم، لذا اصلاح شده را می‌خوانم. مادۀ 22ـ بهره‌برداری و استخراج معادن مستلزم اخذ پروانه بهره‌برداری یا عقد قرارداد استخراج فروش است که بترتیب زیر عمل خواهد شد: الف ـ معادن بزرگ. بنا به ضرورت و حفظ مصالح جامعه اسلامی از تاریخ تصویب این قانون بهره‌برداری و استخراج از معادن بزرگ مستقیماً توسط وزارت معادن و فلزات و مؤسسات تابعه و یا یکی از مؤسسات دولتی ذیربط که سهام آنها صددرصد متعلق به دولت باشد انجام خواهد شد. ب ـ معادن غیر بزرگ. 1ـ توسط وزارت معادن وفلزات و یا مؤسسات وابسته و شرکت‌ها و مؤسسات دولتی که صددرصد سهام آنها مربوطی به دولت باشد. 2ـ توسط سازمان مرکزی تعاونی‌های معدنی یا شرکت‌های تعاونی معدنی متشکل از ماده معدنی طبق آئین‌نامه مربوطه. 3ـ توسط بخش خصوصی ایرانی با عقد قرارداد استخراج فروش برای مقدار معینی از ماده معدنی طبق آئین‌نامه مربوط. تبصرۀ1ـ برای تشکیل شرکت‌های تعاونی معدنی و نظارت فنی و مالی و کمک و تجهیز و راه‌اندازی معادن سازمانی بنام سازمان مرکزی تعاونی‌های معدنی در وزارت معادن و فلزات تشکیل می‌شود. وظایف و طرز عمل این سازمان طبق آئین‌نامه و اساسنامه مربوط خواهد بود. تبصرۀ2 ـ وزارت معادن و فلزات و شرکت‌ها و مؤسسات دولتی می‌توانند از خدمات سازمان‌های دولتی و تعاونی‌ها و شرکت‌های خصوصی با نظارت مستقیم خود در بهره‌برداری از معاون استفاده نمایند. تبصرۀ3ـ در مورد بند (الف) و قسمت، بند(ب) فروش محصولات معدنی بر طبق آئین‌نامه مربوط خواهد بود. تبصرۀ4ـ در صورتی که طبق قسمت 3 بند (ب) عمل شود از وزارت معادن و فلزات شرایط استخراج و فروش را از حیث مقدار استخراج و حدود معدن و ارزش ماده معدنی تعیین نموده و حداقل میزان درآمد دولت را مبنا قرار داده و استخراج و فروش ماده معدنی را در استان یا شهرستان مربوط به مزایده گذاشته و برای مدتی که حداکثر از سه سال تجاوز ننماید با برنده مزایده قرارداد منعقد می‌نماید. این قبیل قراردادها غیرقابل تمدید است ولی در مزایده جدید با شرایط مساوی طرف قرارداد قبلی اولویت دارد. حداقل میزان درآمد دولت میزان ارزش ماده معدنی قبل از استخراج می‌باشد. این مادۀ 22 بود مادۀ 23 را هم بعد می‌خوانم که اضافه است و در جهت اصلاح همین ماده مورد اشکال بوده است. نایب رئیس ـ مادۀ 22و 23 در یکدیگر ادغام شده است مخالف صحبت کند(اظهاری نشد) چون مخالفی نیست بنابراین رأی‌گیری می‌کنیم 181 نفر حضور دارند آقایانی که با این اصلاحیه به ترتیبی که خوانده شد موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 23ـ در صورتی که برای ایجاد تأسیسات و اجرای عملیات معدنی نیازی به استفاده از اراضی دایر و مسبوق به احیاء باشد بهره‌بردار مکلف است قبل از شروع عملیات رضایت مالک یا مالکین را در مورد فروش یا اخذ اجرت‌المثل جلب نماید و در صورت عدم توافق یا مالک و تشخیص ضرورت بهره‌بردار از معدن توسط شورای عالی معادن بهاء اراضی یا اجرت المثل توسط کارشناس رسمی دادگستری تعیین و به مالک پرداخت و یا در صندوق دادگستری تودیع و عملیات معدنی شروع خواهد شد. بدیهی است هر یک از طرفین در صورت اعتراض بنظر کارشناس دادگستری می‌توانند مراتب را از طریق مراجع ذیصلاح قضائی تعقیب نمایند. نایب رئیس ـ آقای امین ناصری یک توضیحی بفرمائید، این به چه صورت شده است چون در این ورقه‌ای که اینجا گذاشته شده شماره11 نیست حالا این ماده ای که الان شما می‌خوانید صورت اصلاحیه است؟ امین ناصری ـ بلی، این اصلاً صورت اصلاحیه است این را آن دفعه هم لایحه شماره1077 را آوردیم چون اصلاحات در سابق همه در یک جا بود برای آقایان یک کمی ابهام وجود داشت که چه چیزهائی اصلاح شده است. من دوباره اینها را تفکیک کردم و بصورت گزارش شماره1117 خدمت شما الان هست در این گزارش نوشتم مواد 22 و 23 در یک ماده و به شکل زیر اصلاح شده است. این 23 که اصلاح شده یک 23 جدید ما بجایش گذاشتیم که این دو تا 23 را تفکیک نکرده است چاپخانه که دوباره اینجا چاپ بکند این 23 اینجا الان چاپ نشده و لیکن در کمیسیون ما اصلاح شده با حضور عضو محترم شورای نگهبان در جلسات متعددی که با ایشان داشتیم برای زمین‌هائی که این شکل را دارند یعنی معدنی را ما اینجا می‌خواهیم احداث بکنیم ولی احتیاج داریم به یک مقدار زمین اطراف این در لایحه مصوب سابق اصلاً پیش‌بینی نشده بود که چگونه برخورد بکند، چگونه می‌تواند آن بهره‌بردار دولتی یا غیر دولتی با آن برخورد بکند. ما این راه حل را گذاشتیم که اگر در کنارش ملک شخصی، اراضی دایر و یا مسبوق به احیاء باشد به این ترتیب بروند و به او اجرت‌المثل یا خسارتی که به زمین اطراف وارد می‌شود بپردازند، به این طریقی که در اینجا ذکر شده. این مادۀ 23 مصوب کمیسیون هست و در لایحه شماره 1077 هم آمده بود اینجا اشتباهاً بخاطر شباهت در دو شماره یکی حذف و یکی جدید اینجا نیامده است. منشی ـ مخالف کسی هست؟ (اظهاری نشد) نایب رئیس ـ مخالف ندارد 180 نفر حضور دارند آقایانی که با اصلاحیه‌ای که خوانده شد قیام بفرمایند(اکثر برخاستند)تصویب شد. امین ناصری ـ اشکال دوم یعنی دومین مورد از اشکال شورای محترم نگهبان مادۀ 24 بود که در مادۀ 24 سابق آمده بود که کسانی که بدون اخذ پروانه بهره برداری و یا عقد قرارداد استخراج و فروش خودسرانه اقدام بکنند، به بهره‌برداری یا استخراج معدن اینجا پیش‌بینی شده بود که از کار آنها جلوگیری می‌شود و به پرداخت ارزش بهای سرمعدن محکوم می‌شوند و به حبس تأدیبی از 3 تا 6 ماه محکوم، که این مورد اشکال شورای نگهبان واقع شد و ما به این ترتیب اصلاحش کردیم. مادۀ 24 اصلاح شده است که الان می‌خوانم. مادۀ 24ـ هر کس بدون اخذ پروانه بهره‌برداری یا عقد قرارداد استخراج و فروش اقدام به اقدام به اکتشاف و استخراج مواد معدنی بنماید بلافاصله از کار او جلوگیری و ضمن توقیف محصول استخراجی برای صدورحکم نهائی به مراجع ذیصلاح قضائی ارجاع خواهد شد.(قبلاً ما خودمان گفته بودیم از 3 تا 6 ماه محکوم می‌شود به حبس تأدیبی و این خلاف قانون اساسی هم بود الان به عهده مراجع ذیصلاح قضائی محول شده است) و در صورتی که در اثر عملیات او خسارتی به معدن وارد شده باشد مجبور به پرداخت خسارت وارده طبق نظر کارشناسی رسمی دادگستری نیز خواهد بود. اینگونه افراد تا سال از اخذ هر گونه مجوز یا پروانه و یا قرارداد معدنی محروم خواهند بود. نایب رئیس ـ مخالف صحبت کند. منشی ـ آقای واعظی مخالف، بفرمائید. واعظی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم..در این مادۀ 24 هم که اصلاح شده «بدون اخذ پروانه بهره‌برداری نشود»من این توضیح را لازم می‌دانم که بهره‌برداری مطلق، چه در ملک خویش یا در اراضی موات نباید موجب کیفر و جریمه گردد. یک کسی در زمین خودش معدن نمک پیدا کرده حالا یک مقدار هم از این نمک استخراج کرده یا فروخته یا استفاده کرده ما فورا این را به محاکمه قضائی بکشیم و برای او کیفر قائل بشویم اینها با آن آزادی که اسلام برای افراد قائل شده منافات دارد علاوه بر اینکه جلو فعالیت‌ها را هم می‌گیرد ولی اگر بهره‌برداری او با تشخیص خبره، خسارت قابل ملاحظه برای کشور بار بیاورد که به حد تضییع مثلاً یک ثروت و سرمایه برسد در این صورت آن هم نمی‌شود ما تعیین بکنیم در محکمه قضائی قاضی شرع ممکن است برای او کیفر قائل بشود یا توبیخ بکند. منشی ـ آقای انصاری موافق. مجید انصاری ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم.در جای دیگر این قانون نگرانی جناب آقای واعظی برطرف شده است. نظر ایشان در مواردی است که فردی مثلاً یک مقدار نمک یا مقداری شن و ماسه از یک معدن رو باز معمولی برای مصرف خودش برداشته و مجازات شامل حال او خواهد شد در حالی که اینگونه نیست، ما در ماه دیگری برداشت‌های یسره را برای مصارف شخصی بدون اجازه دولت مجاز دانسته‌ایم و پیش از آن را هم باز در معادن کوچک با اطلاع و اخذ پروانه مجاز دانسته‌ایم، بحث اینجا است که اگر یک ضوابطی در کشور نباشد معدن همیشه، معدن نمک نیست گاهی معدن طلا و مس و سایر فلزات گرانبها هم هست و بهره برداری غیراصولی موجب خواهد شد که معدن را از بین ببرد. برداشتن روی یک معدن و اکسیده شدن مواد ذخیره آن معدن در اثر ریزش باران و امثال اینها خسارات‌هائی است که ممکن است به یک جا وارد بشود یا یک معدن را اگر به شکل غیر‌اصولی شروع بکنند به اکتشاف و استخراج چه بسا تا اعماق زمین به سایر لایه‌ها و رگه‌های معدن ضرر وارد بکند. بنابراین برای اینکه نظم و انضباطی در امر استخراج معادن که ذخیره عمومی هستند برای ملت، ایجاد بشود این ماده پیش بینی شد. قبلا در خود لایحه، مجازات پیش‌بینی شده بود که شورای نگهبان این را خلاف قانون اساسی و دخالت در قوه قضائیه دانستند که بحمدالله اصلاح شده به این صورت که این افراد به محاکم قضائی ارجاع بشوند حکم شرعی صادر بشود و تازمانی که حکم صادر نشده آن مقداری که استخراج کرده‌اند توقیف کرده باقی می‌ماند اگر حکم شد که مال خودش باشد به او می‌دهند و اگر حکم شد مال بیت‌المال است برمی‌گردانند. به بیت‌المال، جریمه قطعی که در این لایحه منظور شده این است که این فرد تا 5 سال دیگر نتواند پروانه از دولت دریافت بکند و این حداقل چیزی است که برای انضباط بخشیدن به امر استخراج معادن کشور لازم است. معاون پارلمانی وزارت معادن و فلزات ـ در این مورد بند می‌خواستم توضیحی بدهم. نایب رئیس ـ بفرمائید توضیح بدهید. معاون پارلمانی وزارت معادن وفلزات ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم.در مورد مادۀ 24 یک تبصره‌ای پیشنهاد شده بود از طرف وزارت معادن و فلزات راجع به برداشت از معادن سطح‌الارضی، معادنی که مواد آن مورد‌نیاز شخصی افراد است... نایب رئیس ـ عنایت کنید این تبصره چون در کمیسیون بحث شده و یک مقداری هم صحبت شده ایشان توضیح می‌فرمایند چون باید رویش رأی‌گیری بشود خواهش می‌کنم عنایت بفرمائید. معاون پارلمانی وزارت معادن و فلزات ـ اصولاً برای نیاز شخصی یک فردی یک مقداری نمک می‌خواهد بردارد یا یک مقداری سنگ ساختمانی یا گچ (معادنی که سطح‌الارضی هستند) تبصره‌ای آورده شده بود به این شکل که برداشت از معادن سطح‌الارضی برای مصارف شخصی فقط به اندازه نیاز مجاز می‌باشد که به اندازه نیازش یک شخص بتواند از معادن سطح‌الارضی برداشت بکند. این تبصره از طرف وزارتخانه پیشنهاد شده بود و در کمیسیون هم درباره‌اش بحث شده منتها ما فکر می‌کنیم از قلم افتاده حالا بصورت اصلاحیه‌ای یا الحاقیه‌ای بعداً آورده خواهد شد. منشی ـ یک مخالف و یک موافق می‌توانند صحبت کنند(اظهاری نشد) مخالف ندارد. نایب رئیس ـ بسیار خوب چون مخالف ندارد موافق هم صحبت نمی‌کند. بنابراین اول ما برای تبصره رأی می‌گیریم و بعد هم برای ماده و تبصره رأی می‌گیریم. آقایانی که با این تبصره‌ای که خوانده شد موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. آقایانی که با ماده‌ای که خوانده شد و تبصره اضافی موافقند قیام بفرمایند(اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده بعد قرائت شود. امین ناصری ـ سومین اشکال شورای محترم نگهبان مادۀ 27 بود که در مادۀ 27 برای واگذاری یک معدن مثلاً از سه سال که گذشت یک صاحب معدنی یا استخراجگری بخواهد محول بکند این معدن را به یک بهره‌بردار دیگر طبعاً برای استخراج یک مقدار تجهیزات روی این معدن سوار کرده، مالکش هم هست، اما چون دارد می‌فروشد به عنوان اینکه مالک است بخواهد این تجهیزات را ببرد گاهی موقع و یا اکثر مواقع خسارت‌های جبران‌ناپذیری به خود معدن وارد می‌شود ننگم است معدن ریزش بکند و یا بعضی مسائل دیگری پیش بیاید. این را ما گفته بودیم که مکلف باشد که این تجهیزات را هم بفروشد، تجهیزات را با معدن به بهره‌بردار جدید واگذار بکند و در غیر این صورت مطرح شده بود که تشخیص نوع و ارزش این اموال و نحوه پرداخت بهای آنها در صورت بروز اختلاف بین بهره‌بردار قبلی و بهره‌بردار جدید به عهده شورای عالی معادن گذاشته شده بود که این هم باز همان اشکال سابق را داشت که مرجع رسیدگی به اختلافات را شورای عالی معادن قرار داده بود که مورد اشکال شورای نگهبان واقع شد یعنی هم از نظر قانون اساسی و هم از نظر فقهی و ما کلاً این مادۀ 27 را حذف کردیم. منشی ـ آقای بجنوردی مخالف. بجنوردی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم.راه حل کمیسیون که حذف کرده است این ماده را درست نیست، برای اینکه اگر آن صاحب امتیاز قبلی بیاید تجهیزاتش را بردارد همان طوری که خود ایشان هم اشاره کردند ممکن است خسارات جبران‌ناپذیری بر معدن وارد بشود پس اصلاحیه را به این صورت می‌تواند قید بکنید که آن صاحب امتیاز قبلی می‌تواند وسایل و تجهیزاتش را بردارد ولی اگر خسارت وارد کرد بر معدن یعنی بر اثر برداشتن تجهیزاتش اگر خسارت وارد کرد باید این خسارت را به دولت پرداخت بکند. نایب رئیس ـ موافق؟(اظهاری نشد) بسیار خوب. نماینده دولت ـ اجازه می‌دهید یک توضیحی بدهم. نایب رئیس ـ شما می‌خواهید دفاع بکنید؟ اینکه بحثی ندارد به هر حال بفرمائید. معاون پارلمانی وزارت معادن و فلزات ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. در مادۀ 27 که توضیح داده شد پیش بینی شده بود که اگر بهره‌بردار جدید بخواهد بیاید و بهره‌برداری را شروع بکند اگر بهره‌بردار قدیم وسایلی در معدن دارد که این وسایل را بردارد برود ضرری و خسارتی به معدن وارد می‌کند این اجازه را نداشته باشد. این مسأله و این ماده حذف شد بخاطر اینکه در مادۀ 36 همین قانون آمده که اگر کسی به هر عنوانی خسارتی به معدن وارد بکند جبران خسارت را باید بکند و بپردازد لذا بهره‌برداری که در قدیم بهره‌برداری می‌کرده است اصولاً با گرفتن آن تجهیزات و بردنش به معدن وارد خواهد کرد که خسارت آن معدن را باید بدهد خود بخود باقی خواهد گذاشت مثلاً آن چوب‌بست‌ها یا آن آرک‌های آهنی را که با آن تونل زده شد و اگر این ها را جدا بکنند تونل معدن خراب خواهد شد و جلوگیری خواهد کرد از بهره‌برداری مجدد، اینها را خود بخود سرجای خودش خواهد گذاشت و قیمتش را از بهره بردار جدید خواهد گرفت. در مادۀ 36 آمده که «در صورتی که در اثر اکتشاف و بهره برداری خساراتی به اراضی و املاک وارد شود اکتشاف کننده و با بهره بردار یا دارنده قرارداد استخراج و فروش مکلف به جبران آن می باشد» و این مسأله یک مسأله قضائی است که در شورای نگهبان مطرح شده که لازم نیست وزارت معادن و فلزات یا شورای عالی معادن روی این مسأله دخالتی داشته باشد. اگر خسارتی به معدن وارد شد بهره‌بردار جدید می‌تواند برود جبران خسارت را از بهره‌بردار قدیم بگیرد. یکی از نمایندگان ـ این غیر از آن ماده است. نایب رئیس ـ خیر، بحث، حذف مادۀ 27 است. حذف این ماده به رأی گذاشته می‌شود 181 نفر حضور دارند آقایانی که با این حذف موافقند قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. الویری ـ من پیشنهاد دارم آقای یزدی. نایب رئیس ـ پیشنهاد اصلاحیه دارید؟ الویری ـ بلی، در مادۀ 27 برای اینکه اشکال شورای نگهبان گرفته بشود و در ضمن محاسنی که داشته محفوظ بماند کافی است که قسمت دومش حذف بشود. ملاحظه بکنید قسمت اولش این است «بهره‌بردار قبلی معدن مکلف است اموال و تجهیزات مربوط به معدن را که انتزاع آنها به معدن لطمه و خسارت وارد نماید در صورت انتزاع و انتقال آنها خسارات وارده را به دولت پرداخت نموده و یا اموال مذکور را به بهره‌بردار جدید بفروشد.» این یک چیز الزامی است و لازم است که باشد یعنی داریم همان موقعی که می‌آید قرارداد ببندد و می‌خواهد استخراج معدن را شروع بکند، در قرارداد هست که این چیزهائی را که می‌آوری، چوب بستهائی که می‌زنی و چیزهای دیگر اگر قراردادت تمام شد و خواستی بروی اینها بایستی باقی بماند زیرا اگر بخواهی اینها را برداری و ببری معدن فرو می‌ریزد. اما حالا اگر اختلاف پیش آمد که قسمت دوم مسأله اختلاف است و اشکال شورای نگهبان هم در قسمت دوم است که الان می‌خوانم.