مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی ( دوره اول – جلسه 133 )

جلسه یکصدوسی وسوم                                                          26فروردین ماه 1359هجری  شمسی
                                                       بسمه تعالی                   10جمادی الثانی 1401هجری قمری
                                        مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی                                                                                                   
                  صورت مشروح مذاکرات جلسه علنی روزچهارشنبه بیست وششم فروردین ماه 1359
فهرست مندرجات
1-اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید
2-بیانات قبل از دستور آقایان عطاری ، شجاعیان .
3-بیانات آقای رئیس بمناسبت حضور آقای ربانی شیرازی در مجلس و حضور برادران شیعه و سنی منطقه گرگان و ترکمن  صحرا و حضور خانواده شهدا در مجلس .
4- تصویب قانون تمدید مدت اعتبار  اجرای قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس شورای اسلامی .
5-تصویب سلب فوریت از لایحه  خدمت زیر پرچم .
6-پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده .
جلسه ساعت هشت به ریاست آقای هاشمی  رفسنجانی تشکیل شد
1-اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید
رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم .با حضور 180 نفر جلسه رسمی است . دستور جلسه قرائت شود .
منشی- بسم الله الرحمن الرحیم .دستور جلسه یکصد و سی سوم روز چهارشنبه  بیست و ششم فروردین ماه 1360 مطابق با دهم جمادی الاخر 1401.
1-تلاوت کلام الله مجید .
2-نطقهای قبل از دستور .
3-لایحه تمدید مدت اعتبار اجرای قانون نظارت شورای نگهبان بر  انتخابات مجلس شورای اسلامی .
4- لایحه افزایش مدت  خدمت زیر پرچم از 18 ماه به دو سال.
5-سؤال آقای گلزاده غفوری از آقای نخست وزیر درخصوص سازمان اوقاف.
6-سؤال آقای رهامی از آقای نخست وزیر درخصوص  علت عدم رعایت  اصل 141 قانون اساسی دربارة مدیریت  عامل و رئیس هیأت مدیره شرکت  مخابرات .
7-اعلام اسامی غائبین و دیرآمدگان جلسه  قبل.
8- اعلام ختم  جلسه و تاریخ و برنامه جلسه بعد .
رئیس- تلاوت کلام الله مجید را شروع کنید .
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم – بسم الله الرحمن الرحیم
‹‹واذقال عیسی بن مریم یا بی اسرائیل انی رسول الله الیکم مصدقا لما بین یدی من التوریه ومبشراً برسول  یأتی من بعدی اسمه احمد (حضار صلوات فرستادند) فلما جائهم بالبینات قالوا هذا سحرمبین .ومن اظلم ممن افتری علی الله  الکذب وهوید عی الی الاسلام و الله لایهدی القوم الظالمین .یریدون لیطفؤانورالله  بافواههم و الله متم  نوره ولوکره الکافرون .هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین  الحق لیظهره علی الدین کله ولو کره المشرکون .یا ایها الذین آمنوا هل ادلکم علی تجاره تنجیکم من عذاب  الیم . تؤمنون بالله و رسوله و تجاهدون فی سبیل  الله باموالکم  و انفسکم ذلکم خیر لکم ان کنتم تعلمون .
(صدق الله العلی العظیم – حضار صلوات فرستادند )
‹‹از آیه 6 الی آیه 12 سوره الصف ››
2-بیانات قبل از دستور آقایان عطاری ، شجاعیان
رئیس- سخنرانان قبل از دستور را دعوت کنید .
منشی- آقای احمد عطاری نماینده مردم اراک .
احمد عطاری- بسم اله الرحمن الرحیم .اگر شیطانهای ریز ودرشت بگذارند مردم عالم دراین جنگی که به ملت مظلوم  ما تحمیل شده است ، جلوه های خدایی صبر پررنج و گذشتی را می بینند که خودش بهترین معرف انسانیت  اسلامیت  قوم  ایرانی هست .کسانیکه قدرت بمباران  کردن شهرهای عراق را دارند وخوب هم  میدانند کهبه این ترتیب می توانند جوداخلی عراق را سرشار  از فشار و آوارگی کنند ودل سوخته آوارگان مناطق جنگی وطنمان را تسلی بدهند وحکومت بعث را به  سرعت از هم بپاشانند،اما هنوز هم این کار را نکرده اند . چرا که باگرازهای  آمریکایی که در ویتنام حمام  خون براه انداخته اند،با گرگهای روسی که در افغانستان آدمها را کشتند ومی کشند وبا بعثیهای عراقی که در وطنمان به  خونخواری و آدم کشی پرداخته اند تفاوت دارند .بعثیهایی که در ایران اوج  جدیدی برای بی وجدانی به نمایش گذاشتند .اینها با آنها تفاوت دارند و تفاوتشان هم در اصول ومعیارها است . چه کسی  میداند؟ شاید شکستن دیوار صوتی در بغداد  یا حتی رفتاری حادتر به زودی امری اجتناب ناپذیر  بشود،این بیشتر بسته به آن  است که چه تغییراتی د رعراق صورت بگیرد . به هر تقدیر به جا ماندن نظام حاکم  در عراق  امری غیر قابل تحمل  هست و هر صلحی که  متضمن بقای این رژیم باشد  صرف نظر از آنکه  ما را در مقابل جنگی پر مصیبت  قرار خواهد داد. چرا که د راین دو سال  تمام هم و غم  ما می بایست مصروف  جنگ زدگان  و آوارگان مناطق جنگی بشود، اما آنها این فرصت را پیدا می کنند که ظرفیت نظامی  خودشان را در این مدت تکمیل کنند .به نظر من این پیش بینی  که صلح به خودی خود موجبات سقوط  صدام  را فراهم می کند ،آن هم با ترکیب  فرمولهایی که  هیأتهای به اصطلاح صلح به همراه خودشان آورده ان ، نوعی  فریبکاری یا لااقل  ساده  لوحی هست .پذیرش این فرمولها از دید من به عنوان یک ایرانی خفت پذیری است بعنوان یک مسلمان ستم  پذیری است ومگر نه آنکه ما مردم از فرزند رسول  خدا یاد گرفتیم که ذلت را نپذیریم و فراموش نکنیم که از میان اعضای این هیأتها،آقای  حبیب شطی  را می شناسیم  که جمله‹‹هواپیماهای ایران به عراق  تجاوز  کرده ان .›› را گفته است و آن نمکدان شکن  دیگر را که صدام را برادر خواند وجلو دوربینهای تلویزیونی سه دقیقه در آغوش گرفت .پس بگذارید مردم ما راهی را که انتخاب کرده اند ادامه بدهند . آنها می خواهند شرافت ومظلومیت  خودشان را، دراین کربلائی که به وسعت ایران هست به تمام عالم نشان بدهند .آنها حتی آماده اند و پیشنهاد کرده اند که اگر خانواده اسرای  عراقی بخواهند از اسیرانشان دیدن کنند ،این مورد را مورد بررسی قرار بدهند واین در حالی هست که خونخواران بعثی به شهرها و آبادیهایشان حمله می کنند . من اجازه می خواهم که مسائل دیگری را هم طرح  کنم .شما عنایت  دارید  که بیشترین بخش مردم کشور ما،عمده مشکلات فعلی  ایران را ناشی از توطئه های آمریکا وبه هر حال  خارج  از عملکردهای دولت وکادرهای به اصطلاح  حاکمیت ویا مسائل ناشی از انقلاب میدانند .این فرصت از این حیث مغتنم  هست که  به دولت  امکان آن را میدهد که بی آنکه د رمعرض اتهام عدم کفایت  قرار بگیرد به شناخت نقایص  وبازسازی سازمان سیاسی کشور موفق  بشود ولااقل  از شدت بحران اخلاقی که بر فضای سیاسی کشور حاکم هست کم کند .این چاره اندیشی باید بسرعت نشانه های خودش را در سازمان  اداری کشور بروز  بدهد .ما به ویژه بعد از جنگ با این سیستم اداری علیل،آماج  حملات کوچک و بزرگی  قرار  خواهیم گرفت که بسیار بعید هست که بتوانیم از عهده آنها به این شکل برآئیم .چاره منحصر  به تدبیری در همین زمان هست . حالا  جنگ  مانع  از آن هست که روستائیانی که نه آب و نه برق ونه جاده دارند،روستائیانی که به علت عدم دسترسی به دارو ودرمان ،اهل و عیال  خودشان را به سادگی از دست می دهند،لب به شکایت باز  کنند .اما دولت از همین حالا باید به فکر رفع این  مشکلات  باشد ،که تا بعد از جنگ  تراکم خواسته ها آن را از پا نیندازد واولین شرط این مورد تبدیل کادرهای اداری به عناصری متعهدتر، فعال تر وخلاصه  مسلمان است .مناطق زیادی در ایران هم استعداد شهر شدن را دارند وهم مردم  آن مناطق رفع محرومیتهای خودشان راد گرو تبدیل وضعیت تقسیم  جغرافیایی میدانند پس بر آن اصرار می کنند . خود شهرهای موجود هم مشکلات زیادی  دارد .بسیاری از محلات از ابتدایی ترین تأسیسات  شهری بی بهره است .مردم این مناطق هم به زودی  زود به فکر وصول طلب خودشان از دولت بر می آیند و  البته مقصود من از دولت کابینه نیست .دولت به تمام معنای دولت است ،مک مسائل  کارگری برای کارگران بعلت  شرایط جنگی ،الان درجه دوم تلقی میشود،اما  با خاتمه  جنگ بایست وضع مشخص تری  پیدا  کند .آوارگان مناطق جنی و استانهای محرومتر کشور هم به  سهم  خودشان مسائل جدی و قابل تأملی دارند  که از حالا بایست  به فکر  حل آنها بود .مهمتر از همه اینها توطئه هایی هست که محتملا زمینه آنها در همین روزها ساخته و پرداخته میشود .صحبت از تجزیه  حاکمیت  وسهم خواستنی می شود که مباین قانون اساسی کشور ما است .اما به گمان من این توطئه ها محکوم به شکست  هست ،مشروط به آنکه برادران جهاد و سپاه وسایر مسؤولان دیگر کشور بر حجم کارشان،بر تعهدشان بیفزایند وتلاش  بیشتری کنندوبه خاطر اسلام باز هم ایثار  کنند وگرفتار بازیهای سیاسی و انحراف اخلاقی  نشوند،(رئیس- شما یک دقیقه  دیگر وقت دارید ) مشروط  بر اینکه افرادی که د رجلسات کوچک ومحدود دل بر جمهوری  اسلامی  می سوزانند وخودشان می سوزند ،به یکدیگر بپیوندند، همدیگر را بشناسند و پشتیبانی  کنند  و تحت  ضابطه  ایمان به جمهوری اسلامی قانون خدا،  تنگ نظریها را کنار بگذارند،در فرصت  باقیمانده لازم هست از برادران بسیج  که د رکرخه صمیمانه کار کرده اند وکار  می کنند، برادرانی که بعد از برف  سنگین اراک در اداره آب و برق و تلفن صمیمانه تلاش کردند و بزودی  زود توانستند مشکلات شهری را رفع کنند وتمام مردیم که در پشت جبهه از سربازان  جبهه ها پشتیبانی می کنند .والسلام .
منشی- آقای شجاعیان بفرمائید .
رئیس- شما پنج دقیقه از وقت آقای  عطاری را دارید .
