مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی ( دوره اول – جلسه 139 )

جلسه یکصدوسی ونهم                                                         10ا ردیبهشت ماه 1359هجری  شمسی
                                                       بسمه تعالی                25جمادی  ا لثانی 1401 هجری  قمری
                                        مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی                                                                                                   
                  صورت مشروح مذاکرات جلسه علنی روزپنجشنبه دهم اردیبهشت  ماه 1359
فهرست مندرجات
1-اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید
2- بیانات قبل از دستور آقایان زایری ،بیات ،کروبی ،خلخالی  ، شجونی .
3- بیانات آقای رئیس به مناسبت شهادت خلبان شهید علی اکبر شیرودی  وروز کارگر و انتخابات و توطئه منافقان خلق و شهادت استاد مطهری .
4- بیانات آقایان مهندس بازرگان ،دکتر یزدی ، مهندس صباغیان .
5- ادامه بحث پیرامون گزارش کمیسیون قضائی مبنی بر رد لایحه توقف اجرای  احکام و دستورهای اجرائی دادگاههای صالحه و مراجع ثبتی در مورد اسناد اجاره محلهای مسکونی  مشمول قانون روابط موجر ومستأجر .
6- بیانات آقای مهدوی کنی وزیر کشور پیرامون مسأله انتخابات در  حوزه  های که  انتخابات آنها معوق مانده یا انجام نشدهاست .
7- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده .
جلسه ساعت هشت به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل شد
1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید .
رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم ، با حضور 182 نفر جلسه رسمی است ،دستور جلسه قرائت شود .
منشی- بسم الله الرحمن الرحیم .دستور جلسه یکصد و سی و نهم روز پنجشنبه  دهم اردیبهشت ماه 1360 هجری شمسی مطابق با 25 جمادی الثانی 1401  هجری قمری .
1-تلاوت کلام الله مجید .
2-نطقهای قبل از دتسور .
3-گزارش کمیسیون امور قضائی مبنی بر رد لایحه توقف اجرای احکام و دستورهای اجرائی دادگاههای صالحه و مراجعه ثبتی  در مورد اسناد اجاره محلهای مسکونی مشمول  قانون روابط موجر ومستأجر برای مدت 6 ماه که در جلسه قبل مورد بررسی قرار گرفته است .
4-گزارش کمیسیون امور قضائی در خصوص لایحه بازپس گرفتن اموال شاه معدوم وبستگان نزدیک وی.
5- گزارش ور دوم کمیسیونهای راه و ترابری و امور اقتصادی و دارائی در خصوص لایحه اخذ هزینه صدور پروانه دیانوردی .
6- اجازه تفویض اختیار به کمیسیون امور اقتصادی و دارائی جهت تصویب لایحه راجع به ترانزیت کالا از کشتی به گمرکات داخل کشور بدون  اخذ سپرده نقدی ویا ضمانت نامه بانکی برای مدت یکسال ،طبق اصل 85 قانون اساسی .
7- اعلام اسامی غائبین ودیرآمدگان.
8- اعلام ختم جلسه و تاریخ و برنامه جلسه بعد .
رئیس- تلاوت کلام الله مجید را شروع کنید .
اعوذبالله من الشیطان الرجیم – بسم الله الرحمن الرحیم
‹‹لا اقسم بیوم القیمت . ولا اقسم بالنفس اللوامت .ایحسب  الانسان ان لن نجمع عظامه بلی قادرین علی ان نسوی بنانه . بل یرید الانسان لیفجرامامه . یسئل ایان یوم القیمت . فاذا برق البصر. وخسف القمر . و جمع الشمس و القمر . یقول  الانسان یومئذ  این المفر. کلالاوزر. الی ربک یومئذ المستقر. ینبئواالانسان یومئذ بما قدم واخر. بل الانسان علی نفسه بصیرت.
(صدق الله العلی العظیم – حضار صلوات فرستادند )
‹‹از آیه اول الی آیه 15 سوره القیامت ››
2-بیانات قبل از دستور آقایان زایری ،بیات ،کرو.بی، خلخالی و شجونی .
منسشی- آقای زائری نماینده مردم بندرعباس بفرمائید .
زائری- بسم الله الرحمن الرحیم .الحمدلله رب العالمین وصلی الله علی نبینا و آله الطاهرین .دراوج انقلاب لحظاتی که نهضت در نهایت قدرت  و توفندگی خویش بود وبا هدایت و رهبری امام  بزرگوارمان هر زمان بعدی نو و جلوه ای تازه می یافت ، عده ای معتقد بودند و قائل ،که بگذارید  وضع موجود هر آنچه مطابق قانون اساسی است بماند و قانون اساسی اجراء گردد زیرا کشور ایران هنوز استعداد و آمادگی پذیرش حکومت  اسلامی و اجرای حدود خدا را ندارد . بگذارید با اجرای همین قانون اساسی نسبی مطرح شود . امام فرمودند ‹‹نه ›› وهمه ملت ایران بدنبال امام، مردانه فریاد زدند‹‹نه ›› و بدین وسیله به جهانیان اعلام کرد که هویتی غیر از اسلام نمی شناسد و آزادی و استقلال بدون اسلام را جز اسارت و وابستگی نمیداند . اکنون نیز ملت ایران بر همان میثاق  است وما نیز همان را قائلیم که در این کشور  حاکمیت  از آن اسلام است ، چهره کشور باید اسلامی شود. حدود خدا اجرا ،ودر راه اجرای حدود خدا از هیچ عاملی نباید هراسید ، زیرا خداوند فرمود: ‹‹انانحن نزلنا الذکر و اناله لحافظون ››آنان که معتقدند وجود آنان و اندیشة آنان و سیاست آنان ودرک آنان وعلم آنان و فهم آنان و شعور آنان وکشورداری آنان موجب حفظ انقلاب و استمرار انقلاب  است بادی در اندیشه و اعتقادات خود تجدید نظر کنند زیرا هر  آنچه که هست از آن خدا است حرکت انقلاب و تحرک مردم پیروزی و بهروزی و نجات خلق  وامت ،سرنگونی  رژیم ریشه در فکر و اندیشه وزیر وزیر و هستی  جامعه  دوانیده و خنثی شدن این همه توطئه های حساب شده که چون  نقل و نبات برسرمردم ایران می ریزد و شکست مفتضحانه دشمن در خارج و داخل تاجائی کهاز شدت  تنگنا و تنگی قافیه پشت جبهه راو شهرها را برای حفظ منافع امپریالیسم ،به آشوب می کشند و رسوائی آنان که در زی و لباس اسلام ضد انقلابند اینها همه عنایت خداست نه درایت شما و من معتقدم بسیاری از موارد در بیان مسائل و  مطالب اولین حقی که تضییع میشود حق خداوند متعال است . انقلاب ما امروز  نیازمند به اخلاص  د رعمل و اندیشه خالص  برای خدا بکنند و تازمانی  که اندیشه ما برای خدا باشد ومادر عمل اخلاص  داشته باشیم انقلاب ما محکوم به پیروزی است لذا مدعیان خدمت به انقلاب از هر قشری  باید در عمل خالص برای خدا بکوشند ودست دردست یکدیگر دلهایشان بهم پیوند بخورددر مقابل ضد انقلاب صفی واحد بایستند تا مصداق آیة ‹‹صفاً کانهم  بنیان مرصوص ›› گردند و شایسته و لایق حکومت در نظامی الهی که با الله اکبر پی افکنده شد ودر تداومش نیازمند به الله اکبر است ،الله اکبری که وجود مقدس ونازنین رهبر کبیر انقلاب رااز مکاید و دسایس دشمن درامان  داشت تابدست بزرگوارش و زبان گویایش است مسلم  رااز شر طاغوت برهاند وبه حکومت  حق الهی خویش برساند .امروز وجود  امام در میان ماعینیت نیت رحمت  خداوند است .ماباید کلامش را به جان بشنویم و فرمانش را گردن نهیم و اطاعت  کنیم حضرتش  فرمود‹‹امسال  سال  حکومت قانون  است ››، چه کسی میتواند جلوی اجرای قانون وحدود خدا را بگیرد  و چه کسی میتواند بگویداجرای قانون و حدود خدا در شأن  فلان و فلان نیست ؟ آیا داستان امیرالمؤمنین رادر جریان  این ابی رافع به یاد نمی آوریم هنگامیکه  عبیدالله بن ابی رافع گلوبندی ساده را به دخت امیرالمؤمنین داده بود بعنوان عاربه  مضمونه د رعیداضحی بگردن آویزد. علی برگردن دختر خویش گردن بند را می بیند ومی شناسد خشمگین  فریاد برمی آورد ،عبیدالله را به محاکمه می کشد و سرانجام میفرماید اگر نبود اینکه گردن بند را دخترم  ام کلثوم  بعنوان عاریه مضمونه ستاندهاست ‹‹لکانت اول هاشمیه قطعت ید ها فی سرقت ›› و همان بزگوار بود که بر مسند ولایتد به محکمه قضاوت حاضر میشد تا حق پایدار بماند .امروز برماست تا برسر اجرای قانون و حدود خدا بایستیم و پای بفشاریم وبهیچ کس اجازه تخلطی از حدود خدا را ندهیم و با هماهنگی و وحدت ویکپارچگی مشتی بر دهان ضد انقلاب بکوبیم .من به مراجع محترم قضائی و دادگاههای محترم انقلاب اعلام می کنم ،‌هیچ ستمی و ظلمی نسبت به انقلاب شدیدتر از نرمش  در برابر ضد انقلاب و آشوب گران داخلی نیست ( احسنت ) ملت مسلمان ایران دیگر تاب تحمل آن را ندارد که ببیند شیطان بزرگ چون خود رادر جبهه جنگ و سایر جبهه ها مغلوب می بیند و نقشه های خود را  بر آب گروهکهای داخلی منافق و ضد انقلاب  را برای آشوب و برهم  زدن  آرامش کشور به حرکت در می آورد . آمریکا پس از تصرف لانه جاسوسی و برملا شدن توطئه هایش و رسوائی مهره هایش در دولت موقت توطئه حمله طبس را تدارک می بیند . با لطف حق نشستن داغ ننگ  شکست طبس  برجبین  منحوسش نقشه کودتای داخلی را به دو منظور میکشد .یا شکست  انقلاب ویا بدبینی مردم از ارتش که کید وحیله ضعیفش دامن آلوده اش را می گیرد وبررسوائی و خفتش می افزاید . کودتایش نافرجام می ماند و پیوند ملت و ارتش محکمتر می شود .سرانجام توطئه دیگری به کار می گیرد حمله نظامی وسیله مزدور پلیدش  صدام که این دیگر نه تنها او را رسواتر می کند بلکه رسوائی اش دامنة همه استعمارگران ابرقدرت را می  گیرد و چهره وابستگانش اعماز صدام وخالد وحسن وحسین را برملا می سازد  واینک  که صدام در خطر سقوطی که به همراهش  امپریالیزم سقوط خواهد کرد، دست به توطئه ای دیگر می زند حوادث  چند روز اخیر تهران و سایر شهرستانهای ایران از جانب گروه مجاهدین خلق و سایر گروهکها گویای این توطئه  حساب شده است کهدر آستانه شکست صدام و رسوائی آمریکا در کشور اتفاق می افتد تا سقوط  صدام جلوگیری  کند و ملت و دولت ما رادر یک فشار و تنگنا و ادارسازد  تا قرار صلح تحمیلی را کهاز جنگ تحمیلی ننگین تر است بپذیرد  . اما اینان نمیدانند که ملت مسلمان ایران راه خود را یافته وبا پذیرفتن  شرف شهادت تن به ننگ ذلت نخواهد داد. و اما دولت ومراجع  قضائی بدانید چنانچه که در اعمال قدرت قانونی خود در برابر این عوامل ضد انقلاب تعلل روادارید باز هم گذشت نشان دهید ملت مسلمان به وظیفه عمل خواهد کرد . توجه داشته باشید در شرایط حاکمیت قانون شما حق دارید از حق خودتان بگذرید ملت مسلمان ایران  به شما اجازه نمیدهد از حق آنان گذشت کنید و این حق شما نیست تا در برابر ضد انقلاب ومحاربه با خدا و رسول آنقدر سستی و اهمال بخرج دهید که د رهیچ قاموس و فرهنگی قابل دفاع و توجیه نباشد .وای برما که براثر  نرمش  و اهمال  ما کار ملت  به جائی  رسیده که دشمن حتی در عرض و شرف و هستی او طمع  کرده در روز روشن در مقابل دیدگانش برعلیه  همه مقدساتش  قیام می کند، خون عزیزانش را بر زمین می ریزد ، اموالش را به آتش می کشد و جانش را تهدید می کند آیا مظلومتر از گویندگان ومعتقدین به راه ولایت فقیه  در این این کشور کسی را می شناسید ؟ و امادر باب حوزه انتخابیه ام،شهرستان بندرعباس مطلب اول گروه ضد انقلاب  مدتی است در آنجا موجبات  ناآرامی را فراهم آورده استدر ساعت 8 بعد از ظهر سه شنبه یکی از افراد شهربانی را به ضرب کارد مجروح می نمایند که  اکنون در بیمارستان بستری در ساعت 5/6 صبح دیروز در یک حمله مسلحانه پاسدار جوانی را به نام شهید محمد ذاکری در حالیکه چند قیضه اسلحه بسیج را حمل می کرد در یک چهار راه از اتومبیل به زیر کشیده در وسط خیابان می خوابانند وبا شلیک یک گلوله در مغزش او را به شهادت میرساند،اتومبیل ومحمولات آن را که مقداری اسلحه بوده با خود میبرند ‹‹اللهم العن اول ظالم ظلم حق محمد و آل محمد و آخر تابع له علی ذلک ››بار  خدایا لعنت و نفرین تو و فرشتگان تو و امیدواران به تو برآنان باد که از سپیده  دم انقلاب و در آغاز انقلاب با باز گذاردن دست ضد انقلاب موجبات رشد و قدرت بافتن عناصر فاسد  و اخلال گر وگروهکهای منافق را فراهم آوردند وهم امروز با حرکتهای خلاف خود خط انقلاب را به انحراف میکشند وموجب تضعیف  ارگانهای قانونی و شرعی میشوند واما مطلب دوم . وزارت کشاورزی باید کشاورزی سنتی منطقه  رامخصوصاً تولید خرما را و توسعه نخلستانها راو کمک به دارندگان نخل وخرید و صدور خرمای آنان را وجهه همت قرار دهد .مستضعفین واقعی منطقه کشاورزانی  هستند  که در نخلستانها مشغول کارند و چنانچه وزارت کشاورزی به این امر توجه کند هم خدمت به مستضضعفین شده وهم به امر صادرات کشور کمک شده است وهم  نخلستانهای روبه نابودی احیا خواهد شد در سایر جهات کشاورزی نیز نیازی به کمک وزارت کشاورزی است تا افراد نیازمند واقعی قادر به ادامه کار باشند .مسألة قاچاق از اهم مسائلی است که دولت  است کمک مؤثری خواهد بود وما در این جهت از دولت سپاسگزاریم .در باب آب و برق استان هرمزگان امید  است وزیر محترم  نیرو دستور پی گیری آنچه را که حضوراً بعرض ایشان رسید صادر نمایند . مطلب دیگر لزوم تشکر و سپاس است از همه برادران وخواهران استان  هرمزگان که اولا با حضور خود در صحنه  راه ضد انقلاب را بسته اند و ثانیاً با پرداخت کمکهای نقدی و جنسی در کلسه مراحل نهایت ایمان و وفاداری خود را به این انقلاب ثابت کرده اند در پایان با نهایت تشکر از هیأت محترم  دولت که استانهای محروم رادر اولویت قرار داده اند توجه برادران عزیز را به این نکته جلب می نماید که استان هرمزگان نیز از جهت محرومیت دست کمی  از سایر استانها ندارد و دارای مشکلاتی مشابه با آنهاست امید است خدمت به مردم محروم این استان رادر مراحل بعدی در اولویت قرار دهند والسلام علیکم ورحمت الله و برکاته .
فؤاد کریمی – نامه را بخوانید .
 رئیس- دو دقیقه از وقت ایشان باقی ماند که آقای بیات صحبت می کنند .
بیات – بسم الله الرحمن الرحیم . من دو مطلب را می خواستم تذکراً به برادران عرض بکنم دردرجه اول تشکر می کنیم از برادرم آقای زائری که مقدار دو دقیقه از وقتشان را تحت اختیار ما قرار دادند . مطلب اول اینست  که برادرمان آقای محمد منتظری نامهای به ایشان داده بودند که بخوانند .آقای صادق طباطبائی مرتباً با جت فالکوم بطور خصوصی بین ایران و آلمان در حرکت است و اخیراً در فرودین از ایران عازم سوریه و آلمان شده و دیروز مراجعت کرده ما نمیدانیم در ایران چه کسی رادر این زمینه بازخواست کنیم . محمد منتظری .
 مطلب دوم : لازم میدانم تشکر کنم از ملت مسلمان متعصب و پیرو خط امام و رهبر کبیر انقلاب مردم زنجان . جریانی که نظیر جریانهای دیگری که در تمام شهرستانها این روزها اتفاق افتاده ومی افتد کهاین گروهکهای منافقین و وابسته به آمریکا در زنجان ما هم تصمیم گرفته بودند باز کشت وکشتار و هرج ومرج ایجاد بکنند من دیشب ،دیروز صبح و ظهر و بعد از ظهر با زنجان و سپاه زنجان با مقامات مسؤول در تماس بودم، میگفتند شاید حدود 200،300 نفر  جمع شده بودند با شعارهای ضد اسلامی  و ضد خط امام و ضد قرآن آن محیط امنیت  و آرام شهر را به هم بریزند ومحیط آشوب ایجاد بکنن ملت قهرمان بازار را تعطیل کرده بودند شاید حدود سی و چند هزار جمعیت بطور منظم در خیابانها نشسته بودند ومی گفتند بااینکه مابا کمال آرامش کوچکترین حرکتی هم   نمی کردیم ولی اینها با چاقو ،با چماق آنهائی که دم از محکوم کردن چماقداری می زنند مردم دار چماقدار خودشان هستند یعنی واقعاً د رتاریخ اگر ما بخواهیم چهره هیتلر رادر ایران نشان بدهیم باید سردمداران این گروهکها را نشان بدهیم که اینها حتی روی صدام را هم دارند سفید می کنند برایاینکه نقشه های شوم صدام را اینها دارند در اینجا پیاده می کنند .بنابراین من از ملت عزیز و مسلمان
شهر خودمان وهمه ملت قهرمان ایران تشکر می کنم وبااینکه ملت ما آرامش را حفظ کرده بودند باز با چاقو زده بودند به شکم یکی از برادران پاسدارما آنقدر پاره شده بود که پدرم میگفت روده هایش ریخته بود بیرون منتهی ماسریع ایشان را به بیمارستان رساندیم  الحمدلله چیزی نشد ولی در عین حال اینها دست از این کارها برنمدارند ان شاء الله امیدوارم مکر خداوند بالاترین مکر بشود ‹‹و یمکرون یمکرالله والله خیرالماکرین ›› امیدوارم در سایه رهبری رهبر کبیر انقلاب همه دست ضد انقلاب ها قطع و نابود بشود .اان شاء الله .
رئیس- سخنران بعدی.
منشی- آقای کروبی نماینده مردم الیگودرز
کروبی- بسم الله الرحمن الرحیم .یک بار مندر مجلس عرایض کوتاهی داشتم بعنوان نطق قبل از دستور و همین نکته را آنموقع هم عرض کردم، منتها بصورت دیگری وحالا هم تکر از همان عرایض را دارم . بطور طبیعی انقلابی کهد جامعهای  میشود توطئه هائی پشت سرش هست بخصوص این ویژگیها وخصوصیاتی که انقلاب  اسلامی دارد . خوشبختانه ملت با هوشیاری مراقب و مواظبند که از انقلاب پساداری کنند مکر دشمنان را بخودشان برگردانند وحفاظت از انقلاب بنمایند و لذا در موارد حساس امام هشدار به مردم میداد ومیدهد وملت را آگاه میکند ومردم همدر اطاعت از امام،نگهداری انقلاب در مقابل دشمنان هر گونه توطئه ای می ایستند .امادر مواردی ومواقعی  ما ضربه  می خوریم، انقلاب ضربه  می خورد وتابحال محلتش به نظر من این بوده است که د رمواردی ما مردم را در  جریان قرار نمیدهیم کتمان حقایق می کنیم ومصلحت اندیشی می کنیم .بقول آن مثال معروف ‹‹از زیر باران به زیر ناودان می دویم، از چاله به چاه می افتیم ›› برایاینست که کتمان ،برای اینست که افشاگری و گفتن واقعیت به مردم ممکن  است یک عوارضی داشته باشد ،به مصیبتی  بزرگتر گرفتار میشویم در اثر  نگفتن و مسائل را با مردم مطرح نکردن. حالا ما چند مثال  بزنیم .یک باره در این مدت  جنگ بشدت مسأله را با مردم مطرح کنند ومطرح بشود که جلسات در تهران راجع به شیعه و سنی چه بوده ؟ واین جلسات کجا بود؟ واین پولهائی که آمده  بود  بین افرادی توزیع شد؟ اگر مطرح بشود در قم چه قضایائی می گذرد ؟ سید عزیز طباطبائی کیست و چه سابقه ای دارد در طرح کردن مسائل شیعه و سنی ؟
خلخالی- محمد تقی قمی را هم بگوئید .
هادی- شیخ حسین لنکرانی را هم بگوئید .
