سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی جمعی از مهندسان و صنعتگران بخش سیمان

بسم‌الله الرحمن الرحیم
الحمدلله و السّلام علی رسول الله و آله
خیلی خوش‌آمدید. شما می‌دانید که به صنعتگران علاقه‌مند هستم و فکر می‌کنم بخش مهم جامعه هستند. امید ما این است که بتوانیم روزی با صنعت، کشور را به جایگاهی که باید داشته باشد، برسانیم.
تصمیماتی که برای چشم‌انداز و الزامات آن که هنوز آماده نشده، گرفتیم، مسوولیت صنعتگران و بخش صنعت را خیلی زیاد می‌کند. مثلاً اگر بناست ظرف یکی دو برنامه از نفت مستقل شویم و سرمایه نفت را به گونه‌ای هزینه کنیم که برای نسلهای بعدی قابل استفاده باشد و مصرفش نکنیم، غیر از صنعت، چه چیزی می‌تواند کارهای اساسی را انجام دهد؟
ارزش افزوده‌ای که باید به وجود بیاید، تحقیقاً از طریق صنایع، آن هم صنایع پیشرفته قابل انجام است. آمایش سرزمینی را هم در مجمع نوشتیم و هنوز تصویب نشد. الان بخش کمی از نیروهای انسانی را در تولیدات استفاده می‌کنیم. بیشتر از مواد، ابزار و فضا استفاده می‌کنیم. در آمایش سرزمین سه ضلع دیده شد که انسان، فضا و ابزار با هم کار می‌کنند. ارزش اضافی را انسان خلق می‌کند.
معنای دانایی محوری که در چشم‌انداز روی آن تکیه کردیم، این است که از علم خود بهره‌ بگیریم. با ژاپنی‌ها مقایسه کردیم و دیدیم بخش اعظم افزوده آنها از طریق نیروی انسانی است که همان بهره‌وری می‌باشد. این ضعف در کشور ماست که باید جبران کنیم. صنعتگران نمی‌توانند قانع باشند که در جا بزنند و راضی باشند که قاعده‌ای را بگردانند و بتوانند هزینه‌اش را درآورند. این کار برای توسعه کشور کافی نیست. شاید به صورت روزمره جواب دهد، اما آینده را باید بسازیم. بقیه هم باید کار کنند. بخشهای خدمات، کشاورزی و دیگران همه باید کار کنند. نمی‌توان فقط با صنعت حرف زد. ولی الان صنعت نوک پیکان توسعه است.
هرکس رئیس جمهور و مسؤول شود، اگر بخواهد مسیر توسعه را بپیماید، باید به صنعت برسد. این اتفاق خواهد افتاد. چون روی سیاست‌هایی که تدوین می‌شود، نظارت می‌شود. در مراحل قوانین، بودجه‌ها، برنامه‌ها و حتی آیین‌نامه‌ها و تصویب‌نامه‌های دولت نظارت می‌شود. همه سرنوشت‌ساز هستند. باید در این جهت حرکت کنند.
جمله‌ای راجع به اصفهان بگویم که اکثر شما از آنجا آمدید و مهمان ما هستید. اصفهان در این میدان پیشتاز شد و همه می‌دانند. بعضی‌ها انتقاد دارند که چرا اصفهان سهم بیشتری از امکانات کشور می‌برد؟ ولی حق این است که اصفهانی‌ها خوب کار کردند. الان نیروهای فنی و صنعتی استان اصفهان سرمایه‌های مهم کشور هستند. در جاهای دیگر همه تأثیر گذاشتند. موقعی که در امور اجرایی کار می‌کردم، روی پیشرفت‌ها تحلیل داشتم و می‌دیدم که اصفهانی‌ها در همه جا حضور دارند. انصافاً باید روی اصفهان به عنوان یک سرمایه ملی – نه جغرافیایی – حساب کنیم. اصفهانی‌ها هم نباید این را از خودشان بدانند. آنها یک جزیره نیستند. یک حلقه مهم در زنجیره اقتصاد و توسعه کشور هستند.
