مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی ( دوره اول – جلسه 93 )

مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی. صورت مشروح مذاکرات جلسه علنی روز یکشنبه بیست و یکم دیماه 1359 فهرست مندرجات: 1- اعلام رسمیت جلسه وتلاوت آیاتی از کلام الله مجید. 2- بیانات قبل از دستور آقایان مظاهر حقشناس، لطیف صفری، محمدتقی رنجبرو عبدالحمید آقارحیمی. 3- تذکرات آقای رئیس در باره مسافرت نمایندگان در ایام تعطیلی و رفتن آنان به جبهه های جنگ . 4- تصویب شور اول لایحه توقف اجرای کلیه احکام و دستورهای اجرائی دادگاههای صالحه و مراجع ثبتی در مورد اسناد اجاره محلهای مسکونی. 5- تصویب شور اول لایحه حقوق بازنشستگی و وظیفه از کارافتادگی و وظیفه وراث. 6- اعلام وصول طرح راجع به ایجاد تعادل در برنامه های مالی وزارت بهداری. 7- اعلام وصول نامه شورای نگهبان راجع به قانون رادیو و تلویزیون و ابلاغ آن به دفتر ریاست جمهوری. 8- پایان جلسه و برنامه و دستور جلسه آینده. جلسه ساعت هشت و سی و پنج دقیقه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل شد. 1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید. رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم. با حضور 191 نفر جلسه رسمی است دستور جلسه را قرائت کنید. منشی- بسم الله الرحمن الرحیم. دستور جلسه نود و سوم روز یکشنبه بیست و یکم دیماه 1359 مطابق با چهارم ربیع الاول 1401. 1- تلاوت کلام الله مجید. 2- نطقهای قبل از دستور . 3- گزارش رد کمیسیون امور قضائی و گزارش شور اول کمیسیون مسکن و شهرسازی در خصوص لایحه توقف اجرای احکام و دستورهای اجرائی دادگاههای صالحه و مراجع ثبتی در مورد اسناد اجاره محلهای مسکونی مشمول قانون روابط موجر و مستأجری و قانون مدنی برای مدت شش ماه. 4- گزارش شور اول کمیسیون مشترک کار و امور اجتماعی و اداری و استخدامی ، اقتصادی و دارائی در خصوص لایحه حداکثر حقوق بازنشستگی. 5- اعلام اسامی غائبین و دیرآمدگان جلسه قبل. 6- اعلام ختم جلسه و تاریخ و برنامه جلسه بعد. رئیس- تلاوت کلام الله مجید را شروع کنید. اعوذ بالله من الشیطان الرجیم. ان الله و ملائکته یصلون علی النبی یا ایها الذین آمنوا صلواعلیه و سلموا تسلیماً. «آیه 56 سوره الاحزاب». بسم الله الرحمن الرحیم. یا ایهاالذین امنود اوفوا بالعقود،، احلت لکم بهیمه الانعام الا مایتلی علیکم غیر محلی الصید وانتم حرم، ان الله یحکم ما یرید. یا ایها الذین آمنوا لا تحلوا شعائر الله و لا الشهرالحرام و لاالهدی و لاالقلائد و لا آمین البیت الحرام یبتغون قضلا من ربهم و رضواناً. و اذا حللتم فاصطادوا و لا بجرمنکم شنئآن قوم ان صدوکم عن المسجدالحرام ان تعتدوا و تعاونوا علی البر والتقوی و لا تعاونوا علی الاثم و العدوان و اتقواالله ان الله شدید العقاب. (صدق الله العلی العظیم، حضار صلوات فرستادند. ) «از آیه اول الی چهارم سوره المائده». 2- بیانات قبل از دستور آقایان مظاهر حقشناس، لطیف صفری، محمدتقی رنجبرو عبدالحمید آقارحیمی. رئیس- سخنرانان قبل از دستور را دعوت کنید. منشی- آقای مظاهر حقشناس بفرمائید. مظاهر حقشناس- بنده مقداری از وقتم را به 2 نفر از نمایندگان میدهم . رئیس- یعنی شما فقط ده دقیقه خودتان صحبت میکنید؟ مظاهر حقشناس. بلی. بسم الله الرحمن الرحیم. و عدالله الذین آمنوامنکم و عملوالصالحات لیستخلفنهم فی الارض کما استخلف الذین من قبلهیم و لیمکنن لهم دینهم الذی ارتضی لهم و لیبدلنهم من بعد خوفهم امناً یعبدوننی لایشرکون بی شیئاً. «آیه 55 سوره النور.» درود بر مهدی آل محمد صلوات الله و سلامه علیه (حضار صلوات فرستادند) منجی اسنانهای مستضعف ، سلام بر رهبر عزیزمان نایب ولی عصر، بر هم زننده تاج و تخت فرعونی طاغوت. درود به روان پاک شهیدان ایران زمین ، که با پاشیدن خون سرخ خود اسلام را جایگزین کفر و ظلمت کردند. و سلام بر مبارزین اسلام ، ارتش، سپاه، ژاندارمری، شهربانی، بسیج ، عشایر و نیروهای مردم مؤمن که با پاسداری شبانه روزی خود از حدود و ثغور مملکت اسلامی حراست و حفاظت میکنند، سلام بر مسؤولین مملکت ، که همواره استراحت خود را وقف چاره اندیشی و حل مشکلات مردم نموده اند و درود من بر مردم جان بر کف و فداکار ایران که با جان و مال و نثار بهترین نونهالان خود از انقلاب اسلامی خود حمایت میکنند. اولین سخن من با مسلمانان مؤمن و پاکباخته در راه الله است که مصائب روزگار و سختی آنها را از مسیر خدا بار نمیدارد و سعی شان در این است که این کلام خدا را در تمام وجودشان منطبق سازند. «یا ایها الذین آمنوا لاتلهکم اموالکم ولا اولادکم ن ذکرالله.» ملتی که از همه تعلقات دست کشیده است و بهترین و عزیزترین ثمره خودرا که فرزندان دلبندشان میباشد برای تقرب خداو پیروزی اسلام عزیز جون ابراهیم خلیل به قربانگاه میفرستند و جز پیروزی حق بر باطل فکری ندارند ، هیچگاه خداوند آنان را از درگاه با عظمتش مأیوس نخواهد کرد و به پیروزی خواهند رسید. زیرا در همین زمینه مولای متقیان حضرت علی علیه السلام میفرماید: «اذا اکرم الله عبداً اعانه علی اقامه الحق.» باید متذکر این واقعیت شد که اگر روز عاشورا در کربلا، حسین علیه السلام به خیمه ها و به یارانش سرکشی میکرد و از الطاف ولایتش آنان را بهره مند میساخت، حسین دیگری به نام مهدی در جبهه های جنگ به سربازان رشید و دلاور اسلام سرکشی مینماید و آنها رامورد محبت و الطاف خاصه خود قرار میدهد و ازخداوند بزرگ پیروزی آنان را طلب میکند و این درست است که آقای خامنه ای در نماز جمعه فرمودند که : «شواهد و قراین موجود است که حضرت در جبهه های جنگ سرکشی مینماید خوشا به حال آن دسته از مسلمانانی که در مکانی بس مقدس بسر میبرند که حضرت در آن عنایتی خاص دارند. اگر ما نمایندگان قادر به تخلیه قلبمان از هر وسوسه های اهریمنی باشیم واز حضرتش بخواهیم که سری هم به مأمن ما بزند تا از الطاف ولایتش بهره مند شویم مسلماً وضعیت ما برای پیشبرد کارها بهتر خواهد شد. سخن دیگر من با مسؤولین مملکت است ، ملت با جان و دل برای حفظ بقای اسلام و باقی ماندن این مرز و بوم با دشمن پیکار میکنند ومسلمانانی که قادر به رفتن جنگ نیستند از خوراک و پوشاک بچه های خود کم میکنندو به عنوان گمک به این دولت اسلامی به جبهه های جنگ میفرستند. دولت مردان با شما هستم. مبادا به چنین ملتی که همه چیز خود را برای ثبات چنین دولت ، دودستی تقدیم کرده است سستی به خود راه بدهید و به ملت نرسیدو یا عدم رسیدگی شما موجب تضییع حق آنان گردد و فرمایش گوهربار امام امت یادتان نرود که فرمود: «همین ملت بودند که شما را از زندان و تبعیدگاه نجات دادند» به حقیقت میدانم که شما مسؤولین هیچگاه به چنین ملتی خیانت نمیکنید بطور مسلم میدانم ولی برای کثرت مشغله ، آنطور که باید به گرفتاری مردم رسیدگی نمیشود امور خود را با انتخاب افراد مؤمن جهت تسریع در رسیدگی به ناراحتیهای اجتماع به افراد مؤمن واگذار نمائید. اگر پول بیشتری در این راه خرج شود تا حق مسلمانان ضایع نشود برای مملکت اسلامی مفیدتر است تا به حساب کم خرج کردن، کارها انباشته گردد و حق به حق دار نرسد. در صورت اول پول خرج میشود ولیکن ایمان مردم باقی میماند ولی در صورت دوم پول میماند و ایمان از مردم فرار میکند سخن دیگر من تشکر از مردم متدین علی آباد و آق قلا است که کمکهای بسیاری ازلحاظ مالی و پوشاک و خواربار و سایر لوازم زندگی به جبهه های جنگ کرده- اند و از کارمندان آموزش و پرورش آق قلا تشکر میکنم که علاوه بر یک روز حقوق مهر ماه یک روز حقوق آبان ماه و یک روز حقوق دیماه خود را میخواهند به حساب 888 بانک ملی برای جنگ زدگان بفرستند. نکته دیگر اینکه بعضی از لوازم ووسائل کشاورزی که با قیمت گزاف از خارج تهیه میشد اکنون با نازلترین قیمت آن را در مملکت میسازند(یکی از لوازم ماشین آلات کشاورزی را دردست داشتند که به حضار نشان دادند) این را در منطقه (رئیس: آقا شما دو دقیقه وقت دارید.)یکی از کارگاهها به من داده است که بیاورم و در مجلس مطرح بکنم و خواسته ای دارند. بطوری که به من اظهار کردند این ابزار وسایل کشاورزی است (اشاره به وسیله ای که در دست داشتند) این وسیله که اسم آن را هم نمیدانم در کشورهای خارجی درست میشود و به ایران به قیمت هفت تومان وارد میشود در حالیکه آن آقا اظهار میداشت که این وسیله برای ما فقط هقت ریال خرج تراشی میشود این وسیله دیگری است که متعلق به کمباین است و در کشورهای خارج ساخته میشود وبه ایران وارد میشودو هر کدام آن در حدود سی و خرده ای تومان است و برای ایران هفت تومان تمام میشود و آنها انتظاری که از مسؤولین مملکت ما داشتند این بودکه خواستار حمایت از دولت بودند که دولت کلا آنها را تحت حمایت خود قرار بدهد من از مسؤولین مملکت تقاضا میکنم که همین طور که به تمام ارکان مملکت میرسندو فیلم برداری میکند. تشریف ببرند در نقاط مختلف مملکت و از آن فیلم برداریهائی به عمل بیاورند که انشاءالله به موقع و به یاری خدا بعد از اتمام جنگ این گروه از افراد مشخص بشود و دولت متوجه بشود که چه کمکهائی میتواند به آنها بکند وآنها چه انتظاراتی دارند. مطلب دیگر000 (رئیس: وقت شما تمام شده است) یک دقیقه دیگر اجازه بفرمائید . وقتی که به مناطق خودمان سرکشی کردیم کل گرفتاریهای مردم مثل همیشه باز همان «زمین» است. به محض اینکه مأموریتم را انجام داده بودم و میخواستم به تهران مراجعت کنم. یک عده ای از کارگران جلو من را گرفتند و گفتند آقا ما زمینی داریم در صحرا، خواستیم که کشت و زرع کنیم اما عده ای جلو ما را گرفتند و ما را کتک زدند و بعد از کتک اظهار داشتند که من بعد اگر پایتان را در اینجا بگذارید به جای کتک شما را از بین میبریم. تقاضای من از مسؤولین مملکت این است که به این قسمت از نارسائیهای مملکت رسیدگی دقیقه به عمل بیاورد که مردم از بعضی مشکلات نجات پیدا کنند. همانطوری که ما از بعضی از آنها میخواهیم که اقتصاد ما بایستی قوی بشودو بذرپاشی دقیق به عمل بیاید مسلماً وقتیکه ملتی از این قسمت تأمین نداشته باشند دچار مشکل خواهند بود و به همان نسبت، نسبت به کشت و زرع عقب ماندگی پیدا خواهند کرد، من به علت نداشتن وقت عرایضم را تمام میکنم و امیدوارم که مسؤولین مملکت ما را به یاری خداوند به این مسائل رسیدگی بکنند. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته. رئیس- چهار دقیقه از وقت آقای حقشناس متعلق به آقای صفری و آقای رنجبر است یکی از آقایان از همان پشت میکروفون خودتان 2 دقیقه صحبت کنید. لطیف صفری- بسم الله الرحمن الرحیم. با تشکر از برادرمان آقای حقشناس که دو و الی سه دقیقه از وقتشان را به من دادند. مرحله اول پیروزی رزمندگان اسلام را در جبهه های جنگ به محضر امام امت و فرمانده کل قوا و ملت قهرمان ایران تبریک میگویم. مژده بدهم که من خودم شاهد نمونه هائی ازاین پیروزی غرورآفرین بودم. به پاس خدمات ارزندة همه رزمندگان اسلام در جبهه- های جنگ ، و پشت جبهه، جا دارد و من وظیفه دارم که چند جمله عرض کنم: بر شما ای رزمندگان دلیر ارتش وسپاه و بسیج که نزدیک چهار ماه است شجاعانه در برابر حمله ناجوانمردانه فریب خوردگان امپریالیزم درنبردی نابرابرمقاومت کرده اید و اکنون توان تان را چنان افزایش داده- اید که ضربه ای مهلک بر دشمن زدید و حمله را آغاز کردید، از شما برادران و خواهران کرد همشهری و هم ولایتی در منطقه که از جان مایه میگذارند و به عنوان نیروئی ارزنده در یاری دیگر رزمندگان هستید با شرکت در جنگ وبا توسعه کشاورزی و دامداری و با غنای همت تان پناهگاههای امنی برای آوارگان وحتی احشام آنها شده اید از شما ای فرهنگیان مبارزی که یا در جبهه اسلحه بدست میگیرید و میجنگید و یا در پشت جبهه در زیر غرش توپ کلاس درس برقرار کرده اید که درس ایثار و شجاعت میدهید. از شما ای پزشکان متعهدی که داوطلبانه به یاری هموطنان جنگ زده شتافته اید و شبانه روز برای نجات جان بیماران و مجروحان تلاش میکنید و از شما ای خیل بیکارانی که با وجود همه محرومیتها و کمبودها به خاطر مصلحت انقلاب و مملکت دندان بر جگر گذاشته و دم بر نمی آورید. از شما ملت قهرمان ایران که با ایثارگری تمام در تأمین مایحتاج مناطق جنگ زده به دولت کمک میکنید، سپاسگزاری مینمایم از جانب همه شما که د رمسجد در سنگر در جبهه های جنگ، در شهر و در روستا همواره میگوئید که ما میسوزیم و میسازیم پس دعوای دولتمردان و زعما بر سر چیست؟ که نگرانمان کرده است. از این مسؤولین میخواهم که به خود آیند و هشیار باشند و فرمایش امام را آویزه گوششان قرار دهند که میفرماید: «شما خدمتگزار مردم هستید با هم وحدت داشته باشید. » زیرا رمز پیروزی در وحدت و اطاعت از امام است و بیش از این با اعصاب مردم بازی نکنید متشکرم. منشی- آقای رنجبر بفرمائید. رئیس- یک دقیقه از وقت آقای حقشناس برای شما مانده است. از آقایان هم خواهش میکنم که به این صورت وقتشان را تقسیم نکنند. چون وقت مجلس را نباید به این صورت تقسیم کرد. رنجبر- بسم الله الرحمن الرحیم. چون وقت نیست بطور خلاصه مطالبی را از استان عرض میکنم. اول اینکه پارسال قسمتی از زراعت مردم مسلمان و کشاورز گیلان سوخت و امسال از وزارت نیرو استدعا میکنیم که برای حفر چاههای عمیق سریعاً اقدام بکند که کشاورزان دچار این مشکلات نشوند. دوم از برادرمان آقای عباس پور سؤال میکنم و میخواهم که از آقای مهندس فتورچی مدیر کل سازمان آب و برق بپرسد این دو سال که این پست را در استان گیلان داشتند برای کشاورزان چه کار کردند؟ و این فعالیت شان را گزارش بکنند تا ببینند اینها چه کار کرده اند. سوم اینکه، استاندار، استان گیلان که هر پانزده روز یکبار با نمایندگان استان گیلان و با فرمانداران نشستی دارد، مطالبی را بیان میکنند که حاکی از نسپردن قدرت یا از نداشتن قدرت است در بعضی از مواقع در تعیین مدیران کل یا اینکه مثل همین آقای فتورچی که بارها آقای استاندار تذکر دادند که کار بکنند و یا اینکه گزارش بکنند، ایشان وقعی نگذاشتند و ماهیانه بیست هزار تومان هم حقوق میگیرند. (یکی از نمایندگان: چه کسی آقا؟) به مهندس نجیمی که برادرمان فرمودند. سوم اینکه در بعضی از مواقع مشاهده شده است که سازمان مجاهدین خلق نامه مینویسد آنهم بصورت دزدانه، یعنی آدرس خودشان را نمیفرستند که ما هم جوابشان را بدهیم، و از تمام نمایندگان میخواهم که این نامه را بخوانندو ببینند که چه توهینی به امام شده است000 این مجلس جایگاه وصول هر نوع نامه ای است و هر چیزی که بخواهند به اینجا میفرستند. من استدعا میکنم که اول توصیه بفرمایند که آنهائی که میخواهند نامه بدهند آدرسشان را در پشت نامه بنویسند تا ما هم جوابشان را بدهیم . این نامه ای که الان فرستاده شده است این را بخوانند که چه نوشته است و چه توهینی00 این را سازمان مجاهدین خلق فرستاده است و آرم آن هم مشخص است. (رئیس: وقت شما تمام است) مطلب دیگری که میخواستم عرض بکنم این است که اگر وقت داشتم این دستور العمل سازمان مجاهدین خلق را که برای معلمین هوادار نوشته است ، آموزشهای سازمان مجاهدین به معلمین هوادار در سال تحصیلی 60-59 اگر فرصت داشتم این را بطور کامل میخواندم ولی چون وقت ندارم فقط یک بند آن را میخوانم (رئیس: وقت ندارید) نوشته اند «با دانش آموزان محروم و فقیر در مدارس تماس گرفته و به ایشان بگوئید که فقر تو بخاطر نظام استعماری و طبقات حاکم است.» این یک بند از این دستورالعمل است و تمام این بندها حاکی از این است که دانش آموزان را در مدارس وارد به اخلال و اغتشاش در مدارس بکنند. معلمین هوادار باید حاکمیت مدرسه را بدست بگیرند این عین نوشته های سازمان مجاهدین است برای معلمین هوادار در مدارس. و اخیراً در استان گیلان مخصوصاً در رشت یک نفر از افراد از مسلمانها بخاطر همین جوی که بوجود آوردند کشته شده اند (رئیس: وقتتان تمام است) من استدعا میکنم از مسؤولین لایحه پاکسازی را که در آموزش و پرورش شدیداً نیاز هست (یکی از نمایندگان: آقا ایشان چقدر وقت دارند؟) زودتر ارسال بدارند و تصویب بشود تا پاکسازی بتواند بطور یک الگوی خاص و ضوابط خاص در سطح مدارس ادامه پیدا بکند. