مصاحبه آیت ا... هاشمی رفسنجانی در پایان سفر 4 روزه به استان سیستان و بلوچستان

 خبرنگار : جناب آقای رئیس جمهور حضرت عالی به مدت چهار روز از استان محروم سیستان دیدار داشتید در این دیدار فشرده بطور متوسط ما شاهد بودیم که روزانه بیست برنامه با حضور حضرتعالی در زمینه های افتتاح ، بازدید ، راه سازی و شروع عملیات اجرایی طرحهای مهم و زیر بنایی انجام می شد و این نشانگر حرکت گسترده سازندگی و توسعه در این استان محروم است . خود حضرتعالی با چه دستاوردهای روحی و معنوی از این سفر داشتید ؟

 رئیس جمهور : بسم الله‌الرحمن الرحیم شما خودتان هم همراه ما بودید بنظرم همه آنچه که ما دیدیم شما هم کم و بیش دیدید بنظر من استان سیستان و بلوچستان را یکبار دیگر باید مردم ما بشناسند و حقآ شناخته شده نیست لااقل برداشتهای سطحی عامه مردم از استان غیر از آن چیزی است ه امروز در استان واقعیت دارد. برای خود من هم که نسبتآ اطلاعاتم زیاد است توی این سفر خیلی چیزها بگونه جدیدی مورد توجه قرار گرفت هم از لحاظ مسائل انسانی و هم از لحاظ  مسائل طبیعی و امور زندگی و من فکر می‌کنم صدا و سیما و رسانه‌های ما واقعآ تکلیف بزرگی دارند که این استان مهم و حساس را همابطوریکه به مردم بشناسند قیافه‌ای که ما از این سفرمان الان از استان در نظر داریم مردمی مهربان وعطوف و برای فرهنگ خوب اسلامی و انسانی هم شیعه و هم نمی‌شناسند منطقه‌ای کاملا امن برخلاف آنچه که خیال می‌رود که آنجا قاچاقچی ها و اشرار و اینها منطقه را ناامن کردند و واقعآ فعال و رو به پیش دیده می‌شود من در بخشهای مختلف چیزهایی را آنجا برای من روشن شد که آنها را می‌گویم برای مردمانمان، من به سهم خودم کمک می‌کنم برای شناخته شدن استان و فکر می‌کنم این صحبتها به نوعی هم انعکاس فرمتهای انقلاب و نظام و دولت هست که استان البتهاین منحصر به استان سیستان و بلوچستان نیست ما در همه استانها به تناسب نیازها و استعدادها کار کردیم ولی این حالا از اینجا می‌گوئیم، در بخش آموزش،پرورش در گذشته بیش از 53% مردم بیسواد بودند پیش از انقلاب الان در همه جا مدارس گسترده شده و حتی کپرنشینان‌ها هم بنحوی امکانات پیدا کردند که بچه‌هایشان را به مدرسه ببرند البته بی‌سواد هنوز وجود دارد که بیشتر از جاهای دیگر دارد آنهم بدلیل اینکه بعضی از خانمهای اهل سنت هنوز نمی‌روند برای تحصیل که این فرهنگ جدیدی در اهل سنت پیدا شده آنها را هم می‌فرستند. که این حل می‌شود لااقل جوانمایشان دیگر بی‌سواد نخواهند بود. نهضت سوادآموزی هم آنجا قوی است در بخش آموزش عالی ما پیش از انقلاب دانشگاهی داشتیم آنحا با 900 - 800 تا دانشجو و امروزه حدود  18000 دانشجو داریم دانشگاههای پیشرفته‌ای هم هست وقتیکـه خواسته‌های دانشگاهیان مطرح شد برای ما معمولا خواسته‌هائی بودکه در دانشگاه تهران هم هست در دانشگاههای اصفهانمان و شیراز هم هست هم دانشگاه آزاد و دانشگاههای دولتی و هم درک پیام نور و مدیریت دولتی و جالب هم این است که در سراسر استان پخش است در زاهدان، در زابل، در ایرانشهر، در خاش، در چاه‌بهار ، ما در چاه بهار که رفتیم برای دانشگاه علوم دریائی که وسیله جدیدی سیملاتور آورده بودند آنرا ببینیم یک واقعیتی برای ما آن‌جا روشن شده این است که یکی از کمبودهای جدی کشور ما که تربیت نیروها برای دریانوردی هست کاپیتان و افسرهای کشتی و عرشه و مهندسی کشتی و اینها ما تمامش را معمولا از خارج می‌گرفتیم و هزینه زیاد ارزی می‌ة‌هیم برای بیش از 200 فروند کشتی‌هادی که در اختیار ماست این دانشگاه دارد بسرعت جایگزین می‌کند افسران لایقی تربیت می‌کند هم فرماندهی و هم صنعتی و فنی. آنها الان بیشتر خواستار توسعه و چیزهای بهتری هستند در بخش آموزش پزشکی هم با اینکه الان هم قوی هستند 2 و 2 هزار دانشجو دارند ما کلنگ یک مجتمع بزرگ آموزشی پزشکی را بزمین زدیم که در مرحله اول حدود 40 هزار متر و در مرحله دوم حدود 300 هزار متر ساختمان به فضای آموزشی اضافه می‌شود. دیدید آنجا دوتا بیمارستان بزرگ در زاهدان 540 تختخوابی و در زابل 240 تختخوابی در دست ساخت است که ظرفیت آموزشی را و درمان را بسرعت بالا می‌برد تختهای بیمارستان باندازه کافی در استان وجود دارد و واقعآ درمان و بهداشت در روستاها و در شهر نیرومند است. بخش دیگری که برای ما خیلی جالب ود بخش آب و برق دراستان در همه‌جا الان برق کافی وجود دارد و نیروگاه بزرگ 250 مگاواتی را در ایرانشهر ما بازدید کردیم که نزدیک به اتمام است سال آینده اولین واحد ان به بهره‌برداری می‌رسد و به شبکه سراسری هم وصل می‌شوود برق ممئن درهمه این استان پهناور، استان سیستان و