سخنرانیآیت الله هاشمی رفسنجانی در مراسم انتخاب برترین‌های تحقیق و پژوهش ناجا
بسمالله الرحمن الرحیم
الحمدلله و السلام علی رسولالله و آله
برای بنده اینگونه برنامهها بسیار زیبا و دلنشین است. به خصوص وقتی در نیروهای مسلح باشد و در مجموعه بزرگی مثل ناجا که به همه زندگی جامعه ما ارتباط پیدا میکند. از این جهت که موضوعات تحقیقات را کاملاً کاربردی و مورد نیاز نیرو و جامعه میبینم خدمت شما تبریک میگویم که این جریان مسابقه خوب را سالهاست که ادامه میدهید و حالت تکاملی در آن دیده میشود.
مسابقهها چیز خوبی برای پیشرفت جامعه و تشویق استعدادها برای ابراز امکاناتشان است. به خصوص وقتی مسابقهها علمی میشود و آثار جاویدان میسازد که برای بشریت ارزش مضاعف پیدا میکند.
در قرآن در بعضی چیزها به طور جدی و مؤکد تشویق شدیم و یکی از آنها همین مسابقه خیرات است. مسابقه خیرات را بعضیها فکر میکنند که تنها کمکها مادی است، ولی خیرات اعم است. یعنی ارزشها و هرچیز دارای ارزش، معادل کلمه ارزش در عربی، خیر است.
امروز برای همه دنیا ثابت شده که پایه پیشرفتها و تکاملها و توسعهها، تولید علم است و تولید علم از مسیر تحقیقات و پژوهش میگذرد و جوامعی که زودتر با ابراز پیشرفت و راه درست آشنا شدند، امروز جلوتر هستند. آنهایی که دیر موفق شدند ارزش تولید علم و تحقیق را بفهمند، در آخر قافله حرکت میکنند. جمهوری اسلامی در این سالها، گامهای جهشی برداشت، چون آموزش و پایگاههای تربیت محقق و دانشمندان را تکثیر کرد و امروز بحمدالله کشور ما از کمیت نسبتاً خوبی از مراکز آموزشی، اساتید و ابزار آموزشی و متقاضیان آموزش برخوردار است. البته هنوز به سطح مطلوب نرسیدیم‌ولی جهش خوبی‌در بخشهای دولتی و غیردولتی داشتیم.
از لحاظ کیفی هم مدتی است که به مقاطع تکمیلی به تحقیقات توجه ویژه میشود که پدیدهای مبارک در همه زمینههای مورد نیاز کشور است. مطمئناً اگر از ظرفیت تحقیقاتمان که بیشترین ظرفیت را نیازهایمان میسازد، بهرهگیری کنیم، میتوانیم در آینده راه درست پیشرفت و توسعه پایدار را تجربه کنیم. توجه دارید که در سند چشمانداز حرکت 20 ساله ما همراه با دانایی است که محور دانش و علم گذاشتیم.
توسعه باید براین اساس تحقق پیدا کند. منظورم فقط این نیست که دانشمندان و باسوادها را زیاد کنیم، منظورم این است که کارهای کشور عالمانه انجام شود که این یک بُعد قضیه است.
بُعد دیگر این است که از علم در تولید بیشتر استفاده شود. الآن از علم زیاد استفاده نمیکنیم و بیشتر از مواد و فضا استفاده میکنیم. کشورهای پیشرفته سهم استفاده از انسان و دانش را در تولید خیلی بالا بردند که الان بهرهوری یکی از کمبودهای نظام ماست. ما واقعاً به نسبتی که از مواد و فضا استفاده میکنیم، از دانش نیروی انسانی خوب استفاده نمیکنیم و بهرهوری ما پایین است. اگر ما همین بهرهوری را متعادل کنیم، درصد بالایی به تولید ناخالص ما افزوده میشود و جهشی در اقتصاد و زندگی ما پیدا میشود.
پس من به دو بُعد دانایی محوری اشاره کردم که اینها مورد نظر مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده است. روی آنها کار زیاد و محققانه‌ای شد. با استفاده از محققانی مثل ستارههای برنامه شما کار کردیم و به این نکته رسیدیم و بسیار جدّی پیگیری خواهیم کرد که این حرکت مورد نیاز جامعه ما به طور جدی تحقق پیدا کند.
از لحاظ زمینه، نیاز و استعداد کشور مطمئن هستیم. امیدواریم که مدیران و مسؤولان ما ارزش کار را به خوبی درک کنند و جدی بگیرند و دنبال کنند که ما جامعهای با سواد و دانشمند داشته باشیم و با کشوری ذاتاً غنی که خداوند به ما عطا کرده، بتوانیم جایگاه خود را در دنیای امروز، آنجایی که شایسته ایران اسلامی است، برسانیم.
