مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی در پایان سفر به استان کهگیلویه و بویراحمد
جناب آقای هاشمی تشکر می‌کنیم از این‌که دقایقی از وقتتان را در اختیار ما گذاشتید. حضرت‌عالی در سفر سه روزه‌ای که به استان کهگیلویه و بویراحمد داشتید ضمن دیدار و گفتگو با گروههای مختلف مردم، علما، روحانیون، فرهنگیان و دانشگاهیان بهره‌برداری از پانصد طرح و پروژه عمرانی در این استان با حضور حضرت‌عالی آغاز شد. نتایج کلی این سفر را بیان بفرمایید.
رئیس جمهور : بسم اللّه الرحمن الرحیم؛ سفر به استان شما جزء سفرهای خوب و شیرین من بود. این‌جا از هر لحاظ جنبه‌های مردمی و کاری، مجموعه کارها به نظر رسید که وضع رضایت‌بخشی را در استان دارید. از لحاظ مردمی انصافآ حضور بسیار وسیع مردم در صحنه و وفاداریشان به نظام برای من بسیار جالب بود. مردمی که در تاریخ هیچ وقت خضوع نکردند، در برابر حکومتها و قدرتهای جبار. چه زمان قاجار و چه زمان پهلوی‌ها. این‌جا مردانگی و استقلال خودشان را حفظ کرده بودند. در دوران مبارزات، ما یکی از جاهایی که روی آن حساب کردیم، همان منطقه عشایر کهگیلویه و بویراحمد بود، ولی این طور در مقابل نظام اسلامی و مسئولین کشور صمیمی و در صحنه و عطوف و مهربان باشند، در این منطقه این یک پدیده تازه‌ای است. من در خود یاسوج، در دهدشت، در دوگنبدان، در گچساران، ملاقات عمومی با مردم داشتم؛ صحنه‌های حضور مردم فوق‌العاده وسیع و تحسین‌انگیز بود و پرشور و حماسی. البته ما به شهرها نرفتیم، معمولا در این سفرها در شهرستانها حاضر می‌شویم. در شهر باشت و سوق و لنده و سی‌سخت که ما علاقه‌مند هم بودیم برویم، ولی چون یک تفاوتی قائل می‌شد اگر ما این کار را می‌کردیم، به شهرهای دیگری که در استانها نمی‌رویم مورد اعتراض قرار می‌گرفتیم، نرفتیم، اما سی‌سخت را به خاطر برنامه‌هایمان عبور کردیم؛ آن‌جا هم مردم را خیلی صمیمی و هوشیار دیدیم. به‌هرحال جزء غَبن‌های سفر ماست که مردم شهرها را نتوانستیم ببینیم. خانواده‌های شهدا که خیلی پرشور و وفادار هستند. با بچه‌های بسیجی یک ملاقاتی داشتیم؛ اینها عمدتآ همان بچه‌های لشگر تیپ فتح هستند که ما در دوران جنگ خیلی با آنها مأنوس بودیم. با علمای آن‌جا که حقیقتآ خدمت کردند، ملاقات داشتیم. با فرهنگی‌ها و با دانشگاهی‌ها یک جلسه بسیار بسیار گرم و سازنده‌ای داشتیم. مجموعه برخوردهایی که با طبقات مختلف مردم داشتیم و جلسه‌ای که با مدیران استان داشتیم. خب این جزء نقاط برجسته سفر است. مسائل کاری سفر هم در بخشهای مختلف از چند جهت قابل توجه است. گذشته استان، امروز استان و آینده استان. طبیعی است که این محبت مردم یک مقدارش هم معلول این است که مردم می‌بینند حقیقتآ نظام به آن‌جا خدمت کرده. سفری مقام معظم رهبری داشتند، دو سه سال پیش به آن‌جا، تصمیماتی گرفتند. این تصمیمات را دولت با پیگیری اجرا کرد. این تصمیمات که اجرا شده، مردم خیلی ممنونند و توجه عالیترین مقام کشور را به خصوص پشت اینها دیدند. من در همین سفر حدود پانصد طرح و پروژه را به طور رسمی افتتاح کردم. البته اینها خیلی‌هایش قبلا ساخته شده بود و بهره‌برداری شده، منتها مراسم افتتاحش را گذاشته بودند که حالا انجام بشود.