کروبی-آیا اینها چه می کنند در موقعی که جنگ بین اعراب و اسرائی  بود چه افرادی بشدت تحریک می کردند ومسأله شیعه و سنی را مطرح می کردند که مرحوم آیت الله بروجردی به آقای منتظری میفرماید براینکه در حالیکه دارند پستان زنان مسلمان را میبرند اینها آمده اند مسأله  شیعه و سنی مطرح کرده اند  اگر این مسائل برای مردم مطرح بشود و بدانند جریان چیست . آنوقت می فهمند  مسأله شیعه و سنی چه هست و چرا د راین موقعیت این مسائل به این صورت مطرح شده و چهره های پاک و تابناکی را می خواهند منکوب و لکه دار کنند مسأله زمین  مطرح مشود ،فریاد محرومین برخاسته که مثلا چرا بند ‹‹ج›› اجرا نشده یک باره ما می بینیم افرادی به راه میافتند جوسازی می کنند د رخانه مراجع  و الامقام میروند قضایای عجیبی را مطرح می کنند در مشهد  می شنویم که یک نفر را آورده اند بعنوان کشاورز بادست پینه زده نگهداشته اند میگویند ببینید سه رأس  گاو داشته دو رأس  آن را از او گرفته اند یک زمین هم داشته از او گرفته اند خوب این را هر انسانی  بشنود واقعاً منقلب میشود که کشاورزی رادو تاگاوش  راگرفته اند،زمینش را هم  گرفته اند راستی  این جور است ؟ واز یک کشاورزی بر فرض محال اگر دو تاگاوش  را بگیرند،فریادش  به همه جا میرسد که بیاید آنجا و علمش کنند ومرتب  صدای  او به همه جا برسد ؟ یااین مسأله توطئه است ؟(احسنت ) وقتی که مسأله تجارت  خارجی مطرح میشود می بینیم  که نیروهائی سرازیر به سمت قم میشوند واین مسائل  را مطرح می کنند ومراجع عظام ما آنانی که در خط انقلابند از این مسائل پاکند  اما می بینیم بعضی ها سروجوهاتشان همباز میشود حالا وجوه بده  میشوند خوب  این مسائل نباید مطرح بشود؟ وقتی مطرح نشد آنوقت  می بینیم به این صورت  میشود که میتوانند توطئه کنند بگویند آقا کمونیستها دارند مسلط میشوند زمین  دارد به این صورت تقسیم میشود،مالکیت دارد از بین میرود ولی واقعیت قضایا  که این نیست علت اینست که ما مطرح نمیکنیم همه را به عهده امام گذاشته  ایم و تمام مسائلی را که لازم بوده امام مطرح کرده و فرموده  ولی بسیاری مسائل  هست که دیگران هم مسؤلیت دارند و آنها باید مطرح کنند وبگویند . مسأله سازمان مجاهدین واین مشکلاتی که الان سازمان مجاهدین د رجامعه بوجود آورده است که کاری هم نخواهد کرد در اثنای جنگ . اگر واقعاً سوابق سازمان مجاهدین بدون تعارف و پوست کنده مطرح بشود از خط فکری آنها که د رکتابها منعکس  است ودیگر از آفتاب  روشن تر است تا عملکرد آنها، وحدتی که با چپی ها داشتند ، سهم امام های مردمی را که در زمان خفقان گرفتند وبه گروهای فدائی ها دادند خوردند .انحرافی که بوجود آمد در سازمان ودرداخل زندان و در خارج  کشور،ودر سطح کشور، یکمرتبه  تغییر ایدئولوژی دادند وموضع را عوض کردند و افرادی را هم که مسلمان بودند،کشتند . اینها با مردم مطرح بشود، آنهم د رکادر مرکزی واصلی ،آگر مطرح بشود کهدر زندان کسی که از سران مجاهدین است ،میگوید بابا   من دیگر اعتقاد ندارم، من به اسلام مؤمن نیستم ،من برگشته ام از کادر مرکزی ،نا ببرم؟ کادر مرکزی هم مقابلش میگوید که حالا صلاح است تا دو سه سال  تو نماز بخوانی . سازمان مصالحش  ایجاب میکند تو نماز بخوانی ، خوب مردمی که این چنین اسلام را بازیچه  کرده اند و اگر اینها مطرح بشود چهار تا دختر و پسر بیگناه ومعصوم مردم  هم نا آگاه این چنین ملعبه و آلت دست قرار نمیگیرند (احسنت ) واین عین واقع است در زندان شده و همه هم میدانند که بهمن بازرگان وقتی  به مسعودی  رجوی می گوید بابا من دیگر اعتقاد ندارم او میگوید نماز بخوان وسه سال نماز میخواند، نماز بی اعتقاد ،مرتد، مارکسیس نماز میخواند سه سال (یکی از نمایندگان – کوچکتر از آن هستند که اسمشان برده بشود ) بهر جهت  من دیگر مثال نمیزنم برای اینکه حیثیت بعضی از خانواده ها در خطر است ، اگر مسائل دروان سازمان مطرح بشود که بعضیها را زنش رااز او گرفته اند و جدائی بین خانواده ها  انداخته اند و زنش را  بدون حقوق برداشته اند و برده اند،اینها را دیگر مثال نمیزنیم، برای اینکه حیثیت   بعضی خانواده ها مطرح است در آنزمان .اینها واقعیتی است که پرونده اش هم  موجود است ،همه هم میدانند،‌تمام آنهائیکه در جریانات سیاسی آن موقع بودند و در زندان بودند و بیرون بودند،‌قدم به قدم قضایا را میدانند ومن چیزی اضافه  از آنها نمیدانم ،‌افرادی مثل عسگر اولادی و دیگران و تمام آقایانی که بودند  قدم به قدم قضایا را می دانند و آگاه هستند ،خوب اگر این سری مسائل مطرح بشود که به چه نحوی اینهادین را بازیچه قرار داده اند .
 رئیس- شما دو دقیقه وقت دارید .
کروبی- روابط مشکوکی که این روزها هست ، رفت و آمدهائی هست ،  آیا حسن شریعتمداری چه میکند؟ محمود قمی چه میکند؟ کجاها اینها میروند و میایند ؟ خوب این مسائل اگر با مردم مطرح بشود طبیعی است که مردم در جریان قرار میگیرند وخوب هم میتوانندتوطئه ها را خنثی کنند؟ 6 دقیقه وقت مال آقای  شجونی شد و دو دقیقه هم مال آقای خلخالی ،من عرایضم را کوتاه کنم بهر جهت  عرایضم را پایان میدهم توطئه ها مطرح میشود ولکن مردم در جریان قرار نمیگیرند  مگر این پیکاری که الان با مجاهدین همکاری میکند جز محصول  مجاهدین است ؟ وپایان کار مجاهدین ،پیکاری شدن است که نمونه هایش را ،ده ها فقره اش را بشماریم صدها نمونه اش را بگوئیم ؟بهر جهت اینهم توطئه هائی که وجود دارد  یک دقیقه همما از حوزه انتخابیه مان عرض کنیم که آن موقع هم نگفتیم دیگر  هم نصیبمان نمیشود . ملتی بسیار مبارز،فداکار و وفادار به جمهوری اسلامی و محرومیت های فراوان ،بخصوص از برادرمان آقای  سلامتی  وزیر کشاورزی میخواهیم که بوضع کشاورزی آنجا رسیدگی کند چون محصول آنجا کشاورزی است از نظر وامهای کشاورزی و امکانات ابزار و آلات کشاورزی که در اختیار  آنها قرار بدهند ویک مسأله هم مساله پزشکی  ومحرمیت های پزشکی  آنها است .ملتی مؤمن و وفادار به انقلاب  را حمایت کنید که بتوانندب ه ملت خدمت کنند .والسلام (احسنت – احسنت ).
رئیس- آقای خلخالی دو دقیقه وقت دارید بفرمائید .
خلخالی- بنام خدا. روز سه شنبه  با اجازه مجلس برای فاتحه سرگرد شهید و بزرگ و سردارمان دربازی دراز آقای حسین ادیبان رفته بودیم ، به مجرد ورود به کرمانشاه بما خبر دادند که یک سردار دیگری ،خلبان شهید ،بزرگ آقای شیرودی  ایشان هم به درجة شهادت رسیده بلافاصله  حرکت کردیم ،رفتیم در پل ذهاب خدا میداند به مجرد ورود به پادگان ابوذر  تمام این پرسنل  مخصوصاُ هوانیروز دور ما را گرفتند و همه آنها فریاد میزدند ما انتقام خون شیرودی را میخواهیم بگیریم . بقدری حماسه آفرین بود، خون شیرودی مانند سیلی به ابدیت
پیوند میخورد ولی در کنار آن ،در حاشیة این مملکت ،در گوشه و کنار یک عدة خود فروخته واجنبی صفت میخواستند توطئه هائی راه بیندازند تا شکست مفتضحانة صدام وامپریالیسم بین الملل را جبران کنند این جبران نخواهد شد . همان دقیقه که در حدود 150 نفر اسیر عراقی را سئوال و جواب میکردند وما هم آنجا بودیم و همة آنها  علیه صدام دست میزدند واز کفر صدام صحبت میکردند در تهران و ساری و زنجان و جاهائی دیگر گروهک ها راه افتاده بودند ومیگفتند که باید جمهوری اسلامی ایران از بین برود ومتأسفانه کسانیکه برای تبرئه آقای هویدا فعالیت میکردند و حالا هم هستند ما درخواست میکنیم ک اینها باید در پیش ملت ایران روشن بشود ومن از دادگاه انقلاب میخواهم امیر انتظام را قاطعانه محاکمه کنند .
رئیس- وقتتان تمام است .
خلخالی- ومن از دادگاه انقلاب واز دادستانی میخواهم در جریانات شل نباشد ،روزنامه میزان به چه مناسبت آزادی میدهند با اینکه ما توقع داشتیم که تازه روزنامه انقلاب اسلامی را هم به آن اضافه کنند آقا چرا میگیرید و چرا آزاد میکنید ؟ مردم پشتوانة شما هستند ،شما این روزنامه ها را بریزید  دور تا مردم نفس را حتی بکشند،یک مشتی که همیشه مستشاران نظامی آمریکا را با  هواپیماهای…
رئیس- وقتتان تمام است .
خلخالی- ایرانی  فرار داده اند حالا یقه درانی میکنند اینها باید معلوم  بشود ومعین بشود،اسم اینها معلوم است ، حالا وقتیکه اسمشان را ببریم آقا اجازه صحبت میخواهد، نه اسمشان را نمیبریم ولی همه آنها میدانند .
رئیس- آقای شجونی خواهش می کنم .دو دقیقه را مراعات بفرمائید 
شجونی- بسم الله الرحمن الرحیم . از دوست عزیزم آقای کروبی تشکر میکنم که دو دقیقه از وقتشان را بمن دادند. روز کارگر  را به همة کارگران و کشاورزان وکاسب های جزء ومردم کم درآمد تبریک میگویم ومعتقدم پنجاه هزار دانشجوئی که بعد از پیروزی انقلاب در جهاد سازندگی کار کرده اند،روز کارگر ،افتخاری برای آنهاست ، نه برای آنهائی که سنگ کارگر را به سینه میزنند وبعد از انقلاب تا امروز کارگران را به بیکاری تشویق کرده اند . مطلب دوم ما ده نفر هیأت منتخب  امام د ربنیاد و عملکرد بنیاد هستیم ،آقایان نمایندگان محترم سؤالاتی   میفرمودند،بله در حدود  دو هزار پرونده مورد بررسی قرار گرفت سیصد پرونده باید به دادگاه برود که ما بدنبال  حاکم شرع میگردیم نه در تهران پیدا می کنیم ونه در قم . با کمبود حاکم شرع روبرو هستیم . آقای  صادق طباطبائی  هم یکی از افراد هیأت منتخب بودند واز روزهای اول ایشان بدنبال  قرار داد پنج زیر دریائی که ایران با آلمان داشت میرفتند که فسخ کنند یا پولش را برگردانند ،و آلمانیها  به ایشان اعتراض  میکردند که ما پانزده  هزار کارگر استخدام کرده بودیم برای پنج  زیر دریائی ، و الان کارگران ما بیکار هستند ،و در این رابطه ایشان مکرراً به آلمان  میرفتند و برمیگشتند . واما حوزة انتخابیه  بنده ، کرج  که متأسفانه دختران  جوان،با کارد آشپزخانه به مردم حمله کرده اند، و دیشب من در جادة چالوس مهمان جوانی بودم که یک دختر با کارد آشپزخانه پهلوی او را شکافته و هشت بخیه بهپهلوی این جوان زده بودند ومتأسفانه من معتقدم آقایانی  در خود این مجلس تشریف دارند که تزویر میکنند ومزورانه مجاهدین خلق را مودر حمایت قرار میدهند …
رئیس- وقتتان تمام است .
شجونی – من در بابل بودم وبا چشم خود دیدم که مجاهدین مزاحم مردم میشوند و گاهی حمله میکردند به یک  مردی میگفتند این پدر شهید است و او را میزدند در نماز جمعه آنجا در حدود 30 نفر با سرپانسمان کرده شرکت کردند من معتقدم که هر چه زودتر کمیسیون امور داخلی لایحه  یا طرح احزاب  را که الان من توجه ندارم لایحه است یا طرح است ( موحدی ساوجی – طرح است ) به مجلس بیاورید وتکلیف گروهک ها روشن بشود . آقای هاشمی که پشت سر من هستند ومن جرات نمیکنم بقیه حرفها را بزنم  فقط یک جمله  عرض میکنم خدا را شاهد میگیرم  روز 15 اسفند  دختری از مجاهدین  به دفترم آمد گفت ‹‹ از امروز من به آنها بی عقیده شدم ›› گفتم چرا؟ گفت ‹‹دیروز در دانشگاه تهران در حدود 400 پسر و دختر مجاهد را تشکیلات یافته دیدم که آنها به مردم حمله میکردند ››واین گونه حمله های اخیر مردم  بهترین دلیل است که 14 اسفند چماقداران واقعی  منافقین بوده اند چرا یک بار برای شهدای جنگ فاتحه نمیگیرند و برای 4 نفر که کجا کشته شدند هر روز هر جا میخواهند فاتحه میگیرند خدا شاهد است (رئیس – وقت تان تمام  است ) ببخشید نمیگذارید یک کلمه  حرف بزنم .در بابل از جنازه یک دزد استفاده کردند ودر بالای سرشان گذاشتند و گفتند›› راهت ادامه دارد ›› راه انداخته اند (خنده نمایندگان ).
مهندس بازرگان – آقای هاشمی ،تذکر دارم .
رئیس- آقای مهندس بازرگان لحظه ای صبر کنند من صحبت های  پیش از دستور خودم را بگویم چون مذاکراتی دارم .
مهندس بازرگان – بسیار خوب .
3- بیانات آقای رئیس به مناسبت شهادت خلبان شهید علی اکبر شیرودی و روز کارگر و انتخابات و توطئه منافقان خلق و شهادت استاد مطهری
رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم . چند موضوع مهم است که باید قبل از شروع دستور تذکراً درباره آنها مطلبی عرض بکنم .
اول در مورد خلبان شهید علی اکبر شیرودی ،این شهید بزرگواری  که خوشبختانه موفق  شدم در ملاقاتی در پادگان اباذر، این مرد بزرگ رادرست بشناسم . البته ی نکته غم انگیزی از آن مجلس  درخاطره  من مانده است که دیروز من را خیلی زجر میداد آن روزی که در پادگان اباذر د رجلسه خلبانان هوا نیروز من شرکت کردمایشان سرپرست و خنگوی آنها بود، سخت از رادیو و تلویزیون گله داشت ، گله داشت که از اوایل  جنگکردستان تا امروز همیشه در میدان ودر صف مقدم بوده وهر جا خطری  جبهه را تهدید میکرده شخصاً به مقابله پرداخته است حتی روزی که عده ای ناجوانمرد ،میخواستند پادگان اباذر را  تخلیه بکنند برخلاف روال اصول نظامی شخصاً متعرض آنها شده و آنها را تهدید  کرده و جلو سقوط  پادگان را گرفته .میگفت ‹‹من بارها با تلویزیون مصاحبه کرده ام ولی چون به بعضی از فرماندهان غیر مکتبی برخورد میکند حرف من  پخش نمی شود ›› و جمله ای در آن روز گفت که بنظر من کلمة قصاری بود که باید  در تاریخ بماند خیال میکرد چون با من صحبت کرده است پخش میشود وباز هم پخش نشد بمن گفت ‹‹ از تو تعهد میگیرم اگر خدمت امام رسیدی  به امام شکایت  من را بگو ، بگو امروز در جبهه مکتب می جنگد نه تخصص ( حضار – الله اکبر .  الله اکبر. الله اکبر. خمینی رهبر مرگ بر منافقین و صدام ) گفت ‹‹به امام بگو تخصص ارزش فراوانی دارد اماد رخدمت مکتب و اگر مکتب ترویج نشود چیزی  حافظ مملکت در درگیری با عراق نیست ›› ومن همین جمله را خدمت امام گفتم خودم  اشکم ریخت و امام هم متأثر شدند ولی همین جمله را هم نقل نکردند با اینکه ضبط شد و فیلم شد .(یکی از نمایندگان – دیشب پخش کردند ) دیشب  قسمت کوتاهی  از آن را گفتند .(موحدی ساوجی – سانسور کردند ).
(همهمه نمایندگان ) من خوشحالم نقطه مثبتی که برای من بود این بود که پیش از اینکه این مرد شهید بشود نظر خودم رادرباره او گفتم ودر مصاحبه  ای  که از آن سفر  برگشتم گفتم من در قیافه شیرودی مالک اشتر را دیدم و خدا میداند که قصد اغراق  نداشتم  واقعاً مالک اشتر را مجسم میکرد . ایمانش ،ابهتش ، شجاعتش، رشادتش ، و نفوذ کلامش در  همکارانش ، حرف که میزد همه ، همکارانش  با همه وجودشان حرفهایش را تأیید میکردند او و دو نفر شهید همکارش ‹‹سهیلیان و کشوری ›› حق عظیمی بر این کشور دارند ومقاومت غرب کشور تا حدود زیادی مرهون فداکاری این سه خلبان رشید و بزرگوار است .این مقدار صحبت من کافی نیست من از صدا و سیمای جمهوری اسلامی میخواهم آثار او را پخش کند برایاینکه آثار او سازنده   است  بسیاری از خلبانها را به راه او میکشاند وحق خانواده و فامیل او است که از این افتخارات مطلع باشد ومردم ما ومسلمانان جهان بدانند که بین خلبانان کشور  ما چنین قهرمانان ومسلمانی وجود دارد ،و مالکان اشتری در عصر فضا دوباره ظهور کرده اند .
 رنجبر- حق این بود که د ر قید حیات هم بگویند .
خلخالی- ادبیان را هم بگوئید .
رئیس- ادبیان را دو سه روز پیش گفتم .
رنجبر- راجع به افرادی که در قید  حیات  هستند هم مطالبی بگوئید .
رئیس- من گفتم خواهش میکنم همة آقایان اظهار نظر نفرمائید .
مسأله بعد روز کارگر است و افتخار  جمهوری اسلامی ایران اینست که از بدو پیروزی برای کارگر اهمیت شایسته ای را قائل شد واین جمهوری ، جمهوری حفظ حقوق مستضعفان و کارگران است  دور از تظاهر وریا بر خلاف کسنی که  اسم خودشان را حکومت  کارگران گذاشته اند ومحروم ترین قشرها در آنجا کارگر واقعی است ما امیدواریم که با حمایت این مجلس  عظیم الشأن و نمایندگان مردم و حمایت ملت بتوانیم در آینده ثابت کنیم ک اسلام  بیش از هر مکتبی و هر ایده ای و هرحزبی وهر گورهی میتواند حقوق ضعفا و کارگران را که قشر اصلی جامعه هستند ومایة افتخارانسان و بشریت  کارگر صحیح العمل  و با فضیلت و مسلمان، و فردا روز کارگر را باید محترم بداریم و شعارهای تو خالی گروهک های چپ نمای دروغگو را روشن کنیم .و بسیاری از نمایندگان خواسته اند که در راه پیمائی شرکت کنیم البته هر یک از آقایان شرکت خواهند کرد ودر مراسم  روز کارگر شرکت میکنیم .
مسأله بعدی ( چون خیلی چیزها است که در این دو سه روز اتفاق میافتد ،ناچام تذکر بدهم ) جمعی از برادران نماینده نامه ای به وزارت کشور نوشته اند که  پیش  ازاینکه من ابلاغ کنم به روزنامه رسیده و پخش شده طبق مادة 137 آئین نامه هر یک  از نمایندگان اگر تذکری به دولت ومقامات دارند میتوانند به رئیس مجلس بدهند و او موظف است در اولین  جلسة تذکر آنها را ابلاغ بکند . خودم  هم این تذکر راداشتم واین تذکری است همه جانبه خوشبختانه شورای نگهبان هم هستند ومربوط میشود به انتخابات ما دچار یک سردرگمی  شدیم  که باید  این مسأله حل بشود مملکت بازیچه  شده در دست  اغراضی که ما باید سرنخ رادرک کنیم کجا است ؟ مدتی است که مجلس  شورای اسلامی قانونی تصویب کرده است و شورای نگهبان  همتایید کرده است انتخابات بایستی  انجام بشود . همة امکانات مهیا شده است از وزارت کشور میپرسیم چرا انتخابات نمی شود ؟ مجلس معطل است ، مجلس لنگ است ، کارها لنگ است ، کمیسیونها لنگ هستند ، جواب میدهند که از طرف رئیس جمهور به  ما ابلاغ نشده است . چرا ابلاغ نشده است ؟ باید این مطلب جواب داده بشود . شورای نگهبان تکلیف این مسأله را روشن بکند قانون اساسی میگوید ‹‹رئیس جمهور  موظف است ›› زمان تعیین نکرده است ، تا چه وقت ؟  اگر نکرد ، چه؟ اگر  قانون لازم  دارد ، قانون دو فوریتی  بیاوریم ،وقت  تعیین کنیم که این مقدار فرصت  مگر میشود قانونی مجلس  تصویب بکند وتا ابد ابلاغ نشود؟ وزارت کشور چه میکند ؟ من از وزیر محترم کشور تقاضا میکنم اگر صدای من را میشنوند همین  امروز تشریف بیاورند و توضیح بدهند که معضل انتخابات در کجا است ؟ چرا این  همه نماینده که باید در مجلس باشند ،نیستند؟ و چرا صندلی های آنها خالی است  و چرا بخشی از کشور ما نماینده ندارد ؟ اگر در مناطق جنگ هم باید انتخابات بشود ، واگر هم نباید بشود، نشود. مسأله میان دوره ای مطرح است طبق  قانون انتخابات اگر میان دوره  ای  هم باید یک روز انجام بشود ،یک روز بشود .  اگر هم نباید بشود هر جا که ممکن است فوری انتخاب بکنید . مجلس را معطل نکنید ، دارید می بینید ما هر روز رأی گیری باید از اطراف راهروها برای حد نصاب  نمایندهجمع کنیم ،‌این نمی شود
 مسأله بعدی که یاد داشت کرده ام توطئه منافقان  خلق است خبری داریم  که در آلمان در یکی از هتل ها گروه بختیار ،رضا پهلوی ،قاسملو ، نماینده عراق و نمایندگانی از منافقن خلق و گروههائی دیگر جمع شده اند و توطئه  ایجاد آشوب بزر  را در ایران ریخته اند سابقه  توطئه برمیگردد به آن روزهائی که موج عظیم و  رگبار تبلیغات  بنام چماقداری به سر مردم ایران میریخت که مردم را از صحنه  بیرون کند . امروز نشان دادند که آنها میخواستند چماقداری کنند  در مقابل  خودشان نیروی مردمی را نمی خواستند داشته باشند ومتأسفانه بعضی از مسؤولان همدر این دام افتادند وحضور مردم رادر صحنه تضعیف کردند ولی دیگر مردم  حوصله شان تمام شده است ،این نمی شود .
شورای عالی قضائی ومسؤولان امنیتی  و اجرائی کشور وخود مردم که بیش از همه دلسوز این انقلاب و حافظ این انقلاب هستند باید وارد معرکه  بشوند واینکه در ایام جنگ هر روز در چندین شهر  کشور ما با کاردو قمه و داس و چکش و هفت تیر وهر چه که به دستشان میرسد از قبیل سنگ و چماق به جان مردم  می افتند واین آشوب  را  بپا میکنند این چه معنا دارد ؟ ومیخواهند چه بگویند ؟ و برای چه ؟ و تا چه وقت ؟(خلخالی- برای اینکه ما شل هستیم ) ومسأله  مهمتر  بمناسبت شهادت استاد عظیم الشأن  مان ومتفکر عالیقدرمان و فیلسوف مبارز و رزمنده  جهان اسلام و کسی که حق عظیمی  بر حرکت فکری اسلامی این جامعه دارد و  برای نجات  و رواج اسلام خدمت کرد ، استاد شهید مطهری که به یاد این شخصیت  عظیم و به شادی روح بزرگش امروز در این مجلس از نمایندگان محترم تقاضا میشود فاتحه ای قرائت کند واسلام علیکم ورحمت الله و برکاته ( نمایندگان سورة فاتحه  را قرائت کردند ).
