مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی ( دوره دوم – جلسه 11 )

بسمه تعالی
مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی
دوره دوم – اجلاسیه اول
1363 – 1364
صورت مشروح مذاکرات جلسه علنی روز پنجشنبه چهاردهم تیرماه 1363
    فهرست مندرجات :
1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید.
2- بیانات قبل از دستور آقایان : موحدی ساوجی ، حیدری و صدر طباطبائی
3- تذکرات نمایندگان به مسؤولان اجرائی کشور به وسیله آقای رئیس
4- قرائت گزارش از شعبه 3 در مورد پرونده انتخاباتی آقای جاوید رمضان پور از حوزه انتخاباتی بندر لنگه و ارجاع آن به کمیسیون تحقیق.
5- قرائت گزارش 4 در مورد پرونده انتخاباتی آقای اکبر حمید زاده گیوی از حوزه انتخاباتی بوئین زهرا و ارجاع آن به کمیسیون تحقیق .
6- قرائت گزارش شعبه 12 در مورد پرونده انتخاباتی حسنعلی نجفی از حوزه انتخاباتی گچساران و کهکیلویه و ارجاع آن به کمیسیون تحقیق.
7- تصویب قانون اصلاح قانون انتخابات.
8- اعلام وصول 4 فقره لایحه از طرف دولت.
( ادامه رسیدگی به طرح دوفوریتی اصلاح قانون انتخابات و تصویب آن ).
9- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن.
جلسه ساعت هشت و سی دقیقه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل شد
1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید
    رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم. با حضور 185 نفر جلسه رسمی است. دستور جلسه قرائت شود.
    منشی- بسم الله الرحمن الرحیم. دستور جلسه یازدهم روز پنجشنبه چهاردهم تیرماه یکهزار و سیصد و شصت و سه هجری شمسی مطابق با پنجم شوال هزار و چهار صد و چهار هجری قمری.
1- قرائت گزارش شعب.
2- طرح قانونی اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی.
3- گزارش از کمیسیون تحقیق در خصوص پرونده انتخاباتی آقایان : سید علی حسینی زاده، طالب خیاطی، سید فرج الله افرازیده، مصطفی ذوالقدر، از حوزه های انتخابیه بروجن ، نوشهر‌، دشت آزادگان و میناب.
    رئیس- تلاوت کلام الله مجید را شروع کنید.
اللهم صل علی محمد و آل محمد
    اعوذ بالله من الشیطان الرجیم. فلا و ربک لایؤمنون حتی یحکموک فیما شجر بینهم ثم لایجدوا فی انفسهم حرجا مما قضیت ویسلموا تسلیما ولوانا کتبنا علیهم ان اقتلوا انفسکم اواخرجوا من دیارکم ما فعلوه الا قلیل منهم ولوانهم فعلوا ما یوعظون به لکان خیرا لهم و اشد تثبیتنا و اذا لاتیناهم من لدنا اجرا عظیما. ولهدیناهم صراطا مستقیما . و من یطع الله والرسول فاولئک مع الذین انعم الله علیهم من النبیین و الصدیقین والشهداء والصالحین و حسن اولئک رفیقا. ذالک الفضل من الله و کفی بالله علیما.
(صدق الله العلی العظیم-حضار صلوات فرستادند)
» سوره النساء آیه 69 الی 73 «
2- بیانات قبل از دستور آقایان : موحدی ساوجی ، حیدری و صدر طباطبائی
    رئیس- سخنرانان قبل از دستور را دعوت کنید.
    منشی- آقای موحدی ساوجی نماینده ساوه، آقای حیدری نماینده تفرش، آشتیان ، فراهان، آقای الموسوی نماینده رامهرمز، هفتگل.
    موحدی ساوجی- سلام علیکم و رحمه الله. بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین و الصلوه والسلام علی رسوله و آله الائمه المعصومین.
    اعوذ بالله من الشیطان الرجیم. یا ایها الذین آمنوا کونوا قوامین بالقسط شهداء لله و لو علی انفسکم  اوالولدین والاقربین.(سوره النساء 135)
    » ای مردم با ایمان عدالت را برپا کنید و فقط برای خدا گواهی دهید اگر چه به ضرر خود و یا والدین ویا نزدیکان و خویشان شماباشد. «
    با درود و سلام بر ارواح طیبه انبیاء و اولیاء و همه صالحین و صدیقین و شهیدان راه خدا و با آرزوی سلامتی و عزت و قدرت و نصرت و پیروزی برای رزمندگان عزیز اسلام و امت ایثارگر. در این چند دقیقه ای که به عنوان نطق قبل از دستور فرصتی برایم دست داد لازم می بینم به چند نکته اشاره کنم:
    نخستین و اولین مطلبی که لازم است همه ما به آن توجه کنیم اینکه هدف و انگیزه حکومت کردن در یک نظام جمهوری اسلامی و مسؤولیت پذیرفتن چیست. ما در اینجا بهترین سخن را سخن حضرت علی علیه السلام و بهترین سیره و روش را باز روش حکومتی امیرالمؤمنین علیه الصلوه و السلام می بینیم. آنجا که این عباس در محل ذیقاربر آن حضرت وارد میشود و میگوید دیدم که علی علیه الصلوه و السلام کفش خودش را وصله میزند. وقتیکه علی علیه السلام مرا دید فرمود که این کفش و این نعلین را چه قدر می بینی که ارزش داشته باشد، گفتم این که ارزشی ندارد. فرمود: والله لهی احب الی من امرتکم الا ان اقیم حقا اوادفع باطلا( نهج البلاغه خ33) به خدا قسم این کفش پاره از زمام داری شما نزد من عزیزتر و محبوب تر است مگر اینکه حقی را برپا و باطلی را دفع کنم. نمایندگان محترم! اینجانب برای خود و همه مسؤولان این تذکر را لازم می بینم که ما امروز وارث نظامی هستیم و در واقع دست اندرکاران اداره اجتماع و نظامی هستیم که بندگان مؤمن و مجاهد و ایثارگر خدا در این کشور به نام اسلام و برای خدا و اطاعت از فرامین مقام معظم رهبری انقلاب اسلامی یعنی امام امت قیام و جهاد کرده اند و
    رژیم ستم شاهی را ساقط و جمهوری اسلامی را حاکم و تاکنون دهها هزار شهید و شاید چند صدهزار مجروح در این راه تقدیم نموده اند. تا اینکه حکومت صالحان و عدالت اجتماعی برقرار گردد و ظلم و تبعیض و فقر و فساد از بین برود. اگر مسؤولان و مدیران نظام جمهوری اسلامی مراقب و هوشیار نباشند و در ضعفها و انحرافها قاطعانه نایستند آفتها و بلاهای خطرناکی انقلاب اسلامی ما را تهدید می کند که اهم آنها عبارت است از :
    1- رفاه طلبی و امتیاز خواهی به جای زهد و ایثارگری و ساده زیستی. مخصوصا در میان متصدیان امر و بالاخص قشر روحانی که پیشتازان انقلاب اسلامی بوده اند و امروز در واقع پیشگامان دفاع از انقلاب اسلامی نیز می باشند. امروز مردم همه چیز و همه کس را زیر نظر دارند و از ما توقع دارند که از همه به شیوه زندگی و حکومت پیامبر علیه السلام نزدیک تر باشیم، و لباس و خوراک و مسکن و وضع زندگی خود را و همچنین فرزندان و نزدیکان خود را ساده و بی آلایش بلکه در سطح مردم مستضعف قرار دهیم. علی علیه الصلوه والسلام در این زمینه میفرمایند » ان الله تعالی فرض علی ائمه الحق ان یقدر و انفسهم بضعفه کیلا یتبیغ بالفقیر فقره «
خداوند بر پیشوایان حق واجب ساخته که خود را به توده های ضعیف و فقیر بسنجند و زندگی خود را در سطح زندگی آنان قرار دهند تا فقر و تنگدستی فقیر وی را رنج ندهد.
    2- توصیه و پارتی بازی به جای مواسات و برابری آفت دومی است که انقلاب اسلامی ما را و جمهوری اسلامی ما را تهدید می کند. امیرالمؤمنین علیه الصلوه و السلام در نامه ای که به یارش محمدبن ابی بکر نوشته میفرمایند: » و ان تکن لهم حاجه یواسی بینهم فی مجلسه و وجهه لیکون القریب و البعید عنده سواء «
    زمامدار باید با مردم نیازمند و گرفتار مواسات نموده همه را در مجلس و محضر و رسیدگی به کارشان یکسان مورد توجه قرار دهد. توصیه های ناحق و نابه جا و یا چند روی و چند چهره با مردم برخورد کردن مردم را از حکومت قانون و عدالت ناامید میکند و مایه تبعیض های ناروا و تضییع حقوق دیگران میگردد. در شرایط کمبود وسایل و لوازم زندگی و وجود سهمیه بندی چرا تحت عنوان نهادها و ارگانها اشیاء  وکالاها و لوازمی را که به سختی باید به دست مردم برسد به بعضی کارمندان عالی رتبه میدهند. این مساله ای است که من فکر میکنم در پاره ای از مناطق وجود دارد و اگر سهمیه ای به ارگانها و نهادها بدهند به عنوان اینکه یک اداره، یک نهاد که یک مؤسسه عمومی است، یک محل خدمت به عامه است مورد استفاده قرار بگیرد، هیچ کس ایرادی نمیگیرد. اما بحث این است، سهمیه به عنوان ارگان و نهاد اما آن کسانی که از آن نفع می برند و آن را دریافت می کنند کسانی هستند که در رده بالای آن نهادها و ارگانها مشغول کار هستند.
    مساله سوم و آفت سومی که انقلاب اسلامی ما را تهدید می کند غرور قدرت و برخورد خشن و تحقیرآمیز کارگزاران و مستخدمین دولت و خادمین ملت با مردم و مراجعین است. در اویل انقلاب تا یکی دو سال واقعا برخورد مراجع مربوط با افرادی که به آنها مراجعه میکردند، در ادارات ، مخصوصا در نهادها برخوردی توام با محبت ، مهربانی، اخلاق، تواضع، فروتنی در برابر مراجعین بود. اما متاسفانه هر چه که از انقلاب میگذرد هم مسؤولان ادارات و کارگزاران و کسانیکه مردم به آنها مراجعه می کنند و به آنها نیاز دارند خودشان را دارند در میان باب ها و در میان سدهایی مسدود می کنند که دسترسی مردم به آنها مشکل تر میشود و هم برخوردشان با مراجعین و با مردمی که گرفتارند، نیازمندند، کاری دارند، مشکلی دارند، برخورد طلبکارانه است. به جای اینکه مردم را ، این مردم مستضعف انقلابی فداکار ایثارگری که مال و جان و همه چیز خود را در راه خدا دارد تقدیم می کند، به جای اینکه ما مردم را ولینعمت خود بدانیم، مردم را مخدوم و خود را خادم بدانیم، می بینیم به عنوان کسانیکه باید طلبکار باشند، یا مسلط باشند یا افراد و مردم را زیر دست خود به حساب بیاورند برخوردهای بسیار بد، راندن مردم، راه ندادن مردم، به اطاق راه ندادن، با آنها درست گفتگو نکردن و سخن مراجعین را نشنیدن و گوش نکردن (رئیس- وقتتان تمام است) اینها شیوه هایی است که واقعا برای مردم تحملش بسیار دشوار و مشکل است. چون وقت من تمام است. البته در این زمینه مسائل دیگری داشتم، از جمله به کار نگرفتن افراد اهل و خبره و صالح و متعهد و متخصص و به کار گرفتن افراد بی تجربه، ناآگاه، ناشی و افرادی که در واقع ابن الوقت هستند. اینها چیزهایی است که واقعا خطر بزرگی دارد و ما در مراجعاتی که مردم به ما می کنند و شکایاتی که به ما نمایندگان می کنند و می بینیم از این مسایل بیشتر مردم گله دارند. امیدواریم که همه خدمتگزاران ، همه کارمندان، همه مسؤولان در همه رده ها در واقع احساس بکنند که خدمتگزار مردم هستند و خود را در خدمت مردم ببینند و وظیفه ای را که در قبال خدا و اسلام و انقلاب دارند نسبت به مردم ایفا کنند. والسلام علیکم و رحمه الله.
    منشی- آقای حیدری بفرمائید.
    حیدری- سلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
    اعوذ بالله من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیم-ولا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم. الحمدلله رب العالمین و العاقبه للمتقین والصلوه و السلام علی سیدنا خیر خلقه ابی القاسم محمد وآله الطاهرین و الطیبین. (حضار صلوات فرستادند).
    با سلام و درود فراوان بر ارواح پاک و مطهر تمامی شهیدانمان بخصوص شهدای جنگ تحمیلی که با نثار خون شان شهادت دادند که سرنوشت جنگ باید در میدان نبرد تعیین گردد. و با سلام و درود فراوان بر تمامی خانواده های معظم شهداء و با نثار خالصانه ترین سلامها و درودها بر امام بزرگوار که با رهنمودهای پیامبر گونه شان ملت ما را، مجلس ما را و دولت ما را در میان همه توطئه های رنگارنگ و وسوسه های خناسان در همه حال راهنما و رهبر بوده اند هر دوست و دشمن با داشتن حداقل انصاف شهادت میدهند که قبول رهبری بدون چون و چرای امام بزرگوار در همه ابعاد بزرگترین رمز این همه موفقیت ها و پیروزیها تاکنون بوده و نیز بزرگترین ضامن تداوم انقلاب و غلبه بر همه جنود شیطانی می باشد از این رو است که می بینیم دشمنان زخم خورده و در کمین نشسته انقلاب به طرق مختلف درصدد گسستن این عروه الوثقی هستند. این عمل گاهی از طریق کسانیکه به ظاهر خدمتگزار به اسلام هستند و خود خدمتگزار به این اسلام و ملت میدانند به اجرا در میاید و گاهی متاسفانه دوستان انقلاب نیز ناآگاهانه در جهت خواسته ها و نقشه های آنان گام برمیدارند و صحبت می کنند. زمانی جریاناتی علیه امام امت حضرت آیت الله العظمی منتظری راه افتاده بود که یکی از بزرگترین رسالت های خویش را در این میدانستند که به دیگران بفهمانند این فقیه عالیقدر فقیه نیست. البته با هجوم همه جانبه امت حزب الله و همیشه در صحنه و نیز شاخص های اصیل خط امام با یک عقب نشینی بسیار وسیع ناچار گشتند. این بار به نظر میرسد پا را فراتر گذاشته و سعی بر این دارند که اختلاف نظر فقهی افراد را با امام بزرگوار به میان مردم بکشانند و یا اختلاف نظر سیاسی خود را. بحث سر این نیست که چرا دارای چنین فکری و نظری هستند خوب، آزاد هستند ولی بحث سر این است که چرا سعی بر این میشود که این مسایل به میان مردم و جامعه کشیده شود. آیا فکر نمیشود که این کار حداقل زمینه ساز سوء استفاده بسیار دشمنان انقلاب و اسلام خواهد بود و به نوعی موجب تفرقه و بحث و جدل های بی مورد درباره رهبری قاطع و همه جانبه انقلاب میگردد. البته ملت ما بیدار و هوشیار است. آنان که به دنبال ندای فطرت شان با تمام وجود با نثار عزیزترین عزیزان شان مرجعیت و رهبری همه جانبه نایب بر حق امام زمان شان را یافته اند و باور نموده اند با تمام قدرت و آگاهی نمی گذارند که این انحرافات کوچکترین خللی در انقلابشان ایجاد نماید.
    برادران و خواهران محترم نماینده! نکته مهم دیگر آنکه پیام امام بزرگوار در افتتاح دومین دوره مجلس یادمان نرود. حل مسائل مهمی را که امام به عهده این دوره مجلس گذاشته اند فراموش نکنیم. امت شهیدپرورمان که خود را مقلد و تابع بی چون و چرای امام در همه ابعاد میدانند از نمایندگان محترم خود انتظار بیشتر دارند که هر بیشتر و سریعتر در این جهت گام بردارند.. ملت ما بخصوص در این انتخابات به خوبی نشان داده اند که کاملا دارای خط مشی سیاسی و اقتصادی الهام گرفته از رهنمودهای امام شان هستند. امام بزرگوار حل مسایل مهم اقتصادی، مبارزه با تورم، حل مساله مسکن، زمین ، رسیدگی هر چه بیشتر به امور محرومان و قشر های کم درآمد، حل مسایل کشاورزی را از مهمات امور کشور دانسته و به عهده این دوره مجلس گذاشته اند. نکند خدای ناکرده با امروز و فردا کردن و پایان یافتن این چهار سال که مسلما بزودی خواهد گذشت در پیشگاه خدا، امام زمان و نایب بر حقش و شهیدان امت مان خجل و شرمنده گردیم. برای انجام این امر خطیر با توجه به تجربیات این چند سال پیشنهاد میشود که هیاتی از نمایندگان مجلس بخصوص مجتهدین آن، شورای نگهبان، شورای علی قضایی و دولت تشکیل شود و روی این موضوعات با نظر مساعد و با جدیت تمام کار کنند، و هر جا که اختلاف نظر هست به قول شهید بزرگوار آیت الله دکتر بهشتی نظرات حضرت امام را ملاک و معیار قرار دهند،

و براساس آن به حل معضلات بپردازند و بدین ترتیب دیگر جایی برای دستاویز قرار دادن اختلاف نظر فقهی باقی نمی ماند. زیرا مردم ما که ما نمایندگان آنها هستیم همگی تابع امام هستند.
    نکته مهم دیگری که حضرت امام در پیامشان بسیار بدان توجه دادند مساله سیاست خارجی کشور است. نظام جمهوری اسلامی برای آنکه بتواند کاملا در خط خط نه شرقی، نه غربی ادامه حرکت بدهد باید از غلطاندن خود در موازین و معیارهای موجود بین المللی که تنها به منظور اعمال و ادامه سلطه قدرتهای استکباری وضع شده اند جدا احتراز نمایند. زیرا تجربه ثابت کرده است که هر حرکتی که در این شبکه جهنمی گرفتار شود از آنجایی که سرنخ آن در دست ابرجنایتکاران است نهایتا حرکت مزبور به نفع آنان مهار خواهد شد. و دیگر آنکه از آنجا که خاستگاه این انقلاب قلوب مردم محروم است طبیعتا جایگاه آن نیز همان خواهد بود. بنابراین خط مشی سیاست جمهوری اسلامی باید در جهت ارتباط هر چه بیشتر با مردم کشورها و بها دادن به آنان باشد.
    نکته دیگری که بسیار حائز اهمیت است (رئیس- وقتتان تمام است) دید ما و نحوه برخورد ما با دولت استو برادران و خواهران! همانطور که عرض نمودم مردم ما تابع امامند و حداقل انتظاراتشان این است که وکلای آنان نیز همانگونه باشند. امام بزرگوار دولت را دولت موفقی میدانند و میفرمایند » در وضعیت کنونی مسائل را روی هم بسنجند و اگر چیزی به نظرتان ناروا بود با وضع گرفتاریهای حاضر بسنجند وببینید اگر شما به جای دولت بودید با چه قدرتی می توانستند با مشکلات موجود مقابله کنید « و بدانید که روی هم رفته دولت تا کنون به وضع خارقالعاده ای خدمت کرده و نقائصی که هست مطمئنا اجتناب ناپذیر است. و با عملکرد دولت در این مدت کوتاه و خدمتهای ارزنده او در سراسر کشور باید گفت دولت موفق بوده است. عرض بنده این است که با توجه به این دیدگاه باید ما انتقادات، تذکرات و پیشنهادات خود را که بسیار لازم است نسبت به دولت مطرح نمائیم تا موجب رشد و تقویت هر چه بیشتر آن گردد.
    یک سری تذکرات بنده نسبت به برادران هیات دولت داشتم که دیگر وقتم تمام است والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
    منشی- آقای صدرطباطبائی نماینده یزد تشریف بیاورند.
    صدر طباطبائی- بسم الله وبالله و انالله و ما النصر الا من عندالله فالحمدلله والصلوه علی رسوله و علی آله آل الله و اللعن علی اعدائهم  اعداءالله من الان الی یوم لقاءالله اما بعد فقد قال الله: عسی ربکم ان یهلک عدوکم و یستخلف فی الارض فینظر کیف تعملون.
