تفسیر آیات قرآن کریم – سوره الفجر– آیه 21– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

کَلَّا إِذَا دُکَّتِ الْأَرْضُ دَکًّا دَکًّا

چنین نباشید! وقتی که این زمین به شدت در هم کوبیده شود.

1 - خداوند، بازدارنده انسان از عشقورزی به ثروت و تصاحب حق دیگران و بی توجّهی به نیازمندان و یتیمان

بل لاتکرمون الیتیم . و لاتحـضّون ... و تأکلون ... و تحبّون ... کلاّ

حرف «کلاّ»، برای ردع و بازداشتن مخاطب از اموری است که پیش از آن مطرح بوده است.

2 - زمین، هنگام برپایی قیامت، به شدت کوبیده و سست و نرم خواهد شد.

کلاّ إذا دکّت الأرض دکًّا دکًّا

«دکّ»; یعنی، منهدم ساختن کوه و دیوار و مانند آن (لسان العرب). تکرار دو مصدر «دکّاً دکّاً» بر کثرت آن دلالت دارد; یعنی، کوبیدن های مکرر، یکی پس از دیگری تحقق خواهد یافت.

3 - «عن أبی جعفر(ع) فی قوله «کلاّ إذا دکّت الأرض دکّاً دکّاً» قال: هی الزَلْزَلة;(1)

از امام باقر(ع) درباره سخن خداوند «کلاّ إذا دکّت الأرض دکّاً دکّاً» روایت شده که مراد زلزله است.»

ارث

موانع غصب ارث 1

ثروت طلبی

موانع ثروت طلبی 1

خدا

نقش خدا 1

روایت 3

قیامت

انهدام زمین در قیامت 2; زلزله قیامت 3; زمین در قیامت 2; سستی زمین در قیامت 2; نشانه های قیامت 2

یتیم

موانع بی اعتنایی به یتیم 1

پی نوشت ها :

1. تفسیر قمی، ح 2، ص 420; نورالثقلین، ج 5، ص 573، ح 18.