بلوچستان دومین استان کشور است از لحاظ مساحت بعد از خراسان (است) 178 هزار کیلومتر است مثل یک کشور بزرگ از کشورهای دنیا چون می‌گفتند باندازه اکثر شکورهای اروپائی را که جمع کنیم باندازه این می‌شود آنوقت در همه جای این برق رفته و به شبکه سراسرس هم وصل می‌کند همه ا ینها را به برقی که در تهران است در جاهای دیگر هست برقی اضافی هم خواهند داشت که به شبکه خواهند داد. خطوط انتقال برق توی این استان بزرگ که  900 کیلومتر گویا طولش است در اکثر جاها خطوط گران قیمت برند یا در دست اجراست که هزینه‌های سنگینی دارد. در آب سد پیشین که قبلا به بهره‌برداری رسیده بخشی از جنوب بلوچستان را مستغنی کرده و از همانجا آب چاه‌بهار هم در یک طرح بسیار پرهزینه‌ای از سد تا چاه‌بهار دارد اجرا می‌شود خط لوله‌کشی که سال آینده هم به نتیجه خواهد رسید سد خیرآباد را ما در نیک شهر که بودیم آقای زنگنه کلنگ‌اش را زدند به زمین اعتبار هم دارد امسال 100 میلیون تومان اعتبار داردکه از همین حالا شروع می‌کنند این منطقه نیک شهر را مستغنی میکند از آب و برای زابل و زاهدان ما چاه نیمه چهارم را ما کلنگ‌اش را زدیم که آنجا بناست 700 میلیون متر آب را در سیلابهای بهاری که معمولا از هیرمند، از افغانستان می‌آید ذخیره کنیم که با آن چاه نیمه پیش از نیاز این منطقه آب خواهیم داشت آب ذخیره چون همین حالا هم سه تا چاه نیمه با همین ظرفیت داریم به اضافه اینکه رود دائمآ در سیستان در جریان است در منطقه ایرانشهر هم سد کوچکی هست و نباشد آبهای فصلی را هم آنجا مهار بکنند و وقتی هم که ما آنجا بودیم یک طرح کوچکی برای آبیاری چند روستای پایین دست رودخانه عبور را اجرا می‌کردند از مناطق محروم که برای من یک طرح ابتکاری بود که نمی‌گذراند ذره‌ای آب تلف بشود و بریزد به باتلاق جازموریان مشکل روستائیان آن منطقه راحل می‌کند طرح اناقال آب از زابل به زاهدان که 200 کیلومتر است با ارتقاعی حدود 1500 متر پمپاژ می‌شود که آنجا بودیم کلنگ زنی زده شد و مخازنش را در زاهدان رفتیم دیدیم که درحال ساختمان است کار واقعآ با ارزشی است دارد آنجا انجام می‌شود و کارهای دیگری هم وجود دارد در مورد هم شناسائی و هم‌بهره‌برداری از آب که آن‌چه که تا حالا شده استان را خیلی وضع بهتری پیدا کرده در مورد معادن در مرحله شناسائی خیلی کاری شده تا حالا بدست آم‌ده که استان سیستآن و بلوچستان از منابع غنی معادن بخصوص سنگ آهن و مس و نسوزها و سنگهای تزئینی و مخصوصآ سنگهیا گرانتیکی که بسیار با ارزش‌اند امرزوه ارزش صادراتی دارد و حالاهم بهره‌برداری شروع شده بود آنجا شناسائی شده که من خیال می‌کنم آینته استان را از این جهت آینده بسیار خوبی می‌بینم و من پیشنهاد می‌کنم بروند کسانیکه علاقمندند به این بخش در آنجا کار بکنند و سرمایه‌گذاری بکنند استان آماده پذیرش آنهاست. کشاورزی و دام از محورهای اصلی توسعه در استان هستند این سالها خیلی کار شده برای آن‌ها چند منطقه بسیار نیرومند داریم آنجا و در زابل،در سراوان،درایرانشهر، در خاش و در جنوب سد پیشین در باهو و جاهای دیگر هم هست که حلا من همه را لازم نیست بگویم اینها همه‌شان می‌توانند یکی از قطبهای کشاورزی ما باشند که خوشبختانه برنامه‌ریزی هم شد ما در زابل هزینه بسیار سنگینی کردیم برای زهکشی اراضی که فعلا شو شده و قلیائی شده و همچنین قوره‌بندی هامون‌ها که حفاظت کنیم اراضی را و هم شبکه آبیاری را توسعه بدهیم آنجا بیش از 200 هکتار زمین را میشود زیر کشاورزی داشت در خود زابل در بعضی جاها مثل ایرانشهر بخاط اینکه هوا مساعد است مثلا می‌گفتند از یونجه ما می‌توانیم 18 چین برداریم در بخش دلقان ما رفتیم خُب آنطور جاها آن آبهای فراوانی که فعلا آنجا هست زمینه خوبی است خوشبختانه شروع هم شد بسرعت دارند چاههای عمیق می‌زنند آری همانجا برق را ما یک خط 63 منتقل داریم می‌کنیم که اگر برق به دلقان برود که می‌رود بزودی من کلنگ پشت آنرا آنجا زدم کلی چهره آن منطقه محروم بزمان و دلقان و چاه شور وو چاه هاشم از این شرق جازموریان بکلی عوض می‌شود و یک منطقه خوبی می‌شود مثل کهنوج اینطور چیزی در می‌آید مردم آنجا هم واقعآ استحقاق دارند براینگونه کارها تا حالا هم کارهای زیادی شده مردم از کارهای متفرقه و انگلی دست کشیدند و آمدند دنبال تولید دران کار می‌کنند. در سراوان بهترین خرمای کشور آنجا وجود دارد و همزمان پسته و موز و انبه و میوه‌های گرمسیری در همه مناطق به خوبی تولید می‌شود و بازار هم دارد هم در داخل و هم در خارج الان هم به صادرات افتادند اینها. از لحاظ دامداری یکی از استانهای نیرومند ماست آنجا گاو زابلی و گاو نوع دیگری آنجا