    به نام آنکه جان را حکمت آموخت                                                                            چراغ دل به نور جان برافروخت
    همتم بدرقه راه کن ای طایر قدس                                                                              که درازست ره مقصد و من نوسفرم
    با درود فراوان به امام امت و امت قهرمان و با سلام و درود به روان پاک شهیدان و با آرزوی پیروزی نهائی رزمندگان و با سلام به شما نمایندگان سخنم را که مربوط به سه موضوع است آغاز می کنم.
    موضوع اول، پیرامون خاطره هائی است که از تیرماه داریم. در هفتم تیرماه 60 هفتاد و دو ستاره و یک خورشید به سفینه خون نشستند و طی معراجی باشکوه و بی مانند به منظومه الله نورالسموات و الاارض پیوستند و در ظهر خونین روز جمعه یازدهم تیرماه 61 یار دیرین امام، مجاهد نستوه و عالم عالیمقام سومین شهید محراب حضرت آیت الله صدوقی تغمده الله بغفرانه و اسکنه فسیح جنانه در میعاد سرخ رمضان 1402 هجری و در محراب عبادت شربت شهادت نوشید و اکنون دو سال است که مردم مسلمان و متعهد ایران به ویژه شهروندان شریف دارالعباده یزد از فیض حضور و برکات وجودی و انفاس قدیسه این طائر قدسی و قدوسی محروم شده اند و هنوز که هنوز است ابعاد گسترده و پربار این شخصیت برومند و شاخص آنطور که باید و شاید شناخته نشده است. شهید صدوقی از نخستین کسانی بود که امام و نقطه نظرهای بلند و حرکت آفرین ایشان را شناخت و از همان اوان با تمام توان در راه محو آثار شوم استبداد داخلی و استعمار خارجی به تلاش و پیکار پرداخت. این مرد بزرگ از خصوصیات اخلاقی و سرعت انتقال و بینش مذهبی، سیاسی، اجتماعی خاصی برخوردار بود و همین ویژگی ها از معظم له یک شخصیت نمونه و ممتاز ساخته بود. اواخر دهه 1970 میلادی بود که فرعون مقبور، سادات منفور به تحریک استعمار نغمه ناموزون صلح با رژیم صهیونیستی را ساز و سازشکاری آشکار خود را با سفری نامیمون به قدس شریف آغاز کرد. در آن ایام در یزد به محضر شهید محراب رسیدم و آن مرحوم از سفر سادات به عنوان یک فاجعه بزرگ و یک خطر جدی برای جهان اسلام یاد می کرد و دیدید و دیدیم که این سفر پیش درآمدی شد برای قرار داد ننگین کمپ دیوید و سپس برای طرح هشت ماده ای فهد و مداخله مستقیم رژیم صهیونیستی در اوضاع داخلی لبنان و بقیه قضایا. آن مرحوم نخستین کسی بود که طی اعلامیه ای مستند و مستدل رژیم سفاک طاغوتی را مسؤول فاجعه سینما رکس آبادان در سال 1357 دانست و شناخت. آیت الله شهید با درک و شناختی ناشی و منبعث از نور فراست ایمانی همواره نسبت به بنی صدر خائن بدبین بود و همگان دیدیم که بنی صدر که بود و چه کرد. فعالیت های شهید محراب، در مبارزه با طاغوت و گروهکها و لیبرالها و در احداث پایگاههای بزرگ علمی، مذهبی، فرهنگی (که بنیاد صدوق در قم نمونه ای از آن است) خلاصه میشود زیرا آن مرحوم از شخصیت های معدود و کم نظیری بود که در تمام صحنه های حساس و سرنوشت ساز انقلاب از جبهه و پشت جبهه ، مناطق جنگ زده، زلزله زده تا حوزه علمیه و مجامع علمی و غیره حضوری فعال و چشمگیر داشت.
    در بیشتر شهرهای ایران شهید محراب را می بینی که بذر خدمتی افشانده و طرحی مفید را به ثمر رسانده و نهال همتی نشانده  »ان آثارنا تدل علینا فانظروا بعدنا الی الاثار. « نخستین شهید محراب علی علیه السلام میفرمایند. » الثناء باکثرمن الاستحقاق ملق و التقصیر عن الاستحقاق علی اوحسد. « و اینجانب صادقانه اعتراف میکنم که از وصف ویژگی های این عزیز از دست رفته که همواره یادش در خاطره ها و در تاریخ انقلاب شکوهمند و ناب ما به عظمت خواهد ماند عاجز و ناتوانم و در خطاب به روح پرفتوح آن شهید بزرگ سروده شاعر را زمزمه میکنم که میگوید:
    علو فی الحیاه و فی الممات                                                                                      لحق انت احدی المعجزات
    کان الناس حولک حین قاموا                                                                                     و فودنداک ایام الصلات
    کانک قائم فیهم خطیبا                                                                                            و کلهم قیام للصلوه
    اینجانب ضمن تقدیم مراتب تبریک و تسلیت خود و شما نمایندگان محترم به بازماندگان آیت الله شهید به ویژه فرزند برومندشان برادر بزرگوار حضرت حجت الاسلام آقای حاج شیخ محمدعلی صدوقی، خود را موظف میدانم که از پشت همین تریبون از برگزار کنندگان مراسم از بهشتی تا صدوقی صمیمانه تقدیر و تشکر نمایم.
    موضوع دوم سخنم مساله تامین آب استان یزد است که در زمان حیات سومین شهید محراب مطرح و پس از شهادت آن مرحوم توسط امام جمعه دیارمان حضرت آیت الله خاتمی پیگیری شد. این مساله عصر روز دوشنبه 11 تیرماه جاری در جلسه شورای اقتصاد که به ریاست نخست وزیر محترم تشکیل گردید مطرح شده و مقرر گردیده وزارت نیرو نسبت به ادامه مطالعه آبرسانی به یزد از سر شاخه های کارون اقدام نماید که امیدواریم اعتبار لازم جهت پیاده کردن این پروژه ضروری و طرح اسلامی، انقلابی و ملی منظور و تصویب گردد.
    استان یزد با مساحت تقریبی 60 هزار کیلومتر مربع و با جمعیتی حدود 450 هزار نفر در منطقه خشک و کویری قرار گرفته است و مرکز آن شهر یزد است که چونان مرواریدی سبز بر تارک کویر میدرخشد و شرط انصاف نیست که خشک طبعی طبیعت این نگین نفیس را نگون کند و ببلعد. و به مردم یزد می گویم امیدوار باشید که با تمام وجود در خدمت انقلاب و همواره از بهترین پیشتازان جبهه و پشت جبهه بوده اید به فضل الهی فراموش نخواهید شد » و اسئل الله من فضله «
    به فضل حضرت فیاض سبحان حل مشکلات آب استان.
    ضمنا این بنده به عنوان نماینده همین مردم بزرگوار و ارزنده بدون قصد تظاهر و خودنمائی و به دور از هر گونه عوام فریبی و انتظار وجیه المله شدن و هر چند که گفته اند: » به دشت آهوی ناگرفته مبخش « به اطلاع عموم مردم استان یزد میرسانم که به نام و اسم گرامی انوار مقدسه چهارده معصوم علیهم السلام معادل 14 ماه حقوق نمایندگی خود را کائنا ما کان به شماره حسابی که به منظور کمک به دولت خدمتگزار در جهت تامین آب استان یزد در نظر گرفته ام واریز خواهم نمود. و عزیزانی را سراغ دارم که با تفضلات الهی قضیه را دنبال خواهند کرد.
    بر این مژده گر جان فشانم رواست                                                                              که ملت بسی مؤمن و با وفاست.
    موضوع سوم، مساله مجلس و مسؤولیت نمایندگی و در سطحی وسیعتر
 مسؤولیت پذیری در جمهوری اسلامی است هر چند مصداق این شعرم که می گوید: » و غیر تقی یامرالناس بالتقی- طبیب یداوی الناس و حو علیل. « ولی سخنی از علی نقل می کنم که فرمود » الولایات مضامیر الرجال. « دولت مردان، اعم از روحانی و غیر روحانی ! موقف و موقعیت خویش را در یابید، خود را بسازید که اگر خویشتن را بسازید و در کوران حوادث خود را نبازید تمام قدرتهای شیطانی و استکبار جهانی ناگریزند سر خضوع و خشوع در برابر شما فرود آورند و خواهند آورد. ( رئیس- وقتتان تمام است) والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.(نمایندگان- احسنت)
3- تذکرات نمایندگان به مسؤولان اجرائی کشور به وسیله آقای رئیس
    رئیس- تذکرات نمایندگان مجلس به مسؤولان اجرائی کشور.
    آقای مجتهد شبستری نماینده تهران به وزارت راه در مورد اتمام راه صوفیان به شبستر تذکر داده اند.
    آقای نادی نماینده نجف آباد به وزارت اقتصاد و دارائی و سازمان برنامه و بودجه در مورد رعایت ماده بودجه سال 63 و بندهای تبصره 53 سال 63 تذکر داده اند.
    آقای غفاری نماینده تهران به وزارت نیرو در مورد تامین آب شهرک های اطراف تهران مخصوصا شهرک بعثت، به وزارت راه در مورد اسفالت راهای اطراف نهاوند، به دولت در مورد خرید گندم کشاورزان مخصوصا از کشاورزان مازندران تذکر داده اند.
    آقای قائمی نماینده خرامه و سروستان به وزارت پست و تلگراف و تلفن در مورد رفع نقص مخابرات خرامه و تکمیل و نصب دستگاه هزار شماره ای سروستان تذکر داده اند.
    آقای بابائی نماینده اسفراین به وزارت راه در مورد اجرای طرح راه اسفراین به شیروان تذکر داده اند.
    آقای اربابی نماینده چابهار به وزارت صنایع سنگین در خصوص تسریع در تحویل پنج دستگاه تانکر آب به فرمانداری چابهار تذکر داده اند.
    آقای مهبودی نماینده کازرون به وزارت کشاورزی در مورد تامین علوفه دامی عشایر و دامداران فارس، به وزارت بهداری در خصوص رفع کمبود پزشک شهرستان کازرون تذکر داده اند.
    آقای محمودیان نماینده بویراحمد به وزارت بهداری در مورد رسیدگی بوضع بهداری استان کهکیلویه و بویراحمد و تامین پزشک موردنیاز بویراحمد تذکر داده اند.
    آقای لطیف صفری نماینده اسلام آباد به وزارت کشور در خصوص حسابرسی و تعیین تکلیف شیوان و کمربندی، خودیاری شهروندان، وضع کسبه بلاتکلیف، توزیع برنج و هزینه های آن توسط فرماندار سابق اسلام آباد تذکر داده اند.
    آقای سید فضل الله حسینی برمائی نماینده درگز به وزارت راه و سازمان برنامه و بودجه در مورد خودداری از تعطیل قطعه دوم راه درگز به امامقلی تذکر داده اند.
    اولین دستور را شروع کنید.
4- قرائت گزارش شعبه 3 در مورد پرونده انتخاباتی آقای جاوید رمضان پور
از حوزه انتخاباتی بندر لنگه و ارجاع آن به کمیسیون تحقیق
    منشی- اولین دستورات گزارش شعب هست.
    رئیس- مخبر شعبه 3 آقای پورسالاری تشریف بیاورند.
    پورسالاری ( مخبر شعبه 3 )- بسمه تعالی
    گزارش از شعبه 3 به مجلس شورای اسلامی
    پرونده انتخاباتی حوزه انتخاباتی بندر لنگه مبنی بر انتخاب آقای جاوید رمضان پور در جلسه روز سه شنبه 12/4/63 این شعبه مورد بررسی قرار گرفت و به اتفاق آراء رد گردید.
    رئیس- اعتبارنامه آقای رمضان پور به کمیسیون تحقیق برای رسیدگی ارسال میشود.
    خلخالی- آقای هاشمی من هم اعتراض به این پرونده دارم.
    رئیس- آقای خلخالی هم نسبت به این پرونده معترض هستند.
5- قرائت گزراش شعبه 4 در مورد پرونده انتخاباتی آقای اکبر حمیدزاده
گیوی از حوزه انتخاباتی بوئین زهرا و ارجاع آن به کمیسیون تحقیق
    منشی- مخبر شعبه 4 تشریف بیاورند.
    متین (مخبر شعبه 4)- بسم الله الرحمن الرحیم.
    گزارش از شعبه 4 به مجلس شورای اسلامی.
    پرونده انتخاباتی حوزه انتخاباتی بوئین زهرا مبنی بر انتخاب آقای اکبر حمیدزاده گیوی در جلسه روز چهارشنبه 13/4/63 این شعبه مورد بررسی قرار گرفت و با اکثریت آراء تایید نگردید.
    رئیس- اعتبارنامه آقای حمیدزاده برای رسیدگی به کمیسیون تحقیق ارجاع میشود.
6- قرائت گزارش شعبه 12 در مورد پرونده انتخاباتی حسینعلی نجفی از حوزه
 انتخاباتی گچساران و کهکیلویه و ارجاع آن به کمیسیون تحقیق
    منشی- نایب رئیس شعبه 12 تشریف بیاورند.
    محمدرضا رحیمی(نایب رئیس شعبه 12)- بسم الله الرحمن الرحیم،
    گزارش از شعبه 12 به مجلس شورای اسلامی.
    پرونده انتخاباتی حوزه انتخاباتی گچساران و کهکیلویه مبنی بر انتخاب آقای حسنعلی نجفی در جلسه روز 12/4/63 این شعبه مورد بررسی قرار گرفت و با اکثریت آراء رد گردید.
    رئیس- اعتبارنامه آقای نجفی به کمیسیون تحقیق ارجاع میشود.
    عده ای از نمایندگان- ما اعتراض داریم.
    رئیس- اسامی معترضین را یادداشت کنید.
    منشی- آقای عباسی فرد، آقای محمودیان، آقای رهامی، آقای نبوی از بوشهر، آقای حسینی زاده، آقای سیدزاده و آقای صفری جزو معترضین هستند.
    رئیس- نه این مقدار دیگر آقایان ثبت نام نکنید چون وقت مجلس را خیلی خواهد گرفت.
7- تصویب قانون اصلاح قانون انتخابات
    رئیس- دیگر گزارش شعبه ندارید؟
    منشی- خیر، دستور بعدی مان درباره همین طرح دوفوریتی است.
    رئیس- بسیار خوب، طرح دوفوریتی را یکی از آقایانی که امضاء فرموده اند توجیح کنند بعد مخالف و موافق صحبت کنند.
    منشی- آقای دکتر هادی بفرمائید.
    دکتر هادی- بسم الله الرحمن الرحیم. فلسفه ای را که در مرحله اول انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی برای دو مرحله ای کردن انتخابات گفته میشد این بود که افرادی که به مجلس شورای اسلامی راه پیدا می کنند بهتر است که از اکثریت قاطع آراء مردم برخوردار باشند تا اینکه مجلس قوت و قدرت بیشتری داشته باشد و به این دلیل اگر یک فردی در انتخابات شرکت کرد و اکثریت مطلق را (نصف به علاوه یک) نیاورد، بهتر است که ما انتخابات را به مرحله دوم بیاندازیم تا در مرحله دوم چون تعداد کاندیداها کمتر است بتوانند افراد باز فعالیت بکنند و با یک رای بیشتری به مجلس بیایند. اصل فلسفه این بود.
    اما در دور اول مجلس و دور دوم که انتخابات بسیاری از حوزه ها به دور دوم کشیده شد این روشن کرد که نه، اینجور نیست یعنی عملا در دور دوم مردم برای اینکه در انتخابات شرکت کنند اشتیاق کمتری نشان میدهند و یک کاندیدا که در مرحله اول رای آورده و رای بالائی هم آورده، همان به مجلس می آید با یک رای پائین تری یعنی رای کاندیداها پائین تر میشود. شما در خود تهران و در بسیاری از حوزه ها می بینید که 25 الی 30 درصد رای کاندیداها کمتر شده، یعنی با رای کمتری به مجلس راه پیدا کرده اند.
    اضافه بر این مساله تبلیغات، خرج انتخابات برای وزارت کشور، اختلافاتی که احیانا در بعضی از حوزه ها انتخابات و تبلیغات باعث آن اختلافات میشود، مجموع اینها ما را به این نتیجه رساند و حتی در دور قبل هم در مجلس این مساله مطرح بود و بسیاری از برادران منجمله آقای میرجعفری، آقای رحمانی، آقای زرهانی تلاش خیلی زیادی کردند که این یک مرحله ای بشود و تقریبا اگر دو، سه رای می آورد در دور قبل انتخابات یک مرحله ای شده بود. الان

باز انتخابات گذشته این را به خوبی ثابت کرد که انتخابات هیچ لزومی ندارد که دو مرحله ای باشد و همان یک مرحله ای بودن کافی است. علت فوریتش هم این است که اگر همه ما به این نتیجه رسیدیم با اکثریت قاطعی به این نتیجه رسیدند که یک مرحله ای باشد ما زودتر این مساله را یک مرحله ای بکنیم چون وزارت کشور میخواهد در هجدهم ماه آینده انتخابات برگزار کند، وزارت کشور دیگر از همین الان بداند و همه کاندیداها هم بدانند که انتخابات یک مرحله ای است. به این دلیل ما پیشنهاد کردیم که انتخابات از این به بعد یک مرحله ای و با اکثریت نسبی خواهد بود و در نتیجه هم هیچ تفاوتی نخواهد کرد. یعنی نتیجه همان است که تا حالا بوده والسلام علیکم و رحمه الله.
    رئیس- مخالف و موافق صحبت بکنند.
    منشی- اولین مخالف آقای حسین هراتی.
    هراتی- بسم الله الرحمن الرحیم. میتوان پیش بینی کرد و حدس زد که عمده نظریاتی که برادران در موافقت با این اصلاحیه خواهند داد حول سه محور دور میزند. همچنان که در دوفوریتیش هم یک سری استدلالاتی در جلسه قبل داشتیم.
    مساله اول اتلاف بیت المال هست. نکته دوم، هدر رفتن وقت مردم، نکته سوم هم تجربه گذشته، که پیشنهاد دهنده محترم اظهار داشتند که اشتیاق مردم به شرکت در انتخابات کاهش پیدا میکند.
    اما مساله اتلاف بیت المال. چقدر خوب بود برادرها از وزارت کشور سؤال میکردند که در مرحله اول انتخابات مجلس شورای اسلامی و مرحله دوم هزینه اجرائیش  چقدر بوده؟ تا یک مقداری بیشتر و مستند تر استدلال میکردند. آنچه که بنده سؤال کردم و پاسخ دادند اظهار داشتند در مرحله اول انتخابات دوره دوم فقط 15 میلیون تومان هزینه داشته و مرحله دوم 5 میلیون تومان. دلیلش هم مشخص هست که به خاطر اینکه این انتخابات مردمی برگزار میشود و مردم با یک شرکت فعال و همه جانبه بدون کوچکترین چشم داشت مادی ساعتها و بلکه روزها خالصا لوجه الله به خاطر نقش حساس و حیاتی که مجلس دارد وقتشان را در اختیار می گذارند. نکته دوم این است که آیا 20 میلیون تومان هزینه برای نهادی که بعد از رهبری مهمترین نهاد و ارگان تصمیم گیری در نظام جمهوری اسلامی هست واقعا 20 میلیون تومان را شما یک طرف بگذارید ، نهادی که میخواهیم انتخاباتش صحیح برگزار بشود و شایسته ترین و صالح ترین افراد به این سنگر راه پیدا کنند دیگر من قضاوتش را به عهده خود برادرها می گذارم.
