مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی ( دوره دوم – جلسه 319 )

مشروح  مذاکرات مجلس شورای اسلامی
دوره دوم ـ اجلاسیه سوم
1365 ـ 1366
صورت مشروح مذاکرات جلسة علنی روز سه شنبه هشتم مهر ماه 1365
فهرست مندرجات :
1.  اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید .
2.  بیانات قبل از دستور آقایان : حیدری ، طاهری ، و رهامی .
3.  تذکرات نمایندگان به مسؤولان اجرائی کشور به وسیله آقای رئیس .
4.  تصویب اصلاح قانون مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال اسناد آنها ( اعاده شده از شورای نگهبان ).
5.  تصویب اعتبار نامه آقای طاهائی از حوزه انتخابیه تنکابن .
6.  تصویب اعتبار نامه آقای سهمی حصاری از حوزه انتخابیه تربت حیدریه .
7.  تصویب کلیات طرح اصلاح موادی از قانون تشکیل شورای عالی آموزش و پرورش و الحاق یک ماده به آن .
8.  تصویب اعتبار نامه آقای سید رضا تقوی از حوزه انتخابیه دامغان .
9.  تصویب قانون الحاق یک تبصره به ماده 26 آئین نامه استخدامی سازمان تأمین اجتماعی .
10.  بحث پیرامون طرح نحوه اجرای اصل نودم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران .
11.  تصویب اعتبار نامه آقای جمشید مزارعی از حوزه انتخابیه ماهشهر
12.  ادامه بحث پیرامون طرح نحوه اجرای اصل نودم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
13.  پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن
جلسه ساعت هفت و چهل و پنج دقیقه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل شده
1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید . رئیس ـ بسم الله الرحمن الرحیم .تا حضور 195نفر جلسه رسمی است . دستور جلسه را اعلام کنید . منشی ـ بسم الله الرحمن الرحینم ، دستور جلسه سیصد و نوزدهم روز سه شنبه هشتم مهر ماه 1365 هجری شمسی مطابق با بیست و پنجم محرم الحرام 1407 هجری قمری
1- دنباله رسیدگی به لایحه مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال اسناد آنها که از شورای نگهبان اعاده شده است .
2-  گزارش شور اول کمیسیون آموزش و پرورش در خصوص طرح اصلاح موادی از قانون تشکیل شورای عالی آموزش و پرورش و الحاق یک ماده به آن .
3-  گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اداری و استخدامی در خصوص لایحه الحاق یک تبصره به ماده 26 آئین نامه استخدامی سازمان تأمین اجتماعی ( سازمان بیمه های اجتماعی سابق ).
4-  گزارش شور دوم کمیسیون امور قضائی و حقوقی در خصوص طرح نحوة اجرای اصل نودم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران .
5-  گزارش شور دوم کمیسیون پست و تلگراف و نیرو در خصوص لایحه تشکیل شرکت پست جمهوری اسلامی ایران .
6- رئیس ـ تلاوت کلام الله مجید را شروع کنید . اعوذ بالله من الشیطان الرجیم ـ بسم الله الرحمن الرحیم .انالله اشتری من المؤمنین انفسهم و اموالهم بان لهم الجنه بقابلون فی سبیل الله یقتلون و عداُ حقاُ فی التوریه و الانجیل و القرآن و من اوفی بعهده من الله فاستبشروا ببیعکم الذی با یعتم به و ذلک هو الفوز العظیم التائبون العابدن الحامدون السائحون الراکعون الساجدون الامرون بالمعروف و الناهون عن المنکرو الحافظون لحدود الله و بشر المومنین . ( صدق الله العلی العظیم ـ حضار صلوات فرستادند )
2-بیانات قبل از دستور آقایان :‍حیدری ، طاهری ، و رهامی . رئیس ـ سخنرانی قبل از دستور را دعوت کنید . منشی ـ آقای حیدری نماینده تفرش ،آشتیان ، فراهان و آقای طاهری نماینده خرم آباد و آقای رهانی نماینده خدا بنده . غلامرضا حیدری ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، با آرزوی پیروزی عاجل و نهائی رزمندگان اسلام و سلامتی و طول عمر هم چه بیشتر و با عزت تر امام بزرگوار با الهام از فرمایشات اخیر حضرت امام سخنم را پیرامون ریشه یابی تفکرات کسانی قرار میدهم که حضرت امام هر چند بار بدانان تذکراتی فرموده و این بار با خروشی قاطع و کوبنده آنان را از افشا شدن بیشتر بیم دادند . با یاری خدا در این وقت مختصر به یکی از ریشه های عمیق اختلاف فکر و نگرش این جماعت با تذکرات و خواست کلی توده های میلیونی ملت و انقلاب که عصارة آن همواره از فرمایشات حضرت امام متجلی میباشد میپردازم . همانگونه که امام عزیز فرموده اند ‹‹ اولین و مهمترین خصیصة‌این نهضت این است که اسلامی است و با شعارها و اهداف اسلامی که مبین خواسته های مستضعفین است همراه میباشد ›› بنابراین به یکی از اساسی ترین شعارها و هدفهای اسلام و انقلاب و امت و امام میپردازیم یعنی نوع نگرش و تفکر به مستضعفین و محرومین جامعه و دفاع از آنان در مقابل ثروتمندانو  زمین داران و سرمایه داران به نظر میرسد این جماعتی را که هر چند بار امام عزیز بر آنان میخروشد در پایه های و اساس انقلاب از نظر تفکر و نگرش اختلاف دارند که به این راحتی اصلاح پذیر نیستند . بنده نمونه ـ هائی از این دو نگرش و تفکر را بازگو مینمایم نتیجه گیری و قضاوت با ملت عزیزمان است ابتدا به نمونه هائی از سخنان حضرت امام که بیانگر تفکر و نگرش ایشان به این امر مهم و اساسی است میپردازم . ایشان میفرمایند : ‹‹ کسی که یک مقدار آشنا باشد به منطق قرآن می بینند که آن قرآن است که وادار کرده پیغمبر اسلام به اینکه با این سرمایه ها دائماُ در جنگ باشد ›› و باز این امام امت رهبر کبیر انقلاب است که میفرمایند : شخصی ‹‹ پیغمبر خودمان که تاریخش نزدیک است و همه آقایان لابد میدانند یک شخصی بود که از همین توده ها و جمعیت ها بود و با همین ها بود که بدو بعثت تا آخر ، با قدرتمندها و باغدارها و ملک دارها و سرمایه دارها در جدال بود›› و باز این امید محرومین جهان است که میفرمایند : ‹‹… رسول اکرم سیره اش این بود که از اول مقاتله می کرد با این اشخاصی که میخواستند مردم را استثمار کنند ، میخواستند مردم را استخدام کنند ›› و باز این قلب تپنده همة تشنگان عدالت اسلامی است که میفرمایند : ‹‹ من شما طبقه گود نشینان را از آن کاخ نشینها بالاتر میدانم ، اگر آنها لایق باشند که با شما مقایسه شوند … یک موی سر شما بر همه آنها ترجیح دارد بلکه مقایسة یک موی شما با آنها نباید صحیح باشد . و باز این بزرگ مرجع عالم اسلامی است که در دیدار با فقهای محترم شورای نگهبان فرموده اند : ‹‹ در مورد مسأله زمین باز دقت بشود که احیای موات شرایطی دارد من خودم از ظلم و ستم خوانین و فئودالها اطلاع دارم که چگونه مردم فقیر را به زور به کار میگرفتند چگونه با زجر و شکنجه آنها را وادار به کار میکردند . در این گونه موارد اگر زمین هم احیا بشود آن ظالم که مردم را وادار به کار کرده است مالک نمیشود . اینها چنین مال جمع کرده و صاحب دهها و صدها و گاهی بیشتر زمین شده اند ›› و در همان دیدار خطاب به شورای محترم نگهبان میفرمایند : ‹‹ باید قوانینی وضع بشود که حقوق محرومین و فقرا به آنها باز گردانده شود و این وظیفه شما است ›› و باز این حامی همیشه محرومین است که میفرمایند : ‹‹ بازاری که کالائی را یک تومان میخرد و به 30 تومان به این ضعفا و فقرا میدهد این بازار ، بازار اسلامی نیست . بازاری که قاچاق وارد میکند و به قیمت گزاف میفروشد و اقتصاد را بهم میزند ، بازاری که به فکر ضعفا و فقرا نباشد این بازار اسلامی نیست باید اسلامی شود ›› و در جای دیگر میفرمایند : ‹‹ … شما تاجرهای محترم که نبودید در این میدانها ، من که میدانم شما هم نبودید ، آنها که بودند این کاسب جزء بود و این حمال بود و این کارگر بود و این طلبه بود … حالا انصاف است یک تاجر معتبری که دارای کارخانه کذا است دارای کذا و کذا است و آن بالاها نشسته و تماشا کرده و اینها خوی خودشان را داده اند پیش برده اند حالا همراهی نمیکند ؟ اجحاف کند با این طایفه قیمت اجناس را همچو بالا ببرد که این ضعفا نتوانند بخرند ، زندگی شان مختل بشود ؟ و باز این فرمانده کل قوا ، خمینی روح خدا است که میفرماید :‹‹ شما اگر در تمام جبهه ها نگاه کنید یک نفر از مردم بالا نشین و سرمایه دار را نخواهید دید و تمامی افراد جبهه ها از همین افراد محروم و زاغه نشین هستند و این انقلاب مال آنهاست و بقیه فقط تماشاچی هستند ›› اینها نمونه هائی است از نگرش و مواضع حضرت امام نسبت به مستضعفین و محرومین جامعه در مقابل سرمایه داران و زمین داران و محتکران و گرانفروشان . حال وقتی که به تفکران و موضعگیریهای آن جناح میپردازیم می بینیم آنوقتی که بحث مالیات مطرح میشود فریاد وا اسلاما ، بلند میگردد ، بحث زمین و گرفتن حق و حقوق کشاورزان و روستائیان بیچاره از قلدران و زمین خواران مطرح میشود فریاد و اسلاما بلند میگردد ، بحث احتکار و گرانفروشی و مجازات محتکرین مطرح میشود فریاد و اسلاما بلند میگردد ، بحث و همه این موضعگیریها را می بینیم تجلی پیدا میکند علیه دولت خدمتگزار که به تأیید مکرر حضرت امام و هر منصفی در خط حمایت از محرومین حرکت میکند . و اینجاست که می بینیم یکی از گویا ترین شعار و هدف انقلاب را که دفاع از محرومین است به تمسخر گرفته اند و گوئی با اصل نظام در افتاده اند . حضرت امام با آنکه مسئله جنگ را در رأس مسائل میدانند در دیدار اخیرشان با هیأت دولت آنچنان میخروشند و فریاد بر میآورند . نمایندگان محترم ! همه میدانیم و مردم نیز اطمینان دارند این جنگ دیری نخواهد گذشت که بنفع ملت اسلامی خاتمه خواهد یافت ولی برای اداره امور مملکت و تحقق شعارها و اهداف انقلاب اسلامیمان یقیناُ نیازمند به شناخت افراد و تفکرات گوناگون میباشیم و بنده این بحث و تحلیل را نه به عنوان اینکه این طیف و این طرز تفکر باید از جامعه حذف بشود مطرح کرده ام بلکه میخواهم بگویم لااقل این صداقت را داشته باشیم که برای مردم صادقانه مواضع فکرمان را روشن نمائیم تا مردم عزیزمان دوستان و طرفداران واقعی امام و انقلاب و نظام جمهوری اسلامی را به راحتی بشناسند زیرا بر اساس مواضع فردا است که باید نسبت به او تصمیم بگریند و یا به او رأ دهند و این مردم در همه حال نشان داده اند تابع بی چون و چرای امامند و حرکات و سکنات حضرتش را به عنوان معیار و محک برای شناخت و ارزیابی دیگران قرار میدهند زیرا این حقیقت را یکی از بزرگترین امر پیروزی انقلاب و تضمین و تداوم انقلاب و کلید سعادت و رستگاری دنیا و آخرت میدانند این روزها که بحث بودجه در وزارت خانه ها و هیأت محترم دولت مطرح خواهد شد توصیه میکنم به هیأت محترم دولت از جوسازیها هیچگونه بیمی بخود و تعدیل در آمد ها و رسیدگی هر چه بیشتر به امور محرومین بخصوص روستائیان عزیز را مد نظر قرار دهید که خدای تبارک و تعالی و دعای امام عزیز و همة تشنگان عدالت اسلامی پشت و پناهتان باد رژیم ضد مردمی پهلوی برای ویرانی مملکت از ویران کردن روستاها شروع نموده بنابراین ما باید برای آبادانی مملکت از عمران و آبادی روستاها شروع نمائیم پس جا دارد جهت بودجه هر چه بیشتر از سمت روستا به شهر باشد ؟ در پایان ضمن تشکر فراوان از مردم منطقه تفرش آشتیان، فراهان از اعزام نیرو و کمکهای شایانشان به جبهه های نبرد تشکر فراوان میکنم و از دولت خدمتگزار تقاضامندم جهت رشد و توسعه اقتصادی ، اجتماعی این منطقه که در علم و ادب و فرهنگ و سیاست قدمت تاریخی دارد برنامه ریزیهای لازم را بنمایند والسلام . منشی ـ آقای طاهری بفرمائید . محمد صالح طاهری ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، شهادت امام چهارم شیعیان جهان اسوه تقوی و عصمت اما زین العابدین علیه السلام را به همه مسلمین جهان به ویژه متقین و پرهیزکاران تسلیت عرض میکنم . من ضمن تشکر از مسافرت برادر نخست وزیر محترم به استان لرستان از مسؤولیناستان کهدر برگزای آن نقش داشته اند گله دارم . چرا مراسم در محیطی بسته ، سالنی سرپوشیده قرار داده شده است . مردم لرستان مقلد امام ، پاک باخته ، جانباز در زمان استانداری برادر محلوجی در میدان بزرگ امام برای استقبال شهید رجائی یک صف از جمعیت در حدود 25 هزار نفر از عشایر مسلح بودند مسأله کشاورزی گذشته از مسأله زمین که به صورت مشکله است و ایران این استعداد را دارد مخصوصاٌ استان ما متأسفانه در استان ما به وضع فلاکت باری رسیده است . مردم برای سوخت ، بذر ، کود، قطعات ، دفع آفات همیشه مسأله دارند . تا آنجائی که کشاورزان ما در تحویل گندم به سیلون ها همیشه در استان به صورت یک مسأله آزار دهنده دچار رنج هستند . باور کنید بسیاری از جوائز دو سال قبل هنوز داده نشده ، تا آنجائی که افکار عمومی درباره کشاورزی این حرف را میگویند . میگویند دروغ بذر محصول ما است یعنی ما بذر را میدهیم اصلاح می کنیم چنان میکنیم به صورت یک وضع ناهنجاری درباره کشاورزی است من اعتقادمان است مجلس دولت که مشروعیت همه ما من الباب الی المحراب از نماز جمعه تا این مجلس به خاطر ولایت فقیه و امام است و الا ما معلوم نبود این چنین وظیفه ای داشته باشیم و هر کدام از این مجلسیان و وزراء‌ اعتقاداتی دارند طرز تفکری برای اصلاح جامعه و ملت وامت دارند ما در این اهم هیچ شکی نداریم و به عنوان فرمان و دستور امام در هر طرز تفکری که باشیم آن وحدت و انسجام را باید حفظ کنیم . ولیکن متأسفانه در بین این عزیزان مسأله کشاورزی که خود من هم در این مورد به ایشان رأی دادم ، ارادت هم دارم از جهت تقوا و اینها ولی کشاورزی ما در بین وزارت خانه ها به صورت ‹‹ مذبذبین بین ذلک لا الی هؤلاء و لاالی هؤلاء من تشکل میکنم از برادرمان آقای هاشمیان نماینده رفسنجان یا آقای محلوجی نماینده کاشان که در آن کویرها خودشان دارند زحمت میشکند و
مرتع درست میکنند و فضاهائی درست میکنند اما در استان لرستان تمام مراتع دارد ضایع میشود ، مجتمع گوشتی که ما داشتیم من از برادرمان جناب آقای هاشمی ، جناب آقای خامنه ای جناب آقای نخست وزیر میخواهم که یک فکر بکنند . چهار صد میلیون تومان در مجتمع گوشت تا سرمایه گذاری شده الان بیش از میلیاردها تومان ارزش دارد چهار صد کارگر و کارمند دارند بخدا قسم اگر فقط ماهی 5 هزار تومان بدهید به این چهار صد نفر و بگوئید بروید دنبال کارتان بهتر است از بانکها ، از تشکیلات این مملکت سالی بیش از 140 میلیون تومان دارد میدهد که اگر شما آن چهل میلیون تومان 24 میلیون بدهید ما آن کارمندها و کارگرها را رها میکنیم آن هم به امید خدا بگذاریم . یک کسی نیست که به داد این مجتمع گوشت ، این زمین این آب ، این تأسیسات این همه خدمات برسد و متأسفانه اینجور شده است . سه میلیونی که صادر میشود بخاطر این است که پیش بینی نکرده است که داروی این چیست دان این چیست و من حرفی ندارم این آهن نیست این چیز خوردنی است که ما به آن احتیاج داریم خدا نکند که ترکیه این جوجه ها را به ضد همین جنگی که امام میگوید جنگ در رأس امور است مصرف کرده باشد ، به اشکال مختلف برادران عزیز ما گرفتاری زیاد داریم ولی این مسأله کشاورزی مسأله ایست که ما بایستی یک عنایت خاصی داشته باشیم بنظر من یک وزیر لایق ، یک وزیر با کفایت میتواند از این مراتع و از این جنگل ها و از این زمینها یک استفاده شایسته ای بکند . الان ما بیست و چند اداره که در استان لرستان داریم . از اداره راه و ترابری تشکر میکنیم و باز هم سپاسگزاری میکنیم راهی که به جبهه میرود فقط الان در بین بروجرد و خرم آباد اسفالت دارند چون این راه راهی است که این کروبیان و فرشتگان در آنجا تنفس میکنند و به جبهه میروند غیر از راه واردات کالاها است ، دارند درست میکنند شانه اش را هم درست کنند . ما از فرهنگ ، ما از دادگستری ما از دادگاه انقلاب و از همه ، ولی داد این مردم از کشاورزی و پر ماجراترین و پر مسأله ترین مسأله کشاورزی است وئ متأسفانه برادرمان جناب آقای زالی قدرت این که حتی بیآید و وقت صرف کند که این گرفتاری زیر سر کیست حاضر نیستند و تعدادی از نمایندگان ما هم اینجوری الان گرفتار هستند به هر حال یک تذکرات بسیار کوچکی بود که ما به محضرتان دادیم و باز هم میگوئیم سوأل من هم جناب آقای هاشمی چندین ماه است از آقای زالی شده و طفره میرود معاونینش نمیگذارند دسته بندی میکنند ، آنجا را به خدا به لجن کشیده اند یک فکر بکنید . اگر هم ندادند فقط تکلیف بنده این است که آن ماجراهای آنها را بروم در نماز جمعه منطقه ام بگویم اینجا که ما نمی خواهیم غذا برای اجانب و بیگانگان بدهیم برویم در آنجات بدهیم دستور بفرمائید برای مجتمع گوشت برای کشاورزی ، برای مرتع ، برای دام ، برای جنگل ، برای گوسفندهائی که احیاناُ خارج میشود از مرز و دینار عراقی و دلار میرود در این وضع گرفتاری و یا دروغهائی که میگوید گوشت کیلوئی 70 تومان در آنجا و در خود استان لرستان کیلوئی دویست تومان ، 180 تومان ،200 تومان گیر نمیآید یک فکری بشود چون زمینه هست استعداد هست این احتیاج به ارز خارجی ندارد ، احتیاج ندارد زمین از خارج بیاوریم ، آب از خارج بیآوریم یک مقدرای مردم را تقویت کنید . من از عزیزان و برادران محترم سپاسگزارم و السلام علیکم و رحمه الله . منشی ـ آقای رهامی . رهامی ـ سلام علیکم و رحمه الله و برکاته ، بسم الله الرحمن الرحیم ، الحمدلله و اصلوه علی نبیناو آله الطاهارین . سال تحصیلی جدید در حال شروع میشود که شش سال جنگ پر افتخار شش سال دفاع مقدس را پشت سر گذاشته ایم و وارد هفتمین سال جنگ تحمیلی میشویم . بنده در این فرصت کوتاه لازم دیدم که در شروع سال تحصیلی جدید من باب تذکر به برادران و خواهران نماینده و همه مردم ایران خصوصاُ درست اندر کاران مسائل فرهنگی و مسائل آموزش و پرورش تذکراتی را عرض کنم . واقع مطلب این است که این مملکت هر چه فساد و هر چه تباهی در آن ایجاد شده از فرهنگ وابسته از فرهنگ استعماری ، از دانشگاههای فاسد بوده است ، نه در کشور ما بلکه همه کشورهای عقب افتاده ، همه کشورهای محروم کشورهای بیچاره دنیای سوم هر چه بدبختی و بیچارگی دارند از دست فرهنگ فاسد و تحصیلکرده هائی هست که مغزشان در نظام فاسد فرهنگ غرب پرورش یافته است . گر چه این مطلب تنها در مورد مسائل دانشگاهی صدق نمیکند بلکه در مسائل حوزه ای و در علوم قدیمه هم چنانچه تزکیه صحیح نباشد ، چنانچه تربیت صحیح نباشد ، چنانچه پرورش صحیح نباشد آنجا هم ‹‹ اذلا فسد العالم فسد العالم ›› میشود اما به هر حال امروز مائیم و این دانشگاهها و این فرهنگ و اگر بخواهیم یک روزی این انقلاب از آفاتش نجات پیدا کند این انقلاب به تمام اهداف خودش برسد ، اگر بخواهیم این انقلاب روی پای خودش بایستد لاعلاج بایستی توجه بیشتر به مسائل فرهنگی و مسائل دانشگاهها بکنیم .