مورد توجه جهاد است که می‌گفتند در روز یک کیلو و 200 گرم این گاوها رشد می‌کنند بطور طبیعی و شاید با حرفه‌ترین نوع دامداری باشدکه خوشبختانه نژاد را هم خالص کرده بودند و دارند بسرعت پرورش می‌دهند و سایر انواع دامها هم پرورش می‌دهند که ما سیاستمان این است که دامداری و کشاورزی را آنجا محور قرار بدهیم و صنایع و بقیه کارها بر محور اینها انجام بشود. آب خیزداری یک ضرورت بوده در استان که قبلا اصلا فراموش شده بود الان به خوبی دران اجرا می‌کنند ما یک منطقه وسیع آبخیزداری را، احیاء مراتع را در جنوب زابل دیدم که از هوا التبه من بازدید کردم و مناطق دیگری را هم دیدم و برنامه دادن اسناد به مردم آنجا که خودشان را مالک این مراتع بدانند. دامداران و به روستائیان که خودشان آبخیزداری بکنند من هم اینجا باز تکرار می‌کنم در سفر بیرجند من یکی دو سال پیش تأکید کردم خیثل اثر دره بود در کل کشور حالا باز هم می‌گویم با این بندهای کوچکی که سر راه این سیلها می‌شود ایجادکرد و جهاد هم همه جا الان کمک می‌کند با ماشین‌آلات و راهنمایی می‌کند وام هم میدهیم برای اینکار آبهائی که در موقع باران پخش می‌شود روی زمین یا سیل میشود یا از دسترس خارج می‌شود پشت‌بندها جمع می‌شود مدتی از آن استفاده می‌کنند و بعد تزریق به زمین می‌شود. سفرهای بزرگی هم بود آن‌جا و نماینده شهر با من بود توی و در هلیکوپتر گفت این روستا قبلا خشک شده بود و مردمش رفته بودند یک‌بنید همین جوری زدندکنار روستا، قنات روستا دوباره حیا شده روستای بزرگی با نخلی و مرکبات فراوان با یک بند حاکی روستا، قناتش تجدید شده بود متأسفانه با تخریب مراتع آبهای اینجوری از دست ما بیرون می‌رود و تخریب هم می‌کند ما الان سیاستمان اینست همه جا پشتیبانی می‌کنیم که این بندها را بزنند آبخیزداری بکنند و این آبها را جمع کنند به زمین تزریق کنند و در موقعی هم که آب هست از آن اسفاده سطحی هم می‌شود بکنند که در آنحا بسرعت دارد اجرا می‌شود در همین بحث شیلات حتمآ شما آن‌جا توجه کردید در جنوب و شمال استان چه زمینه‌های خوبی برای شیلات بوده و هست در جنوب در گذشته فقط 2000 تن ماهی صید می‌شده در زمان رژیم قبل الان حالا 45 هزار تن ولی خودشان را آماده کرده بودند برای جند صد هزار تن اینجا چندین بندر صیادی با هزینه‌های گزاف الان ساخته شده از پزم و  تاگوا در تا سرابندر چندین بندر من از فضا رفتم گشت زدم دیدم همه این اسکله‌ها پر از قایقهای صیادی است در یک اسلکه‌ای شمردیم 100 تا قایق پارک کرده بود و می‌گفتند 100 قایق هم توی دریا دارد صید می‌کند کامیونهای بزرگ یخچال‌دار آنجا آمده بودند از مردم ماهی‌ها را می‌خریدند برای شهرستانهای دیگر،سردخانه‌ها آماده شده توربافی‌ها، لنج‌سازیها، کارخانه‌های بزرگ قوطی‌سازی برای کنسرو کردن همه درحال رشد است و بنظر می‌رسد که این احیا شیلات جنوب بلوچستان همه مسائل بلوچستان را در جنوب حل کره چون مردم بیکار که خُب یا مهاجرت می‌کردند یا بکارهای انگلی و بدمی پرداختند و حالا همه‌شان با حقوقهای خوب کار میکنند 10 هزار صیاد آنجا الان دارند کار می‌کنند با خانواده‌هایشان آن یک رقم بالایی را الان تشکیل میدهند ما دیدیم آن منطقه واقعآ با نشاط شده چاه‌بهار نشان میداد که چقدر خوب این طرح موفق بوده است. در شمال هم در سیستان یک مزیتی دیگری دارد آنجا دریا نیست ولی هامونها هستند و چاه نیمه‌ها هستند و برنامه پرورش استخر می‌دارند آنجا بخصوص بخاطر کیفیت آبش و همچنین بدلیل بادهای فراوانی که می‌آید که اکسیژن تزریق می‌کند به آب،این باعث شده که ماهی رشد زیاید می‌کند و بناست آنجا تا 10 هزار تن ماهی پرورشی داشته باشید که یک مقدار زیادی هم پیشرفت کرده بودند در همانجا جهاد طرح دیگری داشت برای روستاها که واقعآ یک طرح مهمی است برای کل کشور باید کم کم از این نحو استفاده بکنیم 800 روستا را چون آن‌جا روستاها بهم نزدیک هستند 850 روستا را بای طرح زیر پوشش آبرسانی می‌گرفتند التبه هزینه سنگینی دارد این شبکه ولی باز هم صرفه‌جوئی می‌شود اگر بخواهیم برا هر روستائی جداگانه ما اجرا کنیم طرحی که قسمت زیادی هم عمل شده بود بزودی بهره‌برداری از آن طرح شروع میشود. در جنوب در مرکز تحقیقات شیلات که من رفتم آنجا دیدم یک نوع میگو را اخیرآ در گواتر پیدا کردند که زادگاهش هم آنجاست و جای مناسبی برای او هست میگوهای بسیار درشتی بود گفتم همین حالا از خارج ما سفارش این میگو را داریم هر کیلوئی 5 دلار و در سال هم 2 تن می‌شود از استخر بکنیم 13 هزار هکتار زمین را دارند برای پرورش میگو من توصیه میکنم به همه کسانی که مایلند نان حلال بخورند و درآمدهای زیادی داشته باشند بروند و از این موقعیت استفاده بکنند بسیار پرسود است الان در خوزستان، در هرمزگان، بوشهر اخیرآ در استان سیستان و بلوچستان این صنعت میگو دارد رشد پیدا می‌کند و از