4-بیانات  آقایان مهندس بازرگان ،دکتر یزدی ، مهندس صباغیان
رئیس- آقایان یادشان هست که در جلسة قبل بخاطر اینکه آقای منتظری اسمی از بعضی از نمایندگان بردند و آقایان هادی و حجازی هم چند تا حق طبق قانون ایجاد شد . اولا من تقاضا  یم از برادران این است  که در صحبت هایشان مواظب باشند چه پیش از دستور و چه بعد از دستور اسمی  یا مطالبی از دیگران نگویند که ما ناچار باشیم وقت مجلس را به بحث های اینجوری بگذرانیم آقای مهندس بازرگان  تقاضای استفاده از حقشان کردند و آقای دکتر هادی  تقاضای استفادهاز حقشان کردند . آقای صباغیان هم تقاضا کردند ،آقای پرورش  تقاضا کردند آقای یزدی  تقاضا کردند ، پنج  تقاضا داریم البته من دردرجه اول تقاضا یم از آقایان این است که اصرار روی اینکه زیاد حرف بزنند نکند بلکه یک جمله  دو جمله مطالب خودشان را بیان کنند .
آیت – تقاضای مااین است که هر چه مطالب دارند بگویند .
رئیس- خیر.
محلاتی- آقای هاشمی ،از همه آنها تقاضا میکنم که صرفنظر بکنند .
رئیس- حالا اگر آقایان در حد رفع اهانتی که شده یا معتقدند که اهانت شده،آقایان کوتاه حرف بزنند که وقت مجلس را (آقایان شورای نگهبان هم تشریف آوردند کار هم زیاد داریم )  نگیریم .آقای  مهندس بازرگان بفرمائید .
آیت – بنده اخطار  نظام نامه ای دارم .
رئیس- حالا شما هم می خواهید یک وقت اضافه ای  بگیرید ، اخطار نظامنامه ای  تان را بگوئید .
آیت- مادة 59 گفته است که دستور هفتگی  مجلس  از قبل تعیین و اعلام می شود و تغییرش فقط با رأی مجلس   ممک است در این هفته اعلام شده بود که دو سؤالی که من از دولت کرده بودم سرقت 80 میلیون و آن پولی که باید از نمایندگان سابق طاغوتی گرفته میشد 7-8 ماه است که من این سؤال  را کردم چند بار در دستور مجلس گذاشته شده و علیرغم آئین نامه جواب داده نشده است سابق  می گفتند وزیر دارائی نداریم حالا که وزیر دارائی هم داریم .اصل 88 هم میگوید 10 روز  من نمیدانم چرا و به چه دلیل از دستور خارج شده است .
 رئیس- متشکر ،من توضیح میدهم همانطوری که خودتان میدانید روز سه شنبه در دستور گذاشته بودیم و روز سه شنبه  هم وقت مجلس  نرسید و بعد من با  ایشان تلفنی صحبت کردم و قرار شد که بخاطر تنظیم وقت مان هفته آینده تشریف  بیاورند یعنی در برنامه این هفته گذاشتیم و انشاء الله انجام میشود همانطوری که   ملاحظه میفرمائید دائماً در بین بحث ها که دو فوریتی ،یک فوریتی ، تقاضای مسکوت ماندن  واز این قبیل چیزها میاید برنامه های ما آن مقداری که ظرفیت درست کردیم  مدام به تأخیر میافتد و سرش هم همین است ،آقای بازرگان بفرمائید .
مهندس بازرگان – بسم الله الرحمن الرحیم . مادة 66 آئین نامه اجازه و حق میدهد به نمایندگان ، که وقتی صریحاً با تلویحاً نامی از آنها یا اشاره ای یا اهانتی  بشود یک ربع بیایند دفاع بکنند .
دربیانات آقای محمد منتظری هم تصریحاً و هم تلویحاً یعنی در سراسر  به  عدها ی از همکاران واز جمله  پیش از همه شاید به بنده میخورد این است که آمدم توضیحاتی به عقیده خودم بیان حقیقت و حقی بکنم .
 بعد از یکسال و دو سه ماه آقای مهندس عباس امیرانتظام ، برایش دادگاهی معین شد کهدر این دادگاه تهمت های وارد بر او مورد رسیدگی قرار بگیرد از طرف  رئیس دادگاه دو مرتبه  اش را من دیدم (شاید  هم بیشتر ) دعوت  شد از کسانی که شهادتی یا شهادتی نسبت به آن  پرونده  دارند بروند دردادگاه وحرفشان را بزنند که خو بنده هم روز اول دادگاه رفتم و شهادت دادم حالا معلوم نیست چرا آقای  محمد منتظری با وجود چنین دعوت دادگاه (و در صورتی  که آن سندی  که اینجا ارائه دادند )  فرمایشاتشان را نرفتند در دادگاه بکنند . ای آن دردادگاه بود و روز قبل هم گویا آنجا رفته بدند ولی این کاری که باید  در آنجا بکنند در اینجا کردند وما را متهم میکنند به جوسازی ، قضاوت آن به عهده نمایندگان  محترم است  که آیا جوسازی  ما کردیم  که رفتیم  دردادگاه اطلاعات مان را در دادگاه  گذاشتیم  و شهادت دادیم  باسعی  شده است که جریانات دادگاه را به اطلاع  مردم برسانیم؟ باایشان که به اینجا میایند ،آن صحبت ها آن اتهامات و آن  حرف ها را میزنند؟ بیان ایشان من گمان  میکنم که وقتی میگویند :‹‹اظهار نگرانی میکنند ازاینکه بااین جوسازی ها وبااین تأثیر و تحریک ها ممکن است مقصر (به عقیدة ایشان ) تبرئه بشود ›› این در واقع اهانتی است به دادگاه ،در صورتیکه ما به دادگاه اظهار اعتماد کردیم و گفتیم مااز شما چیزی جز اجرای حق طبق قانون اساسی و موازین شرع اسلام نمی خواهیم .
اصل 39 قانون اساسی صراحت دارد کسانی که بازداشت شده اند یادر حین محاکمه هستند و دستگیر شده اند هیچگونه هتک حرمت و حیثیت به کسی که به حکم قانون دستگیر ،بازداشت یا زندانی شده یا تبعید شده نباید باشد و اگر کسی هم این کار را کرد جرم است بنابراین بنده نسبت به بیانات و اظهارات و اتهاماتی که به انواع مختلف بود علیه آقای مهندس امیرانتظام  و ایشان در اینجا ابراز کردند
رئیس- آقای مهندس بازرگان ، توجه داشته باشید که از خودتان باید رفع اتهام بفرمائید  نه از آقای امیر انتظام ،از موضوع خارج نشوید .
مهندس بازرگان – اما اصل ایراد و اتهام ایشان در آخر نامه ای بود  که خواندند واین را به عنوان یک سند خیانت و جرم بزرگ برای دولت موقت و برای شخص آقای امیر انتظام عنوان کردند که همینطور هم در شروع نامه  بنام بنده ( نخست وزیر ) شده من این نامه را حالا میخوانم و روی آن جواب میدهم که ملاحظه بفرمائید که آیا این عمل خیانت بوده ؟ یا خدمت بوده ؟ نامه با امضاء  آقای امیر انتظام معاون نخست وزیر است به تاریخ 26/11/57 به عنوان مدیر  کل هواپیمائی کشوری ، دو سطر اول آن این است که میخوانم :
‹‹جناب  آقای نخست وزیر ،در مقابل تقاضای سفارت انگلستان و سفارت  آمریکا در ایران موافقت فرموده اند که برای خروج اتباع خود و سایر کشورهای  خارجی بوسیله  هواپیماهای نظامی و کشوری دولت مزبور هر چه زودتر اقدام نمایند .››
سه مطلب در اینجا است یکی اینکه اتباع خارجی زودتر بتوانند از  ایران بروند .
 مطلب دوم بوسیله هواپیماهای نظامی خودشان بروند وبه خرج ما ویا اینکه جای مسافرین ایرانی رادردستگاههای خودمان تنگ نکنند وبعد این تقاضا از ناحیة آن سفارتخانه ها شده است وموافقت از طرف نخست وزیر بعمل آمده است .
مطلب اساسی ، مسأله این است که اینها بروند میخواهم ببینم در آن زمان جو اینطور  حاکم بود و حکومت  میکرد و افکار عمومی هم این بود که عده بسیار زیادی اتباع خارجی منجمله انگلیسی و آمریکائی در ایران وجود داشتند عده زیادی از اینها مستخدم ومستشار بودند، تاجر بودند کارهای  به اصطلاح سیویل داشتند یعنی غیر نظامی و غیر سیاسی  ولی عده بسیار زیادی هم مستشار نظامی ومامورینی  بودند که در ایران وجود داشتند و وابستگی داشت این حضور و وجودشان ،به یک مقدار قراردادهائی مخصوصاً قراردادهای جنگی که باایران بسته بودند (آیا وسیله فراهم کردن، ملاحظه کنید 26//11 است یعنی در همان ماه اول است که اینها هر چه زودتر از ایران بروند وبعد هم در آن 4 بندی که سفارش شده از قرار روزی هزار نفر)،آیاآن روز دولت میبایستی این اتباع خارجی را بگذارد بمانند مثلا  جاسوسی بکنند مثلا اخلال بکنند عده زیادی اصلا حقوق  بگیر و پول بگیر دولت ایران از ارتش  بودند آیا نمی بایستی اینها را ما وادار بکنیم  یعنی زودتر  روانه مملکت آنها بکنیم ؟ وبعد عوض اینکه ما به آنها دستور  بدهیم ( به سفارتخانه ها )‌که آقا ، یا الله زودتر  اینها را بیرون بکنیم صحبت طوری شده که خود آنها تقاضا بکنند یعنی خود سفارتخانه ها تقاضا بکنند  که بعد یک مشکل دیپلماسی و حقوقی برای ایران فراهم نیاورند این عملی بوده است که ایشان هم به نقل قول از  نخست وزیر  این مطالب  را گفتند وبعد ما خودمان میخواستیم که اینها زودتر بروند ونه ما وسیله  فراهم بکنیم یعنی خرج  آنها را بدهیم ونه حتی اگر آنها پولش را میدهند با هواپیمائی ملی ایران بروند . این است ک که خواستیم چیزهای نظامی خودشان را بیاورند وبا همان ها تحت مراقبت و نظارت مأمورین ایران این عمل انجام بشود . بقیه  مطلب که دراینجا است سفارش هائی است که …
 معادی خواه – بقیه نامه را هم بخوانید پاویون دولتی را هم بخوانند آقا!
رئیس- آقایان دخالت نکنید خودشان میدانند شما در کیفیت دفاع ایشان هیچ حق ندارید دخالت کنید این دفاع است ،شما که دفاع نمیکنید ؟ هر چه خودشان میخواهند توضیح  میدهند .این حق ایشان است . آقای بازرگان بفرمائید .
مهندس بازرگان – کمترین توقع  بنده این است که همانطوری که دیروز یا پریروز ضمن بیانات آقای محمد منتظری ، لب از لب باز نکردم وحرفی نزدم، آقایان دیگر هم این یک ربعی  که قانون و ریاست مجلس  بمن حق و اجازه دادند،آقایان هم حوصله و صبر انقلابی و صبر اسلامی داشته باشند و فرمایشی نفرمایند خودم قصد داشتم که این نامه را تا آخر بخوانم بنابراین بقیه اش را هم میخوانم آن دو سطر اول را عرض کردم .
‹‹لازم است برای انجام هر چه بهتر این کار به مسؤولین مربوطه  دستور داده شود که در این باره کمکهای لازم را با توجه به شرایط زیر برای اینگونه ….(نمیدانم چون کپی کردم خط خودم را نمی توانم بخوانم ) در اختیار مأمورین  انگلیسی و آمریکائی بگذارند ››آیا میبایستی ما گفته باشیم که خیر ،کارشکنی  بکنید . سنگپرانی که اینها نروند ،بمانند و حادثه ای ایجاد بشود آن موارد 4 تا  است که میخوانم :
1- عبور از کلیه راههای ورودی ودرهای فرودگاه مجاز میباشد .(خوب بلی ، وقتی طیارات نظامی آنها میایند برای چنین مأموریتی نباید راهها بسته باشد باید راهها برایشان باز باشد البته  باز باشد زیر نظارت کهدر بند بعدی آمده است )
2- تأمین  مأموری کافی برای انجام مسافرت ،مسافرت یکهزار نفر مسافر در روز.
یعنی لازم بود چنین چیزی دستور داده بشود برای اینکه کار سنگینی است شاید فرودگاه هواپیمائی کشوری ایران در عمرش چنین ترافیکی را علاوه بر ترافیک عادی و آن زمان  هم میدانید که آمد و رفت خیلی زیاد بود چه مسافرین ایرانی چه غیر ایرانی وکمپانیهای خارجی هم میامدند ومیرفتند یک چنین مأموریتی که روزی  هزار نفر ترافیک باشد و بتوانند اینها را رد بکنند وباندهای مختلف ،آن طیارات را  بپذیرد و پرواز بدهد، این واقعاً احتیاج داشت که چنین دستوری به مدیر کل هواپیمائی داده بشود .
3-فراهم کردن تسهیلات لازم برای حمل اثایه مسافران این پروازها از در پاوپون دولتی . چرا پاپون دولتی ؟ برای اینکه قسمت معمولی و عادی پروازهای بین المللی خوب مسافرین ایرانی  و غیر ایرانی بودند و جا نداشتند و شلوغ بود و ممکن  بود کهدر بین این ها کسانی  قاچاق  چیزهائی را ببرند و رسیدگی به آن ها مشکل بوده و بعد برخوردی ،مزاحمتی  و مسائلی پیش  بیاید این است که گفتند بسیار خوب این ها از در جداگانه از در پاوپون دولتی  پاوپون دولتی هم یعنی  مال دولت  از آن در بروند که خالصاً وکاملا آن ها باشند ومراقبت و نظارت برخروجشان و رسیدگی به اوراق و اثاثیه آن ها آسان باشد .
3- کمک به تنظیم  برنامه  پروازها که این البته  یک مسأله  فنی است که دستگاه رادار،دستگاه فنی و دیگر چگونه این ها را بنشانند و بلند بکنند و چه ساعتی باشد که تصادم نباشد و اطمینان دادن به مأموران سفارت که تمام  هواپیماها  طبق برنامه سفارت  انگلستان و سفارت امریکا اجازه پرواز  خواهند داشت چون  آن ها بهانه می آوردند که ما طیارات مان را می آوریم ولی ایراد  می گیرند و می گویند این نظامی است ،این فلان است ،یا مثلا فلان مقررات اجرا نشده است این است که در اینجا گفته شده است که طوری باشد که آن ها مطمئن باشند که بهانه ای برای اخراج این ها نباشد . مسأله را باید از این دریچه نگاه کرد ..( رئیس- شما دو دقیقه دیگر وقت دارید ) بسیار خوب به نمایندگان سفارتخانه  مزبور  اطلاع داده شده است که برای انجام این منظور  با شما تماس گرفته و مذاکره نمایند حالا من حتی از آن دو دقیقه ام  هم استفاده نمی کنم و قضاوت در این قضیه را که چه کسی جو سازی میکند، چه کسی به دادگاه اسلامی اهانت میکند و چه کسی قلب حقیقت میکند ومیخواهد ( اشخاصی  که لااقل به مناسبت  این نامه بی گناه نیستند این ها گناهکار و خطا کار شمرده بشوند سؤالاتی هم آمده است که اگر بنده بخواهم جواب آن ها را بدهم بیشتر از این مدت میشود ودر واقع تا حدودی هم خارج از این مسأله است مع ذلک اگر آقای  رئیس بفرمایند بنده جواب این سؤالات را هم میدهم (رئیس – یکدقیقه دیگر وقت دارید  میخواهید  جواب بدهید ومیخواهید ندهید )
آیت- نیم ساعت وقت  اضافه به ایشان بدهید .
رئیس- شما نمیتوانید  بدهید .
آیت – مجلس هم میخواهد .
رئیس- مجلس هم نمیتواند بدهد آقای بازرگان شما یکدقیقه وقت داریدهر چه میخواهید بگوئید .
بازرگان – آقای دکتر هادی سؤال کرده اند که ‹‹لطفاً توضیح بدهید که تا چه موقع این دستور به قوت خود باقی بوده است ؟›› حقیقتش این است که من الان نمیدانم البته در پرونده ها هست و گفته شدهاست ومیتوان بیان کرد که تا چه موقع بوده است اما آن چه من میدانم این است که تا شب عید دیگر این مسأله ازدحام  وکثرت اتباع خارجی سبک شده بود ودیگر وجود نداشت وما به علاوه به عده زیادی ازاین اتباع خارجی احتیاج هم داشتیم  نه قرار دادهای نظامی بلکه قرار دادهای غیر نظامی ،سدسازی ها و نیروگاه های برق،ساختمان سیلو وکارهای دیگر هم بودند که طبق قرار داد می بایستی  متخصصین  خود آن ها بیایند واین قرار دادها را اجرا کنند به نفع ما  نبود که لغو کنیم . احتیاج داشتیم ما می خواستیم که نیروگاه مثلا  رامین زودتر ساخته بشود و تمام بشود .
رئیس- آقای مهندس خیلی متشکر وقت شما تمام است .
معادیخواه – طبق آئین نامه اگر مجلس بخواهد به ایشان وقت اضافه بدهد اشکالی ندارد .
رئیس- طبق آئین نامه دیگر صحبت نفرمائید (از آقای بعدی اگر کسی میخواهد صحبت کند بفرمایید آقای دکتر یزدی بفرمائید البته آقای انصاری یک اعتراضی به من کرده اند که بنظر من وارد نیست ایشان میگویند چون آقای معین فر هم به آقای قاسمی و به بعضی از آقایان اهانت کرده اند آن ها هم حق  صحبت دارند و تقاضا کرده اند من جوابم این است کهاین در مذاکرات مجلس است اگر در  داخل  مجلس بین خود آقایان حرفی بشود این حقی ایجاد نمی کند و آن حق در مذاکرات رسمی مجلس است .
 یکی از نمایندگان – پخش شده است .
رئیس- پخش هم بشود ،هر چه هست این مربوط نمیشود که اگر کسی در داخل مجلس با هم اختلاف کرد ما نمیتوانیم وقت به همه بدهیم که بیایند و صحبت کنند ( یکی از نمایندگان – در جلسه علنی بود ) بهر حال ایشان در برنامه صحبتشان نبود آقای دکتر یزدی بفرمائید .
دکتر یزدی – بسم الله الرحمن الرحیم . اعوذ بالله من الشیطان الرجیم. برادران وخواهران عزیز سلام علیکم اگر خاطر نمایندگان محترم باشد من چندین  بار در جلسات خصوصی و غیر علنی و یا رسمی به کرات این مطلب را عنوان  کردم که یااین مسائلی که آقایان مطرح می کنند مهم است و از اهمیت ویژه ای برخوردار است و بهمین دلیل است که دائماً مطرح می کنند خوب  ما حاضریم  یک جلسه وسیع  بگذارید همین بحثی را که الان بعضی ها عنوان می کنند فی البداهه ما چندین بار گفته ایم که آن را که حساب پاک است از محاسبه چه باک  یک جلسه  بگذارید  نه یک ساعت نه دو ساعت ، چندین ساعت وهر سؤالی که شما دارید مطرح بفرمائید و اجازه  بدهید واین امکان را به ما بدهید ما برای شما توضیح  بدهیم و یکطرفه  پیش قاضی نروید اینگونه برداشت های یک جانبه اینگونه برداشت ها واینگونه تهمت ها جز خسروزیان در دنیا و آخرت نصیب  گویندگانش نخواهد بود من نمیخواهم الان از نقل قول ها ومطالبی که به کرات  در روزنامه ها ویا سخنان این آقایان که در اینجا گفتند حالا نقل قول بیاورم .من نمی خواهم از مجله پیام شهید که آقای محمد منتظری منتشر میکرده است  در  اینجا اشاراتی  بیاورم و اسامی اشخاصی  را که مرتباً در آنجا اسم برده اند در اینجا  تکرار  بکنم من میخواهم بگویم  که این کارها جز خسران و زیان در دنیا و آخرت  هیچ منتیجه ای ندارد .اگر واقعاً مطلبی هست ابهامی هست ، هیچ اشکالی ندارد  دولت  موقت در بحرانی  ترین و حساسترین شرایط تاریخ  کشور ما روی  کار آمده است تمام نهادهای اداری و سیاسی و اجتماعی  ما در آن دوره  به هم ریخته است  خیلی طبیعی  است که برای شما نسبت  به بسیاری از این مسائل ابهام باشد و روشن نباشید  حق دارید که سؤال کنید ولی حق  توهین را ندارید حق قضاوت  یکطرفه را ندارید .میتوانید سؤال کنید و اگر واقعاً این مسأله  برای شما مهم است  یک جلسه بگذارید من امروز در حضور شما نمایندگان مردم در این مجلسی که  مظهر  عدل  علی است اعلام میکنم وبه تمام مردم ایران که صدای من را میشنوند من اعلام میکنم که ما حاضر هستیم در اینجا ویادر هر کجای دیگری هر مقدار  وقتی که لازم باشد بگذارید این مسأله امروز بصورت یک بحران عمومی شما  در کشور ما تبدلیش کرده اید بگذارید تا ما هم برای شما توضیح بدهیم به عنوان نمونع در همین مسأله ای که الان جناب آقای مهندس  بازرگان توضیح  فرمودند یکی از اتهاماتی که به امیر انتظام زده شده این است که لوازم مختلفی  را که مال ایران بوده است و آمریکائی ها میخواستند ببرند اجازه داده است که  ببرند . خیر این  دروغ  است مسؤول اینکار در فرودگاه مهر آباد در هفتاد تا هشتاد برگ اسناد مربوطه را به دادگاه ویژه انقلاب برده است . به آقای محمدی گیلانی تسلیم کرده است در آنجا …
احمد توکلی – آقای هاشمی ایشان دفاع از آقای امیر انتظام می کنند و  طبق ماده 66 حق ندارند وباید از خودشان دفاع کنند .
یکی از نمایندگان – به شما مربوط نیست (همهمه نمایندگان )
رئیس- آقای یزدی مراعات بفرمائید .
دکتر یزدی – چشم.
یکی از نمایندگان – آقای هاشمی تذکر بدهید .
رئیس-من تذکر دادم آقای یزدی از خودتان دفاع بفرمائید .
عابدین زاده – آقای هاشمی  ما به شما اعتراض داریم .
رئیس- بسیار خوب قبول کردم.
عابدین زاده – خیلی شل می گیرید .
