خیرمقدم سید رضا تقوی به هاشمی
خبرنگار: با توجه به اینکه انبوه جمعیّت در این سفر قابل توجّه بود و شما هم بسیار تأکید روی این مسئله داشتید ...، یک مقدار روی این مطالب بیشتر تأکید بفرمایید، و خدمتتان عرض کنم راجع به جوانان، شما نظر خاصی داشتید با توجه به اینکه تأثیر بسیار زیادی در بازسازی کشور میتواند داشته باشد و نظرات جدیدی را ما در این سفر از حضرتعالی شنیدیم از در این زمینه هم توضیحی بفرمایید، بعد با توجه به اینکه استان سمنان را شما اشاره فرمودید، که قرابت دارد با تهران نزدیکی دارد در این زمینه هم اگر فکر میکنید مطلب نگفتهای باقی مانده با توجه به موقعیّت جغرافیایی، اجتماعی، فرهنگی که جهاتی منابع طبیعی و امثال اینها میتواند داشته باشد برای خودکفایی این استان در این زمینه هم توضیحی ان شاءالله بفرمایید، بعد اشاره به استقبال فرزندان شاهد بفرمایید که چون ما تصویر گرفتیم با صدا و میخواهیم از آن استفاده با صدا بکنیم که خیر مقدم میگفتند خدمت شما، در این زمینه هم اگر مطالب صلاح بود.
خبرنگار: جناب آقای هاشمی رفسنجانی، رئیسجمهور در راستای سفر به استانهای دور و نزدیک کشورمان پنج شنبه گذشته، در رأس هیأتی از وزرا و اعضاء دفتر ریاست جمهوری با سفر به استان سمنان به سفر سه روزهشان به این استان و بازدید از شهرها و روستاها و مردم این استان پایان دادند در همین زمینه از معظّمله درخواست میکنیم تا بفرمایند که در این سفر چه پروژههایی مورد توجّه قرار گرفت ]و[وضعیت شهرها و روستاها را چگونه دیدند و همچنین وضعیت مردم را شما چگونه مشاهد فرمودید؟
رئیسجمهور: بسم الله الرحمن الرحیم. من در این سفر شکل تکامل یافته تمرکززدایی را، سیاست تمرکززدایی را و توجّه به شهرستانها و استانها و راه و مناطق محروم را در وضع استان متبلور دیدم، استان زنده و کاملا رو به رشد است، از هر جهت در همه ابعاد برنامه و سیاست، از لحاظ انقلابی و اسلامی و از لحاظ سازندگی و عمران و آبادی به همه بخشها هم ما بررسی کردیم نسبت به همه بخشها بررسی کردیم و در برنامه سفرمان بود و مجموعآ من کاملا راضی و شاداب از سفرم برگشتم و همراهانم در این سفر ما یکی از اهداف سفرمان ملاقاتهای مردمی بود و ارتباط با مردم که بسیار بسیار موفق و بیش از حد دلخواه بود در سمنان، در سرخه، در شاهرود، در بسطام و در دامغان، در گرمسار در روستاهای ابرسح، محمدآباد و منطقه قهاب روستاق با مردم شهری و روستایی ملاقات داشتیم که گوشههایی از آن را رسانههای ما منعکس کردند. اما انصافآ واقعیتها خیلی بیشتر از آن چیزی است که بشود به این آسانی منعکس کرد. من اینجوری میدیدم که همه مردم در خیابانها و میدانهای شهر و مراکز سخنرانی حالا همه که نمیشود بگوییم ولی واقعآ اکثریت نزدیک به تمام مردم حضور پیدا میکردند و با شور و نشاط و چهرههای باز و خندان و خوشحال و شاداب با مسئولانشان برخورد میکردند و شعارها و عواطف حاکی از رضایت و سرورشان از آثار انقلابشان است. در این بین با خانوادههای شهدا، علما، طلاب و فرهنگیها ما دیدارهای خاص داشتیم که بحمدلله این مجموعه هم رفته رفته تبدیل به یک مجموعه فرهنگی اسلامی منسجم و کارا شده و هم آگاه هستند و هم مسلط بر امور و هم راه کار را خوب یاد گرفتند علمای ما، علمای شهرستان، ائمه جمعه، خطابا، وعاظ و طلبهها حسابی رشد کردهاند مسائل اجتماعی و سیاسی جهان را خوب میفهمند و به مسائل و نیازهای کشور واقف شدند پشتیبانی میکنند، نظارت میکنند خانوادههای شهدا در این دوره رشد بسیار خوبی کردند بچّههای شاهد را