    مساله دوم هدر رفتن وقت مردم است که مردم با شرکت در مرحله دوم عملا وقتشان هدر میرود. این هدر رفتن وقت را هم من نمیدانم چه جوری استدلال کرده اند که مثلا این وقت هدر میرود. با توجه به اینکه برادرهائی که در دوره گذشته بوده اند و برادرهای جدیدی که در خدمتشان هستم می دانند که رای یک نماینده در سرنوشت یک قانون برای نظام جمهوری اسلامی و در آینده برای مستضعفان و محرومانی که چشم امید به این مجلس دوخته اند سرنوشت ساز است. یعنی حتی با یک رای، دو رای، سه رای امکان دارد یک لایحه تصویب بشود یا یک لایحه رد بشود. آیا وقتی که یک نفر می تواند این قدر مؤثر باشد در سرنوشت قانونگذاری جمهوری اسلامی، ارزش این را ندارد که مردم یک مقداری هم در صف بایستند، یک مقداری هم وقت در این رابطه سرمایه گذاری کنند ؟
    نکته سومی که بعنوان محور مخالفت هست تجربه گذشته در زمینه کمی شرکت کنندگان در انتخابات است. این یک مساله طبیعی است که باید بپذیریم. وقتی در مرحله اول در یک شهرستانی هفده نفر شرکت کننده هستند، در مرحله دوم دو نفر هستند و 15 نفر کاهش پیدا       می کنند قطعا باید بپذیریم که یک عده از طرفتداران آن 15 نفری که در مرحله اول شرکت کردند، شرکت نخواهند کرد و بعد هم باید ببینیم آیا تبلیغات صحیحی برای شرکت مردم انجام دادیم؟ نقش مجلس را برای مردم تشریح کردیم؟ یا میکرفون را بردیم جلو دهانش گفتیم از نماینده چه می خواهی؟ گفت : آب و برق ! خوب باید ببینیم شیوه تبلیغات ما در زمینه شرکت مردم در انتخابات یک شیوه صحیح و اسلامی بوده. یا یک شیوه ای بوده که همان مسائل رفاهی و مادی را از نماینده خواستیم که نماینده هزاران کیلومتر فاصله دارد با آن خواستی که حتی متاسفانه بعضی از رسانه های گروهی داشتند به آن مساله دامن می زدند.
    و اما اشکالات اساسی که انتخابات یک مرحله یا خواهد داشت. مهمترین پشتوانه اجرائی که یک نماینده در نظام جمهوری اسلامی دارد. پشتوانه مردمی هست اگر این پشتوانه مردمی از نماینده گرفته بشود اسما نمایندگی را یدک می کشد و الا رسما و عملا نمی توانیم بگوئیم نماینده ای است که با رای قاطع مردم و از میان مردم برخاسته است. وقتی که انتخابات یک مرحله ای شد یعنی آن آقا می تواند با هفت درصد آراء می تواند با هشت درصد آراء می تواند با ده درصد آراء به مجلس راه پیدا کند. آیا اگر یک کسی با ده درصد آراء مردم به مجلس شورای اسلامی راه پیدا کرد شما به او خطاب می کنید که آیا این واقعا نماینده مردم است؟ یعنی نود درصد مردم یا شرکت نکرده اند یا به او رای نداده اند. این را میشود نماینده مردم خطاب کرد؟ با توجه به اینکه می دانیم تعداد شرکت کننده ها زیاد است و قطعا در آینده هم این تعداد شرکت کننده گسترش پیدا خواهد کرد و انتخابش برای مردم کار چندان ساده ای نیست بویژه اینکه اکثریت کسانی که شرکت کننده در انتخابات هستند، در روستاها هستند و با آن چهره ها آشنا نیستند.
    بنابراین عملا اولین اشکالی که بر یک مرحله ای هست این است که پشتوانه مردمیش را از دست خواهد داد، با یک رای بسیار پائین حتی امکان دارد کمتر از ده درصد هم راه پیدا کند به مجلس و آنوقت نهایتا مجلس میشود یک مجلس ضعیفی برای اینکه از آن پشتوانه قاطع برخوردار نخواهد بود.
    دومین اشکالی که در رابطه با یک مرحله ای وجود دارد این است: خوب آیا دیگر برای همیشه گروهکها سربر نخواهند داشت و چشم طمع به مجلس نخواهند دوخت؟ چون آنچه که ما امروز میخواهیم تصویب کنیم برای دوره دوم و دوره سوم و دوره چهارم و دوره پنجم نیست، برای تمام ادوار در نظام جمهوری اسلامی است آیا این خطر نیست که در دوره های بعد با توجه به اینکه یک مرحله ای می کنیم و این قدر تعداد آراء را به عنوان پشتوانه می آوریم پائین، خدای نخواسته یک سری زدوبند ها و دسته بندی های سیاسی و ائتلاف گروهکی سبب بشود یک سری از این عناصر راه پیدا کنند لابد میگوئید ما در پرونده شان خدشه ایجاد می کنیم. چه بسا عناصر در پشت پرده ای را وارد معرکه بکنند که آن عناصر در پشت پرده آنچنان پرونده کذائی هم نداشته باشند بنابراین دقت داشته باشید آنچه که امروز تصویب میشود در مجلس شورای اسلامی برای تمام ادوار خواهد بود و هیچ معلوم نیست که در دوره های بعد در این تغییری ایجاد بشود و پیوسته آن خطری که در دوره اول مجلس شورای اسلامی بوده پیوسته باید آویزه گوشمان باشد که خدای نخواسته در آینده از این جناح دچار ضربه نشویم.
    نکته سومی که وجود دارد. ما حالا اصلا مساله گروهکها را منتفی بدانیم یکی از تلاشهایی که باید بشود این است که افراد اصلح و شایسته ترین افراد از نظر تفکر، بینش، تعهد، اعتقاد، طراحی، برنامه ریزی به این مجلس راه پیدا کنند.خوب، اگر آمدند یک عده ای روی فردی ائتلاف کردند هفده نفر شرکت کننده هست آمدند روی یک نفر از این عده به تفاهم رسیدند، ماشین تبلیغات هم راه انداختند ( ما نحوه تبلیغاتمان متاسفانه در دوره اول، خوب ، برادران در دوره دوم در جریان بودند که واقعا تبلیغات اسلامی در اکثریت جاها نبود) اگر آمدند یکه عده ای ائتلاف کردند روی یک فردی که ضعیف تر است، روی فرد صالحی که اصلح نیست. اگر اینچنین تفاهمی با هم کردند یک ماشین تبلیغاتی وسیعی هم راه انداختند یک فرد غیر اصلحی را پیدا کرد باز ما در این رابطه مقصر هستیم به خاطر اینکه ما عملا به آنها اجازه این ائتلاف را دادیم به خاطر اینکه یک مرحله ای کرده ایم و با تعداد آراء پائین و محدود و نهایتا این است برادران که ما باید پیوسته تفکر و اندیشه و تلاشمان این باشد که افراد اصلح به مجلس راه پیدا کنند، انتخابات صحیح برگزار بشود.
    رئیس- وقتتان تمام شده است.
    هراتی- چند ثانیه اجازه بفرمائید. بنابراین اگر یک مسایل دیگری در حاشیه هست یعنی در رابطه با انتخابات افراد اصلح هست ما باید آن اشکالات را رفع کنیم ، نه یک سری پیشنهاداتی ارائه بدهیم یک سری طرح ارائه بدهیم که آن انتخاب فرد اصلح زیر سؤال برود یعنی همه چیز باید فدای انتخاب فرد اصلح بشود نه اینکه یک سری مسایل دیگری پیش بیاید که ما انتخاب اصلح را فدای یک مرحله ای کنیم با این مسایلی مطرح شد. والسلام.
    رئیس- موافق صحبت کند.
    منشی- اولین موافق آقای محمدرضا عباسی فرد.
    عباسی فرد- بسم الله الرحمن الرحیم، من سعی میکنم خیلی فشرده به استدلالهای جناب آقای هراتی اشاره گذرائی داشته باشم و در   نهایت از نمایندگان محترم تقاضا کنم که ببینیم این قانون لازم، یا حداقل مفید هست ( دو مرحله ای بودن ) یا نه؟ و بالاخره ضررها و تالی فاسدها تبعاتی که احتمالا دو مرحله ای بودن این انتخابات میتواند در جامعه مطرح باشد. آقای هراتی در ابتدای فرمایشاتشان اشکالات    عمده ای را در رابطه با دومرحله ای بودن انتخابات مطرح کردند به عقیده بنده استدلالشان برای طرح اشکالها قوی تر بود از جوابیه هایی که برای ردشان داشتند. ایشان سه مورد را فرمودند یکی اتلاف بیت المال و یکی زمان و وقت و یکی تجربه گذشته و فرمودند که در مرحله دوم انتخابات تنها پنج میلیون تومان پول مصرف شده است (یکی از نمایندگان- پانزده میلیون تومان ) ، خیر، پانزده میلیون تومان ، در مرحله دوم پنج میلیون تومان اگر ایشان به جای پنج میلیون تومان حتی پنج تا یک تومانی هم گفته بودند و ثابت نکنند که این کار برای نظام جمهوری اسلامی و مردم ضرورت اجتناب ناپذیر است باید این پنج تومان را حذف کنیم از بیت المال، این خرج را بر بیت المال مسلمین تحمیل نکنیم تا چه رسد که پنج میلیون تومان پولی را که آن را هم خودشان فرمودند با اتکای بر نیروهای مردمی و انچه را که مردم تقبل کرده اند و بدون پول و خرج انجام شده آنها را هم به حساب نیاوردیم که ممکن است یک روزی به عللی لازم باشد آن پولها را هم پرداخت کرد و به این پنج میلیون تومان اضافه کرد. ایشان فرمودند از نظر زمان و وقت مردم میخواهند نماینده بفرستند، نماینده ای که یک رای او ممکن است سرنوشت ساز باشد برای مملکت ، برای جامعه، برای اسلام و برای انقلاب و می ارزد که دو مرحله در انتخابات شرکت کنند برای انتخاب نماینده. بله اگر ما ثابت کردیم شرکت دوم ضرورت دارد و مفید است و لازم است حتما باید شرکت کنند، حتما درست است، اما در جنب فرمایشات خود ایشان این اشاره بود که معمولا شرکت مردم در مرحله دوم کمتر است. مردم به معنی واقعی کلمه و دور از دسته بندیها و مسایل گروهی و جمعی و جنبی در همان مرحله اول به طور وسیع و به معنی واقعی کلمه به عنوان مردم شرکت میکنند و در بین کانیداهای زیادی که هستند عده لازم را انتخاب میکنند، این مردم نیستند؟ من تصورم این است که با شرکت در مرحله اول و انتخاب در مرحله اول تفسیر زیباتر و واقعی تری از مردم و نماینده مردم هر چند با انتخاب نسبی و در بین کاندیداهای بسیاری یک نفر به مجلس راه پیدا کند، ما میتوانیم نشان بدهیم و بیان کنیم. سوم فرمودند که تجربه گذشته تبلیغ یا کافی نبوده یا شیوه تبلیغ درست نبوده و الا مردم شرکت وسیع می داشتند. مگر فاصله مرحله دوم با مرحله اول چقدر بود؟ حتی اگر تبلیغاتی هم برای مرحله دوم نمی داشتیم و اصلا تبلیغ صداو سیما و روزنامه ها و افراد و کاندیداها مطرح نمی شد تبلیغاتی که در مرحله اول انتخابات در این مملکت بوده واقعا گذشته از ایمان مردم، عقیده مردم، حرکت های وسیع مردم که توام با عشق و ایمانشان به انقلاب و جمهوری اسلامی و مجلس و انتخاب نماینده بوده تبلیغات نسبتا خوبی هم در رابطه با وضعیت مجلس و نمایندگی و حقوق مردم و اختیارات نمایندگان و مجلس داشتیم همان تبلیغات را اگر منتقل میکردند با گذشت یک زمان کوتاه به مرحله دوم رای میدادند بنابراین ، این اصل را باید پذیرفت که مردم با توجه به قانون اساسی، با توجه به عرفی که در جهان حاکم است هر چهار سال یا در بعضی از کشورها کمتر و بیشتر خودشان را برای انتخاب یک مجلس و یک دوره نمایندگی آماده می کنند وقتی که در مرحله اول شرکت کردند، تعدادی از افراد کاندیداهایشان انتخاب شده اند، تعدادی از افراد به خاطر اینکه کاندیداهایشان انتخاب نشده اند دلسرد می شوند و بسیاری از مردم تصور میکنند کار مجلس تمام شده است. انتخابات تمام شده است. بنابراین من تصورم این نیست که این مربوط به تبلیغ یا شیوه آن باشد. تبلیغ بد نبوده بلکه این یک ذهنیتی است که میتوانیم بگوییم مردم این را برای مدتها یا همیشه خواهند داشت. و اما در قسمت اشکالاتی که فرمودند راجع به یک مرحله ای بودن. فرمودند مهمترین پشتوانه نماینده برای ایفای مقام نمایندگی و احراز شرایط نمایندگی و بودن در مجلس، رای مردم است، کلام زیبا، منطقی و مستدل و خوبی است، اما از کجا که وقتی شما قبول کردید در مرحله دوم شرکت کمتر است وقتی شما اشاره کردید که افرادی که در مرحله دوم آمدند همان افرادی بودند که در مرحله اول رای بیشتری داشتند. پس چطور میتوانیم نفی کنیم که اینهایی که در مرحله اول با رای بیشتر نیامدند و در مرحله دوم با رای کمتر می آیند و معمولا هم این را با دقت عقلی یک مقداری با ظرافتی که دارد توجه داشته باشیم معمولا در مرحله دوم تشکیلاتی راه می افتد در رابطه با اشخاص و خطوط و گروهها و معنی وسیع مردم را ندارد. از کجا آن کسی که با یک میلیون و بیشتر رای در تهران در مرحله اول نیامده، در مرحله دوم با کمتر از این رای آمده یا حذف شده است، این را شما چطور میگویید که آن نماینده مردم نبوده است این نماینده مردم است؟ وقتی که شما پذیرفته اید، بله، اگر این یک وضعیت غیر متغیر داشت و در مرحله دوم هم شرکت کنندگان بیشتر بودند یا همان اندازه بودند یا تفاوت خیلی کم بود این بیانی که شما فرمودید کاملا درست بود، ولی وقتی که می پذیرید در مرحله دوم با رای نسبی بیایند هر چه هست و قبول میکنید نماینده مردم است چطور در مرحله اول نمی پذیرید ؟ من همین حرف را در مرحله دوم به شما می زنم افرادی که با رای کم مردم در مرحله دوم می آیند چگونه نماینده مردمند؟ و اما مطلب دیگری که ایشان فرمودند در رابطه با گروهکها و افراد مخالف. عرض می شود که من خودم قبل از بیانات ایشان میخواستم حرفم را اینجور شروع کنم که این دو مرحله ای بودن انتخابات مبتنی بر دو هدف است. یکی با توجه به قانون اساسی و با توجه به برداشتهای اجتماعی که نماینده باید نماینده مردم باشد که ایشان به آن اشاره کردند و من الان جواب عرض کردم و دیگری میخواستم عرض کنم که بعضی از قانونها برای یک مقطع هایی از زمان ضرورت دارند و لازم است باشند و این قانون ممکن است در یک مقطع زمانی دیگر لازم نباشد یا حتی مضر باشد ما در دوره اول مجلس شورای اسلامی ، شورای نگهبان (با اینکه فقهای شورای نگهبان از ناحیه حضرت امام منصوب شده بودند حقوقدانها انتخاب نشده بودند ) شکل قانونی نداشت فیلترهای اطمینان سالمی برای اعتماد جامعه و مردم نداشتیم، خطوط مشخص نشده بودند، افراد شناسایی نشده بودند، یک حالت انتقال بود، یک حالت فترت بود باید همه حزم و احتیاط های لازم در این زمینه می شد، اما بعد از گذشتن چند سال از انقلاب و بعد از روشدن همه دستها، باز شدن همه مچها و بعد از مشخص شدن همه خطوط و در نهایت حتی راجع به اشخاص هم شناسایی کامل و یک فیلتر اطمینان بخشی از فقه اسلام و از حقوق اجتماعی می تواند این افراد را معرفی کند و به مردم صلاحیت شان را اعلام کند برای ما چه فرق می کند چه کسی از آنها انتخاب میشود. وقتی که صلاحیت آنها تایید شده هیچ فرقی نمی کند چه کسی انتخاب بشود و وقتی که شرکت کنندگان را شما محدود نمی کنید، بله، اگر می گفتید، استدلال بعضی از افراد حقوقی در جامعه این است که باید یک سقفی گذاشت برای شرکت کنندگان اما وقتی این سقف را نپذیرفته اید و نگذاشته اید و می گوئید اکثریت از شرکت کنندگان. خوب حالا در مرحله اول یا دوم مطلق یا نسبی، تعداد شرکت کننده ها کم بود و افراد کمی شرکت کردند (رئیس- وقتتان تمام شده است) اگر اجازه می فرمائید بخش دوم را هم اشاره کنم در رابطه با… (رئیس- وقتتان دیگر تمام شد) ما فقط توانستیم جواب بدهیم به قسمتی از بحث های آقای هراتی و من معتقدم این دو مرحله ای الان نه لازم است، نه مفید، بلکه با توجه به خرج و هیجان و مشکلات اجتماعی که تنها پول نیست این قانون در حال حاضر مضر است. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
    رئیس- مخالف بعدی صحبت کند.
    منشی- مخالف بعدی آقای مصطفی ناصری.
