تفسیر آیات قرآن کریم – سوره صافات – آیه 75 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَلَقَدْ نَادَانَا نُوحٌ فَلَنِعْمَ الْمُجِیبُونَ

و همانا نوح ما را [به فریادرسی] ندا کرد [و ندایش را اجابت کردیم] پس ما به راستی خوب اجابت کننده ای هستیم.

1 - کمک خواهی و استغاثه نوح به درگاه خداوند

و لقد نادینا نوح

مقصود از «ندا» (نادینا) ـ به قرینه آیه بعد (و نجیناه...) ـ کمک خواهی و استغاثه است که مربوط به ماجرای عذاب طوفان می باشد.

2 - خداوند، به استغاثه و ندای نوح(ع) به بهترین صورت پاسخ داد.

و لقد نادینا نوح فلنعم المجیبون

«فا» در جمله «فلنعم المجیبون» برای تفریع این جمله بر «نادینا» است; ولی آنچه مورد تفریع قرار گرفته، عبارت «فأجبناه» است که حذف گردیده است; زیرا «فلنعم المجیبون» متضمن معنای «فأجبناه» می باشد.

3 - نوح(ع)، علیه قوم خود به درگاه الهی نفرین کرده، یاری طلبید.

و لقد نادینا نوح فلنعم المجیبون

آیه بعد در پاسخ به ندای نوح(ع)، مسأله نجات آن حضرت و خاندانش را از عذاب الهی مطرح می کند. از این مطلب به دست می آید که آنچه آن حضرت از خدا خواسته است، نفرینی بود علیه قوم خود. آیه 26 سوره «مؤمنون» (قال ربّ انصرنی بما کذّبون) مؤید همین برداشت است.

4 - خدا، بهترین فریادرس برای فریادخواهان

فلنعم المجیبون

5 - تشویق خداوند به ندا کردن او و حاجت بردن، تنها به درگاه الهی

و لقد نادینا نوح فلنعم المجیبون

برداشت یاد شده از آهنگِ تشویق گونه آیه شریفه به دست می آید.

6 - ندا کردن خدا و حاجت بردن به درگاه او، اجابت الهی را در پی دارد.

و لقد نادینا نوح فلنعم المجیبون

برداشت یاد شده از تعبیر «بهترین پاسخ دهنده» برای خداوند به دست می آید; زیرا بهترین اجابت کننده آن کسی است که به درخواست ها کاملاً پاسخ دهد.

اجابت کننده

بهترین اجابت کننده 4

استمداد

استمداد از خدا 1، 3

خدا

اجابتهای خدا 4; تشویقهای خدا 5

دعا

آثار دعا 6; تشویق به دعا 5; زمینه اجابت دعا 6

نوح(ع)

اجابت استغاثه نوح(ع) 2; اجابت دعای نوح(ع) 2; استغاثه نوح(ع) 1; استمداد نوح(ع) 1، 3; دعای نوح(ع) 1; قصه نوح(ع) 3; نفرین نوح(ع) 3