تفسیر آیات قرآن کریم – سوره نسا – آیه ۱۲۲ – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَالَّذینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدینَ فِیهَا أَبَدًا وَعْدَ اللّهِ حَقًّا وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللّهِ قِیلاً

و کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده اند به زودی آنان را به بوستان هایی در می آوریم که از پایین آنها نهرها جریان دارد و همیشه در آنها جاودانه اند، وعده حقّ خداست و کی در گفتار از خدا صادق تر است؟

1 بهشت، پاداش مؤمنان دارای اعمالِ صالح

و الذین ءامنوا و عملوا الصلحت سندخلهم جنت

2 ایمان و عمل، مکمّل یکدیگر در رهنمون ساختن آدمی به سوی بهشت

و الذین ءامنوا و عملوا الصلحت سندخلهم جنت

3 خداوند، وارد کننده مؤمنان دارای اعمال صالح به بهشت

و الذین ءامنوا و عملوا الصلحت سندخلهم جنت

4 مؤمنان دارای اعمالِ صالح، خارج از نفوذ ولایت شیطان هستند.

و من یتخذ الشیطن ولیاً ... و الذین ءامنوا و عملوا الصلحت

چون پذیرندگان ولایت شیطان، اهل دوزخ شمرده شدند و در مقابل، مؤمنان صالح به بهشت وعده داده شده اند، معلوم می شود که مؤمنان هرگز ولایت شیطان را نپذیرفته اند.

5 مؤمنان دارای اعمال صالح، در بهشت، جاودان و پاینده اند.

و الذین ءامنوا ... سندخلهم جنت تجری من تحتها الأنهر خلدین فیها ابداً

6 بهشت، دارای باغهای متعدد، نهرهای جاری و جاودانه است.

جنت تجری من تحتها الأنهر خلدین فیها

7 بهشت، وعده حتمی و تخلّف ناپذیر خداوند به مؤمنانِ دارای اعمال شایسته

سندخلهم جنت ... وعد اللّه حقّاً

«وَعْدَ اللّه» و «حقاً»، مفعول مطلق برای فعل محذوف است. یعنی «وعد اللّه وعداً حَقَه حقاً» و حق بودن وعده به این است که تخلّف نشود و در موعد مقرر انجام پذیرد.

8 توجه انسانها به فرجام اعمال خود، بازدارنده ایشان از بدیها و ترغیب کننده آنان به نیکیهاست.

و من یتخذ الشیطن ولیاً من دون اللّه فقد خسر ... و الذین ءامنوا

9 وعده های خداوند حق و سخنان او راست و تخلّف ناپذیر است.

وعد اللّه حقّاً و من اصدق من اللّه قیلا

10 هیچ کس در راستی و درستی گفتار، همانند خدا نخواهد بود.

و من اصدق من اللّه قیلا

ایمان:

و عمل 2

بهشت:

باغهای بهشت 6 ; جاودانگی در بهشت 5 ; موجبات بهشت 2 ; نعمتهای بهشت 6 ; نهرهای بهشت 6

بهشتیان: 3، 5

خدا:

اختصاصات خدا 10 ; افعال خدا 3 ; حتمیّت وعده خدا 7، 9 ; حقّانیت وعده خدا 9 ; صداقت خدا 9، 10

ذکر:

آثار ذکر 8

شیطان:

ولایت شیطان 4

عمل:

آثار عمل 8 ; اهمیّت عمل صالح 3، 4 ; پاداش عمل صالح 1، 5 ; فرجام عمل 8

گناه:

موانع گناه 8

مؤمنان:

پاداش مؤمنان 1 ; فضایل مؤمنان 4 ; مؤمنان در بهشت 1، 3، 5، 7 ; مؤمنان و شیطان 4

نیکی:

تشویق به نیکی 8