 شجاعیان – سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم .با عرض تشکر از برادرمان آقای عطاری که پنج دقیقه از وقتشان را به من داده اند ،عرایضم را شروع می کنم .  عرایض بنده یکی در مورد زمینداری در ممسنی  و سایر ایلات فارس است  که من می شناسم و ضرورت  اجرای بند ‹‹ج››. در ممسنی  خوانین  حکومت می کرده اند و رسم  براین بوده است که کشاورز با گاو و خیش خودش  زمین  را آباد می کرد  واینها  د ر عمل  مالک  بودند.  هیچ نوع  کار و احیایی د رزمین  نداشتند وهمیشه هم  مال  ومنال  می گرفته اند .ودر ایام  حکمتشان که هنوز هم  ادامه دارد ،به ناموس مردم تجاوز می کردند .ناخنها کشیده اند، جوانها کشته اند که آثار  ظلمشان هنوز  باقی است .ناخنهایی که کشیده  اند  در ممسنی  هست .وازاین نظر مردم امیدوار بودند که پس از پیروزی انقلاب  اسلامی این ظلم واین نوع استثمار از سرشان  برداشته بشود وبه حقوق حقه خودشان که تقسیم زمین  زمینداران بزرگ است  برسند وبادلی شاد شروع به کار بکنند .اگر آنها د راحیای  زمین  حقی  داشته باشند آن حقشان باید داده شود ولی من می توان به جرأت  سوگند یاد کنم در فارس  هر چه  خان ومالک است یک جو زحمت در احیای  زمین نکشیده است( نمایندگان – احسنت) آقایان یک نفر در فارس پیدا بشود.بگوید  فلان خان خودش زمین را آباد کرده است (محمدی گرگانی- در گرگان هم همین جور است ) واین الگو و نمونه ای در ایران است .اجرای بند ‹‹ج›› نور امیدی است د ردل مستضعفین و امیدوار می شوند که بعد از این نوبت به اجرای اصل سی وسک قانون اساسی و اصول  43و44و49 خواهد رسید و ضد انقلاب  اصلی اینها هستند که مافعشان با پیروزی انقلاب و اجرای قوانین انقلابی به خطر خواهد افتاد(احسنت ) در مورد زمین  شهری عرض کنم .برادرها دولت موظف است طبق اصل سی و یک  قانون اساسی  برای آحاد ملت ایران خانه بسازد  وآماده کند.اینخانه ها زمین  می خواهد چه د رروستا،چه د رشهر. هنوز زمین تیمسار ایادی در تهران وتیمسار  صنیعی هست،مالکیت  اینها هنوز محرز است، وابستگان  اینها دارنداینها را پس برده وبا دستهایی می فروشند .باید نمایندگان محترم مردم به درد دل این بچه هایی که د رسازمان زمین  کار می کنند،وزیر  مسکن گوش بدهند،ببینند آنها چه مشکلاتی دارند،باید ما به درد دل  مستضعفین گوش  بدهیم نه آنهایی که می توانند  طومار و کتابچه بفرستند وجو بسازند .امروز دم در مجلس چه می گفتند؟ و چه  کسانی خواهان مامثل تیغ قاچ برمیدارد.(عده ای از نمایندگان – احسنت- احسنت) مثلا آقای روح الله شنتیائی در یک قسمت از تهران صد و پنج  پلاک زمین پایش ثبت است ،که این صدو پنج  پلاک از 250 متر هست تا 1000 متر اینها قسمت  کوچکی است که من بدست آورده ام،همه صد هزار متر و دویست هزار متر زمین  است.ما باینها چگونه میتوانیم برخورد بکنیم،ویکی در مورد شورای کشاورزی  تهران و بعضی از شوراهای کشاورزی که مرکز تجمع افراد معلومی هستند واینها از کشاورزان وزحمتکشان طرفداری می کنند .به نمایندگان مجلس نامه نوشته  بودند،اعلام خطر کردند،تهدید کردند که ما نمایندگان دو میلیون و چهارصد هزار  خانوار د رفارس و جنوب هستیم و اعلام خطر می کنیم که اگر زمینها  تقسیم بشود،خونها راه می افتد .بلی، خونها راه می افتد .خون چه کسانی  ریخته می شود؟ چه کسانی نابود می شوند؟ زمینداران بزرگ،باطلها از بین میروند، حق که از بین نمیرود .اما راجع به مشکلات منطقه .من از دولت خواهش می کنم دولت توجه کند که شهرستانها را کمی مستقل  بکند، واز زیر بار یک شهرستان  دیگر در بیاورد .ممسنی ما،هفتصد و شصت و پنج ،روستا است ،160 هزار نفر جمعیت دارد،اکثر اداراتش وابسته به کازرون است که 270 روستا دارد،آنوقت دوباره کازرون به شیراز .خوب، ممسنی  ما را هم به خود شیراز وابسته کنید .اداره برق ما وابسته به کازرون است ،حالا هر چه  که گیر کازرون بیاید اول خودش را خودکفا می کند .بعد به ممسنی  میدهد .باوجودی که شبکه  برق  رسانی ممسنی دو برابر کازرون است .همینطور دادگاه،ژاندارمری ،اداره تعاونی ،ثبت اسناد،ثبت املاک ،تمام ادارات ما به کازرون وابسته است وازاین نظر  مردم وکارمندان و سازمانهای اداری آنجا ناراضی هستند  وکسی هم به دادشان نمیرسد .بارها به آقای استاندار گفتیم  ومسؤولین امر این را توجه نمی کنند ویک  کم مسوولین به مردم و نمایندگان مردم اعتماد بکنند .مردم رادر کارها دخالت بدهن(احسنت )یک کمی این جنبه آشنایی را کنار بگذارند . باید مردم ،آنهایی که فقط به نظام جمهوری اسلامی معتقدند در کارها  دخالت بکنند ویکی هم مشکلات آقای شهریاری را عرض کنیم . نوشته است ‹‹بعلت عدم بارندگی درمنطقه  تمام محصولات کشاورزی آنان از بین رفته است وحالتی شبیه  جنگ زدگان پیدا  شده است . خواهش می کنیم که به درد دل اهالی خور موج هم برسند .›› یکی هم آقای نقوی گفتند که د رشهرستان قرار بوده است از موتور سیکلتها پول بنزین یک تومان بگیرند،این را خواهش می کنیم انجام بدهند .بنده دیگر عرضی ندارم . امیدوارم  که ما نماینده ها  گام مثبتی  د اه اجرای قوانین انقلابی واسلامی  برای احقاق حق مستضعفین برداریم و بیشتر ازاین آنها را د رمخمصه قرا رندهیم والسلام علیکم ورحمت الهل (نمایندگان – احسنت –آفرین )
3-بیانات آقای رئیس بمناسبت حضور آقای ربانی شیرازی و حضور برادران شیعه و سنی  منطقه گرگان وترکمن صحرا وحضور خانواده شهدا در مجلس
رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم . قبل از شروع دستور مجلس ،یکی دو مطلب
کوچک داریم . اولین مطلب این است که ، حضور برادرمان وهم رزم همیشه در سنگرمان ، جناب آقای ربانی شیرازی در مجلس ،بعد از سوء قصدی که نسبت به ایشان انجام شد وبا خوشحالی ازاینکه دشمنان  اسلام و دشمنان روحانیت و ضد انقلاب  در این توطئه شوم شکست  خورد و برادر ما باردیگر در کنار ما در وظائف  انقلابی و اسلامیشان مشغول کار خواهند بود و نکته دوم، از حضور برادران شیعه و سنی  منطقه  ترکمن  صحرا  وگرگان که گزارشاتشان  را شنیددید، موفقیتهای کشت گندم و سایر اقسام کشاورزی و خوشبختی از اتحادی  که بین شیعه و سنی ، علیرغم تحریکات  عمال استعمار و فرمانبرداران توطئه کنفرانس طائف، اتحاد و برادری را در منطقه بر قرار کرده اند، امیدواریم که در  خدماتشان  موافق باشند و ما هم طبق وظیفه اسلامی که داریم، این تعهد را بردوش خودمان احساس  می کنیم که عدالت اسلامی را دربارة مستضعفان ومن جمله آن منطقه ،در کشور اجرا خواهیم کرد .ضمناً حضور خانواده های شهدا در مجلس ،این مردمی که بزرگترین حق را بر انقلاب اسلامی  ایران ،  چه پیش از پیروزی  و چه بعد از پیروزی و در تداوم انقلاب  دارند مایه افتخار مجلس است وما ضمن درود فراوان به ارواح  پاک شهدا برای خانواده ها وبازماندگان عموم شهدا و قهرمانان معلول انقلاب صبرو اجر از خداوند خواهانیم .
4-تصویب قانون تمدید مدت اعتبار اجرای قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس شورای اسلامی
رئیس- حالا اولین دستور مجلس مطرح است آقای شاهچراغی آن را  مطرح کنید .
شاهچراغی- بسم الله الرحمن الرحیم .لایحه راجع به تمدید مدت اعتبار  اجرای قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس شورای اسلامی .
 ماده واحده – از تاریخ  تصویب  این ماده واحده مدت اعتبار اجرای قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب سوم مهرماه 1359 شمسی کمیسیون امور داخلی مجلس تا پایان روز ششم خرداد ماه 1361 شمسی تمدید می گردد.
رئیس- آقای زواره ای شما اگر توضیحی دارید بفرمائید .
 زواره ای – صحبتی  ندارم .
رئیس- آقایانی که بعنوان مخالف وموافق ثبت نام کرده اند می توانند صحبت کنند .
منشی- آقای حسینعلی رحمانی ،بعنوان مخالف بفرمائید .
