مصاحبه خبرنگار با آیت الله هاشمی رفسنجانی در کارخانجات ساوه
خبرنگار : آقای هاشمی خسته نباشید در سفر امروزتان به شهرستان ساوه کارخانجات لاستیک پارس آلومینیوم پارس را از نزدیک مورد بازدید قرار دادید و با نحوه تولید لاستیک و فرآورده‌های آلومینیوم در این کارخانه آشنا شدید، بفرمایید که ارزیابیتان از عملکرد این دو کارخانه به چه صورت هست؟
رئیس جمهور : بسم ا... الرحمن الرحیم. برای ما، هر دوی آن جالب بود. ما، هم در صنعت لاستیک و هم صنایع آلومینیومی احتیاج به توسعه داریم و اینها نقش زیادی در زندگی ما دارند، در صنایع لاستیک بنظرمان رسید که باید سرعت بیشتری را داشته باشیم، به خاطر این که الان ما مقدار زیادی لاستیک وارد می‌کنیم، در صورتی که بسیاری از مواد اولیه‌اش را می‌توانیم در کشور داشته باشیم. بنظر می‌رسد که دانش خوبی در صنعت لاستیک الان در کشور ما وجود دارد که با کمی دستکاری کردن و مدرن کردن آن، می‌توانیم همراه روز حرکت بکنیم. آنچه که ما در آلومینیوم اینجا دیدیم این کارخانه نورد آلومینیوم است، قبلا" من تولید آلومینیوم را در اراک دیده بودم، استفاده مردم از آلومینیوم را ما باید تشویق بکنیم؛ چون آلومینیوم ضایعاتش تمامآ دوباره به خط تولید برمی‌گردد، هیچ‌وقت چیزی از دست ما نمی‌رود، سبک و قابل حمل و نقل است و خیلی آسانتر و سالم است. ما این کارخانه که نگاه کردیم به هیچ وجه ضایعات ندارند؛ چون همه‌چیز را برمی‌گردانند و دوباره تبدیل می‌کنند، ذوب می‌کنند، تبدیل می‌کنند به همانی که می‌خواهند بیرون بیاورند. این کارخانه از کارخانه‌هایی است که بخشش در خاورمیانه بی‌نظیر است که می‌تواند بازار خوبی هم در منطقه داشته باشد با توجه به این که ما خودمان هم تولید کننده آلومینیوم هستیم و هم نورد را تا 9 میکرون ما داریم، ضخامت 9 میکرون الان در بسیاری از بسته‌بندیها و چیزهای بسیار ظریف زرورقهای بکار می‌گیریم و یک ضعفی که در کشورمان هست مسأله بسته‌بندی است، ما با این صنعت می‌توانیم آن را جبران بکنیم. دلیل این که از میان این همه کارخانه‌های شهر صنعتی، من این دو را انتخاب کردم به خاطر اهمیتی است که به هر دوی اینها می‌دهیم، گرچه بقیه صنایع هم هر کدام در حد خودش و با شرایط خودش قابل توجه است، اما من نتوانستم به کارخانه‌های دیگر سری بزنم، ان‌شاءالله، در فرصتهای بعدی ما آقایان را هم می‌بینیم .
خبرنگار : آقای هاشمی در برنامه 5 ساله دولت که حدود دو سال و نیم است از اجرای آن می‌گذرد، جایگاه خاصی برای صنعت درنظر گرفته شده؟ ارزیابیتان از عملکرد 5/2 ساله اجرای این طرح در مورد صنعت چیست و چند درصد از این اهداف را که پیش‌بینی شده به آن دست یافتید؟
رئیس جمهور : من خیلی راضیم از این دو کارخانه‌ای که ما امروز دیدیم. هردویشان رشد فوق‌العاده‌ای در تولیداتشان دارند و در این کارخانه‌ای که الان هستیم، راهش را به بازار باز کرده، در بازار جهانی ارزش افزوده‌ای که این صنایع دارند، خیلی بالاست. بعضی از محصولات این کارخانه، تقریبآ 4 تا 5 برابر می‌تواند ارزش داشته‌باشد. ما بهایی که به اینها دادیم، الان داریم نتایجش را می‌بینیم، اینها ناهماهنگی در مسائل ارزی و قیمت‌گذاری و چیزهای دیگر دارند که باید رفته رفته ما آنها را حل بکنیم، بحمدالله، بنظر می‌رسد، صنعت حسابی دارد، جلو می‌رود.
خبرنگار : از این که وقتتان را در اختیار صداو سیمای مرکز اراک قرار دادید تشکر می‌کنم .
رئیس جمهور : موفق باشید.