« تشخیص نوع و ارزش این اموال و نحوه پرداخت بهای آنها در صورت بروز اختلاف بین بهره‌بردار قبلی و بهره‌بردار جدید به عهده شورای عالی معادن بوده و نظر شورا در این مورد قطعی است» یعنی یک امر قضائی را که قضاوت است واگذار کرده به شورای عالی معادن که یک چیز غیرمنطقی است پس بنابراین اگر قسمت اول آن باقی بماند و قسمت دومش حذف بشود مشکل حل می‌شود. من پیشنهاد می‌کنم که قسمت دوم حذف بشود. منشی ـ مخالف صحبت کند(اظهاری نشد) مخالف ندارد. محلاتی ـ اصلاحش کنید که بعهده ارگان قضائی است. نایب رئیس ـ وقتی که حذف شد روشن است که امر قضائی به مسئوولین قضائی داده می‌شود، پس حذف آخر مادۀ 27 به رای گذاشته می‌شود آقایانی که با اصلاحیه به صورت حذف قسمت آخر موافقند قیام کنند(اکثر برخاستند)تصویب شد ماده بعد قرائت شود. امین ناصری ـ چهارمین مورد اشکال انطباق مواد31و32و33و34 هست از قانون قدیم به قانون جدید. قانون قدیم معادن بر اساس ضوابطی که خودش داشت پروانه بهره‌برداری و گواهی کشف می‌داد. در صورتی که ما اینجا پروانه بهره‌برداری داریم عقد قرارداد استخراج فروش داریم موافقت نامه اصولی داریم قرارداد اکتشاف داریم. مراحلش فرق می کند. انطباق از آن قانون جدید به این قانون قدیم شورای نگهبان اشکال کرده که در این انطباق ممکن است بعضی از بهره‌برداران که با قانون قدیم کار می‌کردند در این انطباق حقشان ضایع بشود. بر فرض یک بهره‌بردار قدیم آمده یک گواهی کشف گرفته یا پروانه بهره‌برداری دارد یک مدتی هم از آن گذشته است الان ما بخواهیم به این صورت این را منطبق بکنیم با این قانون او صاحب حقی است در آنجا که حقش ضایع خواهد شد و مواردی بود که چون مبسوط هست من آنها را نمی‌خوانم اصلاحیه‌ها را می‌خوانم که رأی گرفته بشود. مواد 31و32و33و34 مورد اشکال شورای نگهبان بود که ما این مواد را حذف کردیم و به شکل دو ماده 29و30 جدید اصلاح کردیم با حذف مواد 29و30 وجود ماده 30قدیم هم بی فایده بود یعنی لغو بود که آن هم خود بخود حذف شده بنابراین به این شکل درآمد: مادۀ29ـ دارندگان پروانه‌های اکتشاف معتبر تا تاریخ تصویب این قانون مکلف‌اند در صورت انجام دادن عملیات در ظرف مدت 3 ماه از تاریخ تصویب این قانون به وزارت معادن و فلزات مراجعه و کتباً درخواست بازدید از محل عملیات اکتشافی را بنماید. وزارت معادن و فلزات موظف است کارشناسانی به هزینه متقاضی به منطقه اعزام نماید در صورت تأیید ثبت بودن عملیات به آنها اجازه خواهد داد تا جهت تکمیل عملیات خود بر طبق قوانین قبلی اکتشاف عمل نماید. بدیهی است اکتشاف کننده می‌تواند پس از اخذ گواهی کشف نسبت به دریافت هزینه‌های اکتشافی و جایزه مندرج در مادۀ 21 اقدام و یا مطابق قوانین سابق حق‌الکشف مربوط را دریافت نماید. بنابراین به این ترتیب اصلاح شد که اکتشاف کننده یا بهره‌بردار قبلی تقاضا می‌کند کارشناس جدید وزارت معادن و فلزات می‌فرستد اگر درست دید و او را صاحب حق شناخت اجازه می‌دهد با همان قانون قبلی کارش را ادامه بدهد. نایب رئیس ـ مخالف مادۀ 29 چه کسی است؟ (اظهاری نشد) 183 نفر حضور دارند آقایانی که با این اصلاحیه که حذف این چند ماده و ادغام آن چند ماده در هم به این صورت که خوانده شد موافق هستند قیام بفرمایند(اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده بعد را بخوانید. مخبر کمیسیون (امین ناصری) ـ دنباله همان مواد تطبیقی است که اصلاح شده است: مادۀ 30 ـ کلیه پروانه های اکتشاف، معتبر تا تاریخ تصویب این قانون که در آنها عملیات اکتشافی انجام نشده (یعنی پروانه گرفته ولی هنوز عملیاتی انجام نداده) و یا مثبت بودن عملیات آنها به تأیید وزارت معادن و فلزات نرسیده باشد به عنوان موافقت نامه اصولی اکتشاف تلقی خواهد شد.» ضمناً یک توضیحی می‌کنم سابقاً پروانه اکتشاف می‌گرفتند یعنی از وزارت صنایع و معادن سابق یک پروانه اکتشاف می‌گرفتند و می‌رفتند مرحله اولیه اکتشاف را انجام می‌دادند(با همان پروانه) و بعد بهره‌برداری می‌کردند یعنی همۀ این مراحل در یک مرحله بود. ما، در قانون جدید اینها را مرحله‌بندی کرده‌ایم