حسینعلی رحمانی- بسم الله الرحمن الرحیم .معلوم است که همه علاقه  داریم زودتر  نمایندگان انتخاب بشوند، ودست مجلس باز باشد ولی از آنجائی که هر روز و هر سال باید حکومت قانون باشد ،مخصوصاً امسال واز طرفی هم رعایت قانون باید از مجلس واز شورای نگهبان شروع بشود (یعنی  اولویت  دارد ) از این جهت هر گونه عملی که مخالف با قانون اساسی باشد و قانون اساسی نتواند آن را تأیید بکند،  نمی شود  به هیچ  قیمتی آن را به مقام عمل در آورد . ما طبق اصل 85 می دانیم به اینکه ‹‹ حق قانونگذاری مخصوص مجلس  است .›› فقط در یک مورد استثناء شده است ،آن یک مورد هم این است که در بعضی از مسائل در صورت ضرورت مجلس  می تواند حق  قانونگذاری  را به بعضی  از کمیسیونهای داخلی خود تفویض کند .در مدتی که برای آن تعیین می کند  بطور  آزمایشی  قابل اجراء است ،نهایتاً باید به تصویب مجلس برسد ومورد  بررسی مجلس  واقع شود . طبق صدر این اصل ‹‹ هیچ مصوبه ای نم یتواند قابل  قبول باشد مگر مشمول ذیل این اصل باشد.›› از آنکه نظارت شورای نگهبان  واین قانون ،ارجاع شد به کمیسیون داخلی ( تفویض شد ) و برای آن مدت که  معین  شده بود قابل اجراء  بود . مدت  تمام شد .ما طبق صدر  این اصل  دلیل  می خواهیم  که بعد از این مدت چگونه می توانیم اعتبار  برای مصوبة کمیسیون داخلی  قابل بشویم . پس بنابراین ، این که گفته بشود‹‹ در قانون اساسیاز آن  منع نکرده است .›› این قانون  قبول نیست . صدر این اصل دلالت می کند بر اینکه  ‹‹قانونگذاری  اختصاص به مجلس  دارد ›› فقط  در یک  مورد است وما ناچار  هر عنوانی را که قائل  باشیم ، باید مندرج  در تحت  این ذیل اصل  باشد و الان  عرض می کنم که ‹‹تمدید›› به معنی ‹‹تفویض ›› نیست به  جهت اینکه الان ما  با این کاری که در این مجلس  می خواهیم بکنیم . واقعاً می خواهیم تفویض  بکنیم آن را به کمیسیون داخلی که قانونگذاری بکند؟  نه، پس بنابراین ،این تحصیلی است که ما می خواهیم بکنیم به این اصل و طبق این اصل جز در آن  مورد که استثناء شده است و جز د رموردی که صدق  تفویض  بکند،آنهم خصوص در آن مدتی که برای او معین  شده است،  دیگر قابل اجراء نیست، علاوه بر اینکه ‹‹تمدید ››  به معنی ‹‹تفویض ›› نیست و باید  داخل ،در  همان  عموم و اطلاق  صدر اصل  باشد ،و ممنوع است .  دلیل داریم  در اینجا بر اینکه مصوبة  کمیسیون داخلی مجلس اعتبار آن پایان یافته است،  از دو جهت . یکی از جهت اینکه ما می دانیم پس  از 6 ماه  این قدرتش و قوتش تمام شده است،  اگر چنانچه بخواهید بگوئید به اینکه نه،  می توانیم تمدید بکنیم،  پس می توانیم  هی تمدید بکنیم، هی تمدید بکنیم، هی تمدید بکنیم ، چون دیگر  وجهی دارد که تمدید اول را صحیح  بدانیم ، تمدید دوم را صحیح ندانیم . پس  این  منتهی  می شود به فلج  شدن قانونگذاری که برای  همیشه مرتب  هی تمدید، تمدید، تمدید…. تا آخر واین مخالف است با آنچه  در آخر این اصل است که ‹‹نهایتاً باید مورد بررسی  مجلس باشد ››. نهایتاً کی؟ روز قیامت؟ نه، نهایتاً یعنی بعد از آن مدت .واین واضح  است واگر ما غیر از این بخواهیم فکر بکنیم در راه حل  مسائل اصول قانون اساسی در آینده،تاریخ ها د رحق ما قضاوت های خود را خواهد کرد . موضوع  دوم این است که تمدید در صورتی است  که اعتبار آن مصوبه باقی مانده باشد وما فوری آن راباید تمدید بکنیم،در حالتی که این مصوبة 2/7/59 است وامروز اگر اشتباه نکنم 26/1/60 است، پس بنابراین اگر چنانچه ما بخواهیم  قابل  بشویم  به اینکه  با تمدید می توانیم حیات آن  مصوبه ای که از دست رفته است و قوتش تمام شده، این یک حکم منقطع  الوسط  است ،این چیزی که سالبه  به انتفاء موضوع  است، ما اصلا دیگر الان  مصوبة معتبری نداریم که آن  را تمدید  بکنیم،وبعد هم این برخلاف  است عرض کردماز دو جهت ، جهت دومش این است .ما در روزی که اینجا می خواستیم به کمیسیون داخلی ارجاع بکنیم تصویب این قانون را،16شهریور 59 بود، آن را بصورتی تصویب کردیم که پس از مدت بررسی بشود، یعنی  اصلا  با این قید بوده است .الان خدمت آقایان  می خوانم صفحه ‹‹ 46  جلسه  45›› رئیس- اگر تخلف هم می کنم صرفاً برایاین  است که توقع دارم از این به  میزند ،به روح انقلاب صدمه نمی زند، یک تعلقاتی ما به الفاظ  پیدا می کنیم و این گرفتاریها را پیش می آوریم .‹‹تحت اینجا است آقایانی که موافقند مصوب  کمیسیون امور  داخله برای 6 ماه معتبر باشد وبعد مجلس رسیدگی بکند، قیام  بکنند .
رحمانی- مصوبة مجلس آن روز محدود بود است یعنی در آنجا وقتی تصویب  کرده اند، تصویب کرده اند که پس از آنکه 6 ماه تمام شد، رسیدگی بشود به  این .مسأله دیگر راجع به محتویات این مصوبه است . بنده برای نمونه فقرة ازاین را خدمتتان عرض می کنم وآن این است :
‹‹ماده 14 –نظر شورای  نگهبان در مورد ابطال  یا توقف انتخابات قطعی و لازم الاجراء است .››
 بنده عرض می کنم که ابطال ،توقف انتخابات ،این مربوط به دستگاههای  اجرائی و وزارت کشور است .و شورای نگهبان که طبق قانون اساسی نظارت دارد، از حد نظارت ما نباید وظیفة شورای نگهبان را خارج بکنیم  و ابطال و  توقف یک امر اجرائی است، که اگر اشکالی درهر کدام یک از این امور باشد ، جواب آنرا می دهیم . می دانم که این حرفها با اشکالاتی آقایان کردند، ما هم  بتوانیم جواب بدهیم و ادامة انتخابات در حوزه هائی که از طرف شورای نگهبان  متوقف گردید، بدون اعلام  نظر ثانوی شورای نگهبان وجه  قانونی  ندارد وجز   شورای نگهبان هیچ مقام ومرجع  دیگری  حق ابطال  یا متوقف  کردن انتخابات را ندارد .این سلب کرده است حق مجلس را . پس بنابراین مانباید این قانون  را که برای 6 ماه وبطور موقت در کمیسیون امور داخله ،تصویب شده است  همة عمر مثلا تمدید بکنیم .این من باب مثال بود که عرض کردم .پس بنابر این،این پیش بینی مجلس که گفته است‹‹ بررسی بشود بعد از 6 ماه ›› لازم  است که بررسی بشود  و عوض اینکه ما بنشینیم وبه این طریق مجلس را برگزار  مورد بررسی واقع بشود وگمان نمی کنم که زیاد معطلی داشته باشد واگر انتخابات  را یک روز دیرتر انجام بدهیم بهتر است از اینکه یک بدعتی که قابل تحمل  نیست وهمیشه هم باید در برابر این موضع گیری بشود در مجلس ،خدای نخواسته دراین مجلس یک بدعتی نیاید والسلام .
رئیس- متشکر.
منشی- موافق آقای موسوی تبریزی هستند که تشریف  ندارند،آقای موسوی خراسانی بفرمائید .
رئیس- آقای موسوی خراسانی بفرمائید .
موسوی  خراسانی – بسم الله الرحمن الرحیم .مطابق اصل 99 قانون اساسی نظارت بر انتخابات به عهدة شورای  نگهبان گذاشته شده، من جمله از انتخابات انتخابات مجلس  شورای اسلامی است .ولیکن قانون نظارت بر انتخابات  حعل  آن و تصویب آن بعهدة مجلس  شورای اسلامی است . مطابق اصل  85 قانون اساسی ‹‹ مجلس  می تواند در موارد ضرورت اختیار تصوی قانون را به بعضی از کمیسیونهای داخلی خود بگذارد .›› در تاریخ  دوم  مهر ماه 1359 مجلس  تصویب کرد که اختیار این مسأله بعهدة کمیسیون امور داخلی گذشته بشود و گذاشته شد . در تاریخ سوم مهر ماه 1359 کمیسیون امور داخلی  قانون نظارت بر انتخابات را تصویب کرد در بیست  ماده ،منتها در آنجا قید کرده بود که مدت اعتبار  این قانون شش ماه است، یعنی تا سوم فروردین ماه 1360 اعتبار آن پایان می پذیرفت و پایان پذیرفت .ولیکن هنوز انتخابات میان دوره ای انجام نشده، احتیاج به قانون نظارت بر انتخابات هست و لذا دولت  لایحه ای را آورده که آن مدت اعتبار قانون نظارت بر انتخابات تمدید پیدا کند تا ششم خرداد 1361 واین یک  نوع پیش بینی و احتیاط است که اگر احیاناً در پاره ای از شهرها، انتخابات میان دوره ای مجلس شورای اسلامی ،انجام نشود  تا آن موقع بتوانند این قانون را ادامه بدهند وتا آن موقع شاید ان شاء الله تمام این انتخابات پایان بپذیرد . بنابراین کلیات لایحه هیچ  قابل اشکال نیست . منتها اشکالاتی را که برادر عزیزمان جناب آقای رحمانی فرمودند،بایستی  به این اشکالات واین سؤالات  پاسخ گفت. فرمودند که :‹‹تمدید››،‹‹تفویض ›› نیست .چرا ‹‹تمدید››،‹‹تفویض››نیست؟ همانطوری که ما می توانستیم این تفویض  را به کمیسیون امور داخلی بدهیم و دادیم و حالا هم می توانیم این (تفویض ) را ‹‹تمدید›› کنیم . چه اشکالی دارد که ما این ‹‹تفویض››را ‹‹تمدید›› بکنیم تا  ششم خرداد ماه 1361،اشکال این کار از نظر قانونی چیست؟ همانطوری که در آنجا این مسأله  بعهدة ما بوده وما توانستیم این کار را بکنیم . الان هم می توانیم همان قانون را تمدید  بکنیم .بنابراین ،این ‹‹تمدید››،‹‹ تفویض›› هست نه آنکه تفویض   نباشد .فرموده اند که : مدت اعتبار مصوبه پایان یافته و تمدید  مفهوم ندارد .بخاطر اینکه  اعتبار  مصوبه تا سوم فروردین 1360 پایان یافته به همین جهت دولت این لایحه را آورده و تقدیم مجلس کرده تا مجلس  روی آن بررسی کند واین اعتبار مصوبه را تمدید  نماید .اگر چنانچه این  مسأله نبوده که احتیاج  به این لایحه و تقدیم لایحه  واینکه ما بنشینیم و  روی دو فوریت  آن بحث   کنیم وبعد روی کلیات آن بحث کنیم نبود .پس به این جهت اشکالی ندارد که اعتبار مصوبه تمدید پیدا بکند .اما راجع به محتویات خود آن قانون که ایشان اشکالی  فرمودند ویک نمونه از آن اشکالات را هم وارد کردند،این دیگر به عهدة  خود شورای  نگهبان است که اگر چنانچه دیدند برخلاف قانون اساسی است،نظر خودشان را اعلام خواهند کرد که آیا مخالف ومغایر با قانون اساسی است؟ یا مغایر با قانون اساسی  نیست . واگر چنانچه  غیر از این مسأله باشد ،مسائل دیگرش  از نظرقانونی اشکالی ندارد ومی توان آن را تصویب کرد واین اعتبار  را تا ششم خرداد ماه 1361 تمدید نمود . عرضی ندارم .
رئیس- مخالف بعدی.
منشی- مخالف بعدی  آقای دکتر سامی  هستند .
دکتر هادی- آقای هاشمی من یک تذکر آئین نامه ای دارم .
رئیس- اخطار قانونی  را بفرمائید .
