مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی با خبرنگاران داخلی و خارجی پیرامون استفاده از سلاح‌های شیمیایی، استراتژی جنگی ایران ، روابط ایران و آمریکا و تحویل سلاح از سوی شوروی به عراق
س ـ نظرتان در مورد بمباران شیمیایی حلبچه چیست؟
ج ـ در ابتدای این مصاحبه از خبرنگارانی که با رفتن به حلبچه، جنایت صدام را به جهانیان منعکس کرده‌اند تشکر می‌کنم. صدام مردم این شهر را به خاطر استقبال از نیروهای ایران بمباران کرد و این عمل او محکمه‌ای خواهد شد که قدرتمندان جهان را به محاکمه بکشد. اگر در ماجرای بمباران شیمیایی سال قبل که توسط کارشناسان سازمان ملل نیز تأیید شد تنبیهی برای صدام در نظر گرفته شده بود، فاجعه حاضر به‌وجود نمی‌آمد.
به جای تنبیه اعضای ناتو به خلیج‌فارس لشکر کشیدند و موشک‌های جدیدی نیز در خدمت صدام گذاشته شد. این بار هم با آوردن عبارت‌هایی مانند «اما» قصد لوث کردن قضیه را دارند و آمریکا و فرانسه از اعزام کارشناسان سازمان ملل جلوگیری می‌کنند.
س ـ آیا اگر سکوت بین‌المللی در مورد جنایات صدام ادامه پیدا کند ایران نیز به سلاح شیمیایی متوسل خواهد شد یا نه و آیا توان فنی برای ساخت سلاح شیمیایی در ایران وجود دارد یا نه؟
ج ـ البته با حضور خبرنگاران خارجی و مخابره اخبار حمله شیمیایی به حلبچه این سکوت تا حدی شکسته شده است ولی اگر این روند متوقف نشود ما نمی‌توانیم دست روی دست بگذاریم. قبلا هم اعلام کرده‌ایم که توانایی ساخت این نوع سلاح را داریم خوشبختانه ما تاکنون برخودمان مسلط بوده‌ایم ولی تضمینی وجود ندارد که این خودداری ما برای همیشه ادامه داشته باشد.
س ـ تصمیم دولت ایران برای توقف جنگ شهرها و خلوت بودن خیابانهای تهران در اثر حملات موشکی چیست؟
ج ـ ما مردم خود را به‌ماندن در شهر تشویق نمی‌کنیم و اگر مردم خود را از خطر دور کنند آنها را تشویق می‌نمائیم ولی خلوت بودن فعلی تهران به خاطر تعطیلات عید است. مردم ما مقاوم هستند و اگر فردا (جمعه) به محل برگزاری نمازجمعه بیائید شاهد این مقاومت خواهید بود. در مورد جنگ شهرها ما مقابله به مثل خواهیم کرد ولی جواب اصلی صدام را در جبهه می‌دهیم.
ما ضمن اینکه راه حل پایان جنگ را در شورای امنیت معرفی متجاوز اعلام کرده‌ایم، از آنجا که حسن‌نیتی مشاهده نکرده‌ایم عملیات خود را تداوم خواهیم بخشید تا به هدف خود برسیم. به عبارت دیگر یا باید شورای امنیت جدی‌تر برخورد کند و یا ما از طریق نظامی به نتیجه برسیم.
س ـ آیا شرایط ایران پیرامون قطعنامه 598 تغییر کرده است؟
ج ـ ما حرف جدیدی نداریم و موضع قاطعانه ما این است که بدون معرفی متجاوز راه‌حلی برای پایان جنگ وجود ندارد. شرارت‌های جدید صدام نیز موضع ما را قاطع‌تر کرده است. اگر سازمان ملل موفق نشود حق ما را به شکلی عادلانه تأمین کند، ما این قدرت را داریم که حق خود را با زور بگیریم.