در نیروی انتظامی بحمدلله این حرکت جدّی گرفته شده است. امروز سطح دانش در نیروی انتظامی سطح رو به پیشرفتی است و در مقایسه با سایر بخشهای نیروهای مسلح نسبتاً جای خوبی دارد. ولی قانع نیستم. چون ما سطح دانش و مدیریت در نیروهای مسلح آشنا هستم. از سالهای طولانی با توجه به روحیهای که داشتم، به این نکته توجه میکردم و فکر میکنم که هنوز ظرفیت بالایی در نیروهای مسلح ما هست که دانش بیشتری را بکار بگیریم.
در نیروی انتظامی به خیلی از تحقیقات نیاز داریم. شما با مسایل زیادی از کشور ارتباط دارید. روزانه مسؤولان و پرسنل شما با مردم سر و کار دارند که انشاءالله بتوانند با دانش و تجربه و واقعبینی برخورد کنند. چون توفیقات پلیس به مراتب بالا میرود و خیلی بهتر میشود. ممکن است پرسنل شما خیلی زحمت بکشند و خیلی از مشکلات را تحمل کنند. اما اگر همراه با دانش نباشد، بازده کارشان مطلوب نخواهد بود.
شناخت جرم یک مسأله بسیار جدّی در دنیاست که حقیقتاً ماهیت جرم را بدانیم. باید در تحقیقات شما به این مسأله خیلی بها داده بشود. آموزش این مسأله به پرسنل و کسانی که با مردم در صحنه مواجه هستند، مهم است. داشتن ابزار، شناخت روحیات، شرایط مجرم و محیط، عوامل و آثار جرم برای پلیس مثل چراغ راهنماست. مثل مشعلی که راه را به او نشان میدهد.
تجربه خوبی در پلیس ما هست، اما کافی نیست و حتماً باید با دستآوردهای امروز بشر مجهز باشید و من هم میدانم که دنیا در این مسایل خیلی کارکرده و هنوز هم دارند کار میکنند و هرچه سریع حرکت کنیم، برخی از کشورهای دنیا خیلی از ما جلوتر هستند و باید از آنها بهره بگیریم.
تحقیقات ارزش است. دانش ذاتاً ارزش است. قرآن که سند معتبر زندگی ماست و سندی معتبرتر از قرآن نداریم، کلماتی ارزشمند دارد که مستقیماً از خداوند صادر شده و خداوند آن را خلق کرده است. درست مثل این که ما را خلق کرده است. مطالبی که درباره دانش و ارزش دانش و ارزش دانشمند و جامعهای باسواد در کتاب آسمانی ماست، یک تابلوی راهنما برای ماست که خیلی دیر داریم از آن استفاده میکنیم. امت اسلامی امروز در مجموعه دنیا، غیر از کشورهای عقبافتاده خاص جایگاه خود را ندارد. جایگاه علمی خودش را ندارد. موقعی که ما این کتاب آسمانی را داشتیم، در اروپا قرون وسطی بود. یک فضای تاریک بشریت که پیش پای خودشان را هم نمیدیدند، ولی وقتی در اثر جنگهای صلیبی و رفت و آمدها با دانش محیط اسلامی آشنا شدند و آثار کشورهای اسلامی و دانشمندان اسلامی را در همه رشتههای علوم پایه ترجمه و در دانشگاههایشان تدریس کردند، راهی را انتخاب کردند که از ما سریعتر به مقصد رسیدند و ما عقب ماندیم که ادله فراوانی دارد.
دورهی بعد از انقلاب اسلامی فتح بابی است که ما با محوریت قرآن حرکت علمی را به عنوان یک عبارت و به عنوان یک ارزش واقعی و به عنوان راه سعادت تعقیب کنیم که بحمدلله در بخش مربوط به خودتان توجه خوبی دارید و امیدوارم سال به سال همینطور که تا به حال شده، تقویت شود. انتظار ما هم این است که این کار در عملیات میدانی شما تأثیر واقعی بگذارد و هدف بهرهگیری میدانی آن فراموش نشود. این خودش ارزش است. ولی موقعی برای شما بیشتر ارزش دارد که جامه عمل بپوشد.
