مصاحبه آیت ا... هاشمی رفسنجانی در پایان بازدید از پالایشگاه هفتم اراک
س : جناب آقای رئیس جمهور ! امروز با حضور حضرتعالی شاهد افتتاح پالایشگاه ختم اراک بودیم . بفرمایید که این طرح عظیم نفتی چه ویژگیهایی دارد و در برنامه توسعه کشور از چه جایگاهی برخوردار است ؟
ج : بسم الله الرحمن الرحیم
اهمیت این طرح برای مردم ما ناشناخته نیست . مردم قبلا هم پالایشگاه دیده‌اند و آثار پالایشگاهها را می‌دانند . این طرح ویژگیهایی دارد که آنها بیشترشان قابل توجه است . اولا ما قبل از اجرای این طرح تا امسال حدود سیصد هزار شبکه در روز، نفت برای تصفیه به خارج می فرستادیم و برمی‌گردانیم . بعد خب آن هزینه زیادی برای ما داشت که در مجموع چهارصد میلیون دلار در سال است که ماهزینه داشتیم به خاطر این کار که قسمت عمده‌اش صدوپنجاه هزار بشکه‌اش را فعلا این پالایشگاه تأمین می‌کند و قسمتی‌اش را آبادان را توسعه دادیم که تقریبآ به مرز خودکفایی رسیدیم و معنای این حرف یعنی این پالایشگاه باعث شده که چهارصدمیلیون دلار ما صرفه جویی ارزی در سال داشته باشیم . مقداری‌اش را به خاطر تصفیه هزینه می‌کنیم در سرمایه‌گذاری دویست میلیون دلار سود خالص می‌بریم . خب این یک کار بسیار مهمی است برای کشور که رقم بزرگی است . ویژگی دیگرش این است که این مدرنترین پالایشگاهی است که ما در کشور داریم و از آخرین پدیده‌های پالایشی استفاده شده و این باعث خواهد شد که سطح علمی و فنی مادر پالایش بالا برود و از بالا رفتن این سطح علمی و فنی خود کشور تحت تأثیر قرار می‌گیرد . ویژگی دیگر این طرح این است که در مرکز کشور است و محصولاتش به آسانی به دست مراکز مصرف می‌رسد که خوشبختانه عمدتآ با لوله هم منتقل می‌شود که هزینه انتقال بسیار کمی برای ما دارد . ویژگی دیگر مدت زمان به بهره‌برداری رسیدن این طرح است که این در کشور ما کم اتفاق می‌افتد در ظرف 4 سال، 38 ماه به اضافه دوره راه‌اندازی این طرح به نتیجه رسیده است که خیلیها فکر می‌کردند دو سه سالی هم ما تأخیر خواهیم داشت بخصوص که بخشی از هزینه طرح را ما از طریق فایناس و اعتبارات خارجی عمل کردیم که خیلی در اختیار ما نبود بایست منبعی برایش فکر می‌کردیم و یکی از خصوصیات این طرح این است که مقدار زیاد آن در ایران بدست نیروهای ایرانی ساخته شده است که این برای ما بسیار با اهمیت است ]و[ تجربه ساخت پالایشگاه را کشور بالا می‌برد. اما با این طرح و توسعه‌ای که در آبادان دادیم خوشبختانه یکی از نقاط ضعف زندگی‌امان را بر طرف کردیم مشکل سوخت معمولا در کشور بروز می‌کرد با آن هزینه زیادی که ما داشتیم و برای استان هم اهمیت دارد حضور یک چنین طرحهای مهمی، این طرح به اضافه پتروشیمی که در دو سه ماه آینده به بهره‌برداری می‌رسد استان اراک استانی که در مرکز کشور هست و برای ما اهمیت فوق العاده‌ای هم دارد این استان خب ، جهشی خواهد داشت از جهت هم سطح اشتغال و هم از جهت حضور نیروهای فنی، البته نیروها دو سه سالی برای ساختن اینجا هستند، در دوره بهره‌برداری هم حضور اینها اهمیت دارد و ما فکر می‌کنیم صنایع پایین دستی که از طریق پتروشیمی بعدآ به وجود خواهد آمد زندگی مردم این استان را حسابی تحت تأثیر قرار می‌دهد مخصوصآ این منطقه شازند که عمدتآ جزء مناطق محروم ما است و روستاهای زیاد و محرومی دارد. یکی از مشکلات این منطقه بیکاری جوانها بوده است که ان‌شاءاللّه با این کار این اشکال بر طرف بشود و جوانهای ما هم از تخصصهایی که اینجا خواهد بود استفاده بکنند. سطح علمی و فرهنگی آنها بالا برود و در مجموع ما شاهد آثار خوبی برای استان و کشورمان باشیم.