    ناصری- بسم الله الرحمن الرحیم، نمایندگان محترم توجه دارند که مهمترین دلیلها برای طرح این قانون همان بود که برادرمان آقای هادی مطرح کردند و جناب آقای هراتی هم جوابهای مناسبی را دادند شاهد این عرض هم صحبتهای برادرمان آقای عباسی فرد بود که هیچ مطلب تازه ای به مجلس عرضه نکردند. عرض شود که بنظر بنده عمده ترین علت طرح این قانون از طرف عده ای از نمایندگان محترم این است که ما غفلت کردیم از خطراتی که در دور اول مجلس بود و این غفلت باعث شده بخاطر یک سری مسایل، نمی دانم تبلیغات چنین شد، هزینه چنان شد، اتلاف وقت و اینجور مسایل می آئیم این را مطرح می کنیم در حالی که آن خطر بنظر من بجای خودش هست من اشاره ای به تاریخچه این دو مرحله ای بودن انتخابات می کنم، البته نمایندگان محترم همه توجه دارند که در دور اول مجلس بنا به ضرورتهایی که
وجود داشت و حضور گروهکها و منافقین و کفار در جامعه بنا به تصویب شورای انقلاب انتخابات دو مرحله ای شد و باید در مرحله اول کسی می‌آمد به مجلس که دارای اکثریت مطلق بود و اگر کسی حائز اکثریت مطلق نمی شد می ماند برای مرحله دوم و همین ضرورت را مجلس دور اول چهار ماه قبل تشخیص داد که بجای خودش باقی است و این ضرورت از بین نرفته است. این قانون انتخاباتی که در آخرین ماههای مجلس دور اول تصویب شده همین است که تاریخی که شورای محترم نگهبان نظرش را داده نهم یا بیستم اسفند ماه است که در اواخر اسفند ماه این قانون تصویب شده و آنوقت مجلس تشخیص داد که آن ضرورت از بین رفته است. همان ضرورتها هنوز هم هست و مجلس توجه داشت بر هزینه، توجه داشت بر انتخابات ، تجربه به اندازه کافی بود. ما یک انتخابات که نداشتیم. انتخابات مرحله اول، انتخابات میاندوره ای چندین بار در فاصله اولین دفعه انتخابات تا آخرینش که در سال 61 بود ما انتخابات میاندوره ای داشتیم و همه اینها تجربه بود برای اینکه آیا لازم است این قانون باشد یا نه، با همه اینها عرض شود مجلس آمده در همین قانون انتخابات در فصل دوم در ماده 8 در حقیقت این بصورت اصلاح این ماده هست اینجور تصویب کرده که انتخاب نماینده در مرحله اول منوط به کسب اکثریت مطلق آراء و در مرحله دوم با اکثریت نسبی خواهد بود بعد از دو تبصره در ماده 9 می گوید: »چنانچه در مرحله اول برای یک یا چند نفر از نمایندگان اکثریت مطلق حاصل نگردید انتخابات دو مرحله ای خواهد شد بدین معنی که از بین نامزدهایی که اکثریت مطلق آراء را در مرحله اول به دست نیاورده اند فقط به تعداد دوبرابر نمایندگان مورد نیاز از بین کسانی که بیشترین آراء را در مرحله اول داشته اند در انتخابات مرحله دوم شرکت می کنند و در صورتی که … « که دیگر آن مورد نیاز نیست و آن چیزی که باعث شده آقایان آمده اند الان با پانزده امضاء این طرح را تقدیم مجلس کرده اند غفلت از خطرهائی است که وجود داشت ولی بنظر می آید که این خطرها هنوز هم موجود است. ما اینجور فکر نکنیم که دیگر منافقین از بین رفته اند،لیبرالها از بین رفته اند، کفار از بین رفته اند، هیچوقت خطری جامعه مارا،مجلس ما را تهدید نمی کند، آقا آنها که رای نمی آورند. خیر آنها ممکن است بیایند هنوز هم یک عناصری را که هیچ پرونده ای از آنها در جاهایی که اسناد اشخاص نگهداری میشود وجود نداشته باشد، ما چیزی از آنها نداشته باشیم ولی در حقیقت از آنها باشند، از منافقین باشند، از لیبرالها باشند، از کفار باشند و اینها بیایند عناصری را وارد صحنه کنند. شورای محترم نگهبان که باید صلاحیت کاندیداها را تایید کند این اسناد در اختیارش نباشد، بعد اینها بیایند آراء را بیاورند پائین خودشان به اندازه مورد نیاز هر حوزه از افراد خودشان را بیاورند میدان در حالی که حزب اللهی ها تعدادشان از تعداد مورد نیاز بیشتر است، در نتیجه آراء مردم حزب الله در بین افراد حزب الله تقسیم بشود و آنها آراء مخالفین را(همه را) به تعدادی که به فرض 30 نفر در تهران، دو نفر در فلان شهر، یک نفر در فلان حوزه انتخابیه، همه را بخودشان جلب بکنند و در نتیجه تعدادی از آنها باز به مجلس راه پیدا کنند و خطراتی برای مجلس و برای مملکت پیش بیاورند. این نکته غفلت شده و این باعث شده آمده اند عرض بشود این طرح را داده اند به مجلس ولی ظاهرا این ضرورت هنوز هست و ضرورت برداشته نشده و نمایندگان به مجلس توجه دارند. نکته دیگری که من به آن اشاره می کنم آخر چطور میشود در چهارماه قبل ما تشخیص می دهیم نه این باید بقول معروف هنوز مرکب قانون خشک نشده بلافاصله می آئیم می گوئیم که آقا نه این باید اینجور باشد. این را از نظر سیاسی شما چطور توجیه می کنید؟ و عرض شود که یکی از اشکالاتی هم که در مجلس اول دائما نمایندگان محترم داشته اند در صحبت هایشان می گفتند، نمایندگان محترمی که در دور دوم تشریف آورده اند حتما می شنیدند وصله پینه زدنهایی بود که در مجلس بود، که هر روز یک طرحی را بیاوریم بدهیم، یک گوشه ای را درست کنیم یک چیز کاملی نباشد، یک چیز اساسی نباشد و در مجلس دور دوم باید از اینجور چیزها تا ضرورتی پیش نیاید به شدت پرهیز کرد و این از همانها است که آمده ایم یک طرحی را داده ایم هیچ ضرورتی هم ندارد حالا در دوازده حوزه انتخابیه می خواهد برگزار بشود ما بیائیم بگوئیم آقا اینجا اکثریت نسبی کافی باشد در حالی که ما دو ماه پیش در همین مملکت انتخاباتی را با اکثریت مطلق با قانونی که قبلا داشتیم برگزار کردیم. شما اگر آن جهت اموال را، هزینه را، اتلاف وقت را اگر حساب می کنید با همه آن تجربیاتی که داشتید آیا این جنبه سیاسی اش را چه جور توجیه میکنید شما چطور در ظرف دو ماه عوض شدید، تجربه نداشتید؟ در حالیکه ما داشتیم این ادعا است دیگر. چند تا ما قبلا انتخابات داشتیم. لذا هنوز آن ضرورت هست و این ادله ای که آقایان بیان کردند در برابر آن ضرورت و در برابر آن مساله سیاسی به نظر بنده ناچیز است. یعنی مسایلی که هست ناچیز است و باید باز با همان اکثریت مطلق که در دور دوم مجلس برگزار شد، برگزار بشود و ادله ای را که آقایان بیان کردند دیگر من تکرار نمی کنم والسلام.
8- اعلام وصول 4 فقره لایحه از طرف دولت
    رئیس- چند لایحه از طرف دولت رسیده که اعلام وصول میکنیم.
    منشی- لوایح زیر از سوی دولت به مجلس تقدیم شده است.
1- لایحه راجع به ثبت اجباری بیماریهای سرطانی.
2- لایحه راجع به اجازه پرداخت حق محرومیت از مطب به دامپزشکان.
3- لایحه راجع به نحوه اجرای قانون مربوط به خدمت نیمه وقت بانوان مصوب آذرماه 1362.
4- لایحه راجع به تعیین حقوق محصلین کادر نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران. (ادامه رسیدگی به طرح دوفوریتی اصلاح قانون انتخابات و تصویب آن)
    رئیس- موافق بعدی را دعوت کنید.
    منشی- موافق بعدی آقای معماری هستند، بفرمایید.
    معماری- بسم الله الرحمن الرحیم، » رب اشرح لی صدری و یسرلی امری واحلل عقده من لسانی یفقهوا قولی « » فبشر عبادالذین یستمعون القول فیتبعون احسنه «.
    نظر به اینکه در جمهوری اسلامی مردم بر اثر آگاهیها و راهنمایی های حضرت امام و به خصوص ملتی که به رشد سیاسی و آگاهیهای انقلابی پیدا کرده است باید به رای مردم احترام گذاشت و نباید تجربه هایی که در انتخابات دور اول و دور دوم دیده شد دوباره آن را تکرار کرد. » من جرب المجرب حلت به الندامه « در حالیکه امام به شورای نگهبان اطمینان کامل دارد و آن را چند بار تایید کرده و وشورای نگهبان در تشخیص کاندیداها در مراحل مختلف آن را بررسی کرده و به قول آقایان از کانالهای مختلف بررسی کرده و آن را تایید کرده است و مردم براساس تایید شورای نگهبان به صحنه می آیند و روی رشد و آگاهی به صحنه می آیند با اکثریت، اما در مرحله دوم می بینیم آن شور و نشاط پایین می آید، مردم دیگر به صحنه نمی آیند، به نصف می رسد. شما در انتخابات حتی در خود تهران این مساله را به رای العین دیدید و در سایر استانها و شهرستانها خود به خصوص در حوزه انتخابیه خود بنده که اهر باشد عملا به چشم دیده شد. مردمی که در مرحله اول با آن شوق به صحنه آمده بودند زده شدند. ما باید برای رای مردم احترام قایل بشویم و از این بدگمانی ها و این تنگ نظری ها بیرون بیاییم و به مردم رشد و آگاهی بدهیم که جاذبه داشته باشیم، نه دافعه، در این شش سال دیگر آن تصفیه ها شد، مردم شناخته شدند، گروهها شناخته شدند، دیگر دوباره ما بیاییم به تایید شورای نگهبان گمان بد بکنیم؟ این دیگر زهی نا انصافی است. پس به نظر بنده همین یک مرحله ای کافی است که ما هم برای شورای نگهبان احترام قایل شده ایم و هم به رای مردم و از خرج تراشی های دیگر. در حکومتی که ما ادعایش را داریم، میخواهیم آن را پیاده کنیم آن حکومت عدل علی است علی به خاطر اینکه یک شمع (درست دقت کنید برادران و خواهران) برای اینکه یک شمع در حسابرسی بیت المال اضافه روشن نشود برای آن فرصت طلبها (طلحه و زبیر) خاموش میکند. به من و تو درسی میدهد که نباید حتی یک قران را ما اجازه بدهیم بدون جهت مصرف بشود، تا چه رسد به 5 میلیون مرحله دوم. پس امید است که با این دو مرحله ای بودن، با این تجربیاتی که به دست آمده دوباره کاری نکنیم و همین یک مرحله ای با اکثریت آراء کافی است والسلام علیکم ورحمه الله و برکاته.
    رئیس- مخالف بعدی صحبت کنند.
    منشی- مخالف بعدی آقای عبدخدایی هستند.
    عبد خدائی- بسم الله الرحمن الرحیم، این ماده در رابطه با مواد دیگر قانون انتخابات است. اگر بنا است که اصلاح بشود، خیلی از مواد قانون انتخابات باید اصلاح بشود. مثلا شما نگاه کنید، در قانون انتخاباتمان نگذاشتید که کاندیدا بیشتر از یکنفر باشد. در یک جایی که کاندیدا فقط یکنفر هست صد هزار رای
دهنده دارد. اما پنج هزار رای دهنده شرکت کردند و به همین یکنفر هم رای دادند نتیجتا یکی با پنج هزار رای وارد مجلس می شود و این از پشتوانه قوی مردمی برخوردار نخواهد بود. مساله دیگر این است که این اولین طرحی است که در مجلس روی آن دارد گفتگو میشود. و طرح خیلی مهمی هم هست آن هم به صورت دوفوریتی، ما باید گله از بعضی از برادرها بکنیم که اجازه بدهید مجلس به راه بیفتد. برادران عزیزی که تازه وارد مجلس شده اند با آئین نامه ، پیشنهادات، آشنائی پیدا بکنند، بعد طرح های دوفوریتی مطرح بشود، نه اینکه هنوز کمیسیونها آنچنان فعال نشده است، یکباره طرح دوفوریتی که آینده ساز است، اینطور مطرح بشود، باید با امعان نظر بیشتری باشد، مخصوصا یک موضوعی که رویش از اوائل انقلاب، از قبل از مجلس خبرگان اولیه روی آن بحث زیاد شده و شخصیت های برجسته ای ظاهرا آنطور که به نظرم میرسد، مرحوم آیت الله بهشتی هم در یک مصاحبه تلویزیونی روی آن صحبت فرموده اند و روی آن تکیه داشته اند. در قبل از انتخابات دوره اول مجلس شورای اسلامی هم بحث شد، در مجلس شورای اسلامی هم ، در قانون انتخابات جلسه، پانصد و شصت و دوم، رویش زیاد بحث شد، موافق و مخالف صحبت کردند، خود کمیسیون مخالف این یک رائی، (یک مرحله ای) بود. نماینده محترم دولت جناب حجت الاسلام آقای معزی مخالف بودند و آن وقت خیلی قشنگ هم صحبت کردند و حتی در رابطه با موافقت که در آنجا به عنوان حذف مطرح شد در صورتجلسه هست، عده ای کمی برخاستند در آنجا که قانون انتخابات تمام موادش مطرح بود، مجلس به اینکه یک مرحله ای باشد، رای نداد و وقتی که پیشنهاد یک مرحله ای داده شد و پیشنهاد حذف دو مرحله ای داده شد،طبق این شاهد، افراد کمی برخاستند، اینطور ما خواسته باشیم عجولانه تصمیم بگیریم، شاید کار درستی نباشد و اما راجع به محتوای قضیه. میدانید انقلاب همیشه آسیب پذیر است و ما هیچوقت نباید غفلت از آسیب های انقلاب داشته باشیم، یک وقت به صورت گروهکها است، یک وقت به صورت لیبرالها است، یک وقت هم به صور دیگری خودنمائی میکند، به صور مختلفی خودنمائی میکند. اصل فلسفه اش این بوده است که گروهکهائی که در اقلیت هستند نتوانند روی انسجامی که گاهی از اوقات پیدا میکنند، یک نفر را بفرستند، دو نفر را بفرستند، ده نفر را بفرستند به مجلس. میدانید در یک شهر ممکن است که چون افراد حزب اللهی زیاد هستند، کاندیدای متعددی داشته باشند، ده کاندیدای حزب اللهی هست، نتیجتا آراء حزب اللهی ها متفرق میشود ولیکن افراد گروهکی منسجم میشوند، حتی در مناطقی که شهرها نزدیک به هم هست، ممکن است که در یک منطقه یک مهره ای را در نظر بگیرند، از شهرهای دیگر بسیج بشوند برای اینکه آن مهره شان را به مجلس بفرستند و این را نباید غفلت بکنیم، یک نفر از آن مهره های سابق وقتیکه وارد بشود برای مجلس فاجعه تولید میکند. حداقل یک نامحرمی که بتواند گزارش به خارج بدهد وجود خواهد داشت. شما دیدید به مجلس شورای اسلامی در دوره اول دریادار مدنی وارد شد و رای هم آورد و دیگران و امثال آنها. لذا باید خیلی روی آن دقت کرد. اینها منسجم میشوند، اگر یک مرحله ای بود، مهره خودشان را به مجلس میفرستند، اما اگر دو مرحله ای شد، کاندیدای حزب اللهی که ده نفر هستند، منتهی میشوند، به دو نفر، این دو نفر یا یک نفر را هم همه حزب اللهی ها رویش تکیه می کنند و در نتیجه یک نماینده صلاحیت دار حزب اللهی وارد مجلس شورای اسلامی میشود. اگر یک مرحله ای باشند ما میدانیم افرادی که شرور هستند ترفندهای سیاسی میزنند، همان دوره انتخابات چه کار میکنند؟ یک اطلاعیه ای به نفع خودشان درست میکنند، یا به ضرر رقیب خودشان درست میکنند و این شرارت ها را در همین دوره هم انجام دادند آقا. شما در حوزه انتخابیه تان میدانید که بی انصاف ها چه جوسازیهائی علیه مردم متعهد، متدین خوش سابقه ای که چهل سال چهره هستند در این کشور، چه شرارت هائی انجام دادند، چه زذالت هائی انجام دادند. آن وقت اگر یک مرحله ای باشد، در همان روزهای آخر انتخابات اینها از این ترفندها استفاده میکنند و بهره برداری میکنند و تا ما خواسته باشیم کلاه مان را بچرخانیم آنها آمده اند در مجلس. البته بعضی از برادران محترم هم نوشته هائی به من داده اند که مؤید این مطالب هستند، مثلا رهبر فراری جزو سی نفر اول مرحله اول بوده است، ( این به دست من داده شده ، خودم بررسی نکرده ام.)
    مساله دیگر، شما  خواهید دید تا روزهای آخر مجلس شورای اسلامی دوره دوم اینجا جان می کنید، (این را من به شما بگویم) گاهی از اوقات روزی ده تا دوازده ساعت در لایحه بودجه حجت الاسلام آقای هاشمی از شما کار میکشند، و در نتیجه به حوزه انتخابیه تان برای لوله کشی فلان محله نمیرسند و کار شما هم نیست، اما آن کسی که در آنجا بوده، مساجد متعدد رفته، سخنرانی کرده و به مردم وعده وعیدهای متعدد داده، چه کار میکند؟ حداقلش این است که علیه شما جوسازی بکند که این نماینده ها، برای شما چه کار کردند. خوب بی انصاف ها ده ساعت روزی حداقل در مجلس بعضی مواقع کار کرده اند.
    رئیس- این تبدیل به تبلیغات انتخاباتی شد.
    عبدخدائی- نه جواب تبلیغات سوء است آقای هاشمی.
    موضوع دیگر میگوئید که نوبت دوم به صحنه نیامدند، این طبیعی قضیه است، خیلی معمولی است ولی واقع اینکه به صحنه نیامدند، علتش را بررسی کنید. » ان الله لا یغیر ما یقوم حتی یغیر ما بانفسهم « آن تبلیغات غلط و مبتذلی بود که در دوره اول انجام گرفت و حتی به دوره دوم هم کشیده و این را در لایحه انتخابات فکری برایش بکنید، که یک میلیونر با وابسته به میلیونر با خرج یک میلیون تومان میتواند وارد مجلس شورای اسلامی بشود. او را فکری بکنید (نسبت به تبلیغات غلط ) و اما فرمودند مساله شمع امیرالمؤمنین ، آن زندگی شخصی علی علیه الصلوه والسلام بود. همان امیرالمؤمنین در جنگ صفین نود هزار لشکر را اداره میکردند، در مسائل اجتماعی به حد صحیحش خرج کردن ضرورت دارد ولازم است ولی در زندگی شخصی، بلی، در تبلیغات شخصی خودمان قناعت بکنیم، والسلام علیکم.
    رئیس- موافق صحبت کند.
    منشی- موافق بعدی آقای هادی هستند. ولی مثل اینکه صحبت کردند.
    رئیس- خیر، ایشان میتوانند صحبت کنند. آقای هادی شما بعد از همه هم میتوانید به عنوان توجیه گر طرح صحبت کنید. موافق بعدی را دعوت کنید.
    منشی(موحدی ساوجی)- موافق بعدی آقای دهقان هستند که ایشان منصرف شدند، و بنده جمله ای چون موافق بعدی هستم. در این رابطه عرض میکنم: عرض میشود که آنچه را که در دوره اول مجلس مخصوصا در انتخابات دوره اول آن عوامل و انگیزه هائی که وجود داشت برای اینکه انتخابات یک مرحله ای نباشد و حتما دو مرحله ای باشد، همین وجود خطوط و جریانهای مختلف در داخل کشور بود و جوهای تبلیغاتی که عوامل ضد انقلاب و گروهک های غیر خط امام در داخل کشور به وجود میاورند. این است که با وجود آن شانتاژهای تبلیغاتی واقعا بیم آن میرفت، بلکه در مرحله عمل هم مشاهده شد که افرادی که از توده ای ها، از منافقین، از گروهک های دیگر، با عوامل فاسد رژیم گذشته کاندیدا بودند حتی رای بالائی هم آورده بودند، و اگر چنانچه میخواست یک مرحله ای باشد، خیلی از آنها به مجلس راه می یافتند، اما الان اینطور نیست. ما یک مروری و یک مطالعه ای که روی انتخابات دوره دوم انجام بدهیم، خواهیم دید که بحمدلله چون نظام جمهوری اسلامی حسابی مستقر شده، قوانین تصویب شده و تدوین شده، شرایط انتخاب شونده و انتخاب کننده و قانون انتخابات درست بیان شده در قانون همه مواد لازم ذکر شده، از این جهت دیگر آن نگرانیها اصلا وجود ندارد واینکه برادرمان آقای عبدخدائی می گویند، گاهی در اثر تبلیغات مثلا ممکن است یک فرد ناصالحی در مرحله اول اکثریت نسبی بیاورد ولی بعد اگر چنانچه دو مرحله ای باشد، نیروهای حزب الله با هم متشکل بشوند، متحد بشوند، در مرحله دوم فرد اصلح که رای کمتری از او داشته انتخاب بکنند، این مواردش بسیار نادر است. یعنی ما اگر مقایسه بکنیم، می بینیم که در بعضی موارد بوده، یعنی خیلی موارد بوده که حتی افرادی که الیق و اصلح بوده اند، اینها در مرحله اول رای نسبی بیشتری داشتند ولی بخاطر دو مرحله ای بودن وقتی به مرحله دوم افتاده یک تبانی هائی شده، یا یک اتحادها و ائتلاف هائی شده و آن فرد اصلح و الیق در مرحله دوم نتوانسته رای نسبی بیشتری بیاورد و لذا به مجلس راه نیافته. این است که اگر شما می خواهید این مساله را ملاحظه کنید، هر دو به سوی قضیه را باید مطالعه بکنیم. بنابراین دو مرحله ای بودن انتخابات اگر به خاطر این است که در مرحله دوم فرصت بیشتری باشد و فرد
   
اصلحی به مجلس راه بیابد. این الان در شرایط فعلی به این صورت نیست و اگر منظور این است که مردم بیشتر در انتخابات شرکت کنند، آراء این منتخب در مرحله دوم بیشتر باشد، ما ملاحظه می کنیم که وقتی انتخابات دو مرحله ای میشود، معمولا در مرحله دوم شما ملاحظه کردید هم در تهران، هم در شهرستانها در اکثر موارد بیش از نود درصد مجموع آراء در مرحله دوم کمتر شده. بعضی جاها کمتر از نصف، کمتر از ثلث شاید شده باشد بنابراین اگر به خاطر اعتبار بیشتر نماینده و اینکه رای بیشتری نماینده بیاورد و به مجلس راه پیدا کند ما می بینیم اینجور نمیشود و عملا مردم واقعا این آمادگی را ندارند. آن شور و شوق و اشتیاق و استقبالی که در مرحله اول انتخابات مردم از انتخابات می کنند در مرحله دوم این استقبال را نمی کنند نه به خاطر اینکه مایل نیستند، یا علاقه ای ندارند، یا نمی خواهند رای بدهند. مردم همان مردم هستند، اما در مرحله دوم دیگر آن شور و شوق وآن انگیزه قوی وجود ندارد. بنابراین در مرحله دوم منتخب با رای کمتری غالبا به مجلس راه پیدا می کند و از اعتبار یعنی پشتیبانی کمتری هم از حیث آراء مردم برخوردار خواهد بود. بنابراین من فکر می کنم که همه جهات را مخصوصا این هزینه ها و خرجها و بعد هم چه بسا در بین مرحله اول و مرحله دوم واقعا یک برخوردهای ناجوری پیدا میشود، نمی دانم که جنگ اعصاب و تبلیغات ناجور در بین مرحله اول و دوم بیشتر میشود، شدیدتر میشود. بنابراین اینها همه موجب میشود که ما به این مساله رای بدهیم و وقتی که قانون انتخابات در دوره اول برای همین انتخابات دوره دوم در مجلس تصویب میشد، من یادم است که در آن موقع یک رای بسیار قوی دادند به اینکه یک مرحله ای بشود چند رای کمتر داشت و الان فکر می کنم که برای همه ما تجربه دوره دوم انتخابات بهترین دلیل و سند و برهان است بر اینکه انتخابات اگر یک مرحله ای باشد بهتر است.