ما در محافل میبینیم و همچنین همسران و بقیه اعضاء خانواده را خانوادههای رزمندگان و کل ایثارگران، جانبازان، آزادگان، و مفقودان یک مجموعه فرهنگی بسیار نیرومندی شدند که دائمآ به جامعه روحیه تزریق میکنند. من صحنههای بسیار زیبایی در این سفر از حضور اجتماعی اینها و حضورشان در صحنه و حمایتشان از انقلاب و وفاداریشان به راه شهدایشان دیدم در کارهای کشوری و مسائل استان و وضع را بهطور مطلوب من ارزیابی میکنم در همه بخشها نمونههایی را عرض میکنم،اوّلا استان از جهت زیربنایی در بسیاری از امور وضع خوبی دارد، راههای خوبی مخصوصآ جهت شرقی غربی استان در ارتباط با استانهای مشهد و تهران دارد. راهآهن و گاز از دو طرف به استان رسیده بسرعت دارد گسترش پیدا میکند برق در استان شبکههای خوبی دارد تا اعماق روستاها رفته و منابع آب با توجه به جمعیت استان خیلی خوب است اما با توجه به سطح وسیع استان نیاز به حمایت بیشتری دارد چون آنجا استانی است که باید توسعه پیدا بکند و جمعیت جدیدی باید به آن استان برود مهاجرپذیر میتواند باشد. در بخش صنعت استان میتواند سرریز صنعت را از استان تهران جذب بکند که خوشبختانه خوب آماده شدند در اکثر شهرها شهرک های صنعتی تأسیس شده و صنایع روستایی را فعّال کردند ناحیههای صنعتی هست موافقتهای اصولی زیاد داده شده ولی الآن زمینه جذب خیلی بیشتر است که ما در این بخش بررسی زیادی کردیم یک نمایشگاه صنعتی استان آنجا تأسیس شده بود. من رفتم و دو ساعت آنجا گشتم 125 غرفه صنایع را دیدم انصافآ خیلی امیدوارکننده بود، صنعتگران خیلی شاداب بودند بانشاط بودند، امیدوار بودند و نوعآ هم اول کارشان بود، همه در حال توسعه بودند. تازه در سال گذشته و امسال شروع به بهرهبرداری کرده بودند، خیلیهاشان فقط دو تا مشکل داشتند که اینها هم با سیاستهای برنامه به وجود آمده.
یکی مسئله نقدینگی است که بعضی از صنایع شکایت داشتند و یکی ]هم[ نداشتن مشتری برای مصرف چون سیاست مهار نقدینگی الآن در بخش اقتصادی ما هست به منظور حمایت از مصرفکنندگان، که میدانید تورم تا حدود زیادی معلول نقدینگی زیادی در دست مردم است. البته بهنظر میرسد یک کمی فشار زیاد است که بانکها باید مواظب صنایع هم باشند و رقابتی که باز جزء سیاست بوده به عنوان یک وسیله برای حمایت از مصرفکنندهها که همیشه حرف اول و آخر را فروشنده و تولیدکننده نزند، مصرفکننده هم حق انتخاب داشته باشد. استانداردها رعایت بشود که هم بعضی از صنایع که نمیتوانند رقابت بکنند بخوبی تحت فشار قرار داده که البته با ملاحظاتی باید مواظب باشیم که نه مصرفکننده تحت فشار قرار بگیرد و نه صنایعمان و در همین جا من بگویم که در استان سمنان، گرمسار به خاطر این که در محدوده صد و بیست کیلومتری تهران است مشمول یک مصوبهای است که توسعه صنعت آنجا ممنوع بوده که ما در این سفر دیدیم که این استثناء باید بشود و گرمسار ظرفیت جذب صنعت دارد در کنار کشاورزی خوب و وسیعش که تصمیم گرفتیم که این کار را هم بکنیم. در بخش کشاورزی و دامداری، استان از لحاظ دامداری وضع خیلی خوبی دارد. کشاورزی هم در وضع موجود وضع خوبی دارد امّا قابل توسعه است. در حدود کمتر از پانصد هزار جمعیت در یک استان نود هزار کیلومتری که خب استان تقریبآ پنج شش برابر استان گیلان با آن جمعیت کم، البته قسمت عمده استان کویر است ولی کشاورزی قابل توسعه است، بیشتر توجه بکنیم. دامداری قابل توسعه است که همین حالا هم خوب است. باید صنایع تبدیلی برای دام و هم محصولات کشاورزی آنجا تقویت بشوند که اینها رشد بکنند.