من مجبورم این را عرض کنم که با کمال تأسف آنطور که باید و شاید توجه به مسائل دانشگاه و مسائل فرهنگی کشور نشده است و علیرغم تذکرات و علیرقم توصیه های مکرر حضرت امام و اینکه میآید تمام مسؤولین دست اندر کار مسائل کشوری مخصوصاُ ردة اول مملکت را از رئیس جمهور و رئیس مجلس و رئیس دیوانعالی کشور و نخست وزیر گرفته تا نمایندگان خودش وزرای فرهنگ و آموزش و پرورش همه را همه را در شورای عالی انقلاب فرهنگی مأمور میکند و مسوولیت میدهد که فکری بحال مسائل فرهنگی بکنند و قدمهائی نیز برداشته شده است که شایان تشکر و تقدیر است اما هنوز دانشگاههای ما هنوز فرهنگ ما گرفتاریها و معضلات اساسی دارد هنوز اساتید وابسته ، اساتید فراماسونر با مغزهای آنچنانی در کلاس های درس دانشگاه ما حضور دارند بنده به عنوان کسی که سالها در این محیط های دانشگاهی بودم و حالا هم هستم عرض میکنم که استادی که تا دیروز در کلاس به عنوان عضو فراماسونری مبلغ تبلیغات فراماسونری بود در کلاس حضور پیدا میکند و اهانت به مقدسات مذهبی ما میکند . برادران و خواهران عزیز و مردم متعهد کشور ما توجه کنند من باز دیدی در گذشته از یکی از زندانهای باصطلاح سیاسی داشتم که اسم اینها را نمیشود زندان سیاسی گذاشت بلکه قبله مسؤولین کشور ما هستند قاتلین رجال مملکت ما هستند وقتی پرسیدم در این جمع 60 ـ70 نفری شما چند نفر بی سواد هست یک نفر هم نبود . 2 ـ3 نفر شاید ششم ابتدائی چند نفر نهم یا دیپلم بودند بقیه دانشجو ، فوق دیپلم و لیسانس بودند این ه فرهنگی است که از این طرف آدم سالم متعهد فرزندان آب و خاک را تحویلش میدهند از آن طرف بیرون میآید از آن طرف چریک فدائی بیرون میآید ، از آن طرف توده ای بار میآید در این مملکت بین کشاورزان ، کارگران ، دهقانان ، کسبه ما چند نفر فراماسونر داشتیم ؟ چند نفر جاسوس داشتیم ؟ چند نفر بمب گذار داشتیم ؟ کجای مملکت ما یک دهقان یا یک کشاورز بمب دستش گرفته برود در نماز جمعه منفجر کند فرهنگی بوده همان کشاورز زاده ، همان کارگر زاده که اگر میماند در روستای خودش و بی سواد میماند یک کشاورز متعهد میشد یک کارگر متعهد میشد ، یک کاسب متعهد میشد خدمت به این آب و خاک میکرد . خدمت به این مملکت میکرد وارد سیستم فاسد فرهنگی میشد از این طرف این آدم را تحویل میدادیم از آن طرف یک منافق یا یک مزدور ،یک بمب گذار ، یک جاسوس ، یک نوکر برای اجانب تحویل میگرفتیم شما ملاحظه کنید که وزارت بهداری میگوید ما نزدیک 20 هزار پزش متخصص ایرانی در آمریکا داریم و نزدیک 10 هزار در اروپا و ما بایستی برویم از بنگلادش ، از پاکستان ، از کشورهای دیگر دکتر بیاوریم خواهر و برادر مرا باید پزشک بنگلادشی معالجه کند . پنجاه و چند سال دانشگاه تهران کار کرده سال 1313 افتتاح دانشگاه بوده ولی ما هنوز باید دست گدائی به سوری بنگلادش و کشورهای محروم تر از بنگلادش دراز کنیم . کشور هائی که با همه فقر و محرومیت بخاطر همان مقدار افراد متعهد فرهنگی که دارند ، الان پاکستان یا ینگلادش نفت هم ندارد . در آمدهای ما را هم ندارند ، با گندمش با برنجش کشورش را تأمین میکند و اضافه اش را هم به خارج میفروشد ولی ما زمین هم داشتیم ، آب هم داشتیم خاک هم داشتیم ، خاک مناسب هم داشتیم معادن هم به حد کافی داریم این مملکت از حیث معادن و از حیث مواد اولی هیچ کم و کسری ندارد اما فکر سالم نداشتیم اما جهت گیری صحیح نداشتیم و باید فکری بشود . برادران و خواهران عزیز من همین دانشگاه و همین فرهنگ فردا برای این مملکت وزیر تربیت میکند ، مسؤول تربیت میکند برای این مملکت فرماندار و بخشدار تربیت میکند و اگر این نظام قرار است بماند که خواه ماند انشاء الله قرار است سیاست خارجی اصلاح بشود ، سیاست داخلی اش اصلاح بشود همه منطبق بر نظام مقدس الهی بشود مجریان سال مجریان تربیت شده و تزکیه شده میخواهد و این به دست استادهای صحیح و سالم و با مغزهای سالم در محیط های سالم میتواند باشد . من عرض میکنم از همین شروع سال تحصیلی جدید به دانشگاهها
به دبیرستانها هم نمایندگان محترم هم همه مسؤولین کشوری عنایت خاصی باید داشته باشند ما باید بدانیم این را دائم در ذهنمان باشد که دشمنان ما از این طعمه ها دست بر نمیدارند از محیط های دبیرستانی و دانشگاهی دست بر نمیدارند آنها به هر نحوی میخواهند افرادشان را نفوذ بدهند و نهایتاُ از همان جا آدم های نوکر خودشان را تحویل بگیرند دانشگاههای ما باید منطبق بر سیاست های نظامی جمهوری اسلامی باشد . بحث فرمول های فیزیک و شیمی نیست که باید عوض شود . بحث جهت گیری نظام است بحث تربیت صحیح است بحث این است که فردا این آقا بیرون میآید از دانشکده حقوق  ما از دانشکده علوم سیاسی یا پزشک یا مهندس میخواهد در این مملکت خدمت کند یا به محض این که ما میگوئیم بیا برو فلان روستا کیف خودش را میبندد میرود به خارج به خاطر این که آنجا مقدمات عیاشی و تفریح بیشتر فراهم است بخاطر این که آنجا میتواند به خواسته های هوی و هوس خودش برسد و در این نظام اسلامی نمیتواند برسد . این هم در مورد دانشگاهها صدق میکند هم درباره حوزه صدق میکند ما هر چه در این مملکت نارضائی تراشی داریم هر چه در این مملکت اختلاف داریم تفرقه داریم هر جه در این مملکت کارشکنی برای پیشرفت نظام داریم نه از ناحیه کارگران است نه از ناحیه کشاورزان است نه از ناحیه کسبه است بلکه از ناحیه کسانی است که یا در دانشگاه ها یا در حوزه تربیت ناصحیح شده اند علمشان در واقع شمشیری بوده به دست زنگی مست و این روز سیاه نشانده اند ما را که همه دیدم در اول انقلاب چه بود و حالا هم ما نمیتوانیم اصلاح بشویم امروز ورزش ما باید جهت دار باشد امروز کلاس های ما ، امروز آزمایشگاههای ما این را نمیتوانیم بگوئیم که ورزش میخواهیم بکنیم منهای سیاست و کاری به سیاست جمهوری اسلامی نداریم ما میخواهیم کشتی گیر مثلا بار بیاوریم باید ورزشکاران ما در همان جهت باشند . آدمهای بی طرف والا ابالی بار نیاورد و برای تفریحات سالم این مملکت تربیت بدنی فکر بکند وقتی خارج میروند پرچمدار این نهضت باشند رسولان و پیام رسانان این نهضت باشند در خارج این طوری ورزشکار تربیت بشود ، این طور مهندس تربیت بشود ، اینطور حقوقدان تربیت بشود و در داخل هم لازم است عرض کنم که به هر حال بایستی یک روزی مسئولین حوزه ما به فکر سر و سامان دادن و یک تشکیلات اساسی صحیح دادن به حوزه باشند متأسفانه باید عرض کنم بعد از 6ـ7 سال که از انقلاب گذشته خدمات بسیار شایانی که حوزه و دانشگاه هم به این مملکت کرده در عین حال همین خدمتگزاران این مملکت در مجلس در دولت در شهرها همین تحصیل کرده های حوزه و دانشگاه هستند همین ها هستند که نظام را نگهداشته اند و خدمت میکنند و در خدمت این مردم هستند اما آن توجه اساسی به باز سازی و تصفیه و تزکیه و اصلاح و نظم دادن به مسائل حوزه ها تا بحال نشده متأسفانه و لذا افرادی میروند کسی که بیرون بوده اعتباری نداشته ، ارزشی نداشته و اگر هم ضد انقلاب میشده حداکثر میتوانست چاقو بردارد مثلا به شکم کسی بزند میرود آنجا بعد از 5 سال 10 سال بر میگردد در شهر به عنوان یک کسی که مورد توجه جریانات مذهبی هست شروع میکند شمشیر به کمر نهضت کمر اسلام میزند که  یک تیپ دشمن یک تیپ لشگر دشمن هم نمیتواند آن صدمه را به مردم بزند . ما الان در حوزه انتخابیه خودمان میبینیم که امسال الحمدلله گندم به مقدار زیادی حاصل شده و نصف بیشتر گندم استان ، گندمی که به سیلوها تحویل شده مال منطقه ما است مردم کمر همت بستند ، دبیرستان خودشان میسازند من نمونه هائی هست که باید به این ها که میگویند مشارکت و بر قشان را خودشان کمک میکنند دولت در حد بالائی خدمت کرده مردم از کم و کسری ها و مسائل راه و آب و برق واقعاُ نارضایتی به آن حد ندایند که از کارمندان فاسد از افرادی که حتی خدای نکرده در لباس مقدس روحانیت اهانت به انقلاب ، اهانت به اسلام میکنند و ایجاد تفرقه میکنند . آن که خطر هست برای مردم من در حوزه خودم مشاهده میکنم یا در شهرهای دیگر این نیست که نبودن راه یا نبودن برق یا حالا کم و زیاد شدن یک خدمت عمرانی باعث نارضایتی و باعث شکست انقلاب بشود این به دست افرادی است که تربیت ناصحیح در حوزه ها و دانشگاه شده اند و این اگر اصلاح بشود همه جا مملکت اصلاح خواهد شد . من تقاضا میکنم از شورای عالی انقلاب فرهنگی که توجه بیشتری روی این قضیه بکنند وقت بگذارند و هم از نمایندگان محترم و بحث بشود مشکلات فرهنگی . و انشاء الله دانشگاه ما امسال بهتر از دانشگاههای پیش و حوزه ما بهتر از حوزه های پیش و نظام فرهنگ ما آن نظامی باشد که حضرت امام روحی له الفداء در پیام ها و در سخنان خودشان مطرح کردند و راه به ما نشان دادند والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته .
3- تذکرات نمایندگان به مسؤولان اجرائی کشور به وسیله آقای رئیس ، رئیس ـ تذکرات نمایندگان مجلس به مسؤولان اجرائی کشور : آقای روحانی نیا نماینده سپیدان از مسوولان مخابرات استان فارس و شهرستان سپیدان در خصوص افتتاح 5 دفتر مخابراتی در منطقه بیضاء و سپیدان تشکر کرده اند . آقای صغری نماینده دماوند و فیروز کوه به وزارت آموزش و پرورش در مورد رعایت انصاف در عزل و نصب ها در منطقه . آقای بهشتی نماینده فسا تشکر از وزارت نفت در خصوص انجام بیش از 80% عملیات انبار نفتی و پمپ بنزین در شهرستان فسا و تذکر نسبت به اتمام سریع . آقای صادقلو و پریزاد نمایندگان رامیان و نقد از صدا و سیمای جمهوری اسلامی در خصوص برنامه جنگ تشکر کرده اند . آقای مهدوی نماینده بابلسر و بندپی به وزارت پست و تلگراف و تلفن در خصوص رفع نواقص تلفن بند پی و احداث مرکز تلفن خود کار در بهنمیر ، بابلسر و بندپی به وزارت کشاورزی در مورد حفاظت مؤثر و قاطع از جنگل مازندران نمایندگان استان گیلان به وزارت نفت در خصوص تسریع در تأمین بنزین مورد نیاز استان گیلان . آقای قاضی زاده نماینده سرخس ، فریمان و احمد آباد به وزارت کشور در خصوص برخورد فرماندار مشهد با نمایندگان هیأت 7 نفره واگذاری زمین در جلسه مورخه 1 /7 /65  . آقای رهبری املشی نماینده رودسر شهادت سردار رشید اسلام زین العابدین قائمی دومین فرزند شهید روحانی شهید عالی قدر حجت الاسلام قائمی را به خانواده شان و اهالی روستای آزارکی تبریک و تسلیت گفته اند . آقایان صاحبت الزمانی و کامیار نمایندگان ارومیه به وزارت نفت در خصوص تسریع تأمین بنزین مورد نیاز ارومیه . آقای میر جعفری نماینده اراک ، به وزارت بازرگانی در مورد تسریع در تحویل وسائلی که برای کارخانجات اراک لازم است .
4- تصویب اصلاح قانون مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال اسناد آنها ( اعاده شده از شورای نگهبان ) رئیس ـ دستور شروع کنید .منشی ـ اولین دستور دنباله رسیدگی به لایحه مرجع تشخیص ارضی موات و ابطال اسناد آنها است . پیشنهاد حذف تبصره از آقای عبد خدائی موحدی ، ساوجی ، پیشنهاد جامع دارد پیشنهاد جامعی برای حل دارد . رئیس ـ نه حذف تبصره بعداُ است . پیشنهاد اصلاحی مقدم است . منشی ـ پیشنهاد از آقای موحدی ساوجی که … عبد خدائی ـ من پیشنهاد حذف دارم . رئیس ـ پیشنهاد حذف مال بعد است . حالا که پیشنهاد اصلاحی است ( عبد خدائی ـ معمولا پیشنهاد حذف مقدم است ) نه در اصلاح شورای نگهبان چون شورای نگهبان همه تبصره را که اشکال ندارد . ما اصلا نمی توانیم حذف کنیم . فواد کریمی ـ گزارش کمیسیون آمده . رئیس ـ نه گزارش کمیسیون رد شده ببینید شورای نگهبان یک اشکال گرفته به تبصره که ما باید همان اشکال را بر طرف کنیم بقیه اش را که نمیتوانیم حذف کنیم اصلا . عبد خدائی ـ کل تبصره همه اش اشکال است . رئیس ـ نه همه اش نیست در یک صورت که کارشناس فنی نظر بدهد موافقند و ما باید همین را اصلاح بکنیم بفرمائید . منشی ـ پیشنهاد از آقای موحدی ساوجی و 2 نفر دیگر از آقایان که تبصره به این صورت در بیاید : از متصرفین اراضی موات که بدون ضوابط قانونی از تاریخ 
25 /2 /58 تا تاریخ تصویب این قانون زمین را تصرف و احیاء کرده باشند در صورتی که طبق نظر کارشناسان صالح وزارت کشاورزی اداکه احیاء و کشت زمین محیاه از لحاظ فنی مصلحت نباشد خلع ید گردیده و اسناد آن باطل میگردد و در غیر این صورت اگر افراد مذکور تولید کننده باشند و مستقیماٌ از زمین بهره برداری کنند زمین به قیمت عادله توسط دولت به آنان واگذار میشود و چنانچه واجد شرایط مذکور نباشند با احتساب و پرداخت هزینه های انجام شده به متصرفین زمین مذکور به افرادی واجد شرایط واگذار خواهدشد . رئیس ـ بسیار خوب ، آقایان توجه بفرمائید . به هر حال ما ناچاریم نظر شورای نگهبان را تأمین بکنیم به هر حال اگر آقایان خودشان یک نظر اصلاحی روشن تری ندارند به این پیشنهاد توجه کنند که مشکلمان حل بشود بفرمائید . موحدی ساوجی ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، یزدی ـ آقای هاشمی ! اشکال آئین نامه ای شده است که اگر پیشنهاد اصلش رأی نیاورد باید حذفش رأی گیری بوشد و اگر رأی نیاورد بعد پیشنهاد اصلاحی پذیرفته میشود . رئیس ـ نه اینجور نیست . کجاست آئین نامه ؟ آن مال ماده است اگر یک ماده ای اصل آن رأی نیاورد پیشنهاد حذفش باید رأی بیاورد بعد پیشنهاد . اما اینجا اینطور نیست جنابعالی ملاحظه بفرمائید اگر بود به من دوباره تذکر بدهید . موحدی ساوجی ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، اگر نمایندگان محترم به صحبت ها و مصاحبه دیشب جناب آقای امامی کاشانی گوش داده باشند ایشان اتفاقاُ یکی از موضوعاتی را که مطرح کردند و از ایشان سؤال شده و ایشان توضیح دادند درباره همین نظری بوده که درباره تبصرة 2 داده بودند و گفتند که علت این که ما این را قبول نکردیم این بود که این قانون سال 58 که تصویب شد تا این تاریخ به صورتی نبوده که مثل مجلس بررسی بشود و همه مردم مطلع بشوند و این ها … چه بسا ممکن است افرادی در آن تاریخ سال 58 – 59 آمده اند یک هکتار ، دو هکتار مثلا آمده اند احیاء کرده اند و حالا بگوئیم کلا خلع ید بشود این اشکال دارد بعد هم گفتند که به این جهت گفتیم کارشناسان صالح کشاورزی اگر چنانچه گفتند ادامه فعالیت روی این زمین به مصلحت نیست از لحاظ فنی بسیار خوب خلع ید بشود . مسأله ای نیست . اما اگر چنانچه ادامه فعالیت و احیاء الان بعد تازه در تبصره هم ذکر نشده که این ها خرج کرده اند هزینه هائی را متحمل شده اند همین طور بخواهیم خلع ید کنیم خلاصه اشکالشان بر میگشت به دو مسأله . یکی عدم اطلاع افرادی که تصرف کرده اند از قانون دوم این که هزینه هائی اگر احیاء کرده اند و متحمل شده اند این چه میشود ؟ حالا در این پیشنهادی که بنده نوشته ام و آقایان هم امضاء کرده اند ما همه این مسائل را در نظر گرفته ایم و یک پیشنهادی است به نظرم جامع که گفته شده اگر چنانچه ادامه فعالیت روی این زمین ها طبق نظر کارشناسان صالح به مصلحت نیست مثلا یک جائی باید مرتع باشد ، زمین کوهستانی شیب دار است و مرتع باید باشد و اگر مرتع باشد خیلی بهره برداری بیشتر میشود یا باید جنگل باشد ولی این آقا ,ده به عنوان کشاورزی تصرفی کرده که واقعاُ بهره برداری مفیدی هم ندارد . این را دیگر چه کسی تعیین میکند ؟ آن کارشناس صالح تعیین میکند . ممکن است من و شما نتوانیم واقعاُ نظر بدهیم خیلی خوب ، اگر چنین چیزی هست باید خلع ید بشود و اگر چنانچه این طور نیست یعنی ادامه فعالیت روی این زمین به عنوان مثلا کشاورزی است یا تولید کننده است بسیار خوب ، دولت به او واگذار میکند و قیمت عادلانه زمین را میگرید . اما اگر چنانچه خودش شخصاٌ و مستقیماُ تولید نمیکند فرض کنید که یک فردی است که کارخانه دار است در شهر است جای دیگر مینشیند و صرفاُ آنها تصرف کرده به عنوان مالکیت . خوب ، اینجا ارزش کارها و هزینه هائی که انجام شده معلوم میشود و با احتساب هزینه های انجام شده قیمت عادله کارهائی که انجام داده به او میدهند و به افراد واجد شرایط که اهل کشاورزی و تولید باشند واگذار میکنند . این خلاصه پیشنهادی است که داده شده من فکر میکنم اگر بخواهیم که از این مشکل رها بشویم باید یک همچو مسأله ای را اینجا بالاخره به آن رأی بدهیم . منشی  ـ آقای روحانی فر مخالف . روحانی فر – بسم الله الرحمن الرحیم ، یک سری مطالب را اینجا میخواستم عرض کنم که آقای موسوی تبریزی اشاره کردند . کل قضیه و ریشه اینجا است که بعضی از برادران اهل فضل ، فقهاء این ها اعتقادشان بر