دکتر هادی- بسم الله الرحمن الرحیم .طبق اصل هشتاد و پنجم  ‹‹ مجلس  می تواند اختیار قانونگذاری  را بطور  موقت به یک کمیسیونی واگذار بکند .›› ولی  آن مدتش محدود است به نظر من آن اخطار قانونی را که آقای رحمانی کردند .وارد  است . وقتی که د رتاریخ دوم مهرماه (رئیس – این که ایشان گفته اند پس شما چیز جدیدی نمی خواهید  بگوئید ) این اخطا روقتی  قانونی باشد ، ما داریم کاری را می کنیم که قانونی نیست …
رئیس- اگر کسی اخطار کرد، دیگر پشت سرش نمی شود اخطار کرد .
هادی- اجازه بفرمائید وقتی به اخطار توجه نشد دوم مهرماه…
رئیس- ما تشخیص مان غیر از این است . ما تشخیص  مان این است که هر قانون را ده بار هم میشود تمدید کرد .
هادی-  می دانم تمدید در صورتی که قبل از موعد باشد نه بعد از انقضاء  مدت.
رئیس- بعد از انقضاء مدت هم می شود دوباره اعتبار داد.
هادی- بعد از انقضاء مجدداً باید کمیسیون  برود.
رئیس-آقای هادی این یک اختلاف نظری است …
هادی- ماباید دو ساعت بحث  بکنیم .بعد معلوم بشود که کار خلاف  قانون کردیم ووقت مجلس را گرفته ایم .
رئیس- آقای دکتر سامی بفرمائید .
دکتر سامی- بسم الله الرحمن الرحیم .قبلا عرض بکنم که هم  اخطاری  را که آقای دکتر الان کردند هم مطالبی را که آقای رحمانی فرمودند،مورد تأیید من است وشاید اصلا چیز اضافه ای باقی نماند که من عرض  بکنم،تذکرات کوچکی شاید باقی مانده باشد که من عرض می کنم .
اول:برای توجه  جناب آقای هاشمی عرض می کنم که اصولا طرح این لایحه در مجلس می تواند مواجه با اخطار قانونی باشد،اخطار قانونی ایشان درست است،بدلیل اینکه شما چیزی را می تواند در مجلس  مطرح  بکنید که یا طرح باشد،یا لایحه باشد،واین  لایحه، لایحة جدیدی باشد که قبلا سابقه  نداشته باشد یا تغییراتی در یک لایحه بخواهیم بدهیم که امکان داشته باشد و  برخلاف قانون اساسی نباشد . طرح نیست .بدلیل اینکه فعلا بشکل  طرح نیامده لایحه است بعلت  اینکه دولت آورده است ولی دولت  چیزی را آورده که برخلاف  قانون اساسی است .یعنی آمده امکان اعتبار یک لایحه ای که مدتش  تمام شده و  دیگر  اعتبار  قانونی ندارد،آن را از مجلس  می خواهد .خود این اصلا  غلط است  یعنی چیزی است که ما نمی توانیم در اینجا مطرحش بکنیم، حالا اگر شما بعنوان اخطار قانونی تلقی نمی فرمائید واجازه می دهید که بحث ادامه پیدا کند، حالا من  بحث را ادامه میدهم ،وگرنه اخطار قانونی معنایشاین است که باید متوقف  بشود.
رئیس- ادامه بدهید .من جزو کسانی هستم که نظرم این است که می شود یک چیزی را که مدت اعتبار تمام شده دوباره اعتبار به آن داد.
دکتر سامی- بله، درهر حال تشخیص باشما است(رئیس – البته اینآقایان  شواری  نگهبان هستند بعد نظرشان را خواهند داد وخیلی هم بحث  نداریم بفرمائید .) البته درمورد اخطار قانونی نظر شورای نگهبان مطرح  نیست   نظر شما مطرح  است ولی اگر شما می فرمائید که اخطار قانونی وارد نیست، ما بحث را ادامه می دهیم .اخطار قانونی را خودتان  باید تصمیم بگیرید .عرض می کنم توجه  بفرمائید  به این چیزی که  امروز مطرح است،اسمش  هست .‹‹قانون نظارت  شورای نگهبان بر انتخابات مجلس  شورای اسلامی ›› یعنی ظاهراً  یک قانونی که در مجلس  می خواهند تغییری در آن بدهند . چی می گوید این قانون؟ ابتدایش اینجوری شروع می شود :‹‹ در اجرای اصل 99 قانون اساسی  جمهوری اسلامی ایران که نظارت بر انتخابات مجلس  شورای اسلامی را  به عهدة شورای نگهبان گذارده است ،مواد قانونی زیر بنا بر تصویب مجلس  شورای اسلامی و تفویض  حق قانونگذاری در این مورد به کمیسیون امور داخلی  در تاریخ  دوم مهرماه 1359 باتفاق  آراء حاضر تصویب گردید وبرای مدت 6 ماه به مورد اجراء گذارده می شود .››  توجه میفرمائید که کمیسیون امور داخلی طبق اجازه ای که مجلس برای قانونگذاری به او داده وخود او مستند بر اصل 85 قانون اساسی است، یک مصوبه ای را برای مدت 6 ماه ( که یعنی لازم الاجرا  بودنش برای مدت 6 ماه است گذرانده ) هر قانونی اگر مدت دار شد  ومعنای قانون این است که لازم الاجراء باشد اگر شما لازم الاجراء بودن یک قانون را برای مدت محدود قرار دادیم یعنی بعد از آن دیگر لازم الاجرا نیست . یعنی  ارزش  قانونی نخواهد داشت .اتفاقاً اصل  85 قانون اساسی هم دقیقاً ناظر به این مسأله است .‹‹ در مورادی که اجازة قانونگذاری  را به کمیسیون ها ارجاع می کنیم  همانطوری که آقای رحمانی گفتند ،این قانونی که درست می شود با قوانین  دیگری  که مجلس  تصویب می کند واسمش  قانون است،تفاوت  دارد چون گفته‹‹ د راین صورت این قوانین ( یعنی مصوباتی که در کمیسیون  جبنة قانونی  پیدا می کند .)در این صورت این قوانین درمدتی که مجلس  تعیین می نماید بصورت آزمایشی اجراء می شود خوب تا اینجایش بحثی نیست . تصویب نهائی آن با مجلس  خواهد بود ›› خوب توجه می فرمائید  که وقتی که وقتش تمام می شود ،در صورتی می تواند عنوان قانون را حفظ بکند یا بعد داشته باشد، که مجلس این مسأله را مورد بررسی قرار بدهد و نهایتاً تصویب بکند یعنی اگر این کار را ما در روز سوم فروردین می کردیم یا قبل از سوم فروردین  که انقضای  این مدت اجرای مصوبه  کمیسیون داخلی است،خوب طبیعتاً ما می توانستیم  این را رد یا تصویب بکنیم ک اگر تصویب کرده بودیم این تبدیل می شد به یک قانون نهائی . نمی تواند این وقت آنهم بعد از اینکه چند روز،  یعنی از سوم فروردین تا به امروز که بیست و ششم است ، 23  روز از آن گذشته ،نمی تواند تمدید بشود، برای اینکه اصولا در آن تاریخ دیگر لازم الاجرا نبوده ،شما چیزی را  می خواهید در اینجا مطرح بکنید که اصولا  دیگر نمی شود حالا عنوان قانون برایش قایل شد .اگر قبل از آن تاریخ می آوردید اشکالی نداشت،ولی  چون بعد از آن  تاریخ  است،بنابراین راجع به چه چیز ما می خواهیم اعتبار وقتش را اضافه  بکنیم ؟ اصل  مسأله اصلا منتفی شده است .این را با توجه بفرمائید  بنابراین ما می توانیم مسأله را به شکل دیگر یدر مجلس  مطرح کنیم یعنی  عین این مصوبه  را مجدداً به  شکل یک طرح ،یک لایحة دو فوریتی  در  مجلس  می آوردیم .حالا به دو شکل یااین که خود مجلس  الان بررسی را شروع بکند،که خوب  این می شود مثل طرح لوایحی  که  د رمجلس مطرح  می شود .یااینکه می توانستیم یک طرح دو فوریتی یا لایحه  دو فوریتی به  مجلس بدهیم که مجدداً قانون  نظارت بر شورای  نگهبان  را آن کمیسیون داخلی  تصویب بکند وزمانش را همهمینطور که د راینجا پیش بینی شده مثلا تا خرداد سال بعد پیش بینی بکنیم . حالا این کمیسیون امور داخلی  این دفعه  هم اگر می خواهد همان مصوبه  را تأیید بکند ،آن یکبحث دیگری است . یعنی دقیقاً یک مسأله  جدیدی با استناد به اصل 85 قانون اساسی د رغیر این صورت نمی تواند اصولا این مسأله در مجلس  مطرح بشود . توجه بفرمائید آن  روزی که ما می خواستیم آن قضیه را در مجلس مطرح بکنیم ،آقای هاشمی  مسأله را این شکلی اصلا شروع می کنند که : مطلب دیگری را که می خواستم مطرح کنم این است (آقایان توجه بکنید ) میدانید که انتخابات بقیه نمایندگان مجلس شورای اسلامی انجام نشده است ،‹‹بعد تذکراتی  به نمایندگان داده اند  که بیرون  نروید از همین تذکرات همیشگی ›› بعد به اینجا می رسد که ‹‹ ما باید  هیأتهائی به نقاط  مختلف بفرستیم ›› مثلا می خواهیم یک هیأت به کردستان بفرستیم  بعضی از آقایان هم مسؤولیتهای فوری دیگری را به عهده می گیرند وبا این  تعداد نمایندگانی که مجلس دارد ،دائماً اکثریت نیست ضرورت دارد ( توجه  بفرمائید روی این کلمه تأکید می کنم )‹‹ ضرورت دارد ›› که خیلی زود انتخابات  بقیه نقاط  کشور انجام بشود ،شورای  نگهبان آئین نامه ای د رچهارده یا هفده  ماده تهیه کرده است که حالا البته بیست ماده است ،درست نمی دانم برای  تصویب به مجلس فرستاده است چون بعضی از مواد این نقص مواد قانونی قبلی در انتخابات و نظارت بر آن است به تصویب احتیاج دارد . ما اگر بخواهیم  آن آئین نامه رادر این مجلس  بیاوریم  ومدتی  رویش بحث بکنیم ،طولانی  می شود . ما اینقدر  فرصت نداریم . پیشنهاد خوبی آقای مهدوی وزیر کشور هم این بوده است واز طرف شورای نگهبان هم نامه ای برای من رسیده است که  طبق قانون اساسی کهبه ما حق داده است این را به کمیسیون امور داخلی محول کنیم که خودشان بررسی و تصویب کنند .البته من این متن را تکثیر می کنم والی آخر…. یعنی آنطور که د راصل 85 قانون اساسی گفته که به  هیچ قیمتی  حق قانونگذاری قابل احاله به غیر نیست،یک استثناء بقول آقای  رحمانی داریم ،آن در ‹‹موارد ضروری ››،جز موارد ضروری نم یتواند این اختیار  را  به کمیسیونهای خودش هم احاله بکند .آن مورد ضروری  چه بوده ؟آقای  رئیس مجلس ضرورت  را به همان شکلی  که من برای شما خواندم مطرح کردند،  ولی این نظر آقای رئیس مجلس  بوده،باید این نظر مجلس  می شد . بهمین علت  هم بعد  از بحثهای مفصلی که در مجلس شده ، قرار شده که مجلس ابراز نظر بکند که آقای  هاشمی  نسبت به ضرورت و فوریت درست است  یا نه ؟  مجلس  رأی داده که ضرورت  بعد از آنکه ضرورت  مشخص  شده ،مسأله  دومی که مطرح شده این است  که این چیزی را که ما در کمیسیون  می خواهیم تصویب بکنیم،این نمی تواند الی غیر النهایه باشد یعنی جنبة قانونی نهائی نمی تواند پیدا کند ، طبق ذیل همین ماده .بنابراین مجلس  باید برایش مدت بگذارد .اینجاست که دومین مسأله ای که مجلس  به آن رأی می دهد مدت اعتبار  مصوبه است که د رکمیسوین داخلی تصویب  خواهد شد .این مدت هم 6 ماه در مجلس  تصویب می شود .همانطوری که باز آقای رحمانی مقداری از آن صورت  جلسة ،وقتیکه  مااین مصوبه  را تصویب کردیم خواندند، توجه داشتید  که در آنجا گفته می شود که ‹‹آقایانی که موافقند مصوبة کمیسیون امور  داخلی  برای 6 ماه معتبر باشد وبعد  مجلس  رسیدگی بکند قیام  بکنند ››…. یعنی  دقیقاً وقتی  که زمانش تمام میشود ما همراه آن تصویب کردیم که تا زمان  تمام شد مجلس  باید آن را رسیدگی بکند،از وقتی که زمان گذشته 23 روز گذشته ،ما رسیدگی  به مصوبة کمیسیون داخلی را امروز باید شروع کنیم،نه تمدید وقت  مصوبة کمیسیون  داخلی را، چون چنین اجازه ای را ندارمی،بنابراین آنچه را که من در  اینجا عرض می کنم،این است که امروز  چیزی که می تواند اینجا مطرح باشد با  تأخیر 23 روزه، طرح مصوبه کمیسیون داخلی است در مجلس  برای تصویب نهائی و تبدیل  شدن به یک قانون ،در غیر این صورت ،اصولا  طرح این مسأله  به این شکل در مجلس غلط است بر خلاف  قانون اساسی است، بر خلاف مصوبة گذشته مجلس است .
