مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی با خبرنگاران خارجی پیرامونشرایط خاتمه جنگ تحریک کشورهای عربی علیه ایران
س - علیرغم اینکه مطلع هستیم، جنگ بر جمهوری اسلامی ایران تحمیل شده و با توجه به‌اینکه تمام امکانات برای یک حمله نهایی جهت پایان بخشیدن به‌جنگ در پیش است، آیا این حرکت، کشورهای عربی را علیه ایران تحریک نمی‌کند؟
ج- ما نمی‌دانیم کشورهای عربی چه مقدار تابه حال وارد گود شده‌اند و می‌توانند وارد شوند. ممکن است تحریکشان بکنند و بعضی‌هایشان کار زیادی نمی‌توانند انجام دهند. ما تا آنجا که می‌دانیم کشورهای عربی که با عراق موافق بوده‌اند، تابه‌حال اقدامی به نفع عراق کرده‌اند و همین مقداری هم که کرده‌اند، پشیمان خواهند شد. چون سودی نخواهند برد و ما بعید می‌دانیم از این مقداری که تابه‌حال اینها جلو آمده‌اند بیشتر اقدام کنند.
اگر از مقاومت عراق مأیوس شوند، شاید بیشتر به‌طرف ما بیایند و واقعیت‌ها را بپذیرند. از طرفی یک سوءظنی ممکن است الان داشته باشند که ما بعد از سقوط حزب بعث در عراق در مسائل داخلی عراق دخالت کنیم، ولی وقتی که عملا دیدند دخالت نمی‌کنیم و کار عراق را به مردمش واگذار می‌کنیم، این سوءظن از بین خواهد رفت و عراق به‌صورت یک کشور عربی مستقل خواهد ماند. ما فقط به استقلال عراق کمک می‌کنیم، طبعآ کشورهای عربی هم از ما راضی می‌شوند. الان شاید باور نکنند و بعدآ عملا ببینند ما چگونه رفتار می‌کنیم، شاید با ما همکاری کنند و ما از آن جهت نگرانی نداریم.
س - نظرتان در مورد حمایت دولت ایران از مبارزین فلسطینی و حرکت‌های اسلامی به‌ویژه حرکت شیعیان لبنان و درگیریهای اخیر چیست؟
ج - ما از این درگیریها که بین فلسطینی‌ها و « امل » جریان دارد، ناراضی و مخالف هستیم و گروهی را فرستاده‌ایم برای اینکه آن نزاع را اصلاح کنند و این طور نیست که طرفین صد در صد از ما حرف شنوی داشته باشند. فلسطینی‌ها مخصوصآ جناح اکثریت یعنی سازمان آزادیبخش به خاطر همراهی با مصر و اردن و یا به‌خاطر دوستی که با بغداد دارد، روابط گرمی با ما ندارند. لذا آنها از ما حرف شنوی ندارند و گروه امل این طور نیست که کاملا از ما حرف شنوی داشته باشد و اگر منظور حزب‌اللّه در لبنان است آنها از ما حرف شنوی دارند و در این ماجرا دخالت نمی‌کنند و مخالف با این جنگ‌های داخلی هستند و اگر چیزی به آنها بگوییم از ما می‌پذیرند. اما گروه امل چنین پذیرشی ندارند. گاهی قبول می‌کند، گاهی هم نمی‌پذیرد. یکی دوبار تا به‌حال ما دخالت کرده و جنگ را خاتمه داده‌ایم. این بار هم دخالت می‌کنیم، تا ان‌شاءاللّه به درگیریها خاتمه دهیم. ولی آنجا فتنه‌انگیزهایی هستند که شاید به‌صورت جاسوس یا عوامل دست‌های خارجی، متأسفانه این فتنه را همیشه راه می‌اندازند.
س - روابط جمهوری اسلامی ایران با غرب به ویژه فرانسه و آمریکا چگونه است؟
ج- ما هیچ وقت مصمم نبوده‌ایم که با غرب قطع رابطه کنیم. با ادله زیادی ما ترجیح می‌دهیم که روابط‌مان را داشته باشیم. ولی آنچه که نمی‌خواهیم سلطه غرب است. در رژیم گذشته غرب در ایران سلطه داشت و آمریکا در امور داخلی دخالت می‌کرد و استقلال ما آن زمان مخدوش بود. ما می‌خواهیم روابط حسنه و دوستانه باشد و تلاش می‌کنیم که روابط بهتری برقرار کنیم که البته غربیها معمولا به روابط مساوی طرفین قانع نیستند و تمایل دارند که زور بگویند و افکار سیاسیشان را تحمیل کنند. و اگر دست‌شان باز باشد، مخصوصآ آمریکا در روابط اقتصادی استفاده‌های بیشتری می‌برند.
در مورد فرانسه باید بگویم که روابط فرانسه خیلی با ما تیره بود و تقریبآ در جنگ شریک عراق بوده و هنوز هم خیلی پیشرفت نکرده و مرکز ضدانقلاب بوده و تروریستها در آنجا به‌نام پناهنده سیاسی جمع شده‌اند و فعالیت می‌کنند و این برخلاف روابط خود فرانسه هم هست که اخیرآ دارد بهبود پیدا می‌کند.