چند تای آن را بیشتر نتوانستم خودم بروم ببینم، بقیه‌اش را دیگر همین طور از راه دور با مناسبت حضور ما، آنها آن‌جا افتتاح کردند. در یک استان کوچک حدود پانصد هزار نفری، این مقدار طرح، خیلی مهم است که انجام بشود. حالا بخشهای مختلفی که کلیاتش را می‌توانم بگویم، هم گذشته را و هم امروز را و هم آینده را. گذشته خیلی تأسف بار است. این‌جا اصلا یک منطقه منزوی‌ای بوده، مردم در شیار کوهها و دره‌ها و در پناه درختان و در جنگلها و در روستاها و عشایر در بیابانها زندگی می‌کردند. به کلی منزوی بودند، نه راه بوده، نه آب درستی، نه برق درستی، نه سوخت مرتبی که بیشتر از درختان جنگل استفاده می‌شده که آن خودش هم خسارت عمده‌ای زده. نه مدرسه خوب، نه دانشگاهی. هیچ چیز از آثار تمدن این‌جا نبوده یا خیلی کم بوده، حتی صدای رادیو را هم به خوبی نمی‌شنیدند در این دره‌ها و در پشت کوهها. بعضی جاها شنیده می‌شد. امروز حالا بخشهای مختلف را از آموزش بخواهیم شروع کنیم، تقریبآ همه بچه‌های در سن تحصیل دارند درس می‌خوانند. دانشگاه که خوابش را هم نمی‌دیدند آن موقع، الآن بیش از ده هزار دانشجو در استان هست. البته قسمت عمده‌اش مال دانشگاه آزاد اسلامی است. دانشگاه دولتی هم پزشکی و هم سایر رشته‌ها هست. نزدیک معدل سرانه دانشجو رسیدند در همین مدت کوتاه. آموزش و پرورش به همه روستاها رفته، البته روستاهای زیر بیست خانوار مشکل دارند. روستاها خیلی کوچک هستند که باید همه خدمات را برای آنها یک فکری بکنیم که کردیم در این سفر. از لحاظ مسائل دیگر فرهنگی هم، مثل کتابخانه و مثل مسائل ورزشی و چیزهای دیگر بحمداللّه خیلی خوب شده، قبلا آن‌جا هیچی نبوده. صدا و سیما که هیچ جا نمی‌رسیده، الآن ما در دره‌ها گاهی بودیم، پشت کوهها، هم تلویزیون می‌توانستیم ببینیم، هم رادیو را خوب می‌شنیدیم. از لحاظ کشاورزی و دام که مسئله مهم آن‌جاست. طبیعت اولی استان شما توجه به دام و کشاورزی است، چون آن‌جا آب زیاد است. البته زمین کشاورزی مسطح کم دارند ولی از همین تپه ماهوریها و ارتفاعات هم می‌توانند استفاده کنند. تا به حال خیلی کار شده ولی آینده‌اش بهتر است. در آن‌جا چهار پنج تا دشت مهم را رفتیم دیدیم. دشت خود یاسوج، سدی ساخته شده، سد شاه‌قاسم را افتتاح کردیم که دشت یاسوج را تقریبآ بی‌نیاز از آب می‌کند. آن طرف‌تر دشت روم را رفتیم دیدیم، دشتی که می‌گویند چون لشگر اسکندر از این‌جا که عبور می‌کرده، این‌جا لشگرگاه بوده، دشت روم اسمش را گذاشتند. آن‌جا هم بند انحرافی را ساختند، کانالها را ساختند و دشت را کاملا زهکشی کردند. آب و زمین مناسبی الآن برای آن‌جا هست. طرح دشت چُرام را از هوا دیدیم را. آب را مهار کردند و دارند کانال‌کشی می‌کنند که دشت خوبی است، آن‌جا برنجکاری هم هست. پرسود هم هست برای مردم. دشت امامزاده جعفر را رفتیم آن‌جا دیدیم. هم جهاد، هم وزارت کشاورزی و هم وزارت نیرو آن‌جا دارند خدمات خوبی ارائه می‌دهند.
وزارت نیرو یک بند قابل توجهی را ایجاد کرده که آب رودخانه را تزریق می‌کند به زمین که زمینهای دشت را پرآب کند. جهاد هم یک آبخوان داری در اَبدالان دارد احداث می‌کند که دو هزار هکتار جنگل و پنج میلیون متر آب را باز به همان دشت تزریق می‌کند که از چاهها بردارند. وزارت کشاورزی هم آن‌جا برنامه صد حلقه چاه در آبهای آهکی آن‌جا دارد که دوازده تااز آن شروع شد ما که آن‌جا بودیم و همچنین دوازده تعاونی روستایی که خیلی مهم است در سیاست کشاروزی، چون این مجموعه، هم دشتها را یکپارچه می‌کنند و هم خدمات خوبی می‌گیرند را برای کشاورزی، برای مدرنیزه کردن کشاورزی می‌گیرند. دهدشت را رفتیم که یک دشت بسیار بزرگی دارد. بهترین دشت استان است، بیش از بیست و پنج هزار هکتار است. متأسفانه آن دشت خشکی است. آن‌جا برنامه‌ریزی شد که برای آینده، ما از رودخانه مارون با سد کلات یا سد دیگری و یک تونل، آب را منتقل کنیم به این دشت که مهمترین دشت استان است، این دشت آباد خواهد شد با تصمیمی که گرفته شد و خرده دشتهای دیگری هم هست که برایشان برنامه‌ریزی شد. قسمتهای جنوبی استان هم بنا شد، مثلا دشت لیشتر را در کنار دوگنبدان بنا شد از سد کوثر که در حال انجام است آب بگیرد و زمینهای اطراف زهره هم از سد چم‌شیر. به نظرم کل زمینهای استان با این برنامه‌ای که با رفتن من تکمیل شد، در آینده زیر پوشش آب و کانالها و عمدتآ با آبیاری تحت فشار قرار می‌گیرد. به علاوه برنامه‌های خوبی جهاد دارد برای کاشتن مو و زیتون و درختهای بادام که در همین مراتع موجود و جنگلهای تُنک بلوط از طریق پمپاژ آب یا آن‌جایی که دیم می‌شود با