تفسیر آیات قرآن کریم – سوره هود – آیه ۶۰ – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَأُتْبعُواْ فِی هَـذهِ الدُّنْیَا لَعْنَةً وَیَوْمَ الْقِیَامَةِ أَلا إِنَّ عَادًا کَفَرُواْ رَبَّهُمْ أَلاَ بُعْدًا لِّعَادٍ قَوْمِ هُودٍ

و در این دنیا با لعنتی بدرقه شدند و در روز قیامت [نیز چنین خواهد شد]. بدانید قطعاً قوم عاد پروردگار خویش را انکار کردند. هان [از رحمت خدا ]دور باد عاد; قوم هود!

1ـ قوم عاد ، در دنیا به لعنت خدا گرفتار شدند و در آخرت نیز از رحمت او محروم خواهند بود.

و أُتبعوا فی هـذه الدنیا لعنة و یوم القیـمة

2ـ قوم عاد ، ربوبیت خدا را انکار کرده و از فرمانش سرپیچی کردند.

ألا إن عادًا کفروا ربهم

چون «ربهم» بدون واسطه حرف «باء» مفعول برای «کفروا» قرار گرفته است ، می توان گفت: در «کفروا» معنای عصیان و نافرمانی اشراب شده است; یعنی: عصوا ربهم کافرین به.

3ـ انکار ربوبیت خدا و نافرمانی از دستورات پیامبران ، موجب لعنت خدا و دوری از رحمت اوست.

و أُتبعوا فی هـذه الدنیا لعنة و یوم القیـمة ألا إن عادًا کفروا ربهم

4ـ پیروی از طاغوتها و سرکشان ، موجب دوری از رحمت خدا در دنیا و آخرت است.

و اتبعوا أمر کل جبار عنید. و أُتبعوا فی هـذه الدنیا لعنة و یوم القیـمة

5ـ قوم عاد ، بر اثر کفر و نافرمانی خدا و پیامبران ، سزاوار هلاکت و دوری از رحمت الهی شدند.

ألا بُعدًا لعاد قوم هود

«بُعداً» (هلاک گشتن یا دور شدن) مفعول مطلق برای فعل محذوف (لیبعد) است: ألا لیبعد قوم عاد بعداً. و از آن جا که قوم عاد به هلاکت رسیدند و از رحمت او محروم شدند می توان گفت، مرادْ عذاب در آخرت و دوری از رحمت او در آن سراست و نیز محتمل است «ألا بُعدًا ...» ـ چنان چه زمخشری گفته ـ بیانگر استحقاق دوری و هلاکت باشد; یعنی، [قوم عاد هلاک گشتند و از رحمت او محروم شدند ]بدانید آنان مستحق آن کیفر و سزاور چنین عقوبتی بودند.

6ـ از قوم عاد ، تنها معاصران هود از رحمت الهی محروم شده و به عذاب گرفتار شدند.*

ألا بُعدًا لعاد قوم هود

«قوم هود» عطف بیان برای «عاد» است. با توجه به اینکه قوم عاد پیش از حضرت هود بوده اند و پس از او نیز وجود داشتند ، می توان گفت: هدف از تبیین و توضیح «عاد» به «قوم هود» بیان معنایی است که در برداشت فوق آمده است.

خدا:

آثار تکذیب ربوبیت خدا 3; موجبات لعن خدا 3

ربوبیت خدا:

مکذبان ربوبیت خدا 2

رحمت:

عوامل محرومیت از رحمت 3، 4; محرومان از رحمت اخروی 1، 5، 6; محرومیت از رحمت اخروی 4; محرومیت از رحمت دنیوی 4

طاغوت:

آثار پیروی از طاغوت 4

عذاب:

اهل عذاب 6

عصیان:

آثار عصیان از انبیا 3، 5; عصیان از خدا 2، 5

عصیانگران: 2، 5

آثار پیروی از عصیانگران  4

قوم عاد:

تاریخ قوم عاد 6; عذاب قوم عاد 6; عصیان قوم عاد 2، 5; عوامل محرومیت قوم عاد 5; عوامل هلاکت قوم عاد 5; کفر قوم عاد 5; لعن بر قوم عاد 1; محرومان قوم عاد 6; محرومیت اخروی قوم عاد 1

کافران: 5

کفر:

آثار کفر 5

لعن:

مشمولان لعن 1