خبرنگار : آقای هاشمی در سخنانتان در شهرک صنعتی کاوه ساوه اشاره داشتید به راه‌اندازی دانشگاه کاربردی صنعت در کشور. بفرمایید که تصمیمات اخیر شورای انقلاب فرهنگی در این رابطه چیست و چه انتظاری از این دانشگاه در پیشبرد امر صنعت خواهید داشت ؟
رئیس جمهور : من خیال می‌کنم یکی از تصمیمات بسیار مهمی که شورای عالی انقلاب فرهنگی گرفت، همین است. ما الان نقطه ضعفی که داریم این است که بین دانشگاهایمان و مراکز صنعتی‌مان رابطه معقولی نیست، نه دانشگاهها از امکانات صنعتی استفاده می‌کنند و نه صنعت از امکانات دانشگاه خوب استفاده می‌کنند. این تصمیم می‌تواند پلی بین مراکز صنعتی و کار با دانشگاهها بزند. با تصمیمی که ما گرفتیم و امکاناتی که در این مراکز هست؛ مثلا" همین شهر صنعتی ساوه باتنوع کارخانجاتی که دارد می‌تواند یک دانشگاه عظیم را اداره بکند اینجا هم نیروهای علمی هستند، متخصصان سطح بالا هستند، برای اینکار هم کارخانه‌ها پول دارند هم فضا هست و دانشجو هم همین‌جا است. ما باید شرایط پذیرش دانشجو را عوض کنیم . نیروهایی که اینجا هستند، باید با یک شرایطی بپذیریم که دانشجو بشوند و از اساتیدی که اینجا هستند و آنجائی هم که کمبود دارند، از دانشگاهها بگیریم که نیروهای علمی کاربردی از خود افراد اینجا دربیاوریم . ما فکر می‌کنیم، اگر پشت کار گرفته بشود، در ظرف مدت چند سال می‌توانیم صدها هزار دانشجو در مراکز صنعتی‌مان با فضای آموزش جدید و اساتید جدید که الان از ظرفیتشان استفاده نمی‌شود و از کارگاهها و آزمایشگاههایی که اینجا هست، استفاده بکنیم، شبیه آن اوجی که ما در دانشگاه آزاد اسلامی در پذیرش دانشجو گرفتیم، اینجا یک مقدار عمیقتر و عملی‌تر و تجربی‌تر به وجود می‌آید که بارش هم خیلی بر دوش دولت نیست؛ البته ما گام اول را برداشته‌ایم. اصل دانشگاه جامع تکنولوژیک را تصویب کردیم که وقتی که اساسنامه‌اش درآمد، آنوقت معلوم می‌شود که چه ابعادی دارد .
من الان صحبت زیادی ندارم. هدف از آمدنم به اینجا بازدید این شهرک بود. منطقه‌ای که می‌تواند نمونه‌ای از کارهای صنعتی ما باشد، که با سیاست ساختن شهر صنعتی، اطلاعات من از اینجا می‌تواند مفید باشد. توضیحاتی که آقای مهندس نیکو دادند، مقدار زیادی از سؤالاتی را که در ذهن من بود بپرسم جواب دادند، قبلا" هم یک گزارشی از اینجا خوانده بودم، آن سفری که ما به این استان آمدیم، قرار بود به این شهر بیاییم که آن موقع سفر طولانی شد، نتوانستیم بیاییم و ادامه همان سفر را امروز توفیق پیدا کردم که خدمت آقایان برسیم. یکی دو تا کارخانه را بازدید می‌کنیم، این معنای بی‌توجهی به سایر کارخانه‌ها نیست؛ چون بقیه کارخانه‌ها هم درحد خودشان و زحماتی که می‌کشند، استحقاق تشکر و تقدیر را دارند. من طبعآ نمی‌توانستم تعداد بیشتری از کارخانه‌ها را ببینم، لذا یکی دو تا از کارخانه‌ها را که برای ما اهمیت بیشتری دارند، انتخاب کردیم. کارخانه لاستیک را به خاطر مشکل جّدی که الان ما در تأمین قطعات و لاستیک داریم و توسعه لاستیک‌سازی یکی از سیاستهای جّدی است. ما الان متکی به وادرات هستیم، تا مقدار زیادی با گسترش صنعت در داخل کشور، تولید می‌شود ما هم می‌توانیم خودکفا باشیم و صنعت آلومینیوم هم مخصوصآ ورقهای آلومینیومی الان نقش زیادی در صنایع و زندگی ما دارد، البته بقیه صنایع هم ممکن، است همین وضع را داشته باشند. به هرحال من خواهش می‌کنم از مدیرانی که کارخانه آنها را نمی‌بینیم، دلخور نباشند، این حداکثر امکان و وقت ما بود به نظر می‌رسد سیاست شهر صنعتی ساختن از کارهای خوب دنیای صنعتی امروز است که ما هم کم‌کم داریم، این را تجربه می‌کنیم. خُب پیش از انقلاب به این نتیجه