دیم که ما نمونه مزرعه مو را دیدیم که بسیار هم خوب جواب داده در سی‌سخت. نمایشگاه کشاورزی‌شان را دیدیم؛ تنوع محصولات برای من جالب بود. هم سبزیجات، هم حبوبات، هم غلات و هم میوه به نظرم خیلی زمینه‌ساز است. پشتیبانی کشاورزی هم با انوع حمایتهای صنعتی آن‌جا برنامه‌ریزی شده که کشاورزان بتوانند خوب استفاده کنند. در بخش آب، مهمترین مسئله کشوری است. استانی زیاد نمی‌تواند از آن آبهای خوب فراوان استفاده کند، آن‌جا هفت هشت میلیارد متر آب وارد می‌شود و خارج می‌شود یا از فارس می‌آید، یا از اصفهان یا از چهارمحال بختیاری یا از نزولات خود استان در چهار رودخانه از بالا به پایین، رودخانه خرسان، مرز بین چهار محال و استان شما، رودخانه مارون و خیرآباد و زهره، به طرف پایین که می‌روید. همه اینها در مسیرشان به طرف جنوب غربی می‌روند، یا در خوزستان یا در بوشهر، بعضی‌هایشان شور می‌شوند، به دریا می‌ریزند. برنامه‌هایی که الآن ما داریم، همه این آب مهار می‌شود، هیچ آب از دست نمی‌رود. آبهایی که از طریق بشار به خرسان می‌رود، در کارون همه‌اش مهار می‌شود، البته آن زیاد به استان استفاده نخواهد رساند مگر سرشاخه‌ها هر جا بگیریم که در خود استان می‌گیریم. رودخانه مارون را هم الآن سدش زده شده، در مرز دو استان و تا آخر سال افتتاح می‌شود. آبش مهار می‌شود، منتها بناست در سد کلات، مقداری آب را جلوتر بگیریم به خود دهدشت برود. رودخانه خیرآباد هم کل آبش را سد کوثر مهار می‌کند، در ظرف دو سال آینده تمام می‌شود، هم در خوزستان به ثمر می‌رسد و هم در خود استان. رودخانه زهره که بسیار مهم است رودخانه‌اش، حدود دو میلیارد متر آب از آن عبور می‌کند و شور هم می‌شود متأسفانه در پایین دست. سد چم‌شیر را دارند آماده می‌کنند که سد بی‌نظیری است در کشور، ارزانترین سد و پرسودترین سد است در این مقیاس. تقریبآ ده برابر سد کرج آب را مهار می‌کند. هزینه‌اش هم به اندازه یک سد کوچک، حدود بیست میلیارد تومان شاید بشود و یک نیروگاه سیصد و پنجاه مگاواتی برق که به اندازه یک نیروگاه بزرگ است. آن‌جا موقعیت زمینی‌اش جالب است. سدهای دیگری هم کوچکتر هست که در گوشه و کنار دارند می‌سازند یا مطالعه می‌کنند. یکی از مسائل مهم آن‌جا مسئله برقشان بود که فعلا برق مطمئن دارند، برای این‌که مطمئن‌تر بشوند، تصمیم گرفته شد که برقی که از بهبهان به دهدشت آمده، تا یاسوج هم امتداد بدهیم، آن وقت برق این استان به صورت حلقوی از دو طرف برق می‌گیرد و هیچ وقت دیگر قطع نمی‌شود که برای صنعت و برای کارهای اساسی این‌جا برق مطمئن لازم است. به علاوه نیروگاههای داخلی هم مثل نیروگاههای کوچک آبی که جهاد می‌سازد، بیست مگاوات در سی‌سخت که دو نیروگاهش را ما دیدیم و بقیه را هم دارند می‌سازند و همچنین نیروگاههای آبی که در همین سدهایی که گفتم، مجموعآ حدود پانصد مگاوات برق خواهد داشت. وزارت نیرو برای فاضلاب هم برنامه خوبی دارد که آن‌جا که ما بودیم برای خود یاسوج شروع شده و بعضی شهرهای دیگر. کارهای زیربنایی دیگرشان، گاز هم بحمداللّه تقریبآ همه شهرها گاز گرفتند یا می‌گیرند، بزودی تمام می‌شود و برق هم همه شهرها برق خوب دارند. آب آشامیدنی هم به همه شهرها آب دادند. روستاها شاید کمتر استانی به اندازه این‌جا روستاهایش به سرعت موفق بوده، چون دفتر مناطق محروم هم آن‌جا خیلی فعال بوده، در همان منطقه کوچک تا به حال بیش از شش میلیارد تومان، این دفتر فقط خرج کرده، به علاوه پولهای دیگر. حدود هشتصد روستا الآن آن‌جا آب و برق دارد و مدرسه چیزهای دیگر و ما این‌جا در این سفر بنا گذاشتیم که دویست روستای دیگر هم آب و برق داده بشود و مدرسه و چند مدرسه شبانه روزی بسازیم برای روستاهای کوچک که بچه‌هایشان را بفرستند شبانه روزی درس بخوانند، به طور پراکنده همه استان. عملا کل استان را زیر پوشش آب و برق و مدارس و اینها و همچنین مخابرات. ما که آن‌جا بودیم حدود چهار هزار و پانصد شماره جدید داده شد، تلفن سیار که هنوز خیلی استانها ندارند، به آن‌جا دادند. الآن سی و سه هزار شماره گفتند در استان هست که دیگر اصلا مشکل تلفن نخواهد داشت از لحاظ صنعت مسئله مهمی شده؛ از پیش تقریبآ هیچی صنعت نبوده در استان، یک واحد گویا بوده. حالا هم هنوز صنعتهای فعالش در مقایسه با استانهای دیگر خوب نیست و مثلا حدود دویست واحد. ما پنجاه واحدش را در نمایشگاه صنعتی دیدیم. صد و مثلا پنجاه واحد فعال دارد، نوعات واحدهای کوچک هم هستند. ولی آینده صنعت در آن‌جا با آمدن آب، برق، راه، گاز، دانشگاه و فرودگاه که هواپیمای خود ما در فرودگاه یاسوج نشست و با تکمیل