مزیت‌هایی داریم که باید بیشتر از آنها استفاده کنیم و توجه ویژه‌ای به آنها شود. یکی صنایع هستند که بر محور نفت و گاز می‌چرخند. معلوم است که مواد نفت و گاز ما تقریباً بی‌پایان است. مثلاً می‌توانیم تا 200 سال روی آن حساب کنیم که بهره‌مندی داریم. می‌دانیم که الان در صنایع مربوط به نفت و گاز، ارزش‌های افزوده بسیار بالایی وجود دارد. منئها هنوز آن تکنولوژی در اختیار ما نیست. اگر می‌شناسیم، نیاوردیم. شما منابع عظیم جنوب ایران را نگاه کنید. ساحل عظیم از آبادان تا گواتر را نگاه کنید. چقدر می‌توانیم از آن منطقه استفاده کنیم!! اصلاً محدودیت فضا، بندر و مواد نداریم. بهترین نقطه ارتباط با دنیاست. آوردن سرمایه‌های فراوانی که امروز در دنیاست و دلشان می‌خواهد در این بخشها سرمایه‌گذاری کنند، ضروری است. بانکهایی هستند که حاضرند برای این‌گونه کارها پولهای ارزانی بدهند. همه چیز است. نیروی انسانی است. علوم آن را کمابیش داریم. در بقیه فنون هم کار سختی نیست. باید با مؤسسات پیشرفته دنیا همکاری کنیم.
واقعاً می‌توانیم بورس فراورده‌های نفت و گاز در همه بخشها باشیم. حرکت پتروشیمی در این ده پانزده سال تقریباً خوب بود. اهدافی که دارند، خوب است. ولی می‌توانیم بیش از این استفاده کنیم. همه چیز آن را دارم.
هنوز در همین سیمانی که برادر ما صحبت کردند، برای مصارف داخلی مشکل داریم. در حالی که به خاطر انرژی و موادی که داریم و حمل و نقل ارزانتری که می‌توانیم داشته باشیم، می‌توانیم به عنوان مزیت‌های نسبی در چنین صنعتی کار کنیم و حرف اول را بزنیم. این خیلی پیچیده نیست. الحمدلله کارخانه‌ساز شده‌ایم و در دنیا حضور داریم.
در پتروشیمی هم چنین هستیم. اسم نمی‌برم، ولی در خیلی از صنایع پیشرفت کردیم. در جمع شما صنعتگران تأکید می‌کنم که یک مقدار روی هایتک کار کنید. باید روی نانو کار کنیم. فکر می‌کنم در آینده بسیار نزدیک کسانی که از راه نانو در هایتک وارد می‌شوند، می‌برند. چرا باید تأخیر داشته باشیم؟
الان جزو چند کشوری هستیم که پایه‌های نانو را در کشور داریم. می‌توانیم آن را جلو ببریم که ان‌شاءالله روی آن خواهید ایستاد و جلو می‌روید.
خانه‌های صنعت می‌توانند صنعت را هدایت کنند. اصول کار را نوشتیم. الزامات چشم‌انداز را خواهید دید. در حال تهیه هستیم. در تهیه آن نگاه کردیم که در ایران، منطقه و دنیا چه داریم؟ وضع ما چطور است و مشکلات ما چیست؟ اگر الان صنعت شما مشکل دارد، به خاطر این است که رقابت برای شما سخت است. اینکه در کشور شما در صنعت برنده می‌شوند و نمی‌گذارند محصولات خود را به بازار خودمان بیاورید، وضع درستی نیست. باید روی آن حساب کنید. باید خانه‌های صنعت و صنعتگران با تجربه هدایت کنند تا راههای لازم برای اینکه رقیب جدّی برای بقیه تولیدکنندگان دنیا باشیم، پیموده شود. الان با تجارت جهانی رقابت‌ها تنگتر می‌شود.
اما در بحث مدیریت کشور کلیات حرف شما را قبول دارم که باید رئیس قوه مجریه صفاتی را که گفتید و خیلی از صفات دیگر را داشته باشد. در این مورد با شما مباحثه ندارم. اگر بحثی داشته باشم، این است که این منحصر به من نیست.
من هم یکی از کسانی هستم. که می‌توانم کار کنم. چون یک مقدار تجربه دارم، فکر می‌کنم. آسانتر می‌توانم کار کنم. ولی راه درست این است که خلاقیت داشته باشیم. الان شما در صنعت خلاق هستید و ما هم باید در مدیریت خلاق باشیم و افراد جدیدی را وارد صحنه کنیم و به آنها میدان دهیم که کشور را اداره کنند تا تجربیات خود را به آنها بدهیم.