س ـ آیا تماس جدیدی از سوی هیأت حاکمه آمریکا با ایران گرفته شده است یا خیر؟
ج ـ بعد از پیام ریگان که توسط مک‌فارلین فرستاده شده بود و ما از پذیرش آن خودداری کردیم، هیچ گونه تماس جدیدی وجود نداشته است و مادامی که حالت مخاصمه بین دو کشور حاکم است، بحث در مورد روابط ایران و آمریکا وجود نخواهد داشت.
س ـ نظرتان در مورد گزارش‌هایی که درباره محکومیت کاربرد سلاح شیمیایی توسط سخنگوی کاخ سفید وجود دارد چیست؟
ج ـ من نیز گزارش‌هایی در این مورد دریافت کرده‌ام و ما برای همین مقدار واقع‌بینی نیز تشکر می‌کنیم. اما شیطنت‌هایی نیز وجود دارد و گفته می‌شود که ایران این سلاح‌ها را به کار برده که البته صحت ندارد. علاوه برآن عراق را به صراحت محکوم نکرده‌اند، من فکر می‌کنم هیچ تردیدی وجود ندارد که عراق این کار را کرده است. ما سندی داریم که نشان می‌دهد مردم منطقه با نیروهای عراق همکاری نکرده‌اند و این جنایت تنبیهی است که رژیم عراق برای آنها درنظر گرفته است. به عقیده ما محکوم کردن عراق کافی نیست و در این زمینه باید اقدامی صورت بگیرد.
س ـ خبرنگار ایتالیایی: دیپلماسی ایران قبلا قاطع و فعال بود ولی اکنون حرکت چندانی در مورد فرستادن نماینده به سازمان ملل مشاهده نمی‌شود آیا این به معنی آن است که ایران راه‌حل نظامی را تنها راه پایان جنگ می‌داند؟
ج ـ قرار است ما نماینده‌ای را برای مذاکره با دبیرکل به سازمان ملل بفرستیم ولی از ایشان گله داریم که چرا طبق وظیفه‌اش کارشناس نفرستاده است تا موضوع را بررسی کند و به اندازه کافی فعالیت نشان نمی‌دهد.
س ـ خبرنگار بی. بی. سی: مشخص است که عراق مقدار زیادی سلاح از شوروی خریده و آیا شما نمایندگانی را برای گفتگو با مقامات شوروی به نزد آنها نخواهید فرستاد؟
ج ـ البته در این مورد با شوروی صحبت خواهیم کرد، سیاست شوروی موذیانه و دوگانه است. این موشک‌ها را شوروی به عراق داده است و موشک‌های منفجر نشده نشان می‌دهند سال ساخت آنها 1985 و 86 است. اکنون روشن شده است که دستکاری موشک‌ها نیز از طریق شوروی بوده است. ما با شوروی همسایه هستیم و چون قرار نیست روابطمان بحران‌آمیز باشد خود را کنترل می‌کنیم ولی این موضوع برای ما یک مسأله جدی است.
س ـ نظرتان پیرامون فروش موشک دوربرد از سوی چین به رژیم سعودی چیست؟
ج ـ به طور کلی ما از این که بنیه نظامی ملت‌های مسلمان تقویت شود پشتیبانی می‌کنیم زیرا بالاخره این سلاح‌ها به‌دست مردم مسلمان می‌افتد، ولی در مقطع فعلی، فکر می‌کنیم خرید این موشک‌ها، انجام یک شیطنت برای تحت فشار گذاشتن ما است. ولی از این کار نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد.
س ـ آیا امکان دارد ایران برای رهایی تری اندرسون که در لبنان به گروگان گرفته شده است کمک کند؟
ج ـ ما علاقمند بوده‌ایم در این زمینه هرگونه کمکی را ارائه دهیم ولی اگر کمک دوجانبه نباشد نمی‌توان از ما توقعی داشت. اشکال اصلی مسئله گروگان‌ها در درون هیأت حاکمه کشورهای آمریکا و اروپا است. من فکر می‌کنم آقای ریگان و شیراک به‌حل مشکل گروگان‌ها نزدیک شده بودند ولی رقبای سیاسی آنها مانع به نتیجه رسیدن فعالیت‌ها شدند.