س : آقای هاشمی همانطور که اشاره فرمودید بخش نفت و گاز در صنایع پایین‌دستی از ارزش افزوده بالایی برخوردار است دولت برای استفاده حداکثر ، از این منابع طبیعی موجود در کشور در آتیه چه برنامه‌هایی را در دست اجرا خواهد داشت؟
ج : ما در این برنامه اول، خیلی در مسأله نفت و گاز سرمایه‌گذاری کردیم شاید بیشترین سرمایه‌گذاری ما، بحق در این بخش بود پتروشیمی و نفت و گاز هم در تولید و هم در صنایع که حالا یکی از نمونه‌هایش را امروز داریم نتایج را می‌گیریم من حسابی شاداب بودم وقتی دیدم این طرح دارد به ثمر می‌رسد و کاری که برای ما مانده است، صنایع پایین دستی پتروشیمی است به خصوص با توجه به اهمیتی که گاز دارد در کشور ما و پتروشیمی دارد. حضور این دو عنصر در کشور ما زمینه بسیار خوبی است برای سرمایه‌گذاریهای مختلف اگر استفاده بکنند کسانی که هنرش را دارند یا فنش رابلدند یا سرمایه‌اش را دارند البته بانکها هم کمک می‌کنند ما در برنامه دوم می‌توانیم ارزش افزوده فراوانی و اشتغالات بسیار زیادی و گردش پول و رونق اقتصاد در کشور را از ناحیه این بخش داشته باشیم. من همین جا دعوت می‌کنم از کسانی که در خودشان جربزه و هنر این کار را می‌بینند از این موقعیت استفاده بکنند؛ چون این مزیت نسبی که در کشور ما هست به اینها میدان می‌دهد که در دنیا با هر کشوری بتوانند رقابت بکنند حالا اگر بعضی جاها تکنولوژی بهتری دارند اولا تکنولوژیها قابل تحصیل است ولی هیچ جا این مزیتهای نسبی که در کشور ما هست سوخت ارزان و نیروی کار ارزانتر و حمل و نقل ارزان و شرایط مساعدی که برای کار در کشور ما هست این امنیت بسیار ریشه‌دار و پایداری که در کشور هست، من فکر می‌کنم در مجموع الان در کم کشوری در دنیا ]موجود[ باشد ان‌شاءاللّه ما در پایان برنامه دوم شاهد شکوفایی این بخش از صنایع زیر دستی باشیم چون کار تازه شروع شده است و ما می‌بینیم استقبال زیادی هم از طرف بخش خصوصی شده .
س : از شرکتتان در این گفتگو و از این که وقتتان را در اختیار ما قرار دادید تشکر می‌کنم
ج : موفق باشید ان شاءاللّه
س : جناب رئیس جمهور شما با فرهنگ کویر آشنا هستید و می‌دانید که وقتی انسان در کویر درختی بکارد و یا اینکه خشتی روی خشتی بگذارد چقدر احساس غرور و شادی می‌کند. در این لحظه شما به عنوان مسئولترین فرد اجرایی کشور و به عنوان امین منتخب و برگزیده ملت جایی را افتتاح می‌کنید که به حقیقت هویت و ما در صنایع کشور است که بدست مهندسان ، کار فرمایان، مدیران ایرانی و تحت نظارت خود دولت ساخته شده است می‌خواستم بدانم که در وهله اول احساستان در این لحظه چگونه است و بعد اینکه چه نقشی روند برنامه دوم شما در این برنامه دارد؟
ج : احساس من، واقعآ حالت شادابی است که از موفقیت نیروهای مخلصمان اینجا می‌بینم هم کارگران و هم مهندسان و مدیران مجموعآ کار بسیار بزرگی را انجام دادند و توان سطح بالایی را ارائه دادند و همان طور که هم شما اشاره کردید یک صنعت مادری را می‌بینیم شکل گرفت در مرکز کشورمان فکر می‌کنم باید همه امان از اینها تشکر و قدردانی کنیم.