ولی هنوز اول کار است و خیلی پیشرفت نکرده‌ایم. در مورد آمریکا نیز باید
بگویم که آمریکا باید گذشته را اصلاح کند، بعد از آن که احساس کرد در ایران دیگر نفوذ استعماری ندارد. شما دیدید که شاه را برد و در آمریکا پناه داد و بنا داشتند فعالیتشان را تشدید کنند که ما هم شدیدآ برخورد کردیم و آنها پیشقدم شدند و روابطشان را با ما قطع کردند و اموال ما را در آنجا بایکوت نموده و توطئه وسیعی علیه ما کردند.
و ما معتقدیم که در جنگ هم دست آمریکا وجود دارد و هم کشورهایی مثل مصر، عربستان سعودی و کویت که تقریبآ به نحوی عامل آمریکا در منطقه هستند و در این جنگ به بغداد کمک می‌کنند. و ما باز هم می‌گوییم اگر آمریکا دست از شیطنت بردارد و قانع شود که مثل یک کشور عاقل دنیا دنبال روابط صحیح باشد، بعد از اینکه این را اثبات کند، ما الان به آمریکا سوءظن داریم ولی اگر اثبات کند که واقعآ دیگر خواهان شرارت و شیطنت نیست، آن موقع ما می‌توانیم با آمریکا روابط داشته باشیم ولی با شیطنت‌هایی که می‌کند بعید به‌نظر می‌رسد به زودی یک چنین روزی پیش بیاید.
س - نظرتان در مورد خاتمه دادن به وضعیت جنگ تحمیلی عراق علیه کشورمان از طریق مذاکره چیست؟
ج-ما مذاکره را مشروط به‌این کرده‌ایم که بپذیرند عراق متجاوز بوده و مسئول جنگ است. مذاکره براین اساس باشد که چه کیفری برای متجاوز باید در نظر بگیریم؟ یعنی مذاکره سر هیچ چیزی را در این جریان ما قبول نمی‌کنیم، جز کیفر متجاوز که اینها همه در شرایطی است که پذیرفته شود که عراق متجاوز بوده و جنگ را شروع کرده است.
س- امام امت در سخنان خود سفارش بر وحدت میان همه کسانی که مسئولیت در کشور دارند، فرموده و تأکید کردند که هرگونه برخورد را کنار بگذارند تا دولت بتواند در خدمت مردم باشد. این تأکید ما را به‌این فکر وامی‌دارد که میان شما شاید یک مبارزه‌ای برای قدرت باشد، آیا چنین است؟
ج- البته در این جا هم مثل سایر جاها اختلاف نظر در مسائل کشور وجود دارد. خصوصآ الان دو جناح نسبتآ قوی در کشور ما هستند که اینها بر سر نحوه اداره و نقش دولت و بخش خصوصی در امور اختلاف نظر دارند که این دو جریان در مجلس هم هست. در دولت هم هستند. در بین علماء و طلبه‌ها هم هستند. بین دانشگاهیان و کل جامعه این دو طرز تفکر وجود دارد. این تفکرها در تشکیل دولت و تعیین وزیر و در مسئولیتها همیشه برخورد
می‌کنند. شاید در حقیقت دو حزب بی‌نام باشند. یعنی اگر این دو جریان در غرب بود، تبدیل به دو حزب می‌شدند. ولی در اینجا دو حزب مجزا نشده‌اند. حتی در داخل حزب جمهوری اسلامی هم این دو طرز تفکر وجود دارد و دو جناح هستند.
بنابراین امام نصیحت‌هایی که می‌کنند در همین رابطه است که این دو جریان حالت انتقاد داشته، حالت درگیری و تضعیف همدیگر را نداشته باشند و نصیحت کردند که برخوردها به‌حدی نرسد که وحدت جامعه را مخدوش کند. البته در یک کشور که دارای دموکراسی است در انتخابات هر گروهی که رأی اکثریت می‌آورد، آنها مسئولیت را می‌گیرند و فکر خودشان را القاء و عمل می‌کنند.
س - خبرنگار ایتالیایی: چرا با وجود تکذیب روابط سوریه و عراق از سوی وزیر سپاه پاسداران در بسیاری موارد، این 2 کشور با یکدیگر ارتباط سیاسی دارند؟
ج- اکنون از طریق آمریکا و عاملش در منطقه، یعنی اردن، تلاش می‌شود که روابط سوریه و عراق را حسنه نمایند. بلی، این واقعیتی است که اینجا می‌بینیم و تحقیقآ اگر روابط سوریه و عراق حسنه شود، طبعآ روابط سوریه و آمریکا هم تحول خواهد یافت. برای آنکه در آن صورت، آمریکا از سوریه راضی خواهد بود. چون هر جریانی که امروز علیه ما به‌هر نحوی فعالیت می‌کند، مورد قبول آمریکاست. این هم قدمی است به‌سوی آمریکا.
اختلافات بین سوریه و بغداد بسیار جدی است و ما خیلی بعید می‌دانیم که آنها بتوانند مشکلاتشان را حل کنند و به علاوه سیاست آقای حافظ اسد و سیاست سوریه، یک سیاست مستقل و انقلابی است. جمع‌کردن عراق و سوریه، الان بسیار مشکل است. یک طرف، انقلابی و طرف دیگر، کاملا وابسته. یکی طرفدار جدی آزادی فلسطین و دیگری در کنار کمپ دیوید، و بعید است که آنها بتوانند با هم همکاری کنند.