    رئیس- مخالف بعدی صحبت کند.
    منشی- مخالف بعدی آقای محمد امین طرفی بودند که چون ایشان پیشنهاد اصلاحی دارند لذا مخالفتشان را پس گرفتند، نوبت می رسد به آقای زواره ای، اگر ایشان صحبت بکنند ، نوبت ایشان است.
    رئیس- مثل اینکه در جلسه نیستند.
    منشی- ایشان هم که حضور ندارند مخالف بعد آقای لطیف صفری هستند.
    لطیف صفری- بسم الله الرحمن الرحیم، البته برادرها یک مقداری روی شیوه های تبلیغاتی و مسائلی از این قبیل صحبت کردند که من فکر می کنم به این زیاد مربوط نباشد، چون ما هم به شیوه تبلیغات در خیلی از حوزه های انتخاباتی انتقاد و ایراد داشتیم و ان شاء الله که در دوره های بعدی انتخابات شیوه های تبلیغاتی دیگر طوری نباشد که هزینه های آنچنانی داشته باشد. این به این زیاد مربوط نیست. مساله دو مرحله ای بودن انتخابات که ما با یک مرحله بودنش مخالف هستیم. به این دلیل مورد مخالفت ما هست که اعتقاد داریم، در انتخابات دو مرحله ای با وجود اینکه هزینه های زیادی صرف میشود و در عین حال نیروهای زیادی هم صرف می کند و مقدار زیادی از وقت مردم و مملکت هم صرف این کار میشود. اما در مقابل اهمیت مجلس و اهمیت کار نمایندگان مجلس و دقت و توجه خاصی که باید برای انتخابات این نمایندگانی که به این مرکز مهم می آیند و تصمیماتشان در سرنوشت مملکت اثر عمیق دارد ما میگوئیم که باید و لازم هست و این دقت ها باید بشود و در مقابل این اهمیت، این مخارج، این وقت صرف کردن ها، این دقت کردنها چیز مهمی نیست، یعنی نباید ما صرفا به خاطر اینکه بگویئم چون خرج انتخابات در دوره اول و دوم اینقدر شده پس ما باید این کار را بکنیم، نه اینها مهم نیست، ما باید تکیه کنیم روی کیفیت انتخابات در وهله اول، به اعتقاد ما دو مرحله ای بودن روی کیفیت، انتخابات اثر مثبت دارد، به خاطر اینکه نماینده هائی که مورد شناخت و وثوق همه مردم و اکثریت مردم (اکثریت مطلق مردم) هستند، در وهله اول انتخابات انتخاب میشوند، کما اینکه چه در دور اول و چه در دور دوم آن هم دیدیم که نزدیک نیمی از تعداد نمایندگان و شاید هم بیشتر در دور اول انتخابات شدند پس می ماند قسمت کمی که تعداد کمتری از کل نمایندگان که اینها هم افرادی هستند که در دور اول آن شناخت و آگاهی ها و بررسی مسائلی کلی شان که به وسیله مردم باید انجام می گرفته و یا مسائلی که باید ارائه می دادند، صورت گرفته و اینجا باز می آید روی انتخاب اصلح که این جا دیگر اکثریت مطلق لازم نیست(در حال حاضر) و اکثریت نسبی است ودیدیم که می آیند. بعضی از برادرهای موافق استدلال می کردند که چون تعداد آراء نمایندگانی که در حوزه های مختلف می آیند، کمتر از تعداد آرائی است که حتی در دوره اول به اینها داده میشود، پس باید دو مرحله ای حذف بشود و بشود یک مرحله ای. در حالی که این کلیت ندارد و در خیلی از حوزه های انتخابیه در همین دوره هم تعداد آراء نمایندگی که در دور دوم انتخاب شدند، بیشتر از دور اولشان است، حداقل بیشتر از دور اول خودشان بود و کل حوزه هم نزدیک آن دوره بود و این دلیلی نمیشود که ما بخواهیم… ( اگر خواستید نمونه های مختلفش را هم می گویم ولی خوب احتیاج نیست، وقت بگیرد) و این هم به این دلیل نمی تواند ملاکی باشد بخاطر اینکه ما بخواهیم دو مرحله ای را حذفش کنیم و بعدش اینکه ما برای اینکه آن اکثریت آرائی که آن تعداد آرائی هم که باید باشد، می توانیم اصلا در مرحله تعیین صلاحیت ها و موقعیت ها و اینطور چیزها دقت بیشتری بشود و خود مردم هر چه زمان بیشتر می گذرد، مخصوصا در دوره دوم ما می بینیم نسبت به دوره اول ، هم هزینه ها و هم نیروهای کمتری صرف شد و هم اینکه تعداد نمایندگانی که انتخاب شدند در مجموع بیشتر و بهتر و شناخته شده تر از دوره اول بودند و در دوره های آینده دیگر این مقدار هزینه ها که برادرها به آن اشاره کردند و استناد کردند پیش نمی آید و در عین حال وقت کمتری هم میشود و بیشتر نمایندگان در دور اول انتخاب میشوند، اینهائی که می مانند کسانی هستند که اکثرا در انتخابات نزدیک به هم هستند و شرایط تقریبا مساوی دارند و شناخت مساوی برای مردم دارند و با آن اکثریت نسبی که در دور دوم هست انتخاب میشوند و مشکلی هم پیش نمی آید. در کیفیت ترکیب مجلس اثر فراوان دارد، روی این اصل ما با این مخالف هستیم که فقط اکتفا بشود به دور دوم البته اصلاحاتی داریم، اگر احیانا تصویب شد، می دهیم اگر هم نشد که هیچ.
    منشی- موافق بعدی آقای خلخالی هستند.
    صادق خلخالی- بسم الله الرحمن الرحیم، نمایندگان محترم فرمایشات آقایان موافق و مخالفین را به تفضیل شنیدند ولی یک مساله ای هست که ما نباید از آن غفلت کنیم و آن مساله اتکاء به رای مردم است. مردم در وهله اول انتخابات با یک شورو هیجان، زن و مرد، خلاصه همه مردم یک وظیفه وجدانی برای خودشان می دانند، می روند پای صندوق و رای می دهند. با یک شور و حماسه و خلاصه هیجان و این مساله یک مساله ای نیست که ما بخواهیم با استدلال ثابت کنیم، یا دلیل بیاوریم، با برهان بیاوریم. خیلی آشکار است. بقول مثل معروف:
    آنرا که عیان است                   چه حاجت به بیان است
    خوب ما در این انتخابات گذشته، خودمان دیدیم، شور جمعیت و شرکت جمعیت در انتخابات مرحله اول نود درصد ، نود وپنج درصد بود، ولی در مرحله دوم به مراتب کمتر از مرحله اول بود، این را دیگر نباید ماندیده بگیریم و ملاک همان اتکاء به آراء مردم است. بقول آقای گلپایگانی که یک وقتی می فرمودند یک نفر را می خواهند مثلا بدرقه کنند، برای سفر حج همه اهل آبادی، شهر، جمع میشوند. او را با سلام و صلوات رد می کنند، حالا وسط راه آقا به جیبش نگاه می کند، می بیند که پولش جا ماند، برمی گردد، وقتی وارد خانه میشود، پولش را برمی دارد و میرود، یک نفر هم اصلا دنبالش نمی رود خوب این معلوم است که آن شور اولیه در کار نیست، البته مثال های زیادی در این باره آدم می تواند بزند، خوب ما بالعیان دیده ایم، در بعضی از شهرستانها کسی به مرحله دوم افتاد، آراء چشمگیری داشت، ولی در مرحله دوم، مردم: بابا یک دفعه رای داده ایم، و فرمایشات امام را می بینید، فرمایشات مسؤولین را دارند می بینند، آقای رئیس جمهور می گوید، آقای رئیس مجلس می گوید،آقای که می گوید و همه اینها… موجب میشود که مردم احساس یک وظیفه سنگین می کنند در مرحله دوم اینجوری نیست که مردم به آن شکل بوده باشندو ما عملا داریم می بینیم. گفتم یک مثالهائی هم هست یک قدری ممکن است ناجور باشد در تشییع جنازه، در آن روز اول، در شب هفت چه قدر مردم شرکت می کنند تا چه رسد به شب سال و به شبهای بعد و اینها خوب این امر وجدانی و واضح است که مردم بهتر و با هیجان تر شرکت می کنندو این را ما نباید ندیده بگیریم. وانگهی فرمایشات آقایان مخالفین خلاصه میشود در اینکه مثلا بعضی ها در مرحله اولی ممکن است که با پول و یا اعلامیه و با پوستر بخواهند یک کارهائی بکنند، بقول فلاسفه که می گویند:
» حکم الامثال فی مایجوز واحد « خوب در مرحله اولی کسی بخواهد این کارها را بکند، در مرحله دوم هم این کار را می کند، در مرحله پنجم هم این کار را می کند. کسی که بخواهد تقلب بکند باید جلو تقلب را گرفت، اما آنکه یکی از آقایان موافقین اشاره کردند مطلب خوبی بود. قانون انتخابات داریم، افرادی که صالح هستند، افرادی که وارسته هستند، افرادی که به دردخور هستند، اینها باید بیایند، خوب معلوم است شورای نگهبان داریم کنترل می کند، عرض کنم که قانون انتخابات است خود مجلس است، شعبات است، کمیسیونها است، خوب اینها هم خودش یک مساله ای است. این جورها نیست که در این باغ باز بشود و هر کسی که کومله است و دمکرات است و نمی دانم کیست و کیست بیاید درر این مجلس، ابدا. خدا می داند اگر روزی ولو یک نفر غلط اندازی بیاید به عنوان اینکه کومله است و دموکرات است و چهره اش را مخفی کند و در این مجلس بیاید این عواقب وخیمی دارد و کم کم اینجوری میشود که آقایان مخالفین دارند می گویند و این مساله اختصاص به دور اول و دوم ندارد، مردم باید شناخت خوبی از آن کسانی که آنها را انتخاب می کنند (منتخبین) داشته باشند تا این مسائل پیش نیاید و ثم ماذا؟ بر فرض یک نفر هم بیاید مثلا با هزار جور غلط اندازی با یک چهره منافقانه وارد این مجلس بشود. خوب مگر نمایندگانی که اینجا هستند مرده اند؟ اگر آن روزی پیش بیاید که مثلا نصف بیشتر این نمایندگان از آن… آنجا فاتحه ما خوانده شده، اصلا کار تمام است آنجا یا شوروی آمده، یا آمریکا آمده. خلاصه مطلبم عبارت از این است که آراء مردم محترم است و در مرحله اول بیشتر شرکت می کنند ، بهتر شرکت می کنند روی این جهت این مساله را نباید آقایان ندیده بگیرند و من بیش از این دیگر مطلبی ندارم.
    رئیس- مخالف آخر صحبت کند. مخالفین هفت دقیقه دیگر وقت دارند.
    منشی- مخالف بعدی آقای هادی غفاری هستند و چون تشریف ندارند، مخالف بعدی آقای شیبانی بفرمایند.
    دکتر شیبانی- بسم الله الرحمن الرحیم، من چند جمله عرض میکنم چون مطالب را آقایان گفتند. مساله این است که یک مرحله ای هیچ برتری بر دو مرحله ای ندارد، در حالیکه دومرحله ای خیلی محسنات دارد که در آن یک مرحله ای نیست. اگر که مساله رای مردم است، خوب چون در مرحله اول اکثریت مطلق مطرح است، مردم کوشش می کنند به آن نماینده مورد نظرشان، تعداد بیشتری رای بدهند که اکثریت مطلق بیاورند. اگر اکثریت مطلق آورد که حل است، اما اگر اکثریت مطلق نیاورد، در مرحله دوم فقط آن دو نفری که بیشترین رای را دارند، میتوانند شرکت بکنند. به همین دلیل هم باز بین آن دو نفر، معمولا هم همان کسانی که رای بیشتر آورده، رای میاورد. آنهائی که رای کمتر آورده اند کم هستند و نتیجه اش این میشود که آنهائی که میخواهند توطئه بکنند، یک گروهک ناشناخته را، (شناخته شده را که مردم رای نمیدهند) یک کسی که در یک شهر کوچکی هست، یک عده ای از طرفدارانش او را میبرند آنجا و این یک نفر را در مرحله اول به او رای میدهند. و این خطرش این است که… اما موقعی که دو مرحله ای باشد و یک مضراتی دارد که بعد آن وقت دچارش میشویم، نمیشود حل کرد.
    رئیس- بسیار خوب، موافق بعدی صحبت کند.
    منشی- موافق بعدی آقای ملکوتی بفرمائید.
    عباسی فرد- برای  آقای هادی دیگر وقت نمی ماند.
    رئیس- آقای هادی به عنوان خود طرح صحبت میکنند.
    ملکوتی- بسم الله الرحمن الرحیم، مطالب را آقایان نوعا فرمودند، من مطالبی را که می خواهم عرض کنم سعی می کنم اکرار صحبت های گذشته نباشد. غالبا در بیان انگیزه تصویب دو مرحله ای بودن انتخابات مطالبی را که گفتند و مخالفین خواستند جواب بدهند برخورد خیلی ضعیف بود. اینها می گویند ممکن است گروهها باز بلند بشوند و جلو بیایند نفوذ بکنند داخل مجلس بشوند آن زمان آن انگیزه بوده وشورای نگهبان دو مرحله ای شدن را تصویب کرد و یادمان هست که چه کسانی با آن مخالفت می کردند نوعا گروهکها بودند نوعا افراد وابسته بودند در عرض 5-6 سال مچ این گروهکها باز شد این امت با دادن هزارها شهید خطوط این گروهکها را وابسته را خوب شناخت اینقدر این مردم بدبین شدند که در عرض این مدت ممکن است اینها را باز نشناخته باشند و نفوذ کنند و به مجلس بییند دور از انصاف است اولا ما دو مرحله ای بودن را که حذف می کنیم و می گوئیم که یک مرحله ای باشد جایگزین برای این داریم:
1- قانون قوی. قانون قوی می تواند از نفوذ افراد وابسته پیشگیری کند. دوم- شناخت توده مردم که الحق و الانصاف ما می بینیم رشد مردم در این مدت جلوه خاصی را داشته و دنیا را به حیرت انداخته است.
    مرحله سوم- خود شورای نگهبان. مرحله چهارم- نماینده های حزب اللهی حاضر در مجلس. اینها عواملی هستند، پاسدارهائی هستند که در سنگر سنگر این کشور جلو نفوذ این گروهک ها را گرفته اند و ان شاء الله خواهند گرفت.
    مساله دومی را که می خواستم عرض کنم این بود که مخالفین با زدن تهمت به بعضی برادرها یک جو آشفته ای میخواستند درست کنند که آقایان 2 ماه یا 4 ماه قبل نمی دانستند که چی بود وحالا فهمیدند؟! چه اشکال دارد؟ ممکن است آدم مساله ای را روز گذشته نداند امروز بداند. سعی کردن اینکه یک خط سیاسی مبهم به این حرکت یا به این طرح بدهید این هم دور از انصاف است امیدوارم استغفار کنید والسلام علیکم و رحمه الله.
    رئیس- مخالف هنوز 3 دقیقه دیگر وقت دارد.
    منشی- اگر بخواهند صحبت کنند آقای یونس محمدی آخرین مخالف اند.
    یونس محمدی- بسم الله الرحمن الرحیم، تقریبا تمام مطالب را برادران مخالف فرمودند بنده به عنوان تتمه کلام و ان شاء الله حسن ختام میخواستم این مطلب را عرض کنم که آن زمانی که این قانون در کمیسیون شوراها و داخله چندین ماه با حضور نماینده محترم دولت و  دیگر مسؤولین و متخصصین بررسی می شد این مساله مطرح شد و بحث مفصلی روی آن انجام گرفت همچنین در مجلس عده ای پیشنهاد داده اند که یک مرحله ای باشد و وقت زیادی را از مجلس گرفت و تصویب نشد یعنی دو مرحله ای تصویب شد و ما داریم با قانون انتخابات مثل وصله و پینه چسباندن عمل می کنیم هر روز می آئیم یک چیزی ضرورتی پیدا می شود یک دو فوریت اینجا میآوریم می گوئیم این اصلاح بشود من اینطور فکر میکنم و پیشنهاد میکنم که بر اثر این انتخابات در دوره دوم مجلس شورای اسلامی در مرحله اول و دوم تجارب زیادی برای مسؤولین اجرائی و نمایندگان محترم مجلس به دست آمده است و نه تنها این ماده واحده عوض بشود خیلی از مواد باید اصلاح بشود ما حالا هر روز بیائیم و یک وصله ای به این قانون بچسبانیم این میشود شیر بی یال و دم و اشکم و یک چنین چیزی می گویند ما می آئیم این طوری انفعالی حرکت کنیم.
    مساله دیگر اینکه تمام نماینده های عزیزی که این جا هستند با همین قانون به مجلس تشریف آورده اند یعنی مرحله اول و دوم داشته حالا چطور می شود یک عده ای که در حدود شاید 20 نفر بیشتر نباشند آنها با یک مرحله بالا بیایند اگر ( یک بام و دو هوا که نمی شود ) قانون باید به حساب اجرا بشود، این اجرا بشود در این مرحله آخر و این عده ای که مانده اند ان شاء الله با همین قانون بیایند و ان شاء الله  در آینده بنشینیم در کمیسیون شوراها و داخله و تمام نواقصی که این قانون دارد که نواقصش در اجرا به نظر رسیده است اصلاح بشود و   این را هم به حساب نوشته اند که برای انتخاب اصلح اینطوری لازم تر است و السلام علیکم و رحمه الله.
    رئیس- آخرین موافق صحبت کند.
    منشی- آقای مصطفوی. البته موافقین دیگری هم دارد منتها بیش از این دیگر نوبت نمی رسد.
    سید داود مصطفوی- بسم الله الرحمن الرحیم. مطالب لازم توسط برادران بیان شد و چون موضوع خیلی روشن است من زیاد وقت شما  را نمی گیرم برای اینکه فکر میکنم که مطالب تکراری است. ارزش هر قانونی در عمل روشن می شود دو مرحله ای بودن قانون انتخابات عملا نشان داد که چیز لغو بیهوده ای است. جز اتلاف وقت و صرف بیت المال فایده دیگری ندارد. علاوه، در مرحله دوم علاقه مردم به شرکت در انتخابات خیلی کم می شود و تعداد کمی از مردم در انتخابات شرکت میکنند در نتیجه نماینده با آراء خیلی پائینی به مجلس راه پیدا میکند که این وزنه مجلس را پائین میآورد و علاوه در این دو مرحله ای هیچگونه فایده ای دیده نمی شود و هیچ یک از مخالفین محاسنی نتوانسته اند برای دو مرحله ای بودن قانون انتخابات ذکر بکنند و لذا بهتر است که انتخابات یک مرحله ای باشد و در همان مرحله اول که مردم علاقه زیادی برای شرکت در امر انتخابات دارند تکلیف انتخابات روشن بشود والسلام علیکم.  