دکتر یزدی- ملاحظه میفرمائید که از یک طرف می گویند وقت بدهید واز یکطرف دیگر من میخواهم بگویم که آقا من مسؤول فرودگاه بودم؟ مسوولیت فرودگاه زیر نظر معاون نخست وزیر در امور انقلاب بوده است و من دارم می گویم که این حرف هائی که می زنید درست نیست آن نامه ای که اینجا خوانده شد به آن صورتی که ایشان توضیح دادند درست نیست واین 78 صندوق دقیقاً تمامش باز شده است و صورت جلسه شده است ودر حضور نمایندگان مختلف دادستان  تهران نیروی هوائی ،سپاه پاسداران ،کمیته مرکزی انقلاب همه صورت مجلس شده است وبه مسؤولین مربوطه در نیروی هوائی تحویل داده شدهاست .
محمد علی منتظری – آقای هاشمی سپاه پاسداراندر آنموقع اصلا وجود نداشته  است . (همهمه نمایندگان )
رئیس- حالا شما در بین صحبت ایشان بحث نکنید .
دکتر یزدی – اما من در رابطه با دفاع از خودم آن چه را که آقای منتظری فرمودند واسم بردند که کسانی در این مجلس هستند که آن ها هم همین ویژگی ها را دارند وباید محاکمه بشوند و امریکائی هستند میخواهم یک  مطلبی را عرض بکنم اخیراً یک کتابی در امریکا منتشر شده است بنام (گروگان  خمینی ››یا‹‹در گرو خمینی ››یک عکسی در آن جا هست که من راجع به این شخص  توضیح میدهم (در این موقع دکتر یزدی  کتاب را بطرف نمایندگان گرفت) عکس امام،عکس مرحوم مطهری شهید، این وسط یک عکس دیگری است . این کاب را شخصی بنام رابرت در یفوس منتشر کرده است  ودر این کتاب میخواهد ثابت  کند که شعار نه شرقی،نه غربی پوچ است میخواهد ثابت کند که انقلاب  اسلامی ایران ساخته ومخلوق امریکا و انگلیس است و برای این که این را  ثابت بکند رفته است و دانه به دانه زندگی امام را از زمانی که در قم بوده است  بررسی کرده است و اشخاص مختلف را من جمله عکسی را که در اینجا چاپ کرده  است مطالبی می گوید که من فرصت مرور تمام مطالب این کتاب را ندارم قبل  ازاین که این شخص را معرفی کنم سندی را از اسناد منتشر شده دانشجویان میخواهم ‹‹یکی از نمایندگان – این دفاع از خودتان نیست ›› دفاع از خودم هست(رئیس – سعی کنید مربوط به مطلب باشد ) آقای هاشمی رفسنجانی این کاملا  مربوط به مطلب است (رئیس – من هم منتظر هستم ،تا ببینم که ارتباطش کجا  است ) برای این که این آقایانی کهاین حرف ها را بما می زنند یک سند  تا به حال نیاورده اند ارائه بدهند که ما قراردادی را با این خارجی ها  امضاء کرده ایم یا دیناری را چرتکه نینداخته رد کرده ایم ، قبول کرده ایم ، هیچ  ابدا بارها ما  گفتیم اگر این آقایانی که به ما این ایرادات   را می گیرند یک سند دارند که ما یک حقی  را از این ملت ضایع کرده ایم وبه دیگران برگذار کرده ایم بیاورند و ارائه بدهند بارها گفته ایم و الان هم داریم می گوئیم اما برای این که ثابت  بکنیم که برادر عزیز من دارند برای شما خط پیاده می کنند شیطان بزرگ یک  چهره ندارد چهره های مختلف دارد ویک چهره اش این است که از طریق این  حرف ها  ثابت بکند که این انقلاب ،یک انقلاب مستقلی نبوده،وبه همین دلیل  مهم است که این یک مطلب را برای شما بگویم .
اطلاعیه افشارگری  شماره 19 مورخه 17/9/85 از دانشجویان سندی است از سفارت امریکا در ایران به وزارت امور خارجه  واشنگتن .
گروهی به رهبری آقای روغنی در نظر دارند که یک کمیته بزرگی را بوجود بیاورند تا بتوانند رابط بین دولت موقت بازرگان وکمیته  امام خمینی  باشد امید است که تا تاریخ دهم مارس یعنی 19 اسفند 57 ( توجه بفرمائید تاریخش را 19 اسفند 57 هنوز دولت موقت همه کابینه اش تشکیل نشده است و هنوز  اصلا در این گونه مسائلی  صحبتی نبوده است ) ترتیب زمانی آن داده شود روغنی به مأمور سیاسی سفارت در صبح  پنجم مارس یعنی  14 اسفند گفت که وی در
آنجا مشغول تشکیل کمیته هماهنگی رابط بین دولت بازرگان وکمیته امام بودهاست او اظهار داشت که از تاریخ چهارم مارس یعنی 13 اسفند رابط بین دولت بازرگان وکمیته امام بسیار بد و خراب بوده است همچنین اظهار داشت که هم اکنون در بسیاری از مکان ها کمیته امام از دولت بازرگان اطاعت نمی کنند روغنی  به دنبال تشکیل دادن گروهی است که مشتمل بر 100 نفر در واحدهای 8 تا 10 نفره می باشد که در مسائل مشخص ومورد اختلاف مسؤول باشند روغنی از این افراد اسمی نمی برد ولی گفت که متشکل از عناصر معتبر و با نفوذی  است که از تمامی جناح های موجود در جنبش انقلابی که هدف اصلی این کمیته این است که کمیته امام را به خطی  بکشاند تا قدرت  بیشتری با دولت  بازرگان ارتباط و همکاری داشته باشند وی امیدوار بوده که تا تاریخ 9و 10 مارس یعنی 18و19 اسفند  سفری به قم بنماید تا ترتیب نهائی را بدهد . بقیه سند هم در همین ردیف است .سؤال من ایناست که من آقای روغنی را از نزدیک نمی شناسم اولین بار ایشان رادر پاریس موقعی که به دیدار امام آمده بودند دیدم و قبلاز آن هم اسم ایشان را شنیده بودم که زمانی که امام در آن  بار اول از زندان آزاد شدند چند ماهی یا چند هففته ای که من الان در خاطرم نیست در منزل آقای روغنی بودند چگونه بهتر از این میشود یک چنین انقلابی را مخدوش کرد ؟ که از بین  تمام اسنادی که در سفارت آمریکا تهیه  شده بود و آمریکائی ها ساخته بودند این اسناد را بگذارند قاطی سندهای دیگر که امروز در بیاید وبعد برود در پشت جلد این کتاب ،این عکس آقای روغنی که در کنار آقا انداخته اند این کتاب رادر میلیون ها نسخه چاپ کنند به زبان عربی ترجمه و چاپ بکنند در  دنیای  اسلام منتشر بکنند که ببینید این اطوره نه شرقی ،نه غربی باطل است ،این حرفها چیست ؟ مگر در این جهان ما کسی میتواند  بدون اجازه آمریکا و انگلیس و روس نفس بکشد ؟ این فلسفه  سیاسی وابستگی  کفر زده و شرک زده است نمیتواند بپذیرد کهدر جهان  بینی  توحیدی ، فلسفه سیاسی از موضوع استقلال حرکت میکند .
رئیس- البته آقای یزدی ارتباط این مطالب ضعیف است .
دکتر یزدی – آقای هاشمی رفسنجانی ارتباط دارد .
رئیس- طوری صحبت کنید که من مورد اعتراض واقع نشوم .
موحدی ساوجی – هیچ دلیل دیگری  غیر از این  کتاب نداشتی ؟
رئیس- آقای یزدی بفرمائید ادامه بدهید .
دکتر یزدی- اگر چنانچه شما بیائید و به من اتهامی بزنید البنیت علی المدعی این شما هستید که باید سند و دلیل بیاورید .اصل  در اسلام  آقای محترم برائت است ( رئیس – دو دقیقه دیگر وقت دارید )(یکی از نمایندگان درست است ) بنابراین این یک جریانی  است که ساخته شده است جوی است کهدر کشور ما ساخته شده است از بدو پیروزی انقلاب  برای مخدوش  ساختن این انقلاب ،مسأله ما مطرح نیستیم، من تنهااین حرف رادر اینجا نزده امدر سخنرانی های مختلف قبلی ام هم گفته ام کهاین حملاتی که به ما می کنند هدف ما نیستیم  اگر تنها هدف شخص من یا دیگری بوده جهنم ،بگذارید که اشخاص قربانی بشوند این اولین باری نیست کهدر دنیا انقلابی رخ  داده است و اینگونه مسائل مطرح  میشود من در این دو دقیقه وقتم میخواهم دادستانی را عرض کنم  شبی  که قرار بوده از پاریس به ایران برگردیم من حدود نیم ساعت یا سه ربع با امام خلوت کردمدر موقعی که امام پیشنهاد سفر  به پاریس  را پذیرفتند  شرط  و شروطی گذاشتند آن شب از امام سؤال کردم که آیا نظر شما تأمین شد ؟ راضی  هستید ؟ فرمودند ‹‹بله ›› پشت قرآنی که من داشتم به یاد آن روز چیزی نوشتند که من الان نمیخواهم آن را بخوانم . اما من آن شب از امام خداحافظی کردم بعد که به ایران آمدیم  یادم نیست یک روز یا دو روز بعد در مدرسه علوی امام فرمودند که شما آن روز  که خداحافظی  کردید من  را نارحت کردید گفتم هر طور که شما بفرمائید گفتند که تکلیف شرعی است باید که بپذیری  پذیرفتم در ظرف آن مدت 9 ماه پنج  بار پیش امام رفتم گفتم با این وضعیت و اوضاع و احوال چگونه میشود تکلیف شرعی  راانجام داد؟ استعفا دادم امام فرمودند که تکلیف  شرعی است همانگونه  که باید نماز بخوانی مگر میشود که از نماز خواندن  استعفا  داد؟ ماندم و چیزی نگفتم در ظرف این مدت دو سال  احمد آقا دوبار به من گفتند که آن حرفی که شما آن شب در پاریس  به اامام زدید  امام را ناراحت کرده است (رئیس – وقت تان تمام است ) چند ثانیه دیگر تمام میشود . چند وقت پیش پاسخ این را که  چرا من از امام خداحافظی کردم خدمت ایشان عرض کردم و گفتم که تجربه همه انقلابات دنیا نشان میدهد که بعد از پیروزی انقلاب ، انقلاب اول فرزندان خودش را میخورد ومن مایل نبودم که مشمول این بشوم میخواستم بروم ودر بین مردم قلندری بکنم میدانستم و بسیاری از کسانی هستند که میدانند ومن به آن ها گفته بودم که خیلی ساده است در حاشیه نشستن وارددادن  در حاشیه نشستن و انتقاد و ایراد کردن تا در میدان ودر صحنه بودن، برمن از این اتهاماتی که شما بمن بزنید هیچ ترس و  نگرانی  ندارم شما را بخدا واگذار میکنم شما یک دلیل ندارید یک بینه ندارید ،یک سند ندارید . صرفاً اتهام است واگر شما نتوانید این اتهام خودتان را ثابت  بکنید میدانید که د ردادگاه شرع شما باید تعزیر بشوید  به خاطر اتهام ناروائی که زده اید (رئیس – وقت تان تمام است ) بنابراین من مجدداً خواهش خودم را تکرار میکنم که یک جلسه علنی وسع ، یا در  اینجا یادر رادیو تلویزیون بگذارید وهر سؤالی و هر ایرادی و هر سندی  دارید بیاورید  و بگذارید مردم آگاه بشوند نگذارید که مردم متحیر بشوند ودر اثر این تحیر به حالت انفعالی برسند ودیگر بروند ودر خانه هایشان بنشینند شما دارید با این اتهامات ناروای خودتان اینکار ار می کنید والسلام  علیکم و رحمت الله .
خلخالی- آقای هاشمی در رابطه با سخنان ایشان بنده وقت میخواهم .
رئیس- وقت تمام است دیگر . حالا سه نفر دیگر از آقایان مانده اند ومن بخاطر این که آقایان اعضای شورای نگهبان را زیاد معطل نکنم از آن ها تقاضا  میکنم که وقتشان را به وقت دیگر موکول کنند .
مجید انصاری- ما مخالف هستیم آقا امروز شما از اول مجلس حق اکثریت  را ضایع کردید و به آقای دکتر یزدی امتیاز دادید .
موحدی ساوجی – به شرط این که دفاع از اتهامی که به آن ها اهانت شده است بکنید .اینجا که تریبون افکار و عقاید نیست ( همهمه نمایندگان )
آقا محمدی – ما اینجا اکثریت و اقلیت نداریم ،در حکومت اسلامی اکثریت نیست .
 صباغیان – آقای هاشمی  چون مطالب من هم در رابطه با مسایل آقایان هست اجازه بفرمائی یک ربع صحبت کنم .
رئیس- البته چون حق شما است من نمیتوانم که این حق را بشماندهم وباید شما بیائید البته خواسته من این بود حالااگر میخواهید بیائید ولی از آقای  پرورش و آقای هادی من تقاضا میکنم که اصرار نکنید یک روز دیگر و یا وقت دیگر  صحبت کنند .
صباغیان – بسم الله الرحمن الرحیم . خیلی خوشحالم که اینوقت در موقعی داده شده است که با حضور اعضای محترم شورای نگهبان هم هست طبیعتاً چون اتهامات  وارده از طرف آقای منتظری به شخص من بوده است طبیعی است برخلاف اعتقاد  درونی ام مجبورم مقداری از خودم دفاع کنم در وقت دفاع از خود یک انسان بطور اجبار مطالبی را میگوید که من خودم اعتقاد ندارم که باید آن مطالب را بگویم چون مربوط به خودم میشود وباید دفاع از خودم بکنم ولی بناچار میگویم در سه قسمت کوتاه چون سه اتهام بزرگ زده شده است مطالب را در وقت قانونی  مجلس به عرض حضار محترم میرسانم .ابتدا مسأله کردستان همان طور که اطلاع دارید هیأتی بنام هیأت ویژه دولت برای امور کردستان از طرف هیأت دولت انتخاب شد ومورد تصویب شورای انقلاب قرار گرفت .
رئیس- آقای صباغیان شما میتوانید درمورد آنچه که در مجلس بشما گفته شده است دفاع کنید ایشان چه گفتند ؟
 صباغیان – البته درست است  بعد از قسمت های مربوط به آقای …
رئیس- غیر از آقای منتظری اگر کسی چیزی گفته است آن ها حق ایجاد نمیکند آنچه را که ایشان در مذاکره رسمی گفته اند دفاع بفرمائید .
صباغیان – ایرادی ندارد .
رئیس- توجه بفرمائید من مایلم که حقایق روشن بشود اما طوری نباشد که من از طرف همه مجلس مورد اعتراض واقع بشوم که تو داری باج میدهی.
صباغیان – خوب صحبتی نیست ،اگر قرار  براین باشد این مطلب که خیلی مهم است فقط بطور مختصر از آن رد میشوم و تقاضایم این است که ما کارنامه مشخصی در دوران این هیأت بوده است و تاکنون هم بازگو کردنش را با اینکه هم امکان مصاحبه وهم امکان نوشتن آن بوده است به نفع انقلاب نمیدانیم که بگوئیم ولی اگر مجلس بخواهد خواهش مان این است که یک جلسه بگذارید برای همیشه این مطلب در جلسه غیر علنی گفته بشود اگر مجلس صلاح دانست  به اطلاع رسانده بشود بنابراین از این قسمت میگذرم . چون قصد داشتم که یک توضیح بدهم که مورد اعتراض آقای توکلی که به آقای هاشمی  اعتراض می کنند قرار نگیرم .
رئیس- همه مجلس اکثراً این عقیده را دارند  اشکال وارد است .
صباغیان – ایشان به زعم  خودشان اعتراض قانونی میفرمایند که این حق را هم دارند .
توکلی- آقای هاشمی بنده تذکر آئین  نامه ای دارم که معلوم بشود که به زعم من نیست .ایشان اسم آوردند از من توهین کردند من هم باید یکربع حرف بزنم طبق مادة 66 آئین نامه .
صباغیان – آقا اهانت که نیست بهر حال این تصمیم با آقای رئیس است . مسأله دیگر که باز مجدد اعلام میکنم ک ناراحت از توضیح آن هستم ولی باز هم عکس هائی است که از من …
رئیس- این ها را که نگفتند .(همهمه نمایندگان )
صباغیان – آقای منتظری نشان دادند،آقای منتظری بلند کردند .
خانم طالقانی – ما هم دیدیم آقا .
رئیس- آقای صباغیان ایشان در پائین مجلس هر کاری که کردند حساب  نیست آن چه در مذاکرات مجلس است حساب است اگر شما اینطوری کنید ماباید تمام کسانی  را که از آقای  معین فر شکایتی دارند بیاوریم اینجا صحبت کنند (همهمه نمایندگان )اقای صباغیان خواهش میکنم مجلس  را متشنج نکنید .
صباغیان – آقای هاشمی من چندین بار از شما خواسته ام . عکس ها که  دیگر مربوط به خودم است ، شما نمی خواهید که من از خودم رفع اتهام بکنم ؟
 رئیس- در حد این حق قانونی تان .
صباغیان – آخر این عکس را آقای منتظری آورد و بلند کرد و در اینجا گفت واقعاً برادران نماینده باید بشناسند .
رئیس- این مربوط به اینجا نبود داخل مجلس بود .
یکی از نمایندگان – آقای هاشمی ایشان فقط میتوانند آنچه که درباره خودشان مطرح شده است بگویند .
 رئیس- لطفاً شلوغ نکنید، من دارم تذکر را میدهم از آقای صباغیان هم خواهش میکنم ملاحظه کنند . بفرمائید ادامه بدهید .
صباغیان – آقای رئیس مجلس در مورد عکس ها هم بدلیل اینکه آقای  منتظری جدای از مجلس این عکسها را نشان داده اند می گویند که آئین نامه این اجازه را نمیدهد .
 رئیس- حق همین است .
صباغیان – ببینید آقای هاشمی ممکن است من یک خواهش بکنم که  اگر مجلس قبول دارد که من راجع به عکس توضیح بدهم شمااین را از مجلس بپرسید .
رئیس- خلاف آئین نامه است . مجلس دارد اعتراض میکند .(عده ای از نمایندگان – عکس ها را توضیح بدهید ).
صباغیان – میگویند که عکس  ها را توضیح بده.
آیت – مجلس قبول دارد .
رئیس- اگر آقای آیت باشند که  مجلس قبول دارد واگر بقیه باشند که نه .
آیت – عکس را نشان دادند ومن فکر میکنم ایشان حق داشته باشند جواب بدهد .
آقا محمدی – چرا شما به آقای آیت تذکر نمی دهید . (همهمه نمایندگان )
منتظری- آقای هاشمی راجع به عکسها من گفتم اجازه بدهید توضیح بدهند .
رئیس- آقای صباغیان راجع به آن چه که بشما گفته اند دفاع  دفاع کنید .من برای این که شنوندگان مجلس هم اطلاع پیدا بکنند از آقای توکلی میخواهم که متن آن ماده را بخوانند .
توکلی- ‹‹مادة 66آئین نامه قانونی است که بتصویب دو سوم نمایندگان مجلس رسیده است واین زعم  من نبود که آقای صباغیان فرمودند صراحت مادة 66 این است .‹‹ اگر در ضمن مذاکره صریحاً یا تلویحاً نسبت سوئی به یکی از  نمایندگان داده شود یا عقیده و اظهار او را بر خلاف جلوه دهند و نماینده مذکور  برای رد  آن نسبت  یا رفع اشتباه در همان جلسه  اجازه  نطق بخواهد بدون رعایت  نوبت تا 15 دقیقه اجازه نطق داده میشود .
تذکر بدهم که اگر قرار باشد که اهانت هائی که نمایندگان ( یک نماینده ممکن است عصبانی بشود و چیزی به نماینده دیگر بگوید ) غیر از زمان مذاکره هیچ  حقی برای نماینده مورد اهانت ایجاد نمیشود چون اگر چنین باشد آقای  قاسمی و بسیاری از نمایندگان که دیروز از طرف آقای معین فر مورد اهانت واقع شدند حق دارند که از خودشان  دفاع  کنند ولی رئیس مجلس  به آن ها هم حقی نداده است .بنابراین آقای صباغیان هم حقی ندارد که در این خصوص صحبت کند .
رئیس- آقای صباغیان باید در موردهمان چیزهائی که آقای منتظری گفتند صحبت کنند .
صباغیان – ولی من امیدوارم که درمورد همه به همین ترتیب موبه مو آئین نامه مجلس  رعایت بشود .
رئیس- اگر رعایت نمیشد  که شما سه بزرگوار یک ساعت وقت مجلس را نمی گرفتید چرا سوء استفاده می کنید .
صباغیان – میگویم آقا این حقی است که من باید از خودم دفاع کنم .
رئیس- شما 5-6 دقیقه از وقت  تان را خارجاز برنامه حرف زدید و حرف هایتان را هم زده اید حالا باز هم یک چیزی از من طلبکار هستید .
صباغیان – با توجه به مطالبی که آقای منتظری گفتند و اعتقاد داشتند که باید کسان دیگری هم محاکمه بشوند دقیقاً من به عنوان یک فرد کوچکی  کهدر این  مملکت هستم ودرانقلاب هم نقشی بسیار بسیار کوچک داشته ام این آمادگی  را دارم ،دقیقاً در دادگاه ملت محاکمه   شده و هر رأیی  که صادر بشود به آن رأی  تن در بدهم  ولی مطالبی که تنظیم کرده بودم به زعم خودم در پاسخ مطالب آقای محمد منتظری  بود وبه تخیص  آقای رئیس نبود . تسلیم  هستم ولی این را فقط یادآوری میکنم که میدانید اگر هر کسی یک صحبتی میکند ویک پرونده مشخصی  دارد ویک مسیر خاصی را میرود ولی اگر کسی صحبت هائی بکند و هر روز  این صحبت ها یک نوسان خاصی داشته باشد ویک جهت  خاصی را بگیرد مردم شهید پرور ما خیلی آگاه هستند . خیلی خوب تشخیص میدهند بارهانشان داده اند که میزان  رأی آنها است چندین  بار آزمایش شده است . با همین رأی مردم  است  که من افتخار نمایندگی مردم تهران را پیدا کرده ام با تمام کارشکنی ها . یک خط مشخصی  سیاسی است . ولی شما میدانید  کسیکه به من این اتهام را زده است ، مردم میدانند او چه گفته است . در  مصاحبه هایش در سخنرانیهایش به چه کسانی توهین کرده است .یک روز صحبت از آقای دکتر بهشتی می کند یک روز صحبت از آقای مهندس  غرضی  می کند یک روز صحبت از آقای مهندس بهزاد نبوی می کند ویک روز صحبت از دکتر یزدی  می کند ویک روز صحبت از من می کند . مشخص است که چه نوع صحبتهائی در گذشته  شده است ومعلوم است و قشنگ پدر بزرگوارشان حضرت آیت الله منتظری  فرمودند که ناشی از کسالت است ( عدهای از نمایندگان – اهانت نکنید ) و این کسالت غیر از این حرف ، بقیه بادران هم که در ارتباط نزدیک بودند این مسأله  را تأیید کردند و باعث خوشحالی  من بود چون بایشان علاقه  دارم و ایشان را می شناسم واز مبارزات ایشان درخارج از کشور اطلاع دارم در حالیکه ممکن بود ایشان من را نشناسد .  خوشحال بودم که بعد از یک مدتی آن ناراحتی  برطرف شده است . و سلامت حاصل شده است ولی تعجب  کردم با مطالب دیروزشان مثل اینکه …
رئیس- این هم یک نوع اهانت جدیدی است .