این است که در زمان غیبت کبری زمین های موات که یک قسمتی از انفال هست بدون اجازه هیچ حاکمی جه حاکم جمهوری اسلامی چه حاکم طاغوت اجازه لازم نیست و من احیاء ارضاُ میته فهی له هر کس برود تراکتورش را بردارد و زمینی را احیاء کند مالک میشود بدون هیچ قید و شرط . این اعتقاد ، اعتقاد عده ای است اعتقاد امام و کسانی که تقلید از ایشان میکنند این است که این حکومت جمهوری اسلامی در مسائل اقتصادی مسائل اجتماعی ، در جنگ ، در جهاد در دفاع تمام اختیارات را ولی فقیه دارد . اما امام معصوم آن عصمت و امتیازات و مشروع بودن و این ها امتیازات امام معصوم است . اما در مسائل دنیوی و اداره زندگی تمام اختیارات را ولی فقیه دارد اما امام معصوم آن عصمت و امتیازات و مشروع بودن و اینها امتیازات امام معصوم است اما در مسائل دنیوی و اداره زندگی تمام اختیاراتی که امام معصوم دارد جانشین امام معصوم هم دارد . بنابراین همانطوری که الان اگر زمان حضرت صادق علیه السلام بود هیچکس یک وجب زمین موات یا انفال را بدون اجازه حکومت نمیتوانست تصرف بکند الان هم همین طور است عده ای رفتند حالا کارشناسان بگوید که خوب کاری کردند یا بد کاری خلاف قانون این که آقای امامی کاشانی نقل کردند که خوب عده ای نمیدانستند ما در تمام قوانینی که تصویب میکنیم باید تلویزیون ، رادیو به همه مردم بگوید که یک همچو قانونی تصویب شده و برود در کلاس ها ، در مدارس ، اتمام حجت بکند . آیا همه قوانین ما الان این طور است ؟ آیا ادعای جهل از یک نفر شهروند پذیرفته است که آقا من قانون را نمیدانستم بنابراین من مجازم اگر بنا باشد شما قانون تصویب کنید از آن طرف ملت بعضی ها بروند تخلف بکند آن وقت کارشناس بیاید بگوید از نظر فنی خوب کاری کرده واقعاُ دیگر اعتباری برای مجلس میماند ؟ این فرمایشاتی که آقایان میگویند بالاخره باید نظر شورای نگهبان تأمین بشود بنده عرض میکنم اگر میخواهید نظر بعضی از فقها عزیز شورای نگهبان تأمین بشود اصلا کلمه واگذاری دولت را در هیچ قانونی نیاورید . چند وقت پیش یک همچو بحثی بود . آقای موحدی کرمانی برادر عزیزمان که مرد فاضلی هم هست ایشان گفتند که کلمه ‹‹ واگذاری ›› را حذف بکنید پیشنهاد حذف داد . بنده متوجه ام ایشان چه میخواست بفرمایند . که واگذاری دولت شرعاُ مفهوم ندارد یعنی دولت اگر بخواهد بگوید من باید واگذار کنم جلو حق شرعی مردم را گرفته است . این بر اساس همان دیدگاه فقیه حاکم باشد . فلسفه شورای نگهبان چه شورای نگهبان ما ، چه فقهای زمان مشروطه که پیش بینی شده بود فلسفه اصلی اش این است که در مجلس قانونی مثل کاپیتولاسیون و قرار دادهای استعماری و امثال این ها بسته نشود مشروب حلال نشود ، قمار آزاد نشود ،مسلمات اسلام خدشه دار نشود . فلسفه شورای نگهبان این نبود که فتوای شخصی خودشان را در صورتی که صدها تفوا در مقابلش مخالف است به عنوان مخالفت شرع بیایند بگویند شما ببینید دو بار حالا این لایحه برگشته بعد هم آقای موحدی ساوجی میگوید خیلی خوب ، حالا چه کار بکنیم ؟ به قول آن بابا فقه گریه و زاری . خوب ، حالا چاره ای که نیست عرض میکنم اینهائی که فرمودند . مصاحبه هم که میکنند میگویند خیلی خوب ، حالا بیائید این طوری کنید این که نشد برادر من : آخر اعتبار مجلس کجا میرود ؟ اعتبار قانون کجا میرود ؟ اینها را یک مقداری باید فکر بکنیم با کمال احترامی که به فضل و کمال برادران فقهای شورای نگهبان ما داریم ولی در این مملکت بایستی که آخر معلوم باشد روی چه مبنائی و روی چه اساسی ؟ ما میخواهیم ببینیم اجازه دولت شرط است یا نه ؟ این احیاء فاقد شرط بوده این احیاء خلاف قانون بوده و حتی خلاف شرع بوده که ین باید خلع ید بشود تا بشود مال دولت ( رئیس ـ وقت تمام است ) بشود مال عموم مسلمین بعد اگر این آقای احیاء کننده استحقاق دارد به او بدهند یک وقت یادم است یک طلبه ای رفته بود یک مقدر سهم امام بیاورد در بین راه مصرف کرده بود هر کار کرد امام اجازه نداد . گفته بود ، فرموده بود باید یاین را بیاوری برسانی بعد اگر احتیاج داری شاید بیشتر هم به تو بدهند ولی قانون شکنی و سرخوردی عمل کردن باب نشود باز مثل آن مسأله نشود که قانون زمین شهری تصویب کردید یک سال زمینداران رفتند ، دزدیدند و فروختند و آخر کار آمدید . خوب ، تا حالا هر چه بود مالیده از این به بعد ، خیلی خوب ، سال آینده  هم باید مصوبات امسالمان را
بگوئیم مالیده . پس از همه مصارف و مخارج برای چیست ؟ احترام به قانون خیلی مهم است . اما روی نظم خیلی تکیه میکند حالا کارشناس آمده گفته اینجا مصلحت است در مقابلش آن مفسد شکستن تنظیم و بی احترامی به قانون چیست ؟ قانون تزاحم مصالح و مفاسد داریم . بنابراین آقایان برادران رد کنید برگردانند بعداُ بگوئید آقا جان این مشکل را شورای نگهبان دارد ولش کنید تا هر کس تراکتورش را بردارد و برود هر کار دلش خواست بکند و السلام علیکم و رحمه الله . رئیس ـ آقای پناهنده موافق صحبت کنند . منشی ـ آقای دهقان قبلا نام نوشته اند . رئیس ـ ولی آقای پناهنده قبلا گفت ما امضاء‌را نفهمیدیم . بفرمائید . رهامی ـ آن روز اسم ما را خواندند نوبت پیشنهاد ما بود و خواندند و نگفتند دفاع کنید بعد وقت نرسید الان هم پیشنهاد  ما را بردند زیر دوباره و پیشنهاد آقای موحدی را خواندند . رئیس ـ حالا دیگر بحث شده میفرمائید . حالا یک نفر دیگر مانده است بفرمائید پیشنهاد شما را هم بعد میخوانیم ببینیم چیست : پناهنده ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، علت موافقت بنده با این پیشنهاد این است که بالاخره در این پیشنهاد آن کسی که زمین را گفته ولو بدون اجازه دولت یا پولش را میدهد یا این که اگر خواست رها بکند در یک صورت خاصی رها میکند یعنی این طور نیست که اجازه داده باشد که هر کاری خواسته بکند برادرمان جناب آقای روحانی فر فرمودند که اگر حکومت ، حکومت اسلامی بوده در زمان مصوبه شورای انقلاب که بوده در زمان مصوبه شورای انقلاب که بوده چرا پس ما اینها را مالک بدانیم که بدون اجازه دولت رفته اند گرفته اند ؟ این فرمایش ، فرمایش صحیحی است . اما این پیشنهاد هم که داده شده باز بالاخره همانطوری که فرمودند باید یک جوری نظر شورای محترم نگهبان تأمین بشود این پیشنهاد تأمین میکند . ببینید چطور این پیشنهاد محتوایش این است . میگوید که یا این کسی که زمین را گرفته به او میگویند شنا اگر که نیاز دارید فردی است که خودش دارد رویش کار میکند دولت به او میفروشد . پس مالکیت دولت تثبیت شد . نگرانی شما برای این که آیا دولت مالک بوده یا نه اینجا مرتفع میشود منتها برای این که ارفاقی بشود یک زحمتی رویش کشیده و احیاء‌کرده و کاری کرده و از آن طرف هم  خودش دارد روی زمین کار میکند و یک کسی نیست که در شهر نشسته باشد و عمله گرفته باشد برایش کار بکنند میگویند زحمتی روی زمین کشیده ای زمین مال خودت منتها پول زمین را بده . در آن موردی هم که خیر ، یک نفر خانی ، گردن کلفتی ، پولداری هست و در شهر نشسته و چند نفر کارگر گرفته دارند روی زمین کار میکنند که در این پیشنهاد میگوید که خیر آن را از او میگیرند . بنابراین مالکیت دولت از زمان مصوبه شورای انقلاب در این پیشنهاد در نظر گرفته شده و جوانب مختلف قضیه هم بررسی شده یعنی هیچ کجا موردی ندارد با توجه به این پیشنهاد که یک نفر یک زمینی را گرفته باشد بدون اجازه دولت و بعد هم همین جوری در اختیارش بگذارند و بروند . نگرانی قبلی این بود که آن اصلاحیه های قبلی این ها را رها میکرد به حال خود و جای این بحث بود که آیا دولت در آن زمان مشروع بوده یا نه که ای جواب میخواهد و از آن طرف آن