         
    رئیس- وزارت کشور و خود صاحبان طرح نظری دارند؟ اول وزارت کشور صحبت کنند بعد آقای هادی هم میتوانند صحبت کنند.
    معزی ( معاون وزارت کشور )- بسم الله الرحمن الرحیم چون برادران موافق و مخالف آن چه که در این زمینه باید صحبت بشود،      کرده اند من فقط به عنوان یک جمع بندی برخی از نظریات وزارت کشور را مطرح میکنم :
    ضرورت هائی که موجب شده بود که دو مرحله ای بودن انتخابات را بپذیریم معلوم و واضح و روشن است. چه در دور اول و چه در دور دوم. این ضرورتها در همین دور دوم هم پیش بینی می شد و لذا برای پیشگیری اش آمدیم دو مرحله ای کردیم خیلی هم صحبت کردیم همانگونه که برادر عزیزمان جناب آقای عبد خدائی هم فرمودند واقعا هم دفاع کردیم به عنوان پیشگیری از آن مسائلی که امکان داشت پدید بیاید و آن ضرورتها ایجاب می کرد آن را دو مرحله ای کردیم اما در عمل مشاهده کردیم که آن ضرورت ها واقعا وجود ندارد در عمل مشاهده کردیم که آنچه که پیش بینی می کردیم پدید نیامده و واقعا ایجاب نمیکند ما انتخابات را دو مرحله ای بکنیم واقعا فرصت مجلس را هم نمی خواهم بگیرم در استدلال به اینکه آن ضرورتهائی که بود در مرحله اول انتخابات در دور اول مجلس که موجب شد دو مرحله ای شد دیگر این بار واقعا پدید نیامد ولی همه آقایان دیگر میدانند و واضح و بدیهی است به اضافه اینکه این کانال های عبوری که دارد یک کسی که خودش را کاندیدا میکند تا به مجلس راه پیدا بکند از این کانال ها باید عبور بکند تایید صلاحیت دارد با آن شرایط آن چنانه. بعد صحت انتخابات و باز خود شخص طرف منتخب در شورای نگهبان مورد بحث قرار می گیرد با این دقت نظر است که شورای نگهبان دارد بعد اعتبارنامه میخواهد تصویب بشود اینقدر بحث و گفت وگو می شود بنابراین دیگر ضرورتی آن چنانه که در گذشته بوده این بار و پس از این احساس نمی شود و لذا موافقت داریم با اینکه انتخابات یک مرحله ای بشود علت هائی که مورد موافقت است به این حساب است غیر از موردی که عرض کردم که ضرورت ها دیگر وجود ندارد اینکه واقعیت امر همان طوری که برخی نمایندگان محترم اشاره کردند عدم رغبت مردم در شرکت در انتخابات در مرحله دوم است حالا واقعیتی است می بینیم امت حزب الله هستند واقعا هم احساس تکلیف الهی در انتخابات را دارند شرکت آن چنان پرشور و فعالانه را هم در مرحله اول دارند اما در مرحله دوم دیگر احساس میکنند علی ای حال این دو نفر که یکی از آنها با دیگری خیلی هم شاید از دیدگاه مردم تفاوتی آن چنان از اکثریت نکند بنابراین رغبت نشان نمیدهند این یک واقعیتی است که ما با آن واقعیت روبرو هستیم. کسانی که خیلی احساس مسؤولیت میکنند و میایند در انتخابات شرکت میکنند و متشرعین شاید      (خیلی از آنها ) محتاط باشند اینها واقعا خسته می شوند. من خودم در روز انتخابات مرحله دوم رفتم چندین صندوق سرکشی میکردم واقعا آن کسی که آمده بود رای بدهد احساس خستگی میکرد که آقا ! چند بار پای صندوقهای رای بیائیم این آقایان که قبلا هم انتخاب شده بودند به اینها هم که ما رای داده بودیم رایشان هم که بالا بوده باز دو مرتبه بیائیم به اینها رای بدهیم این احساس خستگی یک واقعیتی است که ما
در برابر این جریان واقعا …. و تجربه تا کنون نشان داده است که آنانی که در مرحله اول رای اکثریت نسبی را به دست آورده اند در مرحله دوم هم همان ها به مجلس اکثرا راه یافته اند آمار را من اگر اینجا بخواهم ذکر کنم میتوانم بگویم بیش از 85 % این چنین بوده است  کسانی که در مرحله اول با اکثریت نسبی راه یافته اند در مرحله دوم هم همین ها اکثریت نسبی را بدست آورده اند .
    و مساله دیگری که برادران جناب آقای یونس محمدی فرمودند که قانون انتخابات باید اصلاح بشود. ما هم این را با برادران نماینده  محترم بارها صحبت کردیم که در تجربه و در عمل انسان می بیند خیلی از چیزها باید کاملتر بهتر و پخته تر بشود قانون انتخابات چند مورد  ( نه خیلی ) خیلی هم قانون پخته و قوی است برادران نماینده در گذشته زحمت کشیده اند و نوشته اند چند موردش از نظر عملی باید  عملی بشود. بلی و این بحثی هم که می کردیم این بود که بگذاریم تمام مجمع نظرات، پیشنهاد تجربیات، جمع بندی بشود و نمایندگان محترم فرصت پیدا بکنند و در یک فرصتی اصلاح بکنیم اما چون انتخابات میان دوره ای را در 16 حوزه انتخابیه در پیش داریم خود    برادران نماینده این چنین صلاح دیدند ( آنهائی که این طرح را پیشنهاد کرده اند ) که این ماده اش یعنی یک مرحله ای شدنش را از آن با  قید دو فوریت به مجلس بدهند تا انتخابات میان دوره ای این بار که داریم یک مرحله ای انجام بگیرد اصلاحات بعدی که برای کاملتر شدن  و پخته تر شدن باید انجام بگیرد برای آینده مجلس باشد. اما مطلبی که برادرمان آقای محمدی فرمودند که » یک بام و دو هوا « برخی از نمایندگان دو مرحله ای به مجلس آمدند برخی از نمایندگان بعدا به صورت یک مرحله ای میایند. من عرض میکنم یک قانونی تا امروز بوده یک عده ای از مردم این سرزمین طبق آن قانون با آنها رفتار شده است یک مرتبه این قانون ملغی می شود نسبت به دیگران و آیندگان لذا   یک بام و دو هوا می شود. اینکه معنا ندارد !! یک سری دانشجوئی در دوره قبل با یک شدت وحدتی در در یک دانشگاه درس خوانده اند و لیسانس گرفته اند بعد میایند آن شدت وحدت ها و آن قوانین سخت و ودگم را برمیدارند آسانترش میکنند سری بعد میایند لیسانس می گیرند. بگوئیم آقا یک بام و دو هوا. پس همیشه باید چون گذشتگان چنین کردند ما هم نیز چنین کنیم اینکه نیست. آخرین مطلبی را که من عرض میکنم به عنوان موافقی که واقعا وزارت کشور و مسؤولان موافقت دارند با یک مرحله ای آنست که مساله تشنجات سیاسی، مساله هیجانات و دغدغه هائی که در جامعه پدید میاید شما فراموش نفرمائید. اداره یک جامعه، مدیریت سیاسی یک جامعه امری است بس قابل توجه یعنی هر فردی در اجتماع ما میخواهد جامعه آرام باشد آرامش وجود داشته باشد مردم در آرامش زندگی بکنند ما تشنجات سیاسی که واقعا در بین مرحله اول و مرحله دوم پدید میاید و ما در حدود 100حوزه انتخابیه را داشتیم که به مرحله دوم کشیده شد 100حوزه انتخابیه یعنی نیمی از کشور شاید حساس ترین مناطق کشور شاید حساس ترین حوزه های انتخابیه ما، این تشنجات سیاسی که پدید میاید اضطرابات سیاسی که بوجود میاید بگوئید آقا این چنین نیست. هست، یک واقعیت ملموس است همه تان هم حس کرده اید چگونه واقعا ما بخواهیم هم آرامش باشد انتخابات مرحله بعد… و این تشنجات هم در یک کشور حساس فوق العاده از دیدگاههای مختلف بخواهد وجود داشته باشد بنابراین برای رفع تشنج و رفع آن دغدغه ها و اضطرابات و بالاخره آرام کردن جامعه نیاز به این است که انتخابات یک روز در یک فرصت انجام بگیرد اگر روزگارانی خدای ناخواسته تصور بشود گروههای آن چنانه که در گذشته بودند این امت و این نمایندگان محترم تشریف دارند و میتوانند واقعا بر مبنای ضرورتهای مختلف انتخابات را انجام بدهند زیاد هم بوده در دنیا چند بار یک انتخاباتی را یک   مرحله ای کرده اند بعد آمده اند بر مبنای ضرورت دو مرحله ای شده است کشورهای بسیاری در جهان بوده تاریخ انتخابات پارلمان های جهان را بخوانیم می بینیم این چنین بوده است مانعی هم ندارد اما الان نه آن ضرورت ها وجود دارد و نه آن مشکلات آن چنانی. از این طرف کانال های تایید کننده یک فرد هم وجود دارد با توجه به اینکه با این دقت عمل می شودو بدون هیچگونه ناراحتی یک جا انتخاباتش ابطال می شود طرف اعتبارنامه اش رد می شود طرف انتخاباتش انجام گرفته اعتبارنامه اش در مجلس تصویب نمی شود با این وضعیتی که هست بنابراین طرحی است که میتواند مفید باشد، البته من این را عرض بکنم با پیشنهادی که بعدها اگر این کلیت رای بیاورد با آن پیشنهاد بعدی… پیبشنهاد حداقل یک دومی که ( موحدی ساوجی- یک سوم … ) چون یک دوم اکثریت مطلق است یک دوم می شود یعنی 50 % رای از مجموع آراء را ( رئیس- اینکه همان مطلق میشود ) ما موافق هستیم اگر کسی یک دوم آراء را هم بیاورد می شود اکثریت مطلق.
    موحدی ساوجی- یک دوم که همان مطلق می شود پس یک سوم.
    معزی- مطلق است بلی.
    موحدی ساوجی- بگوئید یک سوم.
    رئیس- یک دوم یعنی مخالفت با طرح.
    معزی- خیر. یک دوم اگر باشد نه اینکه حالا عرض میکنم …
    رئیس- یعنی نصف حالا فارسی بگوئیم که بفهمید ( خنده نمایندگان )
    معزی- علی ای حال حالا با آن پیشنهاداتی که دارد با یک سوم باشد چون من در اینجا اشتباه کردم یعنی یک سوم از آراء را به دست  بیاور با آن پیشنهاد ان شاءالله کامل می شود والسلام علیکم و رحمه الله.
    رئیس- ختامه مسک، ما در بین صحبتهایمان گفتیم آقای دکتر هادی به عنوان نماینده امضاء کنندگان طرح آخرین دفاع را می کنند. آقای دکتر شیبانی تذکر دادند که معمول مجلس گذشته نبود که ما در طرح ها دفاع آخری داشته باشیم ظاهرا این طوری بود حالا آئین نامه را من یادم نیست که چیز خاصی داشته باشد یا نه …

    عباسی فرد- همین طور است.
    رئیس- حالا فعلا این را انجام می دهیم تا آئین نامه را ببینیم.
    یکی از نمایندگان- رای نمی آورد.
    رئیس- خیلی هم می آورد.
    هادی غفاری- اجازه بدهید من صحبت کنم آقای هاشمی من در کمیسیون تحقیق بوده ام و امضاء هم کرده ام.
    رئیس- شما نبودید و وقت تمام شده است. آقای غفاری کمیسیون تحقیق بوده اند و حالا مدعی هستند که می خواهند صحبت کنند ولی وقت تمام شده است یعنی چهل و پنج دقیقه تمام شده است…
    غفاری- آقای هاشمی من کمیسیون تحقیق بودم.
    رئیس- اولا کمیسیون تحقیق در موقعی که مجلس تشکیل میشود حق تشکیل ندارد. و خودش غیبت است. حالا ما به خاطر این که کار زیاد داریم ایراد نمی گیریم و ثانیا چهل و پنج دقیقه تمام شده یعنی اگر هم در مجلس بودید دیگر نمی توانستید صحبت کنند عده ای از آقایان در مجلس هستند که هنوز اعتبارنامه شان تصویب نشده. این آقایان در این رای گیری نمی توانند شرکت کنند (همهمه نمایندگان) من خواهش می کنم توجه بفرمائید. آن آقایانی که اعتبارنامه شان تصویب نشده بایستند تا ما بدانیم که چند نفر هستند که در رای شرکت نمی کنند(منشی- 25 نفر ) بیست و پنج نفر از آقایان هستند که در این رای گیری شرکت نمی کنند (186 نفر حضور دارند) پس حضار صاحب رای 162 نفر هستند و بقیه صاحب رای نیستند. کسانی که با اصل این طرح موافق هستند قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. (تکبیر نمایندگان) چون می خواهیم وارد شویم و آقایان خسته هستند یک تنفس یک ربعی میدهیم ولی خواهش می کنیم به ساعت هایتان نگاه کنید و از همین روز اول و اولین تنفس نظم را مراعات کنید و سر یک ربع ساعت آقایان در مجلس تشریف داشته باشید.
    (جلسه ساعت 55/10 دقیقه به عنوان تنفس تعطیل و مجددا در ساعت 20/11 به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل گردید.)
    رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم- جلسه برای ادامه مذاکرات رسمی است اصل طرح تصویب شده بود باید به پیشنهاد ها برسیم یعنی وارد شور می شویم در ماده واحده و از این به بعد دیگر پیشنهاد جدید نمی پذیریم. طبق آئین نامه پیشنهادهایی که قبل از ورود در شور ماده واحده برسد قابل بررسی است پیشنهادها را به ترتیب مطرح کنید.
    منشی- یک اعلام است که سه نفر از نمایندگان موقع طرح اعتبارنامه نماینده گچساران اعتراض کرده بودند ولی توجه نشد که اسمشان اعلام بشود این سه نفر کتبا نوشته اند و اسامی شان هم اعلام میشود. آقایان: فؤاد کریمی، صمد شجاعیان و سیدابوالحسن حائری زاده از معترضین هستند.
    رئیس- کتبا نوشته اند درست نیست، نوشته اند همان کتبا است (خنده نمایندگان).
    منشی- پیشنهاداتی که رسیده عبارت از این است که 13 نفر از آقایان نمایندگان پیشنهادی داده اند که مضمون این پیشنهادها یکی است. آقایان : سید محمود علوی، موحدی ساوجی، موحدی کرمانی، میرزائی ، لطیف صفری، هراتی، نادی، سید ابوالفضل موسوی، مروی، رفسنجانی، عباسی فرد و رهامی.. این آقایان پیشنهاد داده اند که به این صورت ماده واحده اصلاح بشود به آخر ماده واحده این جمله اضافه میشود » و با اکثریت نسبی حداقل یک سوم آراء خواهد بود و در صورتی که منتخب دارای کمتر از یک سوم آراء باشد انتخابات دو مرحله ای خواهد بود «. لطفا یکی از پیشنهاد دهندگان توضیح بدهند. آقای علوی شما که اولین پیشنهاد دهنده بوده اید توضیح بدهید تا موافق و مخالف صحبت کنند.
    شهرکی- نمیشود ماده واحده است.
    رئیس- ماده واحده که نیست اصلاحیه آن است این اصلاحیه است شما این حرف را دیروز هم زدید آخرین بار که خواستیم رای بگیریم به عنوان اصلاحیه رای می گیریم آقای علوی بفرمائید.
    علوی- بسم الله الرحمن الرحیم، با توجه به فرمایش امام امت که بارها و بارها فرمودند مجلس در راس قدرت ها است و بیاناتی که امام امت… (رئیس- در راس امور است) در راس امور است و بالاخره در راس قدرت ها هم تعبیری من یادم هست و تعبیرات گوناگونی که در این رابطه امام امت داشتند که مجلس را مصدر امور و عصاره فضیله است و غیره عنوان دادند با این ترتیب مجلسی که می خواهد قدرت ها را … مجلسی مه میخواهد حرکت ها را جهت بدهد وسعت بدهد طبیعی است که خود این مجلس باید یک مجلس قوی باشد با پشتوانه بسیار عظیم مردمی و اصلح افراد انتخاب بشوند به مجلس راه پیدا بکنند. دو مرحله ای بودن یکی از فلسفه هایش همین بود که اصلح راه  پیدا بکند و پشتوانه عظیم تری از مردم در پشت سر این مجلس قرار داشته باشد تا با قدرت بیشتری بتواند قانونگذاری بکند. تنها مساله گروهک ها نبود صورت مذاکرات مجلس اول هم این را نشان میدهد و نمایندگان مجلس اول در آخر دوره که قدرت قانونگذاری شان واقعا خیلی عالی بود روی این مساله عنایت داشتند که فعلا کاری به این نداریم چون کلیاتش تصویب شده است و اما این که پیشنهاد کردیم حداقل منتخب یک سوم آراء را داشته باشد به دلیل این که ما اگر به طور کلی بگوئیم اکثریت نسبی یعنی یک نماینده در حوزه انتخابیه ای  که 30 هزار رای دارد با 2 هزار رای هم اگر بیشتر از همه باشد بتواند وارد مجلس بشود این چندین تالی فاسد دارد که اولین آنها و مهمترین آن ها … کاهش قدرت مجلس و هم چنین کاهش توان مجلس در قانونگذاری است. یعنی از یک طرف ممکن است افراد اصلح به مجلس راه پیدا نکنند و در مرحله دوم اگر هم افراد اصلح راه پیدا بکنند به دلیل این که پشتوانه عظیم مردمی ندارند نمی توانند با آن قوت خاطر قانونگذاری بکنند زمانی که ما می گوئیم اکثریت نسبی. کسانی که احساس می کنند هزار رای، دو هزار رای هم میاورند ثبت نام می کنند و  در جائی که یک نماینده میخواهد و مجموع آراءاش نوعا 30 هزار رای است ممکن است 30 نفر 40 نفر بیایند و خودشان را کاندیدا کنند و این 30 هزار رای خرد میشود و آن کسی که بیشتر از همه رای آورده و اکثریت نسبی را حائز گردیده دو هزار رای، هزار و پانصد رای و   وارد مجلس میشود. شما حساب کنید مجلسی که ترکیب یافته باشد، تشکیل شده باشد از نمایندگانی که هر کدام 1500 رای از 30 هزار رای را به دنبال سر خودشان دارند با چه قدرت و با چه توانی می تواند کار کند؟ این اولا.
    ثانیا- راه برای وارد شدن و نفوذ و رخنه افراد ناباب اگر نگوئیم حداقل انتخاب افراد مرحوج باز میشود چرا که به راحتی افرادی که   حسن نیت آن چنان زیادی ندارند می توانند در یک جا تجمعی بکنند و دو هزار رای 3 هزار رای را شکل بدهند و آراء حزب اللهی ها را  هم خرد بکنند و در نتیجه افراد ناباب به مجلس راه پیدا بکنند که خودش این برای ما بسیار مساله ساز خواهد بود و اگر ما الان را در نظر بگیریم و با الان قانون بگذاریم اشتباه است چرا که … بایستی دوره های هفتم ، هشتم ، نهم ، دهم را در نظر بگیریم و راهی برای این که هر کس نتواند کاندیدا بشود بایستی راه ها را ببندیم و سقفی معین کنیم که هر کس امکان کاندیدا شدن نداشته باشد. ما که در شرایط خود نماینده نه میزان سوادی معین کرده ایم و نه … فقط گفته ایم سواد خواندن و نوشتن داشته باشند در نتیجه آن جا راه را باز گذاشته ایم لااقل این جا باید یک مقداری کنترل کنیم که هر فردی نباید و هر فردی ثبت نام نکند و هر فردی وارد مجلس نشود و کسانی وارد مجلس بشوند که بتوانند جهت راستین انقلاب را حفظ کنند و به انقلاب اسلامی ما جهت راستین اسلامی خودش را بدهند و بنابراین برای این که مجلس  با یک استحکامی بتواند عمل کند پیشنهاد ما این است که اکثریت نسبی باشد ولی مشروط بر این که رای منتخب از یک سوم مجموع آراء ماخوذه کمتر نباشد و السلام .
