تفسیر آیات قرآن کریم – سوره یونس – آیه ۶۰ – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی
وَمَا ظَنُّ الَّذینَ یَفْتَرُونَ عَلَی اللّهِ الْکَذبَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِنَّ اللّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَی النَّاس وَلَـکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لاَ یَشْکُرُونَ
و روز قیامت تصوّر آنان که بر خدا دروغ می بندند (درباره کیفرشان) چیست؟ بدون تردید خداوند دارای فضلی (عظیم) بر مردم است ولی بیشترشان سپاسگزاری نمی کنند.
1 ـ افترا و دروغ بستن به خداوند، مجازاتی بسیار سخت و فوق تصور را در قیامت، در پی خواهد داشت.
و ما ظن الذین یفترون علی اللّه الکذب یوم القیمة
2 ـ تحریم حلال و تحلیل حرام، افترا و دروغ بستن به خداوند است.
فجعلتم منه حراماً و حللا ... و ما ظن الذین یفترون علی اللّه الکذب
3 ـ قیامت، روزی است که در آن، عاقبت کار انسانها مشخص می شود.
و ما ظن الذین یفترون ... یوم القیمة
4 ـ خداوند، مشرکان صدر اسلام رابه خاطر افترا بستن و تحریم حلالها، به کیفر سخت قیامت تهدید کرد.
فجعلتم منه حراماً و حللا ... و ما ظن الذین یفترون علی اللّه الکذب یوم القیمة
5 ـ فضل خداوند، دایمی و لاینقطع و شامل و فراگیر همه مردم (کافر و مؤمن) است.
إن اللّه لذو فضل علی الناس
6 ـ نزول رزق و مباح بودن بهره مندی از آن، از نشانه های تفضل خداوند بر مردم است.
ما أنزل اللّه لکم من رزق ... إن اللّه لذو فضل علی الناس
7 ـ همواره اکثریت مردم در برابر رزق و فضل خدا، ناسپاسند.
إن اللّه لذو فضل علی الناس و لکن أکثرهم لایشکرون
8 ـ همواره سپاسگزاران و شاکرانِ رزق و فضل خداوند، در اقلیتند.
إن اللّه لذو فضل علی الناس و لکن أکثرهم لایشکرون
9 ـ سپاسگزاری در برابر رزق و فضل خداوند، امری لازم و ضروری است.
إن اللّه لذو فضل علی الناس و لکن أکثرهم لایشکرون
10 ـ تحریم حلال خدا، ناسپاسی در برابر فضل اوست.
فجعلتم منه حراماً و حللا ... إن اللّه لذو فضل علی الناس و لکن أکثرهم لایشکرون
افترا:
کیفر اخروی افترا به خدا 1 ; موارد افترا به خدا 2
بدعت:
کفران بدعت 10
بدعتگذاران:
تهدید بدعتگذاران 4
حلال:
تحریم حلال 2، 10
خدا:
تداوم فضل خدا 5 ; تهدیدهای خدا 4 ; عمومیت فضل خدا 5 ; نشانه های فضل خدا 6 ; ویژگیهای فضل خدا 5
روزی:
نزول روزی 6
شاکران:
اقلیت شاکران 8
شکر:
اهمیّت شکر 9
عمل:
فرجام اخروی عمل 3
قیامت:
ویژگیهای قیامت 3
کفران:
موارد کفران نعمت 10
کیفر:
مراتب کیفر اخروی 1، 4
محرمات:
تحلیل محرمات 2
مردم:
کفران اکثریت مردم 7
مشرکان:
تهدید مشرکان صدر اسلام 4 ; کیفر اخروی مشرکان صدر اسلام 4
مفتریان بر خدا:
تهدید مفتریان بر خدا 4