مسئله آب استان قابل توجه است، الان در استان حدود یک میلیارد و دویست میلیون متر مکعب آب هرز میرود. یعنی بارانهای فصلی از دامنههای البرز سیلابها را جاری میکند، خاکهای خوب استان را میشود و میبرد در باتلاقهای جنوب در شورهزارها، که خب این خسارت عمدهای است در مناطق کویری، آب بسیار باارزش است و ما نباید این کار را اجازه بدهیم ادامه پیدا بکند. یک برنامه بسیار جدی لازم داریم برای مهار این آبها که جهشی در اوضاع استان ایجاد میکند البته سدها مطالعه شده در همین سفر هم ما تصمیم گرفتیم که اعتبارات سدها را اضافه بکنیم و برنامه دیگری هست برای انتقال آب از سرشاخههای جبال البرز که الآن میریزد از طریق مازندران به دریا و هرز میرود، که اینها را مقدار زیادیش را میشود به کویر منتقل کرد و کویر را آباد کرد. اصولا سیاست کلی ما باید این باشد که هر مقداری میتوانیم آبهای اطراف کشور را به طرف کویر مرکزی هدایت بکنیم، چون کویر مرکزی یک بلایی است برای وضع کشور. در وضع فعلی که در همین بخش از سیاست، کویرزدایی هم جزء برنامههای بسیار جدی ماست. این سفر یکی از اهدافش هم رسیدن به این مسئله بود، مردم ما میدانند که نزدیک یک سوّم از خاک کشور ما کویر است. آنهم بیشتر در منطقه مرکز و شرق کشور است. این مقدار کویر واقعآ برای کشور خطرناک است. علاوه بر اینکه بسیاری از منابع را تلف میکند، سرمایهگذاری و توجه لازم دارد. ما یکی از برنامههای سفرمان را دیدار از حاشیه کویر در دو نقطه گذاشته بودیم برای دیدن برنامههای کویرزدایی در منطقه قهاب روستاق در جنوب دامغان یکی از قرارگاههای هشتگانهای که جهاد اخیرآ تأسیس کرده تا از آنجا شروع به کار کرده که برنامه تکثیر بذر، نهال، بذرپاشی از فضا و پیشروی بسوی عمق کویر برای احیای این کویرها که در کنار این هم دامداری و مرتعداری درست باید شکل بگیرد. البته اینها باید کاملا علمی باشد. امروز تکنولوژی احیای کویرها و مراتع خیلی خوب و پیشرفته است و دنیا هم حمایت میکند از این طرحها چون اینها محیطزیست را حفظ میکند. ما مثلا در جنوب دامغان اگر برنامه پرورش شتر را با احیای کویر با هم توأم بکنیم، دو منبع ثروت به کشور اضافه میکنیم و خیلی تأثیر میگذارد در مهار کویر و حفظ ثروت و ایجاد شغل که بحمدلله برنامه خوبی جهاد دارد. آنجا هم ما از نزدیک شاهد موفقیتشان بودیم این مقدار کاری که کرده بودند. روستاهای اطراف کویر خیلی محروم و مظلوم هستند. زندگی در اطراف کویر بسیار مشکل است یک طوفان خروارها خاک را میریزد بر سر، شن و چیزهای دیگر را میآورد میریزد تو سر روستاییان گاهی یک مزرعهای را زیر شن میبرد، زحمت طولانی کشاورز را از بین میبرد، دامها را آسیب میزند، درختها را آسیب میزند، و خب هر کس آنجا چند سالی مقاومت میکند و بعد فرار میکند. ما آنجا روستاهای زیادی را دیدیم که مکررآ رفته زیر شن، باز بیرون آوردند و الآن روستاهای متروکه زیادی را هم دیدیم که در این جهت بناست در برنامه دوم خیلی اهمیت بدهیم از سال آینده هم ما اعتبارات بیشتری خواهیم داد. چیز دیگری که در استان مورد نیاز است راههای جنوب شمالی است. ما باید این استان را از جنوب به مرکز کشور نه تهران مثل اصفهان و کاشان و آن قسمتها مربوط بکنیم. جادهای در دست احداث است که ما (نوار قطع میشود) اعتبارش این راه را که از جندق به معلمان و بعد به شمال منتهی، خواهد شد به دریای خزر، خیلی مؤثر است در زندگی آن منطقه کویر که همان جایی که میخواهیم به آن توجه بشود آباد خواهد شد و تأثیر زیادی روی زندگی استان هم دارد. البته راههای دیگری در بخشهای دیگری از استان هم هست که آنها را باید به شمال کشور متصل بکند و این راهها میتواند بعد وسیله ترانزیت کالا از جنوب کشور به کشورهای شمال، جمهوریهای تازه استقلال یافته از شوروی باشد که ارزش بینالمللی هم دارد. فرودگاههای کهنهای آنجا هست که باید توسعه پیدا بکند و تقویت بشود که ما برای اینها تصمیم گرفتیم.