امروز پلیس در جامعه موقعیت خوبی دارد. مقداری که اوضاع کشور را ارزیابی میکنیم، به نظر میرسد پلیس مایه امنیت و آسایش خاطر مردم است. مردم به پلیس علاقهمند هستند و می‌خواهند که پلیس اطراف آنها باشد و در معابر و وقتهای مختلف با پلیس مواجه شوند. در جادهها و مرزها و هرجا که با نیرویی از پلیس و مرکز پلیس مواجه میشوند، خیال آنها راحتتر میشود. این ارزش خوبی است که مردم از مواجه پلیس خوشحال باشند و مواجه با چیزی شوند که فکر میکنند بر سعادت، رفاه و امنیت آنها تأثیر میگذارد.
امروزه نظم و امنیت در دنیای ما از ضروریترین نیازهای جامعه به خصوص در ایران است. خدمت شما سربسته عرض میکنم که توجه دارید و توجه بیشتری کنید که علیه ما طراحی شد که در داخل کشور ایجاد ناامنی و نارضایتی کنند. فکر میکنند با ناامن کردن فضای جامعه میتوانند انقلاب را شکست بدهند و داخل کشور را از طریق ناامنی، دچار توقف، رکود و عقبگرد کنند.
در آن فرض به اهداف خودشان میرسند. متأسفانه عوامل نادانی همیشه در کشور وجود دارند که به این ترفندی که دنیای استکباری علیه انقلاب اسلامی ایران دارد، کمک میکنند. آنها انقلاب اسلامی را برای خودشان مزاحم تلقی میکنند. به خاطر آرمآنهایی که در جهت مبارزه با ظلم، ستم، تجاوز و توسعهطلبیهای نامشروع در متن قرآن و انقلاب اسلامی میبینند، دل خونی از انقلاب دارند. در منطقه هم میبینید که هرچه هزینه آمریکا میکند، جمهوری اسلامی میتواند از زحماتی که آنها کشیدهاند، بهره بگیرد. در افغانستان و عراق و جاهای دیگر اتفاقاتی افتاد که به خاطر استحکام خودمان ضرر نکردیم و بهره گرفتیم. آنها خیلی هزینه کردند و نتیجهاش این شد که مزاحمی مثل حزب بعث عراق از سر راه ما برداشته شد. جریان متحجر و خطرناکی مثل طالبان از بین رفت. جریانی مثل منافقین که سیسال است با تغذیه آنها از آن طرف مرز علیه نظام فعالیت میکنند، تضعیف و متلاشی شوند.
نتیجه دیگر این میشود که راه همکاری بین مردم عراق و ایران بازتر میشود و این دو ملت که سالهای طولانی از هم جدا شده بودند و همیشه با اشاره استکبار عراقیها مانع حرکت ایران میشدند، امروز راه همدلی و همکاری آنها باز میشد که برای آنها خیلی سنگین است.
هزینههای مالی، جانی و حیثیتی میکنند و بعد میبینند که دودش در چشم آنها میرود و بهرهاش ایران و سایر ملتهای منطقه میبرند. شرایطی که ما در منطقه داریم، موقعیت منطقهای و جغرافیایی، منابع و انسانی شرایطی است که اگر انشاءالله بتوانیم از اینها درست بهره بگیریم،ایران باگامهای سریع و راههای میانبر میتواند به اهداف سند چشمانداز برسد. بنده به عنوان یک نفر که هم شاهد و هم ناظر امور کشور هستم، امیدوارم و در عین حال درخواستم این است که خیلی باید مواظب باشید. مطالبی که سردار ارجمند جناب آقای احمدی مقدم در جلسه گفتند و مضامینی که از تحقیقات شما که امروز مطرح میشود و به چشم ما آمده، حرکتهای خوبی است و میتواند آینده نیروی امنیتی ما را قویتر کند. البته امنیت نیاز به همکاری بیشتری دارد. باید وزارت کشور، وزارت اطلاعات و نیروهای مسلح به خصوص ناجا، همکاریهای خیلی صمیمی داشته باشند و کاملاً منسجم عمل کنند تا بتوانیم از مرحلهای که برای ما طراحی شده، به خوبی عبور کنیم. البته خداوند هم نمیگذارد اگر بندگان خوب، وظایفشان را انجام بدهند، آنها را به خودشان واگذار نمیکند و نمیگذارد آنها در دست دشمن نابود شوند و یا آسیب ببینند. ولی شرطش این است که ما خودمان وظایفمان را انجام بدهیم.
به هر حال از برنامه شما بهره و لذت بردم و تبریک عرض میکنم. امیدوارم نیروی انتظامی هم در میدان عمل و هم در میدان آموزش و تحقیق بتواند به خوبی به وظایفش عمل کند و دستگاههای مسؤول هم نیازهای علمی شما را در اولویت قرار دهند.
والسّلام علیکم و رحمه الله