منشی- آقای دکتر روحانی  موافق بعدی.
دکتر روحانی- بسم الله الرحمن الرحمی .اصل 85  که طبق این اصل  مجلس می تواند برای مدت معین اختیار  قانون گذاری را به کمیسیون خاصی واگذار بکند…..(در ساعت 9 برق رت و جلسه بعنوان تنفس تعطیل  گردید  ودر ساعت 10 مجدداً جلسه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل گردید.)
رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم . جلسه برای ادامة مذاکرات رسمی است . آقای روحانی نوبتشان بود و صحبت می کردند .
دکتر روحانی- بسم الله الرحمن الرحیم . طبق اصل  85، 4 مسأله مطرح  است که فقط یکی از آنها مربوط به کمیسیون هست بقیه مربوط به خود مجلس ،  اولیش اینکه ،تشخیص  موارد ضروری  که آیا این مورد، مورد ضروری هست یا  نیست، این تشخیص  بعهدة خود مجلس  است واین کار هم قبلا  انجام گرفته ، یعنی مجلس  این مورد را از موارد ضروری تشخیص داده . مسأله دوم این است  که اصل 72 باید رعایت بشود واین رعایت  اصل 72 نیز وظیفه  خود مجلس  هست نه کمیسیون ، یعنی مجلس  باید ببیند آیا آن طرح یا  هر مسأله ای که  مطرح  هست که می خواهد واگذار  بشود به کمیسیون آیا مخالف  قانون اساسی هست،یا نیست، موافق با اسلام هست یا نیست، خود مجلس  باید این رعایت  را بکند واین رعایت را هم انجام داده و تمام شده ، مسأله بعدی  واگذاری به یک کمیسیون جهت  قانونگذاری است یعنی هر طرحی  یا هر مسأله ای که هست  واگذار  میشود به کمیسیون برای  اینکه کمیسیون آنرا به تصویب برساند، این  کار را هم کمیسیون کرده وتمام شده ، پس دو نکته دیگر باقی می ماند، یکی  مسأله مدت وزمان هست ونکته  دوم  اینکه این قانون باید بطور آزمایشی  اجراء بشود، مدت وزمان حق مجلس است ،یعنی آنچه  که کمیسیون تصویب  کرده برای چه مدت زمانی قابل اجرا است این حق مجلس  است می تواند بگوید  شش ماه،می تواند بگوید یکسال، می تواند بگوید سه سال،  خوب مجلسی که  از اول می تواند بگوید سه سال، حالا گفت  شش ماه  بعد برای بار  دوم گفت  یکسال ونیم دیگر ،دو سال ونیم دیگر،این کدام  بیل آمده به  کمر مجلس  خورده  که نیم تواند دوبار این کا ررا انجام بدهد همان مجلسی که از ابتدا می تواند مدت را 2 سال قرار بهد، این مدت را بیاید  د ردو نوبت قرار  بدهد،  کدام اصل  قانون اساسی با کدام قانون است که جلو مجلس  را بگیرد،آنچه  که د راصل 85 هست اینکه  باید این دارای  مدت باشد،  غیر النهایه  نمی شود مدت هم کا رکمیسیون نیست، مدت کار مجلس  است ، مجلس  هست که مدت را مشخص می کند اما کجا  دارد که این مدت باید محدود باشد به شش ماه یا کمتر  یا بیشتر و کجا دارد که این مدت را هر چه هست یک دفعه  باید بگوید ،دو مرتبه  نمی تواند بگوید، سه مرتبه  نمی تواند بگوید، این را از کجای  اصل قانون اساسی ما د رمیاوریم ونکته دیگر اینکه این قانون باید بطور آزمایشی اجراء  بشود واین قانونی که کمیسیون تصویب کرده به اجراء  هم نرسیده تا بطور آزمایشی اجراء بشود، مدتی که شش ماه  بود ، می خواهد تبدیلش بکند به یکسال ،یکسال ونیم ،کمتر و بیشتر منتها روی واژه  تمدید بعضی از برادرها ایراد داشتند،اولاد خود واژه تمدید هم اشکال ندارد ،عرفاً مااین کار را می کنیم ،اگر به کسی وکالت دادیم  خوب وکالتش امروز صبح  تمام شده ،دو ساعت بعد،   می خواهیم این وکالت را ادامه بدهیم ،بگوئیم  نه چون دو ساعت  فاصله  شده پس قطع  شده، این زمان قطع  شده پس کلمه  تمدید  بکار  نبرید، خیر عرفاً این را تمدید می گویند یکماه ،دو ماه هم که فاصله  بشود، آن را تمدید می گویند عرفاً حالا بنده خودم پیشنهادی دارم که بعداً وقتی وارد جزئیات شدیم ، من آن پیشنهاد را ارائه  خواهم داد، هیچ  لزومی  هم ندارد،کلمه  و واژه   تمدید  باشد که اشکال آفرین باشد، بنابراین ،ماده واحده بی اشکال هست یا قانون اساسی هم نه تنها منافات ندارد، قانون اساسی  مدت وزمان را حق مجلس  می داند،هیچ  اصلی  نیتس که مانع  از کار ما باشد،در این که مدت زمان را در دو نوبت یا سه نوبت تمدید بکنیم،واژه  تمدید هم اگر ما می خواهیم خیلی رویش  دقیق بشویم که کله تمدید بکار نبریم راه دارد،واژة تمدید  را حذف می کنیم وماده واحده بی اشکال هست .
رئیس- بسیار خوب.
منشی- دیگر مخالفی  نداریم .
رئیس- مخالف صحبت  کرد، دو تا موافق هم صحبت کردند . آقای  زواره ای اگر توضیح می خواهند بدهند،بدهند برای رأی گیری.
زواره ای (معاون وزارت کشور)- بسم الله الرحمن الرحیم .آنچه که د راصل 85 قانون اساسی آمده واین اجازه را به مجلس داده است که د رموارد  خاصی حق قانونگذاری را تقویض به کمیسیونهای مجلس  بکند ضرورت آن  اصل اصولی که ضرورت محظور را مباح می کند،در این جا ،اشاره کوتاهی برادرمان آقای دکتر روحانی کردند،اساساً فلسفه این که گفتند  یک  مدت معینی  قانون آزمایشی داشته باشد،اگر به صورت  مذاکرات مجلس  خبرگان مراجعه بشود قطعاً این مسأله  این مسأله  خواهد بود که قانون آزمایشی یا قانونی که بصورت  موقت از کمیسیون می گذرد به لحاظ اینکه فوریت امر ایجاب می کند که مدتی  د رمجلس تصوی بش  بطول  نیانجامد برای یک مدت معینی اجراء بشود ورد اجراء نقایص آن قانون آشکار بشود بعد بیاید درمجلس به تصویب نهائی  برسد،این قانون اصلا اجراء نشده که بگوئیم این مدت پایان یافته است یا نه،اعتبار اجرای شش ماهه بله، ولی اساساً  این قانون تا الان اجراء نشده و آن ضرورت وجود دارد اما مسأله دیگر  جو موجود و شرائط موجود جامعه است،این را باید نمایندگان محترم توجه داشته باشند که آیا ما  در یک شرائط  عادی  زندگی می کنیم ،یا نه د روضعی  که الان هستیم  قرار داریم،و کدام شرایط است که ما دقیقاً بخواهیم ،مته به خشخاش بگذاریم،ما در یک شرائطی قرار داریم که شش ماه است آن قانون آزمایشی تصویب شده ولی نتوانستیم اجراء کنیم و الان هم اگر قرار  باشد  بصورت یک قانون بخواهد در مجلس مطرح بشود خودتان می دانید چقدر زمان می برد و چقدر طول خواهد کشید،این شرائط  عادی نیست که بشود بصورت لایحه ای  یا طرحی د رمجلس  مطرح بشود ومدتها رویش بحث بشود تا دقیقاً بصورت قانونی مدون تصویب بشود وبه مرحلة اجراء گذاشته بشود .
امامی کاشانی- دقیقش هم اشکال ندارد، اگر  دقیق هم باشد اشکال ندارد .
زواره ای (معاون وزارت کشور )- بله، الان شرایط طوری است که ایجاب می کند که به جهت تسریع د رکار اجرائی مجلس کمک بکند و از  راههائی کهمیشود تسهیلاتی  فراهم کرد، از آن راهها این تسهیلات فراهم  بشود واین قانون مطلق باز تکرار می کنم اجراء نشدهاست که باید الزاماً به  مجلس بیاید و تصویب بشود آن زمانی است که آن اجراء  شده  باشد آنوقت صحیح هست .عرضی ندارم .
5-تصویب  سلب فوریت  از لایحه  خدمت زیر پرچم
رئیس-بسیارخوب،ببینید اگر در راهروها کسی هست بیایند  داخل  برای رأی گیری .برای  صرفه جوئی  در وقت تا آقایان بیایند ونصاب تکمیل بشود الان 5،6 نفر کم داریم . تابلو 174نفر  را نشان میدهد، پیشنهاد سلب فوریت  آمده از لایحه وزارت دفاع ،آقای مهران هم اینجا بودند،آنرا هم بحث  کنیم که از وقتمان استفاده  بشود.آقای دکتر  مهران توجه داشته باشید که پیشنهاد سلب فوریت  از طرف آقای  شاهچراغی آمده است که خودشان درباره آن توضیح میدهند وبعد مخالف وموافق صحبت می کنند .
