مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی با خبرنگاران داخلی و خارجی پیرامون جنگ، مسائل داخلی، سیاست خارجی، مسائل قضایی

س - هفته پیش ملاقاتی با هیأت فلسطینی به ریاست هانیالحسن داشتید، در این دیدار چه مسائلی مطرح شد؟

در این دیدار مسائلی در مورد ایران و عراق، لبنان، اتحاد لیبی و سوریه مطرح شد. همچنین راجع به خلیج فارس نیز بحثهایی شد.

س - با توجه به اینکه اصل تفکیک قوا در قانون اساسی پذیرفته شده است، در چندین مورد مشاهده شده است که افراد قوه مقننه تصدّی مقام قضا را نیز به عهده داشته‌اند، نظر جناب عالی چیست؟

ج - البته این اصل باید مراعات شود. در مورد قضاوت شرعی باید گفت که قضات شرع به عنوان یک وظیفه شرعی عمل میکنند و نه به عنوان یک وظیفه دولتی و مسؤولیت اداری. البته این امر باید به طور صریحتر و روشنتر در اولین فرصت مطرح شود تا این مسأله برای مجلس و شورای نگهبان کاملا روشن شود و آنها نیز نظرشان را بدهند که اگر مانعی به نظر میرسد، باید از نقض قانون اساسی جلوگیری کرد.

س - آیا جنگ  ایران و عراق باعث عقب افتادن مسأله رسیدگی به گروگانها خواهد شد؟

ج - البته هیچ حادثهای نمیتواند در این امر بیتأثیر باشد. اما فکر نمیکنم این موضوع تأثیر زیادی روی مسأله گروگانها داشته باشد. این امری است که کمیسیون ویژه باید تحقیق کند.

س - طبق اطلاعات رسیده، یاسرعرفات و هانیالحسن برای میانجیگری بین ایران و عراق فعالیت میکنند، با توجه به اینکه ایران قبلا مخالفت خود را در این مورد اعلام کرده بود، نظر شما به عنوان رئیس قوه مقننه چیست؟

ج - یادم نمیآید که با این کار اعلام مخالفت شده باشد. البته تصمیمی هم در این مورد گرفته نشده است. اما مخالفتش روشن نیست.

س - آیا بقیه اعضا کابینه فردا به مجلس معرفی میشوند؟

ج - معلوم نیست همه اعضا باقیمانده معرفی شوند. اما تعدادی از آنها معرفی خواهند شد.

س - در صورتی که آمریکا رسیدگی بهاموال شاه معدوم را به دادگاههای آن کشور واگذار نماید، موضع مجلس در قبال گروگانها چه خواهد بود؟

ج - فکر میکنم این مسأله باید قبلا حل شود تا بتوانیم تصمیم نهایی خودمان را در مورد گروگانها بگیریم. این جزو شرایطی است که امام هم اعلام کرده است و مجلس هم روی آن پافشاری میکند.

س - آیا مجلس در جلسه فردا رسیدگی بهوضع گروگانها را دنبال خواهد کرد.

ج - بله

س - به نظر شما اعضای کمیسیون ویژه برای رسیدگی بهوضع جاسوسان باید چه شرایطی داشته باشند؟ فکر میکنید آیا تسریع در رسیدگی بهاین مسأله در درگیری مرزی اثر دارد؟

ج - در مورد شرایط رسیدگی، مجلس تصمیم میگیرد. بناست درباره شرایط انتخاب شوندگان و شیوه انتخاب در جلسه بعد صحبت کنیم.

فکر میکنم باید افرادی باشند که آشنا به سیاست خارجی و وضع جهانی و مطلع از مسائل اقتصادی و آشنا با مقررات بینالمللی باشند که بتوانند این مسأله را با تمام ابعاد بررسی کنند. در پاسخ به بخش دوم سؤال، بیتأثیر نیست. چون ما حرکات عراق را در مرز جدا از توطئه آمریکا نمیدانیم. اینکه چه مقدار تأثیر داشته باشد و آیا مسأله گروگانها عداوت آمریکا را نسبت به انقلاب اسلامی ایران کم میکند، هنوز دارای علامت سؤال است و خیلی مشخص نیست.

آمریکا اگر با انقلاب ما مخالف است، در رابطه با گروگانها نیست، آنها پیش از گروگانگیری با ما مخالف بودند و این مخالفت ریشهدار است و تحقیقآ بعد از آزاد شدن گروگانها مسائل ما و آمریکا بهآسانی حل نمیشود.