ترمینال، فرودگاه دیگر فعال خواهد شد. صنایع هم علاقه‌مند شدند بیایند آن‌جا. حدود هشت هزار مجوز تأسیس صنایع آن‌جا صادر شده که حالا می‌توانیم آینده را از همین عدد ببینیم. به خاطر این‌که آن‌جا دو تا شهرک ساختند. تا به حال راه نبوده، الآن راه هم که آماده می‌شود، جای خوبی است برای صنایع، نزدیک بندر است، عمدتآ هم صادراتی‌ها آن‌جا می‌آیند. می‌خواهند از آن‌جا برای صادرات استفاده کنند. نزدیک به بنادر است وقتی که راه به مراکز هم داشته باشد به اصفهان هم نزدیک است. اصفهان یک مرکز صنعتی است. جذب نیرو و امکانات صنعتی از اصفهان آسان است. مشکل‌شان راه بود که بحمداللّه راه هم دارد شرایط خوبی پیدا می‌کند. قسمت عمده راه سمیرم به یاسوج افتتاح شد. یک تکه دیگر مانده که باید بعدآ افتتاح بشود. البته یک راهی دارند، منتها یک راه مطلوبی نیست با این راه که می‌سازند، راه مطلوبی خواهد شد و یک راه دیگری دارند به شیراز می‌سازند با این‌که راه هم دارند، این راه دومشان، راه بسیار خوبی است. یک راه دیگری که از ما خواستند کمک کنیم زودتر ساخته بشود، از پاتاوه به دهدشت است که یاسوج را و همچنین مرکز کشور را از این طریق به خوزستان و بنادر خیلی نزدیک می‌کند. راه سختی هم هست، ولی تصمیم گرفته شد که کمک بیشتری بشود، وامی بدهیم که زودتر آن راه را تمام بکنند. آن موقع از لحاظ راه وضع استان بسیار مطلوب می‌شود، به اضافه راه دیگری هم از یاسوج به اقلید فارس می‌رود که از آن‌جا به یزد، یک جاده شرقی، غربی کشوری می‌شود. مردمی که از یزد و کرمان و این‌جاها بخواهند بروند از آن راه خواهند رفت به خوزستان و بندر که آن راه را هم داریم می‌سازیم. از نظر وضع راه هم مطلوب است که از کارهای زیربنایی است. صنعت هم که جای خودش را باز کرده.
یکی از کارهای مهم آن‌جا مسئله شیلات است که آن‌جا پرورش ماهی قزل‌آلا مورد توجه است - جهاد اداره می‌کند - ما رفتیم یک کارگاه پرورش ماهی را دیدیم. آن‌جا گزارشی دادند؛ معلوم شد که از حجم کمی از آب چشمه‌های آن‌جا، مقادیر زیادی قزل‌آلا می‌شود در آورد و برنامه این‌که استخرهای کوچک در اختیار مردمی که حالا بیکارند قرار بدهند. با دادن بچه ماهی و غذای ماهی بتوانند هم شغل ایجاد کنند و هم تولید ماهی قزل‌آلا که فکر می‌کنم یک راه خوبی است برای مردم. من دلم می‌خواهد مردم خودشان بروند استقبال کنند، سرمایه‌گذاری کنند، چون سرمایه زیادی هم نمی‌خواهد. ما هم آماده پشتیبانی هستیم برای آنها. تعاونیها آن‌جا فعال هستند، مخصوصآ بچه‌های جبهه رفته که جالب بود آن‌جا می‌گفتند که 22% مردم به جبهه رفته‌اند؛ یعنی از هر خانواده‌ای یک نفر یا دو نفر یا چند نفر در جبهه بودند. آنها الآن دنبال این بودند که مثلا همین زمینهای تپه ماهوری را تبدیل به مزارع بادام و اینها بکنند، طرحی ارائه داده بودند، ما هم قبول کردیم. این نیروها وارد کارهای تولیدی و اینها شدند. البته معمولا مردم با دست خالی هستند، باید به آنها کمک کرد.
یکی از ویژگیهای استان مسئله جهانگردی است برای آن‌جا که خیلی استعداد دارد. همان آبشار خود یاسوج از جاهای دیدنی دنیاست که آن‌جا هم ]و[ استانداری و شهرداری خیلی خوب آن‌جا را آماده کردند؛ از مناظر بدیع کشور است. اصولا اطراف دنا از جاهای کم نظیر همه ایران است. هم طرف شهر یاسوج که خود این آبشار است و هم سی‌سخت که باز ما رفتیم آن‌جا من دیدم، زیباترین مناطق، خوش هواترین مناطق در کنار آن قله‌های پربرف، با برنامه‌هایی که الآن جهاد دارد برای این مراتع، آن‌جا به وجود دارد می‌آید. آن طرف هم در سمیرم، پادنا جزء بهترین مناطق کشور ماست؛ بام ایران است. جاده‌ای را از سی‌سخت به آن‌جا بناست احداث بکنیم که دو طرف دنا را و به هم وصل کند و طرف دیگر هم که فارس است، بالای سپیدان، آبشار مارگون را داریم که ما رفتیم دیدیم. من چنین آبشار زیبایی در هیچ جا ندیدم؛ حتی آبشار ویکتوریا را که رفتم دیدم، خب ویکتوریا خیلی معروف است، آب هم بیشتر دارد، تبلیغ هم روی آن خیلی شده، این آب کمتر است؛ اما منظره ارتفاعاتی که آب از آن‌جا می‌ریزد به رودخانه کنارش و کوههای اطرافش و مجموعه آن دره و آب و هوایی که این‌جا هست، هیچ قابل مقایسه با ویکتوریا نیست؛ آن‌جا گرم است ولی این‌جا یک جایی است که بهترین هوا را در همه دنیا می‌تواند داشته باشد که بنا شده جاده‌اش را آسفالت بکنیم و آن‌جا بخش خصوصی آمده هتل بسازد و مهمانسرا بسازند. برای ایرانیها خیلی جاذبه می‌تواند داشته باشد. خب تا به حال راه نداشته، کسی نمی‌توانسته آن‌جابرود. اخیرآ راه شوسه‌ای پیدا کرده، باید آسفالت بشود و آماده بشود.