ناطق نوری – آقای هاشمی این مطالب توهین است ؟
معادیخواه -  توهین به مردم نجف آباد است .
 کروبی- آقای هاشمی شما می گوئید دفاع می کنند آیا این مطالب دفاع است ؟
صباغیان – اگر قرار بر این است که صحبت نکنم …
رئیس- دفاع است .
کروبی- آقای هاشمی این دفاع است ؟ اگر دفاع است مطرح کنند .
معادیخواه – توهین به مردم نجف آباد است که 98% آنها به ایشان رأی دادند .
صباغیان – شما توهین تصور کنید مطالب را …
 رئیس- آقای صباغیام سه دقیقه از وقت شما باقی مانده است .
کروبی- آقای هاشمی در دادگاه امیر انتظام 150 فقره ترجمه اسناد سفارت دیده شده است .ایشان از مدارک لانه جاسوسی حرف بزند .
رئیس- آقای کروبی بفرمائید بنشینید . مطلبدارد تمام می شود شما می خواهید دوباره یک مسأله جدید درست کنید . آقای صباغیان بفرمائید ادامه بدهید .
ناطق نوری- ما هم ناراحت  نیستم بفرمائید ادامه بدهند .
صباغیان – آقای هاشمی این درست است که هر کسی بخودش اجازه صحبت بدهد؟ ولی ما در موقع صحبت دیگران سکوت کردیم …
رئیس- در وقتی که آقای منتظری مطالبشان را می گفتند شما هم نشسته بودید و الله اکبر می گفتید  همین است .
صباغیان – آقای هاشمی آیا در هنگام صحبت آقای منتظری من کلامی گفتم ؟ چرا دیگران بخودشان این اجازه را می دهند که در وسط کلام من صحبت کنند ؟
رئیس- آقای صباغیان سه دقیقه وقت دارید ادامه بدهید .
صباغیان – ولی من دیدم صحبتهای ایشان بر خلاف دستور امام است . بر خلاف فرمان  امام است . ایجاد جو و تشنج را بما نسبت می دهند . ولی شما نمایندگان شما مردم ایران قضاوت کنید آیا جو را ما ساختیم ؟یا چیزهائی که اصلا مطرح نبوده است مجدداً بیاید در اینجا و مطرح شود ؟آیا اینجا فرصت نبود ؟
قره باغ- آقای هاشمی من اخطار قانونی دارم .
صباغیان – من بارها به آقای منتظری خودم شخصاً گفتم اگر مطالبی دارند
قره باغ- آقای هاشمی من باید اخطار را بگویم .
رئیس- نوبتتان که رسید بگوئید .
قره باغ- آقای هاشمی !اخطار است به نوبت کاری ندارد .
رئیس- عیبی ندارد . اخطارتان را می توانید  بعد بگوئید .
صباغیان – وسط صحبت که نمیشود .
رئیس- آقای قره باغ دو دقیقه صبر کنید صحبت ایشان تمام بشود آنوقت بگوئید .
 کروبی- آقای هاشمی جورا روزنامه میزان علیه دادگاه درست کرد آقای مهندس صباغیان میخواهد دروغ بگوید مگر روزنامه میزان را بازداشت نکردند؟ جورا آنها درست کردند علیه دادگاه که امیر انتظام را نجات بدهند
رئیس- آقای کروبی چرا شلوغ می کنید ؟ مگر نمیخواهید مجلس به کارش ادامه بدهد .
کروبی- جورا  علیه  دادگاه آنها درست کردند که آقای امیر انتظام را نجات بدهند .باز هم علیه دادگاه کار میکنند آیا ماجودرست کردیم ؟
رئیس- بفرمائید بنشینید  تمام شد .
 خلخالی-  محاکمه دولت موقت است .
قره باغ آقای صباغیان ….
رئیس- آقای قره باغ بفرمائید بنشینید .
 کروبی- آخر چرا دروغ می گویند ؟ روزنامه میزان علیه دادگاه چه مطالبی مینوشت ؟ دیروز دادگاه تذکر داد که دروغ ننویسی ، روزنامه میزان از کیست ؟
رئیس- آقای کروبی بفرمائید بنشینید . آقای صباغیان باز هم دو دقیقه وقت دارید که ادامه بدهید .
صباغیان – توجه فرمودید که در مقابل هر کلام صحبت اینطور  ناراحت می شوند . برادر عزیزمان آقای کروبی در وسط صحبت حرف  می زنند ولی باز ایرادی ندارد من از آقای منتظری شخصاً خواهش کرده بودم که اگر مطلبی  هست با من مطرح کنید . اگر اعتقاد داشته باشید که مطالبی که من میگویم خیلی از مسائل برایتان روشن بشود . حالا باز هم اعلام می کنم اگر مسائلی وجود داشته باشد و شما عنوان کنید ما بشما پاسخ می دهیم واین پاسخ بین من و شما خیلی بهتر مسأله را حل می کند تا شما بیائید  پشت  این تریبون صحبت کنید و آئین نامه هم این اجازه را بمن داده است که در دفاع از خودم  به صحبت خود ادامه بدهم .باز هم آماده ام و اعلام می کنم که اگر من به عنوان پرونده های گذشته ام هر کسی در زندگیش یک پرونده دارد . من از بیست سال قبل از انقلاب  ودر سال پیروزی انقلاب و از روز اول انقلاب تا به امروز ضمن اینکه خطا داشته ام آماده ام در دادگاه ملت هر محاکمه ای را که تعیین کنند  صحبت کنم و شما نمایندگان رادر هر کجا  و بهر ترتیبی که بفرمائید آماده پاسخگوئی مطالب خواهم بود . متشکرم .
رشیدیان – رکوع در برابر هویدا را جواب بدهد .
رئیس- یک بخش از کسانی که وقت گرفته بودند الحمدلله که تمام شد .متأسفانه آقای صباغیان آخرش هم بمن گفتند که من با تشخیص خودم گفته ام خارج از موضوع است . البته این حق رئیس مجلس است ولی شما می دیدید که از اطراف مجلس  چقدر اعتراض وجود داشت . و آئین نامه را خواندیم .
ازاین ببعد اگر چنین  حادثه ای  پیش آمد آقایان خودشان را از پیش آماده کنند کهدر همان موضوعی بیایند دفاع بفرمایند . آقای مهندس بازرگان تا حدودی در همین خط بودند . آقای  دکتر یزدی  زیاد کنار رفتند . آقای صباغیان قسمت اول  صحبتشان کنار بود من تذک دادم ودر آخر برگشتند باز از آقای منتظری بصورتی اسم بردند و آقای منتظری دوباره نامه نوشتند و تقاضای یک ربع وقت کرده اند منتها در آئین نامه این نیست که اگر نماینده بعدی هم آمد چیزی گفت در دفاع از او باز وقت بدهیم این تسلسل تا آخر جلسه خواهد بود .البته طبق آئین نامه در مذاکره است و اهانتی شده است . و نسبت مرضی دادند و نسبت مسائلی دادند که اینها را باید بررسی کنیم اگر چنین حقی برای ایشان بود مادر هیأت رئیسه مطرح و رسیدگی می کنیم .
شاهچراغی- در شرایطی که امام برای حساس ترین کار ایشان را منصوب می کنند حق ندارند اینطور قضاوت کنند .
رئیس- از آقای دکتر هادی و آقای پرورش هم من خواهش می کنم ازاین بحث بگذرند همه اش  که نمی شود وقت مجلس را به این بحث گذراند .
حججی- آقای هاشمی ایشان به آقای منتظری اهانت نمی کنند به شخص رهبر  انقلاب  اهانت می کنند  وقتی که امام ایشان را بعنوان نماینده خودشان  در یک هیأتی تعیین کردند اهانت بایشان اهانت به امام است . اهانت به انقلاب است .
یکی از نمایندگان – آقای هاشمی حرف آیت الله منتظری تحریف شده است  باید بررسی شود .
 رئیس- بسیار خوب . آقای مجید انصاری نامه ای نوشته اند و به روش من اعتراض کرده اند که من عرض کردم این آئین نامه است که تحمیل کرده است .
حججی- طبق قوانین اگر کسی به رهبر انقلاب اهانت کند ، این اهانت به رهبر انقلاب است .  تنها اهانت به آقای منتظری نیست . به مجلس هم اهانت  کرده است به انقلاب اهانت کرده است به اخطار شما اهانت کرده است .اینکه  مجلس نشد .
رئیس- بسیار خوب  بفرمائید . بنشینید . کافی است . حرفتان را گفتید کافی است . چرا بی نظم حرف می زنید ؟
حججی- آقای هاشمی این که درست نیست هر کسی بیاید هر چه بدهانش  رسید بگوید .
 رئیس- خواهش می کنم بفرمائید بنشینید آقای الویری اولین دستور را مطرح کنید .
5- ادامه بحث پیرامون گزارش کمیسیون قضائی مبنی بر رد لایحه توقف اجرای احکام ودستورهای اجرائی دادگاههای صالحه و مراجع  ثبتی در مورد اسناد اجاره محلهای مسکونی مشمول قانون روابط موجر ومستأجر
منشی- دنباله برنامه جلسه گذشته  در مورد گزارش کمیسیون امور قضائی مبنی بر رد لایحه توقف اجرای احکام و دستورهای اجرائی دادگاههای  صالحه و مراجع ثبتی در مورد اسناد اجاره محلهای مسکونی مشمول قانون روابط موجر ومستأجر .
رئیس- من یک توضیح کوتاهی بدهم .دیروز مخالف وموافق صحبت کردند که باید بعد از پیشنهادها صحبت می کردند چون شور دوم است . دیگر صحبت مخالف وموافق نداریم فقط دو پیشنهاد داشتیم این دو پیشنهاد را مطرح می کنیم لایحه هم آنقدر  اهمیت ندارد چون حداکثر پنجاه  روز فرصت برای اجرای  این لایحه مانده است .
پیشنهادات را مطرح کنید تا بعد برای لایحه  رأی بگیریم . آقای محمد خامنه ای تذکری دارند بفرمائید .
 سید محمد خامنه ای – بسم الله الرحمن الرحیم . آقای هاشمی توجه بفرمائید .این لایحه که یک نوبت رد شده بود ودر مجلس ،کمیسیون را به رسیدگی  موظف کردند بنظر من طبق آئین نامه میبایستی  ما پیشنهادات را می گرفتیم و علی رغم مخالفت اولیه مان به آن ها ترتیب اثر می دادیم . ولی …
رئیس- پس تذکر به کمیسیون خودتان است .
سید محمد خامنه ای – ادامه دارد اجازه بفرمائید تا عرض کنم . یک شکل خاصی در روابط کمیسیونها با لوایح پیش آمده است که من از آقایان  شورای  نگهبان خواهش می کنم که توجه بفرمایند .این مسأله ای است که باید  بررسی کنیم این مرحله دوم را ما نتوانستیم به وظیفه  خودمان عمل  کنیم وبه پیشنهادات ترتیب اثر بدهیم .بلحاظ  اینکه آن را مخالف شرع و مخالف اصل 4 قانون اساسی تشخیص دادیم .اگر اشکال کمیسیون قضائی  در مرحله دوم درست  باشد طرح پیشنهادات و تأثیر آن در اصل لایحه  هم در جلسه بی اشکال نیست  عقیده من این است که به یک رویه جدیدی احتیاج  دارد و شورای  نگهبان باید نظر بدهند قبل از اینکه پیشنهادات پذیرفته بشود برایاینکه اصولا بعد از اینکه یک مرحله  قانونی مثل  کمیسیون نظر داد که بر خلاف اصل 4 قانون اساسی و بر خلاف شرع است اصل طرح و قبول پیشنهادات و بحث در آن  از نظر وجهه ای هم بی اشکال نیست .ویک شکل خاصی از قضیه است .در این مورد باید یک رویه ای ایجاد کنیم .
رئیس- چون ایشان تذکر دادند من عرض می کنم که قضیه از این قرار بوده است که کمیسیون قضائی در شور اول هم رد کرده بود ولی مجلس رد کمیسیون قضائی را وارد ندانست و کلیات آن را تصویب کرد . وقتی که برگشت ، همانطوریکه ایشان اشاره کردند کمیسیون باید وظیفه اش راانجام بدهد ولی  باز هم نظریه رد داد . اما چون کمیسیون مسکن نظریه قبول  داده است و اگر هم نداده بود خود مجلس چون کلیاتش را تصویب کرده است باید روی جزئیات  آن هم بحث کند ماناچاریم بحث کنیم . و پیشنهادها هم در مجلس رسیدگی  می شود دو پیشنهاد هم بیشتر نیست رسیدگی می شود . منتها بدلیل اینکه  پنجاه روز بیشتر وقت باقی نمانده است برای آخر مدتی که تعیین شده است تقاضای  نماینده دولت این  است که لااقل سه ماه دیگر هم اضافه بشود . که روی این  هم باید یک فکری بکنیم .
آقا محمدی – اخطار قانون اساسی دارم .
 رئیس- آقای آقا محمدی بفرمائید .
آقا محمدی- بسم الله الرحمن الرحیم . طبق قانون اساسی تشخیص اینکه شرعی است یا نه، وانطباق آن بااحکام اسلام و قانون اساسی با شورای نگهبان پس از تصویب مجلس است . من تقاضا می کنم  برای آخرین بار به کمیسیون  قضائی اخطار بفرمائید کهاین آقایان رأی خودشان را بر مجلس تحمیل نفرمایند . چون در مجلس فقهای بسیاری هستند و پنج نفر یا ده نفر در آنجا حق ندارند رأی خودشان را بر مجلس تحمیل بفرمایند . خواهش می کنم تذکر بفرمائید و توبیخشان  بفرمائید که از این ببعد فقط بررسی کنند چون مجلس بان رأی داده است .
موسوی تبریزی- بعنوان مخالف دارد صحبت  می کند . تذکر آئین نامه ای  نیست .
رئیس- این تذکر قانون اساسی نبود چون شما به روال کار مجلس باید . تذکر می دادید ولی شما بحرف آقای خامنه ای اعتراض داشتید .
آقا محمدی – بدلیل اصل چهارم آنها رسیدگی نکرده اند .
رئیس- دیگر از این نوع تذکرات ندهید چون به آن آقایان اعتراض داشتید  نه به مجلس . بنابراین شما دیگر از این نوع تذکرات ندهید . پیشنهاد آقای رحمانی مطرح است آقای رحمانی بفرمائید .
رحمانی- سه پیشنهاد حذف دارم که تقدیم کرده ام .
رئیس- پیشنهادهای ایشان را بخوانید .
منشی- آقای رحمانی سه پیشنهاد حذف دارند :
 منشی-  حذف کلمه :‹‹آخرین بار ››
پیشنهاد دوم – حذف تبصرة3
پیشنهاد سوم – حذف :‹‹مستأجر  مکلف است ظرف این مدت جهت  تعیین تکلیف بدهی معوقه مراجعه نماید والا حکم تخلیه اجرا خواهد شد .››
 رئیس- برای هر سه پیشنهادتان توضیح بدهید تا مخالف وموافق صحبت  کنند .
رحمانی – بسم الله الرحمن الرحیم . کلمه :‹‹برای آخرین بار›› باید حذف  شود از این جهت تقاضای حذف  کرده ام که دولت با توجه به وضع کشور ، مصالح را در  خودش در نظر می گیرد  و بعد به مجلس می فرستد که مجلس  هم با توجه  به اینکه  نمایندگان محترم از تمام کشور در اینجا جمع شده اند و تنها بحث این نیست که  بخواهیم احکام اسلام را با عناوین اولیه مطرح کنیم . اینکه منکری ندارد . وبماهو هومعلوم است . اولا و با لذات احکام بصورتی نیست که نمایندگان یا مسلمانان از آنها اطلاع داشته باشند . از جمله این لایحه را که به مجلس داده اند منظورشان این بوده است که مصالح  کشور را مخصوصاً در این موقعیت  در نظر بگیرند  که اگر مستأجرین  توانائی نداشتند که ما الاجاره  را بپردازند یا بصورت دیگر  و دادگاه همدر مورد آنها احکام  تخلیه  را صادر کرده است ، عده زیادی از این مردم معقول نیست کهاز خانه های خودشان اخراج  بشوند و بیرون بیایند وباید انقلاب  و مصالح  مملکت  درنظر مااز همه چیز اهمیت  بیشتری داشته  باشد والا(الناس مسلطون  علی اموالهم ) مفادش را همه می دانند . (لاتاکلوا اموالکم بینکم بالباطل ) چیزی نیست که کسی منکر آن  باشد  وما هم کهدر اینجا اجتماع کرده ایم اجتماع نکرده ایم که احکام اسلام  را فقط  با توجه به عناوین اولیه در نظر بگیریم .باید مصالح کشور رادر نظر بگیریم .وباید  بدانیم اسلام دینی است که (اکل  میته ) در مخمصه را هم اجازه می دهد .بنابراین ، دولت با توجه به سیاست مملکت نظرش بر این بوده است که در این موقعیت ارفاقی شده باشد .اگر مااین لایحه  را تصویب کنیم واین کلمه  برای  آخرین بار ) حذف نشود بنفع مستضعفین و افرادی که درگیر با نداشتن خانه هستند نخواهد بود وحال آنکه این لایح بخاطر طرفداری از افرادی که دارای  خانه  نیستند به مجلس آمده است . بنابراین پیشنهاد دادم که کلمه  برای آخرین بار )  حذف بشود که اگر ما باری را از دوش آنها بر نداشتیم با تصویب این لایحه راه مجلس ارائه داده باشد .این بود که عرض کردم کلمه  برای آخرین بار ) را حذف کنیم که اگر صلاح باشد و این لایحه هم رد شد دولت بتواند پس از چند ماه دیگر این کار ار انجام بدهد .
رئیس- متشکر .
موحدی ساوجی – آقای هاشمی این پیشنهاد باین شکل در این برگ که چاپ شده است  نیست
 رئیس- پیشنهاد حذف است اینجا بود خواندیم .
منشی- آقای معادیخواه موافقید یا مخالف؟
معادیخواه – مخالف هستم .
منشی- آقای معادیخواه بفرمائید .
معادیخواه – بسم الله الرحمن الرحیم . قبل از مخالفت یک تذکر  آئین نامه ای دارم مادة 66 آئین نامه است  که وقت زیادی از مجلس را امروز گرفت در آن ماده  آمده است که : اگر کسی تصریحاً یا تلویحاً به نمایندگان …
رئیس- خارج از موضوع است .
معادیخواه – اجازه بدهید تذکر آئین نامه قبل از بحث مقدم برهر چیزی  است .
رئیس- تذکر آئین نامه ای مربوط بمادة 66 است حالا کهدر اینجا آن ماده مطرح نیست .
معادیخواه – بنده این الان  بعنوان …
رئیس- در همان موقع می بایست می فرمودید . الان که وقت طرح آن  نیست . حالا ما دستور جلسه را مطرح کرده ایم .
معادیخواه – آیا تذکر آئین نامه ای مقدم است یا نه ؟
رئیس- نهدر هر موضوعی . در موضوع مورد بحث مقدم است .
معادیخواه – در همین جلسه به بنده تلویحاً اهانت شده است تقاضا دارم  باید ….
رئیس- تقاضا بکنید .اشکالی ندارد اما اینکه تذکر آئین نامه ای نیست .
معادیخواه – چون اگر نمایندگان مردم یک مریض را انتخاب کرده اند که بعداً عرض خواهم  کرد . در این معنا قاعده  الضرورات  تببیح المحاظیر)
 رئیس- (المضرورات تببیح المحظورات ) خوب  بفرمائید .
معادیخواه – در این شرائط اگر آدم چیزی بیادش بماند تعجب است . اگر یادش برود که طبیعی است  مفهمو ومحتوای این اصل که براساس آن است  که مجلس بایک کار بی قاعده موافقت می کند یعنی اینکه دستور محاکم ما متوقف بماند این یک کار طبیعی و با قاعده ای نیست .این یک کار بی قاعده ای است ولی بخاطر ضرورت ومحظورها به این کار خلاف قاعده تن دادیم اما این اصل با یک اصل دیگری تکمیل می شود که آن اصل این است که :
(الضرورات تقدر بقدرها) ضرورتها باندازه مشخص خودش اندازه گیری می شود ودر همان حد محدود می شود . معنای اینکه اکل میته جایز است این نیست که انسان بنشیند ویک شکم کباب گوشت مردار را بخورد اما بقدر  نجات از مرگ و بهمان اندازه ایکه ضرورت است جایز است بخورد . بنابراین اینکه ما برای همیشه این امکان را بدهیم که دولت از مجلس تقاضا کند که احکام محاکم  قضائی متوقف بشود درست نیست .این باعث می شود که قوه قضائیه در این معنا مسامحه کند ما همین الانن  که اگر این لایحه تصویب شود وشاد هم تصویب  شود وشورای  نگهبان آن را خلاف  بداند که مسأله  دیگری است ولی اگر این  لایحه تصویب شد و شورای نگهبان هم مخالفت نکرد آخرین باری است که بدولت و قوه قضائیه  در مورد کسانیکه تخلف می کنند ومنزل مردم  را خالی نمی کنند وحق هم ندارند و نام مستضعفین  را سپر تجاوزها و بی قاعدگی ها قرار دهند ،اگر مااین کار را انجام دهیم که دیگر مملکت نمیشود و سال حکومت قانون دیگر معنائی نخواهد داشت .بنابراین من بااینکه این کلمه آخرین بار ) حذف شود شدیداً مخالفم .
منشی- آقای صباغیان بعنوان موافق بفرمائید .
صباغیان – بسم الله الرحمن الرحیم .در مرحله اول سوالم این است که  لابد مصوبه کمیسیون مسکن و شهرسازی الان مطرح است ؟
رئیس- بلی همین طور است صباغیان – با توجه باینکه مصوبه کمیسیون مسکن وشهرسازی که دو  تخصیص به لایحه قبلی زده است : یکی اینکه کسانیکه تنها واحد مسکونی آنها است حق دارند که حکم تخلیه در مورد آنها اجرا بشود ویا کسانیکه در مناطق جنگ زده باشند ، تشخیص مناطق جنگ زده هم بعهده هیأت دولت گذاشته شده است .وبا توجه به زمان کمی که از تصویب این لایحه مانده است و بفرض اینکه پیشنهاد سه ماه اضافه شدن را هم بپذیریم باز کم است  وبا توجه باینکه  هنوز چیزی در دستور کار مجلس حتی در شور اول که جایگزین رابطه مالک ومستأجر شود وجود ندارد البته از طرف کمیسیون امور قضائی یک طرحی تهیه شده است ولی هنوز شور اول آن هم به مجلس نیامده است .ودر کمیسیون مسکن که یکی از کمیسیونهائی است که باید باین لایحه رسیدگی کند بدلیل داشتن لایحه زمین و لوایح یک فوریتی  فرصت نکرده است آن  را مورد بررسی قرار دهد ، این زمان کم است واگر کلمه آخرین  بار) در اینجا بیاید ،دست دستگاههای اجرائی بسته می شود ومجدداً دادگاهها احکام  تخلیه را صادر می کنند در حالیکه هیچ فکری بطور اساسی برای کسانیکه بی مسکن هستند نشده وباین زودی هم نمی شود ، من پیشنهاد می کنم که (برای آخرین بار ) برداشته بشود و آن  اشکال که آقای معادیخواه گرفتند  دستگاه  قضائی را هر گز متزلزل نمی کند چون  غیر از آن دو در مورد دیگران ، احکام تخلیه می تواند صارد بشود ولی آنهائیکه تنها خانه مسکونی شان در اختیار مستأجر  است و ثابت  کنند که هیچ منزل مسکونی دیگری ندارند، حکم صادر می شود (و هم چنین برای کسانیکه از مناطق جنگ زده آمده باشند  ) پیشنهاد من این است که ( برای آخرین بار ) از لایحه حذف شود .