س - نامهای از یک نماینده کنگره آمریکا از طریق سفیر الجزایر بدست شما رسید. اگر ممکن است راجع به محتوای نامه توضیح دهید؟

ج - این نامه خاص در نظرم نیست، ولی نامههای بسیار زیادی میرسد. دیروز از طریق سفارت الجزایر 25 نامه آمده بود که اکثر آنها مربوط به خانوادههای گروگانها بود که همه آن را به سفارت فرستادم.

س - آقای رجایی اعلام کردهاند که ایران آماده پذیرش میانجیگری بین ایران و عراق است در صورتی که عراق موضع انسانی و اسلامی در برابر ایران بگیرد. آیا به نظر شما این گفته هماهنگ با فرمان امام خمینی مبنی بر صدور انقلاب میباشد؟

ج - مثل اینکه از مسأله صدور انقلاب برداشت نادرستی میشود. هیچ وقت نظر امام یا دیگران این نبوده که با جنگ و دعوا میخواهیم انقلاب را صادر کنیم. انقلاب ما یک انقلاب فکری و مکتبی است و نظر ما این است که باید فکر و مکتبمان را تبلیغ کنیم. معنی پذیرفتن میانجیگری در جنگ این نیست که ما حرفمان را نزنیم و فکرمان را تبلیغ نکنیم. البته از آن طرف هم میدانید که تبلیغ فکر برخوردهایی را به دنبال دارد و این برخوردها میتواند معقولتر و انسانیتر باشد، لازم نیست هر برخوردی با جنگ حل شود.

س - بنا بر یک گزارش، هیأتی از شوروی به منظور مذاکره جهت خرید نفت و گاز به ایران آمده است. با توجه به ارسال اسلحه از سوی شوروی به عراق، نظر و نقش مجلس در این باره چیست؟

ج - من هنوز در جریان هدف و رسالت هیأتی که آمد، قرار نگرفتهام. فقط خبر آن را شنیدهام.

س - در برابر اعمال غیرانسانی پلیس انگلستان با دانشجویان مسلمان ایرانی عکسالعمل اولیه مجلس بیتأثیر نبوده است، اما به چه دلیل این امر پیگیری نشد؟ در همین رابطه، روابط ایران و انگلیس را چگونه میبینید؟

ج - روابط کنونی ما تلخ است و مطلبی را که ما گفتیم، پیگیری خواهد شد.

س - موضع شما در برابر حمل سلاح روسی به عراق چیست؟ با توجه به اینکه ستاد ارتش در اعلامیه دیروز خود اطلاع داد که کشتی روسی حامل جنگافزار برای عراق از اروند گذشته است؟

ج - طبیعی است که موضع ما، مخالفت جدی باشد. صحیح نمیدانیم کشوری که با ما در حال جنگ است، از طرف کشورهای دیگر، تغذیه شود.

س - مجلس در نظر ندارد اعتراضی به دولت شوروی بنماید؟

ج - در رابطه با جنگ ایران و عراق باید تصمیماتی بگیریم.

س - فکر میکنید ماهیت درگیری ایران و عراق چیست؟

ج - من این درگیری را بخشی از یک توطئه بزرگ میدانم. این مسأله سادهای نیست و بهانههایی که دارد برای درگیریهای شدید کافی نیست. توطئهای که ضرر و سودشان معلوم نیست. به هرحال مشغول توطئه بزرگتری هستند که بخشی از آن به عهده عراق گذاشته شده است.س - در ارتباط با درگیری ایران و عراق چه پیامی برای مردم دارید؟

ج - نباید مردم از این برخوردها نگرانی داشته باشند و باید آمادگیشان را برای هرگونه فداکاری و دفاع از کشور و حمایت از ارتش و سپاه و ژاندارمری اعلام کنند و عملا وارد حمایت شوند، زیرا انصافآ ارتش، سپاه و ژاندارمری فداکارانه مشغول فعالیت هستند و هیچ چیز به اندازه حمایت مردم و اظهار آمادگی مردم برای حمایت در روحیه آنها مؤثر نخواهد بود و مردم از این شایعه پراکنیها که ممکن است این جنگ بهداخل مرزها کشیده شود، ترسی به خود راه ندهند.

س - ارتباط این جنگ با مسائل داخلی عراق چیست؟

ج - یکی از ادله اقدام عراق حل کردن مشکلات داخلی خودش است و به این وسیله افکار عمومی را متوجه مرز میکند برای اینکه در داخل بتواند قساوت و خشونت به خرج دهد که این روزها قساوتش را تشدید کرده است. تحقیقآ عراق هیچ وقت فکر نمیکند که در این جنگ از این طریق امتیازی بتواندبگیرد. این درگیری بهره خارجی برای او نخواهد داشت و ادعاهایی که در مورد بعضی مناطق دارد، بهانه میباشد.