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته. منشی- آقای آقارحیمی بفرمائید. آقارحیمی- بسم الله الرحمن الرحیم، الحمدالله رب العالمین. و به نستعین. سلام علیکم (سلام علیکم) بدواً شهادت گروهی از پاسداران انقلاب اسلامی و ارتشیان را به ویژه جناب آقای علم- الهداء فرمانده سپاه هویزه و فرمانده عملیات بسیج خوزستان را به امام امت وامت شهید پرور و خانواده ایشان تسلیت عرض میکنیم و در ضمن پیروزی قهرمانانه ارتش و سپاه اسلام را بر نیروهای کفر تبریک عرض میکنیم واز آنها میخواهیم که تنگه احد که در زمان رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم به آن اشاره شده است آویزه گوش خود کنند. اولین اصلی که ما در این انقلاب اسلامی داریم آن است که ما رسالت انبیاء را بر دوش داریم ما این را باید بدانیم که از هابیل تا امروز هر چه شهید میشود برای تحقق عدل بر روی زمین است و وسیله اجرای این عدل دو چیز است یکی کتاب و دیگری اسلحه است، اول فرهنگ و بعد اسلحه است اول قلم و بعد اسلحه است درست است که ما مسلح به «الله اکبر» هستیم ولی «واعدوا ماستطعتم من قوه و من رباط الخیل» را هم نباید فراموش بکنیم یک اصل اساسی است بنام اسلحه و وسایل جنگی و باز باید به فکر باشیم این جنگ را هر چه دلیرانه خاتمه بدهیم ما اگر پیروز هم بشویم ولی دانشجویان پزشکی و مهندسی ما، پاسداران ما کشته شوند فردا این کشور را با این همه ضد انقلاب چگونه میخواهیم حفظ کنیم؟ باید اینکار را هم به سرعت ادامه بدهیم صد تا دانشجوی پزشکی و مهندسی و سپاه پاسداران و ارتشیان دلیر کشته میشوند باید هماهنگ و متحد مثل این چند روز پیش با خواست خداو حمایت امام زمان صلوات الله علیه به پشتیبانی مردم اینکار را ادامه دهیم و به مردم هم بگوئیم از جنگ خسته نشدیم رادیو تلویزیون وظیفه اش این است که مردم را آشنا بکند یک کیلو گوشت را اگر یک گربه ای بلند بکند ما نمیتوانیم بزودی از آن بگیریم چه طور آمریکایی که روزی هفت میلیون بشکه نفت از این کشور میبرده و چهل هزار مستشار آمریکائی حقوق از این کشور میبردند به آسانی ما را ول میکند اگر فکر بکنیم بزودی ما را رها خواهد کرد، نه، اگر گروگانها را پشت کنیم و خودمان ببریم و به امریکا تحویل بدهیم آنها بعنوان یک مکتب، با ما مخالفند و در جنگ هستند. اصل دوم اینست که برادران اینقدر اختلاف نباید در مملکت بیندازند چه کسانی؟ آنهائی که هنوز فکر میکنند در این کشور انقلاب نشده است مگر انقلاب شاخ ودم دارد؟ بنده یک فرزند کشاورز هستم بعنوان قوه مقننه هستم و برادر دیگرم والله فرزند کشاورز و قضی است برادر دیگرم برادر دینی ام بعنوان بخشدار شهرمان هست خوب بابا جان این قوه اجرائیه قضائیه مقننه همه از فرزندان کشاورزند این را باید ما بپذیریم ولی بد هستند با خوب باید انتقاد بکنیم آقا قانون اساسی را هر کس که میرسد ملعبه میکند 146 نفر نماینده مجلس که تقریباً میتواند از بیست استان باشد رأی داده اند دولتی را با تشکیلات و تشریفات روی کار آورده است 25 نفر بازاری مینویسد آقا این کابینه کنار برود امید خدا خیلی خوب از آن طرف دوباره پنجاه نفر دیگر تظاهرات میکنند آقا این قاضی برود کنار. این حرف نشد. آقا مجرم در دولت اسلامی میخواهد امیرانتظام باشد میخواهد فلان آیت الله باشد میخواهد سعادتی باشد میخواهد قطب زاده باشد هر کس خلاف الله حرکت کرد اگر شخص امام هم باشد باید بازجوئی بشود و به سزای عملش برسد (تکبیر نمایندگان) یک نکته هم از شهرستان بگویم بعد وارد آن مرحله اش بشوم . اهالی شهر بابک ما چون همه شان مقلد امام هستند نه درگیری بعد از انقلاب داشتند و نه در انقلاب و نه بعد از انقلاب الحمدالله امن و امان است ولی وزارت کشور یک کمی آنها را دلسرد کرده است به این دلیل که ما شش منطقه داشتیم هرات، مروست، دهج، جوزم، راویز و خاتون آباد. میبایست بخش بشود متأسفانه وزارت کشور با عدم آگاهی آمده مروست و هرات را جدا کرده و جزء یزد کرده است و راویز را هم جزء رفسنجان . من از مقام مسؤول وزارت کشور میخواهم که این مردم را از سرگردانی نجات بدهد و بیمارستان هم شهر ما اصلا ندارد تلفن هم نداردو بودجه- اش هم تصویب شده ولی هنوز خبری نشده از ستاد انقلاب فرهنگی هم میخواهیم که گزارش کارش را بدهد ببینیم. به چه مرحله ای رسیده است؟ خوب آقای دکتر حبیبی که «خدا شفایشان بدهد» مریض است آقای باهنر هم که در آموزش و پرورش هستند آقای ربانی هم که در شورای عالی قضائی هستند پس چه کسی هست که اینها را سر و سامان بدهد؟ باید انشاءالله فرزندان ما را به درس خواندنشان امیدوار بکنند. خوب من در دانشگاه مشهد بودم «این جمله را اگر نگویم خیانت کردم» خدا شاهد است که در روزهای 16 آذر در دانشگاه فردوسی مشهد شورش و بلوا میشد. و مردم مشهدگواهند بخدا من طرفداری از شخص خاصی نمیکنم این آقای خامنه ای بود که در مسجد کرامت مردم را بسیج میکرد. دانشگاه را به هم میزد رئیس سازمان امنیت گفته بود. زیر هر یک از نخ ریشش یک بمب اتم است حالا چطور شد که با سه ابلاغ ، ضد انقلاب شد؟ ببینید. 1) از طرف امام بنام امام جمعه نصب شده است، 2) از طرف مردم بعنوان وکیل، 3) از طرف امام بعنوان مشاور در ارتش است خوب این زمان حال ایشان آنهم زمان گذشته ایشان بنابراین بیائیم اختلافات را رفع کنیم انتقاد سازنده بکنیم نباید یکدیگر را بکوبیم خدا گواه است این روستائیانی که من در جهاد سازندگی آنها را دیدم چشمشان به این انقلاب است چشمشان به امام است چرا آقا؟ 185 قنات را لایروبی کردیم که میگوید کاری نشده؟ ما 70 مدرسه از طرف جهاد ساختیم، 15 مدرسه هم از طرف آموزش و پرورش ساختند، 30 باب مدرسه دوباره میخواهند بسازند و مردم بجان خودم خوشحالند آقا آزادند. دیگر نه خانی بر سر آنها هستند نه بیگی و نه کس دیگری است. نباید مااین مسائل را به فراموشی بسپاریم و گول هم نخورید که چهار نفر برایتان تظاهرات بکنند من بخدا، غرض شخصی ندارم با قلب صاف میگویم این روحانیون باید خوب هوشیار باشند اگر خدای نکرده انقلاب اسلامی شکست بخورد اشخاص غیر روحانی میتوانند فرار بکنند میتوانند قایم بشوند اما شام روحانیون رویتان نمیشود هیچ کشور خارجی هم شما را راه نمیدهد. مواظب باشید . خدا شاهد است و به آنها هم هشدار میدهم از این درودها گول نخورید اگر این درودها به یک کانالی بیفتد منتظری در انتهای آن میماند با آقا در درجه اول . واین روحانیون مبارز و متعهد خطرناکند کسانی که میخواهند توطئه بکنند این نکته را بدانند چرا؟‌برای اینکه در یک شب بیست هزار طلبه را میتوانند بفرستند سراسر ایران سر 24 ساعت کلک هر که را بخواهند میکنند، گول نخورید برای حفظ زندگی برای حفظ کشورتان برای حفظ انقلابتان بیائید با هم منسجم بشویم طبق قانون اساسی انتقاد کنیم. رئیس جمهور را تا ابلاغش را آقا لغو نکرده فرمانده کل قوا است اگر تخطی کرد خوب از او میگیرند حق ندارد کسی تظاهرات بکند که چرا گرفتند و چرا نگرفتند ما اگر دیدیم رئیس مجلس خطا میرود پنجاه نفر نامه مینویسیم بیرونش میکنیم (خنده نمایندگان) آن کسی که بی جهت میگوید 250 میلیون توان را هاشمی رفسنجانی چنین و چنان کرده است او به هاشمی نمی تازد او به مجلس میتازد به ملت میتازد مگر 146 نفر ما عقل و فهم و درک نداشتیم که فرضاً به ایشان رأی دادیم؟ آن کسی که به آقای بهشتی میتازد آن هم خطا است. مگر امام بعنوان مجتهد عادل ایشان را به رئیس دیوان عالی کشور نگذاشته اند؟ خوب هر وقت عدالتش از بین رفت به ایشان هم کسی رأی نداده است آقا ابلاغش را لغو میکند دیگر تخطئه کردن وعکس بالا بردن و عکس پائین آوردن ندارد، رادیو تلویزیون موظف است اول قانون اساسی را مرتب به مردم درس بدهد در درجه دوم فرهنگ اسلامی را پیاده بکند نه یک گوشه از اینجاو یک گوشه از آنجا. و به ویژه عرفان اسلامی و اخلاق اسلامی که دو رکعت نماز را انسان به دو نان عوض نکند. و در پایان این انقلاب خطرش چیست؟ میگویم آقا نه مجاهدین خلق خدا وکیلی میتوانند این انقلاب را سرنگون کنند و نه فدائی خلق و نه توده ای و نه هیچ چیز دیگر عامل سرنگونی انقلاب ما است که خدا البته نمگذارد همانطور که دیدیم. میدانید که آن عامل چیست؟ بدون رودربایستی آقا کسی است که 50 هزار هکتار زمین دارد کسی است که پنج شغل دارد، هم تاکسی دارد و هم مزرعه دارد هم قصابی دارد هم میوه فروشی دارد هم گاوداری . چطور میشود که من وکیل هفت هزار تومانی بدبختی که خدا شاهد است وقتی که معلم بودم بیشتر حقوق میگرفتم و راحت تر بودم خدا شاهد است یک شغل داشته باشم این آقای حاج آقا با پانصد هزار تومان ثروت پنج شغل داشته باشد خوب این قانون اساسی باید برای همه باشد دیگر اگر «الناس علی دین ملوکهم» هم باشد اگر مردم از ما متابعت میکنند چرا آنها پنج شش شغل دارند؟ و یک عده ای هم بیکار میگردند باید تکلیف کار معلوم بشود آقا، نصرالله رئیسیان کسی است که در مشهد شبی پنج هزار تومان کرایه میگیرد از خانه و مسافرخانه ما باید یک قانون از کجا آورده ای را در مجلس تصویب بکنیم ما که چیزی نداریم. خدا گواه است که من ده سال معلم هستم دو تا رختخواب دارم ودو تا قالیچه. هر بانکی هم میخواهید بروید نگاه کنید سخن آخر. اعضای دولت باید خودشان را معرفی کنند «واجعلنی علی خزائن الارض انی حفیظ علیم» حضرت یوسف علیه السلام خودش را معرفی میکند میگوید به من فلان پست وزارت دارائی را بدهید هم کاردان هستم هم امین هستم خوب اینها را باید بگویند آقا اینها که میگویند اینها نادان هستند و جاهل هستند مگر آقای منافی دکتر نیست؟ مگر آقای عارفی دکتر نیست؟ مگر آقای نبوی مهندس نیست؟ مگر اینها زندان رفته نیستند؟ منتها «الیوم یئس الذین کفروا من دینکم فلاتخشوهم و اخشون » . «الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دیناً» از روزی که این دولت روی کار آمد،‌جنگ هم شروع شد فهمیدند که دیگر آب درزش نمیرود اینها قرآنی هستند اینها اسلامی هستند اینها دلشان میخواهد ره آوردهای انقلاب محمد صلی الله علیه وآله وسلم را پیاده کنند (صلوات نمایندگان) بیدار باشیم بیدار باشیم اعضای دولت باید خودشان را معرفی کنند آقا فلانی میگوید تخصص باید باشد. خوب بارک الله خدا عمرت بدهد ما در چهارده قرن پیش امام زمانمان تخصص را معلوم کرده است: (من کان من الفقهاء)حالا اگر تو هم دلت میخواهد رهبر بشوی بفرما حوزه علمیه قم بشیوید حضرت آیت الله دکتر محمد حسین فلانی تا ما بگذاریم تو رهبرمان بشوی در عبارت: (من کان من الفقهاء) کلمه من آمده است کسی که سیاه پوست باشد زیر پوست باشد هر که میخواهد باشد اگر زیاد ضعف مدیریت کل ایران هم دارید این راهش است کوبیدن فایده ندارد این تخصص. حالا ما اینرا میخواهیم بپرسیم خدا شاهد است قصد توهین ندارم خوب آیا حضرت آقای بنی صدر هم قبلا رئیس جمهور بودند؟ بنده خدا . اصلا ایشان توپ میشناخته که فرمانده کل قوا است؟ تانک میدانسته؟ آقای رجائی بنده خدا اصلا میدانستند نخست وزیری چه است؟ آقای نبوی همینطور. همه اینها قبلا شغلی نداشتند شما هم همینطور. اگر داشتید که طاغوتی بودید واینجا نبودید. بنابراین انتقاد سازنده خوب است کسی که میگوید این دولت جاهل است خوب اوهم قوه مجریه را میکوبد هم مجلس را میکوبد که این جاهلها به این جاهلها رأی دادند .ببینید نه خدا شاهد است آقا باریک بشویددر حرفها باریک بشوید. «یا ایها الذین آمنوا اطیعوالله و اطیعواالرسول و اولی الامر منکم فان تنازعتم فی شیء فردوه الی الله و الرسول. » نه الی فلان میدان و فلان مسجد و فلان خیابان. بروید پیش رهبر انقلاب بگوئید آقا این است این است بررسی کنند برایتان آقا بزرگترین ره آورد انقلاب اسلامی ایران اینست که بجای 80 هرا جوان تریاکی و هروئینی امروز 80 هزار رزمنده سپاه پاسدار داریم ره آورد انقلاب اینست که افسر ارتش و افسر شهربانی جرأت نمیکرد دور مسجد بیآید در حالیکه دلش هم میخواست اما امروز در نماز جمعه کیف کنید ، نگاه کنید اسلام را کارگر ، کشاورز، روحانی، افسر ، پاسدار، دکتر، وزیر، وکیل همه در یک صف الله اکبر میگویند. این یک گوشه ای از توحید است. رئیس- وقتتان تمام است. آقارحیمی- بکوشید به امید خدا تمام ابعاد توحید را در کشورمان و جهان پیاده کنیم از این ملت فقیر شهر بابک هم که کمک به مناطق جنگی میکنند. جداً تشکر میکنیم که روز 15 خرداد فرمود بیرون نشوید همه میخواستند بیرون بشند آن مرجعیتی که 21 بهمن فرمود بیرون بشوید که همه میخواستند بیرون نشوند. اگر یک کسی یک اعلامیه ای آورد که روز 21 بهمن گفته است بروید در خیابانها ما او را بعنوان رهبر قبول داریم والسلام علیکم . 3- تذکرات آقای رئیس در باره مسافرت نمایندگان در ایام تعطیلی و رفتن آنان به جبهه های جنگ. رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم. با یکی دو تذکر کوتاه وارد دستور میشویم. اولین مطلب در این هفته ای که مجلس جلسات علنی نداشت و آقایان تشریف نداشتند گزارشهائی که از اطراف کشور میرسید واخبار نشان میداد حضور برادران را در شهرستانها و حوزه های انتخابیه که بسیار مفید و مؤثر بوده و امیدواریم که از این تعطیلی جلسات علنی و زحماتی که برادران کشیدند در این مسافرتها و روابطی که با مردم مستقیماً برقرار کرده اند ونتایج کارشان را با مسؤولان اجرائی در میان خواهند گذاشت نتایج مطلوبی گرفته بشود. حرکت جالب و انشاءالله خوش انجام نیروهای رزمنده در میدانهای جنگ مایه امید و نشاط جامعه انقلابی ایران شد. والحمدالله در مراحل اول هم در جنوب و هم در غرب موفقیتهای چشمگیری داشتیم ما ضمن تشکر از عموم رزمندگان و فرماندهان و سربازها پاسداران و بسیج و مردم به شهدای این حرکات که در طول این هفته بودند به خانواده های عزیزشان هم تبریک و هم تسلیت عرض میکنیم و برای روح شهداء از خداوند منان تقاضا داریم درجات عالیه شان را متعالی بکند و توفیق به برادران رزمنده ما بدهد که این حرکتی که شروع شده بدون وقفه تا پیروزی نهائی و طرد متجاوز وسقوط صدام خائن ادامه بدهند. 