سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در دیدار نمایندگان مجلس دانش‌آموزی

بسم‌الله الرحمن الرحیم
الحمدالله و السلام علی رسول الله و آله
بسیار خوش آمدید و محبت کردید. زمان برنامه کمی عوض شد، اما از لحاظ وقت محدودیتی نداریم. اگر بنا بود آقایان و خانم‌ها مطالبی بگویند، از طرف من مانعی نیست.
در آستانه حلول ماه رمضان هستیم. رمضان ماهی است که خداوند فرصتی به ما داد تا خود را با مطالعه و تفکر درباره جهان، خداوند، آخرت و قرآن به خدا نزدیکتر کنیم. ان‌شاءالله شما و همه جوانان کشور از این فرصت استفاده کنند و یک ماه دیگر بهتر از حالتی باشیم که الان داریم. البته هرچه هستیم، می‌توانیم در ماه آینده بهتر باشیم.
نکاتی که آقای میرزائی اشاره کردند، به نظرم ناظر به نگرانی‌ها و درد دلهایی است که به صورت مبهم و با اشاره مطرح کردند. امیدواریم چنین چیزی برای جوانان کشور که می‌خواهند برای دین، انقلاب و کشورشان به مردم خدمت کنند، دائمی نباشد. فضایی باشد که همه بتوانند در چارچوب نظام، قانون اساسی، دین و منافع مردم و کشور، فکر، بحث و انتخاب کنند و راهی را که با منطق، دانش و عواطف انسانی سازگار است، برویم.
معلوم است که آینده مال شماست. یعنی نسل جوان امروز بدون شک در سالهای نه چندان دور مسؤولیت‌های امروز دیگران را برعهده می‌گیرند و به تدریج وارد میدان می‌شوند. الان شرایطی در دنیا و در کشور ماست که این امکان وجود دارد تا به جوانان به گونه‌ای میدان بدهیم که بتوانند کشور را بهتر از ما اداره کنند و انقلاب را به پیش ببرند. برای من خیلی واضح است که در بین شما که خیلی جوان و در حال تحصیل هستید، سطح اندیشه، تفکر و امکانات علمی و فنی قابل مقایسه با دوره ما نیست. شما می‌توانید گام‌های بلندی بردارید که ما نمی‌توانستیم. به خصوص الان که خانم‌ها وارد میدان شدند و نصف جمعیت ما که اکثریت آنها در گذشته زندگی خود را درخانه‌ها می‌گذراندند، وارد صحنه هستند و دوشادوش و حتی جلوتر از آقایان حرکت می‌کنند.
جمعیت جوان، باسواد و با استعداد با امکاناتی که در کشور هست، آمادگی دارد که ایران را یک کشور نمونه اسلامی بسازد. اگر چنین کاری بکنیم، بهترین تبلیغ و پیام است. اگر بنا باشد با استدلال، شعار و حرف، اسلام را معرفی کنیم، تأثیر دارد و در جاهایی جلو می‌رود، اما پایدار نیست. اما اگر کشوری بسازیم که زندگی و راه مردم درست باشد و از امکانات خود درست استفاده کنند، می‌توانند الگو باشند. همین الان هم وقتی کار خوبی می‌کنیم، دنیا خیلی زود می‌گیرد و همراهی می‌کند.
امروزه دنیا، دنیای بسته‌ای نیست. هر اتفاق مثبت و منفی در هر جایی بیفتد، دنیا مطلع می‌شود. گروه‌های خاص، به خصوص جوانان و بالاخص دانشجویان نگاه و انتخاب می‌کنند و سرنوشت‌ساز می‌شوند. فکر نمی‌کنم کسی حق داشته باشد که جلوی اقدامات سیاسی و اجتماعی و کارهای تحقیقاتی منجر به تصمیمات مهم را بگیرد. چنین ظلمی بعید است که کسانی در کشور ما مرتکب شوند. شما نباید نگران باشید.