کارهای خیلی خوب ماست هم غذای خوبی است و هم صادرات خوبی برای ما دارد اشتغال زیادی هم ایجاد می‌کند همانجا یک جلبکی را یعنی چند جلبک را کشف کرده بودند برای پرورش آن جلبک‌ها اگر همانطور که برنامه جهاد بود به بهره‌برداری برسد یک منبع جدید درآمد دریایی برای ما و شغل جدیدی می‌شود که آنهم بازار جهانی خوبی دارد حالا که در کارهای جهاد هستیم یکی از کارهای دیگر خوب جهاد را اینجا من بگویم و آن تشویق قالیبافی است و این را من برای همه ایران می‌گویم و برای کسانی که صحبت از بیکاری می‌کنند به آنها می‌گویم خواهش می‌کنم هر کس این حرف را می‌پسندد برود دنبالش، ما رفتیم دریکی از مجتمعهای مسکونی علی اکبر که حالابرایتان آنرا اسم می‌برم یک مجمعی را جهاد درست کرده‌بود کارگاه قالیبافی 70 داری را وستائها جمع شده‌بودند آنجا قالیبافی می‌کردند برای هر دار قالی 300 هزار ریال 30هزار تومان سرمایه‌گذاری شده یک خانواده بافنده می‌توانند روی دار داشته باشد برای هر نفری 15 هزار تومان و هزینه یک خانوار رایک دار قالی درحد متوسط روستائی بدهد با 30 هزار تومان سرمایه‌گذرای کاری که هم زن می‌تواند بده د، هم دختر می‌تواند هم پسر و هم در خانه ساعات فراغتش می‌توانند از این موقعیت استفاده قالی‌های سیستان هم این هنر تجدید شدداشت ازبین می‌رفت این میراث باارزش فرش سیستانی احیا شده‌بود فرشـی بسیار زیبایی است و می‌گفتند بازار بسیار خوبی هم دارد جهاد خودش اینها را به محض اینکه از دار پایین می‌آید می‌خرد و پولش را به قالیبافها می‌دهد به قیمت عادلانه و می‌رود صادر می‌کند و درآمدی هم داشته باشد و باز بر می‌گرداند به خودشان خوب این کار را ما درهمه ایران ابتدا همین الان سرعت دارد ولی در این شرایط که صحبت از بیکاری است ماخیلی می‌توانیم از این راه آسان استفاده کنیم در مورد مخابرات باز شما آنجا دیدید وقتی که ما بودیم حدود 5 هزار شماره مخابرات را با 50 دفتر مخابراتی، روستایی در استان عملیاتی شد که رقم بالایی الان تلفن منصوبه دارند اکثر شهرها به روزاند هر وقت تلفن بخواهند می‌روند می‌گیرند و بعضی از شهرها بعدآ به نوبت است الان روستاها مدت زیادی هستند وصل شدند حالا آن استان پراکنده بزرگ با این سیستم دقیق مخابراتی به همه کشورها وصل است کارمهمی است در استان . راههای استان نسبت به سایر استان ما وضع بهتری دارد با اینکه خیلی وسیع است راه‌آهن بناست کلنگش را بر زمین زدیم از کرمان وصل می‌شودبه زاهدان که حلقه ارتباطی شرق وغرب با هم اینجا وصل می‌شود راه‌آهن اروپا به قاره هند وصل می‌شود از اقیانوس آرام تا اقیانوس اطلس که امیدوارم این طرح هم به موقع اجرا شود همانجا ایستگاههای میرجاوه و زاهدان هم که ما بودیم ساخته شده بود و به بهره‌برداری رسید باز اسکله بزرگ شهید بهشتی و شهید کلانتری را وزارت راه به نتیجه رسانیده بود هر دوی آنها فعال بودند که بالایروبی اسکله جدید شهید کلانتری کشتی 30 هزارتنی همانجا می‌تواند پهلو بگیرد الان 30 هزار تونیها در اسکله شهید بهشتی در وسط دریا پهلو می‌گیرند و دوبه‌کاری باید بشود یعنی این دیگر می‌آید پهلوی شهر اسکله‌های دیگر هم هست آنجا در مورد صنعت در استان اصلا کسی امیدی به صنعت نداشت یک بافت بلوچی در گذشته طراحی شده بود که حالا فعال است الان 11 شهرک صنعتی یا ساخته شده یا در دست ساختمان است و حدود 280 پروانه بهره‌برداری صادر شده ما خودمان در زابل از دو کارخانه بافندگی بازدید کردیم که جدیدآ به بهره‌برداری رسیده بود بافت بلوچ را دیدیم که خُب البته مال سابق بود که الان دارند تجدید ماشینهایش را می‌کنند که کیفیت آنرا بهتر بکنند و بازده آن را زیاد می‌کنند ماشینهای مدرنی می‌گذارند من‌جمله ماشینهای ساخت خودمان ماشینهای یزد که کارخانه‌های قدیم می‌سازیم از پیشرفته‌ترین کارخانه‌های بافندگی است و صنعت سیمان در گذشته اصلا صنعت سیمان نبوده حالا در خاش دیدید که کارخانه 2600 تنی بسیار پیشرفته‌ای نزدیک به اتمام است که در اوایل سال آینده سیمان آن به بازار می‌آید و آن سیمان چون نزدیک بندر هم هست قابل صادرات هم هست کاملا مشکل مصالح ساختمانی استان را حل می‌کند بازرگانی منطقه در گذشته بیشتر متکی به قاچاق بوده چون چیزی نبوده الان منطقه آزاد و بازارچه‌های مرزی و فعال شدن گمرکات و اینها یک تحولی بوجود آورده برای بازرگانی که الان بازرگانی سالم در منطقه است و بهمین دلیل الان قاچاق در آنجا مثل بقیه شهرهاست