آقا محمدی – اخطار قانونی دارم .
رئیس- چه اخطار قانونی ؟
آقا محمدی – اصل 58 است .
رئیس- اخطار قبلی شما بمن حق می دهد که جلو شما را بگیرم ولی حالا این دفعه را هم صرف نظر می کنم بفرمائید .
آقا محمدی – بسم الله الرحمن الرحیم . اعمال قوه مقننه از طریق مجلس شورای  اسلامی است . من بقیه این اصل را دیگر نمی خوانم .اینجا وقتی ما می گوئیم
(برای آخرین بار ) جلو دست مجلس را می بندیم در صورتی که اگر ضرورت ها بماند مجلس می تواند دو مرتبه این کار را بکند . بنابراین اگر حذف نشود  مخالف قانون اساسی می شود و بستن دست  مجلس است .
موسوی تبریزی – تذکر قانونی نبود، بعنوان مخالف  صحبت کرد .
رئیس- بله این تذکر قانونی نبود . ایشان دوبار است که از این عنوان سوء استفاده کرده اند نماینده دولت اگر توضیحاتی دارند بفرمایند .
علاقه مندان (معاون وزارت مسکن )- بسم الله الرحمن الرحیم .درابتدا که ما این لایحه را دادیم تاریخ 13/8/59 بوده است ور 29/2/60 اگر برفرض  که این لایحه تصویب بشود ،مدت آن تمام میشود .با توجه باینکه دادگاهها تا همین  الان هم نسبت به اجرای این امر مردد بودند . چون می دانستند چنین لایحه ای در مجلس شورای اسلامی مطرح هست . دادگاهها به آن شکل  عمل نکردند .
لذا با توجه باینکه درخود لایحه پیش بینی شده است که اگر مستأجر در مواردی خلاف بکند . یکی اینکه نیاز شخصی موجرین در مورد مستأجره مطرح باشد ،میتواند خارج بکند، ویکی اینکه بدهی اش را مشخص کرده اند که به چه شکل بپردازد .و یکی هم در مورد مناطق جنگ زده است بخصوص اینکه د رحال  حاضر با توجه به افراید که از نقاط  جنگ زده به تهران آمده اند ،ومنازل مسکونی  برای اجراه پیدا نمیشود وبا توجه به اینکه اغلب کسانی که میروند وحکم تخلیه  میگیرند .بجز سودجوئی ، هیچ نظر دیگری در این موقعیت ندارند .این استکه من تقاضا می کنم ،در صورت امکان با تمدید این مدت ،بیک مدت  معقول تری  موافقت بشود، واین مدت هم اضافه بشود . یعنی در این پنجاه روز واقعاً نمیشود کاری کرد و مدت هم به شکلی باشد که باز به اول زمستان نخورد .یعنی مسأله  گذشته ما دو مرتبه مطرح نشود مسألة دیگری که میخواهم بگویم، این است ما مواردی را که تخلیه می کنند دیگر به اجازه نمیدهند واین بزرگترین مشکل ما هست .
رئیس- شمادر مورد پیشنهاد حذف آمدید، صحبت کنید .اگر مطالب  دیگری دارید ،میتوانید جداگانه بیائید بگوئید .
یکی از نمایندگان – آقای هاشمی  ایشان حق دارند حرف بزنند .
رئیس- بلی ،ایشان جای دیگری حق دارند، حرف بزنند، اما الان پیشنهاد مطرح  است . خوب ، اگر کمیسیون هم توضیحی دارند بدهند .
 منشی- آقای کاشانی بفرمائید .
اسمعیل معزی- آقای هاشمی ! کمیسیون قضائی باید نظر بدهند ، نه ایشان .
رئیس- کمیسیون قضائی اصلا ترک کرده است و نظر ندارد ، الان نظر  کمیسیون مسکن مطرح است .
 موسوی – در کمیسیون قضائی مطرح بوده است .
رئیس- آنها که نفی کرده اند ،دیگر بحثی ندارند ،آقای کاشانی بفرمائید .
سید احمد مصطفوی کاشانی – بسم الله الرحمن الرحیم ،آن چیزی که خود دولت تقاضا کرده بود . یعنی به تصویب هیأت دولت رسیده بود این بود که  آن مصوبه شورای انقلاب فقط  برای مدت شش ماه . آنهم برای آخرین بار این کار انجام بشود .من در دفاع از آنچیزی که کمیسیون تصویب کرده است  . و هم  در تأیید توضیحی  که آقای معادیخواه دادند .بنظرم میاید که ما نمیتوانیم کلا جبو اجرای  احکام قوه قضائیه را بگیریم . یک چیزی است که یک روال عادی دارد و آنها براساس  حکمی که صادر می شود ،موظف هستند که اجرا کنند .ولی مااینجا آمدیم و گفتیم  که یکسری موارد استثنائی آنهم فقط در مورد قانون مربوط به مالک ومستأجر ،نه قانون  مدنی . در اصل لایحه ای که دولت آورده بود حتی قانون مدنی را هم شمول قرار داده بود ما آن را هم حذف کردیم گفتیم در مورد قانون مالک ومستأجر  فقط آن مواردی که احتیاج شخصی فرد بوده است . بمناسبت  شرایط زمانی ، وجود  مسأله جنگ . واینکه دولت ،ابتدای تشکلیش بود .ومی خواست فرصتی داشته باشد ،و بتواند برای مسکن برنامه ریزی بکند . دیدیم که این کا را مجاز هستیم که انجام بدهیم و الاخارجاز این قضیه ما نیامده ایم جلو  اجرای احکام را بطور  کامل بگیریم . نه به قانون موجر ومستأجر اشاره می کنم که در آن   موارد مختلفی ذکر شده است .ذکر شده است که اگر چنانچه مستأجر ،مورد اجاره را بخواهد انتقال به غیر بدهد .یا استفاده در یک منظور دیگری بکند .این موارد ،مواردی است که حکم تخلیه درابره آن صادر می شود . الان این را ما پذیرفته ایم . فقط  گفتیم  آنجائی که احتیاج شخصی  فرد بود، مانباید این کار را بکنیم یا بالعکس  بنابراین .بنظر من می رسد که این پیشنهاد آقای رحمانی که می خواهد بدون مدت اینکار را انجام بدهد، خلاف است . وگذشته از آن رئیس دادگاه صلح در …(رحمانی – بدون مدت نیست ) چرا بدون مدت است .ایشان می گویند بدون مدت است .
رئیس-ایشان حذف آخرین بار را می گویند .
کاشانی – اگر ما ‹‹برای آخرین بار راه حذف کنیم دیگر مدتی برای آن باقی نمی ماند . آنوقت رئیس دادگاه صلح در کمیسیون توضیح داد و گفت که ما فقط هزار مورد در عرض یکسال داشتیم که حکم تخلیه صادر شد بوده است و این مشکلی را از نظر مشکل مسکن حل نمی کند .یعنی اگر چنانچه این لایحه هم اینجا تصویب بشود .یک چیز خیلی کوچکی هست که یک فرصت کوتاهی به دولت می دهد و واقعاً باید  یک فرک اساسی تری برای این قضیه  بشود . بنابراین بنظر من هم برای حفظ موازین  فعلا به اصطلاح  اجابت شده باشد .این را فقط برای همین مدت باقی مانده مورد تصویب قرار بدهیم والسلام .
رئیس- 180 نفر در جلسه حاضر هستند . پیشنهاد را مشخص کنید که رأی بگیریم .
منشی- در ماده واحده سطر دوم :
‹‹اجرای احکام و دستورهای اجرائی دادگاههای صالحه ومراجع ثبتی در مورد اسناد اجاره محلهای  مسکونی شمول قانون روابط موجر ومستأجر برای آخرین بار به مدت شش ماه این جمله ‹‹برای آخرین بار›› پیشنهاد شده است که حذف بشود .
رئیس- آقایانی که با پیشنهاد آقای رحمانی که قرائت شد ، موافقند ،قیام فرمایند ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد ، پیشنهاد بعدی هم هست ( منشی – بلی ) باز پیشنهاد آقای رحمانی است ؟
منشی- بلی ، پیشنهاد بعدی شان در مورد حذف تبصرة 3 هست .
رئیس- ایشان توضیحاتشان را داده اند .این پیشنهاد به این کوچکی .نیمساعت وقت گرفت در صورتیکه در حدود پنج دقیقه باید صحبت کنید .چون آقایان نمایندگان خسته شده اند یک ربع ساعت تنفس اعلام می کنم .
(جلسه در ساعت 25/10 دقیقه به عنوان تنفس تعطیل شد و مجدداً در  ساعت 10/11 دقیقه به ریاست آقای اکبر هاشمی رفسنجانی تشکیل گردید)،
رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم . جلسه برای ادامه مذاکرات رسمی است . پیشنهادها مطرح است . جناب آقای مهدوی هم تشریف آورده اند و طبق قانون اساسی تقاضای صحبت در جلسه دارند .که باید به ایشان هم وقت بدهیم .اجازه  بدهید این قسمت را تمام کنیم . بعداً ایشان صحبت کنند . آقای رحمانی بفرمائید .
حسینعلی رحمانی – بسم الله الرحمن الرحیم . بنده درنظر داشتم مقدمه ای رادر مورد این لایحه عرض بکنم ، که لایحه ای است که مظلوم واقع شده است . روی این لایحه ، کمیسیون قضائی به خودش اجازه نداده است که مطالعه بکند . وحال اینکه این برخلاف است و ملتزم به رعایت مصوبه مجلس بوده اند واز طرفی کمیسیون دیگر هم خودش را مادر این لایحه ندانسته است یعنی کمیسیون  مادر نبوده است .
رئیس- پیشنهادتان را مطرح بفرمائید .
رحمانی – لذا اگر امکان دارد آقایان یکقدری به خودشان اجازه بدهند که توجهی به عرض بنده بشود .شاید درست باشد . اینجا بنده خواستم که این عبارت حذف بشود :
‹‹مستأجر مکلف است ظرف این مدت جهت تعیین تکلیف بدهی معوقه  مراجعه نمایند .والا  حکم تخلیه اجرا خواهد شد ›› چرا؟ بجهت اینکه ابتداء این  جور دارد :
‹‹یکبار یا به اقصاط ظرف مدت ده روز بپردازد و نظر مراجع  مذکور قطعی خواهد بود،در این مورد مراجع ثبتی موظف می باشند مراتب را با اخطار 10 روزه به مستأجر ابلاغ نمایند ›› مفاد این عبارت این است که یعنی صریح  عبارت : ظرف ده روز یا به اقساط یا به یکبار ،بعد از اخطار باید مال الاجاره را  بدهد . ذیل این ماده منافات دارد .
‹‹مستأجر مکلف است ظرف این مدت ، جهت تعیین تکلیف بدهی  معوقه یعنی ظرف این ده روز برای تعیین تکلیف ››. تعیین تکلیف غیر از لزوم پرداخت  مال الاجاره ظرف ده روز است پس منافاتی هست بین این دو عبارت وقتی که ما لازم  بدانیم  ظرف مدت ده روز به اقساط  یا یکبار، بعد از اخطار ده روز بپردازد . وجهی ندارد که بگوئید مستأجر مکلف است ظرف این مدت جهت تعیین تکلیف  بدهی معوقه مراجعه نماید .این بود که تقاضا کردم عبارت ‹‹مستأجر  مکلف است ظرف این مدت جهت تعیین تکلیف بدهی معوقه را مراجعه نمایند والا حکم تخلیه  اجرا خواهد شد ››. حذف بشود .
رئیس- متشکر ، وقتتان تمام است . مخالف پیشنهاد آقای رحمانی را دعوت کنید ، صحبت کند .
منشی-آقای شهرکی مخالف هستند .
شهرکی – آقای هاشمی موافق پیشنهاد آقای رحمانی چه کسی هست ؟
رئیس- موافق پیشنهاد آقای رحمانی کیست (اظهاری  نشد ) موافق ندارد . آقای رحمانی چون پیشنهاد جنابعالی موافق ندارد ،‌ما از بحث آن صرفنظر می کنیم .
یکی از نمایندگان – آقای هاشمی رأی بگیرید .
آقای محمدی – رأی در جائی می گیریم که مخالف وموافق باشد .
رئیس- بلی، خودشان نمی خواهند رأی بگیریم ، حق پس گرفتن پیشنهادشان را دارند .
موحدی ساوجی – آقا پس می گیرند .
رئیس- پیشنهاد بعدی شان را مطرح  کنید .
منشی- آقای رحمانی پیشنهاد بعدی تان را مطرح بفرمائید .
حسینعلی رحمانی – گمان می کنم آقای آقا محمدی با این پیشنهاد موافق بودند .
رئیس- لطفاً اول متن پیشنهادتان را بخوانید .
رحمانی –خواندنی نیست . بنده پیشنهاد داده بودم که تبصرة 3 حذف بشود . چرا؟ بجهت اینکه در تبصرة 2 دارد که ‹‹اجرای آن دسته احکامی که نیاز شخصی موجرین ،مبنای صدور حکم تخلیه قرار گرفته باشد ، بلااشکال خواهد بود ›› در ‹‹تبصرة3›› می گوید آن دسته از موجرین  که ساکن مناطق عین مستأجر ،بر دادگاه محرز شود  دادگاه باید دستور اجرا صادر نماید ››.
با وجود تبصرة2 که ملاک رانیاز شخصی بطور مطلق گرفته است . خواه در مناطق جنگ زده باشد وخواه د رغیر مناطق جنگ زده دیگر وجهی برای تبصرة3 نمی ماند .آن دسته از مؤجرینی  که ساکن مناطق جنگ زده بوده و نیاز آنها به عین مستأجره در دادگاه محرز شود .این پیشنهاد بنده بود که با وجود تبصرة2 که بطور مطلق مبنای صدور  حکم تخلیه نیاز شخصی باشد . خواه در مناطق جنگ زده ،‌خواه در غیر مناطق جنگ زده ،برای ذکر تبصرة 3 در خصوص مناطق  جنگ زده . آن هم باقید اینکه ‹‹ونیاز آنها به عین مستأ}ره بردادگاه محرز شود ››و از  آنطرف هم تعینی مناطق جنگ زده به تصویب هیأت دولت میباشد .بنظر میرسد که این چیز زیادی است و شاید یکقدری هم جلو مسائل مناطق جنگ زده  را هم بگیرد .بااین قیدهائی که دارد .
رئیس- پیشنهاد آقای رحمانی موافق دارد ؟
آقا محمدی – من موافقم .
منشی- آقای شهرکی بعنوان مخالف.
رئیس- آقای شهرکی  بفرمائید .
شهرکی – بسم الله الرحمن الرحیم نیاز شخصی موارد خاصی دارد که در  قانون مالک ومستأجر مشخص شده است .
اول اینکه طرف خانه دیگری نداشته باشد یعنی برای دادگاه محرز باشد که  خانه دیگری نداشته باشد .در مناطق جنگی اطلاع دارید که کسانی هستند که خانه دارند ولی به دلیل نبودن امنیت واینکه سلامتی شان تأمین نیست به مناطقی  مثل تهران آمده اند،الان آواره هستند .این شخص اگر خانه ای در تهران داشته  باشد اول خودش باید از آن استفاده نماید .خانه ای هم که مدت ها است تاریخ تخلیه  بشود ودر اختیار او قرار بگیرد .این مورد درنیاز شخصی قبلا در آن قانون  مالک ومستأجر  مشخص نشده است .این یکی از آن مواردی است که باید در آن قانون بیاید . واما اینکه گفته اند بایستی  برای دادگاه محرز بشود که اینها از مناطق جنگ زده هستند واین محرز بشود ونیازشان محرز بشود ،به این دلیل که یک عده دیگری نیایند و سوء استفاده بکنند  وخودشان را جنگ زده قلمداد نکنند و بیایند بگویند نیاز شخصی به این دلیل داریم که جنگ زده هستیم .در این خصوص بایستی دادگاه صلاحیت اینها را تشخیص بدهد که اینها احتیاج دارند . نیازشان تشخیص داده بشود .وبعد بیایند و خانه در اختیارشان قرار بگیرد وو حکم تخلیه برای آنها صادر بشود .
رئیس- موافق را دعوت کنید .
منشی-آقای آقا محمدی موافق هستند .
رئیس- آقای آقا محمد بفرمائید .
آقا محمدی – بسم الله الرحمن الرحیم .در مورد مناطق جنگ زده استدلالی را که جناب آقای شهرکی فرمودند، این مشخص است . وقتی که قسمتی از خاک در اختیار ما اصلا نیست  حتی الان حاکمیت خود جمهوری اسلامی در آنجا مستقر نیست مالکیت  اشخاص برای آن خانه ها دیگر بطور مسلم است که نیست .این احتیاجی  به این ندارد که یک تبصره ای بیاوریم که هیأت دولت بیاید یک ضوابط تهیه کند . که یک مشکلی باشد .اول ثابت  بکنند جنگ زده هست بعد ثابت بکنند که نیازمند است . همان کافی است که ثابت باشد که نیازمند است . یعنی خانه ای در اختیار ندارد . خانه ای که د راختیار او باشد و بتواند آن را تملک بکند و بتواند در آن خانه زندگی بکند . تبصرة2 خودش این را میرساند و تبصرة3 را لازم ندارد واین یک بند بزرگتری بر روی این مسأله هست .
مسأله دوم این است که خود این لایحه اصلا برای  چه چیز دارد تصویب میشود؟ این، برای این است که ما روابط مالک ومستأجر براساس ضوابط اسلامی  نداریم . قانون قبلی ،قانون طاغوتی است . ما ازاینکه اجازه بدهیم احکام دادگاهها بر روی احکام طاغوتی صادر بشود یعنی بر احکام غیر اسلامی و غیر  شرعی صادر شود ناراحت هستیم .بنابراین  توقف این مدت برای این است که آن طرحی  را که کمیسیون محترم قضائی  برای روابط مالک ومستأجر  تعیین کرده اند ،بیاید ،مقدم قرار بگیرد و اجرا بشود .این خود تبصره هاومنجمله تبصرة3 مغایر با آن هدفی هست که ما اصلا از این مهلت در نظر داریم .بنابراین ،اصلا چنین ضرورتی  ندارد واین بار سنگینی را هم برد وش دولت وهم بر دوش قوه قضائیه  میگذارد . که هیچ چنین ضرورتی وجود ندارد وکارهایشان هم میماند .وباروح خود ماده ای هم که دولت تقدیم کرده است مخالف است .
رئیس- متشکر ، مخالف وموافق صحبت کردند، چون هنوز بعضی از آقایان از تنفس برنگشته اند وحد نصاب لازم برای رأی گیری وجود ندارد بنابراین برایا ینکه در وقت مجلس صرفه جوئی بشود آقای مهدوی کنی صحبتشان را بکنند بعداً روی پیشنهاد آقای رحمانی رأی میگیریم .
6-بیانات آقای مهندس کنی وزیر کشور پیرامون مسألة انتخابات درحوزه هائی  که  انتخابات آنها معوق مانده یاانجام نشده است
مهدوی کنی (وزیر کشور )- بسم الله الرحمن الرحیم ،مسألة انتخابات بعد از تشکیل مجلس ،یعنی انتخابات ابطال شده است ،یا اصلا انتخابات انجام نشده است .  تاریخچه به زمان رسمیت شورای نگهبان برمیگردد. بموجب اصل نودونهم قانون اساسی ‹‹پس  از افتتاح مجلس  و تشکیل شورای نگهبان ،نظارت بر انتخابات مجلس شورای  اسلامی .  بعهده  شورای نگهبان است .›› خوب، این اصل شورای نگهبان را به نظارت موظف میکرد . دراین دوره بر انتخابات هائی که معوق شده است .
شورای نگهبان برای نظارت ناچار بود که آئین نامه ای یا قانونی داشته باشد قانون نظارت شورای  نگهبان در تاریخ 2/7/1359 بتصویب کمیسیون  امور داخلی مجلس  رسیده است ودر تاریخ 23/7/1359 با امضاء جناب آقای  موسوی خوئینی ها بجریان گذاشته شده است ودر تاریخ  26/8/1359 ، طی  نامه شمارة 17730 از دفتر ریاست جمهوری به مجلس شورای اسلامی  ودر تاریخ 10/9/1359 مصوبه از دفتر نخست وزیری جهت اجراء به وزارت کشور  رسیده  است . ملاحظه  میکنید ، فاصله زمان تصویب را تا آنجا که در وزارت کشور بدست  ما رسیده است . تاریخ  تصویب  دوم مهر ماه 1359 است و تاریخ وصول آن به وزارت کشور و ابلاغ آن در جهت اجرا در تاریخ 10/9/1359 است . یعنی حدود  سه ماه طول کشیده است . خوب، دراین آئین نامه یااین قانون نظارت ،یک مادهای  اضافه شده است که آئین نامه و دستورالعمل های اجرائی که منوط به کارهای  وزارت کشور است بایددوباره بتصویب شورای نگهبان برسد . قهراً از آن تاریخ ما شروع کردیم به نوشتن   آئین نامه ای که این آئین نامه چندین روز طول کشیده است تا نوشته شده وبعد به شورای نگهبان داده شده است . و شورای نگهبان آن آئین نامه را تأیید و تصویب کرده است . که د رتاریخ 10/10/1359 بتصویب شورای نگهبان رسیده است .
ما از همان موقع اعلام آمادگی انجام انتخابات را به شورای نگهبان  کردیم . شورای نگهبان برای انجاماین کار در اجرای  مواد هفت و هشت قانون نظارت می بایست به تشکیل هیأتهای نظارت استان و شهرستان اقدام بکنند ودر اثر اینکه آنها آمادگی قبلی و شناخت  قبلی نداشتند ،ناگزیر شدند به مسافرتهای طولانی ،که بتوانند در استان افرادی را برای هیأت نظارت معین کنند . و قهراً این هم زمانی را گرفته است و در آن قسمتهائی که هم وزارت  کشور اعلام آمادگی کرده بود یعنی در آن استانها ویا شهرستانهائی که اعلام آمادگی از طرف وزارت کشور شده بوده است و اعلام آمادگی از طرف شورای نگهبان هیأت نظار را معین کرده اند .
در این بین جناب آقای بنی صدر ریاست جمهور محترم در حدود سه ماه قبل به بنده تلفنی اظهار فرمودند که شما میخواهید انتخابات را انجام بدهید عرض کردم بلی ما که  نمیتوانیم انتخابات راانجام ندهیم . بالاخره  انتخابات ،در آنجاهائی که به تعویق افتاده است باید انجام بشود، و تابحال هم تأخیر بخاطر این مقدمات بوده است .