در بخش دانشگاهی و تربیت نیرو ما یک سیاستی داریم که در تهران کمتر توسعه بدهیم، چون هر دانشجویی که از اطراف به تهران میآید همراه خودش معمولا افرادی از خانوادهاش را هم جذب میکند که فشار روی تهران میآید. تهران یکی از مسائل کم کردن فشار از تهران همین انتقال دانشگاهها به اطراف کشور است لااقل توسعه را ما ببریم به شهرستانها، یکی از مراکزی که میتواند این نیاز را تأمین کند استان سمنان است. همین حالا در شهرهای استان دانشگاه داریم، یا آموزشکده داریم. در شاهرود در دامغان در سمنان در گرمسار دانشگاه آزاد اسلامی آنجا فعال است، حدود هفت هزار دانشجو دارد که ما یکی از واحدهای خوبش را در گرمسار افتتاح کردیم این سفر، ساختمان جدیدش را و همچنین آموزش عالی در سمنان، دانشکده فنی مهندسی بسیار خوبی تهیه کرده بود که ما افتتاح کردیم. دانشکده پزشکی وسیعی آنجا داریم در دست توسعه است. در شاهرود همچنین یکی از خواستههای مردم این بود که ما اینها را که نوعآ الآن مجتمع آموزش عالی است تبدیل کنیم به دانشگاه که ما مؤافقت کردیم. اصلا این در جهت سیاست آموزش عالی ماست. آموزشهای فنی و حرفهای یک ضرورت است برای منطقه، مخصوصآ برای دامداری و کشاورزی و صنایع روستایی و اینها تقویت نیروی انسانی یکی از کارهای ما در سراسر کشور است و مخصوصآ در استان سمنان که نزدیک است.
معادن یکی از بخشهای قابل توسعه استان است. معادن زیادی دارد و مخصوصآ نمک و سولفاتها که خیلی بیپایان و وسیع است. در جنوب استان هم ارزش صادراتی بالایی دارد و هم الآن بعضی چیزهاش نیاز کشور ماست که آسان هم به دست میآید. با آن راههای جنوب به شمال این صنعت هم تقویت خواهد شد. ارتباطات کشور خوب است ما در این سفر پنج مرکز تلفن جدید را افتتاح کردیم. یک بار، یکی بارکی از شاهرود که سیهزار شماره اضافه شد و سطح شمارههای استان به شصت هزار رسید. شصت هزار شماره برای کمتر از پانصد هزار جمعیت خیلی رقم خوبی است و سالانه سالهای طولانی اینها دیگر نیاز به توسعه نخواهند داشت. مسائل فرهنگی و اجتماعی هم باب دیگری است.
خبرنگار : جناب آقای رئیسجمهور، در بسیاری از بیاناتتان در سخنرانیهایی که با مردم، مسئولین و همچنین روحانیون داشتید، تأکید روی بازسازی و بویژه محرومیتزدایی زیادی فرمودید. در این زمینه فکر میفرمایید که جوانان چه نقشی میتوانند داشته باشند؟
رئیسجمهور : ما باید در مسائل آینده همه تکیهمان، روی جوانها باشد اولا جامعه ما الآن جامعه جوانی است جمعیت ما بیشترین قسمتش نیروهای جوان است. نیروهای جوانی که در فضای انقلابی هم رشد کردند. بسیار امیدوار کننده است. منتها ما باید به اینها برسیم اینها یک چیزهای اصولی دارند مثلا حالا تحصیلشان، زندگیشان، مسکنشان، امثال اینها یک وسایل پرورشی هست که اینها خیلی الآن دقیق است. کشور ما الآن تحت فشار امواج تبلیغاتی منفی در سراسر دنیا است. جوانهایمان آسیبپذیرند ما باید برای جوانها برنامههای منطقی و که بتواند اعتمادشان را و ایمانشان را باور بکند داشته باشیم. خشک با آنها برخورد نکنیم، نیازهایشان را درک کنیم و مواظب باشیم که این امواج خطرناک تهاجم فرهنگی اینها را نبلعد. برنامههای ورزشی، برنامههای کتابخوانی، برنامههای اردوهای تابستانی و زمستانی، مشاغل جنبی برای آنهایی که دیگر اوقات فراغتی برای خودشان دارند برای کار کردن و توسعه هنرهای سالم برای بچّهها. سینما کم است، تئأتر کم است، کلوپهای تفریحات سالم کم است. شهرستانی که مثلا پنجاه هزار جمعیت دارد و اگر یک سالن سینما داشته باشد این کجا میتواند برسد به نیاز جوانها. بنا داریم روی این مسائل سرمایهگذاری بکنیم، وام بدهیم، بخش خصوصی را تقویت کنیم، که این کارها را انجام بدهند. خوراک هم باید خوراکهای نیرومند دینی، اخلاقی، انقلابی و امروزی باشد برای جوانها.