4- تصویب شور اول لایحه توقف اجرای کلیه احکام و دستورهای اجرائی و دادگاههای صالحه و مراجع ثبتی در مورد اسناد اجاره محلهای مسکونی. رئیس- اولین دستور جلسه مان ادامه بحث در باره رد گزارش کمیسیون قضائی و کمیسیون مسکن است که از نظر آئین نامه کاری شده که یک مقدار ابهام دارد باید در عمل انشاءالله اینرا هم انجام بدهیم که در آئین نامه بعد شکل روشنی بگیرد. شورای کمیسیون قضائی لایحه را رد کرده کمیسیون مسکن گزارش قبول آورده که هر دو قرائت شد. آئین نامه در مورد رد لوایح وضع مشخصی ندارد سنت گذشته هر چه بوده باشد ولی ما خودمان باید یک روش معقولی انتخاب کنیم بنظر ما کمیسیون مادر در این لایحه کمیسیون قضائی است و کمیسیون قضائی ردش را خوانده است باید روی رد بحث بشود و مجلس قاعدتاً باید اظهار نظر بکند چون روش مشخصی نیست اگر کسی اعتراضی به این روش ندارد روی رد کمیسیون قضائی مخالف و موافق صحبت بکنند. صباغیان- نسبت به گزارش کمیسیون مسکن چه تصمیمی میخواهید بگیرید؟ رئیس- اگر آن کمیسیون، کمیسیون مادر باشد من نمیدانم چون آئین نامه وضع را روشن نکرده است آئین نامه میگوید کمیسیون مادر باشد من نمیدانم چون آئین نامه کمیسیونهای فرعی بگیرد بعد نظر خودش را بیآورد واین کاملا مسأله حقوقی است یعنی مسأله فنی وزارت مسکن نیست حالا مجلس به هر حال باید تصمیم بگیرد و بحث بشود ممکن است نظر کمیسیون مسکن تصویب بشود اگر تصویب نشود گزارش کمیسیون فضائی کمیسیون مسکن نظرش مطرح میشود برای بحث قاعدتاً باید اینجور باشد. محمد خامنه ای- اجازه بدهید من توضیحی بدهم . رئیس- آقای خامنه ای توضیح بدهید. سید محمد خامنه ای- بسم الله الرحمن الرحیم. اینجا دو مسأله هست یکی اینکه لوایح یا طرحهائی که در کمیسیون مادر رد میشود آیا مثل آنهائی که قبول میشود قابل بررسی در جلسه علنی هست یا نیست؟ دوم اینکه اگر کمیسیون دیگری غیر از کمیسیون اصلی در جنب بود در مجلس میتواند بیاید و در عرض کمیسیون اصلی بحث کند یانه؟ که این هر دو مسأله ای هستند که باید روشن بوشد اما در مسأله اول ما علاوه بر اینکه رویه ایکه بوده و برخلاف نبده و همه جا هم هست بر این بوده که آنهائی که رد میشده اینجا مورد بحث قرار نمیگرفته فلسفه ای هم دارد که این را روشن میکند اساساً یک مجلس بعنوان مجموعه یک واحد تخصصی تلقی نمیشود و برای اینکه روی تخصص روی تخصص روی گروه بندی تخصصی ، بررسی بشود و بعد به اعتماد آن تخصص مجلس تصمیم بگیرد به کمیسیونها ارسال بشود کمیسیون مورد ارسال آن کمیسیون اصلی که ما حالا فعلا مورد بحثمان هست کمیسیون مورد قبول مجلس است از لحاظ تخصص در آن باره است نظر آن کمیسیون برای مجلس قابل قبول است منتها در زمنیه تصویب چون حقی ایجاد میکند و مسأله مهمی است و از طرفی به حکم قانون اساسی، تصویب یا مجلس هست میبایستی بعد از قبول کمیسیون اصلی در مجلس طرح بشود و تصویب رسمی بشود یعنی آن تصویب شده هست ولی به لحاظ قانون اساسی باید کل مجلس هم آنرا تصویب بکند ولی در مورد رد ما اگر نظر کمیسیون را قبول نکنیم اصل فلسفة کمیسیون چه بوده مقداری تضییع وقت کرده بحث کرده و مسائلی را مکرر در مکرر تحلیل کرده بعد بیآورند اینجا باز در همان سطح اولیه بحث قرار بگیرد وامکان آن تکرارها و آن بحثها و تحلیلها نیست مسلماً و بالنتیجه بسا ممکن است در جلسه عمومی که قطعاً تخصصی به آن اندازه نیست رد هم بشود بنابراین فلسفه ای برای ارسال به کمیسیون نمیماند چرا میگویند برای شورا باید ارسال بشود. دکتر سامی- آقای هاشمی درست نیست. محمد خامنه ای – اینرا حالا من میبینم که بعضیها تصورش را ندارند یعنی نمیتوانند کاملا اینرا هضم کنندولی ما اینرا تأمل بکنیم که اصلا چرا به کمیسیون فرستادیم ؟ اگر مسأله پختن است ما نمیتوانیم بنده باز هم این را عرض میکنم00 رئیس- شما توضیح دادید. محمد خامنه ای- نه توضیحی لازم است عرض کنم که مثلا طرحی را که ما در کمیسیون رویش دو ماه بحث کردیم دو ماه جلسات سه یا چهار ساعته داشتیم چطور میتوانیم بیائیم اینجا همان بحثها را در اینجا تحلیل کنیم. و نتیجه اش اینست که گاهی اوقات قصور داریم در عباراتمان کما اینکه الان هم بنده نمیتوانم آنطور که باید توضیح بدهم در نتیجه یک چیزی که از نظر تخصصی مورد قبول بوده در مجلس رد میشود و نظائرش را متأسفانه ما دیدیم در مسأله دوم هم عرض کنم که ما تا الان این رویه را نداشتیم ولی اگر بنا باشد یک طرح به سه کمیسیون یا چهار کمیسیون برود و چهار، بار اینجا مورد بحث قرار بگیرد وقت زیادی صرف خواهد شد. رئیس- بله خوب این نظر شما است آقای شبستری هم نظری دارند. آقای شبستری بفرمائید. شبستری- بسم الله الرحمن الرحیم. عرض بحضورتان چون این یک مسأله اساسی است باید همین جا به قدر کافی رویش بحث بشود که نقش کمیسیونها در مجلس چیست؟ مطابق قانون اساسی تصمیم گیرنده در سرنوشت مملکت و تصمیم گیرنده در باره لوایح و طرحها مجلس است مجلس شورای اسلامی است. نه کمیسیونهای مجلس. اگر قرار باشد که لایحه ای از طرف دولت بیاید و به یک کمیسیون ارجاع بشود و آن کمیسیون آنرا رد بکند این لایحه دیگر در مجلس مطرح نشود و گزارش کمیسیون در مجلس رویش بحث نشود این معنایش اینست که ما سرنوشت لوایح دولت را بدست کمیسیون میدهیم که اگر رد کرد دیگر در مجلس شورا نیست. در هر رشتة مربوطه بدست آن کمیسیون است چنین چیزی در هیچ کجای دنیا نیست در هیچ مجلس و پارلمانی چنین چیزی نیست. کمیسیونها نقششان به اعتبار اینکه تخصصهائی در آن کمیسیونها هست . آماده کردن فکر و راه برای مجلس است در آنجائی که تغییراتی میدهند در لایحه ها و یا طرحهای داده شده به اعتبار تخصصشان به مجلس میگویند که ما این راه حلها را این تغییرات و تکمیلات را میدهیم یک راهنمائی میکنند برای مجلس در آنجائی که تصویب میکنند. باز میگویند ما به این دلایل اینرا صلاح میدانیم در آنجائی که رد میکنند باز دلائلشان را میگویند ما به این دلایل به اعتبار تخصصی که داریم اینرا صلاح نمیدانیم . نقش کمیسیون در تمام مجالس دنیا یک نقش مقدمات فراهم کننده است. برای آن شور و تصمیم که در مجلس باید گرفته بشود بنابراین ما از این مبداء باید حرکت بکنیم که کمیسیون هر نظری داشته باشد و به هر رأئی برسد باید در مجلس به نظر و مشورت گذاشته بشود و در آئین نامه هم این نکته کاملا پیش بینی شده است بنده یک روز آن ماده مربوطه را خواندم که گفته شده است که هر ردی، قبولی، تصویبی ، گزارش تعبیر شده است گزارش کمیسیون در باره طرحهاو یا لایحه ها قطعاً باید در مجلس مطرح بشود و رویش شور بشود بنده ماده اش را خواندم بنابراین 00 رئیس- کدام ماده بود؟ شبستری- اجازه بدهید ملاحظه بفرمائید. در ماده 92 آئین نامه چنین آمده است: «موقعی که گزارش کمیسیونهای مربوط «این کلی است» در خصوص لایحه یا طرح عادی (جز در مورد عهود و مقاوله نامه ها) برای شور اول در جلسه علنی مطرح میگردد باید قبلا در کلیات آن از لحاظ رد و قبول و منافع و مضار آن (بدون ورود در مواد) مذاکره شود پس از ختم شور در کلیات و تصویب کفایت مذارکات00» این یک مسأله کلی است هر گزارش میآید اینجا باید اول در باره کلیات آن از نظر منافع ومضار و غیره صحبت بشود. این هم از نظر آئین نامه مقتضای مسأله اینست . و هم از نظر اینکه اصلا فلسفه کمیسیون و مجلس در دنیا چیست؟ ما اگر بیائیم بگوئیم که هر لایحه ای هر طرحی در کمیسیون رد شده به مجلس نیاید یعنی مقدرات مملکت دست آن کمیسیون مربوطه است و این خلاف اصل قانون اساسی است. رئیس- بسیار خوب همانطور که ملاحظه میفرمائید دو نظر هست این مادة 92 که آقای شبستری هم خواندند اطلاق آن شامل رد هم میشود اگر لازم نمیدانید رأی گیری بشود که ما «رد» را00 یکی از نمایندگان- این بر خلاف قانون اساسی است همه نمایندگان باید نظر بدهند. رئیس- آقای طباطبائی شما مطلبی میخواستید بگوئید. اگر چیزی غیر از اینها دارید بفرمائید. طباطبائی- توضیح و تکمیل دارم. کمیسیون مادر آن هنگامی صدق میکند در یک مورد که آن کمیسیون شعب متفرعه داشته باشد. بعنوان کمیسیونهای فرعی که کمیسیون مادر هم از سنخ خودشان باشد در اینجا کمیسیون قضائی با کمیسیون مسکن و شهرسازی اصل و فرع نیستند هر دو اصلند. رئیس- حالا تعبیر مادر مورد کمیسیون مادر اینطور است زیرا این لایحه حقوقی است و کاملا به امور قضائی میخورد در هیأت رئیسه هم ما اینرا بحث کردیم. بنظر میرسد روشن است که باید بحث بشود روی این خوب پس مخالف نظر کمیسیون قضائی صحبت بکنید. اگر میخواهید گزارش را یکبار دیگر بخوانند که چون یکهفته بیشتر گذشته است . مخبر کمیسیون قضائی یکبار آن را بخوانند و توضیحشان را بدهند. کمالی نیا- من چون در آن جلسه نبودم از ریاست محترم کمیسیون میخواهم که خود ایشان این زحمت را بکشند. رئیس- نایب رئیس کمیسیون یا منشی باید بخوانند و بعداً باید رأی بگیریم روی نظر کمیسیون قضائی اگر رد شد یعنی نظرشان قبول نشد بحث میشود روی کلیات و معلوم میشود تصویب شده وبه شور دوم میرود. یکی از نمایندگان- قانون اساسی میگوید تصمیم گرفتن با خود مجلس شورا است یا کمیسیون طرحها. رئیس- مجلس شورا. یکی از نمایندگان- مجلس که شد خوب معلوم است که باید مطرح بشود . رئیس- خوب مطرح شده آقای موسوی تبریزی بفرمائید. موسوی تبریزی- بسم الله الرحمن الرحیم. گزارش از کمیسیون امور قضائی به مجلس شورای اسلامی. کمیسیون امور قضائی لایحه توقف اجرای کلیه احکام و دستورهای اجرائی دادگاههای صالحه و مراجع ثبتی در مورد اسناد اجاره محلهای مسکونی مشمول قانون روابط مؤجر ومستأجر و قانون مدنی برای مدت شش ماه را که در تاریخ 13/8/59 به این کمیسیون واصل شده بود در جلسه رسمی مورخ 14/8/59 مورد بحث و بررسی قرار داد ولایحه فوق را غیر مشروح و دور از مصلحت تشخیص و به اتفاق آراء رد کرد. اینک گزارش آن را بمجلس شورای اسلامی تقدیم میدارد. لایحه توقف اجرای احکام و دستورهای اجرائی دادگاههای صالحه و مراجع ثبتی مالک و مستأجر که در تاریخ 13/8/59 به این کمیسیون واصل شده بود در جلسه رسمی مورخ 14/8/59 مورد بحث و بررسی قرار گرفت. اگرچه این قانون پیشنهادی (که مکرراً نظیر آن در شش ماهه های گذشته به تصویب شورای انقلاب رسیده ) حاوی حفظ مصلحت برخی از مستأجرین مستضعف ومانع از طرگردانی آنها در برابر عرضه کم منازل مسکونی استیجاری است، ولی نظر به اینکه : 1- کم شدن عرضه منازل استیجاری مستقیماً معلول مقررات مشابهی که حقوق موجر را در تخلیه از بین میبرد، میباشد. 2- لایحه بالا مخالف با مقررات شرعی و قانون مدنی است. 3- توسل بهاعمال دلایل و عناوین ثانویه هم در صورتی است که مصلحتی راجع و بسیار قوی در پیش نظر باشد. 4- این که اگر چه لایحه پیشنهادی به مصلحت برخی از مستأجرین هست ولی اولا به زیان مؤجران مستضعف هست، ثانیاً موجب تقویت آن دسته مستأجرنی است که حتی توانائی کافی برای خرید منازل دارند ولی به لحاظ صرفه در قانون مالک و مستأجر از آن استفاده میکند. و ثالثاً موجب تضعیف احکام قضائی و مقامات اجرائی و سبب دلسردی قضاوت و قوه قضائیه میگردد و بطور خلاصه یک نوع درمان محسوب نمیشود بلکه داروی مسکنی است که موجب تشدید مرض میگردد. با توجه به مطالب فوق، لایحه فوق غیر مشروع ودور از مصلحت تشخیص وبه اتفاق آراء ازطرف کمیسیون رد گردید. «مراتب به ریاست مجلس اعلام میگردد. » رئیس کمیسیون امور قضائی سید محمد خامنه ای. رئیس- توضحی دارید بدهید. موسوی تبریزی- البته منهم که در کمیسیون قضائی هستم، توضیح من این است که آن مقدار که با مردم در رابطه هستیم ، البته این را مقدمتاً بگویم که مشکل مسکن الان نه فقط در مملکت ما مطرح هست در دنیا مطرح هست،‌ متمدن ترین ممالک نتوانستند این مسأله مسکن را حل بکنند با آن قوانین به اصطلاح متمدنشان که به زعم خودشان قوانین متمدن دارند ، بناء علیهذا مشکل مسکن با تمام قوانینی که الان در دنیا هست حتی در ممالک متمدن حل نشده است،‌و مسأله اسلامی مسکن تا حالا در 14 قرن برای یک دفعه هم حتی موبه مو اجرا نشده است ما برای اینکه هم از اسلام وهم از حقیقت انقلاب ما که انقلاب اسلامی است کنار نرویم ، آمدیم قانون موجر و مستأجر نه البته آن موجرهائی که خانه های غیر مشروع دارند آنها باید از دستشان گرفته بشود، اجاره شان باطل هست، ما بر سر اجاره های باطل بحث نمیکنیم کسی که فئودال هست، کسی که چپاول گر بوده کسی که چپاولگری را در این مملکت راه انداخته و خانه هائی بدست آورده است و به عنوان اجاره و حتی به ثبت هم رسانده است،‌اینها باید از دست آنها گرفته بشود. ما با آنها کار نداریم آنجا بحث هم داریم این کمیسیون آنجا بحث میکند که اجاره واقعاً ، اجارة شرعی بوده ، در مواردی که اجاره شرعی است با در نظر گرفتن مشکل مسکن در تمام دنیا ، مخصوصاً در سطح مملکت ما که حکومت طاغوتی زمان سابق با تمام لطائف الحیل نتوانست این را حل بکند، برای اینکه تمام قوانینشان و یا اکثر قوانینشان اگر مبالغه نگویم بر خلاف اسلام بوده دنیا هم که نتوانسته حل بکند، پس بناءعلیهذا بیائید د رآن موجرینی که واقعاً اجاره شان، اجاره شرعی است نه اجاره غیر شرعی که از قلدری خانه ای را بدست آورده اند و صاحل مستغلاتی شده اند، آنها را نمیگوئیم . آنهائیکه واقعاً موجر شرعی هستند میخواهد یک خانه دارد . دو تا اطاقش را اجاره بدهد ، الان فشار این قانون که دولت گفت تا شش ماه این احکام اجرا نشود به خدا تا آنجا که من اطلاع دارم، حالا نمیدانم من اطلاع شما را نفی نمیکنم تا آنجا که من میدانم فشار الان روی مستضعفین است، آنروز هم اشاره کردم یکی از نمایندگان محترم تبریز آقای دکتر سارخانی که اینجا بودند قبل از استانداریشان،‌ایشان میگفت اگر من خانه اجاره ای پیدا نکنم من باید استعفاء بدهم و بروم، بناء علیهذا برای اینکه هم عرضه را زیاد بکنیم و هم تقریباً به اصطلاح به مسأله شرعیمان عمل بکنیم در آن اجاره نامه ها که اجاره شرعی هست و مالک شرعی هست مالکیت هم در اسلام محترم هست این را ملاحظه بکنیم و هم این بیچاره مستضعفین را به نام مستضعفین مردم را وادار بر خلاف شرع نکنیم کسیکه میخواهد دو رکعت نماز بخواند آنهم نمازش باطل باشد برای این جهت کمیسیون امور قضائی این لایحه را مخالف شرع تشخیص داده و رد کرده است. حاال مانده به نظر محترم مجلس شورای اسلامی که اینها تا چه نظر بگیرند، اساس رد کمیسیون امور قضائی روی این مسائل بوده است ، بناء علیهذا اگر واقعاً مستغلاتی هست که غیر شرعی است از راه چپاولگری به دست آمده باید اینها را گرفت اما کسی که یک خانه دارد چهار تا اطاق دارد دو تا اطاقش را برای امرار معاش خودش میخواهد هر ماه 1000 تومان یا 700 تومان، 800 تومان اجاره بدهد این قانون جلوی اینها را هم گرفته خانه ها را خالی نگاه داشتند ، پرده زده اند به مستأجر نمیدهند و نتیجتاً این طبقه محروم مستضعف که در زمان طاغوت هم توسری خور بودند الان هم از این قوانین به نظر ما توسری خور شده اند بناءعلیهذا این را ما خلاف شرع میدانیم و رد هم کردیم والسلام علیکم و رحمه الله. رئیس- مخالفین و موافقین. منشی- قبل از اینکه اسامی موافقین و مخالفین را بخوانم نکته ای را بگویم قبلا لیست زده شده بود چون اگر یادتان باشد این دومین بار است که این لایحه در دستور قرار میگیرد، من لیست قبلی را میخوانم، چون طبق آئین نامه لیست قبلی اعتبار دارد ، لیست امروز که غفلتاً زده شده از اعتبار ساقط است. رئیس- بلی، لیست قبلی را الان بخوانید. مشنی- آقای احمد صدر حاج سید جوادی مخالف هستید؟ رئیس- یعنی مخالف رد. حاج سید جوادی- موافق رد هستم. رئیس- موافق رد هستید خوب پس بعد. صباغیان- طبق لیستی که شما زدید دو تا لایحه مطرح است. و این دو در جهت عکس همدیگر است یعنی یکی رد شده و یکی تصویب. الان که آقای حاج سید جوادی گفتند موافق، موافق رد هستند در صورتیکه با لایحه ما مخالف هستند. رئیس- خیلی خوب ما الان مرکز را رد قرار داده ایم راجع به آن مخالف و موافق صحبت میکنند. صباغیان- درست جای مخالف و موافق عوض میشود. رئیس- میپرسیم چون حالا آن یکی مطرح نیست که . محلاتی- ملاک لایحه است. رئیس- خبر گزارش کمسیون است ، مخالف گزارش کمیسیون است. منشی- آقای معادیخواه، با گزارش کمیسیون موافقید؟ هاشمی سنجانی- بعد از آنکه مسلم باشد خلاف شرع است و دیگر بحث کردن ندارد. رئیس- چرا بحث کردن دارد. هاشمی سنجانی- وقتی که معلوم است خلاف شرع است دیگر چه بحث کردن؟ رئیس- خوب بهنظر آنها معلوم است، به نظر همه که معلوم نیست. منشی- آقای معادیخواه مخالف گزارش کمیسیون قضائی هستند. معادیخواه- بسم الله الرحمن الرحیم. 000 محمد شبستری- بنده تذکر دارم. رئیس- چه تذکری آقای شبستری؟ محمد شبستری- چرا برای گزارش کمیسیون امروز آنجا ورقه نصب شده که ثبت نام کنیم. رئیس- نه ببینید اینرا روز 4 شنبه آن هفته مطرح کردیم . در دستوری هم بوده و وقت هم گرفتند و آئین نامه میگوید حتی اگر چیزی از دستور هم خارج شد و دوباره هم به دستور برگشت همان کسانی که وقت گرفتند نوبت مال آنهاست امروز که شما آن ورقه را آنجا نصب کردید معنایش این است که قبول کردید 00 رئیس- میگویم بیخودنصب کردند. اداره قوانین لازم نبوده نصب کند آن چیزقبلی است، آئین نامه- ای که خودتان نوشتید میگوید که کسانیکه قبلا وقت گرفتند همانها نوبتشان است 000 شبستری – چون امروز نصب شده بود من گفتم . رئیس- بله آقای معادیخواه. معادیخواه- بسم الله الرحمن الرحیم. خوشبختانه اکثر نمایندگانی که در مجلس حضور دارند طعم مستأجر بودن را چشیده اند و مشکلات تهیه خانه را دیده اند، بخصوص برادران نماینده ای که از شهرستانها به تهران تشریف آوردند در این مدت فشاری که روی هیئت رئیسه میآمد که گاهی نزدیک به حد انفجار میشد می دیدید که با اینکه افراد سرشناسی هستند وکیل هستند نماینده هستند برای تهیه مسکن دچار چه وضعی و دچار چه شرایطی بودند برادران و خواهرانی هم که در تهران تشریف داشتند و نماینده تهران هستند، آنها هم این مسأله را کم و بیش میدانند و طعم این معنا را چشیده اند قبل از اینکه بعنوان مخالف رد این لایحه صحبت بکنم یک نکته را باید عرض کنم که این مسأله فقه که الان مطرح هست که از نظر فقهی ق1یه چطور است خیلی نگران این معنا ما نیستیم برای خاطر اینکه فقهای شورای نگهبان هستند و این معنا را با دقت خواهند دید اگر واقعاً خلاف اسلام باشد برمیگردد و مسأله آنطورها صاف هم نیست قضیه از قبیل دوران بین – المحظورین است که اصل هم در این قضیه تخبیر است یعنی شما همینطور که از این طرف قشیه می بینید که مثلا فرض کنید یک موجری حق او هست اینکه مستأجرش را بیرون بکند و امثال اینها، آن طرف قضیه هم دادگستری اسلامی نشده که فضاتش برچسب اسلام، خیلی از حکمها با اعمال نفوذ داده میوشد و شورای عالی قضائی و بطور کلی جمهوری اسلامی در تغییر دادگستری و انقلاب در دادگستری موفق نبوده بنابراین از نظر فقهی قضیه دوران بین المحظورین است هر دو آن جنبه های خلاف شرع میتواند داشته باشد الان دادگستری ما نمیشود، یعنی فرصت نیست که من اشاره کنم به نمونه هایش که چطور هنوز هم اصل در دادگستری اعمال نفود است بنابراین زیاد روی فقه و روی اسلام در اینجا تکیه نشود که ما آنطرف قضیه هم اسلامی مشخص نیشت در شرائط فعلی در وضع کنونی سه مسأله است که تصویب این تمدید را ایجاب میکند آن روزی که شورای انقلاب تصویب کرده که برای شش ماه فعلا به این دعاوی رسیدگی نشود مسأله موجر و مستأجر به حادی فعلی نبوده دقت بفرمائید اولا معامله مسکن محدود شده کسی نمیتواند خانه بخرد و بفروشد و مشکلاتی سر این راه هست، آن وقت در شرایطی که معامله مسکن را محدود کردند و کسی نمیتواند خانه تهیه بکند از آن طرف امنیتی با شایعه سازی و با یک سری عملکردها و با اظهاراتی که بعضی از مسؤولین کردند ، آمدند پشت تلویزیون گفتند که هر کس هر جا نشسته همانجا باشد و از این حرفهائی که هیچ حساب شده نبود، اینها باعث شده که موجر به این سادگی خانه اش را در اختیار کسی نمیدهد البته این باید بعداً رویش واقعاً فکر اساسی بشود، میترسد و دولت جمهوری اسلامی هم چنین نیست که تسلط و اشرافی در شرائط فعلی در همه مسائل داشته باشد بنابراین معامله مسکن که محدود است ، شخص نمیتواند خانه بخرد و بفروشد هنوز حل نشده این قضیه آن طرف قضیه موجر دچار یک وحشتی است که باید این وحشت برطرف بشود، ابهام از قضیه برداشته بشود که ما ابهام در مسائل زیادی داریم که بزرگترین اشکال شرائط فعلی است و این ابهامها باید برداشته بشود آنوقت در یک چنین شرائطی بیایند یک مستأجری هم، مستأجرهای زیادی ، این دعاوی که شش ماه معطل مانده ، اینها را شروع کنند با اعمال نفوذ خارج کردن در شرائط جنگ و در وضع فعلی و در زمستان و بی نفتی و این اوضاع، این کاری است که دقیقاً علیه مصالح انقلاب اسلامی است، بنابراین تمدید این تصویب نامه شورای انقلاب هیچ ضرر که ندارد بلکه لازم است از نظر مصالح انقلاب ، از نظر فقهی هم به نظر بنده که یک 17،18 سالی سابقه تحصیلات اسلامی را دارم و بی اطلاع از مسائل اسلامی نیستم، قضیه به آن روشنی نیست که مخالفت صریح با اسلام باشد، بنابراین ، این راتمدید کنید ، یک مدتی متوقف بماند تا اینکه انشاءالله مجلس بتواند برای این مسأله حاد یک فکر اساسی بکند. منشی- آقای صدر حاج سید جوادی (موافق رد). صدر حاج سید جوادی – بسم الله الرحمن الرحیم، قبلا ضروری است که گله کنم از دوست ارجمند آقای معادیخواه که بدون توجه کلیه دادگستری را با یک چوب راندند و تمام قضات دادگستری را به یک چشم نگه کردند واین کار صحیح نبود در مجلس شورای اسلامی باید حقایض قضایا گفته بشوند. هستند آقایان قضاتی و شاید نود درصد از قضات دادگستری مردمان مسلمانی هستند. رئیس- جناب آقای صدر برای اینکه ایشان دوباره وقت نخواهندبرای دفاع ، ایشان نگفتند همه قضات. فرض پور ماچیانی- ایشان گفتند که در دادگستری اصل بر اعمال نفوذ است و اهانت کردند تقریباً به دادگستری. رئیس- ولی همه را نگفتند. صدر حاج سید جوادی – بنده خواهش میکنم که مجدداً ایشان یک توضیحی بدهند نسبت به فرمایش که فرمودند و همة دادگستری را به این صورت از نظر اعمال نفوذ با یک چوب راندن صحیح نبود. دکتر زرگر- آقایان از تریبون برای سربازگیری استفاده نکنند. معادیخواه- بنده خودم دفاع میکنم. رئیس- آقای سید جوادی بفرمائید. صدر حاج سید جوادی – مسأله دادگستری را الان نمیخواهیم مطرح کنیم دفاع از دادگستری به جای خودباید وقت موسعی داشته باشد. در مورد این لایحه ، اگر نمیتوانیم اساساً مشکل مسکن را حل کنیم چرا ایجاد مشکل دیگری میکنیم؟ چرا گره دیگری بر این گره بزرگ مشکل مملکتی اضافه میکنیم،‌ملاحظه بفرمائید دو تا شش ماه این لایحه در شورای انقلاب تمدید شده و این شش ماه سومی است که مجوز تمدیدش را از مجلس شورای اسلامی میخواهند بگیرند با این ترتیب در حدود یک سال و چند ماه قبل صاحب خانه ای که خانه خودش را احتیاج داشته و کمال احتیاج را هم داشته برای تصرف این خانه که حالا در توضیح بعدی عرض میکنم دو سال، سه سال قبل از او یعنی 4 سال پیش تقریباً 3 سال پیش عرض حال داده و حکم گرفته، بعد از دو سال یا دو سال ونیم سه سال دوندگی حکم قطعی گرفته برای تخلیه حالا یک شش ماه اول و یک شش ماه دوم جلوی این کار گرفته شده وآمده است به شش ماه سوم رسیده، ملاحظه بفرمائید افراد متضرر از این تمدید شش ماه یک تعداد زیادی مستضعف هستند همانطور که آقای موسوی فرمودند ، دو تا، سه تا اطاق دارد اجاره داده، استحقاق دارد که مال الاجاره را بگیرد، مستأجر با کمال شهامت، (عرض نکنم کلمات دیگری) مال الاجاره را نمیپردازد، ناچار این موجر مستضعف میرود عرض حال میدهد و تقاضای تخلیه میکندو حکم تخلیه صادر میشود. حالا جلوی تخلیه را میخواهیم بگیریم، ملاحظه بفرمائید که به چه صورت درمیآید این مستأجرین آنجا نماز میخوانند ، در محل غصبی صاحب خانه بهیچوجه راضی به این کار نیست برای اینکه مال الاجاره نمیدهد چون حکم تخلیه صادر شده اگر تخلیه کند خوب یا خودش می نیشند یا به دیگری اجاره خواهد داد ولی این مستأجر نه مال الاجاره میدهد میفرمائید بروند شکایت بکنند خوب شکایت هم همینجور خواهد شد دیگر نتیجه اش حکم تخلیه است که منجر به این کار شده تا حالا، هستند افرادی که فرض بفرمائید واقعاً یک آپارتمان دارند یا یک خانه 3 اطاقی 4 اطاقی دارند و برای فرزندانشان میخواهند قبلا احتیاج داشتند اجاره دادند، حالا برای فرزندان خودشان لازم دارند یعنی فرزند پسرش عروسی کرده است دخترش شوهر کرده است و احتیاج دارد که این آپارتمان را به آنها واگذار بکند، متأسفانه اینگونه تمدیدها جلو این کار را گرفته است و آنها هم بی خانمان هستند چرا ما اساساً در فکر حل مشکل اصلی مملکت نیستیم و به اینصورت داریم کاری میکنیم که عده ای حتی از مستضعفین علیه انقلاب فکر بکنند بگویند که انقلاب اسلامی موجب شده است که ما نتوانیم به حق خودمان برسیم از نظر شرعی وظیفه آقایان فقها است که این مسأله را تجزیه و تحلیل بکنند امیدوارم که با رأی دادن به رد این لایحه واقعاً به حال یک عده از مستضعفین توجه و عنایت کامل بفرمایند. والسلام منشی- آقای اصفهانی مخلف رد لایحه. (معادیخواه: اعتراض دارم) رئیس- آقای معادیخواه شما چه میخواهید بگوئید؟ معادیخواه- این مسأله جدی است یعنی حق دارم و باید از حقم استفاده کنم مسأله به نحو دیگری تحریف و بیان شد (رئیس: من ا ز طرف شما ایشان توضیح دادم) خیر، بیش از این به توضیح احتیاج دارد من از حقم نمیگذرم. رئیس- پس مطلب تان را کوتاه بگوئید . دیگر وقت طولانی نمیتوانیم به شما بدهیم لطفا آقای معادیخواه! شما دیگر بحثی نکنید که تسلسل بوجود بیاید. (معادیخواه: خیر) شما فقط بگوئید که چه گفتید؟ معادیخواه- بسم الله الرحمن الرحیم. آئین نامه حق داده است کسی که مطالبش خلاف مقصود تحریف بشود میتواند تا یک ربع صحبت بکندولی من برای وقت مجلس شورای اسلامی ارزش فراوان قائل هستم و بیخود هم نمیخواهم وقت جلسه را بگیرم یک جمله ای که در آن جا مطرح شده بود که فرصت طلبهائی که این روزها روی تکنیک و تخصص زیاد تکیه میکنند و در خط آمریکا هستند که سرمقاله های روزنامه های آمریکا شاهد این معنا هست (رئیس: شما از این بحث خارج نشوید) چقدر تحریف شد وچقدر معرکه ایجاد شد حالا الان مسأله مطرح میشود که گفته شده «قضات دادگستری» . مسأله سیستم دادگستری است. سیستم دادگستری در گذشته شرائطی را داشته است که اصل، در آن اعمال نفوذ بوده است یعنی مسائل در دادگستری با اعمال نفود حل و فصل میشده است این معنا را بخواهیم یا نخواهیم همه کسانی که با دادگستری کار کردند، شکایت کردند آنجا بدون سفارش، بدون داشتن یک آشنا کار حل نمیشده است، این سیستم در جمهوری اسلامی هنوز تغییرانقلابی نکرده است خود مسؤولین شورای عالی قضائی هم به این معنا اعتراف دارند که هنوز انقلاب در دادگستری نشده است آن مسأله قضا در اسلام چیز شوخی نیست من تعجب میکنم وقتیکه برای آقایان مسأله دادگاههای انقلاب مطرح میشود. رئیس- شما از حرف تان دفاع کنید بحث خارج از موضوع نکنید. معادیخواه- اجازه بفرمائید. رئیس- آخر، چرا اجازه بدهم روی این بحث حرف خودتان را بگوئید. معادیخواه- من میخواهم این مطلب را عرض کنم وقتی مسأله به این صورت مطرح میشود که : گفته شد «قضات دادگستری » اینجوری هستند که همة چنین و چنان و با اعمال نفوذ کار میکنند ، سیستم دادگستری با قضات دادگستری فرق میکند وقضات دادگستری هم شما، در شرایط فعلی مراجعه کنید می بینید صلاحیت قضاوت را در نظام اسلامی به آن صورت ندارند. (همهمه نمایندگان) حاج سیدجوادی- این را نفرمائید. یکی از نمایندگان- اینکه بدتر شد. رئیس- آقای معادی خواه شما توضیح حرف تان رادادید و تمام شد، آن مطلبی را که گفتید توضیح بدهید تا رفع ابهام بشود. معادیخواه- بنابراین منظور من این است وقتی آقایان مطرح میکنند که این معنا خلاف فقه اسلام است باید توجه بکنند که پذیرفتن این سیستم در شرایط فعلی فقط به دلیل ضرورت بوده است و بارها و بارها رهبری انقلاب و امام تأکید کردند که این سیستم باید دگرگون بشود. باید منقلب بشود، اساسش باید تغییر بکند وتااین اساس تغییر نکند مسأله به همان صورت است حالا ما رودربایستی که از همدیگر نداریم که بنده بخواهم آن آقایان از من خوششان بیاید یا بدشان بیاید مسأله این است که نهاد قضائی مان هنوز به آن صورت اسلامی و مطلوب درنیامده است، من کاری به آقایان قضات ندارم. رئیس- بسیارخوب. مخالف بعدی. منشی- آقای رضا اصفهانی مخالف رد لایحه هستند. رضا اصفهانی- بسم الله الرحمن الرحیم. اولا باید به این مسأله توجه داشته باشیم که هر وقت قانونی وضع میشود کم و بیش ممکن است بعضی از مصالح به خطر بیفتد ولی از آن جا که قانون با توجه به مصالح اکثریت وضع میشود معمولا قانون رابه یک شکلی وضع میکنندو در آن موارد استثنائی، تبصره ای و یک قیدی میآورند و مسأله را حل میکنند اگر ما شرایط فعلی خودمان را در نظر بگیریم افرادی که صدها خانه داشتند واجاره دادند که یک خانمی فقط 610 پلاک خانه داشته است طبق تحقیق که کردند و گزارشاتش هم هست (دکتر زرگر: هزار باب هم هست) آقای زرگر میگویند هزارتائی آن هم هست. غالباً این افراد خانه ها را اجاره دادند و بیشتر هم این قبیل افراد قدرت دارند که بتوانند اجرا صادر بکنند وافراد را بیرون بکنند من این مطلب را قبول دارم ، هستنند افرادی که یک باب خانه داشتند یا دو اطاق دارند که اجاره دادند و دچار مضیقه شدند و آن طرف هم چه بسا بلند نمیشوند و بناحق هم در مواردی بلند نمیشود. ولی ما اگر با روح قرآن سر و کار داشته باشیم،‌با روح اسلام سرو کار داشته باشیم «و ان کان ذوعسره فنظره الی میسره» درست است در مورد وام هست ولی ملاک کلی اش را که وقتی طرف امکانات برایش نیست «عسرت» دارد. نمیخواهد بگوید مهالکه باشد یعنی در یک شرایطی هست که نمیتواند خانه پیدا کند به چه کسی خانه اجاره میدهند تازه اگر اجاره بدهند چقدر پول از او میگیرند و چقدر تضمین میگیرند ما باید ببینیم این قانون را اگر ما بخواهیم 000 یعنی آقائی که صدها خانه داری، خانه ها را اجاره داده ای و این افراد، بسیاری از آنها واقعاً برایشان امکان پذیر نیست جای دیگری بروند یعنی تو حق داری. و این را ما به شما عرض بکنم. رد این بمعنای یک آبی روی حرارت انقلابی بسیاری از خانواده های اسیر و عبید گرفتار همین خانه دارهای بزرگ خواهد بود و اینست که از برادران عزیز و خواهران گرامی خودم میخواهم که در رأی دادن یک کمی روح قرآن ، روح عدالت منشی اسلام را «لا ضرر» و «لاحرج» و امثال اینها ، همه را مورد توجه قرار بدهند و تنها مستضعفین را یک عده سرمایه دار و یا یک عده خانه دار حساب نکنند . کاری ندارد شما یک آماری بگیرید ببینید ما چقدر مستأجر فقیر و بینوا داریم یا چقدر آدمهائی داریم که به ظاهر فقیر نیستند. اداری هستند. فرض بفرمائید حقوقی که دریافت میکند سه هزار تومان هست ولی 2500 الی 2600 تومان آن را باید اجاره خانه بدهد تازه در اینجا که نشسته است این قیمت است ولی اگر از اینجا بلندش کنید جای دیگر میگویند چهار هزار تومان . یک جمله دیگر هم دارم که فراموش کردم بگویم و آن اینست که خوشبختانه کمیسیون مسکن طرحی ارائه داده است که فکر میکنم این طرح جلو آن اشکالاتی را که بعضی از برادرها میگیرند گرفته باشد یعنی در یک موارد خاص و استثنائی این مسأله را جدا کرده باشد که ظلمی هم به آن آدمی که یک خانه دارد و همین یک خانه را اجاره داده است والان هم احتیاج دارد، نشده باشد . فرض پور- جناب آقای هاشمی ، من یک توضیحی در رفع این مشکلی که الان هست دارم. اجازه بفرمائید عرض کنم. رئیس- توضیحتان را به کمیسیون مربوطه بدهید. فرض پور – در کمیسیون بوده ام. رئیس- خوب، به مخبر کمیسیون بگوئید که او بگوید. حائری زاده-مخبر فقط نظر خودش را گفته است. منشی- آقای موحدی ساوجی شما مخالف هستید یاموافق؟ موحدی ساوجی- من موافق رد لاحیه هستم. رئیس- بفرمائید . موحدی ساوجی- بسم الله الرحمن الرحیم. بنده فکر میکنم، اگر یکوقت نظر ما میخواهد بر مبنای استقراء همه موارد و جزئیات باشد باید ما احاطه کلی بر همه جزئیات مسأله بسیار مشکل مؤجر و مستأحر داشته باشیم و این که ما در اینجا عرض بشود که بیائیم بعضی از موارد را بگیریم که: حالا در بعضی موارد مالکینی هستند که اینها صدها واحد ساختمانی دارند واجاره میدهند و اینها ممکن است اعمال نفوذ هم در خیلی جاها بکنند ، مثلا برای بلند کردن مستأجر از آن محل مورد اجاره، از آنطرف هم من فکر میکنم اگر در بعضی موارد ماکلین و مستأجرها هم درآمدشان کمتر است و هم سطح زندگیشان پائین تر است و هم نیازها و احتیاجاتشان بیشتر است. یک مورد و دو مورد نیست. بسیار هستند کسانی که در اثر کمی مایه و سرمایه ، آمده اند یک خانه چند اطاقه را خریده- اند دراول که این خانه را خریده اند حالا یک زن و شوهر بوده اند یکی دو تا بچه کوچ هم داشته- اند و ناچار بوده است که یکی دو تا از اتاقهایش را اجاره بدهد تا بتواند لااقل اقساط آن خانه را بپردازد بعد‌ آقای مستأجر هم در این یکی دو تا اتاق یا یک خانه نشسته و خیلی هم جا خوش کرده است، آن بیچاره مؤجر بچه هایش هم بزرگ شده اند پسرش را میخواهد داماد کند حتی یک اتاق ممکن است برای اجاره پیدا نکند به این آقای مستأجر میگوید که آقا من تور را اینجا آوردم نشستی اجاره ای که به من نمیدهی حتی خودت را هم مثل مالک میدانی. حالا این مالک رفته است باهزار مکافات و بیچارگی توانسته است حکم تخلیه را بگیرد واین حکم تخلیه هم مدتها است که معوق مانده است . بنابراین ما یکوقت میخواهیم مسأله کلی مالکیت و موجر بودن و مستأجر بودن را بررسی بکنیم، یکوقت میخواهیم مسایل فعلی را مطرح بکنیم در عین این که ممکن است موقعی که ما این لایحه را رد میکنیم، فرض کنید بعی از مستأجرینی باشند که برای آنها یک مدقاری مشکل و سخت باشد دردسر داشته باشد، در شرایط مشکلی باشند. اما اکثر مستأجرهائی که حکم تخلیه برای آنها صادر میشود از این قبیلی که آقای اصفهانی گفتند نیستند. این است که من نظرم این است آن دلایلی که کمیسیون قضائی برای رد این لایحه طرح کرده اند آن دلایل موجه است و بنده نظر به رد لایحه میدهم. رئیس- مخالف بعدی را دعوت کنید. منشی- آقای رهامی به عنوان مخالف رد لایحه بفرمائید. رهامی- بسم الله الرحمن الرحیم، مسأله ملک ومستأجر و مشکل مسکن مشکلی نیست که تنها ما گرفتار آن باشیم. تمام کشورهائی که در آن مسأله مهاجرت هست، مهاجرت از روستا به شهر یا از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ، گرفتار این مسأله هستند و این هم با یک لایحه یا دو تا لایحه به این سادگی حل نمیشود که ما بیائیم یک گوشه از این را بگیریم وبقیه جاهایش را رها کنیم وبعد بخواهیم حلش بکنیم. اینکه اینجا کمیسیون امور قضائی گفته است، ممکن است احتیاج شخصی باشد. کسی یک خانه ای یا اتاقی دارد و خودش میخواهد در این خانه بنشیند این در تبصرة 2 همان لایحه پیش بینی شده است. تبصرة 2- اجرای آن دسته احکامی که نیاز شخصی موجرین مبنای صدور حکم قرار گرفته باشد بلااشکال خواهد بود. بنابراین شامل این نمیشود اینکه کمیسیون قضائی گفته است که موجرین مستضعف ضرر می بینند ، اگر حساب مستضعف بودن مطرح است درصد مستأجرین مستضعف خیلی بیشتر ازموجرین مستضعف است . من عقیده دارم که این لایحه ، اجرای احکام موقتاً متوقف بماند تا طرح اساسی روابط مالک و مستأجر که به امضای عده ای از نمایندگان عزیز رسیده است و یا دولت هم اگر نظری دارد به مجلس بیاید . مجلس یک تصمیم کلی بگیرد. ما اگر الان حکم تخلیه ها را آزاد بگذاریم با توجه به احکام تخلیه ای که برادرمان آقای معادیخواه گفتند در دادگستری صادر شده است. مشکلی بر مشکل فعلی مالک و مستأجرو مسأله مسکن اضافه خواهیم کرد. هزاران نفر را آواره میکنیم به خیابانها میریزیم بدون اینکه فکری برای اینها کرده باشیم. اینها اگر نیاز شخصی دارند خوب، خالی میشود. اگر کرایه شان را نمیدهند که این جا گفته شده که منوط به این است که کرایه شان را بپردازند و بعد از این هم اگر کرایه شان را ندهندباز هم خالی میشود. پس تنها این میماند که اینها میخواهند اعمال قدرت بکنند و میخواهند اجارة را بالا ببرندو اینها هم اجاره زیاد را نمیپردازند بنابراین موجرها حکم تخلیه میگیرند و بیشتر شامل این حال میشود این باید متوقف بماند تا انشاءالله این طرح قانونی روابط مالک و مستأ‌جر که آمد اگر آقایان نظراتی دارند این راما کاملتر کنیم و بدهیم و انشاءالله بعد از تصویب آن ، مسأله مالک و مستأجر و مسأله مسکن شاید یک گوشه اش حل بشود. من مسائل دیگری دارم که انشاءالله در شور دوم مطرح میکنم. منشی- آقای نقوی موافق بفرمائید. نقوی- بسم الله الرحمن الرحیم. عرض کنم که قبل ازاصل موضوع مطلبی را یکی از آقایان راجع به احکام قبلی گفتند که من این را تصحیح میکنم در دادگستری، چه در گذشته و چه در حال اکثریت قریب به اتفاق در مسیر درست بوده اند و تحت تأثیر قرار نگرفته اند و آراءشان هم به آن صورتی که گفتند بهترین میزان رأی مردم است. اگر از مردم سؤال کنید می بینید که به مراتب راضی تر از همان دستگاه بودند تا شورا یا این دادگاههای فعلی. واما راجع به موضوع، در قانون مالک و مستأجر مصوب سال 39 000 کروبی- آنهایی که در رستاخیز بودند از دستگاه دادگستری رژیم سابق راضی هستند بله مسلم است اعضای رستاخیر راضی هستند. بجنوردی- چه کسانی از هژیر یزدانیها دفاع میکردند؟ از خیامی ها چه کسی حمایت میکرد؟ نقوی- علی ای حال مردم باید اظهار نظر کنند و رأی میدهند. رئیس- آقای کروبی، آقای بجنوردی نظر خودشان بود شما با نظر خود ایشان چه کار دارید؟ کروبی- تشریف ببرید قاینات تا ببینید مردم قاینات چه میگویند. نقوی- در مورد لایحه فعلی ، آقایان میدانند به موجب قانون مالک و مستأجر کسانیکه به علت عدم پرداخت دو اخطار صادر میشد حکم تخلیه میگرفتند و محل مورد اجاره تخلیه میشد، چون در جریان انقلاب به علت خلافکاریهایی که شده بود، از این قبیل اخطارها زیاد گرفته بودند شورای انقلاب لایحه ای به تصویب رساند که بر مبنای آن گفتند به مدت شش ماه اگر مستأجر ترتیب بدهی خودش را یک جا یا به طور اقساط بدهد این محلها تخلیه نشود. متأسفانه مستأجرین نه تنها اجاره ندادند بلکه ترتیب پرداختش را هم ندادند شش ماه دوم هم تمدید شد و شش ماه سوم الان آمده است. یکی از آقایان گفتند که بعضی ها هستند که در این شهر 500 یا 600 دستگاه ساختمان اجاره ای دارند و یکنفر دیگر هم تأیید کرد اگر واقعاً سراغ دارید که یکی از این افراد در شرایط فعل بعد از انقلاب حتی ده دستگاه ساختمان اجاره ای هم دارد اعلام بکنید و حاصل این تصویبنامه این شد که یک نماینده مجلس نتوانست یک سه اتاقی با ماهی پنج هزار تومان گیر بیاورد. در حالیکه اگر این لایحه تمدید نمیشد و یا اگر بر طبق همان لایحه ای که بر طبق قانون مدنی عمل میکردند عمل میشد اجاره ها الان در حد نصف این مبلغ باقی بود. بنابراین هیچ مجوزی برای تمدید این به نظر من نه به نفع مستضعفن و نه مستکبرین است و مستکبری هم اگر آقایان سراغ دارند فکر میکنم خودشان دنبالش میدوند . فعلا دیگر پدا نمیشود . رئیس- آقای توکلی موافق بعدی را اعلام کنید. مخالف و موافق فقط دو تا هشت دقیقه وقتدارند که صحبت کند. منشی-‌ آقای فرض پور . یکی از نمایندگان- آقای توکلی من قبلا ثبت نام کرده ام. منشی- شما اسم تان نوشته نشده است . آقای فرض پور شما مخالف رد هستید؟‌ فرض پور- من توضیحی در مورد همین مطلب برای روشن شدن نمایندگان دارم. رئیس- نمایندگان موافق یا مخالف؟ فرض پور- به اینصورت که کمیسیون قضائی رد کرده است. بنده مخالف رد لایحه هستم. رئیس- بفرمائید در مخالف یا رد لایحه صحبت کنید. فرض پور- بسم الله الرحمن الرحیم. عرض کنم که این لایحه هم در کمیسیون قضائی مطرح بوده است و هم در کمیسیون مسکن . البته کمیسیون مادر کمیسیون قضائی است و نظرش مطاع است. منتها بنده هم به عنوان عضو کمیسیون قضائی و هم کمیسیون مسکن شهرسازی میخواهم این نکته را عرض کنم که ما د رکمیسیون مسکن و شهرسازی از نمایندگان ثبت و دادگستری دعوت کردیم و در آنجا مطالبی پیرامون همین لایه گفته شد. برای روشن شدن قضیه بایستی عرض کنم که مواردی در قانون روابط مالک و مستأجر وجود دارد و در آنجا یکی از مواردی که مبنای صدور حکم تخلیه قرار میگیرد نیاز شخصی است. نماینده دادگستری گفت که ما در سراسر تهران گویا الان حدود ه9زار تا حکم تخلیه داریم، که از این هزار تا شاید در حدود چهارصد تا ، یک مقدار کم یا بیشتر در موردی است که نیاز شخصی مبنای صدور حکم تخلیه بوده است. در کمیسیون مسکن این تصمیم گرفته شد که این سلسله احکام اجرا بشود و بقیه سرجایش بماند یعنی تمدید بشود تا اینکه بعداً تکلیفش مشخص بشود نتیجتاً من آنجا هم که نوشته شده است که در کمیسوین قضائی بالاتفاق ،‌این لایحه رد شد من میخواهم عرض بکنم که من اطلاعی نداشتم و نتیجتاً نظر کمیسیون قضائی را در اینمورد رد میکنم و مخالفم و فکر میکنم که نظر کمیسیون مسکن در اینجا قابل قبول باشد وهیچگونه اشکالی هم برای مستأجرین و موجرینی که واقعاً نیاز شخصی داشتند و صدور حکم تخلیه هم به آن خاطر بوده است برای آنها هم قابل قبول است و اشکالی هم به وجود نخواهد آمد. رئیس- شما در کمیسیون قضائی بودید و اطلاع نداشتید؟ فرض پور- بلی،‌ بودم و در آنجا مطالبی را خدمت آقایان عرض کردم . رئیس- موقع رأی گیری بودید؟‌ فرض پور- موقع رأی گیری هم حضور داشتم ولی اطلاع نداشتم بعداً فهمیدم که در آنجا فرموده-اند بالاتفاق رد شده است حتی من بعداً اعتراض کردم. ابوالفضل موسوی – آقای هاشمی من توضیح بدهم؟ رئیس- نوبت تان میرسد. سید محمد خامنه ای- آقای هاشمی توجه بفرمائید آقای منشی کمیسیون هستند ما رأی گیری کردیم ایشان هم حضور داشتند و در رأی گیری شرکت کردند و به اتفاق آراء هم ردشد. اجازه بدهید تا آقای علیزاده منشی کمیسیون توضیح بدهند. رئیس- آقای علیزاده در مورد اظهارات آقای فرض پور توضیح بدهید. علیزاده- بسم الله الرحمن الرحیم. د راین مورد اولین مخالفت را خود آقای فرض پور کردند که احکام دادگاهها متوقف نشود و دلایلی را هم اقامه کردند که این پیشنهاد رد بشود، بعد هم که تصمیم گرفتیم و من حتی دراین مرد گفتم که من مینویسم که به اتفاق آراء رد شده وکسی مخالفتی نکرده اس . چون نظر این بوده است وبه این نتیجه رسیدیم که این پیشنهاد باید رد بشود با توجه به اینکه جلوی حکام دادگاهها چند بار گرفته شده است و بعد م موارد تخلیه درقانون خیلی محدود است و به اینصورت نیست که دادگاهها در هر موردی 000، البته اخیراً با توجه به اینکه بیشتر در نظر است که قانون مدنی اجرا بشود، دادگاهها احکام تخلیه بیشتر صادر میکنند ولی قبل از انقلاب سختگیری در این مورد بیشتر بود که جلوی تخلیه گرفته بشودو حکم تخلیه صادر نشود و روی همین جهت بوده است که موارد محدود و مختصری در قانون برای صدور احکام تخلیه پیش بینی شده و دادگاهها آن موارد را هم به سختی حکم میدادند یعنی سعی میکردند که درخواست و تقاضای موجر را غیر موجه تلقی نموده و رد کنند و احکام که صادر شده است باز به موجب لایحه شورای انقلاب دوباره متوقف شده است و برای اینکه با احکام دادگاهها به اینصورت عمل نشود و دادگاهها احکامی را که صادر کرده اند یا مردمی که مراجعه به دادگاهها میکنند به نتیجه ای برسند این بوده که ما تصمیم گرفتیم این لایحه را رد کنیم رد هم شده است و البته اگر خدای نکرده قضاتی تحت اعمال نفوذ قرار گرفته باشند که حتی بنده یک موردش را که خودم در دادگستری بوده ام نشان ندارم و این مطلب را که اگر قضات بر مبنای شرع استخدام نشده اند ، چون سابقاً اینجوری بوده است و الان هم به شما عرض میکنم که در دادگاههای انقلاب و در دادگاههای شهر افرادی هستند که تحریرالوسیله امام را نمیتوانند ترجمه کنند این دلیل بر این نمیشود که اگر خدای نکرده یک قاضی تحت اعمال نفوذ قرار گرفته است ما بگوئیم که قضات در اعمال نفوذ بوده اند چون بنده خودم در دادگستری بودم و آن مقدار از قضاتی را که میشناسم . رئیس- آقای علیزاده شما برای گفتن مطلب دیگری بلند شدید نه برای این مطالبی که میگوئید. علیزاده – بهر صورت در مورد رد ما از برادران سؤال کردیم اگر کسی خودش در جلسه باشد و باز در جلسه نباشد یک عمل جداگانه ای است. بعداً آقای فرض پور وقتیکه در کمیسیون مسکن تشریف بردندو برگشتند ، آمدند و گفتند که شما که باتفاق آراء نوشتید من حالا مخالفم. ما هم نمیتوانستیم صورت جلسه ای را که آنروز نوشته بودیم تغییر بدهیم تمام افراد کمیسیون ذیل صورت جلسه را امضاء کرده اند من همانروز هم بآقای فرض پور گفتم. ما تذکر دادیم. من گفتم با اکثریت آراء هست یا با اتفاق آراء ؟ حتی بعداً هم که میخواستم بنویسم به اتفاق آراء گفتم من دارم به اتفاق آراء مینویسم کسی هم اعتراض نکرد بنابراین من به اتفاق آراء نوشتم و اگر ایشان مخالفتی داشتند بنده هیچ داعی نداشتم که بنویسم به اتفاق آراء مسلماً در نوشتن صورت جلسه بنده این مقدار از خودم اعتماد دارم که رعایت بی طرفی را بکنم و هر چه آقایان فرمودند من بنویسم. عرض دیگری ندارم منشی- آقای سید محمد خامنه ای بعنوان موافق با رد لایحه بفرمائید. سید محمد خامنه ای- بسم الله الرحمن الرحیم. ما بار اولی نیست که در این مجلس که اکثریت قریب به اتفاقشان پرشور انقلابی و مؤمن هستند متأسفانه به شور و حرارت مضر برمیخوریم. دوبار آن را خود بنده لمس کردم و دردش را احساس کردم. بر خلاف منافع مردم ما اینجا نشستیم و چوب حرارتمان را خوردیم من تقدیس میکنم، حرارت بسیار خوب است. اکثر انقلابی هستند بخصوص جوانها ، دیدها و افقهای باز و بلندی را دارند ، ولی احساسات کاری صحیح و منطقی انجام نمیدهد. و من از قضا تصورم اینست که خاصه انبیاء این است که اینها منطقی بوده اند هیچ موقع روی احساسات عملی نمیکرده اندو ما این همه می نشینیم تعریف میکنیم. باید مستضعفین را حمایت کرد. چه کسی در میان این جمع که ما این رد موافقت کرده اند هست واین موضوع را منکر باشد؟ و همچنین چه کسی هست اینجا که صاحب منافعی باشد که مثلا ما به موجرین غیر مستضعف کمکی میکنیم وامثال اینها ، مسأله اینها نیست. من عقیده ام اینست که در این طرح و طرحهای دیگر که عرض میکنم دو مرحله اش گذشت و ما کم کم خساراتش را خواهیم دید در اصل مسایل به حاق و خالص آنها توجه کنیم مسایل احساسی را داخل نکنیم، این خواهش بنده است. یکی از نمایندگان- احساسی نبوده است. محمد خامنه ای- همین احسس است. که وقتی من میگویم احساس است یک عده میگویند احساس نیست. فحش میدهند میگویند آقا ما فحش نمیدهیم عصابی میشوند میگویند بما توهین نکنید ما احساساتی هستیم همین الان یکی از برادران عزیز بنده چند لحظه پیش بعلت احساسات حمله کرده به بنده که شما چرا مرا متهم به احساسات میکنید در حالیکه اندامش میلرزد. یکی از نمایندگان- آقا این خارج از موضوع است. سید محمد خامنه ای- خیر، من این را برای نیت در صورتجلسه عرض میکنم نه برای آقایان برای اینکه معلوم باشد ما سال آینده و سالهای آینده بتوانیم داوری کنیم که آقا، آن روز، آن مسأله احساسات بود، غلط بود ما گفتیم توجه نکردند. اما این لایحه00 یکی از نمایندگان- به جای این مطالب شما استدلال کنید. سید محمد خامنه ای- بله، چشم استدلال میکنم، عرض کنم که اصل موضوع چه کسانی هستند؟ کسانی هستند که به دلیل عدم پرداخت به طرق مشکلی که اکثراً بیش از یکسال حدود دو سال طول میکشد تا حکمی را به نفع خودشان بگیرند، مستأجری آمده و قراردادی بر اساس احترام به پیمان و عهد بسته است. و او فوا بالعقود و المؤمنون عند شروطهم و امثال اینها. به تعهد خودش وفا نکرده است. یکی از موارد بسیار زیاد این تخلیه ها این است که پول را نپرداخته است . اگر آقایان دادگستری را از دور دیده اند ، اگر شکایاتی اخیراً به آقایان میرسد که بعضی ادعا میکنید به ما شکایت میشود خوب بنده در طول این سالها از نزدیک دستی بر آتش داشته ام. شکایات هنز هم به بنده میرسد. عین همین شکایتها میرسد. بنده هفته ای نیست که چند تا داوری نکنم به نفع موجر یا مستأجر و مردم را آرام نکنیم وننشانیم. این را برچسب نزنید که کسی اطلاع ندارد و شما درد ندارید، نمی فهمید. مسأله یک مسأله کلی است و قانون کلی است. حکم خدا کلی است. اعمال تکوینی عالم نظم عمومی کلی است. گاهی به ضرر یک افرادی هم تمام میشود. گفت که: فرشته ای که وکیل است بر خزائن باد چه غم خورد که بمیرد چراغ پیرزنی. قانون گاهگاهی در یک مواردی به تعداد اندکی ضرر میزند این دلیل نیست. اینها پول نپرداخته اند طرف دو سال دویده است تا حکم تخلیه گرفته باز هم نپرداخته اند. دو تا شش ماه تمدید شده است باز هم نپرداخته اند والا مستأجری که اجاره میدهد به منظور این است که پول بگیرد والا نقض غرض میشود. پول نپرداخته اند شما میگوئید که بیشتر از این میخواهد. جزو احکام مسلم فقهی ماست و برای تحصیلات فقهی هم یکسال کافی است که در اجاره ، قرارداد معتبر است وقتی زمان منقضی شد اجاره به هم میخورد این را کدام یک از فقها منکر هستند شما چرا با طول تحصیلات ویا مطالعات عمیق مسأله را تحلیل میکنید خیلی ظاهر است. احکام اضطراری احکام فقاهتی است احکام خاص قضائی است. قاضی حکم خاص اضطراری صادر میکند که در این مورد کسی حق خراج کسی را ندارد. در احکام عمومی ، عامه یعنی قانون ما نمیتوانیم بیائیم برخلاف قوانین شرعی مان ، فقهمان که مدت اجاره تمام شد،‌ اجاره به هم میخورد بنشینیم چیزی بگوئیم ، حالا شما باز میخواهید بیائید و یک دلایلی را اینجا بگوئید که جنبه فقهی هم ندارد. رئیس- فقط یک دقیقه دیگر وقت برای موافق مانده است. سید محمد خامنه ای- اشکال عمده ای که موجب شد که شورای انقلاب و حتی برادران وزارتخانه به این فکر افتادند که این را تمدید کنند این بودکه وقتی مستأجر بیرون میرفت دیگر محل جدیدی به مستأجر نمیدادند شما بیایید روی این فکر کنید که چرا نمیدادند به دلیل این بود که هیچ موجری حاضر نبود که منزل ملکی خودش را به کسی بدهد بدون اینکه صاحب اختیار آن باشد و پول بگیرد وآقابالاسر بیاورد آنجا و بنشیند به ایشان خدمت کند ما در دو سه طرح اصلی یکی همین مالک و مستأجر است که اخیراً داده ایم و در آن ما قانون مدنی و فقه اسلامی را اعمال کرده ایم و ما این را دیده ایم اگر بعضی از آقایان ندیده اند، آقایانی که در کارهای قضائی بوده اند دیده اند، به محض اینکه میگفتند قانون مدنی خواهد شد عرضه زیاد میشد قانون مدنی میشد. یعنی مطابق قانون مدنی آخر سال اجاره تمام میشد. کم شدن عرضه منازل موجب شده است که شما بیائید این عمل را انجام بدهید شما چرا این عمل را انجام میدهید که باز مجدداً عرضه کمتر از این بشود؟ این را شما بجای خود قطع کنید و تمام کنید و یک حکم الهی را اقامه کنید. بعد بیائید سر مسائل دیگر. مسأله اراضی شهری کمک میکند، مسأله موجر و مستأجر که ما طرحش را داده ایم مطالعه بفرمائید خیلی کمک میکند. ما در ظرف مدت کمی منتها کمک کنید زودتر تصویب بشود میتوانیم عرضه را بحدی برسانیم و تقاضا اینقدر کم بشود که نرخها هم پائین بیاید. عرض دیگر ندارم. رئیس- یک نفر مخالف رد لایحه صحبت کند. منشی- آقای آقامحمدی بعنوان مخالف رد لایحه بفرمائید. آقامحمدی- بسم الله الرحمن الرحیم. البته امیدوارم که آقای خامنه ای قضاوتهایشان را اینطور نفرمایند و انشاءالله که ما دلایل ایشان را شنیدیم. ایشان بیشتر مطالبی گفتند با وجودی که رئیس کمیسیون قضائی بودند حداقل دلایل را باید بحث میکردند مفهوم احساساتی صحبت کردن را هم دانستیم اگر یک کسی گرم صحبت بکند به او احساساتی نمیگویند به دلایلی که میآورد حتماً میگویند و انشاءالله که ایشان در صحبتهایشان این را تکرار نکنند چون چند مرتبه تا حالا در مجلس این صحبتها را ایشان تکرار کرده اند. در مورد این طرح 000 رئیس- شما دو دقیقه وقت دارید. آقامحمدی- در مورد این طرح اگر ما بیائیم جزئی نگاه بکنیم به این طور است که ایشان میگویند ولی در شرایطی که ما حدود مالکیت را مشخص نکرده ایم در شرایطی که ما اصل 49 قانون اساسی که کسانی که از راههای غیر شرعی اموال را بدست آورده اند معین نکردیم در شرایطی که ما موارد اختیارات اضطراری قضات را در قانون معین نکرده ایم، در شرایطی که سیستم قضاوت اسلامی را در کشور گسترده نکرده ایم، در تمام این شرایط بعد میآئیم استدلال میکنیم که خانه – هایشانرا اجاره نمیدهند چه کسانی اجاره نمیدهند آن کسانی که نان و پنیر خوراک خودشانرا به جبهه میفرستند اجاره نمیدهند؟ آنهایی که خانواده های جنگ زده را توی یک اطاق خودشان میبرند مینشانند اجاره نمیدهند؟ چه کسانی پرده کشیده اند به ساختمانهایشان آیا همانهائی که ما آنها را میشناسیم؟ آیا مستضعفین اصلا پرده دارند که به ساختمانهاشان بکشند که اجاره ندهند؟ آیا اصل وجدانشان چنین چیزی را قبول میکند؟ چرا همیشه شرع رو به شمال شهر میرود آیا این فقرائی که بیچاره هستنداز شرع را هم پیاده بکنیم. ما مخلص شرعیم ولی بشرطی که در کلیتش باشد بشرطی که همه جوانبش بررسی بشود حقوق همه در نظر گرفته بشود بعد هم قوانین شرعی پیاده بشود آقایان بجای اینکه مسائل کلی که مشکل است و کار میخواهد و علم و فن میخواهد و تماس و تلاش بسیار میخواهد به آنها بپردازیم دائم میآئیم قوانینی که آنها گذاشته اند میخواهیم در آنها تکه تکه وصله پاره بکنیم آقایان اساس نظام جمهوری اسلامی دارد پیاده میشود آیا مجلس شورای اسلمی نمود کارهایش باید اینطور باشد؟ آیا شرع را باید همیشه از آن طرف که قدرت دارند شروع میکند، شرعی میکند، والسلام(نمایندگان: احسنت). رئیس- آقای تمدن معاون پارلمانی وزارت دادگستری اگر نظری دارند اظهار بفرمایند. تمدن(معاون وزارت دادگستری)- بنده فعلا عرضی ندارم. رئیس- الان مطلبی ندارید اظهار بفرمائید؟ آقای وزیر مسکن مطالبی دارند که میفرمایند. مهندس گنابادی(وزیر مسکن وشهرسازی) بسم الله الرحمن الرحیم. من قبلا از کمیسیون قضائی گله میکنم برای اینکه لایحه ای راکه ما به مجلس تقدیم کرده بودیم ما را به عنوان کسی که دست-اندرکار است و لایحه راتقدیم کرده دعوت نکردند با اینکه هر وقت دعوت میکردند ما در خدمتشان بودیم و جلسات طولانی داشتیم گله میکنم، شاید علتش این بوده است که سیزدهم آبان لایحه بدستشان رسیده است وچهاردهم آبان ماه بررسی کرده اند وتصویب کرده اند و رد کرده اند. چند تا مطلب است که خدمتتان عرض میکنم، برادرمان آقای موسوی فرمودند که این قانون اسلامی نیست اگر این را رد بکنیم جایش قانون اسلامی میگذارید؟ این سؤال است ، قانون اسلامی جایش میگذارید؟ نه دیگر آنرا رد میکنیم و هیچی جایش نمیگذاریم. من فکر میکنم با آن طرحی که خود کمیسیون پیشنهاد کرده است و برادران امضاء کرده اند میتواند جانشین این باشد و وقت لازم دارد. اما توضیحی راجع به کمیسیون مسکن دارم که ما آنجا بودیم و رد چند جلسه بحث کردیم وبه نتیجه رسیدیم من خواهشم این است که نمایندگان محترم 5 دقیقه دقت بفرمایند اگر سؤالی دارند بعد من به سؤالاتشان جواب میدهم ببینید تبصرة 4، پیشنهاد کمیسیون مسکن این است: «در مواردی که مستأجر مورد اجاره را تخلیه نموده باشد اجرای دستور نیست به تحویل مورد اجاره به موجر بلااشکل است . » این یک مطلب خودشان توافق کرده اند و تخلیه کرده اند. یا «تبصرة 3- آن دسته از موجرین که ساکن مناطق جنگ زده بوده و نیاز آنها به عین مستأجر در دادگاه محرز شود دادگاه باید دستور اجراء را صادر کند» این دو مطلب. مطلب سوم اجرای آن دسته احکامی که نیاز شخصی موجرین مبنای صدور حکم تخلیه قرار گرفته باشد بلااشکال است، این سه مطلب. مطلب چهارم اجرای احکام دادگاههای صالحه و مراجع ثبتی ظرف مدت مذکور (شش ماه) مشمول این حکم بوده اما صدور ارجا و اجرای دستور در صورت عدم پرداخت اجراه بهای آتی بلامانع خواهد بود، چهار مطلب است اگر این چهار مطلب را در نظر بگیریم ، و از این فیلترها رد بشویم، یک عده میمانند که ساختمان دارند زیادی است واجاره داده اند نیاز شخصی هم ندارند تازه با این همه این قانون و این پیشنهاد برای شش ماه است دو ماهش گذشته است تا انشاءالله به شور دوم برسد دو ماه دیگر میگذرد و دو ماه از آن میماند. یکی از نمایندگان- خیر، از تاریخ 29/8/59 پیشنهاد ما از تاریخ 29/8/59 بوده است، بعد موضوعی که خیلی مهم است بند 3 تصویب کمیسیون قضائی است که روی عناوین ثانویه تکیه کرده اند چه عناوین ثانویه تکیه کرده اند چه عناوین ثانویه ای از این مهمتر که مستأجر میخواسته خانه بخرد ولی ما به عنوان دولت نمیگذاشتیم خانه بخرد و معاملات در تهران ممنوع بوده است الان شش ماه است که هر کس خواسته در تهران خانه بخرد ما جلویش را گرفته ایم گفتیم نمیشود خانه بخرید و معاملات یعنی خرید و فروش خانه در تهران ممنوع بوده است این مستأجر را با وجود اینکه پول داشته حالا ما تصمیم داریم بیرونش کنیم و جای دیگر هم نمیتواند خانه بخرد. هاشمی سنجانی- عناوین ثانویه که مورد حکم است به فقیه مربوط است . گنابادی- بله عرض کنم0000 رئیس- آقای هاشمی پیشنهاد000 گنابادی- حالا اگر عناوین ثانویه را شما تصویب بفرمائید. رئیس- آقای هاشمی شما که باید نظم را مراعات کنید . یک بار دیگر هم تذکر دادم. گنابادی- بنابراین اگر عناوین ثانویه را تصویب بفرمائید شورای نگهبان رویش نظر میدهد. هاشمی سنجانی- اگر این جمله را برداشته بشود. رئیس- آقای هاشمی ، این چندمین دفعه است که تذکر میدهم، نظم را رعایت کنید، همه اش باید تذکر داد؟ بفرمائید. گنابادی – اگر انشاءالله عناوین ثانویه را تصویب بفرمائید شورای نگهبان نظر میدهد. هاشمی سنجانی- آنوقت شورای نگهبان00 رئیس- آقای هاشمی به شما اخطار میکنم که شما از حقوقتان تجاوز کردید. گنابادی- پیشنهاد مشخص من این است پیشنهاد کمیسیون مسکن تصویب بشود و مدت این ششماه در 29 اردیبهشت تمام میشود، وقت مساعدی هم هست که انشاءالله مستأجرین جائی را پیدا کنند و تغییر مکان بدهند. رئیس- کمیسیون قضائی میتواند توضیح بدهد. از همانجا توضیح بدهید. منشی- آقای موسوی تبریزی بفرمائید(همهمه نمایندگان). نمایندگان- مخبر کمیسیون باید توضیح بدهد. رئیس- کمیسیون نیم ساعت وقت دارد و ایشان از نیم ساعت وقتشان 20 دقیقه اش را گرفتند و ده دقیقه دیگر وقت دارند ، بفرمائید. موسوی تبریزی- بسم الله الرحمن الرحیم. حرفهائی که آقایان میزنند البته اگر بخواهیم حمل بر صحت بکنیم نه حمل بر صحت بلکه واقعیت هم اینست که اکثریت قریب به اتفاق طرفدار اسلامند که در این هیچ شبهه ای نداریم، بلکه همه شان و به قول آقای دکتر هادی انشاءالله همه – شان این یک واقعیتی است که از آن نباید بگذریم آقا ما واقعیت اسلام را ، احکام اسلامی را از هر کجای مملکت امروز شروع بکنیم همان اشکالی را که آقای محمدی گفتند هست، اگر ما بخواهیم احکام اجاره و احکام مثلا مالکیت و احکام روابط مردم را با همدیگر بررسی بکنیم بگویند زمینه اینطور است زمینه با در نظر گرفتن این شرایط وبا در نظر گرفتن فلان وفلان احکام اسلامی این حرفها را ندارد و از شمال شهر به جنوب شهر هم نیامده شما از این خیابان مولوی پائین تر بروید یعنی از امتداد مولوی پائین تر بروید اکثر پرونده هائی که الان در رابطه با موجر ومستأجر به دادگستری آمده است مربوط به آنها است آنهائی که با هزاران زحمت یک خانه ای را پیدا کرده اند و خواسته اند دو تا اطاقش را اجاره بدهند امروز با مستأجر نمیسازد زنش با زن مستأجر دعوا میکند بچه اش با بچه مستأجر دعوا میکند . آنها هستند ، شمال شهریها هم اگر داشته باشند در آنجاها است اصلا در شمال شهر ویلا و ساختمانهای بزرگ مطرح نیست وانگهی ما اگر بخواهیم در این زمینه مملکت از هر کجا شروع بکنیم ممکن است همین اشکال را بما بکنند آقا شرایط