    رئیس- مخالف صحبت کند.
    منشی- مخالف آقای خلخالی هستند، بفرمائید.
    خلخالی- بسم الله الرحمن الرحیم- آقایان نمایندگان محترم توجه داشته باشند که من عرض میکنم :
    اصلا اگر ما بخواهیم این مساله را، یعنی این اصلاحیه را در قانون ماده اول انتخابات در نظر بگیریم تقریبا میشود گفت که این تناقض صدر و ذیل است که ما آمدیم از اول گفتیم که بالنسبه آن هایی که اکثریت دارند به مجلس بیایند. مسلما این جوری است در دوره اول شما ملاحظه فرمودید در خود تهران با حذف بعضی از افرادی که مثلا ناصالح بودند و … واجد شرایط نبودند در حدود 150 نفر شرکت می کند و در شهرستان های دیگر هم به همین منوال … عمده همین مساله است که ما روی هم رفته ملاحظه می کنیم مثلا در انتخاب ده نفر، 
در یک شهری که دویست هزار نفر جمعیت دارد 150 هزار نفر یا مثلا 100 هزار نفر شرکت می کنند ما این را باید در نظر بگیریم والا آن معلوم است که وقتی که ده نفر شرکت می کنند در انتخابات رای را می شکنند و شاید آن نفر اولی کم اتفاق بیفتد که مثلا از یک سوم یا مثلا دو سوم و این ها… مثلا بالاتر بوده باشد و غالبا رای ها می شکند. اگر ما بخواهیم بگوئیم که اختلاف سلیقه در بین نمایندگان واجد شرایط نبوده باشد خوب این میشود مدینه فاضله این دیگر یک مساله ای است که خیلی هم عاقلانه است و ما به این زودی ها به آنجا نخواهیم رسید. مساله ما یک مساله خیلی روشن و آشکار است وقتی شرکت عموم مردم را در انتخابات در نظر بگیریم و صلاحیت منتخبین از نظر شورای نگهبان و ناظر شورای نگهبان وقتی که تعیین شد یعنی معلوم شد که این آقا واجد صلاحیت است. خوب 10 نفر هستند که واجد شرایط هستند 15 نفر هستند در تهران 150 نفر هستند خوب مسلما آراء شکسته میشود و اگر ما بخواهیم بگوئیم یک سوم رای را (یعنی بیشترش را ) یک کسی بیاورد این تقریبا نقض غرض است دوباره به همان حالت اولیه برمیگردد یعنی بازگردیم به اکثریت مطلق در صورتی که از یک سوم مثلا اگر کسی کمتر رای آورد، دوباره بیائیم میزان بگیریم که یک سوم بوده باشد خوب ما بالعیان می بینیم در این انتخابات گذشته در دوره، میان دوره ای مثلا نوعا مردم این جوری بودند که به همان ملاکی که من عرض کردم شرکت نکردند و دنبال کارهای خودشان رفته اند بعضی ها بوده اند که مثلا در حوزه انتخابیه الان با رای 32 هزار نفر به مجلس آمده با اینکه در میان دوره ای گذشته با  چهار هزار رای به مجلس آمده و این برای خاطر این است که نه اینکه این آدم محبوب نبود، خیر محبوب بود. میان دوره ای را مردم خیلی اهمیت نمیدهند افرادش را سراغ داریم دیگر من نمیخواهم مثالش را بزنم با اینکه در همین انتخابات دوره دوم مجلس شورای اسلامی آنها شرکت کردند و رای خوبی هم آوردند از خیلی جاها… غرضم این است که باز این موجب میشود که ما دوباره به یک مخمصه هائی گیر بکنیم اما اگر بخواهیم همین مساله را به حال خودش بگذاریم که میزان اکثریت نسبی است البته کسانی که میخواهند واجد این شرایط بوده باشند مسلما باید وجهه خوبی داشته باشند، مفید به حال مردم باشند، آدمهای دلسوزی باشند، قبلا مردم و ارگانها و مسؤولین و مردم اینها را شناخته باشند یک مجهول الهویه ای خیلی هم ممکن است که آدم خوبی هم بوده باشد بیاید و وارد گود بشود و در انتخابات بخواهد شرکت بکند خوب معلوم است که مثلا به او رای نمیدهند این باعث میشود مردمی که (یعنی افرادی که) در انتخابات شرکت می کنند و میخواهند رای بیاورند قبلا برای مردم کار کنند و دلسوزی کنند و صحبت کنند و چه و چه بکنند خلاصه یک رای متنابهی بیاورند. خوب حالا اگر آمد و در بین 15 نفر یک نفر من باب مثل بیشتر از همه آنها ولی دو تا رای مانده به یک سوم رای خوب حالا بایستی او به مرحله دوم بیفتد؟ باز این اصل غرض را نفی می کند اصل آن مساله ای را که ما گفتیم آن را از بین میبرد وانگهی این مساله النادر کالمعدوم است ممکن است که دو نفر و سه نفر این جوری بوده باشند و الا ما دیدیم در همین انتخابات دوره اول در تهران آنهائی که قابلا هم حدس میزدیم آنها رای میاورند آنها رای آوردند با یک اکثریت خیلی بزرگ در بین 150 نفر که شاید 90% یا 95% آراء را مانند آقای هاشمی و این ها… به خودشان جذب کردند غرضم این است که اینجا هم افراد خوشنامی بوده باشند و درست وارد در کار بشود آراء را جذب می کنند و این احتیاجی نیست که ما بخواهیم دوباره کارشکنی بکنیم و دوباره مردم مثلا در همان حالت اولیه باقی باشند و در دور دوم دوباره شرکت نمیکنند همان مساله پیش می آید یعنی در دور اول یک کسی شرکت کرده و رای هم داده، در دور دوم شرکت نمیکنند این شخصی که در دور دوم مثلا دو تا رای از یک سوم آراء کمتر آورده است موجب بشود که خیر یک چهارم و یک پنجم آراء را بیاورد و در مرحله دوم به مجلس بیاید این همان » کر علی مافر « است یعنی ما میخواهیم جلوی اکثریت را که آقای علوی هم به آن اشاره کردند که بگوئیم با اکثریت به مجلس بیاید البته ایشان مطالبی گفتند که آن مطالب به اصل موضوع وارد بود که تقلب می کنند و چه میکنند و چه می کنند … آن موضوع اصلا وارد نبود. من میخواهم که این شبهه را آقایان باید دفع بکنند که اگر یک کسی دو تا رای کمتر از یک سوم بیاورد این نباید به مجلس بیاید. اما در مرحله دوم شرکت بکند یک پنجم، یک ششم رای بیاورد در عین حال به مجلس بیاید این درست نیست.( رئیس- وقتتان تمام است ) روی این جهت ما از نمایندگان خواهش میکنیم توجه داشته باشند به این مطلبی که ما میگوئیم به همان کما فی السابق که را دادند رای بدهند. خدا ان شاءالله همه شماها را مؤید بدارد.
    منشی- موافق پیشنهاد آقای دهقان بودند که وقتشان را به آقای هاشمی دادند.
    رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم، من موافق این پیشنهادم خودم هم پیشنهاد داده ام دلیل موافقت من هم این است که آن حرفی که مخالفین داشتند یک قسمتش قابل توجه بود از پیش هم در ذهن ما بود به هر حال نماینده ای که میخواهد به عنوان مردم اینجا قانون بگذارند یک نصاب قابل قبولی از آراء مردم را لازم دارد. ما نباید یک قانونی بگذرانیم که فرض کنید در جائی که مثلا 100 هزار رای دهنده دارد بتواند با 10 هزار رای به مجلس بیایند یا حتی کمتر. اگر این قید نباشد این راه باز میشود همین طوری که خود آقای خلخالی هم مثال زدند جائی که 200 هزار نفر آدم دارد، 100 هزار رای خواهد داشت. ما اگر بگوئیم یک سوم آراء شرکت کننده در صورتی که همه مردم شرکت کنند سی هزار، سی و پنج هزار رای میشود دیگر از این کمتر برای یک نماینده ای که میخواهد به نام مردم در شؤون کشور و در امور کشور تصمیم بگیرد. این مقدار رای لازم است آن اکثریت مطلق، آن مشکلاتی را داشت که دیدیم یعنی در عمل فهمیدیم که مشکل دارد و پیش بینی هم    میشد ما در دوره قبل هم در شورای انقلاب هم که این کار را کردیم عملا حتی در انتخابات مجلس هم سودی از اکثریت مطلق نبردیم وقتی که حساب کردیم سودش به اندازه ضررش نبود. ولی یک سوم در خود انتخابات مجلس هم هست ما در هیات رئیسه نسبت به سایر اعضاء غیر از رئیس داریم که حداقل از یک سوم کمتر نشوند. و آن کار منطقی است خطری هم ندارد فقط یک احتمال ضرر وجود دارد و آن این است که مثلا در جاهائی مثل تهران یا تبریز ، یا مشهد یا اصفهان احتمال اینکه به دور دوم بیفتد یک قدری زیاد میشود این احتمال وجود دارد این مقدار ما بپذیریم به خاطر اینکه در کل کشور، در همه انتخابات یک اعتبار نسبی از آراء مردم باشد. و اگر آقایان به همین آراء این دوره مراجعه کنند می بینند کسانی که به مجلس آمده اند بسیار در میانشان کم است ( شاید آقای معزی بتواند و یک آمار موجود داشته باشند ) که از یک سوم هم کمتر داشته باشند، خیلی کم خواهد بود. راه آن تعداد کم هم بسته بشود و برگردند و دوباره انتخاب بشوند البته ممکن است در مرحله دوم هم باز یک سوم رای نداشته باشند این شبهه هم وجود دارد.
    هادی- آقای هاشمی! همان خنثی کردن اصل طرح است.
    رئیس- نه، خنثی کردن اصل طرح نیست یعنی به نظر من این جمع بین نظر مخالفین و موافقان است یعنی نظر هر دو را تا حدودی تامین می کند، این معتدل است (هادی- این یک مقدار طرح را تضعیف می کند) من قبول دارم یک مقداری طرح را تضعیف می کند آقای هادی همینطور که شما میفرمائید در یک مواردی طرح را تضعیف می کند اما نظر مخالفان را هم تامین می کند. آقای معزی بفرمائید.
    معزی (معاون وزارت کشور)- بسم الله الرحمن الرحیم، برادران و خواهران محترم نماینده توجه دارند که نماینده یعنی از سوی مردم در اینجا تصمیم گیرنده هست و من یک حوزه انتخابیه ای را اینجا برایتان مثال میزنم که اگر 12 هزار رای دارد که در ایران داریم، 12 نفر کاندیدا بشوند هر کدام هم بتوانند هزار رای را به خودشان جذب بکنند، یک نفر با 1001 رای میتواند به مجلس راه پیدا بکند و حال اینکه یک دوازدهم آن به این رای داده اند و این نماینده آن منطقه واقعا محسوب نخواهد شد. این است که من با کلیت طرح موافق بودم و با مسؤولان محترم و برادرانی که صحبت کردیم بر این مبنا بود که واقعا انتخابات یک مرحله ای بشود آن مشکلاتی را که عرض کردم، آنها را درپی نداشته باشد. اما این معنایش این نیست که واقعا کسی نماینده اکثریت مردم نیست (در آن حوزه انتخابیه) به مجلس راه پیدا بکند و لذا عرض کردم با این پیشنهاد که مطرح بود و از قبل هم در مورد آن پیشنهاد مطلع بودیم براین اساس ما این بار هم که در مرحله دوم افرادی به مجلس راه یافتند، شاید اصلا موردی نداشتیم که از یک سوم آراء کمتر رای بدست آورده باشد این چنین هست که افراد بطور کلی از یک سوم آراء برخوردار هستند و با طرح مخالفتی ندارد اگر موردی پیش

آمد واقعا آن طرف رای مردم را نتوانسته جذب بکند انتخابات بعدا دو مرتبه انجام می گیرد. بسیار پیشنهاد خوبی هست و واقعیت انتخابات و برگزیدن نماینده مردم یعنی حداقل یک سوم مجموع آراء به دست آمده را اگر کسی به دست آورده می تواند بگوید من نماینده مردم هستم. اگر این نباشد توجه بفرمائید ما در ایران حوزه های انتخابیه فراوانی داریم که مجموعه آراء 30 هزار ، 25 هزار، 40 هزار ، 12 هزار، 16 هزار ، در ایران حوزه های انتخابیه ای این چنین داریم که اگر بیایند کاندیداهای زیادی ثبت نام بکنند و آراء را بشکنند، یک فرد میتواند با هزار و خرده ای رای به مجلس راه پیدا کند من از آن حوزه انتخابیه نمیخواهم نام ببرم ولی در حوزه های انتخابیه ای هست که میتوانند افرادی سرمایه گذاری بکنند  کسانی که شایستگی ندارند رای را بشکنند  ولو اینکه خودشان به مجلس راه پیدا نکنند اما نماینده ای که به مجلس می آید با پشتوانه رای کافی نباشد و همیشه آن نماینده در آن حوزه انتخابیه زیر سؤال برود اجازه بفرمائید در دور دوم را عرض می کنم که اشکال جناب آقای خلخالی است کسی که در مرحله دوم انتخاب میشود بدون شک در مرحله اول یک رای بالاتر آورده.این را یکبار انتخابش کردند مرحله دوم هم باز به او رای داده اند و این از یک سوم هم ما کمتر نداشتیم اما اگر ما آمدیم یک مرحله ام کردیم در حوزه هائی که 12 هزار رای دارد و چندین حوزه است یا 25 هزار رای دارد که چندین حوزه فراوان هست یا 30 هزار 35 هزار رای دارد، 20تا 15 تا10 تا کاندیدا بیایند و این آراء را تقسیم بکنند طرف با اکثریت نسبی یعنی یکهزار و یک دانه رای نسبت به بقیه خوب هر کدام 1000 رای به دست آوردند میتوانند به مجلس راه پیدا کند که نماینده مردم نیست. بنابراین واقعا اگر نمایندگان به آن کلیت رای دادند برمبنای این پیشنهاد میتواند یک چیز کاملی باشد والسلام.
    رئیس- (183 نفر حضور دارند) تعداد آقایانی که نمیتوانند رای بدهند باید مشخص کنیم باز ما این زحمت را به آقایانی که اعتبارنامه شان تصویب نشده باید بدهیم. آقایانی که هنوز اعتبارنامه شان تصویب نشده ، یکبار قیام بفرمایند.
    (26 نفر برخاستند) 26 نفر از آقایان در این رائی که می گیریم رای نمیدهند (182 نفر حضور دارند) که 156 نفر صاحب رای هستند اگر کسی هم وارد شد اضافه میکنیم. الان پیشنهاد اصلاحی برای این ماده واحده ای که خواندیم خوانده میشود پیشنهاد را جهت رای گیری بخوانید.
    منشی- با این پیشنهاد که داده شده ماده واحده به این صورت در میاید:
    رئیس- فقط پیشنهاد را بخوانید.
    منشی- و با اکثریت نسبی حداقل یک سوم آراء خواهد بود و در صورتی که منتخب دارای کمتر از یک سوم آراء باشد انتخابات دو مرحله ای خواهد بود. (یعنی مطابق قانون انتخابات)
    معزی- آقای هاشمی! میاندوره ای میشود؟
    رئیس- نه، میاندوره ای نمیشود، دو مرحله ای میشود در آن مورد میرود به مرحله بعدی یعنی با همان مقررات دو مرحله ای، دو مرحله ای میشود یعنی دو نفر از بالا انتخاب میشوند و میروند به مرحله دوم.
    سید ابوالفضل موسوی- لفظ نسبی را بردارید.
    رئیس- نه، نسبی نسبی که حداقل یک سوم باشد اکثریت مطلق نیست.
    معزی- مرحله بعد چی میشود؟
    رئیس- آن دیگر نسبی، مثل قانون مرحله نسبی است با همان که بوده.
    معزی- پس ذکر کنید.
    منشی- آقای معزی در قانون ذکر شده.
    سید ابوالفضل موسوی- لفظ نسبی لازم است.
    رئیس- یعنی یک اصلاح لفظی است آقایان میگویند که دفعه اول نسبی نگوئید. » با اکثریت یک سوم « حداقل یک سوم.
    سید ابوالفضل موسوی- آقای هاشمی لازم است.
    رئیس- البته به خاطر همان گذاشته اند در مقابل اکثریت مطلق است اصطلاحا به این میگویند نسبی، اشکالی ندارد. عبارت »خواهد بود « هم تکراری شده. جمله بعدی میشود »است « 156 نفر صاحب آراء هستند نمایندگانی که با این پیشنهاد اصلاحی موافقند قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) با اکثریت قوی تصویب شد. دیگر پیشنهاد داریم؟
    منشی- یک پیشنهاد دیگری هم هست که عده ای از نمایندگان آقایان فؤاد کریمی، عابدی، موسوی، شجاعیان، خلاصه یک عده ای از نمایندگان محترم که ممکن است امضاء هایشان را نتوانم بخوانم این پیشنهاد را تقدیم کرده اند و پیشنهاد کرده اند که ماده واحده البته این دیگر ماده واحده نمیتواند باشد مثلا میشود تبصره یا ماده دیگری میشود. (رئیس- بلی ) از تاریخ تصویب این قانون کلیه کارکنان دولت و سازمانها و شرکت ها و مؤسسات دولتی وابسته به دولت و شهرداری ها که با رای مردم به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی انتخاب میشوند. حکم مامور به خدمت برای آنان توسط وزارتخانه متبوعه صادر میشود…
    رئیس- این قابل طرح نیست.
    نمایندگان- قابل طرح نیست، ربطی ندارد.
    رئیس- خوب بلی، قابل طرح نیست. اصلا ماده واحده داده اند برای یک کار دیگر پیشنهاد بعدی را مطرح کنید.
    منشی- یک پیشنهاد هم آقای اکرمی داده اند البته اگر عنوان ماده واحده را قبول نکنیم این هم قابل طرح نیست.
    نمایندگان- پس گرفتند.
    منشی- الحمدلله پس گرفتند.
    رئیس- آقای اکرمی پیشنهاد داده بودند که این مخصوص میاندوره ای ها باشد این تخصیص اکثر است اصلا هیچ چیزی نمیماند یعنی مثلا یک مورد از 190 مورد هست پیشنهاد بعدی را مطرح کنید.
    منشی- یک پیشنهاد دیگری هم هست که حدود 16-17 نفر آن را امضاء کرده اند و پیشنهاد این است که ماده 34 قانون انتخابات به این صورت اصلاح بشود: 30 نفر از معتمدین به انتخاب هیاتی…
    رئیس- اصلا به این مربوط نیست هر چه دارید که مربوط به این دو مرحله ای است بیاورید. مربوط به این نیست. ببینید آقایان ! ما عنوان یک ماده را میخواستیم اصلاح بکنیم و آن دو مرحله ای بودن قانون است. پیشنهاد ها باید در حد همین باشد از چهارچوب این خارج نباشد.
    موحدی ساوجی- نه عنوان طرح ما اصلاح قانون انتخابات بوده است.
    رئیس- پیشنهاد بعدی را مطرح کنید.
    منشی- پیشنهادی هست که دو نفر از آقایان نمایندگان داده اند که این پیشنهاد به نظر ما قابل طرح باید باشد و این پیشنهاد این است که یک تبصره ای به این اضافه بشود: » در صورتیکه تعداد کاندیداهای تایید شده برای انتخابات مجلس شورای اسلامی کمتر از 2 برابر افراد نیاز باشد انتخابات انجام نخواهد شد. « این پیشنهاد را آقای هراتی داده اند.