ایرادی هم که مردم اطلاع نداشتند همانطوری که برادرمان آقای روحانی فر فرمودند این ایراد بی جائی است برای این که اگر قرار باشد این جوری باشد هر قانونی را باید مصاحبه تلویزیونی برایش بکنند و بگویند آقا این طور ، این طور ،، این طور بوده است . این جوری که نیست قوانین در مجلس تصویب میشود بعد هم از این طریق رسانه های گروهی به قوانین در مجلس تصویب میشود بعد هم از این طریق رسانه های گروهی به اطلاع مردم میرسد و جدا  جدا هم مصاحبه تلویزیونی لازم ندارد اما این پیشنهادی که الان آقایان دادند پیشنهاد جامعی است چون هیچ کجا حق دولت را تضییع نمیکند در هر موردی ، مورد خاصی برایش برنامه ای برایش برنامه ای قرار داده اند و پیشنهاد جامع نمیکند . در هر موردی ، مورد خاصی برایش برنامه ای قرار داده اند و پیشنهاد جامع و مفید است و به نظر من مشکل را حل میکند و من با این پیشنهاد موافقم والسلام . رئیس ـ آقای شوشتری بفرمائید . اسمعیل شوشتری ( مخبر کمیسیون )ـ بسم الله الرحمن الرحیم ـ گر چه این پیشنهاد در کمیسیون مطرح نشده اما با نظر خواهی که از اعضاء کمیسیون به عمل آمد بعضی از آقایان مخالف بودند ولی اکثراُ موافق پیشنهاد هستند . ما بر اساس اشکال شورای نگهبان برای این که نمایندگان محترم حضور ذهن مجددی داشته باشند آن قسمت از اشکال را میخوانم بعد راجع به پیشنهاد صحبت میکنم . ‹‹ نسبت به تبصرة  به نظر اکثریت فقهاء در مواردی که طبق نظر کارشناسان صالح ادامه احیاء‌و کشت زمین احیاء شده به ملاحظات فنی مصلحت نباشد وزارت کشاورزی میتواند از آن جلوگیری نماید . در غیر این موارد اطلاق اصلاحیه مغایر با موازین شرعی است ››. در واقع اشکال شورای نگهبان این است . در جاهائی که به نظر کارشناسان صالح  وزارت کشاورزی احیاء اراضی به مصلحت نباشد ، آن روز توضیح عرض کردم . مثلا زمینی که برای مرتع لازم است ، کسی از تاریخ 58 به بعد رفته مرتع را تبدیل کرده به زمین شخم زده شده و به اصطلاح احیاء کرده ، ولی به نظر کارشناسان صالح کشاورزی تبدیل مرتع را به مصلحت نمیدانند و این عملیاتی که بر روی زمین انجام گرفته به تشخیص کارشناسان از نظر فنی مصلحت نبوده . در چنین مواردی که کارشناسان رسمی کشاورزی نظر بدهند که عملیات انجام شده از نظر فنی مصلحت نیست خلع ید شدند و ابطال اسناد هیچ اشکالی ندارد . خوب قسمت اول پیشنهادی که الان مطرح شد شامل این قسمت هست پس بنابراین مطابق با نظر شورای نگهبان است اما در ذیل شورای نگهبان نظر داده ‹‹ در غیر این موارد اطلاق اصلاحیه مغایر با موازین شرعی است ›› اطلاق اصلاحیه عبارت از این بود ما گفتیم کلا بروند خلع ید بکنند و اسنادشان هم باطل بشود میگویند این اطلاق درست نیست با توجه به نظراتی که جناب آقای امامی کاشانی هم در مورد این قسمت از تبصره داشتند ، نظر عبارت از این است کسی در آن تاریخ اطلاع نداشته و رفته زمینی را احیاء کرده ، اگر خلع ید بکنیم هزینه های انجام داده شده چه خواهد شد ؟ خوب در این پیشنهاد این نظر هم گنجانده شده که اگر دارد خودش روی زمین کار میکند خوب هزینه هائی گذاشته به خاطر اینکه اطلاع نداشته این مقدار ارفاق میشود اما قیمت عادله زمین از او گرفته میشود و در موردی هم که احیاء‌کرده ولی خودش روی زمین عملا کار نمیکند در اینجا هزینه هائ را که روی زمین انجام داده به او بدهند بعد زمین را بدهند به افراد واجد شرایط بنابراین اطلاق اصلاحیه با توجه به این پیشنهاد شکسته میشود مفید میشود و از آن حالت اطلاقش بیرون بیاید و اشکال شورای نگهبان هم در مورد اطلاق اصلاحیه بود که مغایر با موازین شرعی است و به اعتقاد ما از پیشنهاداتی که داده شده شاید جامع ترین پیشنهاد و بهترین پیشنهاد باشد و همه ابعادش را در نظر گرفته اند اما مخالف محترم هم که نظراتی دادند در واقع نظراتشان مورد به این پیشنهاد نبود . مخالفتشان با این پیشنهاد نبود مخالفت مبنائی و اساسی بود که ما هم اعتقادمان این است که در شور اول و دوم هم بحث زیاد شد اما با توجه به اشکال شورای نگهبان داریم بحث میکنیم بنابراین فکر میکنم بهترین پیشنهاد باشد و ما موافق هستیم که این پیشنهاد انشاء الله رأی بیاورد . عابدی ـ آقای هاشمی ! اگر یک نفر هزار هکتار ، دو هزار هکتار زمین گرفته باشد آن ما پول گذاشته را از او میگیریم ؟ رئیس ـ حالا شما اینها را مطرح نفرمائید . حالا آقای عابدی اجازه بفرمائید بعد از اینکه بحث ها شده دیگر نمیشود . یک مخالف بوده هر چه میخواسته گفته . عابدی ـ قانون را باید به نفع مستضعفین تصویب کنید نه به نفع متجاوز . رئیس ـ من خواهش میکنم آقایان توجه بکنند به هر حال ببینید نظر اکثریت مجلس همانی بوده که ما اول رأی دادیم ولی ما ملزم هستیم نظر شورای نگهبان را تأمین بکنیم بر اساس این الزام باید یک کاری بکنیم اینکه ما این را رها کنیم برود خوب میرود همینطور میماند . ما نمیتوانیم ، ما به عنوان مجلس واقعاُ مایل نیستیم این مسأله مبهم بماند . بالاخره در یک حدی با این کار چند درصدی را حل میکنیم یک قدمی پیش میرود چرا ما لج بکنیم این کار را انجام ندهیم ؟ یک جائی پیشنهادی آقای رهامی داده بودند که ایشان میگویند قبلا مطرح شده دو نکته در آن پیشنهاد با این تفاوت دارد : یکی اینکه به جای آقای موحدی که گرفته اند قیمت عادله ایشان گفته اند ‹‹ حق واگذاری عادلانه ›› که آقای موحدی هم حرفی ندارند که جای آن تعبیر این تعبیر بیاید که جامع بین این دو پیشنهاد بشود یکی آقای رهامی گفته اند ›› ‹‹ مصلحت نظام جمهوری ›› به جای ‹‹ مصالح فنی ›› . شورای نگهبان قید کرده ‹‹ مصالح فنی ›› یعنی ما الان اینجا محدودیم نمیتوانیم عامل تر از این بگریم ، میرود دوباره بر میگردد یعنی آنها نگفته اند مصالح عام کشور ، گفته اند مصالح فنی ، همان که آقای شوشتری مثل زدند که مرتع و امثال اینطور چیزها . حالا ببینید ما نظر شورای
نگهبان را باید تأمین کنیم . ما که رأی خودمان الان آزاد نیست . رأی ما همان بود که دادیم ناچاریم تأمین کنیم . خواهش میکنم آقایان با توجه به وضعی که داریم و به اینکه یک گام ما داریم به جلو میرویم ، سر سختی نکنند من هم قبول دارم ما اگر دستمان باز بود جور دیگری رأی میدادیم . عابدی ـ آقای هاشمی ! قانون باید به نفع مستضعفین تصویب بشود نه به نفع متجاوز ، ما نظر شورای نگهبان را باید تأمین کنیم منتها به نفع مستضعفین . رهامی ـ آقای هاشمی دو تا پیشنهاد با هم ترکیب بشود . رئیس ـ الان ترکیب کردیم ، ‹‹ حق واگذاری عادلانه ›› شما را گذاشتیم به جای آن . آن ‹‹ مصلحت نظام ›› که شما گفتید نمیتوانیم بگذاریم چون با نظر شورای نگهبان نمیسازد . رهامی ـ اگر یک کسی رفت و آباد کرد خلاف قانون ، حالا که میخواهند از او پس بگیرند نباید پولش را به او بدهند و پس بگیرند . رئیس ـ خرجهائی که کرده . آخر آنکه اطلاع نداشته ، آن که آقای امامی گفتند نکته ای است . آن موقع ما مصوبات شورای انقلاب را به آن صورت عام پخش نمیکردیم . ممکن است یک کسی مطلع نبوده در آن تاریخ . خرج کرده حالا میشود مخارج او را بدهند و زمینش را بگیرند . رضوی ـ تذکر آئین نامه ای دارم . رئیس ـ آقای رضوی تذکر آئین نامه ای دارند بفرمائید . رهامی ـ آقای هاشمی ! از زمینهای دولتی بهره برداری کرده است . رئیس ـ آن را محاسبه میکنند . لابد آن را در  محاسبه میآورند آقای رضوی بفرمایند . رضوی ـ بسم الله الرحمن الرحیم . نظر به اینکه این پیشنهاد جناب آقای موحدی بر مبنای عنوان ثانوی و ضرورت است ، نیاز به رأی دو سوم دارد . رئیس ـ خیر ، اینطور نیست . رضوی ـ توضیح بدهم خدمتتان . رئیس ـ خیر نیست ما الان رأی اولی میگیریم . رضوی ـ من طبق