دادگستری اینطور شده است تکثیر اشکالی یک مسأله ای است در فقه اسلامی ما تکثیر اشکال دفع اشکال نمیکند و ما نمیتوانیم خلاف شرع را با خلاف شرع دفع بکنیم چون این خلاف شرع است پس تا شش ماه هم این خلاف شرع را بکنیم که بیایند به ناحق در خانه مردم بنشینند و بعد از ششماه مثلا در چندم اردیبهشت مسأله فیصله پیدا بکند. و اما اینکه آقای اصفهانی گفتند و به آیه استدلال کردند و متأسفانه ایشان همه وقت به آیات استدلال میکنند ، از نظر عقیده شخصی من : «و ان کان ذوعسره فنظره الی میسره» این استدلالی بود که آقای اصفهانی کردند، و ایشان در اغلب اوقات به آیات تمسک میکنند. رئیس- اغلب را کار نداشته باشید، همینجا را بفرمائید. موسوی تبریزی- بله، همینجا «و ان کان ذوعسره» چطور شما میخواهید از ناحیه مستأجرین ملاک آیه را تطبیق بدهید، ما از ناحیه موجرین هم همین اشکال را داریم «الصیر بیننا و بینک» آقایان محترم عبارت از این پرونده هائی است که در دادگستری موجود است بیائید برویم تتبع بکنیم و اینکه آقای وزیر مسکن میفرمایند من را دعوت نکردند ما احتیاجی ندیدیم که ایشانرا دعوت بکنیم یک مسأله ای یعنی همین لایحه ای را که داده اند ما ردش کردیم (که احکام دادگاهها باید اجرا بشود و عدم اجرایش خلاف شرع است) ما احتیاجی به دعوت ایشان ندیدیم و چنین التزامی هم نداده ایم و قانوناً اجباری هم در این مطلب نداریم اگر کمیسیونها صلاح دانست از دستگاههای اجرائی افرادی را که مثلا خودشان مشخص بکنند یا آن وزارتخانه معین بکند میتواند دعوت بکند یک چنین اجباری هم برای ما نبوده که ایشان مثلا گله بکنند که ما را دعوت نکرده اید و اما مسأله عناوین فقهی این مربوط به شورای نگهبان است حالا آقایان مرتباً استدلال و استناد میکنند،‌ شما نمایندگان محترم قسم خورده اید که حافظ قانون اساسی و شرع باشید قبل از آنی که به شورای نگهبان برود شما طبق قانون اساسی قسم خورده اید، شما اگر از نظر قانون اساسی کوچکترین تخلفی بکنید وکوچکترین تخلف هم از نظر شرع بکنید هم در پیشگاه ملت هم در پیشگاه خدا و هم در در پیش وجدانتان مسؤول هستید و خلاف قانون عمل کرده اید اصل 49 قانون اساسی را در مملکت اجرا نکردن این مجوز نمیشود که خلاف شرع دوم را دوباره تصویب بکنیم بیائید ببینید در قبال اصل 49 اصل چهارم هست کلیه قوانین، مقررات آئین نامه ها تمام اینها باید مطابق شرع و مطابق قانون اساسی باشد. و این اصل بر اطلاق و عموم تمام اصلو قانون اساسی حاکم است اگر شما اصل 49 را میگوئید در ذیل اصل چهارم قانون اساسی هم داریم،‌ پس بناء علیهذا ما بیائیم ، ما قطع نظر از این اشکالات که دریافت و انسجام مملکت ما بوده است. اصلش غلط بوده، فرعش غلط بوده است خطش غلط بوده است املاء غلط بوده یک مملکت از همه جهت غلط انداز بدست آورده ایم که اگر تمام احکامش را نگویم 99 درصد از احکامش خلاف شرع بوده است بیائید ما از امروز اصلاح بکنیم وبه اصطلاح به ماهیت انقلابمان اهمیت بدهیم اصالت انقلاب اسلامی ما بیخود با الفاظ هم بازی نکنیم، زیرا انقلاب، انقلاب اسلامی است انقلاب اسلامی در تمان شؤون جامعه طرفدار اسلام است با تمام اطوارش وبا تمام ابعادش بناءعلیهذا این را که ما رد کرده ایم در کمیسیون امور قضائی من به عنوان نایب رئیس کمیسیون امور قضائی بودم که به اتفاق آراء رد شد آقای فرض پور هم تشریف نداشتند یا رفتند و دوباره برگشتند گفتند من مخالفم بعد از آنی که در کمیسیون مسکن رفتند آنجا فکرشان عوض شد و آمدند گفتند من مخالف هستم، من رأی نمیدهم، آنهم بعد از آنی که صورت جلسه تمام شده است روی این اساس ما هستیم و خدا ما هم هستیم و اسلام ما هستیم و انقلابمان حالا من اصراری هم ندارم که آقایان موافق رد رأی بدهند خیر، مخالف رد رأی بدهید شما بدانید و خدای خودتان شما بدانید و ملت انقلابی اسلامی ما در این باره اصراری نداریم آنی که محرک ما است و انگیزه رد این است این، است که این خلاف شرع است و باید مخالف شرع ولو اینکه در زمینه مملکت ما مثلا 50 درصدش خلاف شرع است جلوی خلاف شرع را باید گرفت و السلام علیکم و رحمه الله. اصفهانی- آقای هاشمی من میتوانم مثل آقای معادیخواه حق داشته باشم صحبت کنم. رئیس- ایشان که حرف شما را عوض نکردند. اصفهانی- ایشان میفرمایند در بسیاری از جاها منظورشان اصلاحات ارضی و اینگونه مطالب است از این ضربات به ما خیلی زده اند. یکی از نمایندگان- همین حرف را آقای علیزاده هم بمن گفتند. رئیس- بفرمائید بنشینید، من از برادرانی که در بحثها وارد میشوند تقاضا میکنم دقت بفرمائید . وقتی که بحرف دیگران ناظرهستید اگر میخواهید حرفی روی حرف آنها بزنید چیزی پیش نیاورید که باعث بشود آقایان مایل باشند از خودشان دفاع بکنند. مراعات تریبون مجلس را بکنید که باعث تضییع وقت نشود. خوب، گزارش کمیسیون خوانده شد کمیسیون دفاعش را کرد مخالفین و موافقین هم نیم ساعت صحبت کردند وزیر مسکن هم که در مجلس تشریف داشتند نظرشانرا گفتند ما الان باید رأی بگیریم تعداد 181 نفر است مثل اینکه آقای شبستری کتابی دستشا است، بفرمائید. مجتهد شبستری- فرمودید که کمیسیون اصلی و ما در کمیسیون قضائی را تشخیص داده اند، بسیار خوب؟ این مودر قبول است ولی تبصرة مادة 41 آئین نامه میگوید در صورتی که طرح یا لایحه به کمیسیون دیگری هم ارجاع شده باشد و از آن کمیسیون گزارش آمده باشد گزارش کمیسیون مادر به ضمیمه گزارشی که از آن کمیسیون آمده است باید مطرح بشود ، آنچه که تا حالا گفته شده فقط در موردگزارش کمیسیون قضائی بوده است. رئیس- بخوانید آن را. محتهد شبستری- تبصرة مادة 41 لوایح و طرحهائی که جنبه های مختلف داشته وعلاوه بر کمیسیون اصلی به کمیسیونهای دیگری هم ارتباط پیدا نماید از طرف رئیس مجلس به کمیسیونهای مربوطه دیگر هم ارجاع میشود تا نسبت به قسمتی که مربوط به آن کمیسیونها است و شور و مداقه، بعمل آمده و ظرف ده روز گزارش در مورد قسمتهای مریبوطه تهیه و به کمیسیون اصلی ارسال نمایندتا به انضمام گزارش کمیسیون اصلی برای طرح در مجلس تقدیم گردد. رئیس- خوب طرح شد. مجتهد شبستری- خیر، این اصل ایجاب میکند که کمیسیون مسکن وشهرسازی هم بیایندو مطالب مفیدی را که در آن کمیسیون آروده اند مطرح بکنند مجلس بیک نظر جمعی در باره همه اینها برسد بعد رأی بگیرید. رئیس- خوب، این دیگر نظر سرکار است. مجتهد شبستری- نه، این نظر بنده نیست. رئیس- اجازه بدهید ، آقای شبستری نظر کمیسیون مسکن بایستی به کمیسیون قضائی میآمد که آمده و اینجا هم خوانده شد آقایانی که اینجا صحبت کردند حرفهایشان ناظر به کمیسیون مسکن هم بود. مجتهد شبستری- در این باره که صحبتی نشده است. رئیس- وزیر مسکن هم از آن دفاع کرد. مجتهد شبستری – در هر حال، اینطور ایجاب میکند. رئیس- صراحتی ندارد که آنرا باید جداگانه بحث کنیم،‌ما سه تا نیم ساعت وقت داشتیم مخالف و موافق هم صحبت کردند و ناظر بهمین مسأله هم بود. مجتهدشبستری- منظور من جداگانه نیست توجه نشده روی آن مسائل . رئیس- دیگر الان علیحده که بحث نمیشود. مجتهد شبستری – نه ، توجه نشده است شما حداقل یک نفر مخالف و موافق اجازه بدهید00 رئیس- موافقین در ین باره بحث کردند دیگر من چه بگویم. مجتهد شبستری- و موافقین هم امروز بودند که شما 00 رئیس- بالاخره اینها هم همان حرفهای کمیسیون مسکن را زدند شما دیگر چه میفرمائید. مجتهد شبستری- چیزهای مفیدی دارد. رئیس- باز انشاءالله در آئین نامه مجدد که میاید این جهت هم مشخص بشود که در این مورد این تردیدها را هم نداشته باشیم، 184 نفر حاضرند آقایان دقت کنید که به چه داریم رأی میدهیم، مورد رأی مشخص باشد (سید احمد حسینی : نتیجه رأی چه میشود) حالا عرض میکنم آن هم چیز بدی است ما گزارش کمیسیون امور قضائی را میخواهیم به رأی بگذاریم که مبنی بر رد لایحه بوده است اگر این گزارش تصویب شد که این لایحه از دستور خارج میشود چون به رد لایحه رأی داده اند و مجلس هم تأیید کرده است و خارج میشود واگر نظر کمیسیون قضائی در مجلس تصویب نشد یعنی اکثریت رأی نیاورد لایحه به اعتبار خودش باقی است در حقیقت کلیات تصویب شده تلقی میشود، آقایان باید پیشنهادشان را بدهند که برای شور دوم برود، کمیسیون مسکن هم نظراتش را میدهد. فؤاد کریمی – باید نسبت به کلیات رأی بگیرید نه بر رأی کمیسیون . رئیس- آخر مبنی بر رد بوده است این چیز جدیدی است. فؤاد کریمی- خلاف آئین نامه است. رئیس- در این مورد آئین نامه اینجوری نیست. فؤاد کریمی- آئین نامه میگوید باید به کلیات رأی بگیرید. رئیس- البته این کاملا مورد جدیدی است باید این هم در آئین نامه بعدیمان مشخص بشود که در این طور موارد نسبت به کلیات باید چه بکنیم شاید برای کلیات باید رأی مجدد بگیریم، اگر خواستیم نظر بدهیم فعلا نظر (همهمة نمایندگان). فؤاد کریمی- این رأی گیری خلاف آئین نامه است. عده ای از نمایندگان- باید نسبت به لایحه بگیرید. رئیس- این یک کار جدیدی است ما روی این کار سابقه ای نداشته ایم، آقای شبستری شما در باره آئین نامه چیزی میخواهید بگوئید. بفمرائید. محمد مجتهد شبستری- بله، مادة 92 ، موقعی که گزارش کمیسیونهای مربوطه در خصوص لایحه یا طرح عادی جز در مورد عهود و مقاوله نامه ها برای شور اول در جلسه علنی مطرح میگردد باید قبلا در کلیات آن از لحاظ رد و قبول ومنافع و مضار آن بدون ورود در مواد مذاکره شود و پس از ختم شور در کلیات و تصویب کفایت مذاکرات در آن باب رئیس نسبت به ورود در شور ماده واحده یا مواد از مجلس اخذ رأی میکند و در صورتی که رأ داده نشد رئیس رد لایحه را اعلام مینماید ، ما ماده اسنادی مان همین است و غیر از این هم ماده ای نیست و شامل این هست که جنابعالی باید به ورود در شور موادی رأی بگیرید. رئیس- این هم رد و هم تصویب را دارد. موسوی تبریزی- اجازه بدهید توضیحی در این باره بدهم در گزارش کمیسیونها در بارة طرح لوایح، لوایحی که میآید اول باید به کمیسیون برود بعد در کمیسیونها هر چه تصمیم گرفتند به مجلس میآید اینکه کمیسیون در بارة این لایحه تصمیم گرفته است آنرا باید رأی بگیرید. رئیس- آن حرف قبلی بود. موسوی تبریزی- این لایحه در کمیسیون قضائی رد شده ودیگر کلیات ندارد اگر هم برای کلیات رأی میگیرید برای کلیات رد رأی بگیرید. عده ای از نمایندگان- آقای هاشمی یک ربع تنفس بدهید. دیالمه- برای وورد درشور باید رأی بگیرید آقایانی که با نظر کمیسیون موافقند خوب رأی نمیدهد. رئیس- آقایان اجازه بدهید من یک توضیحی میدهم ، عبارت مادة 92 این است موقعی که گزارش کمیسیونهای مربوطه، البته گزارش کمیسیونها توضیح داده نشده است، که رد یا قبول باشد بنابراین رد را هم شامل میشود (عده ای از نمایندگان : اعم است). شهرکی- آقای هاشمی اینجا یک اشکالی است. رئیس- چه اشکالی است؟ شهرکی- گزارش کمیسیون قضائی خوانده شد ولی گزارش کمیسیون مسکن خوانده نشد. رئیس- نباید خوانده شود ، چون قبلا خوانده شده بود و همان هم کافی است آن کمیسیون گزارشش خوانده شد و آقایانی که مخالف بودند ناظر به آن صحبت کردند حالا ما میخواهیم از نظر آئین نامه وضعمان روشن بشود ، گزارش اعم از رد یا قبول است و آخرش هم که میگوید باید رأی گرفته بشود همین است که اینجا میگوید رأی گرفته بشود. آن هم برای ورود در شور جزئیات لایحه پس این منطقی تر است. سید احمد حسینی- آقای هاشمی کمیسیون در کلیات نظر میدهد یا در جزئیات. رئیس- خیر، کلیات البته کمیسیون هر چه میخواهد باشد شور دوم باید بیاید (سید احمد حسینی : الان بلاتکلیف است که در کلیات است یا جزئیانت) فعلا کلیات مطرح است فعلا بحث در اصل است یعنی کلمه کلیات هم جوابگوی این مضمون نیست، در اصل لایحه000 مجتهد شبستری- در مواد وارد بشوید بعد000 رئیس- بله، ما اگر رأی دادیم که از کلیات بگذریم و وارد شور در مواد بشویم در حقیقت گزارش کمیسیون قضائی رد شده است یعنی آن گزارش را تصویب نکرده ایم،‌اگر اینجور رأی دادیم یعنی مجلس رأی داد که از کلیات عبور کنیم و وارد شور بشویم در این صورت میرود به شور دوم و آقایان پیشنهادهایشان را باید بدهند به کمیسیون که پیشنهاد کمیسیون مسکن هم میرود آنجا بحث میشود عدة حاضر 185 نفر هستند (هاشمی سنجانی: رد که کلی و جزئی ندارد) همهمه نمایندگان ، زنگ رئیس) آقایانی که با اصل لایحه (نه نظر کمیسیون قضائی) موافقند که وارد شور مواد بشویم قیام بکنند . (اکثر برخاستند) تصویب شد. یکی از نمایندگان- مشخص نشد. رئیس- چطور مشخص نشد چند بار من توضیح دادم آقایان پیشنهاداتی که دارند در بارة جیئیات یا مواد بدهند که با پیشنهاد کمیسیون مسکن برای شور دوم برود به کمیسیون نظر ما این بود که یک تنفسی داده بشودولی اگر یک ربع تنفس بدهیم در حقیقت بعدش دیگر هیچی نداریم. (نمایندگان: ادامه بدهید) سه ربع ساعت بیشتر وقت نداریم. یکی از نمایندگان- آقای هاشمی در این باره توضیح بدهید ما متوجه نشدیم. رئیس- من سه بار توضیح دادم آقایان دقت نکردند من چه بکنم؟ 