    رئیس- این پیشنهاد هم مربوط به اینجا نیست.
    هراتی- چرا آقای هاشمی! مربوط به اینجا است.
    رئیس- آقای هراتی حالا شما تشریف داشته باشید اگر تصویب شد، آنوقت بفرمائید آقایان توجه بفرمائید ما این اصلاحیه ماده واحده ای را که دادیم مربوط به دو مرحله ای است هر چه مربوط به دو مرحله ای است میتواند مطرح بشود و در چهارچوب این باید باشد اگر شما بخواهید کل قانون انتخابات را اصلاح بکنید شاید 100 تا پیشنهاد باشد.
    لطیف صفری- آقای هاشمی ! مربوط به این میشود اجازه بدهید توضیح بدهند چون در مرحله دوم باید دو برابر باشد در مرحله اول نه، وقتی مرحله دوم حذف بشود دیگر فایده ندارد.
    هراتی- بعد وقتی یک نفر شرکت می کند ، به همان یک نفر رای میدهند آقای هاشمی! اگر یک نفر شرکت بکند فقط به آن یک نفر رای میدهند.
    لطیف صفری- خود آقای تهرانی موافق این مساله است.
    هراتی- با این وضع انتخابات یک مرحله ای شده.
    رئیس- نه، این قابل طرح نیست.
    منشی- اگر این قابل طرح نیست بعدی را مطرح بکنیم.
    هراتی- آقای هاشمی قابل طرح است با این پیشنهاد وزارت کشور هم موافق است.
    رئیس- آقای هراتی ! ما این را این جوری قبول نمیکنیم.
    هراتی- آقای هاشمی! این جوری اگر یک نفر شرکت بکند همان یک نفر هم انتخاب میشود، انتصاب است دیگر…
    رئیس- باشد، آن قانون قبلی است میتوانید یک ماده واحده به عنوان
اصلاح پیشنهاد بدهید ما حرفی نداریم. اما اینجا جایش نیست. البته ممکن است که خلاف قانون اساسی باشد چرا نمیشود ؟ انتخابات یک محل خوب کاندیدا نشدند. یک نفر کاندیدا دارد مردم باید به او رای بدهند.
    لطیف صفری- آقای هاشمی! در مرحله دوم آنجا قید شده باید دو برابر باشد.
    رئیس- چه لزومی دارد ؟ اگر در قانون نیست چه لزومی دارد که باید دو برابر باشد.
    منشی- آقای هاشمی! این پیشنهادی که آقای علوی داده اند مربوط است.
    رئیس- آن پیشنهاد چیست؟
    منشی- پیشنهاد این است که در مرحله دوم اگر تعداد نامزدها مساوی یا کمتر از تعداد نمایندگان مورد نیاز باشد انتخابات انجام نخواهد شد.
    رئیس- بحث مرحله دوم در اینجا نیست ما داریم اصلاح این را می کنیم که مرحله دوم نداریم.
    منشی- در یک صورت خواهیم داشت یعنی آنجا که کمتر از یک سوم باشد…
    رئیس- آن به اینجا موبوط نیست آن خودش قانون دارد و خودش یک ماده دارد.
    منشی- در قانون که دارد گفته است که اگر کمتر هم باشد میشود.
    رئیس- نه، این قابل طرح نیست پیشنهاد بعدی را مطرح کنید.
    منشی- پیشنهاد بعدی هم از آقای هاشمی است که به نظرم ایشان هم منصرف بشوند چون نیازی ندارد. پیشنهاد کرده اند که : » و مواد مغایر این قانون از تاریخ اعتبار اجرائی آن لغو میشود. «
    رئیس- البته این طبیعی لغو هست من خواستم در این مورد صراحت داده شود.
    عباسی فرد- بدون بحث به رای بگذاریم.
    رئیس- نه، اصلا بحث هم نمیخواهد همین است وقتی که گذراندیم لغو است ، منتها تصریح آن یک مشکل دیگری… پیشنهاد بعدی را مطرح کنید.
    منشی- پیشنهاد دیگری که دو نفر پیشنهاد دهنده داده اند که به عنوان یک تبصره این ماده واحده اضافه بشود این آخرین پیشنهاد هم هست حالا اگر مربوط باشد مطرح می کنیم. پیشنهاد کرده اند : » برای شهرهای بزرگ که بیش از 5 نفر نماینده دارند انتخاب دو مرحله ای خواهد بود. « یعنی اگر یک سوم هم باشد دو مرحله ای است.
    رئیس- این قابل طرح است.
    منشی- آقای لطیف صفری مخالف و آقای هادی غفاری موافق.
    هادی- آقای هاشمی! من اخطار قانون اساسی دارم ما نمیتوانیم قانون برای کشور وضع کنیم و تبعیض باشد.
    هراتی- آقای هاشمی! اخطار وارد است.
    منشی- پیشنهاد دهندگان آقایان رهامی و سید عباس موسوی هستند آقای رهامی بفرمائید توضیح بدهید.
    رهامی- نظر ما تامین شده است و صرف نظر کردیم.
    منشی- آقایان پیشنهاد دهندگان نظرشان تامین است و منصرف شدند.
    رئیس- خیلی خوب اگر صرفنظر کردند دیگر مطرح نمی کنیم پیشنهاد بعدی را مطرح کنید.
    منشی- دیگر ما پیشنهادی به آن صورت نداریم.
    شهرکی- آقای موحدی خوب توجه بفرمائید پیشنهاد دیگری هم هست.
    منشی- پیشنهادهائی هم باز آقای شهرکی داده اند با اصلاحی که در ماده واحده شده معلوم نیست که این پیشنهادهای ایشان هم قابل طرح باشد.
    رئیس- هر چه هست بخوانید ببینیم.
    منشی- ایشان پیشنهاد کرده اند: » از تاریخ تصویب این قانون ماده 8 و 9 قانون انتخابات مصوب 9/12/62 مجلس شورای اسلامی به شرح ذیل اصلاح میگردد.
    ماده 8 اصلاحی- انتخابات مجلس شورای اسلامی یک مرحله ای است و انتخاب نماینده با اکثریت نسبی خواهد بود که این برخلاف این شد.
    رئیس- نه، خلاف این نیست. آقای شهرکی پیشنهاد داده اند که آن جمله قبلی شان به اول ماده واحده اضافه بشود که ما الان دادیم. حرف صحیحی هم هست یعنی به این صورت در می آید و این شیوه قانون نویسی است آن جمله اضافه بشود که از تاریخ… آن ماده 7 و 8 به شرح زیر اصلاح بشود و اما بقیه اش همان چیزی است که آن را نوشته بودیم.
    منشی- البته همان چیزی که تصویب شد باید اضافه بشود،
    رئیس- بلی، همان اضافه بشود و این جمله اضافه میشود.
    منشی- خوب اگر به شکل قانون نویسی هم باشد این به این صورت باید در بیاید: » و انتخاب نماینده با اکثریت نسبی حداقل یک سوم…
    رئیس- آن متن را به اضافه این پیشنهاد بخوانید. حالا ما با این جمله اضافه ای که آقای شهرکی پیشنهاد کرده اند که شکل قانون نویسی است این متن را برای رای گیری می خوانیم.
    معزی- آقای هاشمی اگر اجازه بفرمائید متن را درست کنیم (رئیس- خیلی خوب)
    ماده 8- »انتخابات نماینده در مرحله اول منوط به کسب اکثریت یک سوم آراء خواهد بود. و در مرحله دوم اکثریت به هر مقدار « عبارت را درست کنیم که از نظر اجرا اشکال نداشته باشیم.
    رئیس- خیلی خوب همین عبارت را میخواهیم اصلاح کنیم. همه چیز تصویب شده غیر از این که یک سوم ندارد حالا روی بقیه متن هم باید رای بگیریم.
    منشی- آقای هاشمی! من این را خواندم: » با اکثریت نسبی حداقل یک سوم آراء خواهد بود و در صورتیکه منتخب دارای کمتر از یک سوم آراء باشد انتخابات دو مرحله ای است. همه اینها تصویب شد.
    رئیس- بلی ، اینها تصویب شد حالا بقیه را به صورت مجموعه جهت رای گیری تنظیم کنید. آخر ماده 8 یک چیزی هم اضافه دارد و آن این است انتخابات مخفی است و رای مخفی است آن را که نمیخواهیم اصلاح بکنیم.
    منشی- آقای شهرکی پیشنهاد کرده است که تبصره 1 ماده 8 حذف بشود و ماده 9 و تبصره 1 آن هم حذف بشود.
    رئیس- عبارت را بگوئید.
    منشی –عبارت را نیاورده اند که معلوم کنند چی هست.
    رئیس- آقای شهرکی توضیح بدهند تا من به قانون انتخابات نگاه کنم.
    شهرکی- بسم الله الرحمن الرحیم. اگر قرار بود که شکل قبلی این طرح مطرح باشد ماده 9 بایستی حذف میشد حالا که در اصلاحیه ماده 8 بود که انتخابات با اکثریت نسبی خواهد بود و حداقل رائی که نماینده می خواهد به مجلس بیاید یک سوم کل آراء خواهد بود الان باید در ماده9 یک اصلاحاتی صورت بگیرد ضمنا تبصره هائی از ماده 9 و ماده 8 تبصره (1) آن ها از یکی هر دو باید حذف بشود و تبصره (2) آنها میماند. ماده 9الان بایستی به این ترتیب بشود که : چنانچه در مرحله اول برای یک یا چند نفر از نمایندگان به جای اکثریت مطلق اکثر لازم حاصل نگردد چون ما گفتیم اکثریت یک سوم در ماده 9 گفته اکثریت مطلق این درست نیست و با ماده 8 که الان تصویب می کنیم، نمیخواند. باید بگوئیم اکثریت لازم یا بگوئیم اکثریت یک سوم که بهترین راه قانونی اش این است که بگوئیم اکثریت لازم، چنانچه در مرحله اول برای یک یا چند نفر از نمایندگان اکثریت لازم حاصل نگردید انتخابات دو مرحله ای خواهد شد بدین معنی که از بین نامزدهائی که اکثریت لازم آراء را در مرحله اول بدست نیاورده اند فقط به تعداد دو برابر نمایندگان مورد نیاز از بین کسانیکه بیشتری آراء را در مرحله اول داشته اند در انتخابات مرحله دوم شرکت می کنند و در صورتی که تعداد نامزدهای باقیمانده کمتر از 2 برابر باشد تمام آنان در مرحله دوم انتخابات شرکت خواهند نمود. این اصلاح الان باید صورت بگیرد وگرنه این ماده 9 که میگوید اکثریت مطلق اصلا با آن اکثریت نسبی یک سومی که ما تصویب کردیم مغایرت دارد. و لذا ماده 9 باید به این ترتیب اصلاح بشود: در تبصره 1 ماده 8 هم باز میگوید که : » در صورتیکه آراء دو یا چند نفر از نامزدها مساوی باشد ملاک
انتخاب یک یا چند نفر از آقایان یه قید قرعه می باشد که این باید بماند آن تبصره 2 ماده 8 هم میماند، تبصره 1 ماده 9 هم بایستی حذف بشود » اگر تعداد نامزدهای باقیمانده مساوی و یا کمتر از نمایندگان مورد نیاز باشد انتخابات مرحله دوم انجام شد و ملاک همان آراء مرحله اول است. « اینها چیزهائی است که در رابطه با دو مرحله ای مطرح بوده و دو مرحله ای مطلق…
    رئیس- ممکن است که در سراسر این قانون یک چیزهای دیگری هم هست که باید اصلاح بشود ما خیلی جاها اسمی از یک مرحله و دو مرحله بوده ایم.
    شهرکی- در ماده 9 بخصوص اینجا روشن است و مغایرت دارد الان اگر ماده 8 اصلاح بشود ماده 9 با ماده 8 تناقض دارد اینجا که محرز و مشخص است بایستی اصلاح بشود آنجا که اکثریت مطلق است باید نسبی یک سوم بشود و یا بگوئیم اکثریت آراء لازم است که حالا یک سوم یا هر چه هست آراء لازم را اگر کسب نکرده دو مرحله ای میشود.
    رئیس- ببینید اینکه ایشان می گویند که ما ماده 9 را اصلاح کنیم هر ماده ای که در این قانون اشاره به اکثریت مطلق و دو مرحله ای دارد باید اصلاح بشود ما که حالا نمی خواهیم همه آنها را اصلاح کنیم ما فقط یک کاری می کنیم و در این هم هست هر چه مغایر این هست ملغی است و الا باید یک دور همه این 100 ماده را بخوانیم ببینیم که کجاها به دو مرحله ای اشاره شده و شرایط مطلق باید همه آنها را اصلاح بکنیم.
    شهرکی- اشکالی ندارد اگر همه را میشود اصلاح کرد.
    رئیس- خوب کسی که این کار را نکرده ما باید بگوئیم که هر جا مغایر با این هست… آقای اصغری این عبارت را با آقای موحدی تهیه کنید این مضمون در آن بگنجد که در هر جا اکثریت مطلق قید شده به اکثریت یک سوم تبدیل شود.
    آقامحمدی- آقای هاشمی! اکثریت نسبی.
    رئیس- اکثریت نسبی، یک سوم است دیگر.
    هادی- آقای هاشمی روشن است وقتی ما تصویب میکنیم معنایش این هست.
    منشی- آقای هاشمی! اصلا به این نیازی ندارد.
    رئیس- حالا عبارت را تهیه کنید میخواهیم رای بگیریم.
    منشی- آقای هاشمی من فکر میکنم که عنوان طرح را وقتی ما به این صورت در بیاوریم قضیه حل است. دیگر نیازی به این تبصره و اینها ندارد: » طرح قانونی اصلاح قانون انتخابات مصوب 9/12/1362 مجلس شورای اسلامی. « بعد آنچه را که ما تصویب کردیم این ماده واحده را ذکر کنیم. معنی اش این است که مفاد این ماده واحده در همه جای آن قانون باید رعایت بشود.
    یکی از نمایندگان- از تاریخ تصویب این قانون اکثریت مطلق به یک سوم تبدیل شود.
    رئیس- ماده 8 به صورت زیر اصلاح میشود: انتخاب نماینده در مرحله اول منوط به کسب یک سوم کل آراء و در مرحله دوم با اکثریت نسبی خواهد بود این مطلب که کل مطلب ما اینست.
    تبصره- هر جا در قانون انتخابات قید اکثریت مطلق وجود دارد به قید اکثریت نسبی یک سوم تبدیل میشود.
    منشی- ممکن است این اکثریت مطلق مربوط به هیات اجرائی باشد.
    رئیس- نه، در مورد انتخابات.
    منشی- اصلا نیازی به این تبصره نیست آقای هاشمی.
    زواره ای- این ، اشکال دارد.
    رئیس- چطور؟
    زواره ای- اگر یک نفر بخواهد انتخاب بشود ولی دو نفر یک سوم آوردند به موجب این قانون هر دو نفر باید باشند.
    رئیس- آن با قید قرعه است و در جای دیگر معین شده است. اگر دو نفر اکثریت مطلق را آوردند و مساوی بودند چه می کنید؟
    منشی- دو نفر اکثریت مطلق امکان ندارد.
    رئیس- الان این عبارت چه اشکال دارد؟
    انتخاب نماینده در مرحله اول منوط به کسب اکثریت یک سوم کل آراء و در مرحله دوم با کسب اکثریت نسبی است.
    تبصره- هر جا در قانون انتخابات مصوب 9/12/62 (که شخص باشد این قانون انتخابات است) قید » اکثریت مطلق « وجود دارد به قید » اکثریت نسبی یک سوم « تبدیل میشود.
    فؤاد کریمی- حداقل باشد.
    رئیس- حداقل را هم اضافه می کنیم.
حالا شما این عبارت را یک بار با آرامش بخوانید با طمانینه که نمایندگان توجه بکنند و ضبط هم بشود آقایان توجه بفرمائید این عبارت را می خوانیم برای رای گیری نهائی متن مورد رای گیری:
    ماده 8 به صورت زیر اصلاح میشود:
    ماده واحده- ماده 8 قانون انتخابات مصوب 9/12/62 مجلس شورای اسلامی به صورت زیر اصلاح میشود:
    انتخاب نماینده در مرحله اول منوط به کسب اکثریت یک سوم کل آراء و در مرحله دوم با اکثریت نسبی است.
    یکی از نمایندگان- حداقل دارد.
    رئیس- » حداقل « اضافه میشود.
    تبصره: هر جا در قانون انتخابات قید اکثریت مطلق وجود دارد به قید » اکثریت نسبی یک سوم « تبدیل میشود.
    دکتر مهرپور- ماده 8 خودش دو تبصره دارد. پس باید اضافه کنید یک تبصره به عنوان تبصره (3) الحاق میشود.
    رئیس- این به صورت تبصره نخواهد بود. تذکری آقای مهرپور دادند که چون در ماده 8 سابق دو تبصره است این تبصره اگر بخواهد اضافه بشود باید بگوئیم تبصره (3) لذا ما این ماده واحده را بدون تبصره می آوریم و فقط همین قید را اضافه می کنیم: » و هر جا در قانون انتخابات قید » اکثریت مطلق « وجود دارد به قید » اکثریت نسبی یک سوم « تبدیل میشود.
    یکی از نمایندگان- حداقل باید اضافه شود.
    رئیس- حداقل را قبلا داشتیم. حالا این عبارت را می خواهیم به رای بگذاریم.
    موحدی کرمانی- باید قید شود: » اکثریت مطلق در مرحله اول.
    رئیس- درست است باید بگوئیم: » هر جا در قانون انتخابات قید اکثریت مطلق در مرحله اول وجود دارد. «
    منشی- آقای هاشمی اصلا این قید به نظر ما لازم نیست.
    رئیس- کدام؟
    منشی- همین قید آخر » و هر جا در قانون انتخابات قید اکثریت مطلق وجود دارد « این نیازی نیست برای اینکه اصلا این ماده واحده برای همین منظور است.
    رئیس- ما در جاهای دیگر داریم در ماده 9 داریم همه جا میشود اکثریت نسبی باشد این ضرری که ندارد مشکلی را هم در آینده حل می کند که مرتب سؤال نکنند می خواهید یک بار خوانده بشود یا اینکه رای بگیریم؟
    منشی- چون خودتان نوشتید لطفا یک بار بخوانید.
    رئیس- ماده واحده- ماده 8 قانون انتخابات مصوب 9/12/62 مجلس شورای اسلامی به صورت زیر اصلاح میشود: » انتخاب نماینده در مرحله اول منوط به کسب اکثریت نسبی حداقل یک سوم کل آراء و در مرحله دوم با اکثریت نسبی است و هر جا در قانون انتخابات قید اکثریت مطلق در مرحله اول وجود دارد به قید اکثریت نسبی یک سوم تبدیل میشود. «
    ( 183 نفر حضور دارند ) 26 نفر رای ندارند کسانی که با این عبارت که خواندیم موافق هستند بفرمایند (اکثر برخاستند) با اکثریت قوی تصویب شد.
    خوب این تمام شد. ان شاء الله مبارک است و امیدواریم برای مرحله دوم انتخابات یعنی انتخابات جدیدی که انجام میشود کارساز باشد.
9- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن
    رئیس- ما امروز دیگر برنامه هایمان را ادامه نمیدهیم بقیه برنامه های اعلام شده را می گذاریم برای هفته آینده که جلسه مان روز یکشنبه ساعت 8 صبح است و دستور هفتگی را اعلام خواهیم کرد یعنی چیزهای اضافه هم خواهیم داشت که اعلام میکنیم.
    و ضمنا من تذکر میدهم که از جلسه فردا صورت غائبین و دیرآمده ها را می خوانیم یعنی کسانی که اول مجلس دیر بیایند یا در تنفس دیر بیایند یا غائب باشند بدون عذر، طبق آئین نامه در آخر جلسه خوانده میشود ( در این دوره تا به حال خوانده نمیشده ) جلسه ختم میشود.
(جلسه در ساعت 15/12/ پایان یاقت)
رئیس مجلس شورای اسلامی- اکبر هاشمی رفسنجانی