اول گفتیم که شخص متقاضی باید بیاید موافقت نامه اصولی اکتشاف بگیرد. در جاهائی که وزارت معادن و فلزات اعلام می‌کند و در اختیار اکتشاف کنندگان می‌گذارد با عقد قرارداد موافقت نامه اصولی اکتشاف طرف فقط می‌رود یکسری عملیات ابتدائی اکتشافی انجام می‌دهد و طرحش را به وزارت معادن و فلزات می‌آورد و می‌گوید در این محدوده‌ای که شما اعلام کرده بودید این چنین معدنی یافت می‌شود با این عمق و با این عرض. و نوعش این، و درصد عیارش این، خلوصش هم این، این را می‌آید و می‌گوید. کارشناس‌های وزارت معادن و فلزات می‌آیند می‌نشینند. بررسی می‌کنند اگر دیدند مطابق با واقع است مرحله دوم یعنی قرارداد اکتشاف را با او منعقد می‌کنند که می‌رود عملیات انجام می‌دهد یعنی می‌رسد به خود معدن فلزی یا غیرفلزی یا به خود معدن می‌رسد و تونل می‌زند و یک مقدار مخارج هم می‌کند. این مرحله هم اگر مثبت بود الان یک معدن اکتشاف شده در اختیار وزارت معادن و فلزات است که طبق آن مراحلی که در مادۀ22 عرض کردیم می‌تواند بر حسب نوع معدن به بخش خصوصی، تعاونی و دولتی بدهد که اینها را استخراج بکنند حالا در سابق این طور نبود پروانه اکتشاف را می‌گرفتند و همه این مراحل با آن پروانه انجام می‌شد. حالا یک بهره بردار قدیم پروانه اکتشاف گرفته ولی هنوز در مراحل اولیه اکتشاف هست یعنی با تطبیق با این قانون می‌شود موافقت‌نامه اصولی اکتشاف. این مادۀ 30 می‌گوید که اگر چنین موردی بود کارشناسان وزارت معادن و فلزات می‌روند اگر عملیات انجام نشده باشد و یا عملیات انجام شده طبق استاندارد وزارت معادن و فلزات نباشد آن پروانه اکتشاف سابق به عنوان موافقت‌نامه اصولی اکتشاف که در این قانون اولین مرحله اکتشاف است تلقی می‌شود و آن طور با او معامله می‌شود. منشی ـ آقای بجنوردی بعنوان مخالف بفرمائید. موسوی بجنوردی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم، نقطه ضعفی که این اصلاحیه دارد این است که مدت تعیین نکرده یعنی اینکه کسانی که امتیاز کشف را گرفته‌اند. اینجا می‌گوید یا هیچ کاری انجام نداده‌اند یا هنوز از طرف وزارتخانه معتبر شناخته نشده. لابد دلیلی داشته. نایب رئیس ـ کلمۀ«تا تاریخ تصویب این قانون» موسوی بجنوردی ـ بلی،«تا تاریخ تصویب» یعنی چیزهائی که قبلاً گرفته‌اند فرض کنید سال پیش گرفته. در این مدت یکسال چرا هیچ کاری نکرده حتما توانائی آنرا ندارد حتما تجربه کافی ندارند پس اینها خوب است که ما بگوئیم 6 ماه بعد از تصویب این قانون بیایند تکلیفشان را با وزارتخانه روشن بکنند باید بیایند بگویند که اشکالات ما چیست. اگر احتیاج به کمک دارند به ایشان کمک بشود اگر توانائی ندارند مرخص بشوند... نایب رئیس ـ این پیشنهاد جدید است شما مخالفت با این اصلاحیه بفرمائید شما پیشنهاد جدید می‌فرمائید. بجنوردی ـ مخالفت با این اصلاحیه دارم و بجایش هم پیشنهاد دارم، پیشنهادم این است که 6 ماه 3 ماه هر مقدار تعیین بکنیم و بگوئیم آقایانی که چنین امتیازاتی... نایب رئیس ـ پیشنهاد وقتی قابل طرح است که این اصلاحیه رد بشود شما با این مخالفتتان را بفرمائید موافق هم صحبت می‌کند اگر رد شد پیشنهاد قابل بحث است. بحنوردی ـ مخالفت من مبتنی بر این اساس است که در این اصلاحیه ذکر نکرده است که دلیل اینکه اینها نمی‌توانند کشف بکنند یا تا تاریخ تصویب این قانون نتوانستند کاری بکنند چیست یعنی یک راه حلی را ارائه نداده و من بعدا پیشنهاد خواهم داد که این اصلاحیه به چه ترتیب اصلاح بشود. نایب رئیس ـ موافق چه کسی است؟ منشی ـ آقای انصاری به عنوان موافق بفرمائید. مجید انصاری ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. اشکالی که آقای بجنوردی کردند وارد نیست برای اینکه ممکن است فرد پروانه گرفته بوده و چون نزدیک به این قانون بوده در این مدت بخصوص با وضعیت فعلی بخش صنعت و معدن که ابزار لازم کمتر در بازار گیر می‌آید موفق نشده که کار را شروع بکند و ما چیزی به او نمی‌دهیم این را به عنوان موافقت‌نامه اصولی تلقی می‌کنیم آن وقت مرحلۀ بعد پیش می‌آید که دادن پروانه اکتشاف است در آن مرحله است که دولت می‌خواهد به این شخص پروانه اکتشاف بدهد و کار اصلی از آنجا شروع می شود اگر واقعاً دولت تشخیص داد این آدم ضعف دارد پروانه اکتشاف به او نمی‌دهد و خلاصه کلام اینکه ما با تصویب این ماده فقط حق اولویتی قائل شدیم برای کسانی که از قبل ثبت‌نام کرده‌اند یک پروانه هم در دستشان بوده لذا چیزی غیر از حق اولویت به ایشان داده نشده بنابراین اگر این را حذف بکنیم و مخالفت بکنیم احتمالاً حق آنها ضایع خواهد شد. نایب رئیس ـ 180نفر حضور دارند آقایانی که با این اصلاحیه که خوانده شد موافق هستند قیام بفرمایند(اکثر برخاستند) تصویب شد. منشی ـ اسامی نمایندگانی که یک نوبت رأی‌گیری حضور نداشتند: آقای بهشتی، آقای مصطفی تبریزی، آقای فواد کریمی آقای بازرگان، آقای انصاری راد، آقای معرفی‌زاده، آقای معزی، آقای کمالی، آقای ناقی، آقای فومنی حائری آقای قره باغ، آقای اختری. ضمنا آقای دوزدوزانی و آقای ناقی که اسمشان جزو کسانی که حضور نداشتند قبلاً خوانده شد اشتباه بود که اصلاح می‌شود. فواد کریمی ـ آقای الویری تذکر می‌دهم که من اینجا بودم. منشی ـ آقای کریمی هم حضور داشتند. نایب رئیس ـ آقای امین ناصری بفرمائید. امین ناصری (مخبر کمیسیون) ـ پنجمین و آخرین مورد اشکال در مادۀ 35 سابق بود که باز دولت را موظف می‌کند که در مدت یکسال به معادنی که قبلا با قوانین قبل از تصویب این قانون استخراج می‌شدند آنها را با این قانون تطبیق بکند که اشکال شورای محترم نگهبان به این صورت بود که چون قبل از تصویب این قانون یک سری قوانین را هم شورای انقلاب تصویب کرده بود و بر اساس مصوبه شورای انقلاب بهره‌برداران. به استخراج پرداخته بودند و آن قانون محترم و معتبر هست این نباید شامل حال آن قوانین هم بشود و ما این را بصورت یک تبصره اضافه کردیم به عنوان تبصره مادۀ 35 قبلی که اینجا باز در چاپ اشتباه شده. مادۀ 35 قبل شماره‌اش الان می‌شود مادۀ 31 جدید، که درست این را برداشتند و مادۀ 35 جدید تبصره‌اش را زدند من خود ماده و تبصره را اول می‌خوانم: مادۀ 31ـ وزارت معادن و فلزات مکلف است طبق آئین نامه مربوط ظرف مدت یکسال از تاریخ تصویب این قانون وضع کلیه معادن را که مطابق قوانین مصوبه قبل از تصویب این قانون در آنها بهره‌برداری می‌شود با این قانون تطبیق داده و مطابق مادۀ 22 عمل نماید. این مادۀ 35 سابق است که اشکال اینجا وارد بود و آن اشکال را ما با این تبصره اضافی حل کردیم که تبصره اضافی را می‌خوانم. تبصره مادۀ 35 قدیم که الان می‌شود مادۀ 31. تبصره ـ پروانه‌های بهره‌برداری که بر طبق مصوبات شورای انقلاب صادر شده باشند تا پایان مدت مذکور در پروانه بهره‌برداری مشمول مقررات این قانون نمی‌باشند. موحدی ساوجی ـ اشکال چه بوده؟ مخبر کمیسیون (امین ناصری) ـ اشکال شورای نگهبان این بود که مادۀ 31 این قانون به مصوبات شورای انقلاب سرایت نکند فقط مربوط به قوانین زمان طاغوت باشد چون در زمان شورای انقلاب مصوباتی ما داشتیم که بر اساس آن معادن استخراج می‌شد و مادۀ 35 قدیم وزارت معادن و فلزات را موظف می‌کرد. که همه آنها را برود مورد بررسی و بازرسی قرار بدهد شورای نگهبان اشکال کردند که این نباید شامل قوانین مصوب شورای انقلاب هم بشود. ما با این تبصره قوانین مصوب شورای انقلاب را مستثنی کردیم. منشی ـ آقای موحدی ساوجی مخالف. موحدی ساوجی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. علت اینکه ما می‌گوئیم کلیه پروانه دارانی که اینها در گذشته پروانه اکتشاف گرفته اند باید مراجعه کنند تا وضعشان را با قانون فعلی تطبیق بدهند فقط این نیست که در زمان مثلاً رژیم سابق همه افرادی بودند که از سرسپردگان رژیم بودند و عناصر انقلاب. بلکه چه بسا ممکن است بر طبق مصوبه شورای انقلاب هم کسانی پروانه اکتشاف گرفته باشند که اینها استحقاقش را نداشته باشند و یا وضعیتشان الان طوری باشد که اگر مورد بررسی قرار بگیرد