خبرنگار : جناب آقای رئیس‌جمهور، اشاره فرمودید به مسئله سرمایه‌گذاریهای دولت در بخش تأمین آب، به نظر می‌رسد کار بسیار عظیمی در استان کهگیلویه و بویراحمد، همچنین در بعد ملی و کلان اقتصاد کشور انجام شده. هفتاد سد در دست مطالعه هست و پنجاه سد ساخته شده و یا در حال ساخت است و بر اساس آمارهای موجود، ما در بخش ساخت صنعت سد سومین کشور جهان هستیم. یکی از کارهای بسیار مهمی هم که انجام شده بود، یکی از سدهای کشور در سمیرم هست، این سد را با روش نوینی ساخته بودند که آخرین شیوه‌های علمی و دستاوردهای فنی سد در سطح جهانی است. بسیار خوشحال کننده است. حضرت‌عالی در این مورد مطالبی بفرمایید، ضرورت دارد.
رئیس جمهور : بله، ما دو تا سد در کهگیلویه دیدیم یکی گچساران و کهگیلویه همان پایین که از روشهای بدیع جهانی داریم استفاده می‌کنیم. این سدها ویژگی‌شان این است که آب، سنگها را تراشیده، خیلی عمیق کرده، یک دره باریکی به وجود آورده. یک طرح جدیدی گویا در دو سه کشور تا به حال هست که آن نزدیک سطح آب، خرپاهایی را نصب می‌کنند روی بدنه دو طرف کوه و از آن‌جا سد را می‌سازند می‌آیند بالا. آب دارد خودش عبور می‌کند. در سدهای معمولی، ما باید تونلهایی بزنیم، آب را عبور بدهیم که خیلی در دوران ساخت پرخرج می‌شود. این مزاحم نیست. حدود صد متر می‌آیند بالا که بدنه سد هم همان جاست. آن بالا دیگر خیلی کم باز می‌شود. سرریز هم این‌جا خیلی طبیعی در آمده که ما سرریز که خرج زیادی از سدهای بزرگ از ما می‌گیرد، گاهی نصف هزینه سد می‌شود. این‌جا سد طبیعی در می‌آید. لذا این دو تا سد چم‌شیر و همچنین سد کوثر یک تحولی در صنعت سدسازی مااست. مخصوصآ چم‌شیر را که ما گفتیم آن کسی که این نقطه را پیدا کرده به او، جایزه داده بشود که بسیار نقطه جالبی درآمده این سد. ارزانترین سد را، پربرکت‌ترین سد را، چون این سد تقریبآ بوشهر را یعنی دیلم و گناوه را آباد می‌کند و برای همیشه جلوی سیلها را می‌گیرد. خود منطقه گچساران را هم خیلی کمک می‌تواند بکند.
خبرنگار : حضرت‌عالی نوید احداث کارخانه پتروشیمی در شهرستان گچساران و آموزش عالی در شهرستان کهگیلویه و پروژه‌های دیگری را دادید. در این زمینه، توضیحات بیشتری را بفرمایید.
رئیس جمهور : بله این نسبت به آینده ما دو سه تا تصمیم مهم آن‌جا گرفتیم. یکی ایجاد کارخانه پتروشیمی است. دلیلش هم این است که در آن‌جا دو تا معدن مهم بوکسیت و فسفات وجود دارد که الآن در هر دو اینها ما وابسته‌ایم. ما الآن فسفات وارد می‌کنیم. کود فسفاته شیمیایی می‌سازیم و بوکسیت هم که ماده اصلی آلومینیم است، ما وارد کننده هستیم. البته در جاجَرم داریم یک کارخانه می‌سازیم برای آلومینیوم که از همین جا هم الآن یک مقدار می‌برند از این معدن راه دور می‌برند، آن‌جا با وزارت معادن و وزارت نفت صحبت شد که یک کارخانه بزرگ پتروشیمی در آن‌جا بسازیم که از این دو تا معدن استفاده بکنیم و در مورد دانشگاه هم دهدشت که یک منطقه وسیع و محرومی است، دانشگاه ندارد. قرار شد دانشگاه آزاد اسلامی، آن‌جا یک دانشگاه بسازد. یک کار دیگری که تصمیم گرفتیم برای سیمان نسوز است. سیمان نسوز در دنیا به طوری که آقایان می‌گویند، ما سومین کشوری هستیم که سیمان نسوز داریم. اخیرآ در اصفهان ساختیم. یکی از کوره‌های قدیمی را تبدیل به کوره سیمان نسوز کردیم، خیلی پرارزش است. هر تن آن سیصد دلار در مبادلات بین‌المللی فروش می‌رود؛ سیمانهای معمولی پنجاه دلار است. ما هم معدنش را داریم، هم تکنولوژی‌اش را داریم، ]و[ بنا شد آن‌جا یک کارخانه دوم سیمان نسوز را هم آن‌جا ایجاد بکنیم. ضمن این‌که کارخانه سیمان خاکستری هم در یاسوج، من کلنگش را زدم که کار اجرایی‌اش شروع شد.