5- تصویب شور اول لایحه حقوق بازنشستگی و وظیفه از کار افتادگی و وظیفه وارث رئیس- لایحه حداکثر حقوق بازنشستگی مطرح است که آقای هاشمیان نایب رئیس کمیسیون تشریف بیآورند برای قرائت گزارش کمیسیون . هاشمیان- بسم الله الرحمن الرحیم. گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی واداری و استخدامی به مجلس شورای اسلامی: در جلسه مشترک کمیسیونهای کار و امور اجتماعی و اداری و استخدامی که در روز چهارشنبه 19/9/59 تشکیل گردید لایحه مربوط به حداکثر حقوق بازنشستگی برای شور اول مورد رسیدگی قرار گرفت و بعد از بحث و تبادل نظر اعضای کمیسیون مشترک عیناً نظر کمسیون اقتصادی ودارائی را تأیید و لایحه باتفاق آراء تصویب گردید. نایب رئیس- محمد غفاری. گزارش از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی به مجلس شورای اسلامی . لایحه مربوط به تعیین حداکثر حقوق بازنشستگی کارکنان غیر مشمول مقررات امور اداری و استخدامی کشور که از طرف هیأت دولت به مجلس تقدیم شده بعد از دو فوریت آن به کمیسیون امور اداری و اقتصادی ارجاع گردیده بود طی دو جلسه با حضور مسؤول سازمان ادرای و استخدامی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و با اصلاحاتی به تصویب رسید. که تقدیم مجلس میگردد. یادآوری میشود که گزارش آن برای شور اول میباشد. نایب رئیس کمیسیون امور اقتصادی و دارائی- هاشمیان مادة واحده- حقوق بازنشستگی و وظیفه از کارافتادگی و وظیفه وراث (مجموع پرداختی به وراث) همچنین وجوهی که تحت عناوین دیگر از این بابت نظیر مستمری بازنشستگی و از کارافتادگی و مستمری بازماندگان و نظائر آن پرداخت میشود. در مورد هیچ یک از کارکنان وزارتخانه ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و بانکهاو شهرداریها و مؤسسات تابعه وابسته به آن و سازمانهائی که شمول قانن بر آنها مستلزم ذکر نام است از حداکثر حقوق مقرر در جدول حقوقی قانون استخدام کشوری و تغییرات بعدی آن به اضافه سی درصد مابه التفاوت حقوق مذکور در این ماده واحده با حقوقی که تحت عناوین فوق به هنگام بازنشستگی یا از کار افتادگی یا فوت با رعایت مادة 3 لایحه قانونی مربوط به حداکثر و حداقل حقوق مستخدمین شاغل و بازنشسته و آماده بخدمت مصوب 4/2/1358 طبق مقررات استخدامی و بازنشستگی مربوط به این قبیل کارکنان با وراث قانونی آنها تعلیق میگیرد ، نباید تجاوز کند. تبصرة 1- بازنشستگان ووظیفه بگیران فعلی نیز مشمول حکم این ماده واحده خواهند بود. تبصرة 2- مستخدمین مشمول قانون استخدام نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از شمول این قانون مستثنی میباشند. توضیحی که بنده در این زمینه مختصراً عرض میکنم این است: دولت دو نوع کارمند دارد: یک قسم کارمندانی که مربوط به وزارتخانه ها وادارات دولتی هستند که مشمول قانون استخدام کشری هستند قسم دوم کارمندانی که از سازمانها و شرکتهای دولتی هستند ومشمول قوانین استخدام کشوری نیستند. دولت لایحه ای را تنظیم کرده است که حداکثر بازنشستگی کارمندان شرکتها و سازمانها مطابق حداکثر بازنشستگی کارمندان مشمول قانون استخدام کشوری حداکثر و حداقل حقوقی دارند که روشن است ولی کارکنان وکارمندان سازمانها وشرکتهای دولتی که مشمول قانون استخدام کشوری نیستند. حداکثر حقوق بازنشستگی شان از حداکثر حقوق بازنشستگی کارمندان مشمول قانون استخدام کشوری بیشتر است. دولت برای اینکه رعایت عدالت بشود این لایحه را تقدیم کرده است که حداکثر حقوق بازنشستگی آنها هم مثل کارمندانی که مشمول قانون استخدام کشوری هستند باشد. بعد کمیسیون این موضوع را مطرح کرد. و پس از بحثهائی که در این زمینه شد و از مسؤولین دعوت بعمل آمد، لایحه با این کیفیت و با این اصلاحات به تصویب کمیسیون رسید. و عیناًکمسیون مشترک کار و امور اجتماعی و استخدامی کشور نیز لایحه ای که با اصلاحات در کمیسیون اقتصاد ودارائی تصویب شد، آنها هم تصویب کردند. اصلاحات کمیسیون این بودکه ما بعضی از این شرکتهای دولتی یا سازمانهای دولتی را می بینیم که اولا کارشان وفعالیتشان از کارمندان مشمول استخدام کشوری بیشتر است. ثانیاً : به آنها نیاز شدید است مخصوصاً در شرایط فعلی مملکت مثل هواپیمائی و نظیر آن بنابراین کمیسیون تصویب کرد که مابه التفاوتی که بین حداکثر حقوق بازنشستگی کارمندان مشمول قانون استخدام کشوری وکارمندان غیر مشمول هست آن مابه التفاوت حساب بشود وسی درصد از مابه- التفاوت ، به کارمندان غیر مشمول قانون استخدام کشوری داده بشود. چون به آنها نیاز هست، و ضمناً کارشان هم بیتشر است. کمیسیون اصلاح دیگری که بعمل آورد این است که: بازنشستگانی هم که فعلا موجود هستند کارمندانی که غیر مشمول قوانین استخدام کشوری هستند این قانون شامل آنها هم بشود. و بصورت یک تبصره اضافه کرد. کمیسیون تبصره دومی که اضافه کرد این است که: مستخدمین ارتش را از آنجائی که شرایط مملکت ایجاب میکند، مستثنی باشند، مستخدمین ارتش را هم ار این قانون مستثنی کرد. دیگر بنده عرضی ندارم والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته. منشی- آقای رجائیان شما مخالفید یا موافق؟ رجائیان – موافق. . منشی- مخالف کسی ثبت نام نکرده است اگر کسی مخالف است بفرماید تا ثبت نام بعمل آید. رئیس- کسی مخالف نیست دعوت کنید یک نفر موافق صحبت کند. منشی- آقای رضا اصفهانی نفر اول موافق هستند. رضا اصفهانی- بسم الله الرحمن الرحیم. همانطور که آقای هاشمیان توضیح دادند افرادی در مؤسسات غیر دولتی بودند و در عین حال وابسته به دولت کار میکردند. اینها حقوق بیشتری داشتند. و بازنشستگی اینها آنطوری که من تحقیق کردم تا حدود پانزده هزار تومان بوده است. و کسانی که در ادارات دولتی کار میکنند طبق آن طرحی که شورای انقلاب در سال 1358 تصویب کرد حداکثر حقوقشان هشت هزار تومان است. و تفاوت این دو هفت هزار تومان میشود و این هفت هزار توان هم اگر حقیقتش را بخواهیم حساب کنیم شاید روا نباشد که این مقدار تفاوت میان این دو نفر باشد یعنی یکنفری که آنجا استخدام شده است و یک نفر که اینجا استخدام شده از طرف دیگر اگر میآمدند وهمه اینها را برابر میکردند و میگفتند همان هشت هزار تومان ، خوب ممکن بود که اینها بگویند ما بیشتر کار کردیم و یک مزایائی شما داشیتد که ما آن مزایا را نداستیم البته عکسش هم صادق هست. آنها هم مزایائی داشتند که اینها نداشتند. بنابراین من فکر میکنم همان یک سوم که این هم البته موقت خواهد بود. به این امید که انشاءالله از این به بعد دولت ترتیبی اتخاذ بکند که همه سازمانها وهمه ادارات وهمه آنهائی که مشغول کار هستند، کارشان یکنواخت بشود. معنا نداشته باشد که مثلا شرکت نفت ، و شرکت هواپیمائی و یا جای دیگر که اینها جزو مستخدمین دولت و تابع مقررات استخدامی دولت نباشند. این است که یک سوم از این مابه التفاوت را فعلا اگر به اینها بدهند و آنطوری هم که تحقیق شده تعدادشان هم حدود 4000 نفر هست، شاید روا باشد. این بحث در کلیاتش و البته در جزئیاتش مطالبی هست که بعداً بعرض خواهد رسید. مجید انصاری- آقای هاشمی از توضیحات آقای اصفهانی اینطور معلوم میشود که برداشت صحیحی از این لایحه نداشته اند. رئیس- آقای موحدی ساوجی بفرمائید. موحدی ساوجی- بسم الله الرحمن الرحیم. با کلیات لایحه ای که دولت تقدیم کرده است ودر زمینه تعدیل حقوق بگیران بازنشسته است که حداکثر حقوقی که بازنشستگان دریافت میکنند معلوم بشود و تفاوت و تبعیض بین آنها نباشد. البته نظریات اصلاحی هم دارم مخصوصاً آن یک سومی که این هم باز یک تبعیض ظالمانه است بعداً در مورد این پیشنهاد خواهم داد. اما در مورد کلیات این لایحه و گزارشی که بعدا ز اصلاحات و تغییرات تقدیم مجلس شده است. بنده موافقم زیرا ما باید به سمت یک جامعه هر چه عادلانه تر بوریم وتمام افرادی که در این کشور خدمت میکنند تحت پوشش کارمند و کارکنان دولت و یا هر عنوان دیگری، تفاوتها در حدی نباشد که واقعاً یا منطبق و با روح عدالت اسلامی سازگار نیست. از این جهت من موافقتم را با این طرح اعلام میکنم. منشی- آقای رجائیان بفرمائید. رجائیان- بسم الله الرحمن الرحیم. میشود گفت که این لایحه واقعاً یک قدمی درهماهنگ کردن حقوقها در سازمانهای دولتی و نیمه دولتی است . حداکثر حقوق بازنشستگی در سازمانهای دولتی طبق جدولی که وجود دارد در حدود هشت هزار و پانصد تومان است در شرکتهای دولتی که شامل قانون استخدام کشوری نیستند مثل شرکت نفت و هواپیمائی ملی وسایر شرکتهای دولتی در اوایل انقلاب، یعنی قبل از انقلاب و بعد از انقلاب حقوق بازنشستگی حتی نزدیک سی هزار تومان هم بود در دولت موقت این رقم تقلیل داده شد به پانزده هزار تومان یعنی حقوق بازنشستگان مثل شرکت نفت (ایران – ایر) به پانزده هزار تومان تقلیل داده شده. الان میخواهند برای کسانی که در شرکتهائی مثل شرکت نفت وایران ایر و آن شرکتهائی که شامل قانون کشوری نیستند میخواهند اینها را به این صورت عمل کنند که اگر مازاد هشت هزار و پانصد تومان که حداکثر حقوق بازنشستگی دولتی است. به او بدهند، بعلاوه سی درصد مازاد هشت هزار و پانصد تومان. یعنی الان حداکثر حقوق بازنشستگی یک فردی در یک شرکتی مثل شرکت نفت که پانزده هزار تومان است با تصویب این لایحه ، حقوق بازنشستگی او هشت هزار و پانصد تومان بعلاوه سی درصدش شش هزار و پانصد تومان خواهد شد. البته این تعدیل بیشتر برای آینده است ولی تبصره هم برای کسانیکه الان بازنشسته شده اند همانطوری که آقای اصفهانی فرمودند حدود چهار هزار نفر هستند و در شرایط فعلی حقوقشان شاید از هشت هزار و پانصد تومان بیشتر است شامل آنها هم خواهد شد بنابراین یک قدمی برای تعدیل حقوقها و هماهنگ کردن حقوقها در تمام سازمانهای دولتی است. رئیس- دعوت کنید یک نفر مخالف صحبت کند. منشی- آقای تاجگردون بعنوان مخالف بفرمائید صحبت کنید. بهرام تاجگردون- بسم الله الرحمن الرحیم. با توجه به اینکه من نماینده شهرستان گچساران و کهکیلویه هستم و گچساران منطقه نفت خیز است یکی از مشکلات بسیار مهم کارکنان صنعت نفت در رابطه با بازنشستگی است این کارکنان شریف که حقیقتاً هم زحمت میکشند به این معترض هستند که قوانین بازنشستگی غیر از آنچه که استخدام کشوری در سطح مملکت دارد انجام میشود با آنان رفتار میکند منجمله سن و سابقه را مطرح میکنند. اگر کسی 30 سال سابقه خدمت داشته باشد در سن چهل سالگی با هم که جمع بشود، میشود هفتاد سال و تازگی این را ده سال بحساب افزایش داده اند. سن و سابقه شده است هفتاد سال، در حالیکه قبلا سن وسابقه 60 سال بوده است . نظریات آنان این است که با ما هم همانند بقیه کارکنان دولت رفتار بشود یا در هر سنی 30 سال سابقه خدمت داشته باشیم یا اجازه ندهید در حالیکه ما بعد از 25 و 26 سال سابقه خدمت و تخصص و کارآئی پیداکردیم حالا کار صنعت نفت را که واقعاً تخصصی است بدست افراد ناآشنا بسپارند. اینجا متأسفانه می بینیم که نه تنها در این جهت به این کارکنان ظلم شده است بلکه کنار گذاشتن این افراد هم بصورت یک استثنائی (در آنجهت) رعایت شده است در حالی که حقوقشان را هم دارند پائین میآورند. از تعدیل حقوق و مساوی کردن حقوق بازنشستگی در سطح کشور همه کارکنان دولت وهمه ایرانیان موافقند هیچکس مخالفتی در این جهت ندارد اما آنها معترض به این هستد و من زبان آنها هستم و در اینجا اعلام میکنم اگر بنا است که راجع به حقوق بازنشستگی تصمیم بگیریم لااقل حقوق مسلم آنها یعنی برابری قانون بازنشستگی را برای همه یکسان ویکجور در نظر بگیریم. اعتراض من در این جهت است که خود قانون بازنشستگی را در این مورد هم باید رعایت بفرمائید که خدای ناکرده قانون استثنائی ایجاد نکند که بحق اینها هم ظلمی بشود. والسلام. رئیس- خوب، شما مخصوصاً در این مورد برای شور دوم پیشنهاد بدهید . منشی- آقای مصطفی تبریزی. مصطفی تبریزی- بسم الله الرحمن الرحیم. چون صحبتهائی که لازم بود برادران موافق صحبت کردند من وقت مجلس را نمیگیرم و با این لایحه موافق هستم. محمد یزدی- آقای هاشمی راجع به تبصرة 2 توضیحی داده شود چیزی به آن اشاره نکردند (رئیس: جزئیات ست) خیر یک چیز کلی است وفصلی از لایحه است. رئیس- آقای یزدی هنوز به جزئیات وارد نشده ایم و اصلا در این رأی گیری هیچ چیز تصویب نمیشود غیر از ورود در همین مسائل و آن را هم توضیح میدهند. در مطالب هر کسی توضیحی بخواهد یا چیز دیگری000 به کمیسیون میرود وتوضیح میخواهد الان اصل کلیات مطرح است و برای ورود در شور در مواد الان میخواهیم رأی بگیریم خوب، توجه فرمودید که چند نفر موافق و یک نفر مخالف در مورد این لایحه صحبت کردند و خبر کمیسیون هم توضیحاتش را داد و فعلا اصل لایحه مطرح است (برای ورود در شور مواد بعدی و یا تبصره) 183 نفر از نمایندگان محترم در جلسه حضور دارند. نمایندگانیکه با اصل این لایحه موافقند و اجازه میدهند که در شور وارد بشویم00 یکی از نمایندگان- آقای هاشمی لطف بفرمائید یکبار دیگر هم متن لایحه خوانده بشود. رئیس- آقای هاشمیان لطفاً یکبار هم متن ماده واحده لایحه را برای توجه نمایندگان محترم قرائت بفرمائید. حاج سید جوادی- آنچه که آقای رجائیان فرمودنداز مفاد این ماده معلوم نمیشود زیرا عبارت ماده بسیار پیچیده است. رئیس- آقای حاج سید جوادی شما تشریف ببرید به کمیسیون و برای شور دوم پیشنهاد بدهید. آقای هاشمیان بفرمائید. هشمیان- لایحه به حداکثر حقوق بازنشستگی و وظیفه بگیر (مجموع پرداختی به وراث) همچنین وجوهی که تحت عناوین دیگر ز این بابت نظیر مستمری بازنشستگی و از کار افتادگی و مستمری و بازماندگان و نظائر آن پرداخت میشود در مورد هیچ یک از کارکنان وزارتخانه ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و بانکها، و شهرداریها و مؤسسات تابعه وابسته به آن و سازمانهائی که شمول حقوق قانون استخدام کشروی و تغییرات بعدی آن به اضافه سی درصد مابه التفاوت حقوق مذکور در این ماده واده با حقوقی که تحت عناوین فوق به هنگام بازنشستگی یا از کارافتادگی یا فوت، با رعایت مادة 3 لایحه قانونی مربوط به حداکثر و حداقل حقوق مستخدمین شاغل و بازنشسته و آماده بخدمت ، مصوب 4/2/1358 طبق مقررات استخدامی و بازنشستگی مربوط به این قبیل کارکنان یا وراث قانونی آنها تعلق میگیرد، نباید تجاوز کند. تبصرة 1- بازنشستگان و وظیفه بگیران فعلی نیز مشمول حکم این ماده واحده خواهند بود. تبصرة 2- مستخدمین مشمول قانون استخدام نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از شمول این قانون مستثنی میباشند. رئیس- خوب، نمایندگانیگه با اصل لایحه (منهای مواد و جزئیاتش) موافقند قیام نمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. 6- اعلام وصول طرح راجع به ایجاد تعادل در برنامه های مالی وزارت بهداری. یک طرحی با امضای 10،15 نفر از طرف آقایان راجع به ایجاد تعادل در برنامه های مالی وزارت بهداری آمده است که ما این را به کمیسیون مربوط ارجاع میکنیم. 7- اعلام وصول نامه شورای نگهبان راجع به قانون رادیو و تلویزیون و ابلاغ آن به دفتر ریاست جمهوری. رئیس- نامه ای از شورای نگهبان رسیده و قانون رادیو و تلویزیون را که مجلس تصویب کرده بود، آنها هم تصویب کردند که ما برای ابلاغ به دفتر ریاست جمهوری فرستادیم. بنابراین مجلس اعلان قانونی آن قانون مصوب را میکند و سه قوه 15 روز برای انتخاب نماینده شان فرصت دارند. آقای قائمی لطفاً اسامی غائبین را بخوانید. منشی(قائمی)- بسم الله الرحمن الرحیم. جلسه روز چهارشنبه مورخ 10/10/1359 غائبین غیر موجه عبارتند از: آقایان : صفاتی از آبادان، رجبعلی طاهری از کازرون، هراچ خاچاطوریان از ارامنه، محمد شجاعی از زنجان، حسن بهروزیه از کلیبر، سید عباس ابوترابی از قزوین، آقای شرافت از شوشتر، تأخیرهای بیش از 15 دقیقه غیر موجه عبارتند از: آقایان: مولوی نظر محمد از ایرانشهر 20 دقیقه، موسوی خوئینی ها از تهران 20 دقیقه، قاسم صادقی از مشهد 25 دقیقه، کرمی از دشت آزادگان 30 دقیقه، موسوی خراسانی از مشهد 35 دقیقه، هادی غفاری از تهران 35 دقیقه، خانم طالقانی از تهران 40 دقیقه. ضمناً در لحظه خروج از مجلس ما از آقایان نمایندگان کارت حضور وغیاب گرفتیم که این عده از آقایان یا غایب بوده اند و یا کارت به ما نداده اند: آقایان: غلامرضا دانش، زرهانی ، عابدین زاده، حسین کرمانی، کروبی ، نصراللهی و یونس محمدی که برای هر نفر 45 دقیقه غیبیت منظور شده است. 8- پایان جلسه ودستور جلسه آینده. رئیس- برنامه جلسه بعد ، وقت جلسه فردا ساعت 8 صبح خواهد بود که من از آقایان تقاضا میکنم وقتی که تشریف میآورند، مستقیماً به داخل تالار تشریف بیاورند که آن نیمساعت قبل، وقت تلف نشود و برنامه جلسه فردا: 1- لایحه راجع به وصول هزینه محل حمل و نقل کالاها که بترتیب ترانزیت حمل میشود. 2- لایحه اصلاح مادة 3 قانون راجع به اجازه تأسیس مؤسسه استاندارد. 3- سؤال آقای فضل الله صلواتی در خصوص گران کردن بنزین، جلسه ختم میشود. (جلسه در ساعت یازده و چهل دقیقه پایان یافت.) رئیس مجس شورای اسلامی- اکبر هاشمی رفسنجانی.