مطابق شرایط و همان قانون هم عمل نکرده باشند بنابراین ما نباید که جلو اینکه مطابق این قانون وزارت معادن همه پروانه ها و صاحبان پروانه و کیفیت اکتشافشان را مورد بررسی قرار بدهند، نباید جلو آنها را بگیریم لذا من مخالفم با اینکه استثناء بشود آنهائی که پروانه شان را طبق مصوبه شورای انقلاب گرفته باشند. منشی ـ آقای بجنوردی موافق. موسوی بجنوردی ـ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. در مورد قوانینی که شورای انقلاب تصویب کرده و بر اساس آن افرادی برای اکتشاف و بهره‌برداری امتیاز گرفته‌اند این خیلی فرق دارد با آن ضوابطی که قبل از انقلاب بوده است هم از لحاظ ماهیت و کیفیت ضوابط و هم از لحاظ آن افراد و گروههائی که به ایشان امتیاز داده شده بر ما لازم است که به قوانین و ضوابطی که بعد از انقلاب وضع شده است احترام بیشتری بر همین اساس بگذاریم برای اینکه اینها با معیارها و ارزش جدید وضع شده اند بنابراین اگر در این قانون مسأله ضوابط و قوانینی که بر اساس آن امتیاز داده شده است اینها را استثناء بکنیم به صواب نزدیک‌تر است. نایب رئیس – آقای معاون وزارت صنایع و معادن اگر توضیحی دارید بفرمائید. معاون وزارت صنایع و معادن - بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم بعد از انقلاب برادر عزیزمان آقای موسوی اردبیلی لایحه‌ای به شورای انقلاب بردند که ستاد معادنی تشکیل بشود که نماینده دادستان نماینده وزارتخانه و نماینده جهاد و نماینده استانی که معدن در آن استان هست اینها ستاد معادن را تشکیل دادند و پروانه‌های بهره‌برداری را از بهره‌بردار قبل می‌گرفتند و لغو می‌کردید می‌دادند به بهره‌بردار جدید که بعضاً بهره بردار جدید برادران جهاد هستند و این هم مدتش مشخص است و تمام می‌شود و اشکال شورای نگهبان هم این بوده که چون به اینها واگذار شده و دارند بهره‌برداری می‌کنند تا مدتش تمام نشده کارشان را انجام بدهند بعدا طبق قانون جدید معادن رعایت بشود. نایب رئیس – خیلی متشکر – 181 نفر حضور دارند آقایانی که با این اصلاحیه و اضافه کردن تبصره موافق هستند قیام بفرمایند. _(اکثر برخاستند) تصویب شد. امین ناصری (مخبر کمیسیون صنایع و معادن) برادران توجه بفرمایند یک اصلاح چاپی است که باید عرض کنم این ماده 53 قدیم بود که ما گفتیم تبصرۀ مادۀ 35 قدیم را بگذارید چون با شماره تطبیق نکرد یعنی با یک ذیل مادۀ 31 می‌آمد همان ذیل مادۀ 35 آوردند آنجا جایش نیست بلکه اضافی است از آنجا باید حذف بشود و ذیل همین مادۀ 31 قرار بگیرد. نایب رئیس – بسیار خوب، اسامی غائبین را قرائت بفرمائید. منشی - بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم جلسه امروز (پنجشنبه) مورخ 20/8/61 غائبین غیر موجه عبارتند از : آقایان حجتی کشفی از اصطهبان آقای ارسلان فلاح از لاهیجان، ‌آقای رفیعیان از مرند آقای کیان ارثی از فریدون ، آقای شهاب محمودی از بروجن آقای هادی از تهران. تأخیرهای غیر موجه: آقایان : حجتی کرمانی 16 دقیقه، اخلاقی نیا، دکتر حبیبی 17 دقیقه. آقایان قره‌باغ، طباطبائی‌نژاد وناقی 18 دقیقه. آقای محسن مجتهد شبستری 19 دقیقه آقای صادق خلخالی 18 دقیقه. آقایان احمد فروشانی، خوئینیها هر کدام 19 دقیقه. آقای تبریزی 20 دقیقه آقای سازگار نژاد 21 دقیقه خانم طالقانی 22 دقیقه آقای نورالدین رحیمی 17 دقیقه آقای احمد ناطق 17 دقیقه و آقای ابراهیم یزدی 30 دقیقه. 8- قرائت سؤال آقای زرهانی از آقای وزیر بهداری نایب رئیس – سؤالی از طرف آقای زرهانی رسیده است که قرائت می‌شود. منشی – سؤال آقای زرهانی نماینده دزفول از وزیر بهداری علت عدم رسیدگی به مشکلات درمانی شهرستان دزفول 9- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن نایب رئیس – جلسه بعد ان‌شاءالله روز یکشنبه هفته آینده و دستور جلسه هم طرح دو فوریتی که دو فوریت آن تصویب شد و مسأله بودجه خواهد بود. جلسه ختم می‌شود. (جلسه در ساعت 15/11 پایان یافت) نایب رئیس مجلس شورای اسلامی – محمد یزدی