شهرها خوب یک چیزهایی می‌آید دفتر مناطق محروم آنجا خیلی نیرومند کار می‌کنند و بسیاری از مناطق دوردست را زیر پوشش قرار داده من‌جمله همین طرحی که داریم ما 10 منطقه عمران روستائی در دولت تصویب کردیم یکی از آن در آن‌جا است در منطقه هین‌دلقان و بزم و شرق جازموریان که خُب رفتیم آنجا شما بودید دیدید چه مردمی خوبی دارد مردم فقیر و مستحق کمک ولی دارای استعداد بسیار زیاد که ما با اعتبارات مناطق محروم بنا داریم آنجا را به سرعت برخوردار بکنیم راهش را همین حالا وزارت راه دارد می‌کشد  130 کیلومتر راه آسفالته قسمت اعظم آن آسفالت شده بود برق آنهم بزودی وصل می‌شود آب هم آنجا است ما هم اعتبارات میدهیم و آموزش من شنیدم کمیته امداد امام رفته آنجا چند هزار هکتار زمین را گرفته برای اینکه یک کشت و صنعتی را اجرا بکند که مردم آموزش ببینند از این یکنوع ترویج عملی باشد برای مردم کار خیلی خوبی است و حالا نکاتی که در مجموع ما باید در نظر بگیریم در گذشته به اسم اینکه می‌گفتند امنیتی است خیلی از کارها با خیال نمی‌شده ولی در عمل وقتیکه این کارهای زیربنایی انجام شده راه، برق، آب و صنعت و بهداشت، دانشگاه و همه چیز آنجا در حد خوب همه وجود دارد و درکنار آن برادران نیروی انتظامی ماهم ارتش و هم سپاه هم نیروی انتظامی و وزارت اطلاعات کارهای وسیعی را کرده‌اند واقعآ یک استانداردی از امنیت خوب الان توی منطقه است با وجود این امنیتی که الان وجود دارد و من واقعآ باید تشکر کنم از برنامه‌هائی که بود منجمله این طراحی که داشتند برای اعداد مرزها یکی از علل ناامینی ها وضع مرزی آنجاست شما دیدید ماده جور مرز داریم یک قسمت کوهستانی است کوههای خشک و سربفلک  کشیده‌ای که شرارها و درّه‌های فراوان دارد از این شیارها همه چیز عبور می‌کرده در گذشته آنطرف هم هیچ‌کس نیست نه پاکستان نه افغانستان کسی مواظبت نمی‌کند از هر کس می‌خواهد از آنطرف می‌آید یکی هم قسمتهای کویری و دشت است که باز آن‌جا هم باز است از طرف سابک پاسگاههائی نصب شده راهنمائی ساختیم از آنطرف هیچ کس بفکر خودش نبوده شاید هم تشویق می‌شوند طبعآ قاچاق و موادمخدر و اینها بآسانی می‌توانست از افغانستان و شمال بلوچستان و زاهدان که مرکزش است بیاید به این طرف ما قبلا با نیروها جلو اینها را می‌گرفتیم خوب برخورد پیش می‌آمد شهید می‌دادیم، و نیروی زیادی مصرف می‌کردیم اخیرآ آمدند انسداد مرزها را اجرا کردند قسمتهای درشت را با کانال مانع عبور خودروهای کاروانی شدند و قسمتهای کوهستانی را و این شیارها را بستند و بجای مناسب هم پاسگاه زدند یا بر جک زند ما رفتیم یکی از این سدها آنجا بازدید کردیم توی دره آنجا بنظر من موضوع یأجوج و مأجوج جلوه کرد همان داستان ذوالقرنین که در قرآن دارد مردم به تنگ آمده بودند از دست مخلوقاتی به نام یأجوج و مأجوج وقتی اسکندر رسید آنجا ذوالقرنین رسید آنجا گفتند ان یأجوج و مأجوج مفسدون فی‌الارض اینها فساد می‌کنند اگر بخواهید ما کمک مالی می‌کنیم که یک سدی بسازیم اینها نیایند من دیدم یک سدی آن‌جا زدند واقعآ همان موضوع راتداعی می‌کنند که جلو این فساد سوداگران مرگ را بگیرند که واقعآ هم گرفته شده الان در استان می‌گفتند بصورت کاروانی دیگر کم پیدا می‌شود از گوشه و کنار بیایند با شتر و یا پیاده یک چیزی گاهی می‌آورند که خُب آنجا را هم می‌آیند می‌گیرند و مجبور می‌کنند و خوشبختانه خود دستان مردم کمتر آلوده شدند به این آفت نوعـآ مال بیگانگان و یکی تعداد کمی از افراد شرور است که توی این مجاری هستند. در بخش راه مجموعه تحت قلمرو وزارت راه یکی از کارهای لازمی که بایستی انجام می‌شد و شد توی این سفر ما فرودگاه مورد تقاضای مردم سراوان را قبول کردیم و کلنگش را زدیم زمینی را خودشان داده بودند. از مسئولیتهای وزارت راه یکی از کارهای خوب‌مان در این سفر کلنگ زنی فرودگاه سراوان است که مورد تقاضای خیلی جدی مردم بود که ما پذیرفتیم چون آن شهر شرقی‌ترین شهرستان کشور است و فاصله زیادی دارند با مرکز کشور یقینآ نیاز به فرودگاه دارند خود مردم هم زمین خوبی را تأمین کرده بودند هزینه‌اش را هم قرار شد ما از وزارت راه بدهیم و بسرعت هم اجرا می‌شود و همچنین راه اکو که همان سنتوی سابق است با آخرین قطعه‌اش که ساخته شد راه بسیار خوبی تکمیل شد در این سفر ما رفتیم دیدیم در بخش صنعت یک کار خوبی که آستان قدس رضوی کرده آنجا یک کارخانه مدرنی برای تولید نان، بیسکویت ساخته بود که از نمونه‌های خوب صنعت کشور ماست که باید از این نمونه‌ها تکرار بشود خوشبختانه ماشین‌آلات اینها هم الان در داخل کشور است کار مفیدی است و چند تا کارخانه آرد آنجابه