تفسیرآیات قرآن کریم – سوره آل عمران – آیه ۷۰ – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

یَا أَهْلَ الْکِتَاب لِمَ تَکْفُرُونَ بآیَاتِ اللّهِ وَأَنتُمْ تَشْهَدُونَ

ای اهل کتاب! چرا به آیات خدا کفر میورزید با آن که خود [به درستی آن]گواهی می دهید؟

1 ـ کفر آگاهانه عالمان اهل کتاب به آیات خداوند (قرآن و پیامبر (ص)) و توبیخ آنان از سوی خداوند

یا اهل الکتاب لم تکفرون بایات اللّه و انتم تشهدون

با توجّه به آیات قبل و بعد که درباره محاجّه، کتمان و درآمیختن حق به باطل است، استفاده می شود که مقصود از اهل کتاب، عالمان آنان هستند.

2 ـ انکار و پوشاندن آیات الهی توسط اهل کتاب، وسیله ای برای گمراه کردن دیگران

ودّت طائفة من اهل الکتاب لو یضلّونکم ... لم تکفرون بایات اللّه

کفر، در لغت ـ چه همراه باء باشد و یا نباشد ـ به معنای انکار و پوشاندن است (القاموس المحیط.)

3 ـ گمراه کردن مؤمنان، کفر به آیات الهی است.*

ودّت طائفة ... یا اهل الکتاب لم تکفرون بایات اللّه

به نظر می رسد مراد از جمله «لم تکفرون ... »، تعبیر دیگر و یا بیان مصداقی از جمله «لو یضلونکم» باشد.

4 ـ نکوهش و سرزنش اهل کتاب به خاطر رضایتشان نسبت به اعمال ناروای علمای خود (گمراه ساختن دیگران)*

ودّت طائفة من اهل الکتاب لو یضلونکم ... لم تکفرون بایات اللّه

با توجّه به اینکه سرزنش نسبت به همه اهل کتاب است، و گمراه ساختن دیگران مخصوص عالمان آنان است، برداشت فوق به دست می آید.

5 ـ نکوهش کفرِ آگاهانه به آیات الهی

لم تکفرون بایات اللّه و انتم تشهدون

6 ـ نکوهش دوگانگی میان علم و عمل

لم تکفرون بایات اللّه و انتم تشهدون

7 ـ روشن بودن حقّانیّت آیات الهی (پیامبر و قرآن) برای اهل کتاب

یا اهل الکتاب لم تکفرون بایات اللّه و انتم تشهدون

آیات خدا: 7

تکذیب آیات خدا 2، 3، 5

اضلال: 2، 4

اهل کتاب: 7

سرزنش اهل کتاب 1، 4 ; علمای اهل کتاب 1، 4 ; کفر اهل کتاب 1 ; اهل کتاب و اضلال مردم 2، 4 ; اهل کتاب و کتب آسمانی 1 ; اهل کتاب و کتمان حق 2

خدا:

سرزنشهای خدا 1

علم: 6

عمل: 6

کتب آسمانی: 1

کتمان حق: 2

کفر:

سرزنش کفر 5 ; کفر به آیات خدا 3، 5 ; کفر به قرآن 1 ; کفر به محمّد (ص) 1

گمراهی:

عوامل گمراهی 2

گناه:

رضایت به گناه 4

مؤمنان: 3

محمّد (ص): 1

محمّد (ص) و اهل کتاب 7