س : و چه نقشی در روند برنامه دوم می‌تواند چنین صنایع مادری داشته باشد؟
ج : خب این صرفه جویی 400 میلیون دلار بسیاری از دردهای ما را می‌تواند دوا بکند. شما ببیند 400 میلیون دلار چقدر می‌شود از آن در صنایع دیگر آن هم با ]روش[ فعلی که ما داریم استفاده بکنیم و حضور سوخت و انرژی به‌موقع در کشور اطمینانی می‌دهد به همه ما که کار بکنیم و از لحاظ زیربنایی عملی و فنی هم یک گام بلندی به‌طرف ارتقا ما داریم واقعآ یک صنعت مادری است الان این یک طرح بسیار مفید و موثری در کشور ما است.
س : خیلی سپاسگزارم فقط یک سئوال می‌خواهم بکنم که فقط از شخص شما می‌توانم بکنم، جناب رئیس جمهور امین منتخب و برگزیده ملت بودن چگونه احساسی است؟
ج : شیرین است و هم آدم احساس سنگین به بار مسئولیتش می‌کند وقتی که مردم اعتماد کردند و امانتی را دست آدم دادند به این بزرگی، آدم هر وقت فکر می‌کند که مسئولیت را چگونه باید انجام بدهد که امانت مردم را درست برگرداند به آنها یک قدری نگران می‌شود شیرینی در عین نگرانی.
س : بی‌نهایت سپاسگزارم
س : آقای رئیس جمهور با توجه به ثمر رسیدن یکی از طرحهای بزرگ انقلاب و یکی از آرزوهای بزرگ ملت ایران در منطقه متأسفانه شاهد عدم رشد بخشها یا بخشهایی از این منطقه محروم، عمدتآ محروم هستیم جناب عالی به‌عنوان بالاترین مقام اجرایی کشور برای ارتقاء توان این منطقه چه برنامه‌ای دارید؟
ج : مثلا چه بخشهایی؟
س : بخش راه، بخش مسکن که الان توان زیادی در این منطقه دارد وارد می‌کند بواسطه حضور فعال این صنعت بزرگ.
ج : طبعآ خود این طرح از زمان اجرا تا به حال تأثیر زیادی داشته است، برای رفع کردن بخشی از مشکلات، البته مثلا در بخش مسکن شاید فشاری هم آورده است روی این منطقه . مسائل فرهنگی هم اولویت بیشتری پیدا می‌کند. در این بخش تا مردم روستا با خودشان هستند با همان فرهنگ سنتی و عقاید اسلامی خانگی‌اشان خودشان را می‌سازند حفظ می‌کنند وقتی که آشنا می‌شوند و دریچه‌های جدیدی باز می‌شود آشنا بشوند با فضاهای جدید نوعی تربیت فرهنگی دیگری لازم است آگاهی دادنها و اینها. ما فکر می‌کنیم در این منطقه به خاطر استعدادی که دارد منطقه از این به بعد کار آسانتر می‌شود ایجاد اشتغال آسانتر می‌شود. همانطور که گفتم جای صنایع پایین دستی بهتر باز می‌شود و حضور نیروهای تحصیکرده و با سواد این فرصت را می‌دهد که کار فرهنگی را ما عمیقتر بکنیم اینجا و طبعآ توقع مردم هم بالا می‌رود برای بعضی از کمبودها اگر جایی راهی نیست برقی نیست که خوشبختانه من شنیدم که حرکت عمرانی در کل استان برای آب و برق و راه و رسیدن به روستاه و بهداشت روستاه خوب بوده ما همان حرکت را ادامه می‌دهیم تا رفع محرومیت ان‌شاءاللّه من اواخر دوره مسئولیت جدیدیم اگر اینجا بیایم امیدوارم دیگر این اطراف ما روستای محروم و کمبودهایی از این نوع نداشته باشیم.
س : خیلی ممنون