نتیجه رسیده که نیاز استان را می‌تواند تأمین بکند سرمایه‌گذاریهای بخش خصوصی است در بخش کارهای جهاد چیز دیگری که من باید اضافه کنم سیلوسازی آنجاست یک سیلو بسیار بزرگ 66 هزارتونی با سرعت ساختند بعد از ساخت آن ما رفتیم دیدیم و قرار شد اعتباراتشان را بیشتر بکنند که 100 هزار تونی که ذخیره مطمئن گندم را استان همیشه داشته باشند البته باز هم سیلو هست از سابق این توسعه سیلو است برای آنجا و در کارهای مهم دیگری که در مجموع در استان در جریان هم زیربنایی و هم معرفی و روز به قدری که دیگر نباید جزئیات آن را بگویم در رسانه‌ها آمده است حدود 80 طرح را در این چند روز ما یا بازدید می‌کردیم یا افتتاح شد یا شروع شد که واقعآ تحرک استان را می‌رساند قسمت کارهای جهاد که تأکید شد و مناطق محروم هم پشتیبانی می‌کند مسئله شترداری است و پرورش شتر در کشور ما مطروح شده و مورد غفلت قرار گرفته و بسیار کار باارزشی است هم اقتصادی و هم از لحاظ یک حرکتی که سابقه دارد در کشور، مااین را باید زنده نگه داریم هم پرورش اسب است و هم پرورش شتر که اینهارا در شرایط جدی من نمی‌دانم چطور اینها را مورد غفلت قرار داده بودیم که قرار شد آنجا پرورش شتر که خیلی مناسب است وضع استان وسیع است، مراتع زیادی دارد که متناسب است با پرورش شتر من آنجا بخصوص برای اینکه تشویق بکنم در بخش دلقان سوار شتر شدم و به مردم گفتم ما احترام زیادی برای این کار شما قائل هستیم که یک نمایشی بود از علاقه نظام به شترداری

خبرنگار: جناب آقای رئیس جمهور با توجه به موقعیت جغرافیایی و بومی منطقه بارهاشاهد حوادث طبیعی هستیم سیل که خسارات زیادی وارد کرده است دولت در سالهای اخیر کارهای گسترده‌ای در جهت بازسازی و تعمیر خرابه‌ها انجام داده در این مورد توضیحاتی بفرمایید.

رئیس جمهور:بله ما در دو نقطه سیل داشتیم درهمین دوره‌ای که من مسئول بودم یکی جنوب شمال در سیستان از سال هفتاد که ما رفتیم سیستان برای مسئله سیل تقریبآ همه روستاها رابجز تعداد کمی روستاها را سیل گرفته بود  250 روستا  منهدم شده‌بود که ما هزینه‌های زیادی را، اعتبارات زیادی راآنجا تخصیص دادیم در این دوره به دو روستاها را بازسازی کردند یکی به شیوه همان روستاهائی که جایش خوب بود با حفاظت بیشتر جاسازی کردند آن روستاهائی که متفرق بودند و نمیشد خدمات بدهیم تعدادی از آنها را در یک واحد جمع کردند 29 مجتمع روستائی درست کردند من یکی از آنها را بنام مجتمع علی‌اکبر دیدم که آنجا 700 - 1600 واحد ساخته‌بودند و بعضی از آنها در دست ساختمان بود مرم هم جمع شده ب بودند آنجا از کارهای خوب وزارت کشور و بنیاد مسکن است که بکلی فرهنگ سکونت را و مسکن را در سیستان عوض کرده الان روستاهای مطمئن با مصالح خوب آنجا قبلا آجر وانی چیزها هم نبود که همان موقع ما کمک کردیم کوره‌های خوب سپاه پاسداران آمده وکوره های مدرن ساخت الان هم مصالح ساختمانی هست و اینهارا ساختند. در زاهدان یک طرح بزرگ آن‌جا سیل‌بند دارند اجرا می‌کنند که آنهم وزارت کشور بعنوان مسئول حوادث غیر مترقبه مسئول آن است و یک واحد پیمانکاری که نیروی انتظامی بوجود آورده است که خیلی کار خوبی است از ماشین‌آلاتشان استفاده می‌کنند آنجا را اجرا میکنند طرح عظیمی بود 2 میلیون متر آب را حفظ می‌کند و تزریق به سفرهای زیرزمینی زاهدان می‌کند و شهر را هم حفظ می‌کند از سیل، همین واحد پیمانکاری نیروی زمینی در سیستان هم آن کانال شیردل را که آب می‌برد به چاه نیمه‌ها دارد توسعه میدهد که آنجا هم کار بزرگی است در همان سیستان یکی از طرحهای مهمی که باز بعد این سیل و اینها اجرا شده در کنار چاه نیمه‌ها، دانشکده کشاورزی است که سیستان اجرا کرده که یکی طرحی که 1000 هکتار زمین را گرفتند برای اردوگاه تحقیقاتی و تفریحی دانشجویان که ما رفتیم دیدم یک قسمتی از آنرا هم آماده کرده بودن که قابل ستایش بود. در جنوب هم با بستن سد پیشین دیگان سیلها اتفاق نمی‌افتد الحمدلله و همان جاهائی را که سیل می‌برده الان راضی را دارند آماده می‌کنند برای بهره‌گیری از آب سد طرح بزرگی برای کانال کشی و آب رسانی الان آنجا در دست اجراست که آنجا هم نیروی زمینی ارتش پیمانکار است و بنا بود ما آنجا برویم متأسفانه وقتمان کم آمد نرفتیم حالا انشاءا... یک وقتی دیگر می‌بینیم چون آنجا خیلی بنظر من مه است و تأکید ما هم اینست که آنجا از اراضی آب بهتر استفاده بکنند یعنی یکی از کارهای مهم اینست که در استانهای خشک،آبیاری تحت فشار قطره‌ای ، بارانی سفالی و شیوه‌های دیگر استفاده بشود که هم زمین بیشتری استفاده بکنند و هم زمینها را شور نکنند چون زود تبخیر می‌شود و شو می‌شود آنجا.

