تفسیر آیات قرآن کریم – سوره یونس – آیه ۶۶ – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

أَلا إِنَّ لِلّهِ مَن فِی السَّمَاوَات وَمَن فِی الأَرْضِ وَمَا یَتَّبعُ الَّذینَ یَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ شُرَکَاء إِن یَتَّبعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلاَّ یَخْرُصُونَ

آگاه باشید که هر کس در آسمانها و هر کس در زمین است از آن خداست و آنان که شریکانی غیر خدا (برای او) می خوانند از چه پیروی می کنند؟ پیروی نمی کنند مگر از گمان و آنان جز حدس نمی زنند.

1 ـ تمامی عقلای موجود در همه عوالم هستی، از بستر زمین تا اوج آسمانها، همگی ملک بی شریک خدا هستند.

ألا إن للّه من فی السموت و من فی الأرض

2 ـ مالکیت مطلقه خداوند بر جهان هستی، نشانه انحصار عزّت در اوست.

إن العزة للّه جمیعاً ... ألا إن للّه من فی السموت و من فی الأرض

3 ـ مالکیت مطلق خداوند بر جهان هستی، دلیل توحید در ربوبیت و توحید در عبودیت اوست.

ألا إن للّه من فی السموت و من فی الأرض و ما یتبع الذین یدعون من دون اللّه شرکاء

4 ـ وجود موجوداتی با شعور و عاقل در آسمانها

من فی السموت

5 ـ جهان آفرینش، دارای آسمانهای متعدد

من فی السموت و من فی الأرض

6 ـ مشرکان، به درگاه بتها نیایش کرده، دست نیاز به سوی آنها برمی داشتند.

و ما یتبع الذین یدعون من دون اللّه شرکاء

7 ـ مشرکان، معبودهای متعددی را می پرستیدند.

الذین یدعون من دون اللّه شرکاء

8 ـ اندیشه شرک در ربوبیت خداوند، اندیشه ای واهی و مبتنی بر ظن و گمان است.

و ما یتبع الذین یدعون من دون اللّه شرکاء إن یتبعون إلا الظن

9 ـ در جهان آفرینش هیچ مخلوقی، مالک و رب مخلوقی دیگر، و یا مملوک و مربوب مخلوقی دیگر نیست.

ألا إن للّه من فی السموت و من فی الأرض و ما یتبع الذین یدعون من دون اللّه شرکاء إن یتبعون إلا الظن

10 ـ پندار وجود شریک برای خداوند، پنداری است نامنطبق با واقع و دروغ محض.

و ما یتبع الذین یدعون من دون اللّه شرکاء ... و إن هم إلا یخرصون

11 ـ پیروی از ظن و تخمین در امور اعتقادی، مذموم و ممنوع است.

إن یتبعون إلا الظن و إن هم إلا یخرصون

آسمان:

تعدد آسمان 5 ; موجودات با شعور آسمان ها 4

آفرینش:

ربوبیت در آفرینش 9 ; مالک آفرینش 1 ; مالکیت در آفرینش 9

توحید:

دلایل توحید ربوبی 3 ; دلایل توحید عبادی 3

خدا:

آثار مالکیت خدا 3 ; مالکیت خدا 1، 2 ; مالکیت خدا و توحید 3 ; نشانه های اختصاصات خدا 2 ; نشانه های عزّت خدا 2

شرک:

بیمنطقی شرک 10 ; بیمنطقی شرک ربوبی 8

ظن:

سرزنش تبعیت از ظن 11 ; ممنوعیت تبعیت از ظن 11

عقیده:

ظن در عقیده 11

مالکیت:

نفی مالکیت غیر خدا 9

مشرکان:

بت پرستی مشرکان 6 ; شرک عبادی مشرکان 7 ; مشرکان و بتها 6