شاهچراغی- بسم الله الرحمن الرحیم .ما هر چه به این لایحه نگاه کردیم  هیچ دلیلی برای فورتیش پیدا نکردیم و  تاکنون هم د راین مورد بعد از انقلاب  عجله  شده، یک دفعه با عجله  یکسالش کردند،بعد 18 ماهش کردند بهتر این است که مطالعه  بیشتری بشود روی این قضیه روی منافع 2سال، آماری گرفته بشود از ضررهائی که تابحال  دیده ایم از یکسال وهجده ماه و قضیه  با بررسی ویا مطالعه بیشتری  درمجلس مطرح بشود هیچ دلیلی هم برای این عجله  ما نداریم،بنابراین من تقاضای سلب دو فوریت دارم .
رئیس- آقای توکلی – بسم الله الرحمن الرحیم .من چون توجه به فرمایش شما به اندازه کافی نکرده بودم فکر کردم راجع به همین لایحه مورد بحث است که مخالفت اعلام کردم،بنابراین مخالفتم را پس می گیرم.
رئیس- حالا مخالف چه کسی است؟
منشی- آقای محلاتی  مخالف هستند.
محلاتی- بسم الله الرحمن الرحیم،با توجه به موقعیتی که الان کشور ما دارد وما د رحال جنگ با دشمن  هستیم واز طرفی آقایان توجه دارند که بعد از پیروزی انقلاب چه وضعی  بوجود آمد در ارتش ماوبا خیانتی که باید صریح بگویم در اینجا مدنی کرد و خواست ارتش را متلاشی کند و سربازی را به یکسال تبدیل کرد وتمام پادگانهای ماخالی شد با برنامه های دیگری که در بنی بود .با مشکلی  که در آموزش  ما در ارتش داریم ومشکلات دیگری که حالا نمی خواهم وقت آقایان نمایندگان را بگیرم،ایجاب کرده است براینکه حالا که یک نفر عنوان سربازی میاید و مشغول خدمت می شود واین همه برای او خرج می شود مدتی طولانی  لازم  دارد  تا آموزشهای مختلف را ببیند ویک مقدار هم تجربه داشته باشد،آنوقت در موقع  بهره برداری که می شود،موقعی است که این خدمتش تمام شدهاست .بنابراین ،این ضرورت الان حس می شود وچون باید به کسانی  هم که میایند سربازی و مشمول هستند ابلاغ بشود  این مسأله که متوجه باشند که دوران خدمتشان دو سال هست و بعد یک جریانی بوجود  نیاید براینکه بگویند دیگران قبلا چرا یکسال  ونیم، بوده اندوما دوسال خدمت کنیم .از اول خودش را آماده کند برای  این کار و ضرورت هم اقتضا کرده این لایحه آمده و قبلا هم این مسأله در کمیسیون دفاع رسیدگی شده بود در ضمن آن لایحه قبلی ،منتها اشکال  در مواد دیگرش بود که آقای  مهران پس گرفتند لایحه را والاروی این مسأله مطالعه شده بود و برادرانی هم که اطلاعات بیشتری دارند درکمیسیون بودند مثل آقای خامنه ای  وسایرین و این مسأله ای که ایشان  می فرمایند  با مطالعه بیشتر ،این جوانب  قصه  بررسی شده قبلا منتها لایحه پس گرفته نشد واین لایحه  آمد،بنابراین من ضرورتش را خیلی روشن می دانم و تقاضا می کنم برای اینکه برادارن نماینده موافقت بفرمایند براینکه این با دو فوریتی  کارش زودتر تمام بشود .
منشی- آقای غفوری بعنوان موافق.
گلزاده غفوری- بسم الله الرحمن الرحیم . براساس عمل به ‹‹واعدوالهم مااستطعتم من قوه ومن رباط الخیل ترهبون به عدوالله وعدوکم وآخرین من دونهم لاتعلمونهم الله یعلمهم››
با تأکید روی کلمه قوه شاید امروز  شنیدید که برای آینده تسلط برسرنوشت مردم حتی مسأله ایستگاههای فضائی ومسائل بسیار اساسی تر و عمیق تر که انسانها را خلع سلاحها کنند از نظر آزادی  اندیشه،مسأله ارتش که مطرح است،چه با توجه به اینکه ارتش در دنیا  چه نقش  و مسوولیتی  دارد و چه د رگذشته ایران از 200 سال به این طرف وبا توجه به اینکه مرزها امروز ایران،مرزهای از سال 1293 هجری  قمری به بعد ثبت شده و قبل ما چه از دست دادیم وبه چه دلایلی واز 1296 که  وزارت  جنگ با همکاری خارجیها یعنی توسط اطریش مطرح شد و 7-8-10 با مسأله  نظام وظیفه  تغییر شکل داده،این احتیاج به یک  بررسی  که ما ببینیم  امروز ارتش مابا توجه به نظام اسلامی وبا توجه به روح ،بلکه متن صریح قانون اساسی که یکی از وظائف 9 گانه دولت را د راصل یکصد و پنجاه ویکم  به حکم آیه کریمه ای که  خواندیم ،دولت موظف است، یعنی اگر این وظیفه را عمل  نکند حقوقش هم سلب میشود .
 رئیس- یک دقیقه دیگر وقت دارید .
غفوری- برای همه افراد کشور برنامه و امکانات آموزش  نظامی تهیه کند،یک برنامة دیگری هست که از دورة‌دبیرستان،مسأله نظام و ارتش شروع بشود، همانطوری که میدانید بچه های امروز ما با دیدن این خونها واین معکه ،دیگر  مثل سبق نیستند، 22 ساله است اصلا ندیده که اسلحه چه رنگ است وبعد دو سال برود آنجا چه برنامه ای داشته باشد با توجه به اینکه تأثیر زیادی هم این مسأله الان ندارد یعنی 18 ماه شرائط همینجور هست 6ماه می خواهد ادامه پیدا بکند وبا توجه به ضرورت ایجاد برنامه های صحیح برای همین 18 ماه وبا توجه به آن مسوولیت اسلامی که ما نمی خواهیم بیکاری از جوانها در این سنین بگیریم.
رئیس- وقتتان تمام است .
غفوری- اجازه بدهید یک مطلب دیگر را خیلی خلاصه  عرض کنم،باید توجه داشت کهاین لایحه دو قسمت است،اشکالات زیادی دارد،یک قسمت مربوط به اینهائی است که باید گرفته بشوند، یک قسمتش مربوط به آنهائی است که الان درحال  خدمتند یا درسازمانهای دیگر هستند، اشکالات بسیارزیادی  دارد . عجله د راین به نظر من ضایع کردن حق مردم وبه اصطلاح کوتاهی و اهمال  د رمعرفی نظام اسلامی است احتیاج به وقت دیگری دارد تقاضای سلب  فوریت به نظر م من بسیار  اساسی است وبعد از یک ماه دیگر شما وقتی  خواستید آنموقع هم ارجاع بدهید مگر یکماه با دوماه چقدرفرق دارد؟
رئیس- وقتتان   تمام است .
غفوری- اگر هم ارجاع ندهید از تاریخ  تصویب بنابراین من ضروری می دانم که به این موضوع د رمجال واسع رسیدگی بشود .
 رئیس-آقای دکتر مهران .
سید علی خامنه ای – جناب آقای هاشمی ،چون جناب آقای محلاتی ازقول من مطلبی نقل فرمودند،اگر اجازه بدهید توضیح مختصری عرض کنم .
 رئیس-تحریف حرف شما بوده است؟
سید علی خامنه ای – خیر،نسبت تحریف نمیدهم ولی ایشان یک مطلبی را  فرمودند که باید جواب عرض کنم .ایشان یک توضیحی دادند .
رئیس- بفرمائید  توضیح بدهید .
سید علی خامنه ای – در کمیسیون بررسی مسائل گوناگونی شد،اما فوریت این موضوع را بنده یادم نمی آید که در کمیسیون آنچنان بحث شده باشد که معلوم  بشود که این مسأله فوری و فوتی است .بنابراین اگر ما یک وقتی د رکمیسیون بحث کردیم راجع به این لایحه  و جوانب  گوناگونش را رسیدیم،این معنایش این نیست  که الان از یک فوریتی آنچنانی برخوردار است که بایستی بصورت دو فوریتی مطرح بشود ،بنده هم با آقایان موافقین ، موافقم .
رئیس- این اصلا در جهت حرف آقای غفوری است،و مخالف با شما نبود .
سید علی  خامنه ای – من جواب آقای محلاتی را دارم میدهم آقای رئیس مجلس  وبا آقای غفوری در این مسأله هم عقیده هستم .
رئیس- بله آقای دکت رمهران .
سلامتیان – عملا دو مخالف صحبت کردند .
محمد مجتهد شبستری- تذکر آئین نامه ای دارم .
رئیس- تذکر آئین نامه ای دارید؟ بفرمائید آقای  شبستری .
 محمد مجتهد شبستری- تذکر آئین نامه ای من ،این است که د رمطرح شدن سلب فوریت،نماینده دولت دیگر صحبت نمی کند،سلب فوریت یک مسأله ایست که صرفاً درمجلس یک موافق ویک مخالف صحبت می کند ورأی گرفته می شود .
رئیس- شما نگاه کردید ولی من  نکردم بگذارید من هم ببینم .
 موحدی ساوجی- در هر موردی که ضرورت اقتضا کند می تواند نمایند دولت حرف بزند .
گلزاده غفوری- مسأله مهم است بگذارید اظهار نظر کنند آقا مسأله مهم  است ودر رأی بعضی ها  هم مؤثر است .
 رئیس- آقای مهران شما صحبتتان رابکنید .تا من آنرا پیدا کنم .
 دکتر مهران- بسم الله الرحمن الرحیم .از بدو تقدیم این لایحه نمایندگان  محترم در  جهت  تکمیل این قوانین نظام وظیفه  و استفاده از جوانان بیشتر در راه  خدمت وظیفه و هم چنین  رفع تبعیض و اجحاف ،نظریات مختلفی ابراز فرمودند  که این نظریات د روزارت دفاع مورد رسیدگی قرار گرفته است و کمیسیونی از نمایندگان وزارت کشور،اداره نظام وظیفه و بعضی از سازمان های اجتماعی کشور در این کمیسیون شرکت دارن ومشغول به رسیدگی  هستند .البته  واقع و فی الامر  این قانون اگر به تصویب برسد آثار آن هجده  ماه دیگر در حقیقت به منصه  ظهور میرسد،ولی افرادی که الان وارد خدمت میشوند بعد از هجده ماه به جای اینکه مرخص بشوند 6 ماه دیگر اضافه خدمت می کنند .اصل  لایحه که عبارت باشد ازا ین که دورة‌ خدمت دو سال باشد به هیچوجه غرض در حقیقت  تحمیلی  به افراد ویا تبعیضی در بنی نیست بلکه مسأله اساسی کارآئی  واستفاده از تعلیمات  وایتفاده از حداکثر  مهارت  و ورزیدیگ افراد در ارتش و صرفه جوئی د رهزینه ها است .بنابراین ما د اصل  آن هیچ تردیدی نداریم واما در مورد فوریت ،با توجه به اینکه نمایندگان محترم در تأیید این لایحه وتکمیل این لایحه نظریاتی  دارند وبه طور قطع دولت همتابع  نظریات نمایندگان محترم هست بنده خودم   به شخصه  اعتقاد دارم که اگر به کمیسیون  برگردد ودر کمیسیون تمام  نظریات با دقت مورد توجه قرار بگیرد،از نظر فوریت  لطمه  زیادی به کار ما نخواهد خورد بنابراین ما تابع نظر اکثریت نمایندگان محترم مجلس  هستیم و سمعاً و طاعتاً و تمام پیشنهادات را با دقت د رجهت بهبود کار نظام وظیفه مورد توجه قرار خواهیم داد.