رسیده بودند و بعد از انقلاب این سیاست ، حفظ شد. چندجا که من تابه حال در شهرهای صنعتی رفتم ، دیدم کار موفقی است. این شهر از سابقه‌دارترین شهرک های صنعتی ماست که می‌تواند الگوی خوبی برای بقیه شهرکها باشد. یک چیز جدیدی ما اخیرآ هفته قبل در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب کردیم که در خواسته‌های شما نیامد. با توضیحی که دادید، ما خیال می‌کنیم آنچه برای شهرک های صنعتی مهم است، تصویب شد که ما دانشگاههای تکنولوژی یعنی فنی خالص به منظور تربیت نیروهای کاربردی علمی تأسیس بکنیم، قبل از انقلاب هم به این فکر بودند، مثل دانشگاه فعلی علم و صنعت یا دانشکده فنی که حالا آنها دانشگاه شدند و دیگر از آن حالت کاربردی درآمدند، به همین منظور تأسیس شده بوده که رفته‌رفته آنها دیدند، زمینه‌هایشان وسیعتر است رفتند و به آن نوع دانشگاهها تبدیل کردند. ما فکر کردیم این کار را با کمک خود مؤسسات صنعتی و وزارتخانه‌های صنعتی و مراکز صنعتی انجام بدهیم، احتمالا" شهر صنعتی کاوه می‌تواند در این کار پیشتاز باشد یا مثلا" البرز اینجا باید از امکانات هر دوجا استفاده بشود، از مهندسین و نیروهای علمی که اینجا کار می‌کنند، از فضایی که شما دارید، از محیطی که برای آموزش و تجربه دانشجوها هست و از امکانات مالی که می‌توانند، برای این کار به کارخانه‌ها تخصیص بدهند، به اضافه امکانات دانشگاههای بزرگ کشور که آنها هم نیروی انسانی بدهند و به اینجا رسمیت بدهند حالا یا وابسته باشید، به یکی از دانشگاههای بزرگ یا این که مستقل باشید، هر دوشکلش هم قابل قبول است. ما در ظرف یک ماه آینده، یک ماه‌ونیم آینده فکر می‌کنم، اساسنامه این دانشگاه جامع تکنولوژی را تهیه کنیم و اعلام بکنیم. قطعآ این‌گونه مراکز می‌تواند برای تربیت نیروهای ماهر و عالم کارگشا باشد، این کار شما خوب است، از همین حالا با شورای عالی انقلاب فرهنگی هماهنگ کنید و پیشتاز باشید یک مرکزی اینجا نزدیک تهران هست، همکاری کردن با تهران، با اصفهان و با جاهای دیگری که در مرکز هست آسان هم هست، در این حرکت ان شاءالله ما بتوانیم با سرعت پیش برویم، خواسته‌هایی که مطرح شد بنظرم چیزهای مهمی نیست. ما سعی می‌کنیم دنبال بکنیم که انجام بشود، اساس کار باید بر خودکفایی باشد؛ فرض کنید که چیزی از خارج به شما داده نمی‌شود، به هرحال زمین و آب و گاز و سایر چیزهایی که الان در وضعیت اهمیت دارد اینها چیزهایی است که دولت در اختیار شما می‌گذارد و با داشتن این سرمایه که الان نیاز اصلی برای کار هست، شما خوب با صاحبان صنعت می‌توانید کنار بیایید که دیگر بقیه مسائل را از درون خود شهرک صنعتی دربیاورد که ما بتوانیم این را وسعت بدهیم. اگر بنا باشد که ما بخواهیم پشتیبانیهای مالی یا چیزهای دیگر بکنیم؛ قاعدتآ با آن وسعت نمی‌توانیم در سراسر کشور انجام بدهیم، باید به جاهای دور بپردازیم، باید به نقطه‌هایی که نیروهای انسانی دارند ولی تا مراکز صنعتی فاصله دارند به آنجاها ما باید امکانات ببریم که این کار با وسعت هم دارد دنبال می‌شود. بنابراین ضمن این که ما این خواسته‌ها را بحق می‌دانیم، باید برنامه‌ریزی بشود که لااقل از لحاظ مالی اینجا خودش اداره بشود، حالا یک چیزهایی هم هست که شما نمی‌توانید تأمین بکنید، قاعدتآ ما باید آنها را تأمین بکنیم. حالا بیشتر ما دنبال این هستیم که مراکزی که بنا بوده ببینیم، برویم ببینیم آقایان مثل این که گفتند، سؤالی می‌خواهند بکنند . بله، به هرحال آقایان اگر چیزی ، ابهامی دارند می‌خواهند از ما بپرسند؛ من حرفی ندارم، ولی کوتاه و کم باشد، اگر هم ندارید برویم به‌جایی که باید برویم، بازدید کنیم مثل‌این‌که سؤال نمی‌خواهند بکنند