خبرنگار: در بخش دیدارهای مردمیتان، ما شاهد چهره‌های بسیار زیبابی بودیم و می‌شود گفت که تمام مردم استان سیستان و بلوچستان بنوعی با حضرتعالی ارتباط بر قرار می‌کردند و نمود این ارتباط و زیبائی در وحدت اهل تسنن و شیعیان منطقه بود حضرتعالی بعد از این سفر خسته کنند و فشرده از این اتحاد چه احساسی دارید و خواهش می‌کنم در مورد دیدارهای مربوط توضیحاتی بفرمایید.

رئیس جمهور: این جاذب‌ترین بخش سفر من بودکه من واقعآ از مردم صمیمانه تشکر می‌کنم واقعآ حضور مردم در صحنه و عشق و علاقه‌ای که به انقلاب ، امام، رهبر انقلاب داشتند غیر قابل توضیح و تبیین است. بدون استثناء در همه جاهائیکه ما رفتیم این شور و عشق را من دیدم و لمس کردم و مه جا شرمنده شدم در مقابل این کارهائی که مردم کردند. عواملی دارد این یکی از همین کارهایی که من گفتم مردم لمس می‌کنند که نظام دارد برایشان کار می‌کند استانشان آنها از یک استان محروم عقب مانده‌ای دارد تبدیل می‌کند به یک استان پیشرفته‌ای و طرحهای بزرگ هم هنوز بثمر نرسیده ولی مردم می‌بینند دارد روی طرحها کارها می‌وشد در جلوی چشمشان است یکی دیگر مأموران خوبی که آنجا هستند انصافآ زحمت می‌کشند بدون هیچ تظاهر و ریائی ماموران در شرایط مشکلی دارند آن‌جا به خوبی اداره می‌کنند اینکارها را دارند انجام میدهند. من در شورای اداری که با آقایان جلسه داشتم دیدم بقدری دلسوزی و اطلاع و تسلط بر امور کشور و امور استان دارند که لذت بردم از آگاهی و هوشیاریشان علما آنجا خیلی مؤثر هستند وهم علمای شیعه و هم علمای سنی یک نوع هماهنگی خوبی دیده می‌شود ما عادت کردیم در داخل کشور بطور سنتی خیال می‌کنیم که شیعه و سنی همه جا با هم در نزاع هستند ولی آنجا ما دیدم اینها اصلا نمی‌شود بینشان فرقی گذاشت در اجتماعات شیعه و سنی باهم مخلوط زن و مرد با هم بودند علما مردم دو نماینده دارند رهبر بزرگوار انقلاب آنجا هردوشان بادلسوزی زیاد به مردم می‌رسند رسانه‌ها خوب کار می‌کنند صدا و سیما پوشش خوبی دارد بالاخره مردم را هوشیار می‌کند که البته باید حالا این خوبی مردم را به بیرون هم منتقل بکند که ما هم و دیگران هم بدانند که مردم چقدر خوب هستند من با خانواده‌های شهداء ایثارگران ملاقات داشتن با علمای اهل سنت و شیعه ملاقات داشتم باهم با مدیران کشور ملاقات داشتیم و با دانشگاهی‌ها یک جلسه بسیار شیرین داشتیم آموزش و پرورش و دانشگاههای علوم پزشکی و دانشگاههای آموزش عالی با دانشگاه آزاد و پیام‌نور و مدیریتهای دولتی همه جمع بودند بقدری آن جلسه من را تحت تأثیر قرار داد اولا واقعآ بزرگان این بخش آنجا کلی اظهار تشکر داشتند که اینهمه اهمیت داده شده به آن منطقه دور افتاده این امکاناتی که ما دادیم به آن دانشگاههای آنجا، برابری می‌کند با امکاناتی که در دانشگاههای قدیم ما در ما وجود دارد. عمدتآ دانشجوها آنجا خوابگاه دارند که درخیلی از شهرهای دیگر

خبرنگار : نمی‌شود واقعآ تعریفی از شخصیت آنهاو چگونه چه جوری می‌شود شخصیت واقعی آنها را منتقل کرد به سراسر کل کشور؟

رئیس جمهور: من یک آمار مقایسه‌ای در همان جلسه شورای اداری شنیدم از گزارشات، خواستم از آنها این را برای من مکتوب کنند با دقت بیشتری که ما حرف نادرستی هیچی به مردم گزارش ندهیم یک چیزی تیه شده که من همان را از رو می‌خوانم؛ مقایسه‌ای است بین گذشته و امروز در سه بخش، در سه مقطع، قبل از انقلاب قبل از برنامه و امروز در چند شاخص من آنها را می‌خوانم ببینید چه کارهائی انقلاب کرده. چه کارهائی بخصوص برنامه اول کرده بنظر من برنامه اول کشور را یک دفعه تکان داد و چهره کشور را هم در همه جا عوض کرده حالا اینها را که می‌خوانم ببینید از نیروی انسانی شروع می‌کنیم: تعداد دانش‌آموزان قبل از انقلاب 107 هزار نفر بوده البته اینها همه خرده‌هائی هم دارد که من خرده‌ها را نمی‌خوانم ؛ قبل از برنامه 216 هزار نفر بوده و در آخر 72 نه امسال 357000 نفر است 332 درصد رشد، که این بلایی بیسوادی را از آنجا می‌کند آموزشگاه آنجا قبلا 886 تا بوده قبل از برنامه 1871 بوده الان  3816 آموزشگاه داریم 431 درصد رشد که البته کیفیت آن هم خیلی بهتر شده قبلا مدارس اسمش مدرسه بوده؛ آموزش عالی دانشجو کمتر از 900 تا بوده قبل از برنامه 9700 تا شده و امروز 18000 تا است 2555 رشد این رشد را نسبت به قبل از انقلاب می‌گویم 25 برابر است. مراکز آموزش عالی قبلا فقط 2 تا بوده قبل از برنامه 9 تا بوده امروز 13 تا است 650 درصد رشد. نکته بسیار جالبی که مردم را خیلی راضی کرده نسبت دانشجویان بومی است به دانشجویان دیگر استانها قبل از انقلاب 3 درصد بومی بودند از آن 900 تا قبل از