رئیس- آقای شبستری من نگاه کردم ودیدم که درمورد سلب فوریت  هیچ  بحثی نشده است که چقدر صحبت بکنند،پس این اخطاری را که آقای شبستری فرمودند من در آئین نامه ندیدم.  عده ای از آقایان تشریف نداشتند وما رأی گیری  لایحه اول را به تأخیر  انداختیم  ومجلس  منتظر آن ها بود برای اینکه حق اکثریتی  که تشریف  داشتند ضایع  نشود، ما اسامی آن آقایانی را که بعداً تشریف آوردند می خوانیم آقایان: رحیمی  خرم آبد – شاهرخی- حقشناس- یوسفی-بجنوردی وخانم دستغیب. البته جون پیش از 180 نفر بودیم بعضی از آقایان هنگان تنس رفتند ودیگر نیامدند آن ها هم این توبیخ را دارند چون  هر کس که  هنگام رأی گیری نیاید توبیخ دارد .
یکی از نمایندگان – وقتی که ما بالا بودیم گفتند که 40 نفر برای رأی گیری کم است اسم  چهل نفر را باید بخوانید .
رئیس- به هر حال اسامی آن ها را هم می خوانیم الان 181 نفر در جلسه هستند حالا د رمورد اینکه جدید است و آقایان هم حاضرالذهن هستید رأی می گیریم، پیشنهاد آقای شاهچراغی  است راجع به سلب  فوریت از لایحه نظام وظیفه که آقای مهران هم صحبت کردند ومخالف وموافق هم صحبت کردند،  این مطرح است کسانی که با  سلب فوریت  این لایحه موافقند قیام بفرمایند  (اکثربرخاستند ) تصویب شد .
(رأی گیری و تصویب قانون تمدید  مدت اعتبار  اجرای  قانون نظارت شورای نگهبان برانتخابات مجلس شورای اسلامی )
رئیس- برای  لایحه اول که د ردستور بود ومخالف وموافق هم صحبت  کردند و آقای زواره ای هم توضیحشان را دادند که البته آن الان کلیات و  جزئیاتی ندارد و فقط یک تعبیر است ومایکی رأیی می گیریم تا وارد شور در الفاظ بشویم وفکر می کنیم روی آن هم بحث زیادی نداریم چون یک تعبیری است و برای رأی گیری مطرح میشود ./181 نفر در جلسه حضرو دارند،کسانی  که با اصل لایحه دادن وقت وزمان به اعتبار قانونی لایحه نظارت شورای نگهبان بر انتخابات که قبلا در کمیسیون مطرح شده بود وامروز  هم مطرح  است، موافقند قیام بفرمایند (اکثربرخاستند ) تصویب شد .لطفاً عبارت را بخوانید پیشنهاد هم دارد ؟
منشی- بله سه الی چهار پیشنهاد است .
آقا محمدی- آقای هاشمی اجازه بدهید یک تذکر دارم و آن این است که  این دومین بار است که وزارت دفاع لایحه دو فوریتی میاورند وبعد میگویند برای ما فرقی نمیکند خوب اگر فرقی ایندفعه نیاورند چون ارزش حرف آن ها در مجلس از بین میرو .
رئیس- خوب. این دومین بار است که ما هم رأی داده ایم هم به فوریت وهم به عدم فوریت (خنده نمایندگان )آدم  عاقل ومنطقی همین است وقتی که اثبات شد برایش که یک چیزی صحیح است رأی میدهد خوب لجاجت  که نداریم .
منشی- متن پیشنهاد آقای روحانی راجع به تغییر متن ماده واحدة‌است: از تاریخ تصویب این ماده واحده  تا تاریخ ششم خرداد ماه 1361 شمسی قانون نظارت شورای نگهبان درانتخابات مجلس شورای اسلامی  مصوب سوم مهر ماه 1359 شمسی کمیسیون داخلی مجلس بصورت آزمایشی قابل اجرا است .
رئیس- آقای روحانی،توضیح بدهید که این تغییری که شما داده اید برای چه منظوری است .
روحانی- بسم الله الرحمن الرحیم .عبارت  ماده واحده بگونه ای بود که بعضی از برادرهااین کلمه و واژه تمدید مورد ایراد و اشکالشان بود و ما میتوانیم این واژه را برداریم وبه یک صورت  دیگری ماده واحده را تنظیم کنیم که آن ایراد هم وارد نباشد . ماده واحده به این صورت در میاید از تاریخ تصویب این ماده واحده تا تاریخ ششم خرداد ماه 1361 شمسی قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب  سوم مهر ماه 1359 شمسی کمیسیون داخلی مجلس بصورت آزمایشی قابل اجرا است . هم آن واژه بصورت آزمایشی که در متن اصل 85 است آمده وهم کلمه تمدید برداشته شده وهم آنچه که مورد نظر بوده در ضمن این عبارت حاصل هست .
رئیس- مخالف کیست؟
یکی از نمایندگان – مخالف ندارد.
رئیس- اگر مخالف ندارد…
عده ای از نمایندگان – مخالف ندارد، رأی بگیرید.
رئیس- اگر اینطوری است . اصلا روی اصل ماده رأی بگیریم . چون این عبارتی  هم هست و همه چیز را تأمین کرده است . اگر آنوقت پیشنهاد حذف  یا غیره  هم بود باز رأی میگیریم.
منشی- روی همین پیشنهاد رأی میگیرید؟
رئیس- پیشنهادشان چقدر عوض شده است ؟
امامی کاشانی – این ‹‹قابل اجرا بودن›› با همان کلمه تمدید فرق نمی کند  تمدید یک قالب قانونی است .
رئیس- پس شما مخالفید، بعنوان مخالف صحبت بفرمائید . آقای  امامی کاشانی بفرمائید .
امامی کاشانی- معنای تمدید مثل اینکه در ذهن بعضی از نمایندگان محترم این باشد که تمدید یعنی  از تاریخ  تصویب،مصوب هم همان تاریخ است یعنی چه؟ یعنی امروز که 26/1/ است ما از امروز کار را ادامه میدهیم بعد میگویند اینکه پاره شده، 59 قطع شده شما چرااینکار را کردید؟ تصویب با  مصوب فرق دارد. تصویب اینست که امروز تصویب می کنیم ولی مصوب  اینست که ادامه دارد از همان روز آخر به بعد .اگر این معنای تمدید را آقایان درشش اشکال دارند باید به آن لایحه ای هم که چند روز پیش رأی دادند اشکال داشته باشند . چون آن روز هم دولت آمد گفت اینکار را ما قبلا کردیم و الان داریم از شما این اجازه را می گیریم  ما گفتیم بنابراین ما اینکار را می کنیم و یا اجازه را میدهیم پس بنابراین معنای تصویب براساس تمدید همینطور که معنایش معلوم است گسترده  کردن زمان است  ما از  حالا زمان را گسترده نمی کنیم .از 26 نمی کنیم تا بگوئیم قطعه شد و فاصله  شد جدا شد از  همان وقت می گیریم وعمل کردن در قبل و حرکت دادن این فکر به قبل و اجازه از قبل هیچ اشکالی ندارداین قالب قانونی است ودلیلی بر تغییرش بنده نمی بینم .
رئیس- موافق؟
الویری- آقای معادیخواه  موافق هستند .
معادیخواه – بسم الله الرحمن الرحیم . بنظر بنده این دقت فلسفی آقای امامی با دقت علمی آقای دکتر سامی هیچکدامش لزومی ندارد .
رئیس- خوب آقای سامی الان  مطرح نیست .
معادیخواه – من نه تحریف کردم ونه نسبت سوئی دادم . تمدید نه نیازی به یک چنین دقت فلسفی دارد ونه به آن موشکافی علمی بلکه تمدید یک چیزی است که اصطلاحاً مطرح است ودر عرف قانون گذاری از آن استفاده میشود . یعنی مدتی که بوده این مدت را ادامه دادن و سعی هم بشود برای اینکه ان شا ء‌الله یک کمی سریعتر پیش برویم .هر لایحه ای طبق این کارنامه ای که دیشب  از مجلس نشان داده بودند یک هزینه خیلی سنگین  شاید پیش از یک میلیون تومان بردارد .به هر حال برای خاطر اینکه  بی حرف باشد این لازم الاجرا بهتر است .این پیشنهاد آقای روحانی را بنده تأیید می کنم من هم همین حرف را می خواستم بزنم .
رئیس- خیلی خوب آقای زواره ای شما در این  تغییر حرفی دارید؟(زواره ای – خیر) خیلی خوب، تغییر را برای رأی گیری مشخص  کنید ،آقایان  دقت کنید به تفاوتی که د رعبارت پیش می آید .
منشی- از تاریخ تصویب  این ماده واحده تا تاریخ ششم خرداد ماه 1361 شمسی قانون نظارت شورای  نگهبان بر انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب سوم مهر ماه 1359 شمسی کمیسیون داخلی مجلس بصورت آزمایشی قابل اجرا است .
 یکی از نمایندگان – تا کی قابل اجرا است .
رئیس- چه وقت ؟‹‹تا›› هم دارد ؟
منشی- بلی، تا تاریخ ششم خرداد ماه 1361.
رئیس- ‹‹تمدید میگردند›› را ایشان ‹‹قابل اجرا است ›› کرده اند .
منشی- عده  حاضر در جلسه کم است .
رئیس- آقایان اینجا بودند کی رفتند .چه کسی بیرون رفته است ؟این آقایان را برگردانید و آقایان هم آنها را که میایند تماشا بکنید همین حالا ما چند نفر را توبیخ کردیم بعد بعضی از آقایان بیرون تشریف  برده اند .
امامی کاشانی- ولی آقا شایسته مجلس اینست که همان محتوا تصویب بشود .
رئیس- شایسته همنیست که شما بی اجازه همینطور هر وقت می خواهید صحبت بفرمائید .ناطق نوری- آقای هاشمی اینطور که شما فرمودید دیگر کسی جرأت نمی کند که توی جلسه بیاید .
رئیس- جرأت نمی کنند چیست ؟ بعد که بیشتر توبیخ میشوند اگر نباشند آقایانی که بیرون هستند و صدای مرا میفهمند تشریف بیاورند چرا مجلس را معطل می کنند .
یکی از نمایندگان – تشویق کنید تا بیایند .رئیس- اگر پیشنهاد دیگری کسی دارد مطرح کند برایاینکه باز از وقت  استفاده کنیم .
 منشی- یک پیشنهاد از آقای تاجگردون است که تاریخش را تمدید کرده است .
رئیس- آقایان تاجگردون  صحبت کنند .
منشی- پیشنهاد میشود تا تاریخ روز ششم خرداد ماه ، به پایان شهریور ماه تبدیل گردد.
رئیس- آقای تاجگردون .
تاجگردون- بسم الله الرحمن الرحیم، در گذشته کمیسیون امور داخلی تصویب کرد که مدت 6 ماه بعد از تصویب این قانون پیش بینی میکرد که انتخابات برگزار بشود ولی متأسفانه به علتهای مختلف این کار انجام نپذیرفت امروز که این قانون ان شا ء‌الله تصویب  بشود مدت 15 روز وقت دارد که اعلام بشود از طریق قانونی یا ده روز و نتیجتاً تا دهم یا دوازدهم اردیبهشت  ماه برابر با تشریفات قانونی برای اجرا به دولت اعلام می شود وتا ششم خرداد ماه  نزدیک به بیست روز بیشتر فاصله نیست .