خبرنگار : حضرت‌عالی در چند سال گذشته هم مسافرتهایی به استان کهگیلویه و بویراحمد داشتید. به نظر جنابعالی، استان در چه زمینه‌هایی بیشتر پیشرفت داشته است.
رئیس جمهور : بدون استثنا در همه زمینه‌ها، من این توضیحاتی که دادم، در همه زمینه‌ها پیشرفت کرده هم زمینه‌های زیربنایی - گفتم - آب، برق، گاز و چیزهای دیگر که حالا روی گاز و نفت، یک بحث دیگری دارم که خواهم گفت و دانشگاه، مدارس، هر چه که لازم بوده و هم در نیاز و تأمین نیازها مثلا در بهداشت و درمان، این‌جا که اصلا دکتر نبوده، چند تا دکتر خارجی می‌آوردند آن‌جا به مردم کمک می‌کردند. الآن آن‌جا خودش دانشگاه پزشکی دارد و دانشجو از جاهای دیگر می‌گیرد و از لحاظ بیمه آن‌جا گفتند: فقط 15% مردم بیمه نیستند، بقیه همه مردم بیمه هستند. چهل تختخواب داشته برای بیمارستان، الآن 360 تختخواب دارد. دو بیمارستان هم دارد ساخته می‌شود یکی در دهدشت و دیگری در یاسوج که شاخص برخورداری از بیمارستان را هم بالا می‌برد همان جا. سی‌تی‌اسکنش را و دانشگاه پزشکی‌شان را من افتتاح کردم. به نظرم در همه زمینه‌ها، این استان از زیر صفر آمده به یک حد مناسبی. با این برنامه‌هایی که در این سفر تنظیم شد، آینده‌اش جزء استانهای مرفه کشور خواهد بود.
خبرنگار : ان شاءاللّه حضرت‌عالی با عشایر منطقه هم در شهرستان گچساران دیدار کردید. برای رسیدگی به وضعیت عشایر، به خصوص اسکان عشایر دولت چه برنامه‌ای دارد؟
رئیس جمهور : خب همان طور که می‌دانید آن استان تقریبآ ماهیتش، ماهیت عشایری است، گرچه مردم دیگر حالا قسمت زیادی‌شان در شهر آمده‌اند یا در روستاها ساکن شده‌اند. آن‌جا برنامه وسیعی برای عشایر هست. ما یکی از برنامه‌های جدیدمان این است که به طور اختیاری، هر جا عشایر مایل هستند، ساکن بشوند، امکانات اسکان برایشان درست کنیم. یعنی زمین و آب بدهیم، مسکنشان را تنظیم کنیم. وام به آنها بدهیم. وسایل استقرارشان را بدهیم. من در آن‌جا احساس کردم در جمع خود اینها که اینها خیلی مایل هستند، لمس کردند آن‌جایی که دیدند مستقر شدند، بچه‌هایشان به تحصیل رسیدند، زندگی‌شان آرام شده، علاقه پیدا کردند به اسکان الآن تقاضای خیلی زیادتر از امکان ماست. ما آن‌جا یک برنامه وسیعی داریم الآن برای اسکان، برای دست جهاد است. ضمنآ در همین سفر ما هزار و دویست واحد مسکونی که ساخته بودند، نوعآ عشایر و روستاییها استفاده می‌کردند و نوسازی کرده بودند، افتتاح کردیم.
خبرنگار : حضرت‌عالی از نزدیک با روحیه مردم استان کهگیلویه و بویراحمد، به خصوص بسیجیان آشنا هستید و دیداری هم بسیجیان با جناب عالی داشتند. برای رسیدگی به وضعیت بسیجیان خصوصآ مسائل رفاهی بسیجیان چه برنامه‌ای دارید؟
رئیس جمهور : آنها خودشان در آن جلسه آن‌جا سه پیشنهاد داشتند، من هم پذیرفتم که به هر حال اینها جزو نیروهای مخلص و قانع ما هستند، هر چه بتوانیم کمک می‌کنیم.
