تفسیر آیات قرآن کریم – سوره صافات – آیه 85 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

إِذْ قَالَ لِأَبیهِ وَقَوْمِهِ مَاذَا تَعْبُدُونَ

وقتی که به پدر و قوم خود گفت: چیست آنچه شما می پرستید؟

1 - ابراهیم(ع)، آیین شرک و بت پرستی پدر و قومش را زیر سؤال برد و آن را محکوم کرد.

إذ قال لأبیه و قومه ماذا تعبدون

2 - مردم در آغاز بعثت ابراهیم(ع)، دارای آیین شرک و بت پرستی

إذ قال لأبیه و قومه ماذا تعبدون

3 - دوری از شرک، نشانه سلامت قلب و دل است.

إذ جاء ربّه بقلب سلیم . إذ قال لأبیه و قومه ماذا تعبدون

برداشت یاد شده از آن جا است که جمله «إذ قال لأبیه...»، بدل اشتمال از «إذ جاء ربه بقلب سلیم» است; یعنی، چون ابراهیم(ع) دارای قلب سلیم بود، این سخن ضد شرک از او صادر شده است.

4 - شرک، نوعی از بیماری های قلبی است.

إذ جاء ربّه بقلب سلیم . إذ قال لأبیه و قومه ماذا تعبدون

5 - آغاز کردن تبلیغ دین و حرکت اصلاحی از نزدیکان و اطرافیان، شیوه ابراهیم(ع)

إذ قال لأبیه و قومه ماذا تعبدون

برداشت یاد شده از آن جا است که ابراهیم(ع) در آغاز تبلیغ خود، پدر و اطرافیان خود را مخاطب قرار داد.

6 - لزوم نادیده گرفتن پیوند خویشاوندی، در دفاع از اصول دین و مبارزه با انحرافات عقیدتی

إذ قال لأبیه و قومه ماذا تعبدون

ابراهیم(ع)

روش تبلیغ ابراهیم(ع) 5; شرک پدر ابراهیم(ع) 1; شرک ستیزی ابراهیم(ع) 1; قصه ابراهیم(ع) 1

اصلاح

روش اصلاح 5

بت پرستی

تاریخ بت پرستی 2

تبلیغ

اولویت در تبلیغ 5

خویشاوندان

اصلاح خویشاوندان 5; اولویت خویشاوندان 5; تبلیغ در خویشاوندان 5

دین

اهمیت دفاع از دین 6

دینداری

خویشاوندی در دینداری 6

شرک

آثار اجتناب از شرک 3; آثار شرک 4; تاریخ شرک 2

عقیده

اهمیت مبارزه با انحرافات عقیدتی 6

قلب

نشانه های سلامتی قلب 3

قوم ابراهیم

بت پرستی قوم ابراهیم 2; شرک قوم ابراهیم 1، 2

مشرکان

بیماری قلب مشرکان 4