مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی درباره توان هستهای ایران
این سئوال جنبه فنی دارد که من صلاحیت جواب دادن ندارم!!
ضا امراللهی گفت: نوشته آیت الله هاشمی رفسنجانی در پاسخ به نظرسنجی سازمان در ۲۷ اردیبهشت ۶۱ از سوی سیدجمال ساداتیان رئیس دفتر رئیس مجلس به اینجانب به عنوان رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ابلاغ شد. این نوشته نشان میدهد هاشمیرفسنجانی نابغهای بود که خیلی خوب دورترها را میدید و مردم ما قاضی بزرگی هستند که آیندهنگری ایشان را امروز قضاوت میکنند. با این مقدمه شایسته است که نظرات ایشان را در خصوص صنعت هستهای و به خصوص نیروگاه بوشهر به دقت ملاحظه فرمایید.
متن این نوشته به شرح زیر است:
لطفاً عقیده خود را راجع به تکنولوژی هستهای بیان فرمایید؟
بسمه تعالی.
معتقدم که تکنولوژی هستهای در خدمت بشر باشد و بسیاری از مشکلات و نیازهای رو به رشد انسان را حل کند و هم ممکن است آثار سوء و مخرب داشته باشد و به هر حال امروز وجود دارد و نمیتوان از آن صرفنظر کرد، ولی باید تلاش کرد که جلوی آثار سوء آن را گرفت.
چه میزان تحقیق و مطالعه را در این تکنولوژی برای کشور ما توصیه مینمایید؟
برای علم و تحقیق نمیشود حد معین کرد و کشور ما جدا از کشورهای دیگر نمیتواند تصمیم بگیرد، به هر حال جامعه نباید در این علم و فن از جوامع مشابه به عقب باشد بلکه باید پیشتاز و خطدهنده باشد.
آیا به نظر شما در کشور ما داشتن یک راکتور قدرت برای تأمین قسمتی از نیروی برق و انتقال تکنولوژی هستهای برای پیشبینی مسائل درازمدت، موردنیاز است؟
البته مورد نیاز است و غفلت از آن درست نیست.
با توجه به اینکه در پنج سال اخیر قیمت نیروگاههای اتمی بیش از ۲ برابر شده است چه وقت باید این کار را شروع کرد؟
دیر هم شده، هر چه زودتر باید اقدام کرد. خوشبختانه ما قسمت عمده امکانات را از پیش با قیمت ارزانتر در اختیار داریم.
آیا وقتی که تمام کشورهای منطقه و اطراف ما با کوشش زیاد مترصد دستیابی به این تکنولوژی هستند، ما هم باید همان کوشش را داشته باشیم؟
ما نباید از دیگران تقلید کنیم، ممکن است بتوانیم بیش از آنها کوشش کنیم و ممکن است نتوانیم. به هر حال با توجه به امکانات و سایر برنامهها و با رعایت اصل استقلال و سیاست نه شرقی نه غربی باید به سرعت اقدام کنیم.
آیا با توجه به آینده این تکنولوژی، دستیابی به آن میتواند در حفظ استقلال مملکت تأثیر داشته باشد؟
آری میتواند و بلکه باید گفت حتماً تأثیر دارد.
آیا راهحلهای معمولی که در تمام نیروگاههای اتمی و کشورهای صاحب این تکنولوژی در حفظ محیطزیست و دفن زبالهها انجام میگیرد، میتواند در کشور ما هم قابل قبول باشد؟
این سئوال جنبه فنی دارد که من صلاحیت جواب دادن ندارم، جواب آن را از متخصصان متعهد بگیرید.
چنانچه هزینه تکمیل یک واحد نیروگاه اتمی بوشهر حدود ۱۵ الی ۲۵ درصد از هزینهای باشد که لازم است جهت ساخت یک نیروگاه اتمی جدید با همان قدرت پرداخت گردد، آیا این هزینه به دارا شدن این تکنولوژی و تربیت گروهی از متخصصین این فن و تأمین ۱۲۰۰ مگاوات برق میارزد؟
آری باید همان واحد بوشهر را تکمیل کرد.
با توجه به اینکه بیش از هفتاد درصد واحد یک نیروگاه بوشهر ساخته شده است و تقریباً تمام وسائل نصب نشده نیروگاه در اختیار دولت جمهوری اسلامی ایران میباشد، و با توجه به کمبود نیروی برق در کشور و نیاز به انتقال تکنولوژی هستهای:
الف- آیا باید نیروگاه بوشهر را زیر باران، گرما و رطوبت رها کرد و از بین برد؟
خیر جایز نیست و این تخریب مصلحت جامعه و اتلاف بی تالمال است.
ب - آیا باید (واحد ۱) نیروگاه بوشهر را تکمیل و از آن به صورت «کلید در دست» بهرهبرداری کرد؟
مقصود از عبارت «کلید در دست» را درست متوجه نمیشوم.
ج- آیا باید (واحد ۱) نیروگاه بوشهر را با سرعت کم و با مشارکت متخصصین ایرانی ساخت و از آن بهرهبرداری کرد؟
لازم نیست کند حرکت کنیم. باید با سرعت حرکت کرد و حت الامکان از متخصصین ایران و در حد نیاز از متخصصین سالم خارجی م یشود استفاده کرد.
د - آیا باید نیروگاه بوشهر را رها کرد و درصورتیکه در آینده نیازی به انرژی هستهای بود مجددًا تأسیسات جدیدی بر پا کرد؟
خیر. این کار جایز نیست
اگر راههای دیگر به فکر شما میرسد اضافه نمایید.
راه دیگری به نظرم نمیرسد.
هر نوع توصیه یا توضیح دیگری که دارید در این قسمت اضافه فرمایید.
فکر میکنم همه مساعی را باید در جهت حفظ مردم اطراف این نیروگاه از خطرات احتمالی تشعشعات اتمی و سایر عوارض احتمالی به کار برد و مردم را در جریان گذاشت و امکان سمپاشی را از دشمنان گرفت. لازم به تذکر است که این پاسخگویی فقط جنبه مشورتی داشته و هیچگونه تعهد و مسئولیتی برای جنابعالی ایجاد نخواهد نمود و تصمیمگیری نهایی با نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی خواهد بود.