برنامه 15 درصد بومی بودند حالا 40 درصد دانشجوها بومی هستند یعنی مردمی هستند آنجا درس می‌خوانند و بعد در استان خود نشان می‌مانند و خدمت می‌کنند  1333 درصد رشد بومی بودند. در راه راههای آسفالته در گذشته 1500 کیلومتر بوده قبل از برنامه 2400 کیلومتر شده و حالا 3460 کیلومتر شده و راه‌سازی در آنجا کار دشواری است 222 درصد رشد اصلی و فرعی. راههای روستائی قبلا اصلا نبوده آسفالتی قبل از برنامه 70 کیلومتر آسفالت داشتیم و حالا 800 کیلومتر راه روستائی آسفالت شده ما خیلی‌هایش را دیدیم. روستاهای بدون آسفالت فقط 200 کیلومتر قبلا راه داشتند راههای خاکی قبل از برنمه 670 تا امروز  3200 کیلومتر راه بدون آسفالت دارند روستاها، 1590 درصد رشد. بنا در قبل از انقلاب اصلا بندری نبوده برای تخلیه بار قبل از برنامه 630 هزار تن ظرفیت داشتند حالا  000/500 تن ظرفیت تخلیه‌بندی داریم که حسابی تحول آنجا را دائمآ کشتی‌ها در بندر بار می‌آورند و می‌برند مخابرات قبل از انقلاب 200/8 تا بوده قبل از برنامه 000/30 تا بوده و امروز 000/55 تلفن در استان است که 000/5 تای آن وقتیکه ما بودیم وصل شد آنوقت روستاهای دارای مخابرات قبل از انقلاب فقط 2 تا بوده قبل از برنامه 47 تا بوده و امروز 149 روستا مخابرات دارد و می‌دانید شما یک شاخه تلفن برای یک روستا یعنی چه چه زندگی مردم را آسان می‌کند برای ارتباط. برق مقدار تولید مگاوات ساعت 000/93 مگاوات قبل از انقلاب داشتیم و امروز 000/901 مگاوات ساعت برق داریم یعنی 960 درصد رشد برق تعداد مشترکین برق 39 هزار بودند قبل از برنامه 130 هزار شدند و امروز 163 هزار روستاهای دارای برق قبلا 333 روستا بوده قبل از برنامه 400 روستا شده و حالا 814 روستا برق دارند 25 برابر شده است خطوط فشار قوی اصلا نبوده و هر جائی برق خودش را داشته هر شهری قبل از برنامه 500 کیلومتر و امروز 1350 کیلومترها خطوط داریم و این خطوط بسیار گرانقیمت خوشبختانه خودمان اجرا می‌کنیم آب شرب شهری قبلا برای 130 هزار نفر قبل از برنامه 410 هزار نفر و امروز 500 هزار نر آب شرب می‌گیرند که طرحهای بزرگی که گفتم اضافه می‌شود باین.آب روستائی قبلا اصلا آب شرب به روستا نمی‌دادند اینهمه روستا قبل از برنامه فقط 100 روستا امروز 440 روستا و با این طرحی که جهاد اجرا می‌کند یک دفعه می‌رسد به 1500-1400 روستا یک دفعه آبدار می‌شوند. صنعت در قبل از انقلاب فقط 50 فقره به بهره‌برداری رسیده بود. قبل از برنامه 99 فقره و امروزه 240 هکتار زیر کشت است که کیفیت کشاورزی هم بکلی عوض شده اگر مثلا یک تن دو تن برمی‌داشتند حالا دو سه برابر برمی‌دارند مخصوصآ محصولات باغیشان. محصولات باغی 41 هزار تن قبلا تولیدی می‌کردند قبل از برنامه 96 هزار تن و امروزه 145 هزار تن تولید می‌کنند صید، صید ماهی قبل از انقلاب فقط 2 هزار تن بود با تعدادی قایق امروز 45 هزار تن قبل از برنامه 20 هزار تن بوده می‌گفتند دراند آماده می‌شوند برای یک جهش که صید صنعتی را اضافه بکنند بکلی اصلا مقدار عوض می‌شود. بهداشت و درمان تحت فعال قبل از انقلاب 49 بوده قبل از برنامه 1100 و تا امروز 1570 تا و چند بیمارستان  6 بیمارستان الان ما در حال ساخت داریم که اینها بزودی اضافه می‌شود یک رقم بالایی گفتند استاندار تحت سیستان و بلوچستان از اکثر شهرهای کشور ما بهتر خواهد شد البته خوب مسائل دیگری هم هست که دیگر من فکر می‌کنم که مردم خسته می‌شوند اینهمه حرفی را بشنوند ولی من اینکه با این طول و تفضیل گفتم مسائل را فقط بیشتر بخاطر اینکه اولا باز مردم خوزستان بفهمند که انقلاب چگونه در خدمتشان بوده و بعد مردم بفهمند که این استان سیستان دیگر استان عقب‌مانده بدبختی نیست و از طرفی هم مسئله عدالت اجتماعی که آن محور حرکت انقلاب ماست مشخص بشود که نظام چطور دنبال عدالت اجتماعی است یک استان عقب افتاده محرومی با این سرعت تبدیل کرده به این وضعی که من الان می‌گویم و بیشتر از همه علاقمندم مردم بدانندکه برنامه اول واقعآ شرایط زندگی را در کشور در سراسر کشور عوض کرده و امروز ماهر چه دورتر می‌شویم از مرکز کشور، مردم را راضی تر و در صحنه‌تر می‌بینیم.

خبرنــگار: از اینکه با حوصله و صبر به سئوالات ما پاسخ دادید خیلی سپاسگزاریم.

رئیس جمهور: بنده هم واقعآ تشکر می‌کنم از جنابعالی و رسانه‌ها کمک می‌کنند برای آگاهی مردم و در این سفرها هم خیلی زحمت می‌دهیم به رسانه‌ها و بچه‌های خبرنگار که با زحمت خودشان را با علاقه می‌رسانند و واقعیت حالا را ثبت می‌کنند اگرچه این همه ثبت کرند نمی‌شود منتشر بشود ولی بهرحال در آرشیوها می‌ماند و روزی استفاده می‌شود از اینها موفق باشید انشاءا...