یکی از نمایندگان – تا خرداد 1361 است .
 تاجگردون- می بخشید من فکر کردم سال 60 است .بنابراین پیشنهادم را پس می گیرم .
رئیس- دیگر کسی پیشنهاد ندارد .
منشی- آقای لطیف صفری پیشنهاد کرده اند ‹‹ تا پایان دورة مجلس برای تمام انتخابات میان دوره ای که پیش می آید لایحه تمدید شود ››.
رئیس- خوب آقای صفری بفرمائید .
لطیف صفری- بسم الله الرحمن الرحیم .با توجه به لایحه ای که دیروز تصویب شد و قرار شد برای تمام انتخاباتی که مطابق آن تبصره ای که  اضافه شد برای تمام انتخابات میان دوره ای تا آخر این دورة مجلس باشد من پیشنهاد را به صورت  دادم که بجای اینکه تا پایان روز ششم خرداد 1361 باشد تا پایان این دورة از مجلس شورای اسلامی باشد .
رئیس- بسیار خوب.
آیت- آقا یک اخطار دارم .خلاف قانون اساسی است .
سلامتیان- باید مدتش که معین باشد .
صفری- زمانش مشخص  است چون تا پایان این دورة مجلس  است .
رئیس- آقای آیت اخطار  قانونی دارند . بفرمائید .آیت- بسم الله الرحمن الرحیم .فلسفه اصل 85 این هست که ما بیش از دوره نمیتوانیم تمدید کنیم یعنی ما برای دوره بعد نمیتوانیم این قانون را بگذاریم تا آخر  دوره هم که ما نمیتوانیم نهایتاً رسیدگی کنیم .بنابراین حداکثر مثلا تا 6 ماه قبل از پایان دوره یا یکسال قبل از پایان دوره واگر نه مثل آن میشود که ما بگوئیم  این قانون موقتاً 99 سال اجرا بشود صیغة 99 ساله بجای عفد دائم این درست نیست .
رئیس- یعنی چه ، حداکثر سه سال می شود . مشخص است تا هفتم خرداد سال 1362 واین خلاف قانون نمیشود مجلس بعدی اینکار را میکند .مخالف صحبت کند .
منشی- آقای رحمانی مخالف.
حسینعلی رحمانی- بسم الله الرحمن الرحیم . مخالف با نظر ایشان هستم از جهت اینکه این ،‌فرصت به دولت میدهد که در برگزاری انتخابات با وجود مشکلاتی که مجلس دارد وهمچنین به سبب کارهای زیادی که دولت دارد،  آن فلسفه  این تصمیم گیری نمایندگان را از بین می برد و نقض غرض میشود به جهت اینکه روی این ملاک دولت فکر می کند که خوب میتوانیم دو ماه دیگر سه ماه دیگر چند ماه دیگر اینکار را انجام دهم و 6 ماه هم تمام میشود ومشکلات دیگری هم بروز می کند . یکی دیگر اینکه اگر چنانچه ما بخواهیم این مقدار مدت قرار بدهیم برای این مصوبه، روی این ماده باید نمایندگان محترم متوجه باشند به اینکه چه تصمیمی الان دارند می گیرند روی این ماده 14 نظر شورای نگهبان درمورد ابطال یا توقف انتخابات …
رئیس- دیگر آن مطلب را بحث نفرمائید .
رحمانی- بنده روی مسأله ایشان عرض می کنم به جهت اینکه این موجب میشود شورای نگهبان فرصت پیدا بکند ،در ظرف این 6 ماه ،و حق ابطال وتوقف وهر گونه تصمیم گیری راجع به پرونده ها و اعتبارنامه ها از مجلس   سلب بشود .اگر چنانچه مجلس در یک مورد روی اعتبارنامه ها رسیدگی بکند ونظر مجلس منتهی بشود به اینکه ابطال بکند یا متوقف بشود به فرض ابطال  در اینصورت به مفاد این مادة 14 این حق سلب  شده است از هر مقام ومرجعی  غیر از شورای نگهبان وفکر نمی کنم که  مجلس بخودش اجازه بدهد که حق ابطال یک انتخاباتی را بواسطه  اینکه  اعتبارنامه اش به مجلس  می آید حتی  بعد از آمدن آن اعتبار نامه به مجلس  از خودش سلب  بکند،به مفاد این مادة 14  اگر چنانچه بخواهید تمدید بکنید واین مقدار فرصت  بدهید اعتبارنامه ها را هم نمیتوانستید ابطال بکنید .
منشی- موافق آقای محمد رضا عباسی فرد .
محمد رضا عباسی فرد- بسم الله الرحمن الرحیم .به هر حال انتخابات میان  دوره ای در مدتی که د راین لایحه قید شده است تمام نخواهد شد وبار دیگر این مباحث وموافق ومخالفها واین کیفیت را خواهیم داشت .اشکالی که در مجموع در پیشنهاد برادرمان جناب آقای صفری بود،این بود که تاریخ برای  مدت تعیین نکرده اند گر چه گفتند تا پایان این دوره ،ولی با اصلاحی ریاست محترم  مجلس فرمودند،تا ششم خرداد 64 اگر این تمدید بشود یا تصویب می کنید این تمدید و تعیین وقت را ،آنوقت برای همه از این وقت گیری ها برای نوبتها وفرصت های دیگری جلوگیری شده یا کلا نمی پذیرید  که فرقی نمی کند این تاریخ باشد یا تاریخ دیگری را اضافه کرده باشید .من تصور می کنم که از یکمقدار تضییع وقت ومخارج زیاد برای مجلس، برای تمدید دیگر در نوبتهای دیگر با تصویب این پیشنهاد کمک خواهید فرمود، والسلام .
رئیس- بسیار خوب الان 180 نفر در جلسه تشریف دارند (شاهچراغی – البته آقای قاسمی دقیقاً آمدند گفتند تا پایان روز ششم خرداد ماه 1361) بله  آقایانی که تشریف نداشتند وباعث شد مجلس  در رأی گیری معطل بشود .آقای صلواتی ،آقای اصفهانی آقای محمد شبستری و یکنفر دیگر ضمناً تذکر میدهیم آقایانی که می خواهید تشریف ببرید بعد که جلسه تعطیل شد کارت رابا اسم بدهید چون یک عده از آقایان بعد از این تنفس رفته اند که ببینیم آقایانی  که غیبت کرده اند چه کسانی هستند واسمهایشان را بعد بخوانیم . شما که تشریف  دارید کارت را با اسم به مأمورین بدهید . حالا رأی می گیریم پیشنهاد آقای دکتر روحانی را برای رأی گیری مطرح کنید .منشی- پیشنهاد آقای روحانی ‹‹از تاریخ تصویب این ماده واحده تا تاریخ ششم خرداد ماه 1361 شمسی قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات  مجلس شورای اسلامی مصوب سوم مهر ماه 1359 شمسی کمیسیون داخلی مجلس به صورت آزمایشی قابل اجرا است .››
رئیس- فعلا برای این تغییری که آقای دکتر روحانی پیشنهاد کرده اند رأی میگیریم کسانی که با این تغییر موافق هستند،قیام بفرمایند (اکثر برخاسند ) تصویب شد . حالا تغییری را که آقای صفری  پیشنهاد کرده اند مطرح بفرمائید .آقای صفری پیشنهاد  کرده اند که به جای یک سال و چند  ماهی که پیشنهاد شده است بقیه عمر مجلس که تا روز ششم خرداد سال /63 میشود .آقایانی که با پیشنهاد آقای لطیف صفری موافقند…(عده ای از نمایندگان – آقای  هاشمی  قابل رأی گیری نیست ). اگر نمی خواهید خوب رأی  ندهید . ما فقط پیشنهاد تغییر آقای روحانی را رأی گرفتیم وبه اصل ماده که  رأی نگرفتیم .(یکی از نمایندگان – این خلاف قانون اساسی است )آقایانی که با پیشنهاد تغییر آقای لطیف صفری موافق هستند قیام بفرمایند .(عده کمی برخاستند ) تصویب نشد .
منشی- چند پیشنهاد دیگر هم از آقای محمد رضا  عباسی و سایرین بوده که البته حل شد .
رئیس- اصل ماده را با این تغییر آقای روحانی برای رأی گیری بخوانید دقت بفرمائید .
منشی- ماده واحده ،از تاریخ تصویب این ماده واحده تا تاریخ ششم خرداد ماه 1361 شمسی قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس  شورای اسلامی مصوب سوم مهر ماه /1359 شمسی کمیسیون داخلی مجلس  بصورت آزمایشی قابل اجرا است .
رئیس- 181 نفر در جلسه حصور دارند کسانی که با این متن  قرائت شده موافق هستند قیام بفرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد .آقای  قائمی شما اسامی غائبین را که در حدود 2،3 جلسه است که نخوانده ایم بخوانید بعد ببینیم اگر کاری نداریم جلسه را ختم کنیم .
منشی- بسم الله الرحمن الرحیم . جلسه امروز چهارشنبه 26/1/60 غائبین  غیر موجه آقایان:پورمیر غفاری- احمد غضنفر پور- سید عباس ابوترابی فرد- حسن ابراهیم حبیبی – حسن لاهوتی- فتح الله امید نجف آبادی- یونس محمدی- اسماعیل معزی- محمد رضاباباصفری- محمد شجاعی- محمد نصراللهی- مصطفی فومنی.
جلسه روز  سه شنبه مورخ 25/1/60 غائبین غیر موجه آقایان:محمد شجاعی- محمد رضا بابا صفری- یونس محمدی- احمد توکلی-(که الان فرمودند که ایشان بیمار بوده اند) فتح اله امید نجف آبادی- حسن ابراهیم حبیبی – حسن لاهوتی- سید محمد خوئبینی ها- سید حسن پورمیرغفاری.
جلسه روز یکشنبه  مورخ 23/1/60 غائبین غیر موجه آقایان:
قهرمان رحمانی ( که بعد معلوم شد پدرشان فوت کرده بوده و براین اساس غیبت ایشان موجه میشود )محمد شجاعی – یونس محمدی- محمد رضا باباصفری- فتح الله امید نجف آبادی- حسن ابراهیم حبیبی- حسن لاهوتی سید حسین پور میرغفاری- محمد جواد شرافت- مهدی نصیری لاری- سید محمد شاهرخی.در ضمن کلیه کسانی که از پانزده دقیقه  به بعد ،بعد از اعلام جلسه یعنی ساعت 5/7 وارد شده اند اسامی آن ها هم هست که تعدادشان چون زیاد است  نمیتوانیم بخوانیم .
منشی- دو گلدان در طرفین مجلس  هست که آقایان وقتی تشریف می برند  اسامی شان را امضاء شده در این گلدان ها بیندازند .
6-پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده
رئیس- چون دردستور هفتگی غیر از سؤال چیر دیگری نداریم لذا فردا جلسه نخواهیم داشت و اولین جلسه مان روز یکشنبه است وبرنامه جلسات هفته آینده را هم شنبه اعلام می کنیم .
(جلسه ساعت یازده پایان یافت )
رئیس مجلس شورای اسلامی –اکبر هاشمی رفسنجانی