مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی ( دوره اول – جلسه 330 )

مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی صورت مشروح مذاکرات جلسة علنی روز پنجشنبه دهم تیر ماه 1361 فهرست مندرجات 1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید . 2- بیانات قبل از دستور آقایان قره باغ ، محمد یزدی ، فدائی و مرتضی محمودی . 3- تذکرات نمایندگان به دولت بوسیله آقای رئیس 4- ادامه بحث پیرامون طرح خط مشی صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران . 5- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن. جلسه ساعت هشت و بیست و پنج دقیقه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل شد 1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید رئیس – بسم الله الرحمن الرحیم ، با حضور 184 نفر جلسه رسمی است دستور جلسه قرائت شود. منشی – بسم الله الرحمن الرحیم،‌ دستور جلسه سیصد و سی ام روز پنجشنبه دهم تیر ماه 1361 هجری شمسی مطابق با نهم رمضان المبارک 1402 هجری قمری . 1- دنباله رسیدگی به گزارش شور دوم کمیسیون ویژه در خصوص طرح خط مشی کلی و اصول برنامه های سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران . رئیس – تلاوت کلام الله مجید را شروع کنید. اللهم صل علی محمد و آل محمد اعوذ بالله من الشیطان الرجیم – بسم الله الرحمن الرحیم الذین یبلغون رسالات الله و بخشونه و لایخشون احداً الا الله و کفی بالله حسیباً. ما کان محمد (حضار صلوات فرستادند ) ابا احد من رجالکم و لکن رسول الله و خاتم النبیین و کان الله بکل شیئی علیماً ، یا ایهاالذین آمنوا اذکروالله ذکراً کثیراً. و سبحوه بکره و اصیلا. هوالذی بصلی علیکم و ملائکته لیخرجکم من الظلمات الی النور و کان بالمؤمنین رحیماً . تحیتهم یوم یلقونه سلام و اعدلهم اجراً کریماً یا ایها النبی انا ارسلناک شاهداً و مبشراً و نذیراً . و داعیاً الی الله باذنه و سراجاً منیراً . و بشرالمؤمنین بان لهم من الله فضلا کبیراً . ولاتطع الکافرین و النافقین ودع اذیهم و توکل علی الله و کفی بالله وکیلا. ( صدق الله العلی العظیم – حضار صلوات فرستادند ) « از آیه 39 الی آیه 47 سوره الاحزاب » رئیس – سخنرانان قبل از دستور را دعوت کنید. 2- بیانات قبل از دستور آقایان قره باغ ،‌ محمد یزدی ، فدائی ، و مرتضی محمودی منشی – سخنرانانی قبل از دستور آقایان : قره باغ نماینده ارومیه ، یزدی نماینده قم ، فدائی نماینده سربند. قره باغ – بسم الله الرحمن الرحیم « لوخرجوا فیکم مازادوکم الاخبالا ولا وضعوا خلالکم یبغونکم الفتنه و فیکم سماعون لهم و الله علیهم بالظالمین . لقد ابتغوا الفتنه من قبل و قلبوا لک الامور حتی جاء الحق وظهر امرالله و هم کارهون . » ( صدق الله العلی العظیم ) درود فراوان بر امام امت و امت امام بت شکن و سلام بر شهیدان جبهه های حق علیه باطل . مخصوصاً شهدای هفتم تیر و سلام بر رزمندگان سلحشور اسلام و غرب کشور من به عنوان نماینده مردم مسلمان در این مدت کوتاه که سالی یک یا دو بار بیشتر میسر نمی شود با مقدمه ای به چند مطلب ضروری اشاره می کنم استکبار جهانی و در أس آن شیطان بزرگ آمریکا سرمایه گذاری های فراوان کرده و نیروهای زیادی به کار گرفته و در تمام ابعاد سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و نظامی و اجتماعی و کشورهای کوچک دنیا بخصوص کشورهای اسلامی و خاصه کشورهای زرخیز خاورمیانه را مورد تهاجم ناجوانمردانه قرار داده و می دهد و در این تهاجم ظالمانه موفقیت های فراوانی هم به دست آورده است ثروتهای منطقه را به غارت برده و می برد و اقتصاد آن را مختل و تابع سیاست شیطانی خود نموده است و فرهنگ اسلامی را نابود کرده و مغزهای فراوانی را خریده و دزدیده و عامل بلا اختیار خود قرارداده و بوسیله هیمن مغزها و اشخاص خود فروخته و غلامان حلقه بگوش کلیه توطئه های خود را به مورد اجراء گذاشته و موجودیت مسلمین و کیان اسلام را تهدید به نابودی می نماید و بنا بر آن چه به اختصار تمام بیان شد . چند مطلب تذکر داده می شود . 1- کلیه مجامع بین المللی که استکبار جهانی در آن نمایندگی دارد به منظور صحه گذاشتن به دزدی ها و مظالم خود می باشد و نشانه های بارز آن را در سازمان بین المللی قلابی و شورای امنیت بین المللی کذائی همه می بینید و می دانید و حمایت از حقوق بشر غرب هم در لبنان به نمایش گذاشته شده است ، همه می توانند تماشا کنند و حتی آقای پاپ که به خاطر دستگیری چند دزد جاسوس آمریکایی چندین بار نماینده به ایران فرستاد و تمام نیروی خود را جهت استخلاص آنها بکار برد مثل اینکه جنایت های امریکا و صهیونیست را در لبنان نمی بیند یا نمی شنود و با این که چون بر وفق مراد ارباب در جریان است باید سکوت کند و لب از لب تکان ندهد. 2- جنبش کشورهای به اصطلاح غیر متعهد اکثر اعضای آن را نوکران و سر سپردگان غرب و شرق بخصوص حلقه بگوشان آمریکا تشکیل می دهند و اگر این چنین نبود اکثر این کشورها تا به حال تجاوز رژیم کافر بعثی را به کشور مقدس جمهوری اسلامی که در مدت بیست و دو ماه ده ها روستا و شهر را به ویرانی کشانیده و هزاران انسان را کشته و معلول و آواره کرده و به دستور کاخ سفید آمریکا و همیاری کشورهای مرتجع منطقه و کمکهای فراوان غرب و شرق انجام گرفته نه فقط محکوم نکرده بلکه به عنوان دستخوش گفتن می خواهند کنفرانس سال جاری این کشورها را در بغداد به خیال خودشان تشکیل داده و متجاوز بی آبرو و شکست خورده و در حال سقوط را به عنوان ریاست کنفرانس برگزینند . اف و نفرین بر این کنفرانسها باد . 3- رأی ملت های مسلمان عرب و غیر عرب و ای جوانان کشورهای اسلامی و ای مردان و ای زنان ،‌ لبنان در آتش می سوزد و زمین آن زیر چکمه های ارتش متجاوز سهیونیستی با سلاح های مخرب آمریکایی میلرزد و زنان و کودکان و پیر مردان فلسطینی و غیر فلسطینی از خانه های خود بیرون کشیده شده و آواره شده اند و یا در خانه های خود زیر آوار مانده اند و زنده بگور گردیده اند و این سیاست آمریکا است که دیروز به دست ملک حسین اردنی انجام می گرفت و امروز به دست بگین و شاروان صهیونیستی انجام میگیرد و شما بدانید حکومتهائی مثل اردن و مصر و عربستان و عراق و مراکش و سودان و عمان و امثال اینها که برگردة شماها سوار شده اند عمال و دست نشاندگان مستقیم امریکا هستند و کشورهای شما هم اشغال شده است به پا خیزید و این زنجیرها و مهره های لعنتی را در هم بشکنید و منافع آمریکا در منطقه را در هم فرو ریخته و نابود کنید و بیاری برادران و خواهران اسلامی خود بشتابید و عده ای درباری این حکام فاسد را استیضاح نموده و به جزای اعمال ننگین شان برسانید . 4- به ائمه محترم جمعه و جماعت کشورمان و مسؤولین و ارگانهای ذیربط تأکید می شود ، جوانان پر شور و مردان قهرمان و عشایر غیرتمند را بسیج و امکان به جبهه رفتن آن ها را فراهم نمایند ، تا به نیروهای مسلح ارتش و سپاه و بسیج و سایر نیروهای قهرمان اسلامی به پیوندند و هر چه زودتر در پیروزی نهائی سهیم باشند . 5- به دولت توصیه می شود امکان تحصیل در سطوح عالی و دانشگاه ها را بیشتر کرده و در اعزام دانشجو به خارج از کشور دقت لازم مبذول دارد زیرا وضع کشورهای اروپائی و آمریکائی مساعد تربیت جوانان اسلامی نیست و امریکا که با دسیسه های فراوان در خود کشورمان می تواند عده ای را بخرد و بکار گیرد در خارج از کشور بهتر این امکان برای او میسر است و فراهم می شود و برای کشور ما امثال بنی صدرهای لعنتی و سلامتیان های مزدور و قطب زاده های مزدور دیگر لازم نیست . 6- نام بسیاری از کارخانه ها و مؤسسات و حتی مغازه ها با اسمهای اروپائی و آمریکائی است و این با انقلاب فرهنگی کشور جمهوری اسلامی سازگار نمی باشد . به دولت توصیه می شود در تغییر نام این موارد اقدام عاجل به عمل آورد . 7- لازم است در هیأتهای بدوی و تجدید نظر قانون بازسازی نیروی انسانی دقت لازم به عمل آید تا صالح و مطابق همان قانون روی کار آیند و قانون بازسازی بعد از تقریباً ده ماه تأخیر لااقل به درستی پیاده شود . 8- مقتضای حرکت به سوی خودکفائی همت گماردن در تولید و نگهداری و استفاده لازم از محصولات کشور است و روی همین ملاحظه یادآور می شود که استان آذربایجان غربی عمدتاً منطقه ای کشاورزی است و زمین های کشاورزی با کمبود آب مواجه است و چندین رودخانه به دریاچه شور می ریزد و دولت در مهار کردن آب رودخانه ها که می تواند هزاران هکتار زمین را زیر کشاورزی ببرد و بیفزاید و از کمبود آب جلوگیری کند هیچ اقدامی نکرده است که لازم است اقدام جدی به عمل آورد وت نیز ترتیبی دهد که میوه های سیب درختی و سبزه های تیزآبی از مردم خریداری شود و از بین نروند و نیز مواد سوختی مخصوصاً بنزین در ارومیه در این اواخر کم است و باید هر چه زودتر ترتیبی جهت رفع کمبود این داده بشود . والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته . رئیس – متشکر. سخنران بعدی را دعوت کنید . منشی – آقای یزدی بفرمائید . یزدی – بسم الله الرحمن الرحیم . با درود بر روان پاک شهدای السلام و انقلاب و جبه های جنگ و هفت تیر در این فرصت کوتاه فقط چند جمله ای با مسؤولین و دولتمردان کشور عرض می کنم . اول – اولین مسأله ای که هنوز در صدر مسائل کشور هست مسأله جنگ است و همانطور که امام عزیز فرمودند راه مقدس و راه آزاد ساختن قدس عزیز و نجات فلسطینیان از طریق عراق است و تا وقتی که مسأله عراق به طور کامل روشن نشود و این جنگ به پایان نرسد و تا آخرین دینار خسارتهائی که وارد شده است پرداخت نشود و متجاوز شناخته نشود و محکوم نشود ما در حال جنگ هستیم و جنگ با حزب بعث عراق را طبعاً مقدم می دانیم و باید همه مسؤولین به این نکته توجه داشته باشند که در عین حضور در جریان جنگ اسرائیل و لبنان ما حضورمان به شدت در این جنگ تا مرحله نهائی هست ، فرارها و عقب نشینی های ظاهری بعثیون که برای نجات جان جمعی از ارتشیانشان هست اینها نمی تواند مسأله را توجیه کند به هر حال مطلب اول من است بر مسئولین است که توجه مردم را نسبت به این مسأله جلب کنند و در نمازهای جمعه و در رسانه های جمعی این مسأله بیشتر توجه بشود مطلب دوم این که به مسؤولین اجرائی و دولتمردان عرض می کنم که کمتر بگوئیم و بیشتر عمل کنیم که چشم مردم کار و عمل را بیشتر می بیند تا گوششان حرفها و مطالب را بشنود و می دانیم که همیشه زبان عمل رساتر و فصیح تر و گویاتر بوده است از زبان دهان عمل بیشتر می تواند گویا باشد و رشد انقلاب را و حرکت انقلاب را نشان بدهد. ما هر چه در جهت عمل بیشتر قرار بگیریم زودتر می توانیم به ثبات لازم و هدف نهائی برسیم . « کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم » و از همین جا استفاده می کنم و عرض می کنم که در وزارتخانه های ما از وزرای محترم و معاونینشان و همینطور مراحل بعد تا کارمندان و کارکنان عادی حتماً باید توجه بکنند که برخوردشان را با مردم و مراجعین برخورد بهتری بکنند و توجه داشته باشند که همانطور که در روایات ما هست مراجعه مردم و نیاز مراجع این در حقیقت یک نعمت الهی است که خدا عنایت کرده و باید مراقب بود که نعمت تبدیل به نقمت نشود « حوایج الناس الیکم من نعم الله علیکم » این میزی که جناب وزیر با معاون محترم یا فلان کارمند پشتش نشسته اند باید توجه داشته باشند که این میز متعلق به مردم و ملت و اسلام و مسلمین است و در حقیقت یک آزمایشی است که برای من و شما پیش آمده و خداوند با عنایت کردن این مقام ،‌ این پست ، این مسؤولیت من و شما را به آزمایش گذاشته به هر حال به مسؤولین اجرائی هم عرض می کنم که هم خودشان و هم زیر دستانشان را بیاموزند که باید با مراجعین و مردم بهتر از این باز هم بهتر برخورد و عمل بشود و من از این تریبون مقدس نمی بایست سراغ جزئیات و مواردی بروم که بخواهم مطلبم را ثابت بکنم مسأله بعد این است که با عنایات الهی ملاحظه می فرمائید که ارگانهای کشور به خوبی کار خودشان را انجام داده و می دهند و در حقیقت مشکلات به تدریج رفع شده و ما به طرف هماهنگی کامل پیش می رویم . مجلس شورای اسلامی به خوبی کار خودش را انجام می دهد . دولت در جمع کارش را دارد انجام می دهد ولی مع السف باید عرض کنم که دستگاههای قضائی ما درست برخورد لازم را با مسؤولیت های خودشان ندارند و به دستگاههای قضائی و مسؤولین محترم قضائی عرض می کنم که حتماً لازم است برای رسیدن به ثبات لازم هدف نهائی باید با مسؤولیت ها فعالتر و جدی تر برخورد بشود یعنی باید مردم با دیدن عملکرد دستگاه های قضائی چه دادگاههای انقلاب و چه دیگر دادگاهها به صورت کلی ، دستگاه قضائی باید مردم احساس کنند که برخوردش با مسؤولیت هایش برخورد کاملاً جدی و مسؤولانه است درست است که آقایان وقتی با آنها صحبت می کنیم می گویند که مجلس در حد لازم ما را یاری نمی دهد و قوانین لازم ما را به ما نمی دهد و ما دست و پایمان بسته است من اینجا باید عرض کنم که مجلس در حد خودش همیشه کوشش کرده و می کند که بتواند مشکل آقایان را برطرف بکند و تا حد لازم هم کرده است و در همان حدی که حتی مشکلات آقایان هم برطرف شده دیده می شود که برخورد جدی با مسائل نیست بازهم در اینجا به هیچ وجه من نباید و نمی توانم سراغ ذکر موارد و نمونه ها بروم ولی صریحاً باید عرض کنم که دستگاه قضائی باید برای حفظ حیثیت انقلاب و اسلام با مسائل جدی تر از این برخورد کند و مردم ببینند که این دستگاه هم درست مثل قوه مقننه و قوه اجرائیه کار خودش را به خوبی انجام می دهد با داشتن مشکلاتی که هر کدامشان کم و بیش دارند. ( رئیس – دو دقیقه دیگر وقت دارید ) نکته دیگر اینکه به برنامه ریزان در قسمتهای مختلف کشور سربسته و کلی عرض می کنم که هیچگاه این نکته را فراموش نکنند که اسلام برای خود راهی مستقیم دارد که به هیچ وجه کمک از شرق یا غرب را لازم نمی داند و در برنامه ریزیها باید با توجه به این نکته و یا نصب العین داشتن این مسأله عمل بشود که در هر مسأله ای اسلام خودش مستقلاً و مستقیماً نظر دارد و ما باید خودمان را قبلاً از همه چیز خالی کنیم و با توجه به نظر اسلام برنامه‌ریزی کنیم تا آنکه ان‌شاءالله به موفقیت برسیم والا در راه مشکلاتی بوجود می‌آورد و فراز و نشیب‌هائی پیدا می‌شود که دیرتر آن برنامه‌ها بخصوص برنامه‌هائی که برای دراز مدت ریخت می‌شود برنامه‌هائی که برای زیر ساخته‌ها تهیه می‌شود برنامه‌هائی که می‌خواهد آینده‌های ده سال و بیست سال که هیچگاه از روش‌های غربی و شرقی نمی‌تواند استفاده بکند والا راه دور شده و مشکلاتی بوجود می‌آید. چند جمله‌ای هم درباره حوزه انتخابیه و نقطه مقدس و شهر علم و قیام باید عرض کنم که در گذشته به این شهر ظلمم‌های فراوانی رفته است و در حال مع الاسف بی‌مهری‌های زیادی می‌شود و بی‌مهری‌هاشان را بصورت‌های مختلفی توجیه می‌کنند. با آنکه خصوصیت‌هائی که در این مرکز مقدس هست. از جهات مذهبی، سیاسی، اجتماعی، جغرافیائی در این فرصت جای بحثش نیست و همه می‌دانیم. ولی مع الاسف این بی‌مهری ما را دارد. من نمی‌دانم کدام یک از شهرهای ما بوده که ماهها بدون فرماندار، با چه مشکلاتی روبرو بوده است. من نمی‌دانم آیا این مسأله جای دیگر هم بوده است یا نه؟ که شهردار بخاطر... (اینجا باید صریحاً عرض کنم) رفتن به یک پست بالاتری حتی بدون خداحافظی کردن و یا تحویل و تحول رسمی بگذارد و برود و شهر در یک وضع درهم و برهمی باشد و من فقط به یک مسأله بسیار ابتدائی و ساده این شهر اشاره می‌کنم که یک شهر حداقل ششصد هزار نفری با همه قداستی که دارد. ساده‌ترین مسأله زندگی‌اش یعنی آب مشروب این شهر در وضع رقت‌باری هست که من شرم می‌کنم به دلیل آن وضع، اینجا اشاره کنم که آن چگونه است. مع الاسف وقتی با وزارت نیرو صحبت می‌شود می‌گوید ما مسؤولیت قانونی نداریم و مربوط به شهرداری است و در این قبیل شهرها و سهرستانها، سازمانهای آب تحویل شهرداری هست. وقتی با وزارت کشور صحبت می‌شود که وضع چنین است، می‌گویند شهرداری بودجه ندارد و آن قبیل کارهائی که شده است. من نمی‌دانم چه وقت قرار است به یک مسأأله بسیار ساده و ضروری روزمره زندگی مردم این شهر مقدس برسد. عرضم را ختم می‌کنم با یک جمله که خواهش می‌کنم از آن وزیر محترمی که می‌گوید به ما ارتباط ندارد. یا از آن مسؤول محترمی که می‌گوید که ما بودجه نداریم یا از آن آقائی که خیال می‌کند فقط گفتن و نوشتن و اینجا از پشت تریبون حرف زدن کافی است و من به همین دلیل حتی یکبار هم بعنوان تذکر این مسأله را نگفته‌ام یا روز، یا بیست و یکم ماه رمضان، یا تاسوعا، یا عاشورا، یا روز دیگر یا حتی روزهای جمعه که برای نماز جمعه این شهر کمی وضعش غیر عادی می‌شود. این آقایان تشریف بیاورند بدون اینکه قبلا در یک هتل یا مسافرخانه‌ای جا برایشان مشخص شده باشد، یا به منزل دوستانشان بخواهند تشریف ببرند و پیاده بشوند سر یکی از این چهار راهها و دست زن و بچه‌هاشان را بگیرند و بخواهند از این چهار راه تا حرم تشریف ببرند و یک شب هم در قم بمانند. آنوقت می‌توانند قضاوت کنند که وضع این شهر چگونه است نه اینکه با جائی که قبلا تهیه شده است یا منزل دوستانشان یا فراهم کردن دیگر وسایل تشریف بیاورند یا به یک اداره بیایند و برگردند. بعد بفرمایند که ما نه، مسأله فوق‌العاده‌ای نمی‌بینیم و گاهی هم حتی فکر کنند که زیادتر از حد لازم به این شهر کمک شده است. امیدوار هستیم که مسؤولین دیگر ما را به جائی نکشند که خدای ناکرده بخواهیم از ادب هم خارج بشویم و بعد با تعبیرات دیگری با مسائل برخورد بکنیم و السلام علیکم و رحمةالله و برکاته. رئیس- متشکر، سخنران بعدی را دعوت کنید. منشی- آقای فدائی بفرمائید. اسماعیل فدائی- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم، اللهم انک تعلم انه لم‌یکن الذی کان منا منافسة فی سلطان و لا التماس شیئی من فضول الحطام. و لکن لزد المعالم من دینک و نظهر الاصلاح فی بلادک فیامن المظلومون من عبادت و تقام المعطله من حدودک. پروردگارا امروز نظام جمهوری اسلامی ایران چون حکومت علی علیه‌السلام اعلام می‌دارد که این حکومت برای سلطه‌طلبی تشکیل نگشته و خواستار مطامع مادی نمی‌باشد تنها انگیزه این نهضت و انقلاب بازگرداندن معالم دین اسلام در جوامع بشری و به اصلاح کشاندن زندگی بشری است تا پناهگاهی برای مظلومین و محرومین باشد و حدود معطل گشته الهی بپا داشته شود. درود خدا بر شهداء عزیزی که در راه اعتلای قرآن کریم و نهضت مقدس اسلامی ایران از بذل جان دریغ ننمودند و درود و سلام بر خانواده‌های ارجمندی که شهیدان ارجمندشان را تقدیم انقلاب اسلامی ایران نمودند. هفتم تیر ماه سال 1361 خاطره شهیدان کربلا را در سال 61 هجری زنده کرد و بخاک و خون غلطیدن مردان بزرگی از مجلس شورای اسلامی و دستگاههای اجرائی و قوه قضائیه و در رأی ایشان شهید مظلوم آیت‌الله دکتر بهشتی که درخت تناور اسلام را با خون خود آبیاری نمود، کشته گشتند. ولی کاخهای ظلم و ستم استکباری را به لرزه درآوردند، شهید شدند ولی نظام اسلامی را تداوم بخشیدند. علیرغم عده‌ای خائن و کوردل و خام و بی‌تفاوت مردم عزیز ایران روزهای دهه اول تیرماه را چون دهه عاشورا به عزاداری و شبها را همچون شبهای قدر در مساجد و تکایا به شب زنده‌داری پرداختند. و صدای مظلومیت شهیدان را بگوش جهانیان رسانیدند. درود و سلام به پیشگاه مقدس مهدی علیه‌السلام و نایب بر حقش امام بزرگوارمان خمینی کبیر که با عنایت پروردگار و دم مسیحائی‌اش توطئه‌ها را خنثی نمود. سخنی با ملت مسلمان جهان. کسانی که اسم اسلام بر خود نهاده‌اید و پیروی از قرآن را شعار می‌دهید تا چه خود را برای ذلت آمده نموده‌اید! تا جائی که عده قلیلی اسرائیلی ضد بشر این چنین شهرهای فلسطین و لبنان را بمباران کنند و اسیران بی‌دفاع را به قتل برسانند و طبق اخباری که از بیروت و دمشق رسیده است نه تنها مردم بی‌دفاع را بی‌رحمانه قتل عام نمایند. بلکه آنان را نیز و اجسادشان را به آتش بکشند. مسلمانان باید بپاخیزند و لباس ذلت را از خود بدور افکنند. اگر مرتجعین و سرسپردگان جهانخواران بر اعراب حکومت نمی‌کردند و پیمان بندگی با شیطان بزرگ نمی‌بستند، اسرائیل هیچگاه نمی‌توانست دولتی تشکیل دهد و یا اگر استرجاع می‌نمودند به زودی بساط جنایت‌ کاری‌اش را برمی‌چیدند. ولی افسوس که حکومت‌های سرسپرده از ضعف ایمان مسلمین و عدم اطاعت از رهبری الهی استفاده کرده، قدرت خود را گسترش داده‌اند. تا جائی که اسرائیل غاصب را چون خاری در چشمان خود پذیرفته‌اند. «الم یأن للذین آمنوا ان تخشع قلوبهم لذکرالله» آیا وقت آن نرسیده است که ملت‌های مسلمان از خدا بترسند و به فرمان پروردگار گردن نهند و به ندای قرآن پاسخ گویند که می‌فرماید: فقاتلوا ائمة الکفر و اقتلوا هم حیث و جدتموهم، فاقتلو هم حتی لاتکون فتنه» بکشید و از بین ببرید سردمداران کفر را و بکشید آنها هر جا که یافتید و بکشید و نابود کنید آنها را تا فتنه‌ای نماند. و اما صحبتی مختصر درباره منطقه: فقط باید عرض کنم هنوز بسیاری از دوایر در شهرستان «سربند» تشکیل نگردیده است شبکه بهداری، اداره راه مستقل و دادگاه انقلاب و حاکم شرع در آنجا نیست. پلیس و ژاندارمری و سپاه مستقل ندارد. از برادران ارجمندی که در قوه اجرائیه خدمت می‌کنند با تشکر از زحماتشان باید عرض شود که هر چه بیشتر باید به مناطق محروم رسیدگی کرد. چون سه دقیقه از وقتم را به آقای محمودی و دو دقیقه هم به آقای متکی داده‌ام (البته از وقتم بیش از این مانده است) عرایضم را خاتمه می‌دهم. والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته. رئیس- طبق آئین‌نامه جدید فقط به یک نفر می‌شود وقت داد که سه دقیقه به آقای محمودی وقت داده می‌شود. فدائی- از وقت من بیشتر مانده است. رئیس- یک دقیقه از وقت شما باقیمانده است با این ترتیب آقای محمودی چهار دقیقه از وقت شما استفاده می‌نمایند. آقای محمودی بفرمائید. محمودی (نماینده قصر شیرین)- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. ضمن درود بر شهیدان کربلای دوم هفتم تیر همانطوری که اطلاع دارید پس از فتح بر افتخار خرمشهر به دست رزمندگان ایثارگر و قهرمان ما و شکست فاحش مزدوران صدام، نیروهای رزمنده قهرمان و حزب‌اللهی ما مشغول چیدن مقدمات شکست جدیدی برای نوکر سرسپرده آمریکائی، صدام کافر بوده‌اند. اما مزدوران آمریکائی صدام از روی کینه‌توزی و بغضی که نسبت به امت قهرمان ما دارند. ابتدا شهرها و روستاها را با خاک یکسان نموده و سپس با ترس و وحشت از اینکه مبادا بقیه نیروهای نظامی‌اش خود را تسلیم نیروهای اسلامی ایران کنند، در حالی که بسیاری از سلاحها و مهمات خود را بر جای نهاده‌اند پای به فرار گذاشته‌اند. اما از شهرها و دشت‌ها و روستاها و ارتفاعاتی که عنقریب مثل فتح خرمشهر و سایر مناطق جنوب با قهرمانی رزمندگان فتح می‌شد و در آن رابطه صدام باز هم هزاران اسیر می‌داد، عقب‌نشینی کرده است. ولی بر ارتفاعات مهم و سوق الجیشی که متعلق به ایران است مستقر شده است. گرچه من معتقد هستم که باز هم بعلت وحشت به زودی ناچار به تخلیه آن مناطق و ارتفاعات، یا با فرار، یا با شکست خواهد شد اما صدام و اربابانش بدانند که هیچکدام از این نیرنگ‌ها نمی‌تواند امت و دولت مسلمان و قدرتمند ایران را تا احقاق حق خود از نبرد در راه خدا باز دارد. صدام در این جنگ عزیزان زیادی را از ما شهید کرده است. شهرهای عزیزی را از ما ویران نموده است، خسارات مادی و معنوی فراوانی بر امت اسلامی ما وارد کرده است. لذا ما ضمن احقاق این حقوق که بعضی از آنها با هیچ قیمتی جبران نخواهد شد بدین جهت تا سقوط صدام و نابودی حزب بعث کافر و آزادی کامل ملت مسلمان عراق و همچنین تا آزادی قدس از راه عراق از پای نخواهیم نشست آیا صدام کافر حال که بر ارتفاعات مرزی ما مستقر شده است، فکر می‌کند که دیگر شکست‌ناپذیر است؟ مگر در خرمشهر و تنگه چزابه و پادگان حمید در سنگر ننشسته بود و مواضع خود را محکم نکرده بود؟ مگر رزمندگان ما خاک‌ریزهای دو متری، سه متری چند متری و سنگرهای بتونی و مواضع محکم مزدورانش را در ظرف چند ساعت در حالی که گروه گروه اسیر می‌شدند بازپس نگرفتند؟ ای صدام کافر! بدان که رزمندگان ما اکنون با ایمان‌تر و محکم و استوارتر از پیش آماده حمله و بازپس گرفتن همه نقاط کشور عزیزمان می‌باشند. و نیز بدان ای صدام! و اربابانت نیز بدانند که اگر لانه پولادین برای خود و مزدورانت بسازی مرگ خود و حزب بعث کافرت بدست رزمندگان مؤمن و ایثارگر ما و به رهبری امام امت روح‌الله بت‌شکن زمان خواهد بود. ملت عراق نیز باید هشیار باشند و از تعویض مهره‌های حکومتی بوسیله صدام فریب نخورند. او می‌خواهد گناه همه جنایاتش را به گردن آنان بیندازد. شاه خائن هم وقتی که فشار مردم را دید، بسیاری از مهره‌های حکومتی‌اش را عوض کرد و حتی بعضی از آنها را زندانی و محاکمه نمود. یک تذکر نیز به مردم سملمان و صبور و قهرمان قصر شیرین و شهرهای آزاد شده دارم و آن این است که امیدوارم برای بازگشت، صبر بخرج بدهند. همچنانکه از ابتدای جنگ تاکنون صبر بخرج داده‌اند و با ایمان و ایثار ایستاده‌اند. و از اینکه صدام خانه‌هایشان را خراب کرده است کینه صدام و اربابش آمریکا را بدل بگیرند و نسبت به اسلام ایمان خود را محکمتر نمایند و بدانند که به یاری خداوند همه شهرهای خراب شده بازسازی خواهد شد. رئیس- آقای محمودی! وقتتان تمام شد. محمودی- اجازه بدهید یک تذکری را آقای فردوسی‌پور داده‌اند که قرائت می‌کنم: در طبس در یک درگیری بین برادران پاسدار و ژاندارم با قاچاقچیان چهار نفر از برادران پاسدار و یکنفر از ژاندارم به شهادت رسیده‌اند. این شهادت‌های پر افتخار آفرین را به ولی‌عصر و به امام امت و خانواده‌هایشان تبریک و تسلیت می‌گوئیم. اسمائیل فردسی‌پور – نماینده طبس و فردوس والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته. 3- تذکرات نمایندگان به دولت بوسیله آقای رئیس رئیس- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم- تذکرات نمایندگان محترم به وزراء محترم دولت: آقای علیزاده نماینده قائم‌شهر به وزارت کشور در خصوص رسیدگی به مسائل حفاظتی منطقه تذکر داده‌اند. آقای حاج سیدجوادی و آقای ابوترابی نمایندگان قزوین به وزارت نیرو در مورد آغاز عملیات تأمین آب آشامیدنی قزوین تذکر داده‌اند. آقای سیدزاده نماینده باختران به وزارت نیرو در مورد تعیین تکلیف مالکیت سازمان آب باختران تذکر داده‌اند. آقای فضلعلی نماینده گرمسار به دولت در مورد قرار دادن اراضی موقوفه ادارات دولتی و به سازمان اوقاف تذکر داده‌اند. آقای محمدی نماینده رودباران بوشهر به وزارت پست و تلگراف و تلفن در مورد تأمین تلفن برای شهرستانهای استان بوشهر: کنگان، خورموج و اهرم تنگستان تذکر می‌دهند. نمایندگان استان یزد به وزارت صنایع در مورد تأمین پنبه برای کارخانجات یزد و جلوگیری از دخالت بیمورد بعضی از افراد ناآگاه تذکر داده‌اند. 4- ادامه بحث پیرامون طرح خط مشی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران رئیس- دستور جلسه رسیدگی به خط مشی صدا و سیما است که تا ؟ هفت رسیده بودیم و ماده 7 تصویب شده است. ماده 8 مطرح است. ماده 8 را قرائت کنید. منشی- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. ماده 8- بموجب آیه شریفه: «و اعتصموا بحبل الله جمیعاً و لاتفرقوا» حرکت کلی صدا و سیما باید در جهت وحدت، الفت، و انسجام هر چه بیشتر جامعه و بر حذر داشتن مردم از پراکندگی و تفرقه باشد. رئیس- پیشنهادی ندارد؟ منشی- خیر. رئیس- آقایان مواظب باشند روزهای بعد اگر برای کار کمیسیون در ساعت پیش از شروع دستور بیرون تشریف می‌برند، لااقل چند دقیقه قبل از شروع دستور به داخل تشریف بیاورند. امروز ما چند دقیقه مجلس را معطل بی‌نظمی شما کردیم و این کار درستی نبود. ماده 8 را خواندیم حالا چون بعضی از آقایان نبودند یکبار دیگر برای رأی‌گیری خوانده می‌شود. ماده 8- «بموجب آیه شریقه: «و اعتصموا بحبل الله جمیعاً و لاتفرقوا» حرکت کلی صدا و سیما باید در جهت وحدت، الفت، و انسجام هر چه بیشتر جامعه و بر حذر داشتن مردم از پراکندگی و تفرقه باشد.» رئیس- 190 نفر در جلسه حضور دارند. موافقان با ماده 8 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده بعدی را بخوانید. ماده 9- پذیرش انتقادات و نظرات سازنده مردم و ایجاد رابطه متقابل با جامعه و منظور داشتن این وسیله به صورت جزئی از کل نظام اجتماعی، جهت غنی کردن برنامه‌ها و نفی تأثیر یک جانبه. رئیس- پیشنهاد ندارد؟ منشی- خیر. رئیس- موافقان با ماده 9 که قرائت شد، قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. اینها در حقیقت یک ماده نیست. اینها بندی از یک ماده است که اینطور تنظیم شده است. بایستی یک ماده می‌گذاشتند. ماده بعدی را مطرح کنید. ماده 10- سازمان موظف است بمنظور نفوذ در اندیشه و احساس جامعه پیام خود را حتی الامکان با استفاده از بیان غیر مستقیم و در قالب‌های جذاب و هنری متناسب با احوال و روحیات اقشار مختلف جامعه عرضه نماید. آقای نواب در مورد این ماده پیشنهاد حذف داده‌اند. رئیس- این حالا نه بودنش و نه نبودنش مهم است، آنچه که مهم است وقت مجلس است. خواهش می‌کنم آقای نواب خیلی کوتاه بفرمائید. نواب- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم- در این ماده 10 دو عبارت وجود دارد: یکی سازمان موظف است بمنظور نفوذ در اندیشه و احساس جامعه دیگر، این عبارت است: پیام خود را حتی‌الامکان با استفاده از بیان غیر مستقیم و در بیان غیر مستقیم و در قالبهای جذاب و هنری. اولین چیزی که بنظر می‌رسد این است که امکان سوء استفاده از این عبارت در نمایش فیلم‌ها وجود دارد. ما آنموقعی که این ماده را نداشتیم، دیدیم که سیمای جمهوری اسلامی چه فیلم‌های مبتذلی را آنهم در نظام جمهوری اسلامی نشان داد که اگر خواسته باشند، اسم آنها را خواهیم برد. رئیس- آقای نواب ببینید! از این فرصت قانونی استفاده نکنید و یک چیزهای دیگر را بگوئید ما الان داریم این ماده را تصویب می‌کنیم. اگر راجع به این ماده حرفی دارید بزنید. نواب- اولین چیزی که بنظر می‌رسد- مسأله سوء استفاده است و دومین چیز، ما نیازی نداریم که حقایق را من غیر مستقیم بیان کنیم یعنی حقایق را در قالبهای جذاب هنری یا با استفاده از بیان غیر مستقیم بیان کنیم. مهمترین چیزی که بنظر من رسیده است، احتمال سوء استفاده از این ماده وجود دارد. من به این دلیل پیشنهاد حذف داده‌ام. منشی- آقای مهاجرانی بعنوان مخالف پیشنهاد بفرمائید. مهاجرانی- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم- مطلبی که آقای نواب اشاره کردند که امکان سوء استفاده از این ماده دهم هست. بایستی به این مسأله توجه داشت که ما خط مشی رادیو و تلویزیون را داریم ترسیم می‌کنیم. خط مشی را با یک ماده در نظر نمی‌گیرند. یعنی اگر امکان سوء استفاده از خط مشی بود، از کل این حرکت بود . این شبهه و این دغدغه بجا بود . ولی وقتی یک ماده ای مطرح است چنین امکانی نیست . مسأله بعدی این است که اساساً کار تلویزیون ،‌کار تصویر اگر یک کار هنری نباشد یک کار بسیار سرد و باعث این خواهد شد که بجای این که ما بتوانیم پیام انقلاب و پیام اسلام را راحتتر و روشن تر به مردم برسانیم یک پیام سرد و بی روحی رسانده بشود . حتی به این نکته برادران و خواهران توجه کنند که خداوند متعال هم در ابلاغ پیام اسلام در قرآن از همین بیان هنری هم استفاده کرده است موزون بودن آیات قرآن ، حتی موزون بودن خطبه های نهج البلاغه نشان دهنده این است که روح انسان متوجه آن جنبه های جذابیت و هنر هم هست. رئیس – متشکر ،‌ من یک تذکر بدهم ، و آن این است که این خط مشی را شورای سرپرستی باید تنظیم بکند و این از حقوق شورای سرپرستی است . بنابراین ،‌ به عنوان مدافع قبلاً که آقای وزیر ارشاد آمده بودند ، آن اشتباه بود. از طرف شورای سرپرستی نماینده ما آقای دکتر روحانی می توانند دفاع بکنند منتها با آقای دکتر هادی تفاهم کنند که حتی الامکان یکی از آقایان صحبت کنند . منشی – آقای اختری به عنوان موافق بفرمائید . اختری – بسم الله الرحمن الرحیم . این سه مطلبی را که البته در این ماده آقای نواب اشاره فرمودند. البته مسأله غیر مستقیم جای سوءاستفاده نیست . غیر مستقیم یعنی یک مطلب درسی را در قالب داستان و قصه بیان کردن است . اما علت موافقت بنده این است که کار تلویزیون خودش اصلاً هنری است . توضیح کاری را که خودش انجام می دهد به شکل تصویر و امثال آن و به شکل فیلم دو مرتبه ما اینجا قید کنیم به قول صحبت جناب آقای رئیس بودن این ماده اثری ندارد . پس اولاً این توضیح کار خود تلویزیون است و ایرادی که به نظر من دارد . « در قالب های جذاب و هنری است . » این قالب های جذاب و هنری گاهی دنباله هائی پیدا می کند که فیلمهای مبتذل به شکلهای مختلف نشان دادن ، مثل آن قضیه ریش قرمز و امثال آن که یک فیلم را ده بار نشان دادند و زننده هم هست. به طوری که یک بچه تا فیلم شروع می شود تا آخرش دیگر یاد گرفته و می فهمد . یا باید قسمت آخر این حذف بشود و لذا من با تمام حذف آن موافق هستم . چون اگر نباشد ضرری نمی رساند و بودن آن ضرر دارد . والسلام . رئیس – متشکر ،‌ آقای روحانی بفرمائید . یکی از نمایندگان – آقای هاشمی ! شورای مدیریت حتماً بایستی دفاع بکند . محمد مجتهد شبستری – این طرح است ،‌ شورای سرپرستی نمی تواند از این دفاع کند . رئیس – شورای سرپرستی به عنوان مجری است . بالاخره بایستی یک کسی از این طرح دفاع بکند که فقط شورای سرپرستی است . محمد مجتهد شبستری – پیشنهاد دهندگان می توانند دفاع کنند . رئیس – چرا می توانند . آقای دکتر روحانی بفرمائید . دکتر روحانی – بسم الله الرحمن الرحیم . همانطوری که مستحضر هستید این خط مشی هست یعنی می خواهد راه را به افرادی که در صدا و سیما می خواهند مجری باشند نشان بدهد. صدا و سیما از دو طریق می تواند پیام های خودش را به مردم برساند . پیام مستقیم و پیام غیر مستقیم این است که کسی بیاید برای مردم درس بگوید و بگوید دروغ گفتن بد است ،‌ بگوید خیانت کردن بد است. پیام غیر مستقیم این است که ما نمی گوئیم دروغ گفتن بد است این تصریح این جوری نیست ، در ضمن یک فیلم یا در ضمن یک تأتر برای مردم ثابت می کنیم که دروغ چه مضراتی دارد بدون اینکه مستقیم بگوئیم دروغ بداست،‌ یعنی غیرمستقیم همین مطلب را به مردم القاء کرده ایم و آنهائی که در کار هنری هستند ،‌ می دانند که پیام غیر مستقیم اثراتش به مراتب از پیام مستقیم بیشتر است یعنی به جای اینکه بگوئیم ضد انقلاب چقدر ضربة اقتصادی به ما می زند ،‌این را با همین عبارت بیائیم پشت رادیو و تلویزیون بگوئیم ، اگر در ضمن یک سریان ما نشان بدهیم که ضد انقلاب چه جور می تواند ضربه های اقتصادی به کشور ما بزند ، این پیام غیر مستقیم می شود . چون پیام غیرمستقیم اثرش بیشتر است. بهمین دلیل تأکید شده که حتی الامکان ،‌ چرا گفته شده حتی الامکان ؟ به دلیل این که امکانات صدا و سیما الان آنچنان نیست که همه برنامه هایش را بخواهد این چنین ترتیب بدهد که پیام ها را غیر مستقیم القاء بکند . گاهی هم اصلاً لزومی ندارد ، گاهی هم لازم است مستقیم باشد ، اما حتی الامکان باید پیامها غیر مستقیم باشد و این اثر بیشتری برای جامعه خواهد داشت . اما اینکه برادرمان آقای اختری می گویند تلویزیون باید پیامش حتماً غیر مستقیم باشد ، اینجا بحث صدا و سیما است. یعنی رادیو هم هست ، تلویزیون هم هست ، مسأله نمایشنامه های رادیوئی هم مطرح است ، مسأله فیلم و تأتر هم مطرح است به طور کلی صدا و سیما پیامهایش را به خاطر اینکه پیام غیر مستقیم هم جذاب تر است و هم اثرش بیشتر است باید حتی الامکان خطش این چنین باشد که از پیام غیر مستقیم استفاده کند . رئیس – بسیار خوب ، آقای هادی نمی خواهند صحبت کنند ؟ ( هادی – خیر ) پیشنهاد حذف ماده 10 را به رأی می گذاریم . 0191 نفر در جلسه حضور دارند موافقان با حذف ماده 10 قیام بفرمایند ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . منشی – آقای رحمانی پیشنهاد کرده اند در ماده 10 « در قالبهای جذاب و هنری » حذف بشود . رئیس – اینها چه لزومی دارد ، خواهش می کنم صرفنظر کنید . حسینعلی رحمانی – بسیار خوب . منشی – دیگر این ماده پیشنهادی ندارد . رئیس – بسیار خوب ،‌ ماده 10را برای رأی گیری بخوانید . ماده 10- سازمان موظف است به منظور نفوذ در اندیشه و احساس جامعه پیام خود را حتی الامکان با استفاده از بیان غیرمستقیم و در قالبهای جذاب و هنری متناسب با احوال و روحیات اقشار مختلف جامعه عرضه نماید. رئیس – موافقان ماده 10 که قرائت شد قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد . ماده 11 را بخوانید. ماده 11- تلاش در جهت رشد و شکوفائی استعدادهای انسانی و بارور ساختن خلاقیت های فکری و هنری . پیشنهاد ندارد ، آقایان توجه بفرمائید از این ماده ها باید زود عبور کنیم ، ان شاءالله امروز این را تمام بکنیم . کسانی که با ماده 11 که قرائت شد موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد . ماده 12- تقویت روحیه امید ، اعتماد ، تلاش ،‌ ایثار و استقامت در جامعه و توجه به نیازهای معنوی و روحی مردم . رئیس – من اگر جای این کمیسیون بودم همه اینها را یک ماده می کردم ، این قدر نماینده ها بلند نشوند و بنشینند . اینها را که کسی منکرش نیست . رأی بخواهید بگیرید ، ( همهمه نمایندگان ) خوب حالا دیگر چون این مواد آمد ،‌ این زحمت را می کشیم ،‌ ان شاءالله آقایان ‌دیگر بعداً توجه کنند ، ‌یکی از کارهای فنی درکمیسیونها این است که این مسائلی که می تواند در چند بند از یک ماده بیاید همه را کجا جمع کنند که رأی گیری و این بحث های جداگانه در آن نباشد. بسیار خوب موافقان با ماده 12 قیام بفرمایند . ( اکثر برخاستند ) تصویب شد . ماده 13- گسترش و توزیع عادلانه پوشش صدا و تصویر با توجه به اولویتهای فرهنگی ،‌ سیاسی و جغرافیائی . رئیس – موافقان ماده 13 قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد . ماده 14- زمینه سازی برای سرعت بخشیدن به اجرای برنامه های قوای سه گانه کشور. رئیس – موافقان ماده 14 که قرائت شد قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد. ماده 15- صدا و سیمای جمهوری اسلامی زبان گویای ملت و چشم و گوش حساس کشور است ،‌ از اینرو وظیفه دارد خواستها ،‌ نیازها و مشکلات مردم را به اطلاع مسؤولین برساند و مردم را در جریان کامل فعالیتها ،‌ برنامه ها ، پیشرفتها و مشکلات نهادهای قانونی کشور قرار دهد و در جهت برقراری تفاهم و ارتباط هر چه عمیق تر مسؤولین و اقشار مختلف مردم تلاش نماید. رئیس – پیشنهاد ندارد؟ منشی – آقای زرهانی پیشنهاد حذف داده اند . آقای زرهانی بفرمائید. آقا رحیمی – من دیروز تقاضای مسکوت ماندنش را کردم . گفتید یک نفر هستید نمی شود . رئیس – این خط مشی است ،‌ اصلاً خط مشی را می گویند اینجا بیاورند درست نبود . حرف صحیح یعنی این بود که خط مشی اصلاً اینجا نباید اینطور تصویب بشود فهیم کرمانی- اگر راه علاجی دارد بهتر است که …رئیس – راه علاجش این است که تند تند رأی بگیریم و آقایان خیلی وقت نگیرید تا تمام شود . بفرمائید . زرهانی – بسم الله الرحمن الرحیم . گاهی اوقات مجلس در مدار تصویب می افتد و پشت سرهم شروع می کند به تصویب کردن. این ضررهائی هم دارد رئیس- خواهش می کنم آقای زرهانی ! شما حرف خودتان را بزنید. چکار به این دارید ؟ مجلس وظیفه اش است که تصویب کند ، پس می خواهید تصویب نکند ؟ زرهانی – به نظر می رسد که باید روی تک تک تعابیر تکیه کرد و تعبیر بی جائی را در قانون نگذاشت که من بعد باعث دردسر بشود . بر این اساس پیشنهاد حذف ماده 15 را من داده ام. صدا و سیما جمهوری اسلامی زبان گویای ملت است ، یعنی چه ؟ پس مجلس چه کاره است ؟ مجلس شورای اسلامی با 270 نماینده برازنده این هست که به او زبان گویای ملت بگویند برای اینکه نمایندگان مجلس دور از هر گونه دیدگاههای سیاسی از پیش تعیین شده و یا بعد از هر گونه قضاوت قبلی می تواند خواسته های مردشان را در مجلس منعکس بکنند و صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با آنهمه محدودیت ها که دارد در هر برهه ای از کمال که قرار بگیرد نمی تواند چنین عنوانی را به خودش اختصاص بدهد و ما هم به این سادگی نبایستی این قید را برای صدا و سیما قائل بشویم . نکته دوم : « و چشم و گوش حساس کشور است » چه کسی این را گفته است ؟ چشم و گوش یک ملت اولاً خود آن ملت هستند و ثانیاً به صورت متراکم و حساب شده آن دستگاه اطلاعاتی مورد اعتماد مجلس و نمایندگان ملت است لذا صدا و سیما با چند خبرنگار محدود نمی تواند چنین عنوانهائی را به خودش نسبت بدهد و گنجاندن شعار در قانون در شأن مجلس شورای اسلامی نیست و مجلس بایستی با این واژه های سخیف و ضعیف مواجه بشود و آنها را از قانون بر کنار بزند تا قانون یک مجموعه حقوقی که مبین یک سری حقوق مشخص اجرائی باشد تبدیل بشود ، لذا من پیشنهاد می کنم به دلیل وجود این واژه های غلط انداز ، این ماده حذف بشود . رئیس – متشکر . منشی – آقای عباسی مخالف . عباسی – بسم الله الرحمن الرحیم – البته شاید اصلاً وقت گیری مجلس شد رئیس – لطفاً مختصر بفرمائید . عباسی – چون رأی نمی آورد ، معلوم است اما چون مرسوم است من به عنوان مخالف صحبت می کنم . خود همین ماده یعنی بعد از اینکه چشم و گوش حساس کشور است بعد تفسیر کرده ، نه زبان گویای ملت است از آن نظر که آقای زرهانی فرمودند و نه چشم و گوش حساس کشور بازاز آنظرف که ایشان فرمودند . یعنی نه دستگاه اطلاعاتی کشور و دستگاه امنیتی کشور و نه دستگاه داد بزن کشور است بلکه خودش تفسیر کرده از اینرو خواسته های مردم ، نیازهای منطقه و مستضعفین نارسائی ها را با فیلم برداری با مصاحبه با افراد و جامعه تنظیم می کند ، در برنامه مشخص می گذارد ، دولت می شنود . از این طریق زبان مردم است و از آن طرف مشکلات دولت و دستگاهها را هم باز بازگو می کند . زبان دولت است که ملت و دولت اینجا یکی می شود و باز فعالیتهائی که در هر مرحله ای و در هر برنامه ای انجام می گیرد با فیلم برداری و عکسبرداری و مصاحبه برای مردم و ملت منعکس می کند . این است که خود آن قسمت بعدی مفسر این جملات و این الفاظ که « چشم و گوش حساس کشور و زبان گویای ملت است » می باشد اگر آن قسمت را نداشت واقعاً فرمایش آقای زرهانی به جا و ایرادشان بسیار به مورد بود. اما خود ماده مفسر خودش است ، بنابراین من مخالف حذفش هستم . رئیس – آقای اختری بفرمائید . اختری – بسم الله الرحمن الرحیم ، با توجه به اینکه این بندها به یک شکلی ، مکرر همدیگر هستند و مطالبشان در همدیگر تداخل دارد و در یکدیگر پاره ای از قطعاتش بیان شده و بعضی از آنها هم لزومی ندارد . اکثر این ماده ها مثل یک بند از یک ماده است . علاوه بر اینکه در ماه 3 « تحقق بخشیدن به بینش مقام رهبری به عنوان ولی فقیه در تمامی ابعاد » یک چیز عامی است که تمام نیازها و مطالب را در برمی گیرد . در ماده 4 « زمینه سازی برای رسیدن به خودکفائی و تحقق کامل سیاست مستقل نه شرقی و نه غربی » و فلان ابعاد زیادی دارد و مسائل بسیاری را دربرمی گیرد. در ماده 7 « صدا و سیما جمهوری اسلامی متعلق به تمامی ملت است و باید منعکس کننده زندگی و احوال تمامی اقوام و اقشار مختلف کشور باشد ، بدیهی است که در این میان تکیه اصلی باید بر اکثریتهای اعتقادی ، اقتصادی ، سنی باشد » که معنایش هم بیان شده است . با توجه به این مطالب نیازی به این ماده نیست من ایراد آقای زرهانی در قسمت اول این ماده 15 را تصدیق می کنم و بقیه اش را هم لازم نمی دانم و با حذفش موافقم . رئیس – متشکر ، نماینده شورای سرپرستی و کمیسیون اگر نیاز به دفاع می بینید ، دفاع کنید والا از شما لااقل متشکر می شویم ، که وقت ما را نگیرید ( اظهاری نشد ) پیشنهاد حذف ماده 15 را به رأی می گذاریم . یک صد و نود و پنج نفر در جلسه حضور دارند موافقان حذف ماده 15 قیام بفرمایند . ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد. بسیار خوب اصل ماده 15 را که قرائت شد و بحث شد به رأی می گذاریم . موافقان با ماده 15 قیام بفرمایند . ( اکثر برخاستند ) تصویب شد فصل دوم – مسائل خبری . ماده 16- صدا و سیما با حضور دائمی خود در جامعه باید همراه منعکس کننده صدیق وقایع و رویدادهای مهم اجتماعی باشد و واقعیتها را به اطلاع مردم برساند. رئیس- پیشنهاد ندارد؟ ( منشی – خیر ) موافقان با ماده 16 که قرائت شد قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد. ماده 17- صدا و سیما باید رویدادها ،‌ فعالیتها و مسائل سراسر کشور را با توجه به اولویتهای منطقه ای به طور عادلانه در برنامه سراسری منعکس نماید . منشی – این ماده پیشنهاد ندارد . رئیس – ماده 17 قرائت شد . حضار همان یکصد و نود و پنج نفر هستند موافقان با ماده 17 قیام بفرمایند « اکثر برخاستند » تصویب شد . ماده 18- صدا و سیما موظف است آخرین اخبار و اطلاعات صحیح و مهم کشور و جهان را که مفید و مورد نظر اکثریت مردم باشد به صورتی کوتاه و گویا منتشر نماید . منشی – آقای نواب پیشنهاد کرد اند « مورد نظر اکثریت مردم » حذف بشود نواب – بسم الله الرحمن الرحیم - « وان تطع اکثر من فی الارض یضلوک عن سبیل الله ان یبتعون » انعام آیه 116 اشکال این است که این اکثریت ، کدام اکثریت است ؟ دوماً این اکثریت را آقایان از کجا به دست می آورند ؟ آیا با چهار تا تلفن می شود اکثریت را به دست آورد ؟ خیلی ها بودند که ادعای اکثریت می کردند ، معلوم شد اقلیت هم نبودند و لذا صرفاً ما برنامه های صدا و سیما را ببریم روی اکثریت مردم. این به نظر می رسد که کار درستی نباشد و لذا من پیشنهاد کردم، عبارت هم درست می شود » پیشنهاد کرده ام که این « مور نظر اکثریت » حذف بشود . رئیس – متشکر . منشی – آقای هراتی مخالف . هراتی – بسم الله الرحمن الرحیم ، در ابتداء من توجه برادرمان را به این نکته جلب می کنم اینکه امام اشاره می فرمایند « میزان رأی ملت است » یعنی چه ؟ یعنی رأی اکثریت ملت . در اینجا هم که مسأله اکثریت را مطرح کرده ، ایشان فرمودند از کجا نظر اکثریت مردم را به دست می آورد . در صدا و سیما یک واحدی است تحت عنوان واحد سنجش افکار و نظریات . این واحد با پیگیری که در سطح مملکت می کند می تواند کلیه نظرها را جمع آوری کند و بسنجد . بنابراین تنها از طریق تلفن 290000 نیست که ایشان می فرمایند ، این تلفن 290000 در اختیار یک عده از افراد عرض کنم آنچنانی است و از آن گذشته صدا و سیما اگر قرار بر این باشد که همه گونه اخبار را بخواهد پخش کند ، یعنی اخباری هم که طرفدار ندارد ، آن وقت شما حساب این را بکنید که اینگونه اخبار اگر بخواهد پخش کند ، زمینه خبر به دو ساعت ، سه ساعت می رسد . در حالیکه در تمام رسانه های جهانی حداکثر اخباری که پخش می شود نیم ساعت است و صدا و سیما هم خوشبختانه دارد در این جهت گام برمی دارد که هر چه امکان دارد اخبار کوتاهتر و خلاصه تر و اخباری باشد که مورد نظر اکثریت مردم باشد یعنی طوری باشد که اکثریت مردم از آن اخبار بتوانند استفاده کنند ، نه یک عده محدود و انگشت شمارو اقلیت . و از آن گذشته این نکته هم در عین حال حائز اهمیت است که یک سری خبرهائی که به صدا و سیما می رسد و جنبه عمومی ندارد و صدا و سیما پخش نکند در برابر اعتراض آنها یک دلیل محکمی دارد که ما در مجلس تصویب کردیم و قانون داریم که باید خبرهائی که مورد توجه اکثریت است پخش کنیم . والسلام . منشی – آقای موسوی تبریزی موافق . موسوی تبریزی – بسم الله الرحمن الرحیم – من با پیشنهاد برادرمان آقای نواب موافقم ولی دلیلش آن نبود و دلیلش موافق نیستم . برای اینکه قبل از امام که برادرمان آقای هراتی تذکر دادند حضرت علی (ع) به مالک اشتر می گوید شما از رضا و غضب مردم در حذر باشید ، چون رضای مردم ، رضاءالله است و غضب مردم غضب خدا است ،‌ این هم معلوم است که متعلق به اکثریت است. من از دو جهت موافقم که این حذف بشود که یکی اینکه مورد نظر اکثریت مردم باشد» این را ما از کجا به دست بیاوریم که این برنامه ای است که مورد نظر اکثریت مردم است و لذا با این قید پخش می کنیم . از نظر تشخیص صغرای مسأله خیلی مشکل است و ممکن است خدای نکرده ( البته الان نیست ) اصلاً این جمله مورد سوءاستفاده واقع بشود. وانگهی وقتی که در اول می گوئیم آن چیزهای مهم کشور و جهان را که مفید باشد . منظور از مفید بودن این است که یعنی فایدة عامه داشته باشد ، خط دهنده باشد . بینش مردم را بیشتر بکند . آگاهی مردم را بیشتر بکند . اگر یک همچو برنامه مفیدی شد ولو مورد نظر اکثریت مردم هم نباشد باید پخش بکند . اگر یک همچون برنامه ای که مفید است ، خط دهنده است و نقش در آگاهی مردم دارد ولو مورد نظر اکثریت مردم هم نباشد لازم است رادیو تلویزیون این را پخش بکند ، پس این قید علاوه بر اینکه از نظر تشخیص آن درست نیست ، یعنی نمی توانیم با معیار صحیح تشخیص بدهیم . علاوه بر این ممکن است مضر هم باشد ، پس بهتر است به همان قید مفید اکتفا بکنیم هر چیز که مفید شد ، اعم از آنکه مورد خواسته اکثریت مردم باشد یا نباشد . از این جهت این حذف بشود ،‌ این مفید به حال انقلاب ما خواهد بود . رئیس – متشکر ، آقای هادی ، آقای روحانی . روحانی – بسم الله الرحمن الرحیم . عرض کنم که این ماده توجه دارید که مربوط به مسائل خبر هست ، فقط مخصوص خبر است و به اضافه در پایان ماده هم آمده است در برنامه سراسری یعنی اخبار اختصاصی هم نیست . یک وقتی خبر هنری داریم ، خبر شهرستانها است ولی این ماده مربوط برنامه خبر ، آن هم برنامه سراسری است . تمام این قیود یک فلسفه خاص داشته است که مثلاً ‌گفته شده آخرین اخبار ، به دلیل این که خبری که بیات بشود و از آن گذشته باشد دیگر قابل ذکر نیست . و یا اینکه قید شده صحیح باشد برای اینکه اخباری که مربوط به رسانه هائی است که قابل اعتماد نیست و کذب محض است نباید ذکر بشود . و همچنین قید مفید بودن اما مسأله اکثریت من توجه نمایندگان محترم را به این نکته جلب می کنم که ممکن است یک خبری باشد که خبر مفیدی باشد ، خبر صحیحی هم باشد ولی به درد ده نفر بخورد . یک خبری است مربوط به علم جراحی مثلاً مربوط به فلان رشته فیزیک فرض کنید ، خبری هست ،‌ مفید هم هست ولی در برنامه سراسری جای آن نیست ، بلی آن خبر در یک برنامه اختصاصی پزشکی باید ذکر بشود ، در یک برنامه اختصاصی هنر باید آن خبر ذکر بشود ولی در برنامه سراسری خبر باید ذکر بشود که مورد نظر اکثریت مردم باشد . چون خبر ، خبر سراسری است و همه مردم دارند گوش می کنند بنابراین باید برای اکثریت مردم به درد بخورد و مفید باشد ،‌ اما اینکه چه کسی تشخیص می دهد ، این مخصوص این ماده نیست . در تمام مواد این اشکال وارد است که وقتی ما می گوئیم حاکمیت اسلام ،‌ خوب، چه کسی تشخیص می دهد؟وقتی می گوئیم سیاست نه شرقی ، نه غربی چه کسی تشخیص می دهد ؟ در تمام این مواد این اشکال وارد است که تشخیص دهنده چه کسی است ؟ مسلماً قوای سه گانه اعضای شورا را باید جوری انتخاب بکنند که قدرت تشخیص داشته باشند ، راهی جز این ندارد . ما اگر هزار ماده دیگر هم اضافه بکنیم باز هم مصادیقی پیش می آید که آن مسؤولینی که در صدا و سیما هستند، آنها باید تشخیص بدهند. بنابراین قدرت تشخیص به عهده قوای سه گانه است که نمایندگان را جوری انتخاب بکنند که قدرت تشخیص داشته باشند ، والسلام . رئیس – متشکر ، پیشنهاد حذف عبارت « به تشخیص اکثریت را » که آقای نواب داده اند ،‌ به رأی می گذاریم . یکصد و نود نفر در جلسه حضور دارند موافقان حذف این جمله قیام بفرمایند ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . خوب اصل ماده را به رأی می گذاریم . موافقان با مادة 18 قیام بفرمایند . ( اکثر برخاستند ) تصویب شد . مادة‌19 را بخوانید . مادة19– در کلیه برنامه ها به ویژه اخبار مسائلی که حاوی نکات زیر باشد قابل پخش نیست . الف- جزء أسرار نظامی ، سیاسی یا اقتصادی کشور محسوب شود و یا بر اثر انتشار مورد سؤاستفاده دشمن قرار گیرد . ب – اهانت یا تهمت به یکی از مقامات رسمی کشور باشد . ج – تهمت به نهادها و ارگانهای رسمی کشور و گروهها و جمعیت ها و احزابی باشد که طبق قانون احزاب فعالیت آنها قانونی است . د – پخش آن موجب فساد اخلاق و هتک حرمت جامعه گردد. ان الذین یحبون ان تشیع الفاحشه فی الذین آمنوا . هـ – انتشار آن موجب لطمه زدن به احساسات دینی ، وحدت ملی و ایجاد تشنج در جامعه گردد. و – برای گروههای منحرف و ضد انقلاب جنبه تبلیغی داشته باشد . ز- به روابط دوستانه با کشورهای برادر و دوست لطمه وارد کند یا موجب اخلال در روابط خارجی ایران گردد. منشی – آقای معزی و آقای زواره ای و آقای زرهانی پیشنهاد حذف بند (ب) و (ج) را داده اند که آقای زرهانی فقط بند (ب) را داده اند. اسمعیل معزی – بسم الله الرحمن الرحیم – در اینجا آمده است که پخش « اهانت یا تهمت به یکی از مقامات رسمی کشور » صلاح نیست و جایز نیست . البته ما نمی خواهیم بگوئیم که پخش این جایز باشد ، متوجه باشید ! ما می خواهیم بگوئیم که مقامات رسمی کشور با سایر ملت کشور ایران ، ملت مسلمان چه فرقی دارند . ما به چه مناسبت عدم پخش اهانت و تهمت را به مقامات رسمی کشور منحصر کنیم ما نمی توانیم این را منحصر کنیم ، اگر که می شود جمله ای به این اضافه بشود که مانع پخش اهانت و تهمت برای هر کس از افراد مملکت باشد ، این خیلی خوب است . و اما اگر نه ،‌ این یک انحصاری باشد ، این هم برای جمهوری اسلامی ضرر دارد و هم برخلاف دستور اسلام و قرآن است و هم برخلاف چندین اصل از اصول قانون اساسی است که حالا هر یک از آیات و روایات و اصول را من بخواهم بخوانم ، این طولانی است همه شما ملتفت هستید ، در اسلام « ان اکرمکم عندالله اتقیکم » یک کارگر هم، یک رفتگر هم حق ندارد کسی پخش کند اهانت به او یا تهمت به او را ، اگر کسی متهم در دادگاه است خوب عقوبتش را می بیند . اگر نه ، این تبعیض ناروا مطابق بند 9 اصل 3 قانون اساسی و آیات قرآن برخلاف است . من تقاضا می کنم یا این حذف بشود یا به آن اضافه بشود ، به طور کلی تمام مسلمین را فرا بگیرد ،‌والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته . رئیس – بسیار خوب ، این اظهاری که آقای معزی فرمودند حذف کل نیست ایشان می گویند « اهانت » یا « تهمت » باشد حالا به هر کس می خواهد باشد ، پس حذف کل بند (ب)و (ج) نیست ، حذف مقامات کشور یا ارگانها است . وافی – احزابی هم که فعالیتشان قانونی نیست ، تهمت و افتراء باز برایشان نیست . بند (ج) هم همین اشکال دارد . رئیس – خوب همین است ،‌ ایشان می گویند در دو بند اهانت یا تهمت کافی است . یعنی « اهانت یا تهمت باشد » . منشی – بقیه پیشنهادات تقریباً همین است . رئیس – آقایان ببینید ! همه پیشنهادهائی که اینجا آمده همین است که ما این را که به مقامات رسمی یا نهادها یا ارگانها یا احزاب رسمی باشد حذف کنیم فقط اهانت یا تهمت را اینها حق ندارند نسبت به هرکس می خواهد باشد.پس بنابراین ببینید آقایانی که می خواهند دفاع کنند این می شود. پیشنهاد این است که همه این الفاظ حذف بشود به این صورت باقی می ماند « به اهانت یا تهمت باشد »... حسن موسوی - « پخش مطالب اهانت آمیز و تهمت آور » رئیس – مخالف و موافق صحبت کنند . الان پیشنهاد حذف این قسمتها است منشی – پیشنهاد حذف « به یکی از مقامات رسمی کشور » است. رئیس – و بعد هم به نهادها و ارگانهاو … منشی – آقای آقا رحیمی مخالف . آقا رحیمی – بسم الله الرحمن الرحیم . به اصطلاح نه آن درست بود ، نه ، این آن جور که ما نوشته بودیم که مقامات رسمی کشور ، اگر به یک مؤمنی به یک کس دیگر اهانت می شد این را نمی توانست بگیرد فرض کنید یک مرجعی یک آیت اللهی ، یک کسی دیگر که شاید مقصودشان هم همین بود ولی اگر وسیع و دامنه دارش بکنیم ، بگوئیم اهانت یا تهمت نباشد هر کس از هر گوشه ای می تواند شکایت بکند . آقا این تهمت زده به راننده فلان آقا ، این اهانت کرده به راننده فلان اتوبوس، دامنه اش وسیع می شود گرفتاری برای رادیو تلویزیون درست می شود و هر روز شکایت و برنامه های زیادی برایشان رخ می دهد حالا باید به یک صورتی باشد که نه این باشد و نه آن باشد یعنی نه آن طور مقامات رسمی و ارگانهای رسمی باشد بلکه اهانت یا تهمت به این معنی هم خوب نیست حالا اگر یک جمله بهتری می توانند بنویسند به این علت من با آن مخالفم که دامنه اش وسیع می شود، شکایت ها و گله ها خیلی زیاد خواهد شد . منشی – آقای زواره ای موافق . زواره ای – بسم الله الرحن الرحیم . علاوه بر آن مواردی که آقای معزی فرمودند مسأله ای که در اینجا مطرح است غیر از آن مسأله ، این است که این مقامات رسمی دامنه شمولشان تا چه رده ای از مقامات مملکت را در برمی گیرد غیر از آن موردی که آقای معزی فرمودند و بعد اهانت و تهمت چیست؟ آیا این توالی فاسدی به دنبالش نخواهد داشت ؟ که فردا اگر نماینده ای در مجلس از رئیس اداره آمار ، رئیس اداره راه فلان شهرستان گله ای ، انتقادی داشت ، این انتقاد سازنده را به طبع کسانی که فرض کنیم اخبار را تنظیم می کنند خوش نیامد این را خذفش کند . سانسور بکند به عنوان این که این اهانت به یکی از مقامات رسمی کشور است اگر مقام رسمی بگوئیم رئیس اداره ابرقو هم مقام رسمی است بعد مطلب دیگر… یکی از نمایندگان – خود این توهین است( خنده نمایندگان )زواره ای – کدام توهین است ؟ ( همهمه نمایندگان ) یکی از نمایندگان – نماینده ابرقو دفاع کند. زواره ای – این توهین نیست ، خیر شما توهین را نمی دانید ، همین دامنه شمول این را باید مشخص کرد که چه چیز اهانت و چه چیز تهمت است و انتقادها جایش کجا است ؟ آیا انتقادات نمایندگان را می شود پخش کرد ؟ یا فردا مال هرکس را که نخواستند جلوش را خواهند گرفت . مسأله دیگر که اصل بیستم قانون اساسی است که همه افراد ملت اعم از زن و مرد یکسان در حمایت قانون قرار دارند . بنابراین اگر به کسی اهانتی بشود فرقی بین افراد نیست باید همه یکسان مورد حمایت قرار بگیرند . رئیس – آقای روحانی . روحانی ( عضو شورای سرپرستی صدا و سیما ) – بسم الله الرحمن الرحیم . من توجه نمایندگان محترم را به مادة 6 جلب می کنم در فصل اول ، فصل اول مادة 6 را توجه کنید : « ارج نهادن به حیثیت انسانی افراد و پرهیز از هتک حرمت آنان طبق ضوابط اسلامی » فصل اول فصل عام است یعنی مواردی است که مربوط به کل برنامه ها است اینجا مخصوص مسائل خبری است علت اینکه این دو مورد ذکر شده تقریباً قید به قول معروف « خاص بعد از عام » است ، یعنی اهانت و هتک حرمت در آن مادة 6 مطلقاً ممنوع شده است. اما در برنامه خبر چون اصلاً برنامه خبر برنامه ای است که نام مقامات رسمی مرتب ذکر می شود ،‌ از آنها نقل قول می شود راجع به نهادهای قانونی مداوم ذکر به میان می آید و از آنها صحبت می شود این است که تأکید شده راجع به مقامات رسمی و راجع به نهادهای قانونی . علت این هم که اینها ذکر شده و تأکید شده این است که چون ما اگر احزاب غیر قانونی را هم ذکر بکنیم هر جمله ای که گفته می شود حق می دهیم به ی نهاد غیر قانونی که بیاید علیه صدا و سیما شکایتی را مطرح بکند . حالا ممکن است اصلاً شکایت او رست هم نباشد یعنی یک چیزی صدا و سیما گفته او به تهمت تلقی می کند یا او تلقی اهانت می کند . در واقع صدا و سیما هم مدافع است می گوید تهمت نیست اهانت هم نیست ولی اگر قانون در اینجا ذکر بکند ، حق می دهد به آن گروههای غیر قانونی که آنها هم بتوانند علیه صدا و سیما شکایتی را مطرح بکنند . بنابراین در اینجا علت اینکه مقامات رسمی و نهادهای قانونی به طور خاص ذکر شده در برنامه خبر به این دلیل است که در برنامه خبر مداوم نام مقامات رسمی برده می شود از نهادهای قانونی نام برده می شود راجع به آنها بحث می شود نسبتهائی به آنها داده می شود این به آن دلیل است که صدا و سیما در خبر نسبت به این دو مورد دقت بیشتر داشته باشد ولی در مادة 6 به طور عمومی آمده که پرهیز از هتک حرمت آنان طبق ضوابط اسلامی » آن هم قاعده کلی آن است . برنامه خاص خبر برای تأکید نسبت به آن افرادی که بیشتر از آنها نام برده می شود ذکر شده حالا اگر لزومی نمی بینید حذف هم بشود آن مادة 6 آنها کافی است ولی ذکرش مفید است به دلیل این که در برنامه خبر از اینها زیاد نام برده می شود اگر ذکر بشود ضرر ندارد مفید هم هست ولی آن مادة 6 جبران می کند آن مسأله ای را که آقای معزی فرمودند والسلام . رئیس – آقای هادی . دکتر هادی ( مخبر کمیسیون ) – بسم الله الرحمن الرحیم ، قسمت عمده مطالب را آقای روحانی فرمودند من فقط به این نکته اشاره می کنم که در خبر هیچ وقت بحث افراد نیست یعنی در خبری که برای سراسر ایران پخش می شود یک فرد مطرح نمی شود گاهی یک فرد به عنوان عضویتش در فلان گروه یا فلان حزب قانونی مطرح می شود که در اینجا گفته شده به آن هم نباید اهانت بشود ولی هرگز در خبر هیچ وقت نمی آید یک فرد را مطرح بکنند و این اگر حذف بشود تهمت به مقامات کشور خوب هر چیزی را می شود در صدا و سیما گفت من در کلمه (اهانت) الان بحث نمی کنم چون پیشنهاد حذف اهانت داده شده و نظرمان را بعداً می گوئیم فقط اهانت ، یعنی تهمت به یکی از مقامات رسمی کشور در بند (ج) تهمت به نهادها ، ارگانهای رسمی کشور و گروهها و جمعیت ها بسیاری از افرادی که الان مورد نظرند جزو این گروهها و احزاب می آیند و احزابی که طبق قانون احزاب فعالیت آنان آزاد است این تهمت به آنها به هیچ وجه نباید زده بشود همانطور که آقای روحانی گفتند در بند6 افراد ذکر شده اند. حالا درباره کلمه«اهانت» من دفاع نمی کنم ولی جز اهانت یعنی تهمت به نهادها و تهمت به مقامات رسمی کشور حتی نماینده مجلس هم اگر نماینده مجلس تهمتی به یکی از مقامات کشور زد بلی ، آن که مستقیم پخش می شود بحثی نیست ولی آنی که تهمت است و تشخیص تهمت هم معلوم است و آقای زواره ای هم می دانند تشخیص تهمت را خوب ، دادگاه صالحه می دانند که تهمت چیست آن تهمت را حق پخش نداریم چون اشاعه فحشاء و فساد است آن را نباید پخش بکنیم اهانت را حالا مجدداً بحث بشود ، پیشنهاد حذفش هم داده شده است . رئیس – حالا پیشنهاد مشخص بشود که رأی بگیریم آقای معزی پیشنهاد این است که بند (ب) و (ج) را حذف کنیم یا بخشی از این بند را ؟ معزی – اول بند (ب) را رأی بگیرید. رئیس – هر دو یکی است ( معزی – فرق دارد ) ،‌ آن هم تهمت به نهادها است حالا ما دوباره بیائیم یکبار از نو بحث را شروع بکنیم که نمی شود ( همهمه نمایندگان ) در رأی گیری خیلی خوب اما در بحث مطلب یکی است . عباس عباسی – آقای هاشمی ! حذف مقامات رسمی کشور. معزی – اول بند(ب) را رأی بگیرید. رئیس – خیلی خوب،ببینید! در بند(ب)کلمه «اهانت» یا « تهمت » را برداریم یا هر دو را ؟ زرهانی – پیشنهاد مشترک است . پیشنهاد حذف کلیه بند (ب) است . معزی – بند « ب » همه اش حذف شود . رئیس – بسیار خوب ، پیشنهاد کلیه است . اهانت یا تهمت به یکی از مقامات رسمی کشور پیشنهاد این است که بند (ب) به کلی حذف بشود 187 نفر حضور دارند موافقان با حذف بند (ب) به طور کلی قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد حالا در بند (ج) هم بحث همان است ببینید پیشنهادتان چیست تا حذف آن را به رأی بگذاریم . موحدی ساوجی – من مخالفم . رئیس – نه دیگر بحث نداریم مطالب همانهائی بود که گفته شد . منشی – همان پیشنهاد حذف بند(ج) است . رئیس – اصلاً بند (ج) هم پیشنهاد حذف دارد. موسوی – اگر این بند حذف شود چیزی نداریم جایش بگذاریم.رئیس – چرا آن مادة6 قبلی حذف شد مادة 6 که داریم هر چه آقایان بخواهند از این بفهمند از مادة 6 می فهمند دیگر خیلی هم بحث نکنید . آقای معزی فقط پیشنهاد است دیگر بحث نمی کنیم . موحدی ساوجی – آقای هاشمی ! مادة‌ 6 این را تأمین نمی کند . آنجا افراد هست ، اینجا مقامات است. رئیس – فرق نمی کند به طور کلی است . خلخالی – آقای هاشمی ! این نقض غرض است یعنی در رادیو اهانت و تهمت می شود زد. رئیس – نه ، آنجا هست(خلخالی – معنایش این شد) مادة6 هست به هیچکس نمی شود اهانت کرد. بند(ج) را به رأی می گذاریم. یکی از نمایندگان – آقای هاشمی من مخالفم . رئیس – مخالف و موافق هم صحبت کرده است مطلب هم یکی است و چیز دیگری نیست . الویری – آقای هاشمی مطلب فرق می کند . یکی از نمایندگان – فرق می کند . رئیس – خیلی خوب ، اگر می خواهید صحبت کنید از اول موافق هم صحبت کند . منشی – آقای موحدی ساوجی مخالف . رئیس – بگذارید اول خود صاحب پیشنهاد صحبت بکند . آقای معزی بفرمائید . آقایان خواهش می کنم این دفعه مختصر بگوئید چون بحثها روشن شده است . معزی – بسم الله الرحمن الرحیم ، همانطوری که راجع به بند(ب) عرض کردم این هم یک امتیازی برای این ارگانها است. همانطور که آقای روحانی هم فرمودند در بند 6 مطلقاً تهمت و اهانت به همه اهل کشور و مسلمین ممنوع شده است. اینجا حالا ما بیائیم اختصاص بدهیم به این ارگانها و اینها را استثناء کنیم باز همان تبعیض ناروائی که در آنجا مورد بحث بود اینجا باز میاید نظر مبارکتان هست که می خواستید شما برای نمایندگان محترم مجلس یک تبعیض کوچولو آن که در موقع محاکمه یک نفر از کمیسیون قضائی ناظر باشد آن را شورای نگهبان رد کرد و قبول کرد با آنکه مجلس آن همه عظمت داشت و نمایندگان هم وجودش لازم بود که در مجلس باشد حالا ما بیائیم استثنائی برای اینها قائل بشویم باز این استثناء تبعیض ناروا می شود . این عرض بنده است. منشی – آقای موحدی ساوجی مخالف حذف . موحدی ساوجی – بسم الله الرحمن الرحیم در مادة 6 دارد که ارج نهادن به حیثیت انسانی افراد و پرهیز از هتک حرمت آنان طبق ضوابط اسلامی . اولاً آنجا مسأله فرد و افراد مطرح است نه مسأله ارگانهای رسمی یعنی مثلاً وزارتخانه ها ، نهادهای انقلابی جمعیت ها و احزابی که اینها قانونی هستند ، جمعیتهای اسلامی ، فرهنگی و امثال اینها ،‌ آنجا افراد است و به این شکل ذکر نشده است و مسأله دیگری که باید اینجا عرض کنم این است که مسأله تهمت ، ما اگر هم در اینجا ذکر نکنیم از حیث تعقیبهای جزائی و قانونی دارد که مسلماً هیچکس نمی تواند افتراء به کسی بزند ، تهمت بزند و این قبیل چیزها و اگر این کار را کرد در محاکم قضائی قابل پیگیری است . اما اینجا ما می خواهیم بگوئیم علاوه بر اینکه مسأله جنبه قضائی دارد و قابل پیگیری هست . چون این نهاد یک نهاد صدا و سیما است و پخش کننده مطالب است گاهی ممکن است یک چیزی را پخش کنند بعد در جامعه یک اثری بگذارد که به هیچ وجه نشود آن اثر را دفعش کرد بنابراین ما می خواهیم از حیث پخش نشدن آن یعنی چنانچه یک تهمتی را به یک نهادی آمد صدا و سیما پخش کرد علاوه بر اینکه در دادگاه مسأله قابل تعقیب است اما از حیث اینکه در داخل خود نهاد هم این کار ممنوع بوده و این کار را این کرده از این جهت هم تخلف بزرگی شمرده می شود بنابراین ذکر این بند (ب) بود اصلاً اینجا هیچ جاری و ساری نیست آنجا مسأله مقامات رسمی بود ولی اینجا همه نهادها و ارگانهای قانونی و انقلابی هست . منشی – آقای زرهانی بفرمائید . زرهانی – بسم الله الرحمن الرحیم – برادرمان زواره ئی اصل 29 قانون اساسی را قرائت کردند و گفتند که همه مردم طبق قانون اساسی حقوق مساوی دارند و ما در این بند(ج) نهادها و ارگانهای رسمی و گروهها و جمعیتها و احزابی را که طبق قانون رسمی هستند آورده ایم اما مجموعه این نهادها و افراد و احزاب مساوی با مردم نیستند بلکه اینها جزئی از مردم هستند در آن ماده 60 که در صدر همین قانون آمد و ما تصویب کردیم لفظ افراد آمده بعضی از برادران معتقدند که چرا نهادها در کنارش گذاشته نشده اگر نهادها گذاشته بشود بایستی احزاب بیاید ، گروهها و وزارتخانه ها بیاید و سایر دوایر بیاید ، شورای عالی دفاع بیاید برای اینکه نهادها یک تعریف حقوق مشخصی ندارد که شامل همه اینها می شود علاوه بر اینها طبق اصل 22 قانون اساسی حیثیت ، جان ، مال و حقوق و مسکن و شغل اشخاص از تعرض مصون است به طور طبیعی طبق مادة 6 و طبق همان اصل 22 قانون اساسی صدا و سیما نمی تواند متعرض حیثیت افراد باشد و به کسی تهمت بزند و هر مجموعه اعم از نهاد یا گروه یا شورا مجموعه ای از همین افراد است یعنی اگر به یک نهادی اهانت بشود به در و دیوار میز و نیمکتش که اهانت نشده به افرادش اهانت شده و این اهانت مشمول همین اصل 22 قانون اساسی است و مادة 6 همین قانون می شود . لذا هیچ ضرورتی ندارد که ما تبعیض قائل بشویم و یک عده را مستثنی قرار بدهیم علاوه بر اینها مسائلی را که آقای معزی از نظر شرعی فرمودند من کاملاً تأیید می کنم.لذا با پیشنهاد ایشان مبنی بر حذف بند(ج) موافق هستم.رئیس – آقای هادی. هادی – بسم الله الرحمن الرحیم . اولاً این منافاتی با اصل تساوی در قانون اساسی ندارد برای اینکه در اینجا عیناً تساوی مراعات شده گفته شده که تهمت زدن به نهادها و ارگانهای رسمی کشور و گروهها و جمعیتها و احزابی که طبق قانون احزاب فعالیتهای آنان آزاد است . آنجائی که در قانون اساسی است که افراد همه در مقابل قانون مساویند این هم همه در مقابل قانون مساویند . تهمت به هر حزب قانونی ممنوع است تهمت به هر نهاد رسمی ممنوع است . این را هم که آقای زرهانی فرمودند نهادها مشخص نیست، نهاد چیست ؟ ما گفته ایم نهاد رسمی کشور ، نهادهای رسمی کشور مشخصند ،‌ مجلس یک نهاد رسمی کشور است و توهین به مجلس جایز نیست ،‌توهین به ارگانهای رسمی کشور جایز نیست و در اینجا ما تهمت گفتیم در اینجا کلمه اهانت نیست که قابل تفسیر به هر مسأله ای باشد و حتی به انتقاد هم گفته بشود اگر کسی از یک نهادی انتقاد کرد گفته بشود که تو مثلاً انتقاد کرده ای و انتقاد را رادیو و تلویزیون پخش نکند . اینجا ما گفته ایم « تهمت » تهمت درس است به افراد ولی ببینید افراد در صدا و سیما و بخش خبری صدا و سیما مورد تعرض و تهمت خیلی کم هستند و در اینجا مادة 6 این را لحاظ کرده و تأمین کرده ولی احزاب هستند گروهها هستند نهادهای رسمی کشور که هر روز خبر از آنها نقل می شود اینها مورد تعرض و مورد این هستند که یک تهمتی به آنها زده شده است . به این دلیل که مورد تعرض هستند ما لازم می دانیم که این بند(ج) باشد و اگر حذف بشود آن موقع دیگر نمی شود یک کسی را در خبر صدا و سیما مورد مؤاخذ قرار داد که تو چرا فلان موضوعی را که تهمت به گروهی یا تهمت به نهاد قانونی و رسمی کشور بود نمی شود آن را مؤاخذه کرد و لذا ما شدیداً مخالف با حذف این بند(ج) هستیم . رئیس – پیشنهاد مشخص است حذف بند (ج) است 182 نفر حاضرند موافقان با حذف بند(ج) که آقای معزی و بعضی از آقایان دیگر پیشنهاد داده اند قیام بفرمایند ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد. دیگر پیشنهاد نداریم؟ منشی – چرا، ‌حذف کلمه « رسمی » را از همین بند آقای کاظمی پیشنهاد کرده اند. رئیس – دیگر ارگان غیر رسمی که چیزی ندارد . منشی – بند (و) را آقای سیدحسن موسوی تبریزی پیشنهاد حذف داده اند . رئیس – مثل اینکه اشتباه فهمیده اید. برای گروههای منحرف و ضد انقلاب نمی شود تبلیغ کنند. حسن موسوی تبریزی تبلیغ نیست . رئیس – تبلیغ است ، نماینده – آقای هاشمی ! الان توضیح عرض می کنم . رئیس – آقای موسوی بفرمائید . حسن موسوی تبریزی – بسم الله الرحمن الرحیم . اگر ما به هر کدام از این بندهای مادة 19 مستقلاً دقت نظر داشته باشیم یعنی به هر کدام مستقلاً دقت داشته باشیم با تأمین مسائل دیگری که بندهای غیر از بند (و) تأمین کرده در رابطه با تبلیغات و اخبار رادیو و تلویزیون می بینیم که این مسائل خیلی بی ربط است و از موضع انفالی و محافظه کارانه در مقابل گروهها این بند نوشته شده است فرض کنید یک خبری در مملکت به وقوع پیوسته و برای ملت یک عده ای فکر می کنند که اگر برای ملت بازگو کنند گروهکها سوءاستفاده خواهند کرد و دست آویزی علیه جمهوری اسلامی قرار خواهند داد. اما در واقع این چنین نیست واقعیتها را برای افشای گروهکها و مخالفین جمهوری اسلامی باید گفت مثلاً یک خبری است که 20 نفر در جا از افراد خوب جمهوری اسلامی فرض کنید سپاه پاسداران گروهکها آمدند و حمله کردند و کشتند ما این خبر را به ملت ندهیم بخاطر اینکه گروهکها فکرمی کنند احساس قدرت می کنند این صحیح نیست و اینکه نوشته شده برای گروهکهای منحرف و ضد انقلاب جنبه تبلیغی داشته باشد این را مسلم بدانیدد گروهکهای ضد انقلاب تا به حال کسی شکی ندارد که از کل نظام جمهوری اسلامی ناراحتند و از تمام مسائلی که پشت سر هم به وقع می پیوندد یعنی پیروزی هائی که به دست می آید استقرار پی در پی و محکمتری که جمهوری اسلامی پیدا می کند آنها ناراحتند. لذا هر خبری ،‌ هر واقعیتی هر خبر درستی که در واقع علیه آنها است ما بیائیم پخش نکنیم از ترس اینکه آنها سوءاستفاده خواهند کرد این سازشکارانه است در مقابل آنها و تازه آوردن به این صراحت این بند در این ماده خیلی از شأن مجلس دور است . والسلام علیکم و رحمه الله . رئیس – موافق دارد ؟ منشی – آقای زرهانی مخالف . رئیس – موافق ؟ . منشی – آقای آقا رحیمی موافقند . رئیس – آقای زرهانی . زرهانی – بسم الله الرحمن الرحیم ، ترس آقای موسوی از این است که مبادا ضد انقلاب دست به عملی بزند که اگر از طریق رادیو تلویزیون پخش بشود ما یه تبلیغ برای آنها بشود و با رعایت این مطلب صدا و سیما دچار خودسانسوری بشود و آن خبر را پخش نکند . اولاً… سید حسن موسوی – آقا ی هاشمی نظر من بر عکس است. زرهانی – ماده 18 که ما تصویب کردیم می گوید « صدا و سیما موظف است آخرین اخبار و اطلاعات صحیح و مهم کشور و جهان را که مفید و مورد نظر اکثریت مردم باشد به صورتی کوتاه و گویا منتشر نماید » یعنی روح ماده ایجاب می کند ک رادیو تلویزیون به هیچ وجه اخبار را سانسور نکند . مطلب دوم این است که ایشان گفتند « این یک نقطه ضعفی است بر این قانون و از موضع انفعالی آمده » به نظر می رسد بر عکس این باشد و یک نقطه قوتی است برای اینکه متن قانون این است برای گروههای منحرف و ضد انقلاب جنبه تبلیغی داشته باشد یعنی اینها را از آن موقعیتی که دارند بیشتر و مهمتر در افکار عمومی جلوه بدهد . بلی ، می شود خبر را طوری تنظیم کرد ، یک خبر بسیار ساده را می شود طوری تنظیم کرد که در افکار عمومی یک موجهائی درست بکند و یک کاهی یک کوهی در افکار عمومی جابیفتد و بر این اساس که صدا و سیمای جمهوری اسلامی باید دقیقاً روی اخبار کنترل داشته باشد و ماوقع را آنچنانکه بوده گزارش بکند و در عین حال مواظب باشد که بعضی از نفوذی ها و یا خطوط انحرافی و یا ندانم کاریها باعث نشود که اخبار ضد انقلاب چندین برابر جا بیفتد شما یادتان نرفته وقتی که صدا و سیمای جمهوری اسلامی به دست مسلمین در انقلاب فتح شد آن گوینده آمد پشت تلویزیون و خبری را که واقعیت تقریباً کوچکی داشت آنچنان بزرگ منتشر کرد که مردم سراسیمه شدند و فکر کردند یک حرکت علیه انقلاب با ابعاد خیلی مشخص و بزرگ دارد شکل می گیرد و مردم به خیابانها ریختندو این نکته ظریف سیاسی است که در این قانون گنجانده شده لذا با حذفش صد در صد مخالفم.منشی – آقا رحیمی – بسم الله الرحمن الرحیم . اولاً من به این کمیسیون ویژه که اینها را نوشته جرأت نمی کنم توهین کنم که اجرشان ان شاءالله با امام عصر . من می گویم رادیو تلویزیون وقتی زیر نظر سه قوه شدن این قدر آئین نامه و اینقدر حرف نمی خواهد بنویسند ، یعنی یک وقت می شود زمان جنگ است احتیاج پیدا می کند که خبرهائی را بدهند خوب معلوم است زیر نظر سه قوه تشخیص داده اند و به آن مدیر عامل هم می دهند که پخش کند این اساسنامه و خط مشی را که ما برای رادیو تلویزیون نوشته ایم مثل اینکه ما یک آئین نامه ای را نوشته ایم داده ایم دست یک سفیری فرستادیمش آن طرف آمریکا می گوئیم آقا تو آنجا طبق اینها عمل بکن . اصلاً یک دستگاهی که دانشگاه اسلامی است سه نفر هم از قوای سه گانه مسؤولش گذاشته اند مدیر عامل هم انتخاب بکنند ، یعنی چه ؟ یعنی ساعت 4 بعد از ظهر احتیاج پیدا بکند ک امشب ساعت 8 یک خبرهائی بگویند که فلان گروههای ضد انقلاب تضعیف بشوند که راست هم هست . این را تشخیص می دهند آنی مدیر عامل عمل می کند. رادیو تلویزیون که دستگاه جدائی ندارد که اجرائی باشد که اینها را بنویسیم بدهیم دستش و کارش هم نداشته باشیم . این دستگاهی است در جمهوری اسلامی 24 ساعته . ما تا می توانیم باید مسؤولین متدین و آگاه به اسلام در هر بخشی بگذاریم و خط مشی اسلامی ان شاءالله روشن تر بشود و بتوانند برای اسلام و برای کشور ما خدمت کنند. بنابراین رسمیت دادن به اینها و این گروههای ضد انقلاب را بزرگ کردن کاردستی نیست . اگر حذف بشود بهتر است ، خیلی از موادش اگر حذف بشود بهتر است . رئیس – خیلی خوب پیشنهاد آقای موسوی حذف بند (و) است که بحث شد . حضار 183 نفر هستند موافقان با حذف بند (و) قیام بفرمایند ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . منشی – در بند(ج) آقای کاظمی پیشنهاد حذف کلمه «رسمی» را دارند . رئیس – لطفاً کوتاه صحبت کنید . کاظمی – بسم الله الرحمن الرحیم – بسیاری از انجمن های اسلامی در شرف رسمی شدن هستند. حسینیه ها،‌ دفاتر ائمه جمعه بسیاری از نهادهائی که تازه تشکی شده اند ، هنوز رسمی نشده اند در این قانون ما مجوز داده ایم که صدا و سیما احیاناً بتواند نسبت به اینها خبرهائی را خلاف واقع پخش کند. به نظر من اگر کلمه «رسمی» نباشد هیچ ضرری به جائی نمی رسد و یک موقع به اینجوری نهادهای در شرف تأسیس توهین نمی شود . به نظر من اگر کلمه «رسمی» حذف بشود جلوگیری از توهین و تهمتهائی نسبت به بعضی از نهادها خواهد شد والسلام . رئیس – متشکر ، مخالف و موافق صحبت کنند. منشی – آقای عباسی مخالف . عباسی – بسم الله الرحمن الرحیم ، من موافق حذف کل اینها بودم بعد از لفظ تهمت و همچنین آن قسمت « مقامات رسمی کشور » اما با توجه به اینکه آن بند (ب) رأی آورده و باز حذف این کلاً رأی نیاورد و با توجه به اینکه بعد از این نهادهای رسمی دارد « گروهها جمعیت ها و احزاب قانونی » چون این قسمت هست و باز با اینکه تهمت در اسلام ممنوع است می خواهد قانونی باشد ، نباشد ، ضد انقلاب باشد هر چه باشد در اسلام تهمت ممنوع است . نسبت به هر کسی باشد و رادیو تلویزیون هم سازمانی نیست که از خودش هر برچسبی را بزند و حق ندارد، نه رادیو تلویزیون ،‌ نه شورای عالی قضائی و نه هیچ کس. تنها یک مقام هست که آن هم می نویسد متهم به این است . دیگر پخش هم نمی کند مگر موقع دادخواست و یا خواهران شکایت اگر کسی باشد ، می گوید فلانی بازداشت است و با توجه به اینکه آن « مقامات رسمی کشور » هم حذف نشد و بند (ب) به طور کلی حذف شد . این است که این رسمی و این ها را همه آن قسمت می گیرد و لزومی ندارد . رئیس – موافق صحبت کند . منشی – آقای عباسی فرد موافق . عباسی فرد – بسم الله الرحمن الرحیم . خود آقای عباسی فرمودند که با توجه به کلمه تهمت موافقم که همه این بند (ج) حذف بشود و این عقیده شان عقیده درستی بود . اما به هر حال این فعلاً رأی آورده و مانده تکلیفش بعد مشخص خواهد شد . در حال حاضر حذف کلمه « رسمی » آن هم پسوند برای نهادها و ارگانها که آنها چه رسمی باشند چه غیر رسمی از نوعی رسمیت برخوردارند و پذیرفته شده اند. حذف این کلمه رسمی کمک می کند به اینکه مقداری از بازتاب تند این بند کاهش پیدا کند و به جای اینکه ارگانهای رسمی تنها مصون باشند از تهمت ، ارگان و نهاد رسمی و غیر رسمی از تهمت مصون باشند و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته . هادی ( مخبر کمیسیون ) – ما با حذف کلمه رسمی مخالفیم چون اگر حذف شود دیگر معنائی ندارد. رئیس – آقای روحانی . روحانی ( عضو شورای سرپرستی صدا و سیما ) – بسم الله الرحمن الرحیم . توجه بفرمائید ، نهاد غیر رسمی یا حزب غیر قانونی اینها اصلاً شخصیت حقوقی شان قاچاقی است ، اصلاً نباید وجود داشته باشند یعنی یک جمعیتی که بر ضد قانون تشکیل شده یا یک نهادی است که قانون نیست و در ارگانهای مملکت دارد بیخودی فعالیت می کند اصلاً این نباید باشد بعد شما می گوئید که نسبت به این نهاد اهانت یا تهمتی نشود وقتی شما اینجا می گوئید ممنوع است معنی اش این است که نهاد غیرقانونی حق قانونی دفاع دارد . نهاد غیرقانونی نهاد قاچاقی است . شما به یک نهاد قاچاق حق دفاع می دهید ،‌ به یک جمعیت غیر قانونی می خواهید حق دفاع بدهید و حق دفاع از لحاظ قانونی ندارد . بلی آن مواد کلی ما را از هر گونه افتراء و تهمتی بر حذر می دارد ولی اینجا اگر ما حذف بکنیم ، شما یک حق قانونی می دهید به یک نهاد قاچاق که از خودش دفاع بکند و این درست نیست . آقا رحیمی . بحث روی رسمی و غیر رسمی است شما حرف قاچاق می زنید . رئیس – پیشنهاد مشخص است 182 نفر حضور دارند موافقان با حذف کلمه « رسمی » از بند (ج) که میشود « ارگانهای کشور » موافقان با حذف کلمه « رسمی » قیام بفرمایند ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . منشی – پیشنهاد حذف بند (ز) را آقای راشد دارند . راشد . بسم الله الرحمن الرحیم – ما همین الان در ماده 156 تصویب کردیم صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران زبان گویای ملت است . من معتقدم زبان گویای ملت ما این تکبیرهایشان است ، این شعارهایشان است چه در نماز جمعه ها و چه در جبهه ها و اگر بیائیم بند (ز) را هم تصویب کنیم این دو تا حرف می شود . چرا وقتی که ملت ما شعار می دهند، مرگ بر آمریکا می گویند ولی به محض اینکه به مرگ بر شوروی می رسند ، این را صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران سانسور می کند ؟ حالا اگر بیائیم و بگوئیم آقا چرا این را سانسور می کنید؟ می گویند این به روابط دوستانه ما با کشورها لطمه می زند پس می خواهم این حرف را بگویم که صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران اجراء کننده اوامر وزارت امور خارجه است نه ملت مسلمان ایران و السلام. رئیس – چون پیشنهاد آقای راشد موافق ندارد مورد بحث قرار نمی گیرد دیگر پیشنهاد نداریم؟ منشی – خیر دیگر پیشنهاد نداریم . رئیس – ماده 19 را به رأی می گذاریم . بند (ب) حذف شده بقیه ماده سر جای خودش است 181 نفر حاضرند موافقان با ماده 19 که بحت شد قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد . ماده 20- تلاش در جهت کسب اخبار و اطلاعات صحیح جهانی و رهائی از انحصار خبرگزاری های صهیونیستی و امپریالیستی جهانی . منشی – این ماده پیشنهاد ندارد . رئیس – موافقان با ماده 20 که قرائت شد قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد ( عده ای از نمایندگان – تنفس بدهید ) آقایان می گویند تنفس بدهید ، ما تنفس نمی دهیم چون جلسه مان سه ساعت و نیم است در ضمن ماه رمضان همه هست تنفس نمی دهیم . ماده 21 قرائت شود . فصل سوم – مسائل عقیدتی ماده 21 – بالا بردن سطح بینش اسلامی مردم و آشنا ساختن اقشار مختلف جامعه با اصول مبانی و احکام اسلام به شیوه ای رسا و بدون ابهام . منشی – آقای عباس عباسی پیشنهاد حذف داده اند . عباس عباسی – بسم الله الرحمن الرحیم ، ‌این ماده 21 با توجه به اینکه صدا و سیما مستمع و بیننده فراوانی دارد در سطح کشور و در مواد آتی هم داریم ، در برنامه های برون مرزی در خارج از کشور شنونده و بیننده دارد و ان شاءالله ما امیدواریم که صدای اسلام به اقصی نقاط جهان برسد . همیشه رؤسای قوای سه گانه ما این سه رئیس نیستند . همیشه آقای هاشمی رفسنجانی و آقای موسوی اردبیلی نیستند . این در رابطه با کل است. رئیس – یک قدری تندتر بگوئید . عباسی – اجازه بدهید و بعد تنظیم کنندگان برنامه بینش اسلامی رؤسا نیستند ، دست اندرکاران داخلی سازمان هستند . کدام بینش اسلامی ؟ چه کسی می خواهد بینش اسلامی را تدوین و تنظیم کند و به مردم ارائه بدهد ؟ و ما در مادة 22 قشنگ ، جامع داریم « با نظر روحانیت آگاه و اصیل و حوزه های علمیه » که آن ماده وقتی تصویب بشود که تصویب خواهد شد تمام اینها را در بر دارد و می تواند اشاعه بدهد با داشتن یک متکی و معتمد مورد اطمینان ،‌ نه اینکه خودشان بنشینند هر گروهی ،‌ در هر استانی ،‌ در هر مرکز استانی یک چیزی به عنوان بینش اسلامی به خورد مردم بدهند بعد هم خدای نخواسته بینش جنبشی و امتی و نهضت آزادی و اینها در بیاید . الان من شنیده ام نهضت آزادی دعای کمیل دارد . اصلاً اینها صحیح نیست و این بینش ها درس نیست . باید از یک مرکز از یک حوزه مورد اطمینان باشد ، ‌نه هر کس برای خودش یک سازی بزند . منشی – آقای محلاتی مخالف . محلاتی – بسم الله الرحمن الرحیم . اینجا محیط قانونگذاری است و اما اینکه کیفیت اجرا چگونه است و آیا صحیح اجرا می شود یا غلط اجرا می شود ؟ آن یک بحث جدا است که نمایندگان هم باید نظارت بفرمایند ه قانونی که در مجلس تصویب می شود صحیح اجرا بشود . اینجا در این مواردی که ذکر شده همه شئوون اسلامی به ترتیب ذکر شده . مسأله اول مسأله نشر فرهنگ اسلامی نیست . بالا بردن سطح بینش اسلامی مردم و آگاه ساختن مردم با اصول مبانی و احکام اسلام به شیوه ای رسا « کلموالناس علی قدر عقولهم » با زبان ساده مردم را آشنا با معارف اسلامی بکنند . این قانون کجایش اشکال دارد که حذف بشود ؟ اما اینکه حالا در یک جا تنظیم کننده اش آگاه است ، در یک جا تنظیم کننده اش آگاه نیست ، این ربطی به مسائل قانونگذاری ندارد و ربطی به مسائل اجرائی دارد. نمایندگان محترم در تمام مسائل ما گرفتار مسائل اجرائی هستیم آنچه قانون از آن بهتر نیست در هر رشته ای شما وضع بکنید وقتی ضمانت اجرائی ندارد و خود سری باشد ،‌ هر طیفی چه در صدا و سیما ، هر جمعیتی ، هر گروهی یا جاهای دیگر بروند و میل خودشان را انجام بدهند و تمایلات نفسانی خودشان را ، این مشکلات هست. این مسائل اجرائی را باید یک فکری برایش کرد والا قانون هیچ اشکالی ندارد و این ماده هم ضرورت دارد . لذا من با حذفش مخالفم . منشی – آقای زرهانی موافق . زرهانی – بسم الله الرحمن الرحیم . متن ماده 21 یک متن بسیار شیوا و زیبائی است که فی نفسه مورد قبول همه هست و تبیین اصول و مبانی و احکام و معارف اسلامی و بالا بردن سطح بینش به شیوه رسا و بدون ابهام یک امر ایده آل است و همه دنبال یک چنین پدیده ای هستند که جلو انحرافات گرفته بشود و اسلام برای مردم بهتر شناخته بشود . اما گیر قضیه در کجا است؟ مهم این است که فاعل این مسؤولیت و انجام دهنده این کار چه کسی باشد در جمله فاعل مشخص نشده اگر به سیاق جملات و مواد قبلی توجه بکنیم فاعل صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است . اگر تجزیه بکنیم صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران را خود رادیو تلویزیون که یک سری ابزار بی روح است که فاقد هر گونه واکنش است بعد آنچه که مهم است و مورد نظر است حتماً ، نیروهای انسانی حاکم بر صدا و سیما هستند که اینها هم دو ردة شان مهم است. ردة اول آن سه نفری که از طرف سه قوه طبق قانون اساسی مسؤولیت اداره صدا و سیما را دارند . اینها در امور اجرائی دخالت چندانی ندارند . بعد می ماند مرد شماره یک صدا و سیمای جمهوری که هما مدیر عامل باشد و بعد می بینیم به طور غیر مستقیم مجلس تصویب کرده که « مدیر عامل مسؤول بالا بردن سطح بینش اسلامی مردم و آشنا ساختن آنها با اصول اسلامی الی آخر است » و این توهین به روحانیت آگاه و اسلام شناسان وارسته و دانشمندان حوزه علمیه قم است که در مادة‌22 آمده . اگر اسلام قرار است شناخته بشود ، اگر معارف و اصول و مبانی اسلام بایستی ترویج بشوند از طریق همان افرادی است که در مادة 22 گنجانده شده و صدا و سیمای جمهوری اسلام چه ابزارش ،‌ چه آن برادر متفکری که هر چند هم سطحش بالا باشد در رأس صدا و سیما قرار دارند آن صلاحیت لازم و عمق و جامعیت کافی را ندارند تا بتوانند این مسؤولیت را به این بزرگی ایفا بکنند و ما نباید قانونی تصویب بکنیم که فردا برای مردم و مجلس دردسرآور باشد و باعث مشکلاتی بشود امیدوارم که دقت در این جملات شده باشد . رئیس – آقای هادی . هادی ( مخبر کمیسیون ) – بسم الله الرحمن الرحیم ،‌ من خیلی تعجب می کنم از این کیفیت استدلال آقای زرهانی که می فرمایند فاعل در اینجا مشخص نشده . ما اصولاً داریم خط مشی صدا و سیما و اصول کلی را می نویسیم و اول قانون هم گفته ایم که « با توجه به اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران و نقش این رسانه همگانی مواد زیر به عنوان اصول عام و خط مشی این سازمان اعلام می گردد . » بنابراین ، این مواد زیر را ما داریم اعلام می کنیم . فاعل این مسأله هم همان مسؤولینی هستند که از طرف سه قوه در رادیو تلویزیون تعیین می شوند . شما با بد بینی با مسأله برخورد نکنید . اگر قرار باشد ما به خاطر مشخص نبودن فاعل یعنی مجریان قوانینی که تصویب می کنیم ، قانون خوب در مجلس تصویب نکنیم . هر قانونی که به مجلس می آید همین سؤال رویش هست که اول باید مجریان را دید . ما قانون خوب تصویب می کنیم و وظیفه مجلس هم هست که بعد که قانون خوب را تصویب کرد دنبالش برود که این خوب اجرا شده یا نه ؟ نظارت بر خوب اجرا شدن هم یکی از وظایف مهم قوه مقننه است . این یک مسأله ، مسأله دیگری که من همین جا توضیح بدهم که در ذهن بعضی از نمایندگان محترم هست و آن این است که اینها کلیات است . ما دو چیز را در قانون صدا و سیما به عهده مجلس گذاشتیم که بعد از قانون تصویب کند . یکی خط مشی و یکی اساسنامه است . طبیعی است که شما وقتی می خواهید خط مشی صدا و سیما را تصویب بکنید هم اش یک کلیاتی تصویب می شود ولی بعد که اساسنامه آمد ،‌ اساسنامه یک مقدار جزئی تر است و به جزئیات پرداخته . بنابراین من با حذف این ماده 21 مخالفم و معتقدم که مجری همان مسؤولین صدا و سیما هستند که مجلس هم باید نظارت بکند و این هم که این مواد آورده شده یک دلیلی دارد . این همان بلاغ المبین است که در قرآن است ما گفتیم با یک شیوه رسا و واضح صدا و سیما موظف است که تبلیغ اسلام را بکند . البته در ماده 22 مشخص تر گفتیم که باید از چه اشخاصی و از چه پایگاههائی که حوزه های علمیه باشند باید استفاده بکنند والسلام علیکم. رئیس – بسیار خوب پیشنهاد حذف مادة 21 را به رأی می گذاریم 189 نفر حضور دارند موافقان با حذف مادة 21 قیام بفرمایند ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . اصل مادة 21 را به رأی می گذاریم . من باز از آقایان خواهش می کنم برای بعد از این همین طور که ملاحظه می فرمائید پیشنهادهای این جوری خیلی کم رأی می آورد و وقت مجلس هم گرفته می شود . البته وقتی شما پیشنهاد بدهید ما ناچاریم مطرح کنیم و می کنیم اما خودتان ملاحظه بفرمائید که ما با شما مواجه نشویم . موافقان با اصل ماده 21 قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد . ماده 22- تبلیغ و اشاعه فرهنگ اصیل اسلامی با بهره گیری از دیدگاههای روحانیت آگاه ، دانشمندان حوزه های علمیه و اسلام شناسان وارسته . رئیس – پیشنهاد ندارد ، موافقان با مادة 22 قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد . قره باغ – کلمه « وارسته » یک واژه اسلامی نیست . و اصلاً چه معنائی می دهد. رئیس – یعنی مهذب و اگر می گفتیم مهذب که خوب بود . مادة 23- کوشش در جهت گسترش فرهنگ غنی اسلام و انقلاب اسلامی در منطقه و جهان از طریق تولید برنامه های مفید و عرضة آن در سطح جهانی.منشی – آقای عباسی این ماده را پیشنهاد حذف داده اند . رئیس – آقای عباسی بفرمائید . عباسی – بسم الله الرحمن الرحیم – اول اینکه در ماده 22 دارد « تبلیغ و اشاعه فرهنگ اسلام با همکاری روحانیت آگاه و اصیل و اسلام شناسان وارسته » می رود و منحصر به برنامه داخل کشور نیست و محدود و منحصر به برنامه های گویندگی تنها هم نیست . از هر طریق راهش باز است خواه از طریق فیلم یا هر نوع دیگری . اینجا همان معنا و همان مفهوم است فقط کلمه جهانی آورده. امتیازش این است آنجا، خارج از ایران می تواند ،‌ داخل ایران هم می تواند به صورت تصویر می تواند. با اعتماد کاملی که ذکر شده به عنوان روحانیت که مظهر شناخت اسلام واقعی است. این را بیاورند در سطح جهانی بخش بکنند . آن ماده هم آنجا هست ، این خودش علیحده می گوید آقا ما آن برنامه ای که داریم با جامعه روحانیت برای داخل کشور ، اما برای خارج از کشور که روحانیت نمی داند در آمریکا چه خبر است؟ ما اینها را دیده ایم . همان روحانیت برای آمریکا و اروپا آفریقا آسیا. رئیس – حالا مختصر بگوئید همه مملکتها را اسم نبرید. عباسی – این است که من مخالف این هستم و پیشنهاد حذف این ماده را دارم که راه سودجوئی خدای نخواسته باز نشود . رئیس – حالا اگر شما به خاطر صرفه جوئی این بحث را می کنید این خودش ضد صرفه جوئی است . منشی – موافق ندارد. رئیس – مادة 23 را به رأی می گذاریم ، 182 نفر حضور دارند . موافقان با ماده 23 قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد . ماده 24 – معرفی فلسفه ، ‌عرفان و حقوق اسلامی و نقد و بررسی مکاتب مشابه در جهان . منشی – آقای عباسی پیشنهاد حذف داده اند . عباسی – پس گرفتم . رئیس – مادة 24 را به رأی می گذاریم 183 نفر حاضرند موافقان با ماده 24 قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد . ماده 25- تشکیل جلسات مناظره و احتیاج و برخورد سازنده با صاحبان مکاتب و اندیشه های غیر اسلامی و انحرافی بر اساس آیه شریفه « ادع الی سبیل – ربک بالحکمه والموعظه الحسنه و جادلهم بالتی هی احسن » منشی – آقایان عبد خدائی ، واعظی و حسن زاده پیشنهاد حذف داده اند . رئیس – یک ماده خوب داشتیم این را هم آقایان می خواهند حذف کنند. عبد خدائی – بسم الله الرحمن الرحیم . من قبلاً از آقای هاشمی می خواهم تقاضا کنم که از تریبون آزاد خودشان استفاده برای یک موضوعی نفرمایند . رئیس – من غصه مجلس را می خورم واقعاً والا نظر شخصی نیست . عبد خدائی – با احترام کاملی که برای شما قائل هستیم ولیکن اعمال ریاست نفرمائید . رئیس – ما میدان بحث خیلی پیدا می کنیم . عبد خدائی – پس شما جزو مخالفین هستید به عنوان مخالف صحبت بفرمائید این یک واقعیتی است. رئیس – اجازه بدهید آقای عبد خدائی من واقعاً اینجا را می بینم آقایان چیزهائی می گویند که تکراری است و وقت مجلس را می خواهند بگیرند. مدیریت ایجاب می کند که نگذارم. جائی که آئین نامه اجازه داده شما کلمه،‌کلمه می توانید روی مسائل بحث کنید . من ایجاب می کند که نگذارم این قدر وقت مجلس گرفته بشود . عبد خدائی – گاهی با یک پارازیت اصل مطلب خنثی می شود و امیدوارم که مجلس توجه بیشتری داشته باشد با توجه به اینکه یک نفر که پیشنهاد حذف را می دهد واقعاً سه تا مخالف دارد یکی مخالف او است یکی مخبر کمیسیون است و یکی هم عضو شورای سرپرستی در عین حال اگر بنا باشد مخالف چهارم هم داشته باشد شاید یک مقدار ظلم باشد . این را توجه داشته باشید این خط مشی در موقعی نوشته شد که شاید جو آن وقت ایجاب می کرد این مسأله ا ولیکن همین الان ما واقعیت ها را در نظر بگیریم . القاء شبهه خیلی ساده است انسان در عرض یک ربع پنجاه شبهه می تواند القاء بکند ولیکن حداقل هر کدامش احتیاج به یک ربع تحلیل و جواب دادن دارد . خود من حاضرم هر یک از کشورهای سوسیالیستی بپذیرد بروم مطالب خودم را با خرج خودم در رسانه های گروهی شان عنوان بکنم . این خیلی ساده و خیلی خوب و مفید هم هست . ما این رسانه گروهی خودمان را که از بودجه بیت المال است صحیح نیست که در اختیار مکاتیب الحادی و باطله بگذاریم تا آنها مرتب شبهات خودشان را در عرض یک ربع القاء بکنند و جواب دهنده ما که می خواهد جواب بدهد در مقابل هر شبهه اش یک وقت بیشتری می خواهد. این لازمه قهری جواب هر شبهه است ، چه شبهه باطل باشد، چه حرف ، حرف حقی باشد . مسأله دوم این است که رادیو تلویزیون چهره ساز است . یک نفر توده ای که صد نفر طرفدار بیشتر ندارد برای اینکه چهره بشود می آید در صدا و سیما یک طرف قضیه قرار می گیرد و بعد شخصیت در جامعه یا حداقل شخصیت در بین ملحدین پیدا می کند و ما بین بی دین ها ، یک عده ای در مقابل او دست به سینه می زنند و خلاصه طرفداریش را می کنند . شما نگاه کنید واقعاً بنی صدر کسی بود ؟ این آقایی که از یک آیه قرآن خواندن عاجز بود و اقتصاد اسلامی می نوشت ، چطور شده چهره شد تا سر حد ریاست جمهوری رسید و به عنوان دکتر ابوالحسن خان بنی صدر شناخته شد و حال اینکه چه کسی او را دکتر می دانست ؟ و یا چه تخصص اسلامی داشت ؟ چه عواملی باعث شد که این چهره بشود ؟ و یا افراد دیگری . یک جوانکی که در تلویزیون می دیدیم نه قدرت فکری دارد و نه قدرت بیان دارد آمده چند کلمه چرت و پرت می گوید ولی همانطور که عرض کردم در بین تیپ الحادی خودش چهره می شود . اگر این راه را باز بکنید یک عده ای شخصیت دار می شوند و حتی به جایی می رسند ک خدای نخواسته بتوانند پا در مجلس اسلامی بگذارند . البته ما هم معتقدیم به اینکه نقد و بررسی مکاتب دیگری بشود اما در مادة 24 این مسأله تأمین شده است « و نقد و بررسی مکاتب مشابه جهان » . ما وقتی که فلسفه اسلامی را مطرح می کنیم فلسفه مارکس هم مطرح بشود ، تحلیل بشود ، تبیین بشود ، وقتیکه مثلاً اسلامی مطرح می شود ،‌ حقوق بین المللی هم مطرح بشود. تبیین بشود و احیاناً اشتباهاتش گرفته بشود.آن جهت در مادة24 تأمین شده است. مسأله دیگر می گوئید که ائمه هدی علیهم الصلواه والسلام احتجاجاتی داشتند . ( رئیس – وقتتان تمام است ) ائمه هدی امکانات مسلمین را در اختیار ابن ابی العوجاء ها نمی گذاشتند رسانه گروهی را در اختیار ابن ابی العوجاها نمی گذاشتند . در یک جو معمولی آن میاید سؤالاتی می کرد و امام صادق (ع) هم خردش می کردند . منشی – آقای مهاجرانی مخالف . مهاجرانی – بسم الله الرحمن الرحیم ، چهار موردی را که آقای عبد خدایی به عنوان موافقت خودشان مطرح کردند با حذف این ماده من هم به این 4 مورد جواب می گویم. مطلب اول مطرح کردند که خط مشی در جو خاصی مطرح شده و خود به خود این ماده هم ناشی از آن جو خاص است. بایستی عرض کرد که خود به خود مسأله مناظره و احتجاج یک مسأله اعتباری و ناشی از جو در فرهنگ اسلامی ما نبوده . حتی اگر آقای عبد خدایی که با خبر و مطلع هستند همان کتاب احتجاج که ما در فرهنگ اسلامی داریم همین کتاب التوحید کافی که چگونگی بحث و مناظره و احتجاج ائمه معصومین ما را با مخالفین خودشان مطرح کرده به یاد می آوردند پیدا بود که نه ، این یک مسأله عارضی و مقطعی نیست. اینجا هم که اشاره می کنند که آن موقع ائمه ما رسانه های گروهی را در اختیار ابن ابی العوجاء قرار نمی دادند . آن موقع که رسانه گروهی نبوده ، آن موقع نفس صحبت کردن و جمع شدن افرادی در دور آنها و آن بحث ها خودش رسانه گروهی در آن زمان بوده با توجه به آن شرایط . در مورد مسأله چهره سازی از قضا این یکی از محاسن مناظره و احتجاج است ، مردم همانطور که چهره های مثبت را می شناسند ، چهره های منفی را که در جو ابهام و بی خبری ممکن است بتوانند افراد را فریب بدهند مردم آنها را بشناسند . ما تجربه های موفق و مثبتی هم در این مورد داریم . هم مناظره ای که در باب مسایل فلسفی بود هم مناظره ای که در باب مسایل سیاسی بود که مرحوم دکتر بهشتی هم در این مناظره سیاسی شرکت داشتند ما کاملاً شاهد بودیم که چهره های منحرف وقتی میدیدند که چهره های آنها دارد کاملاً برای مردم روشن می شود از ادامه بحث اباء داشتند ، مشخصاً بحث دیالکتیک در بحث فلسفی که من اعتقاد دارم یکی از مهمترین و مؤثرترین بحث آزادی بود که ما شاهدش بودیم . یعنی مناظره و احتجاج بسیار بسیار روشن ، در مورد بنی صدر این مطلب که او توانست با چهره سازی خودش سوءاستفاه کند ، یک بخشش بود ، بخش مهمی که بنی صدر موفق شد بهره برداری کند در واقع خواص فریبی بنی صدر بود ، نه عوام فریبی اش از راه چهره سازی به مسأله ای که در مورد مادة 24 اشاره کردند ، مادة 24 طرح مکاتب را به شکل یک طرفه مطرح کرده است . یعنی ما میائیم مطرح می کنیم که مثلاً مارکسیست این چنین مکتبی است . ولی وقتی مدعی و موافق او را دعوت کردیم و او خودش با تمام توانائی و ایمان خودش دفاع کرد و بعداً نقد شد خود به خود این برد دیگری دارد . و باز من نهایتاً اشاره می کنم به صحبت های آقای مطهری در پیرامون انقلاب اسلامی در آن بحث آخرش ایشان مطرح می کنند که در دانشگاه الهیات من پیشنهاد کردم یک کرسی مارکسیست شناسی بگذارند ، یک استاد مارکسیست هم دعوت کنند و او همانطور که به آن معتقد و مؤمن است دفاع کند و ما هم آنجا حرفهای خودمان را بزنیم که بعداً بفهمند که ما از چه توانائی در اندیشه و اعتقاد خودمان برخوردار هستیم . والسلام . منشی – آقای دوز دوزانی موافق . دوز دوزانی- بسم الله الرحمن الرحیم . « ادع الی سبیل ربک بالحمه و الموعظه الحسنه و جادلهم بالتی هی احسن » من در آغاز همین آیه را که در متن این ماده نوشته شده می خوانم تا خیلی مشخص باشد که موافقم با حذف این ماده نه به معنای مخالفت با دعوت « الی سبیل رب » و از طریق مجادله « بالتی – هی احسن » هست ،‌ بلکه عبارت از این است که ما همانظوری که اشاره شد امکان مان را در اختیار فرصت هایی می گذاریم که آن فرصت ها به تجربه دیده ایم که آثار منفی در جامعه داشته به این ترتیب که ما می آئیم در صفحه تلویزیون مناظره ای را نشان میدهیم که آن مناظر بین رجال متفکر ما ، اسلام شناس های ما و کسانی که نمایندگان مکتب گونه های غیر اسلامی هستند. در فرصتی که مردم این را می شنوند ،‌ مردمی که اعتقاد به اسلام دارند ، اعتماد به رجال مکتبی دارند و ملت حزب الله و امت حزب الله امروز به حق عنوان گرفته اند اینها مسایل را می شنوند اما تیپ های مختلف این مردم با مسایلی که در آنجا مطرح می شود برخوردهای گوناگونی دارند . من مخصوصاً با تجارب تلخی که از این رهگذر دارم عرض می کنم خدمت برادران و خواهران که به ویژه تیپ تحصیل کرده ما که متأسفانه فارغ التحصیلان از دانشکده های ما هستند ، دکترا و مهندسی دارند فوق دکترا هم دارند اما با مبانی فهم ، با مبادی فکر متأسفانه آشنائی اساسی ندارند ، این جمعیت وقتی آن مسایل را می شنوند بیشتر از ظواهر جریانات متأثر می شوند ،‌ این طور نیست که مبنایی را قبلاً درک کرده باشند و بعد بر آن مبنا آنچه را که در رابطه با تفکر و عقیده ابراز می شود بسنجند ،‌ این مطلبی هست که ما در موقعی که در زندانهای رژیم طاغوت بوده ایم و بعد در جامعه بوده ایم با تیپ های تحصیل کرده بیشتر بوده ایم ، دیده ایم و لذا من عرض می کنم فرصت دادن به این مناظرات با توجه به اینکه این مناظرات پخش خواهد شد و با توجه به تجاربی که داریم اینها وقتی که به مراحل حساس مناظره کارشان می رسد خلف وعده می کنند و حاضر به ادامه آن نمی شوند، برادرمان به مناظراتی که شهید مظلوم آقای دکتر بهشتی داشتند اشاره کردند . اما این مناظرات هیچ کدامش تداوم پیدا نکرد و ناقص ماند و اثری که در جامعه و میان مردمی که با مبانی فکر آشنا نیستند متأسفانه تا امروز ،‌کسانی که خود آنها هم اصلاً تفکر نمی دانند چیست و می خواهند در رابطه با مسایل فکری از مکتب گونه ها بحث بکنند ،‌ اینها تمام آثار منفی در جامعه خواهد داشت . والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته . رئیس – آقای روحانی بفرمائید . روحانی ( عضو شورای سرپرستی صدا و سیما ) – بسم الله الرحمن الرحیم. بنده خواهش می کنم که چون این ماده مهم است به دو نکته توجه بفرمائید . مسأله اول اینکه ، ‌این منطق که ما اگر نام یک نفر یا اسم یک گروه یا چهره یک فرد را در تلویزیون یا رادیو ببریم این باعث محبوبیت و معروفیتش می شود این چنین نیست . در تمام مجالس و سخنرانی ها همیشه از یزید نام برده شده هیچ وقت هم محبوبیت پیدا نکرده است . وابسته به این است که چگونه مطرح بشود . هیچ وقت هم اسلام با آن منطق رسائی که دارد ،‌ مکتب اسلام هیچ گونه وحشتی از مقابله ندارد و آن مکتبی وحشت دارد که دارای منطق درست نیست و می خواهد با شعار مسأله را حل بکند. نکته دوم اینکه ما در طول تاریخ مناظره در صدا و سیما هیچ وقت ضرر نکرده ایم ، هیچ موقع ، نه تنها ضرر نکرده ایم بالاترین نفع ها عاید خط امام شده چه آن وقت هایی که ما مناظره سیاسی داشتیم چه وقتی ما مناظره ایده ئولوژی داشتیم . مخصوصاً در بحث های ایده ئولوژی داشتیم . مخصوصاً در بحث های ایده ئولوژی ، من توجه نمایندگان را به این نکته جلب می کنم که در سال 59 وقتی ما از گروهها برای بحث ایده ئولوژی دعوت کردیم تمام گروهها را دعوت کردیم ، از منافقین گرفته تا نهضت آزادی ، جبهه ملی ، جاما ، امتی ها از همه اینها ما دعوت کردیم نماینده تمام این گروهها در صدا و سیما آمدند نه یک جلسه شاید 5-6 روز آمدند ،‌ همه از بحث ایده ئولوژی فرار می کردند ، ‌می گفتند بحث ایده ئولوژی نباشد بحث سیاسی ما حاضریم . بعد ما هم می گفتیم هر دو بحث باشد . هم سیاسی ، هم ایده ئولوژی . وقتی که موافقت کردند در روز بحث ایده ئولوژی جز دو گروه بقیه گروهها اصلاً شرکت نکردند به هیچ قیمتی . با اینکه قول داده بودند فردشان را معرفی کرده بودند ،‌ نیامدند . تازه در بحث ایده ئولوژی هم وقتی بحث دیالکتیک تمام شد مسأله خداشناسی بنا بود مطرح بشود به هیچ قیمتی حزب توده و اکثریت حاضر به بحث نشدند ، صریحاً به ما در بحث خداشناسی حاضر نیستیم ، شرکت نمی کنیم ولو اینکه شما بروید افشاگری کنید و اعلام بکنید که اینها نیامدند . کما اینکه ما افشاگری کردیم ،‌ اعلام کردیم و اینها هم شرکت نکردند و نیامدند در بحث سیاسی هم این گروهها حاضر نبودند اگر بنا بود این بحث ها به ضرر باشد آن گروهها استقبال می کردند علت اینکه آنها فرار می کنند ، شما خودتان می دانید یک نظرسنجی بکنید ، چون بعد از آن مناظره یک نظر سنجی دقیقی کردیم . آن مناظره دیالکتیک به قدری مؤثر بود که اصلاً این دیالکتیک شده بود یک چیزی برای جوانان ما . به عنوان یک بت شده بود . یک غول شده بود آنچنان این بت شکسته شد و ویران شد و از بین رفت آن کسی که چپی ها در ایران ادعا می کردند مغز متفکر ایده ئولوژی آنها است آنچنان در آن بحث مفتضح شد که خودشان هم قبول کرده بودند که در این بحث محکوم شده اند و لذا حاضر به ادامه بحث به هیچ قیمتی نبودند ،‌ این احتجاج و مناظره‌ای که این همه برای ما مفید بوده اگر این بحث دیالکتیک در تلویزیون نبود و می‌خواستید با منابر و سخنرانی و با روزنامه این مسأله را باری جوانهای ما حل بکنید شاید 5 سال دیگر هم ما موفق نمی‌شدیم. چه نعمتی از این بالاتر «قل هاتوا برهانکم ان کنتم صادقین» قرآن که با این رسایی همه مخالفین را دعوت می‌کند می‌گوید بیائید استدلال بکنید، دلیل بیاورید، چرا ما اینها را دعوت نکنیم؟ در حالیکه همیشه به نفع ا بوده کشورهای سوسیالیست که برادرمان آقای عبدخدائی می‌فرمایند آنها البته حاضر نیستند، وحشت دارند و می‌ترسند. در چین خود مقامات صدا و سیمای چین بما می‌گفتند با اینکه دهها میلیون مسلمان دارد ما حاضر نیستیم در طول سال حتی یک دقیقه اختصاص به آنها بدهیم که نظرات خودشان را بگویند. آیا آنها واقعاً در این افکارشان پیروز بودند؟ این چنین نیست. آنها با همه اختناقی که بوجود آوردند و با همه فشارهائی که دارند به قول یکی از متفکرین می‌گوید هر دانشجویی که به کشورهای کمونیستی برود ضد کمونیست برمی‌گردد و هر دانشجویی که به کشورهای غربی می‌رود مارکسیست می‌شود و برمی‌گردد. بنابراین آنجایی که قرآن این آزادی را بما می‌دهد، سیره خود پیامبر و ائمه هدی، آن روز مدینه مرکز بوده و آن روز مسجد پیغمبر و کنار قبر پیغمبر بعنوان مرکز تجمع بوده در همان مرکز تجمع امام صادق(ع) و اصحابشان حاضر بودند، میامدند مناظره می‌کردند و همیشه هم به نفع اسلام بوده (رئیس- وقتتان تمام است) من خواهش می‌کنم که در این ماده دقت بیشتری بشود، این مناظره ای که بعنوان بهترین حربه برای مسلمین است و برای کشور اسلامی ما و جمهوری اسلامی ما است که حقایق را برای جوانها روشن بکند این را از دست این صدا و سیما نگیریم. والسلام. (احسنت- احسنت). رئیس- متشکر پیشنهاد حذف ماده 2 را که آقای عبدخدایی داده‌اند و بحث هم شد و از بحث‌های خوب بود که مطرح شد، یعنی مطالبی که گفته شد خوب بود به رأی می‌گذاریم 187 نفر حضور دارند. موافقان با حذف ماد|ۀ 25 قیام بفرمایند. (عده کمی برخاستند) تصویب نشد دیگر پیشنهاد نداریم؟ منشی- خیر دیگر پیشنهاد نداریم. رئیس- اصل مادۀ 25 را به رأی می‌گذاریم موافقان با ماده 25 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 26- روشن کردن اذهان عمومی نسبت به بدعت‌ها و انحرافات عقیدتی بموجب روایت «اذاظهرت البدع فعلی العالم ان یظهر علمه والا فعلیه لعنةالله». منشی- آقای واعظی و آقای علومی پیشنهاد حذف داده‌اند. رئیس- آقای واعظی بفرمائید. واعظی- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم، عرض کنم در این ماده عنوان کرده «روشن کردن اذهان عمومی نسبت به بدعت‌ها و انحرافات» روشن کردن اذهان خود ترویج بدعت و انحراف است. برای اینکه خیلی‌ها ناآگاه هستند کسی که می‌آید افراد را روشن بکند باید قبلا تمام ابعاد آن بدعت را به جامعه تحویل بدهد و این خود یک عاملی است برای ترویج همان بدعت. و خیلی از سیاستمداران هم دوست دارند که همیشه در لباس مخالف افکار آنها در دنیا پخش شود. من شنیده‌ام که انگلیس‌ها معتقدند و در سابق این کار را می‌کردند، به افراد حقوق می‌پرداختند که آنها را فحش بدهند. تا این اندازه بازتاب دارد. و لذا من معتقدم که این ماده حذف بشود. حدیثی را هم که اینجا ذکر کرده‌اند «فعلی العالم ان یظهر علمه» البته عالم باید از قدرت علمی خود بدعت را بکوبد نه اینکه بدعت را شرح بدهد آن هم با رسانه‌های گروهی که همه کس بشنوند و ذهنها انحراف پیدا کند. الان آنچه را که آقای روحانی فرمودند که مناظرات خیلی اثر دارد، از ضررش آگاهی ندارد چون جنبه‌های منفی هیچوقت بازتاب ندارد والا خیلی اوقات شده است که همان بحث‌ها سبب انحراف افراد شده است در هر صورت من برای حذف این ماده پیشنهاد داده‌ام و معتقدم که باید این ماده را حذف کنیم زیرا که همیشه اوقات عرض کرده‌ام از این طرق افکار پست را به خورد مردم می‌دهند. شنیده‌ام در سابق یک پیرمردی بوده در مجامع عمومی می‌آمده و مثلا به بعضی از زنها فحش می‌داده. می‌گفتند فلان زنی که در فلان جا هست بر پدرش لعنت، بعد معلوم می‌شود که آدرس می‌دهد. والسلام. منشی- آقای موسوی تبریزی مخالف. سید ابوالفضل موسوی تبریزی- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. خود این روایتی که صدا و سیمای محترم جمهوری اسلامی ایران به آن متوسل شده است این جواب آنها را که می‌گویند باید حذف بشود می‌دهد. دارد «اذا ظهرت البدع فعلی العالم ان یظهر علمه» البته در بعضی روایات فی آخر زمان هم دارد عالم باید علمش را اظهار کند یعنی بر علیه بدعت‌ها افشاگری بکند و بدعت‌ها را محکوم بکند. فعلا راه منحصر بفردی که ما می‌توانیم بر علیه بدعت قیام بکنیم همان رادیو تلویزیون است. و چرا باید رادیو تلویزیون بدعت‌ها و انحرافات را نگوید. این یکی از اساسی‌ترین وظیفه صدا و سیمای جمهوری اسلامی است که این کار را بکند. پس بهترین ماده است و باید هم تصویب بشود. منشی- آقای علوی موافق. علوی- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. موافقت من بر حذف این ماده بخاطر این نیست که با اصل قضیه مخالف باشم که روشن‌گری بشود، ولی مسأله این است که روشن کردن اذهان نسبت به بدعت‌ها نیازمند شناخت بدعت‌ها از سنت‌ها است. و این هم می‌بینیم که کار هر کس نیست. و سپردن این مسأله به افرادی که صلاحیتش را ندارد بسیار مسأله‌ساز خواهد بود. ما در گذشته مخصوصاً در نیمه اول دهه پنجاه شاهد بودیم حرکتهایی و جریان‌هایی تحت عنوان اسلام‌شناسی و یا اسلام نوین یا اسلام بالنده شروع کردند به اصطلاح به مبارزه با بدعت‌ها و خرافات و تحت این عنوان شروع کردند اصیل‌ترین تعالیم حیات بخش اسلام را حتی کوبیدن. می‌بینیم مسایلی مانند گریه بر حضرت سیدالشهداء (ع) را یا بوسیدن ضریح ائمه طاهرین را بعنوان بدعت مطرح کردن و کار تا آنجا پیش رفت بعنوان روشن کردن افکار نسبت به بدعت‌ها که تمام ابعاد ماورایی اسلام‌مان را که روح مکتب ما بود از مکتب جدا کردند و برای معنوی‌ترین و روحانی‌ترین تعلیمات اسلام سعی کردند تفسیرها و یا به تعبیر صحیح‌تر توجیه‌های مادی پیدا بکنند و می‌بینیم که مسائل بعنوان مبارزه با بدعت‌ها هزاران بدعت و انحراف عقیدتی ایجاد کرده‌اند و اگر نبود که افرادی چون استاد شهید مطهری در برابر اینها ایستادند و خود او فردی بود که روشن کننده بدعت‌ها بود اما واقعاً بدعت‌ها را روشن می‌کرد. نه اینکه خدائی ناکرده مقدسات ما را که تقدس آنها تحریک‌آفرین بود می‌کوبید بعنوان اینکه اینها بدعت است. اگر در برابر اینها نایستاده بود شاهد بودیم که بسیاری از مقدسات ما بطور کلی نفی می‌شد و بنابراین اصل نظر بنده این بود که پیشنهاد بدهم که متأسفانه وقتش گذشته بود که این مطلب زیر نظر یکی از اساتید حوزه باشد، که دقیقاً بدعت را از سنت بشناسد و انحراف عقیدتی را کاملا تشخیص بدهد. اما حالا که نمی‌شود چنین پیشنهادی کرد. اگر چنانچه حذف بشود پیشنهاد ما این است که حذف بشود، و این سر و صداهائی که دیدیم در این جریانات پیش نیاید و مسائلی برای جمهوری اسلامی آفریده نشود، بطور مسلم بهتر است این دفع مضرت تا یک منفعت مختصری که ممکن است از این اصل حاصل بشود. والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته. موحدی ساوجی- ماده 22 اینرا تأمین کرده است. رئیس- آقای اسلامی دیگر مطلبی نمی‌توانند بفرمایند. اسلامی (نماینده دولت)- اگر اجازه بفرمائید چون یک مقداری هم از قبل صحبت بود من خدمتتان بگویم، این مسأله که الان در این ماده بخصوص عنوان می‌شود، اتفاقاً جای خوبی است برای... رئیس- آقای نمی‌شود شما صحبت کنید، شما برای این مطلب نیامده‌اید، حرفتان را بگوئید که آقایان بگویند، ولی بعنوان نماینده دولت می‌توانید بیائید. ایشان از طرف دولت در اکثر لوایح اینجا می‌آیند، بفرمائید. اسلامی- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم، برادران و خواهران لطفاً توجه بفرمایند در این قسمت که خدمتتان عرض می‌کنم که این یک مسأله‌ای است که نسبت به خیلی از مواد ممکن است که موجبات اشکال فراهم کند. ببینید اینجا مسأله «فعلی العالم» را روی آن برادرمان هم تأکید کردند و با توجه به قانون اداره صدا و سیما که برادرانی که بعنوان نماینده انتخاب می‌شوند لزوماً اسلام‌شناس نخواهند بود. بنابراین مرجعی برای تشخیص این بدعت‌ها مشخص نشده است و مسأله این است که بعد بر اساس همین قانون اداره صدا و سیما «چنانچه نماینده هر یک از قوا بر خلاف خط مشی کلی مصوب عمل کند، قوه مربوطه او را عزل و تا پانزده روز شخص واجد شرایط را تعیین می¬نماید» یعنی صرف اینکه مسأله مشخص نیست و مرجع تشخیص وجود ندارد، می¬تواند موجبات اختلال در اداره صدا و سیما بوجود بیاورد و این یک چیز کلی است در خیلی از موارد، مثلاً در مورد (البته اینجا باز ممکن است که از این طریق استفاده بشود که اینها چون ملتزم به ولایت فقیه هستند، از آن مرجع مشخص بشود) ام در بعضی از مسائل مثل ورزش که مشخص نیست مثلاً فلان ورزش را یکنفر کافی است که تشخیص بدهد که این زیان¬بخش است، بنابراین چون بقیه تشخیص نداده¬اند، باید که از آن شورا بیرون بیاید و یک مشکلات اجرائی بوجود می¬آورد. اگر در مواد، محل یعنی مرجع تشخیص مشجص نشده باشد و این در خیلی از مواد جاری است و برادران و خواهران لطف کنند و دقت بفرمایند. رئیس- آقای هادی بفرمائید. هادی (مخبر کمیسیون)- بسم¬الله¬الرحمن¬الرحیم، این موضوعی را که آقای علوی و نمایندۀ محترم دولت مطرح کردند، ایجاد یک شبهه¬ای شد که مرجع تشخیص وجود ندارد، الان ببینید امروز که صدا و سیما خط مشی ندارد و اساسنامه ندارد و مجلس نمیتواند از نمایندۀ خودش بازخواست کند که شما چرا فلان برنامه را پخش کردید؟ ما می¬بینیم کلیه برنامه¬های اسلامی اشخاصی که سخنرانی می¬کنند، یا نوارهای مرحوم شهید مطهری را میگذارند، یا از آقای امامی کاشانی استفاده می¬کنند، یا از فضلای حوزه علمیه قم استفاده می¬کنند. بالاخره همیشه از علماء و اسلام شناسهائی که مورد قبول جامعه اسلامی است، استفاده میشود. بنابراین، اینکه ما بگوئیم مرجع تشخیص وجود ندارد خوب نماینده¬ای که از طرف سه قوه رفته است آنجا شرطش هم این است که مسلمان باشد، معتقد به ولایت فقیه باشد، در خط امام باشد، همه این شرایط هم خود آن نماینده دارد، سه قوه هم هر آن حق عزل نمایندۀ خودشان را دارند، این شبهه هرگز وارد نمیشود (اولاً) و ثانیاً این ریز مسائل را که مشخص است باشد، چه کسی تشخیص بدهد که اینجا مسأله بدعت است و چه کسی تشخیص بدهد که این خلاف اسلام است؟ در اساسنامه دقیقاً روشن شده، بنابراین من با حذف این مادۀ 26 مخالفم. رئیس- بسیارخوب، پیشنهاد حذف مادۀ 26 را به رأی میگذاریم، یکصد وهشتاد و سه نفر در جلسه حضور دارند، موافقان با حذف مادۀ 26 قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. اصل ماده را به رأی میگذاریم. /183 نفر حاضرند موافقان با مادۀ 26 قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. معزی- من یک پیشنهاد داشتم چرا مطرح نکردید؟ رئیس- پیشنهاد چه بوده است؟ منشی- قبول است آقای معزی. این اشتباه از من بوده است، پیشنهاد داده بودند که از جمله «بموجب روایات» تا آخر حذف بشود که من فراموش کردم مطرح کنم. رئیس- حالا دیگر تصویب شده است. اشتباه شده و گذشته است. فصل چهارم. برنامه¬های فرهنگی. مادۀ 27- تلاش برای جایگزینی نظام ارزشی اسلام بجای نظام ارزشی شرق و غرب و مبارزه با عوارض و آثار باقیمانده فرهنگ طاغوتی. منشی- آقای نواب از مادۀ 27 تا 30 را پیشنهاد حذف دادند. رئیس- خوب همه را یکجا بگوئید. یکجا حرفتان را بزنید، بعد جداگانه ماده به ماده رأی می¬گیریم. نواب- بسم¬الله¬الرحمن¬الرحیم. البته پیشنهاد من بخاطر حذف مادۀ 27 تا 30، بعلت تکراری بودن این مواد در این خط مشی است. اگر ما مادۀ 21، مادۀ 2، مادۀ 1، و همچنین یک سری مواد قبلی را ملاحظه کنیم می¬بینیم که همین برنامه¬ها، همین مطالب آنجا آمده است. منتها اینجا تفنن در عبارت است، اینها به یک عبارت دیگری آمده¬اند و همان مطالب را ذکر کرده¬اند و جز اینکه وقت مجلس را بگیرند، بنظر من چیز دیگری نیسد. بخاطر تکراری بودن و زیادی بودن من پیشنهاد دادم که از مادۀ 27 تا 30 حذف بشود. منشی- پیشنهاد ایشان موافق ندارد. رئیس- یکی یکی بخوانید تا رأی بگیریم. مادۀ 27- تلاش برای جایگزینی نظام ارزشی اسلام، بجای نظام ارزشی شرق و غرب و مبارزه با عوارض و آثار باقیمانده فرهنگ طاغوتی. رئیس- /183 نفر حضور دارند، موافقان با ماده 27 قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 28- تلاش در جهت تسریع انقلاب فرهنگی و بازگشت به هویت اسلامی خویش. رئیس- موافقان با ماده 28 که قرائت شد، قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 29- کوشش در ایجاد محیط مساعد برای تعالی انسان و رشد فضایل اخلاقی، تزکیه نفس و بسط معنویت درجامعه. رئیس- 183 نفر حضور دارند موافقان با ماده 29 که قرائت شد قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 30- شناخت و معرفی ادبیات و هنر پویا و خلاق در فرهنگ اسلامی و سایر فرهنگ¬ها و نقش مؤثر آنها در تحولات و دگرگونی¬ها و رشد انسان و جامعه. رئیس- 183 نفر حضور دارند موافقان با ماده 30 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 31- برقراری مناسبات فرهنگی دو جانبه، برنامه¬های رادیوتلویزیونی با کشورهای دیگر بر پایه حفظ استقلال. منشی- آقای زرهانی پیشنهاد حذف داده¬اند. رئیس- آقای زرهانی بفرمائید. زرهانی- بسم¬الله¬الرحمن¬الرحیم. یکی اینکه برقراری مناسبات فرهنگی دو جانبه با کشورهای دیگر این اشکال را دارد که معلوم نیست آن کشورهای دیگر فرهنگشان چه تناسبی با اسلام دارد و دیگر اینجا ابهام آور است. حداقل می¬شود گفت، کشورهای اسلامی. که تازه در آن هم ما تا اندازه¬ای حرف داریم. برنامه¬های فرهنگی گفته است. تفریحی و فیلم و کارتون و فوتبال و اینها نیست. فرهنگ جامعه ما بایستی منبعث از دستگاه¬های فکری و اعتقادی جاری در کشور و مشروع باشد. یعنی فرهنگی را که ما میخواهیم در مملکتمان ترویج بکنیم نبایستی زمینه¬هائی داشته باشد که در افکار غرب یا شرق رشد پیدا کرده باشد. به همین دلیل من معتقدم که این ماده بایستی حذف بشود. نکته دیگری¬هم که اینجا هست، ما نیائیم کاری بکنیم که نهادهائی که مسؤولیت¬های داخلی درکشور دارند، به نحوی مناسبات خارج از کشور هم داشته باشند. گاهی اوقات شنیده می¬شود استاندار فلان استان مرزی یا فان استاندار یک معاهده¬ای بست و مقداری گاو درمقابل مقداری قالی رد و بدل کردند. اینها با روح قانون اساسی تطبیق نمیکند. ما وزارت ارشاد اسلامی داریم و این وزارتخانه هم شرح وظایف مشخصی دارد. حق دارد در چهارچوب شرح وظائفش روابط و مناسبات خارجی را در ابعاد فرهنگی بوجود بیاورد و صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران یک مسؤولیت درحوزۀ داخل کشور دارد و اگر در ارتباط با کشور مسؤولیتی پیدا می¬کند مربوط به این است که می¬تواند افکار و فرهنگ ما را به سایر کشورها از طریق پوشش¬های تلویزیونی و رادیوئی صادر بکند. اما اینکه ما قید بکنیم از کشورهای دیگر مایه¬های فرهنگی برای کشور ما بیاید، علاوه بر ضررهای فرهنگی و فکری و رشد انحرافات، باعث راکد شدن خلاقیت¬هائی که اینهمه در این خط مشی روی آن تکیه شده می¬شود و جلو تولید را در داخل می¬گیرد. لذا من با این ماده مخالفم. هراتی- بسم¬الله¬الرحمن¬الرحیم. در مرحله اول توجه برادرمان را به این نکته جلب می¬کنم که کلیه قرار دادهای فرهنگی باید قبلاً به مجلس بیاید و به تصویب مجلس برسد تا اجرا بشود. بنابراین، این نگرانی که ایشان دارند که خودش بخواهد بدون توجه به یک مبنای قانونی اینکار را انجام بدهد، منتفی است. در مرحله دوم ما باید در صورتی از مناسبات فرهنگی با کشورهای دیگر وحشت داشته باشیم که ما فرهنگمان غالب نباشد. با توج به اینکه ما از یک فرهنگ غالبی برخوردار هستم. و این دیگران هستند که به شدت تحت تأثیر ما قرار می¬گیرند و چشم دوخته¬اند که صدور پیام انقلاب ما را سرمشق و الگوی راه خودشان قرار بدهند، هیچگونه نگرانی در این مورد نیست و مخصوصاً اینکه الان بعض کشورها هستند که بخاطر ضعف فرهنگی که دارند یک هجوم سیل¬آسائی از سوی شرق و غرب شروع شده که آنها را تحت تأثیر قرار بدهد. درحالی که این گونه مناسبات فرهنگی می¬تواند این کشورها را که حتی بسیاری از آنها هم کشورهای اسلامی هستند از چنگال شرق وغرب نجات بدهد و ارزشهای اسلامی را در آنجا رواج بدهد. نکته آخر که ایشان نگرانی داشتند که مبادا مسائل غیر