خبرنگار : در پایان ضمن تشکر از این که وقت گران قدرتان را در اختیار واحد مرکزی خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران قرار دادید، تقاضا میکنم اگر مطلب ناگفتهای مانده پیامی در خدمتتان هست بفرمایید.
رئیسجمهور : ما به بعضی از جاهای استان نتوانستیم برسیم ولی بعضی جاها را گروهی هیأتی فرستادیم، بعضی جاها را هم موفق نشدیم هیأت بفرستیم. علاقهمند بودیم، منتها روشن است که ما به همه جا نمیتوانیم برویم مثلا ما مهدیشهر، شهمیرزاد، ترود، یارجمن، میامی و آرادان، ایوانکی مجن اینها از شهرهای کوچکی است که توقع داشتند ما میرفتیم چون بعضی جاهای مشابه آنجا رفتیم و اینجا نرفتیم و از آنها عذرخواهی میکنیم و عذرمان هم روشن است که باید مقبول باشد. البته خواستههای آنها را از نمایندگانشان و ائمه جمعهشان گرفتیم.نمایندههای مجلس همراه من بودند و از اطلاعات آنها خیلی استفاده کردیم. علمای هر منطقهای بودند، فرماندارها بودند، توضیح دادند؛ نیازهاشان راتأمین خواهیم کرد ولی نرسیدیم برویم. نکته دیگری که من باید از مردم اینجا تشکر بکنم از روحیات انقلابیشان مردم انصافآ وفادار ماندند به انقلاب و راه امام و رهبرشان ماندند. فوقالعاده علاقهمندند و عاشق هستند. سر و روی مردم وقتی که انسان نگاه میکند از عشق به امام و رهبر، آدم از آن میبیند این سرمایه را حفظ بکنند ما محور عزت و احترام و کرامتتان اسلام و این مسائل هست ]متشکرم از شما[ مثلا وضع مسکن در این استان در مقایسه با تهران که ما نگاه میکنیم و خیلی شهرهای بزرگ خیلی بهتر است در خیلی از شهرها زمین آماده شده آب و برق و همه چیز دارد اعلام کردند مشتری ندارد و این مضیقه مسکن که در اینجا برای ما مسئله روز است، آنجا کمرنگ خیلی است. در بسیاری از جاها بهداشت و درمان توجه زیادی شده تخت بیمارستان نسبت به جمعیت استان از بسیاری از استانهای دیگر بهتر است و برنامهای هم که الآن وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی دارد، برای توسعه دانشگاهها و توسعه بیمارستانها قابل توجه است؛ آینده مطمئنی دارد یک گزارشی را استاندار در شورای عالی اداری دارد. آنجا برای ما که بهنظرم جالب بود. مقایسهای کردند بین قبل از انقلاب و بعد از انقلاب در اکثر موارد به چندین برابر، ده برابر، بیست برابر، پنج برابر، دو سه برابر، خدمات اساسی و زیربنایی میشود که این مقایسه هم در آب، هم در برق، هم در بهداشت، هم در ارتباطات، هم در کشاورزی و هم در محصولات صنعتی، نوعآ چندین برابر است. حالا تا رقمش را اگر بشود آن گزارش کامل را به مردم نشان میدهد که چه خدماتی انقلاب به آنجا کرده. قشر مدیر استان مثل بقیه استانها مایه امید انسان هستند. به تدریج ما در کشورمان دارای یک شبکه مدیریت بسیار نیرومندی میشویم. جوانهای حزباللهی، متعهد، متخصص، و صالح حسابی]به[ کارشان مسلط شدند. مطلع، آگاه، دلسوز و پرکار هستند، باید از این نیروهای خوب اداری اداره کشورمان تشکر کنیم، آنها را تشویق بکنیم. گاهی با زخم زبانها و چیزهایی که به خاطر بعضی از مشکلات پیش میآید اینها را نرنجانیم. برای کشور ما این سرمایه بزرگی است.
خبرنگار :متشکّرم