خبرنگار : جناب آقای رئیس‌جمهور در بخش صنعت، شما مطالبی را فرمودید؛ اما یکی از طرحهای مهم دولت که آن‌جا به بهره‌برداری رسید، طرح تزریق گاز بی‌بی حکیمه بود که حیف است که از این به سادگی بگذریم، چون یکی از افتخارات ملی و یکی از صنایع اساسی در حفظ ثروتها و منابع ملی هست و صرف نظر از آن، مواردی هم در مورد صنایع تبدیلی که مورد تأکید حضرت‌عالی هم بود، با توجه به موقعیت خاص کشاورزی در این استان. در این مورد چه طرحهایی بود و نظرات حضرت‌عالی در این زمینه چیست؟
رئیس جمهور : خوب شد یادم آوردید، دو تا مسئله مهم را من غفلت کردم. صنایع تبدیلی، ما آن‌جا دو سه واحد را افتتاح کردیم. یکی کشتارگاه صنعتی بود که چون آن منطقه دامداری است، یکی از کارهای اساسی همان کشتارگاه بود که خیلی طرح بزرگی است. من تعجب کردم به این زودی، در مدت سی ماه اینها این طرح را اجرا کردند. این طور واحدها را هفت هشت سال طول می‌کشد تا آماده بکنند. یکی هم یک کارخانه شیر پاستوریزه بود با ظرفیت صد تن در روز که الآن اینقدر شیر نمی‌توانستند بگیرند. چهل تن مثلا می‌توانستند بگیرند که کنار این بنا شد که هزار واحد کوچک دامداری روستایی عشایری درست کنند، ده رأسی به خانواده‌ها بدهند که هم اشتغال باشد و هم شیر تولید بکنند، که بنیاد هم یک طرح بزرگ ده هزار رأسی را مثل این‌که می‌خواهد تأسیس بکند. واحد دیگری هم در کارخانه کنسانتره بود که سیب و انگور را تبدیل به کنسانتره می‌کنند. یکی از پول‌سازترین و ارزآورترین صنایع ماست که حمایت خوبی از باغداران است که در فصل انگورشان و میوه‌شان را می‌خرند به خصوص که آن‌جا نزدیک پادناست و بهترین سیب در پادنای سمیرم است، با همان جاده‌ای که گفتم به این کارخانه وصل می‌شود. در مورد تزریق گاز، از چیزهایی است که مردم خیلی کم می‌دانند، چون به زندگی عادی‌شان مربوط نیست و باید خیلی توضیح داد. از جنایاتی که در گذشته شده، رژیم پهلوی کرده بود، این بود - انگلیسیها می‌کردند - اینها وسیع از نفت ما برداشت می‌کردند بدون این‌که صیانت چاههای نفت را و مخازن نفت را مورد توجه قرار بدهند. در همین بی‌بی حکیمه که از سال 42 نفتش را برداشت کردند تا امروز. آن روز که ما آن‌جا بودیم این صیانتی که باید از اول می‌داشت به انجام رسید، البته در زمان جنگ ما می‌خواستیم این کار را بکنیم، نشد، چون آن موقع اصلا نمی‌شد آن‌جا کار صنعتی کرد، رژیم عراق آن‌جا را می‌زد. ولی بعد از جنگ ما به سرعت عمل کردیم، حالا به نتیجه رسید. چاهها بتدریج که نفتشان را برداشت می‌کنیم، فشار گاز، این نفتها را بالا می‌آورد. گاز هم می‌آید بیرون، فشار چاه کم می‌شود. یک وقتی می‌رسد که دیگر نفت هست ولی بالا نمی‌آید - لذا باید گاز یا آب یا چیز دیگری تزریق کرد که این فشار همیشه بماند که همه نفت بیرون بیاید. ما از این طریق یعنی از طریق تزریق گاز که تقریبآ تا نیمه سال آینده، برنامه‌مان کامل می‌شود؛ در سراسر مناطق نفتی ما داریم تزریق گاز می‌کنیم. در پارسچی و کَرَنج فقط باقی مانده که در سال آینده افتتاح می‌شود. در خیلی جاهای دیگر کردیم. حدود ده میلیارد بشکه نفت را به قدرت تولیدمان اضافه کردیم‌که اگر بشکه‌ای بیست دلار حساب بکنیم به قیمت امروز که بیشتر هم هست، یعنی بیش از دویست میلیارد دلار از این ناحیه بر مخازنمان افزودیم که این کار را بایست دهها سال پیش می‌کردند، جنایتکارها نکردند. گازی که الآن دارد می‌سوزد، شما پرواز می‌کردید می‌دیدید گازها دارد می‌سوزد بعضی جاها. همین گاز را می‌گیریم می‌آوریم، لوله کشی می‌کنیم سر چاه، تزریق می‌کنیم در چاه. این گاز از دست هم نمی‌رود، آن‌جا می‌ماند وقتی که نفت تمام شد، گاز، تبدیل می‌شود به یک مخزن گاز که از گاز استفاده می‌کنیم. در همین بی‌بی حکیمه این طرحی که اجرا کردیم، یک میلیارد و دویست میلیون بشکه به مخزن اضافه کردیم؛ یعنی استحصالمان بیشتر شده و جالب هم هست، این طرح را قبلا خارجیها در مناقصه می‌خواستند. یکصد و چهارده میلیون دلار از ما می‌خواستند برای نصب کارهای اجرایی که این کار را خودیها کردند، بدون هیچ بودجه ارزی فقط خریدهایشان ارزی بوده که حالا چیزهایی که بایست می‌خریدند، خریده بودند. الآن آن قدرت فنی را نیروهای ما دارند و ان شاءاللّه بزودی کار صیانت چاههای نفت در کشور تکمیل می‌شود. من تبریک می‌گویم به وزارت نفت و همکارانشان، که آن‌جا واقعآ این کار را خوب اداره کردند.
خبرنگار : جناب آقای رئیس‌جمهور، همه این خدمات باارزش و پیشرفتهایی که حاصل شده، در سایه امنیت حاکم بر منطقه است و این جا دارد که تجلیل بشود از خدمات مسئولان امنیتی و نیروهایی که آن‌جا فعالانه حضور دارند. حضرت‌عالی هم در این مورد مطالبی بفرمایید.