البته فرق می‌کند. اگر دولت بخواهد کاری را انجام دهد، زودتر و بهتر انجام می‌دهد و موانع را کم می‌کند. ولی گاهی شما می‌خواهید روی پای خودتان کار کنید و چیزی نمی‌خواهید، فقط می‌خواهید مانع نباشند. فکر نمی‌کنم برای افرادی مثل شما که زبده‌های جوانان هستید، مانعی از طرف مسؤولان باشد. در گزارش‌ها خواندم گروهی که الان به عنوان نمایندگان چند دوره مجلس دانش‌آموزی می‌باشند، از موفق‌های تحصیل هستند و جزو نخبگان جوان حساب می‌شوند. اینها سرمایه‌های اصلی ما هستند. هیچ سرمایه‌ای بهتر از این نداریم.
نفت، طلا، همه‌گونه معادن، آفتاب، نور، باد، کشور وسیع و ... داریم که همه آنها می‌مانند و میلیونها سال هم بودند. آن‌کس که می‌تواند این مواهب خدادادی را به فعلیت برساند و ارزش افزوده به آنها بدهد و منابع طبیعی را تسخیر کند، انسانها هستند. در بین انسانها، کسانی مؤثرتر هستند که بیشتر درس خواندند و استعدادهای بهتری دارند و می‌توانند کارهای بزرگتری را سامان بدهند.
الان همه دنیا روی کاکل دانش و فن می‌چرخد. دنیا از کمیّات به طرف کیفیات می‌رود. دیگر کارهای با احجام بزرگ مقیاس پیشرفت نیست. کارهای با کیفیت بالا مقیاس پیشرفت است. الان دنیا روی تکنولوژی نانو سرمایه‌گذاری کرده است. ما هم شروع کردیم که باید همه چیز را کوچک کند. از این به بعد باید از بی‌نهایت کوچک‌ها استفاده کنیم. این هم با دانش و با ابزاری ممکن است که بتوانیم در دل ذره وارد شویم. الان کشورهای پیشرفته احجام بزرگ را به دنیای سوم واگذار می‌کند. فرض کنید کارخانه‌های بزرگ تولید سیمان، فولاد و امثال اینها خیلی آسان واگذار می‌شود. اما آن تکنولوژی که نرم‌افزاری در اختیار می‌گذارد تا بهتر تولید کند و کار را ارزانتر و با حجم کمتر و ارزش بالاتر انجام دهد و عرضه کند، برای خودشان نگه می‌دارند.
این وظیفه قشر مستعد و دانشمندان امروز کشور ماست. معلوم است که مسایل علمی و فنی از مسایل سیاسی، اجتماعی و مدیریتی تفکیک‌پذیر نیست. همه ما خیلی واضح باید قبول کنیم انسانهایی که تا این سطح به دانش می‌رسند، نمی‌پذیرند که تحت سلطه کسانی باشند که آنها را قبول ندارند. دنیا و با سرعت بیشتر کشور ما به طرف باسواد شدن می‌رود. انسانهای باسواد سطح دیگری دارند. این حرف من اهانت به بی‌سوادها نیست. ممکن است انسانهای بی‌سواد هم فرهیخته و خوب باشند، ولی آنچه که طبیعی است، این است که دانشمندان می‌توانند کارهای بزرگ کنند«هل یستوی الذین یعلمون و الذین ما یعلمون»
خداوند جوهری که برای ما درنظر گرفته، دو گوهر اساسی دارد: یکی دانش و دیگری ایمان است تا انسان به راهی برود که قبول دارد. راهی که با منطق، خرد و استدلال به آن رسیده است. این راه در خور و شایسته انسانهایی مثل شماست.
فکر می‌کنم اگر با صبر و تحمل و با حفظ اعتدال که در سخنان شما تکرار شد، کار کنید، کسی نمی‌تواند مانع شما شود. اگر افراطی کاری شود، هم در ذات خود خوب نیست و هم بهانه به دست دیگران می‌دهد که جلوی کارهای خوب را بگیرند. ولی اگر معتدل و با منطق برای حفظ کشور و جامعه عمل کنید، مشکلی نخواهید داشت.
عراق را ببینید. آمریکایی‌ها با 145 هزار نیرو و با پیشرفته‌ترین امکانات ارتباطی و نظامی در عراق هستند. مردم در همین حالت اشغال با انتخابات، مجلس و دولت خود را ساختند. اگرچه آمریکا نفوذ دارد، ولی معلوم است که این اعمال نفوذ موقّت است. اگر آمریکا می‌توانست نفوذ کاملی داشته باشد، این قانون اساسی نوشته نمی‌شد. کار مردم عراق انصافاً رشیدانه و حکیمانه است. البته مشکلاتی هم دارد. بالاخره کشور استبدادزده، استعمارزده و اشغال شده افتان و خیزان به طرف راهی که در پیش دارد، جلو می‌رود. از این واضح‌تر نمی‌توان مثالی برای نقش مردم در سرنوشت خودشان زد.
