سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در دیدار نمایندگان انجمن پوکی استخوان ایران

بسم‌الله الرحمن الرحیم
الحمدلله و السّلام و علی رسول‌الله و آله
خوش‌آمدید. با این اقدام به جایی که مرکز تحقیقات غدد کرده، ما را خوشحال کردید و از توجهی که مرکز بهداشت جهانی و مرکز پوکی استخوان به این مسئله مهم امروز ما دارند، متشکریم. بالاخره کمتر کسی است که در زندگی خودش و یا اطراف خودش افرادی را نشناسد که گرفتار این مشکل هستند. بخصوص افراد سالمندی که همه جا دیده می‌شوند و مسئله پوکی استخوان آنها را رنج می‌دهد و خانواده‌ها را هم رنج می‌دهد و کشور را هم دچار مشکل می‌کند. آیه‌ای در قرآن است که من پیش خودم سؤالی در مورد آن داشتم. ولی حالا که این توضیحات را از شما شنیدیم، جواب خودم را گرفتم. حضرت زکریا در دوران پیری خودشان وقتی که می‌خواهد دعا کند و در زمان پیری از خدا فرزند می‌خواهد می‌گوید: «انی والشتعل رأس یثبتا» این را مقدمه دعا قرار می‌دهند و می‌گویند: «من استخوانم سست شده و سرم همه سفید شده است.» سفید شدن موهای سر علامت معمولی است و همه آن را می‌دانیم اما من فکر می‌کردم چرا حضرت زکریا از بین این همه آثار پیری روی سستی استخوان تکیه می‌کنند چون انسان وقتی پیر می‌شود در خیلی از اعضای بدن درد و مشکلی بوجود می‌آید. این سؤالی در ذهن من بود. البته آثار پوکی استخوان را می‌دیدم ولی در گزارش که آقای دکتر لاریجانی دادند، آمار و ارقام را خواندم و شنیدم، فهمیدم که واقعاً این یک مسئله جدی است و گویا راهی هم جز پیشگیری ندارد. تنها چیزی که مانده این است که هر مقداری که می‌توانیم پیشگیری کنیم. با این برنامه‌هایی که شما شروع کردید، انشاءالله قدرت پیشگیری ما بیشتر شود و اگر از طریق همین اصلاح شیوه تغذیه و روش‌های دیگر بتوانیم کمی جلوگیری کنیم خیلی باارزش است. الان همین آماری که از آمریکا، قفقاز یا آسیای میانه ارائه کردید، می‌بینیم مثلاً در آمریکا وضع خیلی بد است. قاعدتاً آنجا روش‌های پیشگیری خیلی قوی است. این ویتامین‌ها را هم دارند و قاعدتاً مصرف می‌کنند و حساب شده‌تر تغذیه می‌کنند. ضمناً شاید ارتباطی هم بین پوکی استخوان و سفید شدن موی سر باشد که این آیه اشاره‌ای کرده است. بعداً شاید شما ارتباطی بین این دو پیدا کنید. به هرحال واقعاً یکی از آثار پیری فعلاً همین مشکلی است که بالاخره دوره زندگی بشر به پیری منتهی می‌شود و همه ما به آنجا می‌رسیم. ما 3-2 تلاش باید انجام دهیم. یکی مربوطه به شما علما و دانشمندان است که این انجمن را تشکیل دادید و این مرکز تحقیقات در حال کار و فعالیت است. قسمتی هم مربوط به مدیران کشور است که بالاخره برای تغذیه مردم راه درست‌تری انتخاب کنند. البته با راهنمایی که از مراکز تحقیق می‌کنند تا تغذیه درستی داشته باشیم. این یک موضوع از موضوعات فراوان است. آقای دکتر مألوف و همچنین آقای پروفسور پال توضیحاتی دادند که در کنار توضیحات دکتر لاریجانی و دکتر طباطبایی مجموعه خوبی است. این مجموعه قطعاً اطلاعات مردم ما را بالا می‌برد. قاعدتاً باید اطلاعات مردم ما تنظیم شود. و مسئول آن شما هستید که علاقمند هستید و اقدام کردید و باید مردم را آگاه کنید. اگر قرار است با اصلاح شیر یا معرفی غذایی که ویتامین D آنها بیشتر است کار کنیم باید خیلی خوشحال باشیم. مطمئناً مواظبت‌ها هم نقش خیلی مهمی دارد. اگر حرکتی بکنند که به زمین بخورند آسیب می‌بینند. پس یک دوره آموزش مواظبت‌های فیزیکی هم باید باشد. این هم نوعی پیشگیری است. ولی پیشگیری اولیه در تغذیه است. ولی در هر حال یکسری مسایل برای استخوان طبیعی است که به تدریج استحکام آن از دست می‌رود. من نمی‌دانم سستی و پوکی هر دو تعبیر از یک واقعیت است و یا با هم ارتباطی دارند و یا دو ماهیت جدا دارند؟
○ یکی است.
• پس هر دو یک تعبیرند. به هرحال باید صمیمانه از محققان کشورمان و بخصوص مرکز پوکی استخوان و بهداشت جهانی تشکر کنیم. این کارها جزء کارهای بسیار خوب جهانی است. الان بهداشت جهانی، حرکات خوبی در دنیا دارد و به دردهای واقعی می‌رسد و بشردوستان مطرح می‌کنند. در هر کشوری هم استعدادها و امکاناتی وجود دارد. وقتی دست به دست هم بدهیم به جاهای خوبی می‌رسیم. این تحقیقات یکی از کمبودهای جدّی جهان سوم است که باید بیشتر روی آن کار کرد. این یکی از موضوعات شماست. برای اکثر موضوعات مورد نیازمان باید مراکز تحقیقاتی نیرومند داشته باشیم  و هزینه کنیم. با حوصله کار کنیم. خوشبختانه، امروزه نتایج آن هم جهانی است. هم ما می‌توانیم از دیگران استفاده کنیم و هم می‌توانیم به دیگران استفاده برسانیم. اینکه آقای دکتر مألوف از مرکز غدد ستایش کردند، برای من افتخارآمیز بود که این همه مقاله خوب ارایه کردید. مقاله‌هایی که در سطح داخلی یا جهانی مورد قبول است. این نمونه کار خوبی است. به هرحال من فکر نمی‌کنم لازم باشد که خیلی وقت شما محققان را بیگریم. فقط تشکر می‌کنم و امیدوارم خداوند به کارتان برکت بدهد و وضع تحقیقاتمان و نتیجتاً زندگی‌مان در آینده بهتر شود. البته ما هم وظیفه داریم که هرجا که می‌توانیم به شما کمک کنیم که می‌کنیم.
والسّلام علیکم و رحمت‌الله