ایشان در جواب فرمودند که الان که جنگ هست بدو دلیل مصلحت نیست که انتخابات انجام بشود:
دلیل  اول  اینکه نباید اذهان عمومی را از جنگ منصرف کرده وبه مسأله دیگری معطوف داشت .
دلیل دوم اینکه فعلا آزادی کامل برای تبلیغات انتخاباتی نیست . و بدین جهت خوب است که انتخابات انجام نشود .من عرض کردم چون مجلس  به نمایندگان بیشتری نیاز دارد و مجلس همدراینمورد  به وزارت کشور ابلاغ کرده است ، واز وزارت کشور خواسته است که نمایندگانی  که به مجلس نیامده اند ،‌تعیین بشوند وبه مجلس بیایند .
برایاینکه مجلس زود به زود از اکثریت نیفتد وبتواند کارهایش را  زودتر انجام بدهد وموقعیتی است که ما نیاز داریم مجلس کار فعال داشته باشد که خو نمایندگان محترم هم استحضار دارند، مردم شریف ایران هم که می دانند،بالاخره مجلس دورة اول، آن هم در دوره انقلاب ،نیاز به فعالیت بیشتری  دارد ،این همه لوایح و طرحها هست وباید همیشه کار بکنند و علاوه بر اینکه حق مردم هم هست که وکلای خودشان را انتخاب بکنند .ما نمی توانیم  به مردم بگوئیم ،شما نماینده نداشته باشید . بنابراین اشکالی ندارد که ما به  مردم بگوئیم در عین حالی که جنگ هست ، ما انتخابات رادر آنجاهایی که امکان اجرای انتخابات هست ، انجام  میدهیم و برای انتخابات  هم جو متشنجی  در آن حوزه هایی که ما بررسی کرده بودیم  نبود .دلیل دوم، مسألة‌ آزادی بود،  من عرض کردم ،مادر حدود امکان تأمین آزادیها را خواهیم کرد . بالاخره مفهوم  آزادی این است که کاندیداها بتوانند برای مردم و برای خواخواهانشان در حوزه های انتخابیه شان تبلیغ بکنند، وعلاوه بر این در موقع انتخابات و روز انتخابات ما مردم را آزاد بگذاریم که آراء خودشان را به صندوقها بریزند وما جدیت میکنیم  که ان شاء الله این کار ار به یاری  خدا بکنیم .ایشان  فرمودند که نه مصلحت نیست ، البته این جریان مکتوب نیست که سند مکتوب باشد ،ولی تلفنی است . من عرض کردم که اگر جنابعالی صلاح نمیدانید که انتخابات انجام بشود، خوب ما مجری  هستیم (یعنی وزارت کشور ). شما از حق قانونیتان استفاده کنید پیشنهادی به مجلس بدهید که الان موقع انتخابات نیست ،اگر مجلس  تصویب کرد که انتخابات  انجام نشود، ما هم تبعیت می کنیم ، ار هم مجلس تصویب نکرد که ناگزیرم انتخابات را انجام بدهیم .خوب این پیشنهاد بنده در مقابل پیشنهاد ایشان بود . این مذاکره تلفنی است . اما آنچه که بصورت کتبی درآمده است که همه اسنادش  در اینجا موجود است ،اولین نامه ای است که ایشان مرقوم فرموده اند که شما طبق اصل 68 نمی توانید انتخابات را به تأخیربیندازید ، مگر در صورتیکه ، ریاست  جمهوری پیشنهاد بدهد و مجلس هم تأیید بکند وشمادر انتخابات تبعیض و تفکیک و تجزیه نمیتوانید بکنید چون ما اعلام کرده  بودیم که انتخابات راد رحوزه هایی که به تأخیر افتاده و یاابطال شده است ،در همه آنها نمی توانیم انجام بدهیم . مثلا سسندج یکی از آنجاهایی است که انتخاباتش  انجام نشده است ، مریوان سقر و بانه انجام نشده دهلران در استان ایلام  و پاوه (اینجاهایی که دارم عرض می کنم آن قسمتهایی است  که حساس است ) ایذه  در استان خوزستان ومیاندوآب در استان آذربایجان غربی و همچنین قروه انجام  نشده است ، که اینها چند شهرستان و حوزه ای  بوده است که ما می گفتیم  بطور قطع نمی شود انتخابات در آنجا انجام بشود، یعنی آنجا  نه امنیت بر قرار هست،  بعضی جاها  هم اصلا  مردمش نیستند که ما انتخابات بکنیم ، مثلا در دهلران کسی نیست که ماانتخابات بکنیم . (عالی پور – آقا در دهلران  هستند ) کجا در دهلران  هستند؟( عالی پور- عدهای در آن منطقه هستند ) خوب باید نفرات خود  آن منطقه انتخابات بشوند که معلوم بشو چه کسی هست و چه کسی نیست . بنابراین دراین قسمتهائی که اوضاع منطقه  کاملا متشنج  است و امنیت برقرار
نیست ، الان هم بنده صریحاً عرض می کنم ،‌امکان انجام انتخابات در آنجاهانیست .و وزارت کشور هم نمی تواند در آنجا انتخابات راانجام بدهد و برا یجناب آقای بنی صدر  هم مادر نامه های متعددی بخصوص در نامه اولمان نوشتیم .دراین قسمتها که تقریباً جزو  مناطق جنگی است وما نمی توانیم . قسمتهای دیگر هم هست که مادر آنوقت انتخاباتش را مصلحت نمیدانستیم (البته در تاریخ 11/10/59 بوده است که این نامهنوشته شده است ) انجام بدهیم ،بخاطر اینکه علت تأخیر انتخابات جو متشنج  حوزه انتخابیه بوده است ، حتی دردوره اول ، اوضاع مساعد  نبوده است ومثلا یکی از آنجاها کرمانشاه بوده است که علت تأخیر  دور دوم انتخابات یا مرحله دوم انتخابات بخاطر عدم آمادگی محیط بوده است . وماناچار شدیم که انتخابات رادر آنجا انجام ندهیم و وزارت کشور هم این اختیار را طبق یکی از مواد قانون انتخابات که به تصویب شورای انقلاب رسیده  داشت ، که در مواردی که صلاح بداند انتخابات  که به تصویب شورای  انقلاب  رسیده  داشت ، که د رمواردی  که صلاح   بداند انتخابات را متوقف بکند، می تواند متوقف بکند و وزارت کشور هم طبق آن اختیاری که داشت ،آنجاها را متوقف کرد وکسی هم آن زمان به ما اعتراضی نکرد ، بخاطر اینکه این توقیف قانوین بود وزارت کشور حضور جناب آقای بنی صدر نوشت که :در این موارد هم ما احساس  می کنیم که اگر انتخابات به تأخیر بیفتد بهتر است واز ایشان هم تقاضا کردیم  که شما باز از حق قانونیتان استفاده کنید وبه مجلس پیشنهاد بدهید که موقتاً در این حوزه هاانتخابات متوقف بشود و بعداً که   اوضاع مساعد شد ، ما در آنجاها انتخابات را انجام میدهیم .ایشان دوباره نامه ای نوشتند که : نه ، تبعیض در  انتخابات جایز نیست  و شما طبق مادة 6 قانون انتخابات می بایست  انتخابات ا در یک روز در همه جا انجام بدهید .مادر نامه ای که در جواب ایشان نوشتیم ، نوشتیم که :
 مادة 6 مربوط به دور اول انتخابات است و آن ماده صراحت هم دارد که  من برای  نمایندگان محترم قرائت می کنم :
مادة 6- دور اول اخذ رأی در سراسر کشور در یک روز (24 اسفند ماه 1358 ) و حداقل ده ساعت انجام می شود .
این مادة 6 معلوم است که مربوط به یک زمان خاص و روز خاصی هم  هست واگر بنا بود این یک قانون  عام و شاملی بود، قاعدهاش این بود که می گفتند: در یک روز، ودیگر روز را معین نمی کردند،ولی پیداست کهاین فقط برای همان مرحله اول است وباز دلیل مؤید این مفهوم که از این عبارت معلوم می شود ،‌تبصرة 2 ماده 7 قانون انتخابات است که می گوید‹‹ زمان انجام   دور دوم انتخابات را پس از اعلام نتیجه دور اول وزارت کشور تعیین و اعلام خواهد نمود .››
 ودر این  تبصرة هیچ قیدی ندارد کهاین زمان یک  روز باشد یادو روز باشد و و بهترین دلیل برای اینکه ، این مطلق بوده و قیدی نداشته است عملی بوده است که مادر آنجا  انجام دادیم و کسی هم آن زمان که شورای انقلاب بود به ما اعتراضی نکرد . مادر آن زمان ، در مرحله دوم انتخابات بعضی از حوزه ها را انجام ندادیم ، من جمله یکی از آنها کرمانشاهان بود و آن زمان شورای انقلاب هم مسؤول  اجرایی کشور و هم مسؤول قانونگذاری بود ودر مرئی و منظر آنها  مسأله  انجام شد و کسی هم به مااعتراض نکرد که آقا ، چرا شما انتخابات را در آنجا انجام ندادید؟ چرا، مادهدیگری  هم بوده است که ما خودمان باز در قانون انتخابات داشتیم که وزارت کشور در مواردی که صلاح بداند انتخابات را متوقف بکند می تواند ،وقتی که جو مساعد نباشد ،آن هم طبق مادهای بوده که  باز صراحت دارد ، که تبصرة 1 ماده  49 است اول من ماده 49 را می خوانم :
مادة 49-‹‹وزارت کشور می تواند با توجه  به گزارشات واصله و بازرسیهای معموله جریان انتخابات یک یا چند حوزه انتخابیه رادر صورت لزوم متوقف نموده ویا نتیجه اعلام شده آنها را قبل از افتتاح مجلس شورای اسلامی باطل اعلام نماید .››
تبصره1 می گوید :‹‹ وزارت کشور موظف است در اولین فرصت مناسبت انتخابات مجدد رادر حوزه هایی که انتخاباتشان متوقف یا باطل شده براساس مقررات این قانون برگزار  نماید :›› که اولین فرصت مناسب میباشد . ما طبق این قانون اولین فرصت مناسبمان ،آنجائی که بتوانیم انتخابات رادر یک جائی  انجام بدهیم . واگر جوی در آن حوزه باشد که امکان اجرای  انتخابات نباشد . امکان آزادی برای رأی دهندگان نباشد . امکان  تبلیغ نباشد ، خوب مسلماً آنجا فرصت  مناسبی نیست . به این جهت نظر وزارت کشور این بود ک در پاره ای  از  حوزه ها انتخابات متوقف بشود ولی اینکه   نظر وزارت  کشور بود نه به این معنا که خود وزارت کشور بدون پیشنهاد مقام ریاست  جمهوری و تصویب مجلس  آنجاها را متوقف کند . ماناگزیر بودیم  به جناب بنی صدر  پیشنهاد بدهیم  ایشان هم به مجلس پیشنهاد بدهند واین پیشنهاد تابحال نشده است و ایشان در نامه شان نوشته اند ه : یا شما همه انتخابات را باید انجام بدهید  اگر آمادگی  هست و اگر نیست من باید به مجلس پیشنهاد بدهم ومجلس  تصویب بکند و دلایل  شما برای تأخیر  انتخابات کافی نیست . این دلایلی است که بنده عرض کردم اگر آقایان می فرمایید در سنندج  وبانه و سقز  و دهلران  و امثال اینجاها  می شود انتخابات  را انجام راانجام داد،ما حرفی نداریم ، یا مسؤولیت مقام ریاست  جمهوری مادر آنجا ها انتخابات را انجام میدهیم .خوب ،اگر هر حادثه ای  هم اتفاق  افتاد دیگر به گردن ما نیست . برایاینکه ما الان داریم اعلام می کنیم که آنجاها  صلاحیت ندارد انتخابات بشود و حتی  بعضی  حوزه های دیگر  را هم ما می گفتیم صلاحیت  ندارد ،  ولی الان پس از بررسی اعلام  می کنیم  که آنجاها  صلاحیت ندارد ، ولی الان پس از بررسی اعلام کردیم که خیلی از حوزه هایی که درتاریخ 11/10/59 گفته بودیم آمادگی  نداریم ، حالا آمادگی  داریم ، فقط  همین قسمتهایی است که مناطق جنگی  است و نزدیک  مناطق جنگی  است   که اوضاع برای انتخابات مساعد نیست . مسأله دیگری که باقی می ماند این است که ،آیا انتخابات رادر آن حوزه هایی که باید انجام بدهیم . ( حالا یادر تمام این حوزه ها ویادر بعضی از این حوزه ها)آیا در یک روز باید انجام بشود یا نه؟ که اشاره کردم ما قانونی نداریم که ما را موظف کند که در این مرحله ( اگر اسمش را میاندوره ای بگذاریم ) یک روز باید انتخابات  را انجام بدهیم . نه قانون اساسی یک چنین الزامی  به ما دارد که مادر یک روز انتخابات بکنیم  ونه در قانون انتخابات ، که عرض کردم مادة 6 قانون انتخابات ناظر به همان مرحله  اول دور اول انتخابات است و اصلا نسبت به مراحل بعد هیچ  صراحتی   ندارد و اصلا بیانی ندارد و بلکه قانون انتابات به وزارت کشور اجازه میدهد در اولین مرحله مناسب این کار را بکند . علاوه بر این در قانون نظارت شورای نگهبان باز مادهی  هست  که من این را قرائت می کنم :
 مادة 13 قانون نظارت شورای نگهبان ‹‹وزارت کشور موظف است با تأیید شورای نگهبان در اولین فرصت انتخابات مجدد رادر حوزه هایی که انتخاباتشان متوقف یا باطل شده ، براساس مقرارت این قانون برگزار نماید .››
 ببینید عبارت این است که ‹‹وزارت کشور موظف است با تأیید شورای نگهبان ›› مادر صورتی می توانیم انتخابات حوزه ای را انجام بدهیم که شورای نگهبان  تأیید بکند که مادر آن  حوزه آمادگی نظارت را داریم و طبق مذاکراتی که ما با  شورای نگهبان کردیم ، شورای نگهبان هم آمادگی ندارد کهدر سنندج  انتخابات  انجام بدهد . شورای نگهبان هم آمادگی ندارد کهدر سقز انتخابات انجام بدهد ودر بسیاری شهاهای دیگر ، منتهی حالا ما داریم مذاکرات مججد می کنیم که شورای نگهبان در آن شهرهایی که از نظر سیاسی آمادگی  هست ، اعلام آمادگی  بکند .ولی تا آنها اعلام آمادگی نکنند ما هم موظف نیستیم که انتخابات را انجام بدهیم . چون آنها باید نظارت بکنند و تا آنها اعلام آمادگی  نظارت را نکنند  وزارت  کشور موظف به انجام  انتخابات نیست واین تأخیر   مربوط به وزارت  کشور نیست  که به گردن وزارت کشور بیفتد و وزارت کشور اینجا گناهکار باشد . بالاخره  باید شورای نگهبان آمادگی خودش را اعلام بکند .این هم یک جهت دیگر  است . بنابراین ما آمادگی انتخابات را داریم ، در این حوزه هایی که امکانش  هست ودر حوزه هایی هم که امکانش نیست نمی توانیم انجام بدهیم دلایلمان  را هم حضور شما عرض کردیم ، منتهی دست ما بسته است . یکی از آقایان نمایندگان الان اشاره کردند که آقا یک لایحه بیاورید که مجلس تصویب  کند، مااینکار را  نمی توانیم بکنیم ، چون  قانون اساسی این حق  را به ریاست جمهوری داده است که ایشان پیشنهاد کنند علاوه بر اصل 68 که شما ملاحظه می کنید ، می توان گفت آن هم به انتخابات کل کشور ناظر است ، مربوط به انتخابات میاندوره ای نیست . اصل 68 را می خوانم .
اصل 68-‹‹ در زمان جنگ و اشغال نظامی کشور به پیشنهاد رئیس  جمهور و تصویب سه چهارم ( ملاحظه می کنید مسأله زمان جنگ اشاره به این می کند که ظاهرآن این استکه مناطق جنگی و آنجائی که از نظر جنگاشکالی باشد ) مجموع نمایندگان و تأیید شورای نگهبان انتخابات نقاط اشغال شده یا تمامی مملکت برای مدت معینی متوقف بشود .››
اینکه می گوید نقاط اشغال شده یا تمام مملکت ظاهرش این است که این اصل ناظر به انتخابات مجموعه است و نسبت به انتخابات میاندوره ای نظری ندارد والا اگر بحث این بود خوب می گفتند مثلا انتخابات بعضی از حوزه ها ظاهرش هم این است ، البته ماتفسیر نی کنیم . تفسیر این هم مربوط به شورای نگهبان  است ، ولی علی ای حال با توجه به تمام این جهاتی که من عرض کردم، ما در آن حوزه هایی کهدر نامه خودمان هم به دفتر ریاست جمهوری نوشتیم که در آن حوزه ها تهاران را هم اضافه کردیم و اصفهان و آذربایجان را هم اضافه می کنیم . البته بعضی از جاهای آذربایجان غربی امکان ندارد، درخراسان  ما انتخابات را انجام میدهیم ، در خوزستان مشکل است انتخابات را انجام بدهیم ودر فارس هم یکی دو مورد داریم که آنجا هم یک قدری محل حرف است که دلایلمان مشکل بنظر می آید ولی باز هم داریم مطالعه می کنیم که اگر آنجا هم شورای نگهبان  آمادگی داشته باشد ما انتخابات رادر آنجا انجام خواهیم داد، ولی بنظر ما انتخابات رادر یک روز مصلحت نیست انجام بدهیم . یعنی الزام قانونی هم نداریم ونه صحیح است . برای اینکه ما بهتر  بتوانی امنیت را برقرار  بکنیم برای اینکه تبلیغات انتخاباتی بهتر انجام بشود، من فکر می کنم ک اگر ما انتخابات  را در بعضی از حوزه ها در یک روز و در بعضی از حوزه ها در روز دیگر انجام بدهیم ، ما آزادی و امنیت را بهتر هم میتوانیم تأمین بکنیم ،مأمورین انتظامی ،مأمورینی که برای نظارت خواهند رفت، دست ما بازتر است ،شورای  نگهبان هم دستش بازتر است ،وزارت کشور هم دستش   بازتر است و انتخابات صحیحتر انجام خواهد شد .این نظر ما بوده است . ولی همانطور که من عرض  کردم نظر اصلی جناب بنی صدر این بود که الان انتخابات صلاح نیست ، ما هم اصراری بر انجام انتخابات نداریم . اگر  بنا است هیچ انتخابات نشود، خوب ایشان پیشنهاد بدهند و مجلس هم تصویب بکند، اگر بنا است انتخابات در آن مواردی که آمادگی  ما و شورای نگهبان هست ، بشود ما هم آماده ایم  ومسأله  دیگری کهدر اینجا می خواهم عرض بکنم، چند گلایه  است . یک گلایه این است که آنقدر این مقدمات ابلاغ مصوبات ، بخصوص همین مصوبه نظارت شورای نگهبان که من برایتان خواندم، فاصله تصویبش تا فاصله ابلاغش به وزارت  کشور سه ماه طول کشیده است . بلافاصله  این تأخیر منشأ این شده است که زمان نظارت تا وزارت کشور خواست آئین نامه اجرائی آن را بنویسد یک ماه هم اینجا اضافه شد و چهار ماه شد ، تا رفتند شروع کنند و هیأت  نظار را تهیه کنند، شد پنج ماه، تا ما هم یک قدری خواستیم  رد و بدل نامه با دفتر ریاست جمهوری بکنیم که آیا انتخابات را بکنیم یا نکینم ؟ شش ماه شد . دوره قانونی نظارت شورای نگهبان تمام شد . دوباره  ما ناچار شدیم لایحه ای برای تمدید نظارت شورای نگهبان به مجلس  بیاوریم و این لایحه تصویب شده است و متأسفانه این لایحه ای که د رحدود 15 روز قبل است که تصویب  شده است ( رئیس – 20 روز هم بیشتر  است ) تا بحال هم به وزارت کشور ابلاغ نشده است و گلایه ما این است که برادرمان جناب آقای  بنی صدر به ما  ما نامه می نوسیسند که چرا شما انتخابات را انجام نمیدهید؟ ولی قانونی را که مجلس  تصویب کرده است که ما باید طبق آن قانون انتخابات را انجام بدهیم  به ما ابلاغ نمی کنند . پس ما این گلایه را در حضور نمایندگان می گوئیم این گلایه را هم که من عرض می کنم بخاطر اینکه این مسائل در رادیور و تلویزیون بیان شد . چون همه نمایندگان وملت ایران مستحضرند که من همیشه در مسائل بنایم بر این  است که جو متشنجی  پیدا نشود از طرف امام هم ماموریت  دارم که خودم تشنج  زدایی بکنم و هیچگاه  نباید کاری بکنم که تشنج  زیاد بشود و صحیح  هم نیست و بنای ما براین است و لذا من اینجا در حضور نمایندگان عرض  می کنم، برای اینکه یک وقت  ذهن  شما و مردم طوری نشود که خیال کنند وزارت کشور مثلا در مقابل ریاست جمهوری  ایستاده و نمی خواهد قانون را اجرا بکند . نه ، مسأله این نیست  واقعاً ما آمادگی داریم ولی می بینید این قانون در مجلس تصویب  شده است  و بدست  ما نرسیده است . دو گلایه  دیگر هم عرض می کنم و آن این است که معمولا  نامه ای که اداری است واز مقام بالائی  به مقام پائینتر  نوشته می شود، این نامه معمولا در رادیو تلویزیون  نباید خوانده بشود . خوب یک نامه اداری است می آید وما هم دوباره جوابش را خواهیم داد ومتأسفانه قبل از اینکه بدست ما برسد، ما می بینیم رادیو آن نامه را می خواند، خوب اگر بنا است از مقام بالاتر  امری باشد یااستیضاح و استعلامی باشد ،باید این اول بدست ما برسد ، ما ببینیم چه جوابی میدهیم ، بعد اگر ما تخلف کردیم وباز مقامات قانونی به تخلف  ما رسیدگی نکردند آنوقت به مردم بگویند .آقا این وزیر کشورتان باید بیرون برود . البته ما که از اول می خواستیم برویم حالا هم همیشه می گوئیم ما می خواهیم برویم بزور ما را نگه داشتند . عرضم به حضورتان ،مسألهدوم این است که نامه دوم ( که من البته نتوانستم به خدمت خود ایشان عرض بکنم وبه دفتر شان به آقای تقوی تلفن کردم .) کهدر جواب نامه ما بود و رادیو خواند من به آقای تقوی گفتم : حضورایشان عرض کنید که این نامه ها مصلحت نیست کهدر رادیو  خوانده بشود . خوب نامه اداری است وما جواب میدهیم و حالا اگر بناست خوانده بشود ومردم بدانند، عدل اقتضا می کند جوابی که اول ما داریم ،آن هم خوانده بشود  وبعد جوابیه خوانده بشود که مردم بدانند ما چه گفته بودیم و جوابی که ایشان دادند . چیست ؟ برایاینکه واقعاً مردم فکر نکنند من این را برای این جهت عرض می کنم که مردم فکر نکنند که وزیر کشور در مقابل رئیس جمهور ایستاده است .درحالیکه مابنایمان چنین چیزی نیست . بنای ما براین است که واقعاً قانون را اجرا کنیم حتی الامکان مادامی که اینجا هستیم و امیدواریم خداوند ما را یاری کند که بتوانیم مجری قانون باشیم ، بتوانیم که اتحاد و اتفاق را حفظ بکنیم و ان شاء الله منشأ اختلاف نباشیم واین نظر بنده بوده است وبعد بارها به من از خارج و از داخل مرتب تلفن کردند گفتند شما چرا جواب نامه هایی که رادیو خوانده شده است نمی دهید ؟ من گفتم : من خودم باید چیزی را که انجام ندهم ،‌انجام نمی دهم . وظیفه من این است که کارهائی که منشأ ناراحتی در بین مردم می شود آنها را انجام ندهم ولی ایندفعه  هم چون مجلس من را  برای توضیح دعوت کرده بودند ناگزیر بودم که بگویم والا اگر باز هم شما دعوت نمی کردید ، بنده مسأله را به سکوت می گذراندم وبا همان ردوبدل نامه های  اداری مسأله را تمام می کردیم و امیدواریم که ان شاء الله مسائل بطریق قانونی حل بشود نامه هایی که آقایان خواندند من ببینم چه هست که جواب  بدهم و رفع زحمت بکنم .