اسلامی مطرح بشود و اصولا خلاف شرعی صورت بگیرد. من توجهشان را به مادۀ 1 جلب می‌کنم که می‌گوید «حاکمیت اسلام بر کلیه برنامه‌ها و پرهیز از پخش برنامه‌هائی که مخالف معیارهای اسلامی باشد.» والسلام. منشی- آقای فؤاد کریمی موافق. فؤاد کریمی- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. اضافه بر دلائلی که برادرمان آقای زرهانی در مورد پیشنهادشان مطرح کردند، چند دلیل دیگر هم من دارم. یکی اینکه اساساً طبق قانون اساسی هرگونه ارتباطی که بخواهد بین کشور و ارگانهای داخلی کشور و خارج از کشور صورت بگیرد باید بصورت قرارداد مشخص در مورد موضوع خاصی بیاید. این یک مجوز کلی است که مجلس به صدا و سیما می‌دهد و ممکن است در آینده با استناد به این مجوز کلی خیلی از روابط فرهنگی برقرار بشود یا با قرارداد یا بی‌قرارداد یا به یک شکل دیگری و من درست نمی‌دانم که اینچنین جواز کلی که صدا و سیما با کشورهای خارجی روابط فرهنگی برقرار کند به یک دستگاه بدهیم منهای حکومت. با در نظر گرفتن اینکه ما تجربه تلخی از قراردادها و مقاوله‌نامه‌ها داریم و هم ا کنون می‌بینیم عده‌ای از مقاوله نامه‌ها رد و بدل می‌شود به اسم پروتکل، در حالیکه طبق قانون اساسی پروتکل، مقاوله‌نامه‌ها باید بیاید مجلس تصویب بشود. در شرایطی که قانون اساسی تصریح دارد، مقاوله‌نامه باید به تصویب مجلس برسد، دولت مورد اعتماد ما بدون اجازه مجلس می‌رود مقاوله‌نامه تصویب می‌کند. اگر صدا و سیما اینچنین مجوزی را پیدا کند حتماً این پروتکلها و شبه پروتکلها و چیزهای دیگر را در پوششهای مختلف برقرار خواهد کرد و این برای آینده انقلاب و جمهوری اسلامی خطرناک است. دلیل دوم من این است که اساساً ما باید در این جهت حرکت کنیم که کلیه روابط خارجی ملت و کشور ما با کشورهای خارجی از کانال دولت و کانال دستگاه دولتی باشد. اینچنین نباشد که یک دستگاهی به خودش اجازه بدهد صدا و سیمای جمهوری اسلامی بدون هماهنگی با وزارت ارشاد، بدون هماهنگی با وزارت امور خارجه، بدون هماهنگی با کل دولت و مجلس، خودش بردارد با استفاده این مجوز که مجلس به او می‌دهد که برود و روابط فرهنگی با کشورهای دیگر برقرار کند و این آثار بسیار شومی دارد و من اشاره می‌کنم به این آثار شومی که بعضی از روابط در بعضی از ارگانها بدون هماهنگی با دولت انجام شده است. بعضی از ارگانهای ما بدون اینکه هماهنگی با وزارت امور خارجه و ارگان دولتی بکنند، کارهائی در خارج از کشور کرده‌اند که آثار بسیار شوم و ضربه های بسیار محکم و مخربی بر سیاست خارجی ما وارد کرده است و این تجربه‌ای که ما داشتیم و دولت تا حالا دارد ضربه‌اش را می‌خورد، بار دیگر تکرار خواهد شد و صدا و سیما به اسم اینکه من زیر نظر سه قوه هستم مستقل هستم بدون هماهنگی با دولت، وزارت امور خارجه، سیاست خارجی و وزارت ارشاد می‌آید یک کارهائی می‌کند و روابط فرهنگی برقرار می‌کند که چون با کل سیاست خارجی هماهنگ نشده است، آثار نامطلوب دارد. این است که پیشنهاد می‌کنم مجلس محترم رأی به حذف این بند بدهند. رئیس- آقای روحانی بفرمائید. روحانی (عضو شورای سرپرستی صدا و سیما)- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. من فکر می‌کنم که برای صدا و سیما ضروری و لازم باشد که از مسائل فرهنگی که در کشورهای دیگر هست، حالا چه اسلامی چه غیر اسلامی، اگر یک نقاشی خوب هست، از این نقاش خوب باید استفاده بشود. اگر یک کارتون خوبی هست و آموزنده است برای بچه‌ها، از این کارتون باید استفاده بشود و بطور کلی حتی اگر در یک کشوری آداب و رسوم خاصی دارند که بخشهائی از آن آداب و رسوم برای جامعه ما مفید است. خود قرآن هم به ما امر می‌کند که برویم در اقوام و ملل بگردیم و دقت بکنیم آیاتی که «قل سیروا فی‌الارض» به ما می‌گوید و درسهائی که لازم است از دیگران بیاموزیم. گاهی ممکن است لازم باشد ما در یک کار تطبیقی بین فرهنگ خودمان و فرهنگهای دیگری که وجود دارد، یک کار تطبیقی انجام بدهیم، یک کار مقایسه‌ای انجام بدهیم. بنابراین هیچ اشکالی ندارد که صدا و سیما اگر برنامه مفیدی در کشور دیگری هست از او بگیرد و برنامه‌هائی را هم که ما داریم اگر مورد علاقه آنها است در اختیار آنها قرار بدهیم. اما اینکه برادرمان آقای فؤاد کریمی وحشت دارند از اینکه قراردادی بسته بشود، خلاق قانون اساسی است. اولا قانون اساسی حاکم است. یعنی آنچه که قانون اساسی می‌گوید متبع است برای همه ما. من این نکته را عرض می‌کنم که اگر احتمالاً وزارتخانه یک قراردادی ببندد که آن قرارداد برای مردم مخفی بماند، صدا و سیما نمی‌تواند کاری انجام بدهد که برای مردم مخفی بماند، برای اینکه هر چیزی که خریداری می‌شود می‌آید در سطح کشور پخش می‌شود و همه مردم هم شاهد هستند. بنابراین ما نمی‌توانیم برنامه‌ای را بخریم و آن برنامه را انبار بکنیم. مسلم آن برنامه پخش می‌شود و مردم هم شاهد و گواه همه برنامه‌ها هستند. من بطور کلی با حذف این مادۀ مخالفم و این را برای صدا و سیما مضر می‌دانم که منحصر بشود، در یک کشور، درها به رویش بسته بشود، بسیاری از برنامه‌های خوب ما داریم، این برنامه‌های خوب را باید به جهان عرضه بکنیم. کما اینکه در سال گذشته حدود بیش از بیست فیلم تولیدی صدا و سیما بوده است و در کشورهای دیگر فروش رفته است و این بسیار مؤثر است که ما از این طریق فرهنگمان را به دیگران معرفی کنیم. اگر آنها هم چیز خوبی داشتند ما استفاده بکنیم که «الحکمة ضالة المؤمن.» رئیس- پیشنهاد حذف را به رأی می‌گذاریم. /182 نفر حضور دارند، موافقان با حذف مادۀ 31 قیام بفرمایند. (عدة کمی برخاستند) تصویب نشد. اصل مادۀ 31 را به رأی می‌گذاریم. موافقان با اصل مادۀ 31 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. آقایان از اینجا تا آخر فصل اصلا پیشنهاد نداریم، توجه بفرمائید سریعاً خوانده می‌شود رأی‌گیری بکنیم. مادۀ 32- تلاش برای اشاعه و معرفی هنر متعهد و مردمی و تغییر هنر مبتذل به هنر متعهد و انقلابی که پاسخگوی نیاز فطری انسان باشد. رئیس- موافقان با مادۀ 32 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 33- بالا بردن سطح دانش عمومی و تشویق و ترغیب به علوم و تکنولوژی متناسب با رشد جامعه و معرفی آنها بویژه سیستمهای ساده علمی در کشور. رئیس- موافقان با مادۀ 33 که قرائت شد قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 34- تقویت انگیزه‌های ابتکار و خلاقیت در مردم از طریق تشویق محققان و مخترعین و نمایش ابتکارات و اختراعات آنان. رئیس- /184 نفر حاضرند. موافقان با مادۀ 34 قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 35- اجرای برنامه‌های تفریحی سالم و شادی‌آفرین به منظور بارور ساخت اوقات فراغت مردم و تأمین شادابی و سلامت تن و روان. یکی از نمایندگان- آقا این عبارت «شادی‌آفرین» خوب نیست. رئیس- اگر می‌گفتند مفرح شما مخالف بودید؟ شادی‌آفرین هم یعنی مفرح موافقان با مادۀ 35 که قرائت شد قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 36- اولویت دادن به وزرشهائی که علاوه بر سلامتی جسم، نقش مقدماتی برای تمرینهای رزمی و آمادگیهای دفاعی دارد. رئیس- موافقان با مادۀ 36 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 37- پرهیز از ترویج ورزشها و سرگرمی‌هائی که با معیارهای اسلامی مخالفت دارد. رئیس- موافقان با مادۀ 37 قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 38- تلاش در بر حذر داشتن نسل جوان از سرگرمیهای زیان‌بخش و اعتیادهای مضر و خطرناک. رئیس- /158 نفر حاضرند، موافقان با مادۀ 38 قیام بفرمایند، (اکثر برخاستند) تصویب شد. فصل پنجم- برنامه‌های اجتماعی. مادۀ 39- با توجه به نقش ا ساسی توده‌های مردم در انقلاب، سازمان باید بطور فعال و گسترده مردم را در صحنه مسائل اجتماعی و سیاسی کشور نگهدارد تا سازندگان انقلاب خود تداوم‌بخش آن باشند. منشی- آقای زرهانی بفرمائید. رئیس- آقای زرهانی بفرمائید. زرهانی- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. متن مادۀ را برادران دقت کنند. «با توجه به نقش اساسی توده‌های مردم در انقلاب، سازمان باید بطور فعال و گسترده مردم را در صحنه مسائل اجتماعی و سیاسی کشور نگهدارد.» آنچه که مورد اعتراض من است و من موافق با حذف این ماده هستم، این است که سازمان را این¬همه ما بزرگ نکنیم و این همه برای آن قدرت قائل نشویم که سازمان می¬تواند مردم را در صحنه حفظ بکند. عامل حفظ مردم در صحنه تبلیغات نبوده، فطرت خداجوی مردم و رهبری امام وحقانیت انقلاب بوده است. ما می¬آئیم اینجا با یک سری جملات شعار گونه، مثل «صدا وسیما صدای رسای ملت است، صدا و سمیا بازوی ملت است.» صدا وسیما ابزاری است که اگر خوب اداره بشود، می¬تواند یک دانشگاه بشود. اما ما نیائیم اینجا برای صدا و سیما یک ماهیت¬هائی قائل بشویم که اصلاً تناسبی با آن ندارد. یک دانشگاه هر چه هم خوب کار بکند نمی¬تواند عامل... بهترین تعبیری که امام کرده است این بوده که گفته است دانشگاه است. یک دانشگاه نمی¬تواند ملتی را در صحنه انقلاب نگهدارد. میتواند در زمینه ایستادن مردم کمک بکند. اما عامل قیام مردم، عامل استمرار حرکت انقلاب، صدا و سیما و روزنامه¬ها و مطبوعات هستند، اینها یکسری عوامل فرعی هستند. لذا من معتقدم که بایستی به هر پدیده به اندازه شأن و موقعیت و قدرت کارآئی آن بها داد، نه بیش از آنچه که توان دارد، مرتب ما برایش اسم قائل بشویم و فردا تبدیل بشود به یک مجموعه غیر قابل کنترل که در مقابل همه نهادهای مملکت قد علم بکند. منشی- آقای آقارحیمی مخالف. آقارحیمی- بسم¬الله¬الرحمن¬الرحیم. من اول مات هستم که سحری چه چیزی خورده که میتواند اینطور بلند حرف بزند. رئیس- بلندگو را نزدیک گرفته بود. آقارحیمی- خب برادر عزیزم، فرمایشات امام، فرمایشات قرآن همه¬شان بجای خودش حرفش نیکو است یکدفعه امام میفرمایند که «اگر روحانیت نبود فلان می¬شد» یکدفعه میفرمایند «سپاه اگر نبود کشور فلان میشد». مجموعه اینها..رادیو و تلویزیون و روزنامه و مسجد و منبر همه¬شان ساختمان هستند و وسیله آن که نقش میدهد اسلام است و آن وسایلش هم روحانیت و مراجع و این حرفها هستند. کسی که نمیخواهد بگوید رادیو، تلویزیون یعنی این ساختمان مردم را در صحنه نگهمیدارد نه مسلم آن مسؤولینش آن گویندگان اسلامی. و بلی جناب آقای زرهانی اگر از رادیو و تلویزیون سه بعد از نصف شب پخش کنند یکی خبری که کشور در محاصره فلان است تمام مردم شهر را از خواب بیدار میکنند. آن خیلی مؤثر است از آنطرف هم وقتی که مثلاً آماده میکند. بسیج را، آن رزم¬ها و آن فعالیت¬های نظام را، مردم واقعاً تحرک پیدا می¬کنند. هیچ آخوندی، هیچ روحانی، هیچ روزنامه، میتواند مثلا در مسجد، روی منبر، مردم را به نشاط به آن معنای جنگی برانگیزد؟ صحبت می¬کنند و هر کسی یک فعالیتی دارد این بنده خدا هم که اینجا نوشته نقش¬اش این است در رادیو، تلویزیون این¬کار را میتوانند بکنند. شما با حذفش برای چه مخالفید؟ چه چیزی جای آن بگذارند؟ منشی- آقای صلواتی موافق. صلواتی- بسم¬الله¬الرحمن¬الرحیم. منطق آقای زرهانی در رابطه با اینکه واقعاً یک دستگاهی را خیلی بیش از آنجه که باید به آن بها بدهیم منطق بسیار صحیحی است. نقشی که مجلس باید ایفاء کند، نقشی که امام امت و رهبری باید ایفاء کنند آنها هستند که سیاست و خط مشی و همه مسائل را حتی به خود مجلس حتی سازمان صدا و سیما میدهند و ما بی¬خود اگر یک اعتراضی داشته باشیم به مسؤول صدا و سیما که چرا فلان مسأله پخش شده؟ میگویند ما وظیفه داشته¬ایم که مردم را در صحنه سیاست و در صحنه اجتماع نگهداریم و حتی خود مجلس هم در آن شرایط نتواند اعتراض کند به آقایان فقط از طریق رئیسش یا از طریق یک نماینده¬ای که قوه مقننه دارد بخواهد به آن جا اعتراض بکند و از اول تا حالا هم دیدید که اعتراضات خیلی هم مؤثر نبوده است. درهر صورت اینطوری که ایشان میفرمایند لازم است که این حذف بشود و آن طوری هم که آقای آقارحیمی همه را حمل بر صحت میفرمایند و میگویند که درست است، همه چیز درست است و همه هماهنگ است. شما ببینید چقدر تذکر ما در این مدت دادیم. خود کمیسیون ارشاد. خود کمیسیون¬های دیگر و چه تأثیری داشته؟ با اینکه انقدر در شرایط فعلی هماهنگی هست. شاید هیچوقت هماهنگی به این خوبی بین ارگان¬ها و نهادها و تشکیلات کشور نبوده. با این حالتش این مسائل هست و اگر این حذف بشود من فکر میکنم به نفع جامعه باشد. رئیس- پیشنهاد حذف مادۀ (39) را که آقای زرهانی دادند به رأی میگذاریم، 187 نفر حضور دارند موافقان با حذف مادۀ (39) قیام بفرمایند. (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. اصل مادۀ (39) را که قبلاً قرائت کردیم به رأی میگذاریم. موافقان با اصل مادۀ (39) قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 40- در جهت تحقق رسالت امر به معروف و نهی از منکر در جامعه، صدا وسیما باید روحیه انتقاد سالم و سازنده و انتقادپذیری متواضعانه را در مردم، مسؤولین و دست¬اندرکاران ایجاد کند. انتقادات مردم از مسؤولین، و توقات آنها از مردم را بازگو نماید و با نفی روشهای تخریبی و ضد اسلامی زمینه مناسبی برای جلسات بحث و گفتگوی آزاد و برخورد سالم اندیشه¬ها فراهم آورد تا مردم خود به انتخاب احسن بپردازند. منشی- پیشنهاد نداریم. رئیس- بسیار خوب مادۀ /40 را به رأی میگذاریم. /190 نفر حاضرند. موافقان با مادۀ (40) قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 41- تلاش در جهت توسعه و تحکیم برادری اسلامی بین همه مذاهب و فرق اسلامی و همبستگی با اقلیت¬های دینی که در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده¬اند. منشی- این ماده هم پیشنهاد ندارد. رئیس- موافقان با مادۀ 41 که قرائت شد قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 42- ایجاد زمینه¬های رشد فکری و بوجود آوردن امکان تحلیل و نقد، ریشه¬یابی، پی¬گیری و واقع¬بینی در مسائل اجتماعی. رئیس- 190 نفر حاضرند موافقان با مادۀ 42 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 43- ایجاد زمینه جهت جایگزینی روابط انسان¬ساز اسلامی درجامعه و تصحیح روابط اجتماعی. رئیس- 190 نفر حاضرند موافقان با مادۀ 43 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 44- آموزش عمومی جهت آشنائی مردم با حقوق فردی و اجتماعی، قانون اساسی و قوانین مدنی و جزائی کشور. رئیس- 190 نفر حاضرند موافقان با ماده 44 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. این مطالب هم لازم است منتها اعتراض ما این است که چرا ماده، ماده شده؟ می‌توانست در چند بند از یک ماده بیاید. مادۀ 45- بیان و تشریح مقام والای زن ازدیدگاه اسلام و شناساندن ارزش واقعی وی به منظور بازگشت به اصالت اسلامی خویش و هم¬چنین زمنینه¬سازی برای از بین بردن ارزش¬های کاذب و جایگزینی فضیلت¬های اخلاقی در خانواده¬ها و کمک به تحکیم و انسجام روابط خانوادگی. رئیس- 190 نفر حاضرند موافقان با ماده 45 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 46- ارج نهادن به فضیلت¬ها و فداکاری¬ها و زنده نگاه¬داشتن خاطره غرور آفرین شهیدان اسلام و جانبازان انقلاب که سازنده و تدام¬بخش انقلاب اسلامی بوده و بر تارک افتخارات اسلامی و ایران می¬درخشند. رئیس- 190 نفر حاضرند موافقان با ماده 46 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ 47- تأکید بر آموزش عمومی مردم نسبت به اصول بهداشت و شیوه¬های پیشگیری درمانی. رئیس- 190 نفرحضور دارند مادۀ 47 را به رأی میگذاریم. موافقان مادۀ 47 قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ما حالا یک برنامه دیگری داریم و آن خواندن گزارش شعبه¬ها است که باید در مجلس خوانده شود. مخبرین شعب اگر آمادگی دارند برای قرائت گزارششان بترتیب تشریف بیاورند و گزارش انتخابات شعبه خودشان را به مجلس بدهند. یکی از نمایندگان- دیگر وقت نمانده است. رئیس- درست است چون حداقل نیمساعت اینکار وقت می‌گیرد. بنابراین نمی‌توانیم ادامه بدهیم. یکی از نمایندگان- دو فوریتی را مطرح کنید. رئیس- دو فوریتی را هنوز نمی‌توانیم مطرح کنیم چون دیروز یک بعد از ظهر تازه توزیع شده است و باید حداقل 24 ساعت از آن بگذرد. اسامی غایبین را بخوانید. منشی- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. جلسه امروز (پنجشنبه) مورخ دهم تیر ماه 1361 غائبین غیر موجه عبارتند از: آقایان- جواد حجتی کرمانی از تهران- حسنی از ارومیه- سازگار نژاد از سروستان- محمد فروغی از مسجد سلیمان- نادی از نجف‌آباد. ضمناً 15 نفر تأخیرهائی از 17 دقیقه تا دو ساعت و ربع دارند. 5- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن رئیس- قبل از اینکه جلسه بعد را اعلام بکنم آقای باغانی که از طرف مجلس شورای اسلامی در ستاد برگزاری مراسم شهدای 7 تیر شرکت داشتند ضمن نامه‌ای تشکر کرده‌اند که من آنرا قرائت می‌کنم. آقای باغانی از تمام کسانی که در ستاد زحمت کشیده‌اند و از تمام مردم در سنگر و در میدان که در بزرگداشت خاطره شهدای 7 تیر حضور پیدا کردند، متشکرند و از همکاری‌های نمایندگان محترم مجلس که زحمت کشیدند و در شهرستانها در مراسم شرکت کردند تشکر دارند و ما هم از ایشان به خاطر زحماتشان متشکریم. جلسه بعد روز یک شنبه ساعت 8 صبح و دستور جلسه هم ادامه همین خط مشی صدا و سیما است به اضافه دستور هفتگی که اعلام می‌کنیم. جلسه ختم می‌شود. (جلسه در ساعت 05/12 پایان یافت) رئیس مجلس شورای اسلامی- اکبر هاشمی رفسنجانی