دل ما که به تعبیر آقایان 50 سال تلاش کردیم، می‌خواهد بعد از خود را بهتر از زمان خود ببینیم. موقعی راحت می‌میریم که خیال کنیم اهداف خوب انقلاب بعد از ما می‌ماند و دیگران بهتر از ما عمل می‌کنند. راه درست همین است. هرکس فکر کند تا نفس می‌کشد، باید همه کاره باشد، یعنی میدان را برای دیگران ببندد که نمی‌شود.
در حد انجام وظیفه هستم. اگر مردم نتوانستند چنین کسی را پیدا کنند، آماده هستم. این‌گونه نیست که بگویم هرچه شد، شد و به من چه ربطی دارد.
آرزویم این است که مردم پیدا کنند. شما هم باید کمک کنید. چون خوب می‌فهمید. سر و کار شما با مدیران و مسوؤلین است و با مسایل کشور آشنایی دارید. آرزویم این است. اگر روزی به صحنه آمدم، بدانید که در این آرزو شکست خوردم. یعنی الان تلاش می‌کنم که این‌گونه نشود و کشور از لحاظ مدیریت کلان به افراد خاصی وابسته نباشد. اگر نشد، در آن بخش شکست خوردم و چاره‌ای ندارم و باید بیایم. انقلاب به جان من وابسته است. به مردم ایران که نگاه می‌کنم، لذت می‌برم. مردم برای محبوب هستند. ایران را مثل جانم دوست دارم. کشور خوبی است که خدا تقدیر کرد در آن زندگی کنیم و مکتب اهل بیت (ع) را برای ما آورده است و پیرو علی ابن ابیطالب (ع) هستیم. ساختن این ویژگی‌ها در جای دیگر آسان نیست. هزاران سال طول کشید که این وضع در ایران پیدا شود. خاک، مردم، مکتب و انقلابش برای ما ارزشهای ثابت هستند. مثل دریایی است که ماهی در آن شنا می‌کند.
بنابراین مطمئن باشید که اگر مردم به فردی که فکر می‌کنند باید ویژگی‌های رئیس جمهور را داشته باشد، نرسیدند و معلوم شد – دوسه هفته آینده همه چیز روشن می‌شود.- آن موقع من در خدمت شما خواهم بود. دعا کنید که به آنجا نرسیم. چون شکست شخص من برای آرزویی‌ است که روی آن فکر کرده‌ام.
ضمناً از حسن ظن، اعتماد و اظهار محبت شما صمیمانه تشکر می‌کنم. می‌دانم مشکلات و نواقصی داشتم و دارم. این‌گونه نیست که همیشه قابل ستایش باشم. ولی همین که شما به تشخیص و حسن ظن مطالبی را می‌گویید، مایه تشکر، قدردانی و امتنان من است.
امیدوارم چهارسال آینده در ایران به خوبی سپری شود. سالهای مشکلی داریم. در بخش صنعت می‌فهمید چه مشکلاتی هست. ما که مسایل سیاسی، جهانی و روابط خارجی را زیرنظر داریم، می‌فهمیم. در داخل کشور باندبازی‌ها، حالت کینه توزانه گرفت که ضداسلام است. اسلام سفارش می‌کند که مثل برادر باشیم و به هم حسن ظن داشته باشیم و همدیگر را زیبا ببینیم. آیینه هم باشیم، اما غلط نشان ندهیم. همدل و همراه باشیم. همه چیز را برای خود نخواهیم. تنهایی جامعه را نبینیم. هر دستی که به ما اضافه شود، قدرت ما را اضافه می‌کند. ان‌شاءالله بتوانید کار کنید. شاید کمی مشکل باشد. اما با لطف خداوند وعنایت‌امام زمان(عج) و برکت خون شهدا، مشکلات حل می‌شود. ان‌شاءالله که به خوبی عبور می‌کنید و به همان ایرانی که مثل ما آرزو دارید، می‌رسید.  شما را به خدا می‌سپارم.
والسّلام علیکم و رحمه‌الله