رئیس- بهر حال ما از وزارت کشور خواهانیم که زودتر وضع انتخابات روشن بشود . همانطور که ملاحظه می فرمائید ، ما الان مذاکراتمان را کردیم می خواهیم رأی بگیریم و نماینده کم داریم .
 مهدوی کنی ( وزیر کشور )- البته اینجا یک مطلبی جناب آقای خامنه ای مرقوم فرموده اند، بنظر من از جهتیتذکر خوبی است که من می خوانم . ایشان فرموده اند که : ‹‹سنندج را به عنوان مثال برای شهرهای غیر ممکن انتخاب نفرمائید .›› البته از این نظر که نخواهیم بگوئیم جو متشنجی است ، امنیت در آنجا برقرار است ، ولی با احترامی  که برای برادران کرد ومسلمان و آنهائی که مؤمن به انقلابند ،قائلیم و امنیت  هم در آنجا برقرار هست ، ولی معذلک باز هم  ما از نظر اجرای  انتخابات ، فکر می کنیم  نتوانیم در آنجا انتخابات انجام بدهیم . چون انتخابات تنها فقط  بخاطر  اینکه  جو را آماده نمی بینیم . یکی از آقایان نوشته اند ‹‹بالاخره روشن نشد که انتخابات کی انجام شد ؟›› انتخابات هر وقتی که قانون این لایحه اخیر به ما ابلاغ بشود، ما همان  روز اعلام آمادگی  انتخابات را خواهیم کرد ، ولی به ما ابلاغ نشده است . البته باز برای استحضارتان عرض می کنم در حوزه هایی که قبلا صحبت شده بود ما بخاطر آمادگی به فرمانداریها اعلام کرده ایم که آماده باشند در اولین روزی  که به آنها ابلاغ می شود، دیگر معطلی نداشته باشند . حتی ما برگهای انتخاباتی و اوارق  و وسایلی که باید باشد، در خیلی از شهرها قبلا  فرستاده ایم واز آن نظر آمادگی هست  و لذا به ما که ابلاغ بشود و شورای نگهبان هم آمادگی اش رادر 19 حوزه اعلام کرده است ودر آن 19 حوزه در مرحله  اول حتماً انتخابات را انجام میدهیم .
رئیس- شما الزامی ندارید به همه سؤالات جواب بدهید . چون ما هم یک مقدار کار داریم .
وزیر کشور (مهدوی کنی )- بسیار خوب، بنده دیگر عرضی ندارم .والسلام علیکم .
رئیس- 182 نفر در جلسه هستند همانطور که ملاحظه فرمودید این لایحه اجاره وقت زیادی را گرفته است .من خواهش می کنم موافقت بفرمائید لااقل یک ربع جلسه را تمدید کنیم ک دیگر این لایحه تمام شود و کارمان به فردا نیفتد ( عده ای از نمایندگان – اشکال ندارد ) پس ما تقاضای  نیمساعت  تمدید وقت  موافقند قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب بشود . درباره پیشنهاد آقای رحمانی صحبت شد حالا رأی میگیریم . پیشنهاد اول ایشان که قبلا رد شد . پیشنهاد دوم ایشان هم که موافق نداشت و رد شد پیشنهاد سوم که حذف  تبصره 3 بود،آقای رحمانی بفرمائید .
شهرکی – آقای هاشمی ، این لایحه مسیر عادیش را طی نکرده است باید طوری باشد که مفید باشد اگر اجازه بدهید توضیحات بیشتری داده بشود .
رئیس- دو جلسه است داریم بحث میکنیم دیگر چقدر درباره اش بحث کنیم ( همهمه نمایندگان ) البته پیشنهاد یکسال تمدید را هم داشته ایم که آن را هم میخوانیم آقای رحمانی پیشنهاد شما مشخص است حذف تبصرة3 است .
رحمانی – اجازه بدهید توضیح بدهم .
رئیس-  در آن موقع توضیح داده اید .
دکتر سامی – پیشنهاد باید مشخص شود .
رئیس- حذف تبصره است دیگر چه پیشنهادی است ؟آقای رحمانی توضیح بدهید .
رحمانی – بسم الله الرحمن الرحیم .
تبصرة2- اجرای آن دسته احکامی که نیاز شخصی موجرین مبنای  صدور حکم تخلیه قرار رفته باشد بلااشکال خواهد بد .
این کافی است و لازم نیست تبصره 3 باشد .
 تبصرة 3 این است ‹‹آن دسته از موجرین که ساکن مناطق جنگ زده بوده ( تعیین مناطق جنگ زده به تصویب هیأت دولت می باشد ) و نیاز آنها به  عین مستأجره در دادگاه محرز شود دادگاه باید دستور اجرء صادر کند .با وجود  تبصرة 2 احتیاجی به تبصرة 3 حذف میشود .
رئیس- بسیار خوب ، 182 نفر در جلسه حاضرند کسانی که با پیشنهاد آقای رحمانی ( که حذف این تبصره است که خوانده شد ) موافقند قیام بفرمایند (عدة کمی برخاستند ) تصویب نشد .پیشنهاد بعدی از آقای مجید انصاری است در مورد مدت .
موسوی تبریزی- آقای هاشمی پریروز فرمودید دو پیشنهاد بیشتر نداریم  در صورتیکه این پیشنهاد سوم است . اگر پیشنهاد جدید قبول می کنید ما هم پیشنهاد داریم .
 رئیس- پیشنهادات جدیدپیش ما هست .
الویری – آقای هاشمی آقای حسینعلی رحمانی سه فقره پیشنهاد در یک  صفحه داشتند (همهمه نمایندگان )
موسوی تبریزی- شما پریروز فرمودید پیشنهاد جدید قبول نمی کنیم  آقای مجید انصاری به کمیسیون پیشنهادی ندادند اگر قبول می کنید ما هم داریم .
رئیس- خیلی خوب شما هم پیشنهادتانرا بدهید ،اینقدر سخت نگیرید .آقای موسوی لایحه باید یک معنائی پیدا کند 20 روز دیگر مانده است .
موسوی تبریزی- من ک خلاف قانون حرف نمی زنم اگر پیشنهاد جدید  قبول میکنید آقای دکتر زرگر هم پیشنهاد داده اند .
آقا محمدی- حذف که عیبی ندارد پیشنهاد حذف میتوانید بدهند .
 رئیس- پیشنهاد حذف هم داریم، بگذارید من پیشنهاد حذف بدهم .آقایان توجه بفرمائید من یک پیشنهاد حذف دارم واز پیشنهادم دفاع میکنم . در سطر دوم ‹‹آخرین  بار به مدت شش ماه از تاریخ 29/8/59›› تاریخ از اینجا  معین کرده اند من پیشنهادم این است این مبدأ تاریخ حذف بشود ( موسوی تبریزی -  مخالفم) اجازه بدهید پیشنهاد من این است که تاریخ حذف شود که نتیجتاًمبدأ تاریخ تصویب قانون میشود . اجازه  بدهید من پیشنهادم را توضیح بدهم . این  لایحه همانطور که دیدید  بیش از یک جلسه و نیم وقت مجلس را گرفته  است  اگر الان به این شکلی که موجود  است تصویب بشود فقط 20 روز برای اجرا  است بعد برود پیش رئیس جمهور و ابلاغ  شود تمام است من دارم توضیح  میدهم .
رشیدیان – پیشنهادتان رادرست توضیح بدهید روشن بشود .
رئیس- چه میگوئید آقای رشیدیان ، من که دارم پیشنهادم را توضیح  میدهم ،پیشنهاد حذف است دارم توضیح میدهم خواهش میکنم یک بار آئین نامه را مطالعه کنید پیشنهاد حذف است . الان این پیشنهاد حذف است .(یکی از نمایندگان - -پیشنهاد جدید که قابل قبول نیست ) هر کسی میتواند پیشنهاد حذف بدهد ، ولی پیشنهاد جدید نمی پذیرم چرا شما بیخود وقت مجلس را میگیرید پیشنهاد  حذف رادر شور آخر هم میتوانیم بدهیم ،آئین نامه را یک بار بخوانید بعد اقدام بفرمائید .
موحدی ساوجی -  مخالف پیشنهادم آقا. ( همهمه نمایندگان ).
موسوی تبریزی- آقای هاشمی من مخالفم .
رئیس- خواهش میکنم دیگر دخالت نفرمائید .
موسوی تبریزی- آقای هاشمی  من حق سوال دارم یا ندارم ؟
رئیس- خیر ندارید .
موسوی تبریزی – قانوناً حق سوال دارم .
رئیس- ندارید ، ندارید آئین نامه را بخوانید آقا.
موسوی تبریزی- میگویمتاریخ را حذف میکنید بجایش تاریخ میگذارید یا خیر؟
رئیس- خیر،الان که تصویب بشود مبدأ میشود من پیشنهادم ایناست از تاریخ 29/81359 این عبارت حذف شود .
عده ای از نمایندگان – ( موافق – مخالف ).
رئیس- مخالف وموافق صحبت کنند .
 منشی- مخالف آقای موسوی تبریزی موافق آقای محلاتی ( همهم نمایندگان ).موسوی تبریزی- آقایان توجه بفرمائید ، من مخالفتم برای حذف  مدت و برای این حرفها از این جهت است خود آقای هاشمی فرمودند که پیشنهاد  جدید در این لایحه طبق آئین نامه نمی توانیم  قبول بکنیم و اگر قرار بشود پیشنهاد جدید را قبول بکنند باید ما هم که پیشنهاد داده ایم آن را هم قبول بکنند والا من اصرار ندارم اگر می خواهید آن چیزی را که کمیسیون قضائی نظر داده برای  خود ما هم حجت است اگر شما هم قبول نکنید برای خود ما هم حجت است  پیش خدا ما حجت داریم شما هم قبول نکنید و کمیسیون قضائی را هم تخطئه نکنید .
موحدی ساوجی – آقا این مخالفت نبود .
 رئیس- من ده بار تا حالا به ایشان در جلسه گفته ام که پیشنهاد حذف در آخر شور ممکن است .
منشی- موافق آقای آقا محمدی بفرمائید.
 آقا محمدی – بسم الله الرحمن الرحیم .الان که مجلس  دارد این قانون  را تصویب می کند باید هدفش از تصویب قانون مشخص باشد و آنچه که نهایتاً تصویب میشود در آن گنجانده بشود اگر هدفی را نشان ندهد و یک چیز گنگ  ومبهم باشد که نخواهد به نقطه مشخصی برسد این برای خود مجلس نقطه  ضعف و نقطه ابهامی است که حتماً در این مجلس نخواهد بود آن مسأله  این است که ما گفتیم قانون طاغوتی نباید در این کشور اجراء بشود . قانون مالک و  مستأجر در این کشور قانون طاغوتی غیر اسلامی است . الان اجرای احکام در  روی  احکام  طاغوتی  را مجلس  شورای اسلامی نمی تواند تصویب بکن لذا  مجلس  شورای اسلامی تصمیمش این است  که  این مدت را بگذارد تا قانون مالک ومستأجری که تعیین شده است بیاید قانون مالک و مستأجر  که برضوابط  اسلامی است از آن به بعد میشود احکام  را اجرا کرد حتی به نظر  من این را بر طبق اصل صریح  قانون ضابطه  اسلامی ندارد  نمیشود عمل کرد رویش .بنابراین الان که ما می خواهیم این کار را بکنیم این چه معنی میدهد که بعد از این  همه مدت که طول  کشیده تا آمده است و آن فلسفه ای که برای این مدت بوده  است اصلا از بین رفته است با یک مدت بسیار کوتاه که ابلاغ بشود و آن  فرصت  اصلا اثری نخواهد داشت ودر حقیقت  مثل  این است که آن  را ندیده  گرفته ایم آیا این  کار باطلی نیست که مجلس بکند و به  هدف خودش نرسد؟ بنابراین اگر ما این کار را انجام بدهیم که پیشنهاد آقای هاشمی رفسنجانی را بپذیریم که این تاریخ را بگذاریم واز تاریخ  تصویب این مسأله انجام بشود  در طول این شش ماه فرصت این هست که آن قانون بیاید و جایگزین بشود و بعد از شش ماه هم براساس قانون اسلام باید اجرا بشود و رابطه مالک و مستأجر باید براساس اسلام عمل بشود والسلام .
معزی- چون مخالف صحبت نکرد اجازه بدهید من صحبت  کنم .

رئیس- چرا مخالف صحبت کرد و موافق هم صحبت کرد عبارت هم روشن است .
عده ای  از نمایندگان – این موافقت بود یا مخالفت .
آقا محمدی – من به عنوان موافق صحبت کردم .
رئیس- بسیار خوب ،آقای معزی مخالف هستند؟ بفرمائید صحبت کنید .
محلاتی- من قبلا  وقت گرفته ام .
رئیس- آقای معزی آقای محلاتی بر شما مقدمند . آقای محلاتی بفرمائید .شاهچراغی- آقای هاشمی پس آقای موسوی  تبریزی چه گفتند ودربارة چه صحبت کردند؟( همهمه نمایندگان ).
رئیس- آقایان می خواهند شلوغ کنند من هم اجازه نی دهم آقای محلاتی بفرمائید صحبت کنید .(همهمه نمایندگان ).
محلاتی – چون خلاف  آئین نامه است من صحبت نمی کنم .
رئیس- آقای معزی صحبت کنند .
معزی- بسم الله الرحمن الرحیم .. با توجه به اینکه از طرف دادگستری  تقاضا کرده اند تا 6 ماه به تأخیر بیفتد این روی این جهت بوده است که زمستان  از بین برود بهار و تابستان  بیاید ومردم بتوانند خانه تهیه کنند . ما حالا اگر خواهیم این تاریخ را عوض کنیم  یعنی از حالا تا شش ماه دیگر بگذاریم . اصلا این مورد تقاضای دادگستری نبوده است و گذشته از این ، کاری که خلاف  شرع است ، کاری که خلاف  دستور اسلام است آای آقا محمدی  می فرمایند که این قانون طاغوتی بوده است در اثر بی اطلاعی ایشان است اگر حکومت طاغوتی شد تمام  قوانین ک طاغوتی نیست مرد مؤن ( خنده نمایندگان ) مدت اجاره که تمام بشود …(همهمه نمایندگان ) گوش بدهآقا ، گوش بده شلوغ نکن مدت اجاره  ک تمام بشود این حکم اسلام است که باید تخلیه بکند و برود بیرون شما یک لفظ طاغوتی  شنیده اید اما اگر به معنای آن …
 رئیس- آقا دیگر بحث خصوصی نکنید که یک ربع وقت درست بکنید از خودتان دفاع کنید .
معزی- آخر ایشان فرمودند که این حکم طاغوتی است (رئیس- از من صحبت کنید ) پس از آنکه این حکم شرعی است و تقاضا کرده اند برای رعایت مستأجرین زمستان بگذرد ودر بهار و تابسان بتوانند خانه ای نهیه بکنند این تقاضا را کرده اند حالا باز ما آن را 6 ماه تأخیر بیندازیم باز بشود اول زمستان،آیا این شرنی  است ؟
رئیس- 182 نفر حاضرند حالا رأی می گیریم کسانیکه با حذف تاریخ این جمله ‹‹ از تاریخ 29/8/59›› کسانی که با حذف این تعبیر موافقند قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند )  تصویب شد . آقای محمودی پیشنهاد کرده جمله  ‹‹برای آخرین بار›› حذف بشود . این را قبلا رأی گرفتیم  و رأی نیاورد آقای واعظی میتوانند پیشنهادشان را بدهن .
واعظی- بسم الله الرحمن الرحیم . قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم ‹‹حرمت مال المسلم کحرمت دمه ›› احترام مال مسلمان مثل احترام خون مسلمان است . مادر اینجا اگر بخواهیم حق بدهیم بجانب مستأجری که مدتش تمام شده است ….
رئیس- آقا اول پیشنهادتان را بخوانید .
واعظی- اول پیشنهادم را خواندم ‹‹ در مورد تمدید اجاره تحمیلی مخالفم چون با موازین شرعی درست نیست وبنابراین عمل غیر شرعی را ما تصویب نخواهیم کرد ›› این اصل عنوان پیشنهاد من است و اما…
رئیس- اینکه پیشنهاد نیست ( همهمه نمایندگان ) این مخالفت است که قبلا مخالفین صحبت کرده اند، بفرمائید بنشینید من گفتم پیشنهاد، پیشنهاد داده بودید.
واعظی- پس چرا به من وقت ندادید؟ با اینکه  من قبلا وقت گرفته ام و چاپ شده است .
رئیس- عرض میکنم پیشنهاد بود ولی این پیشنهاد  نیست .
واعظی- اگر پیشنهاد داده بودم اجازه بفرمائید صحبت کنم اگر پیشنهاد نیست …
رئیس- من می گویم این که شما الان دارید می فرمائید  پیشنهاد نیست .
واعظی- پس چه ضابطه ای  دارید اینجا ضابطه  اش را تعیین بفرمائید که من بدانم .
رئیس- حالا صحبتتان را بکنید ، برای رأی گیری صحبت کنید ادامه  بدهید منتها کوتاه صحبت کنید .
واعظی- در گذشته یک قانون میلیسپور در ایران بود آمد ویک همچو تخم نکبتی را کاشت و جمعیت مسلمانها را گرفتار کرد . مابایستی اینجا که مجلس  شورای اسلامی است موازین اسلامی را حفظ کنیم یک نفر مثل آقای معزی حرف میزند از آن طرف می خواهند  او را مسخره کنند ومی خندد. این حرفها  چیست ؟ یک ساعت میتوانیم ما برخلاف  موازین شرعی یکی را در ملک  دیگری  اسکان بدهیم ؟ این مراجع تقلیدند در رساله ها نوشته اند اگر وقت تنگ باشد کسی  درمکان غصبی گیر بکند موقع  نماز خواندن بعد با حالی که می خواهد خارج  بشود نماز بخواند برای اینکه اجازه توقف نمی دهند بعضی آمده اند توسل  می کنند به ‹‹الضرورات تبیح المحظورات ››ضرورت چیست ؟ مناز آقای رحمانی تعجب میکنم که  آمده  است اینجا استنباط میکند تطبیق میکند به اینکه اکل میته در مخمصه است .این حرفها نیست یا بعضی آمده اند میگویند که ولایت فقیه ، مگر ولایت فقیه در امور شخصی مردم…
رئیس- میکروفون را نزدیک خودتان بگیرید .
واعظی- ولایت فقیه اول وضعش مشخص بشود ولایت فقی برای روز  مبادای مسلمین است آنجا  که کار مسلمانها به بن بست گیر کرده است اما در ملک شخصی که ما اجاره داده ایم ومدتش تمام شده است اینجا فقیه چه حق مداخله ای دارد ؟ پیغمبر اسلام (ص) مداخله نمی کرد ائمه طاهرین (ع) مداخله نمی کردند این کارها اصلا از حدود موازین اسلامی بیرون است .
 موحدی ساوجی – این مطالب خارج از موضوع است آقا.
واعظی- آن وقت بعضی از آقایان هم آمده اند  اینجا از جیب دیگری احسان می کنند میگویند مستضعفین را مابشناسیم .اگر در این مملکت ده هزار نفر از این طاغوتی ها اجاره میدهند هزار  نفر مستضعف است از  بدبختی  و بیچارگی  دو باب اطاق یک اطاق سه اطاق اجاره داده است واز درآمد آن زندگی میکند الان یکی از آقایان گفت صاحب خانه شهید داده است . مستأجر طاغوتی و ضد انقلاب  است این دو نفر چطور با هم زندگی بکنند؟ مستضعفین همدر واقع چماقی در این مملکت شده اند هر جا میرسند به حساب  مستضعفین مرتب گناهان و جرائم مرتکب میشوند بنابراین اصلا ما نمی توانیم  یک ساعت این مطلب را اجازه بدهیم  بر طبق موازین اسلامی ملک ، ملک  دیگری است ‹‹الناس مسلطون علی اموالهم ›› دولت موظف است آنهائی را که خارج  میکند البته بر ایشان چادر بزند ، خانه تهیه کند آن یک مطلب دیگری است ما نمی توانیم یک محظوری  که برای عده ای هست چوب یک عده ای را به عده ای دیگر بزنیم .
خطا کرد در  بلخ آهنگری                                   به کاشان زدند گردن مسگری
 این جور نباشد بنابراین من معتقدم که اصلا تمدید بطور کلی جایز نیست این مدت هم که تمدید کرده اید یا مثلا اجازه داده اید و بالش به گردن همان هائی است که تمدید کرده اند .
رئیس- متشکر، ایشان پیشنهادی نداشتند ولی چون اعتراض داشتند و می خواستند به عنوان مخالف صحبت بکنند، ما این حق را به ایشان دادیم  صحبت کردند حالا می خواهیم برای اصل لایحه رأی بگیریم بعضی از آقایان  بیرون رفتند و جلسه از نصاب افتاد .
 عده ای  از نمایندگان – حالا یک موافق صحبت کند .
رئیس- دیگر  نمی خواهد موافق صحبت کند نصاب نداریم و به نظرم دیگر نصاب هم تشکیل نمی شود چون هفت نفر از حد نصاب کمتر هستند .
عده ای از نمایندگان – رأی بگیرید آقا.
رئیس- عده کمی است بعضی از آقایان بیرون رفته اند .
منشی- حد نصاب نداریم .
 رئیس-  به آقایانی کهدر راهرو هستند  بگوئید  بیایند ، چرا بیرون میروند ؟(همهمه نمایندگان ) مواظب آقایانی که وارد میشوند باشید مثل اینکه بعضی  ها اصلا بیرون رفته اند خوب بعداً رأی می گیریم .
7-پایان جلسه  و تاریخ تشکیل جلسه آینده
رئیس- جلسه بعدی مان روز یکشنبه است و برنامه هفتگی را بعداً اعلام می کنیم .
(درساعت دوازده و بیست و پنج دقیقه جلسه پایان یافت )
رئیس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی رفسنجانی