رئیس جمهور : بله، واقعآ در یک جایی مثل کهگیلویه و بویراحمد که منطقه کوهستانی عشایرنشین و آن وضع سابق را داشته، این امنیتی که من دیدم، حقیقتآ امنیت ستایش انگیزی است. خیلی اَمن است کشور، و به خاطر همین امنیت است که مردم می‌توانند بیایند سرمایه‌گذاری کنند. در گذشته، یکی از ادلّه‌ای که نمی‌آمدند، همین عدم اطمینان به امنیت بوده، الآن کاملا امنیت هست که من از نیروی انتظامی و بچه‌های سپاه و بسیج و اینها عمیقآ قدردانی می‌کنم و از آنها تشکر می‌کنم. ما آن‌جا یک نمایشگاهی از توسعه استان دیدیم که طرحهای آینده را که تقریبآ همه‌اش را ما پذیرفتیم که در برنامه باشد قابل توجه است. صدا و سیما که در این سفر بسیار خوب عمل کردند و خیلی، هم ما را مطلع کردند و هم مردم را از جریانات کشور و آن‌جا آگاه کردند. من خواهش می‌کنم، آن برنامه آن نمایشگاه را هم به مردم آن‌جا اگر تا به حال نگفته‌اند، حالا شاید گفته باشند، من نشنیده‌ام خوب است برای مردم توضیح بدهند. در آن‌جا ما در دهدشت که بودیم، یکی از بچه‌ها - دختران شهید - آمد برای خیرمقدم، شعری را آن‌جا خواند، از افتخارات عشایر و منطقه و برنامه‌های دولت؛ خیلی خوب تعبیراتی داشت که به عنوان یک نمونه خوبی از استعدادهای مردم آن‌جاست که اگر بتوانید آن را به مردم اطلاع بدهید، خیلی گویاست برای نشان دادن روحیه مردم، مخصوصآ روحیه ایثارگران که آنها اصلی‌ترین قشر جامعه ما هستند و قسمت دیگری از سفر ما که بعد اتفاق افتاد، این بود که از آن‌جا من رفتم به استان اصفهان در سمیرم که قبلا نرفته بودم، در سفرهای قبلی هم به مناسبت افتتاح سد حنّا و هم به مناسبت این‌که مردم را زیارت کنم. یک نصفه روزی آن‌جا بودم. آن سد حنّا یک چیز جالبی است. در آن‌جا روستا ]کی[ بود به نام حنّا، روستای محروم که تحت پوشش دفتر مناطق محروم ما اداره می‌شد و به آن کمک می‌شد. امروز آن روستا تبدیل شده به شهر، که مردمشان آن‌جا جمع شده بودند، شما دیدید چه مردمی بودند. چقدر با عواطف و با خونگرمی و انقلابی و سدی که آن‌جا ساخته شده، هشت هزار هکتار دشت مرده آن‌جا را احیا می‌کند. یک منطقه بسیار مرفّهی را می‌سازد. سد را ما افتتاح کردیم. وقتی که در آن منطقه محروم، من پَرش آب را، فواره آب را از زیر سد دیدم، خداوند را شکر کردم که این انقلاب اسلامی توانسته این طور در این مناطق برای این مردم خدمت بکند. در خود سمیرم هم واقعآ مورد محبت مردم قرار گرفتیم. آن‌جا پنج تا سد دیگر هست که یک قیمتش در پادنا بزودی به نتیجه می‌رسد، تمام می‌شود. سه دیگر هم، یک سدی هم که من آن‌جا بودم کارش شروع شد قره‌آغاج و دو سد دیگر هم دارد مطالعه می‌شود که ان شاءاللّه بزودی ساخته می‌شود که این مجموعه پنج تا سد می‌شود. یک قسمت راهشان هم افتتاح شد، سمیرم از مناطق کشاورزی و دامی کم نظیر کشور ماست، به خاطر این‌که کنار دناست و دشتهای خوبی دارد و آب فراوانی هم دارد که الآن آبش دارد می‌آید از طریق رودخانه کارون می‌رود می‌ریزد به دریا که با این سدها، آنها مهار می‌شود.
خبرنگار : در بخش مسکن هم جناب آقای رئیس‌جمهور فعالیتهایی صورت گرفته بود و طرحهایی و چند تا واگذاری داشتیم در استان.»
رئیس جمهور : بله عرض کردم آن‌جا ما هزار و دویست واحد را به بهره‌برداری رسید در موقعی که من بودم، کمیته امداد و وزارت مسکن و دیگران ساخته بودند.
خبرنگار : در مجموع، آقای هاشمی رفسنجانی، نظر حضرت‌عالی از نتایج برنامه‌های دولت در برنامه‌های اول و دوم توسعه در استان کهگیلویه و بویراحمد چیست؟
رئیس جمهور : شاید در حرفهای من تکرار شد. من گفتم واقعآ تا این مرحله وضع بسیار خوبی دارد، ولی آینده استان خیلی بهتر از وضع فعلی است ان شاءاللّه، و من در پایان حرفهایم صمیمانه از مردم و مسئولان آن جا تشکر می‌کنم که حقیقتآ زحمت کشیدند و به خصوص از هماهنگی‌ای که بین روحانیت و نمایندگان استان و مجریان کشور ما در آن استان دیدم، فکر می‌کنم همین اتحاد و هماهنگی است که این زمینه‌ها را به وجود آورده.»
خبرنگار :از این که این فرصت را دراختیار ما قرار دادید، صمیمانه تشکر می‌کنم.
رئیس جمهور :موفق باشید، ان شاءاللّه.