نمونه دیگر مسایل افغانستان است. مردم افغانستان از زمانی که ما به یاد داریم، همیشه دچار مشکل بودند. الان با اینکه گرفتاری‌های زیادی دارند، راهشان را جلو می‌برند. عموم کشورهای دنیا در این زمینه حرکت‌های خوبی دارند. در گذشته هرچه می‌خواستند، به مسلمانان اهانت می‌کردند و کسی نفس نمی‌کشید. ولی الان یک کاریکاتور در فلان کشور کشیدند و دنیای اسلام به حرکت درآمد. پاپ که شخصیتی با اطلاعات کامل درباره دین خود می‌باشد، در یک سخنرانی درباره پیامبر اسلام حرفی زد که کاش نمی‌زد. ما هم این‌گونه هستیم که در بحث‌ها درباره ادیان دیگر صحبت می‌کنیم و نقادی و تعریف داریم. پاپ هم همین کار را کرد، ولی چون جمله ناحقی را گفت، موجی از دنیای اسلام بلند شد و پاپ فوری عقب‌نشینی کرد و مکرر از حرفی که زد، ابراز تأسف کرد و اصلاح کرد.
این حالت، بیداری و خودباوری را می‌رساند. مخصوص ما نیست. در کشورهایی مثل ترکیه که نظامی لائیک است، در این مسئله عکس‌العمل نشان دادند. حتی روزهایی که در تهران هیچ خبری نبود، در ترکیه غوغا بود. در لبنان اتفاقی افتاد که خیره کننده است. مردمی که کشورشان منهدم شد، دیروز از سراسر لبنان در بیروت جمع شدند و دنیا را وادار به مطالعه کردند که اینها چه کسانی هستند!؟ چرا مردمی که زندگی آنها نابود شد و کشاورزی، راه، برق و ... ندارند، خودشان را به جشن پیروزی می‌رسانند!!
بنابراین دنیا به طرف آرای مردمی می‌رود. راه باز شد و کسی نمی‌تواند متوقف کند. ممکن است در جاهایی با فریب یا زور وقفه‌هایی ایجاد کنند، ولی خوشبختانه راه ما روشن است. مسلمانیم و مسلمان با احکام اسلامی آزاد است و اکره ندارد و حق انتخاب دارد. قانون اساسی هم این حقوق را به ما داد و چیزی از ما دریغ نکرده است.
فکر می‌کنم راه کار در تحصیل، تحقیق، کار اجتماعی و سیاسی باز است. البته مثل همه جاها مشکلاتی دارد، ولی بسته نیست. ان‌شاءالله حرکتی که آغاز کردید، به خصوص بشارتی که دادید و گفتید که می‌خواهید کار بین‌المللی انجام دهید، موفق باشید. خیلی از جوانان دنیا انتظار دارند ندایی از ایران بلند شود. اینکه چگونه این ارتباط برقرار شود، نیاز به مطالعه و تحقیق دارد. کار سختی نیست. با همین ارتباطات الکترونیک که وجود دارد، می‌توانید همراهان زیادی داشته باشید و با شیوه‌هایی که خودتان می‌توانید طراحی کنید، این ارتباط جهانی را با محورهای درست برقرار نمایید.
تحقیقاً ما هم حمایت خواهیم کرد. ولی زیاد به ما تکیه نکنید. به خودتان تکیه کنید. قدرت، امکانات و ظرفیت شما خیلی بیشتر از اینهاست. روزهایی که ما شروع کرده بودیم، خیلی کمتر از شما بودیم. روی پای خودمان بودیم و کسی نبود که از ما حمایت کند. انسان وقتی آماده باشد، کارها پیش می‌رود. همه با هم کار کنید. ان‌شاءالله ماه رمضان خوبی خواهید داشت و خداوند هم به شما کمک می‌کند. دعا کنید در هدفی که انتخاب کردید، مخلص بمانید و با اخلاص در خدمت خلق تلاش کنید.
والسلام علیکم و رحمه‌اله