تفسیر آیات قرآن کریم – سوره الفجر– آیه 8– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

الَّتِی لَمْ یُخْلَقْ مِثْلُهَا فِی الْبلَاد

همانان که در میان بلاد مانندشان آفریده نشده بود.

1 - ساختمان های مرتفع سرزمین ارم، بی نظیر در تمام سرزمین ها تا عصر بعثت

الّتی لم یخلق مثلها فی البلـد

2 - قوم عاد، پیشرفته در فنّ خانه سازی و معماری

الّتی لم یخلق مثلها فی البلـد

3 - ساختمان های مرتفع و مستحکم قوم عاد، سست و بی مقاومت در برابر عذاب الهی

کیف فعل ربّک ... الّتی لم یخلق مثلها فی البلـد

4 - احساس امنیت در برابر عذاب الهی به جهت برخورداری از امکانات مادی، احساسی بی پایه و نشان نابخردی است.

لذی حجر ... الّتی لم یخلق مثلها فی البلـد

خبر از هلاکت قوم عاد با وجود تمدن پیشرفته آنها ـ پس از سوگندهایی که خردمندان را مخاطب ساخته بود ـ نشانگر این است که اهل خرد، امکانات مادی را نجات بخش از عذاب الهی نمی دانند.

5 - قوم عاد، مردمی بی نظیر در قدرت و قامت*

ذات العماد . الّتی لم یخلق مثلها فی البلـد

در برداشت یاد شده، «ارم» نام قوم عاد گرفته شده است; در نتیجه «الّتی...» توصیف گر آن قبیله، به نبود امثالِ آنها در شهرها خواهد بود.

6 - عبرت گرفتن از قوم عاد و دل خوش نبودن به نیروی جسمی در برابر تهدیدهای الهی، نشان خردورزی است.

لذی حجر ... الّتی لم یخلق مثلها فی البلـد

خدا

امنیت از عذابهای خدا 4; اهمیت تهدیدهای خدا 6; ویژگیهای عذابهای خدا 3

سرزمینها

بی نظیری سرزمین ارم 1; خانه های مرتفع سرزمین ارم 1; سرزمین ارم در دوران مقارن بعثت 1

عبرت

عوامل عبرت 6

عقل

نشانه های بی عقلی 4; نشانه های عقل 6

قدرت

نقش قدرت جسمانی 6

قوم عاد

استحکام بناهای قوم عاد 3; بلندقامتی قوم عاد 5; تاریخ قوم عاد 1، 2، 3، 5; تمدن قوم عاد 2; خانه سازی قوم عاد 2; خانه های مرتفع قوم عاد 3; سستی خانه های قوم عاد 3; صفات جسمی قوم عاد 5; عبرت از قوم عاد 6; عذاب قوم عاد 3; قدرت قوم عاد 5; معماری قوم عاد 2; ویژگیهای قوم عاد 5