قانون چند دقیقه ای که وقت دارم یک توضیح خلاصه ای بدهم . رئیس ـ آخر اینکه تذکر آئین نامه ای نیست . رضوی ـ کسی که زمینی را احیاء کرده بدون اجازه یا مملکت این کارش یا مملکت نیست . رئیس ـ اجازه بفرمائید این اخطار آئین نامه ای نیست اخطار ماهیتی است جناب آقای رضوی . ما الان یک پیشنهادی رسیده ، طبق معمول داریم عمل میکنیم . اگر رأی اکثریت نیاورد . آن وقت مسائل دیگر مطرح میشود تبصره را بخوانید . تبصره 2 – از متصرفین اراضی موات که بدون ضوابط قانونی از تاریخ 25 /2 /58 تا تاریخ تصویبت این قانون زمینی را تصرف و احیاء کرده باشند در صورتی که طبق نظر کارشناسان صالح وزارت کشاورزی ادامه احیاء‌و  کشت زمین محیاء‌ از لحاظ فنی مصلحت نباشد خلع ید گردیده و اسناد آنان باطل میگردد در غیر این صورت اگر افراد مذکور تولید کننده باشند و مستقیماُ از زمین بهره برداری کنند ، زمین در مقابل دریافت حق عادلانه واگذاری و توسط دولت به آنان واگذار میشود و چنانچه واجد شرایط مذکور نباشند با احتساب و پرداخت هزینه های انجام شده به متصرفین زمین مذکور به افراد واجد شرایط واگذار خواهد شد . رئیس ـ 192 نفر در جلسه حضور دارند موافقان با این پیشنهاد اصلاحی قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) آقایان ایستاده باشند تا بشماریم . الان نشان میدهد که اکثریت ایستاده اند . آقایان ببینید 95 نفر نشسته 105 تا 100 نفر حداقلی که گفتند 100 نفر ایستاده . به علاوه سه چهار نفر از آقایان هم کسانی هستند که تشریف دارند هنوز حق رأی ندارند بنابراین تصویب شد ( همهمه نمایندگان ) آقای حسینی 114 نفر ایستاده شمردند . بنده هم از اینجا نگاه میکردم قیافه مجلس کاملا روشن بود یک اکثریت قوی ایستاده بود حالا اگر تردید دارید با ورقه رأی میگیریم . به نظر من روشن روشن است که رأی آورده است .
5- تصویب اعتبار نامه آقای طاهائی از حوزه انتخابیه تنکابن رئیس ـ دو اعتبار نامه از شعبه آمده بخوانیم که آنها هم رأی پیدا کنند انشاء الله . منشی ـ یکی گزارش از شعبه 5 دربارة اعتبار نامه جناب آقای سید علی اکبر طاهائی است . مخبر شعبه 5 بیایند برای گزارش . رئیس ـ آقای طاهائی اگر در جلسه تشریف دارند لطفاُ بایستند که با ایشان آشنا بشویم . سید محمد حسن علوی ( مخبر شعبه 5) بسم الله الرحمن الرحیم گزارش از شعبه 5 به مجلس شورای اسلامی . اعتبار نامه جناب آقای سید علی اکبر طاهائی از حوزه انتخابیه تنکابن که پس از انجام مراسم تحلیف در جلسه مورخه 13 /6 /65 به این شعبه ارجاع گردیده بود در جلسه روز 8 /7 /65 مورد بررسی قرار گرفت و با اکثریت آراء مورد تأیید قرار گرفت . مخبر شعبه ـ سید محمد حسن علوی . رئیس ـ اعتبار نامه آقای طاهائی از تنکابن مطرح است ( اعتراضی نشد ) معترضی در جلسه نیست اعتبار نامه آقای طاهائی نماینده مردم تنکابن تصویب شد ( تکبیر نمایندگان )
6- تصویب اعتبار نامه آقای سهمی حصاری از حوزه انتخابیه تربت حیدریه منشی ـ مورد دیگر گزارش از شعبه 5 دربارة اعتبار نامه جناب آقای اسماعیل سهمی حصاری از حوزه انتخابیه تربت حیدریه . محمد حسن علوی ( مخبر کمیسیون شعبه 5) بسم الله الرحمن الرحیم . گزارش از شعبه 5 به مجلس شورای اسلامی اعتبار نامه جناب آقای اسماعیل سهمی حصاری از حوزه انتخابیه تربت حیدریه که پس از انجام مراسم تحلیف در جلسه 311 مورخه 13 /6 /65 به این شعبه ارجاع گردیده بود در جلسه روز 8 / 7 /65 مورد بررسی قرار گرفت و به اتفاق آراء مورد تأیید قرار گرفت . مخبر شعبه ـ سید محمد حسن علوی . رئیس ـ اعتبار نامه آقای سهمی حصار از تربت حیدریه مطرح است ( اعتراضی نشد ) معترضی در مجلس نیست اعتبار نامه آقای سهمی نماینده مردم تربت حیدریه تصویب شد . ( تکبیر نمایندگان )
7- تصویب کلیات طرح اصلاح موادی از قانون تشکیل شورای عالی آموزش و پرورش و الحاق یک ماده به آن . رئیس ـ دستور بعدی را مطرح کنید . منشی ـ گزارش شور اول کمیسیون آموزش و پرورش در خصوص طرح اصلاح موادی از قانون تشکیل شورای عالی آموزش و پرورش و الحاق یک ماده به آن مخبر کمیسیون آقای دهقان بفرمائید . دهقان ( مخبر کمیسیون ) بسم الله الرحمن الرحیم ، نمایندگان محترم همان جوری که توجه فرمودند در آموزش و پرورش یک شورائی وجود دارد به نام شورای الی آموزش و پرورش که از آنجا که مسائل فرهنگی از مهم ترین مسائل کشور هست و از آنجائی که تصمیم گیری فرهنگی در جهت انقلاب فرهنگی یکی از اهداف عالیه جمهوری اسلامی است و اصلاح آموزش و پرورش میتواند اصلاح جامعه باشد و به عکس آن خدای نخواسته فساد آموزش و میتواند اصلاح جامعه باشد و به عکس آن خدای نخواسته فساد آموزش پرورش را در آن زمانی که بودند تصویب کردند منتها در آن زمان مجلس منعقد نبوده و در آن قوانین هم در بسیاری از موارد و ریزه کاریها به علت تورم و ترکم کار توجه نشده بود . این بود که برادران محترم شما به علت تورم و ترکم کار توجه نشده بود این بود که برادران محترم شما در کمیسیون آموزش و پرورش به این فکر افتادند که بعضی از نقاطش را اصلاح کنند و یک ماده ای هم به آن اضافه کنند . اضافات کلا قابل اینکه در اینجا صحبت بشود و روی آن مانور داده بشود و این حرف نیست فقط یک هدف کلی از این تغییرات و از این اصلاح داشته ایم که بیشتر در قانون شورای عالی این بود است که شورای عالی این مسأله را تصویب کند . اهداف کلی را تصویب کند ، فلان مورد را خط مشی کلی آموزش و پرورش را مثلا تصویب کند . بررسی و تصویب نظام ارزشیابی آموزش و پرورش . اما ما از آنجائی که مجلس را اصل میدانیم و اصل مجلس است و سیاستگذار واقعی در جمهوری اسلامی باید مجلس باشد ، در آن مواردی که آنها وظایفی داشته اند ؤ گفته ایم که مثلا اهداف
ارزشیابی  آموزشی را تعیین و جهت تصویب به مجلس ارائه خواهند داد . نوع اصلاحات از این قماش است که حالا بنده یکی دو تا از آنها را میخوانم مثلا در بند 2 ماده 6 قانون قبلی این جور بوده که بررسی و تصویب هدفها و نظام آموزش و پرورش بر اساس خط مشی کلی آموزش و پرورش کشور در صورتی که این را ما گفته ایم بررسی و تصویب هدفها و نظام آموزشی وزارت آموزش و پرورش جهت ارائه به مجلس شورای اسلامی ›› را عرض کردم نوع اصلاحات اینگونه است یک مورد دیگری هم داشته است که برای افرادی که در شور باشد اینجا هم ما دیدم که قید اسلام کافی نیست کم است . یک سری از مسائل دیگر یک سری از معتقدات دیگر یک سری از معتقدات دیگر ، اعتقاد عملی به احکام اسلام اعتقاد ولایت فقیه از این سری مسائل را هم اضافه کردیم که مجموعاُ عرض میکنم که خیلی کار مهمی کمیسیون نکرده است که الان من خدمت برادران عرض کنم و منتی به سر افراد بگذاریم در چند مورد اصلاحاتی شده است که این اصلاحات بر له و در جهت تأیید و تقویت آن شورای عالی است با حفظ اشراف و سیاستگذاری مجلس شور اولش هم هست . اگر هم برادران صحبتی داشته باشند یا پیشنهاد اصلاحی داشته باشند انشاء الله در شور دوم در خدمتتان هستیم موافق و مخالفی هم تا آنجا که ما سراغ داریم ثبت نام  نگرده و اصلاح قابل مخالفت هم نیست بنابراین اگر حالا مخالفی بود من حاضرم که جواب مخالف را عرض کنم و السلام علیکم . رئیس ـ مخالف و موافق صحبت کنند . منشی ـ آقای صادقلو مخالف . صادقلو ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، مخالفت من در دو بخش هست : یک بخش روی کلیاتی که معتقد هستیم در این شرایط و دیگر یک نگاهی به جزئیات اصلاحی که آن نقدهائی که بر این جزئیات داریم خود این کلیات را هم زیر سؤال میبرد . اولی مطلب این است که برادران و خواهران محترم باید عنایت بکنند که این شورای عالی آموزش و پرورش که مصوب شورای انقلاب است با طرح این اصلاحیه یک نوع تصویب شدن خود این شورای عالی آموزش و پرورش در مجلس خواهد بود من روی این مسأله حرف دارم و حرفم این است که با توجه به وجود شورای عالی انقلاب فرهنگی و آن اختیاراتی که از طرف امام امت و جایگاههای دیگر قانونی برای شورای عالی انقلاب فرهنگی وجود دارد ، حس نمیکنیم که این شورای عالی انقلاب فرهنگی کفایت باشد ؟ ما با تصویب این شورای عالی آموزش و پرورش دقیقاُ یک شورائی در دل شورای دیگر میسازیم مخصوصاٌ که اگر آن مواردی که به عنوان اختیارات بر شورای عالی آموزش و پرورش قرار دادیم را نگاه بکنیم می بینیم همان موارد مواردی است که به عنوان اختیارات شورای عالی انقلاب فرهنگی وجود دارد باید توجه کرد که در آن سالها مسذله شورای عالی انقلاب فرهنگی وجود نداشت مطلب دیگر این است که ما شورای عالی انقلاب فرهنگی را فقط در حوزه دانشگاهی نداریم . دقیقاُ اختیارات شورای عالی انقلاب فرهنگی حوزه های وسیع تر از دانشگاه دارد و کل فرهنگ را در بر میگیرد شما اگر تشکیلات شورای عالی انقلاب فرهنگی را هم یا آن اعضاء‌شورای عالی انقلاب فرهنگی را هم نگاه بکنید می بینید که اعضاء‌ آن هم از آموزش و پرورش هست هم از ارشاد هست هم از دانشگاه هست خود همین مبین این مسأله است که شورای عالی انقلاب فرهنگی را داریم از طرف دیگر بعد بیائیم با این تأیید این اصلاحیه ها به نوعی تأیید ضمنی بر این شورای عالی آموزش و پرورش هم داشته باشیم . خوب این چندین شورا میشود . چندین قسمت . یعنی سه قسمت ، یک مثلث تصمیم گیری برای اهداف و نظام و همه این مسائلی که هست و دقیقاُ هم وجه مشترک دارند مطلب دوم این است که الان خود آموزش و پرورش در صدد تغییر نظام آموزش و پرورش است ما دیدم یک طرحی در خود کمیسیون آموزش و پرورش در رابطه با تغییر نظام مطرح بود و آنجائی که مطرح بود ، خود وزارت آمد و عنوان کرد که باید این را پس بگیرید و ما در حال تغییر نظام هستیم . خوب من شنیده ام که مقررات تغییر نظام الان در هیأت دولت است و ما قبل از اینکه نظام را واقعاُ تصویب نکرده ایم چه طوری میخواهیم واقعاُ سخنی و صحبتی از این شورای عالی آموزش و پرورش داشته باشیم و اصلاحی بر اختیار او داشته باشیم پس توجه داشته باشید که خود این باز دو باره کاری سه باره کاری را مطرح خواهد کرد . مسأله دیگر این است که شما می بینید از سال 58 این شورای عالی آموزش و پرورش بوده یکی از اختیاراتش که در این بندها مطرح است این است که نسبت به نظام باید یک ترتیباتی میداد و نظام بر حست ضوابط اسلامی تشکیل میداد . تا بحال هیچ حرکتی نکرده خوب این اقدام اصولی او است که از 58 به این طرف روی مسأله نظام حرکتی نکرده . مطالب دیگر روی این اصلاحیه هائی است که مطرح شده . در رابطه با اصلاحیه ها خود مخبر کمیسیون محترم مطالبی را اظهار فرمودند یک مطلب این بود که این کمیسیون کار خیلی مهمی هم نکرده و مطالبی هم وجود ندارد که رویش مانور دارد . واقعاُ خیلی از این تغییرات را آدم موقعی که نگاه میکند یک لفظ و یک جا به جائی لفظ هست . علاوه بر این شما می بیند که مثلا بنده 1 را ما نگاه بکنیم آن اختیاری که در بند 1 آمده مسبوق به سابق به نام آینده ای که شورای عالی انقلاب فرهنگی به وجود بیاید که مسأله فرهنگ را در یک شورای متمرکز مطرح بکند مطرح نکرده . ما اگر بخواهیم با تأیید اصلاحیه شورا را تأیید بکنیم دقیقاُ برای این سیاستگذاری نفی تمرکز را ایجاد خواهیم کرد . شما میدانید که مسائل فرهنگ یک رابطه طولی با هم دارد همان رابطه که مقطع ابتدائی با مقطع راهنمائی دارد و همین جور برو بالاتر و اینجا است که ما واقعاُ مرکز را متعدد میکنیم و این اشکال دارد مسأله دیگر این است که در بند 1 نوشته شده برای این شورا به عنوان اختیاراتش برای تعیین خط مشی اجرائی یعنی چه ؟ آقا خط مشی اجرائی یک برداشت این است که شاید همان آئین نامه اجرائی که قانون تصویب میشود و برای آن آئین نامه اجرائی مینویسند آن باشد اگر این منظور باشد که آن در اختیارات هیأت دولت است اگر خارج از این مسائل اجرائی باشد . مثال میخواهند برنامه درس را برنامه امتحانی و غیره را که اینها موارد اجرائی است این را بخواهند تصمیم بگیرند این نیاز به این معنا قانون ندارد یک مسأله اجرائی است . یک شورای اجرائی را که برادران مطرح کردند خیلی از شوراهای اجرائی که در وزارت خانه ها مطرح است و تشکیل میدهند از معاونین و غیره … میتواند همین شورا را خود وزارت این مسأله را تشکیل بدهد مطلب دیگر این است که در بند 2 عنوان کرده که ‹‹ مسأله بررسی و تصویب هدفها و نظام آموزشی وزارت آموزش و پرورش جهت ارائه به مجلس شورای اسلامی ›› ما میگوئیم که اگر در این رابطه بخواهد شورای عالی انقلاب فرهنگی تصمیم بگیرد باز اشکال دارد ؟ چرا در اینجا شورای عالی انقلاب فرهنگی منظور نشده ؟ خوب این هم باید در اینجا منظور بشود مطلب دیگر این است که در بند 9 شما فقط اگر عنایت بفرمائید می ـ بینید که یک لفظ واقعاٌ تغییر کرده بعد همین جور باز در بندهای دیگر مثل بند 11 در ماده 6 شما می بینید که ضمن تغییر لفظ فرهنگی باشد و همچنین مجلس از این جهت است که ما در اینجا دوباره کاری نکنیم .با وجود شورای عالی انقلاب فرهنگی با وجود مجلس این اهدافی که به عنوان اصلاحیه در اینجا آمده است ، دقیقاُ تصمیم گیری است دقیقاٌ نیاز به مقررات دارد و نمیتوانیم این را در اختیار شورای عالی آموزش و پرورش قرار بدهیم . اینجا است که دوباره کاری و نفی تمرکز و این مسائل را انجام ندهیم و از این جهت من مخالف هستم . رئیس ـ موافق صحبت کند . منشی ـ آقای ابوالحسن موسوی موافق ( اظهارنشد ) اگر نیستند نفر بعد آقای توسلی زاده . توسلی زاده ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، در رابطه با آنچه که در کمیسیون تصویب شده و به مجلس ارائه داده شده در مورد شورای عالی آموزش و پرورش و مخالفتی که برادرمان آقای صادقلو فرمودند ، که یک مقدار هم از مسأله شورای عالی آموزش و پرورش اطلاعی نداشتند ، باید عرض بشود که شورای عالی آموزش و پرورش از دیر زمان مطرح بوده ، سابقه اش بر میگردد به سال 1301 و 63 سال پیش به نام شورای معارف بوده ، بعد شورای عالی فرهنگ نهایتاُ شورای عالی آموزش و پرورش و از دیر زمان ضرورت وجود چنین شورائی را در وزارت آموزش و پرورش با گستردگی و اهمیت و نقشی که دارد لحاظ کرده اند و سیر تکاملی اش را طی میکرده ، علت اینکه این طرح به کمیسیون و مجلس آمد این بود که در ابتداء تشکیل کمیسیون آموزش و پرورش برادران دلسوزانه در رابطه با
پیشبرد مقاصد و اهداف انقلاب و حتی نظرات حضرت امام به این فکر افتادند که بعضی از وزارت خانه ها خودشان شورا دارند شورای عالی اقتصاد ، شورای عالی قضائی ، شورای عالی صنایع به هر حالا با اینکه یک وزارت خانه ای است محدود و آنقدر زیر بنائی نیست اما آموزش و پرورش چرا باید از این شورا محروم باشد پیگیری ها و دقت ها که شد پیدا شد که چنین شورائی بوده و بعد از انقلاب هم مشغول کار بوده و شورای عالی انقلاب هم مشغول کار بوده و شورای عالی انقلاب هم در این زمینه قانونی را تصویب کرده که متنش در اختیار برادرها است ولی چون گمنام بود و از موجودیت قوی برخوردار نبود برادرها با مراجعه ای که با مسؤولین داشتند و ملاقاتی که با جناب آقای هاشمی رئیس محترم مجلس و آقای خامنه ای رئیس محترم جمهوری داشتند به این واقعیت رسیدند که باید این شورا احیاء‌بشود و بعضی از قوانینی که تصویب شده و متناسب با زمان نیست این قوانین دوباره بررسی و ارزیابی بشود و مدون بشود و به تصویب مجلس برسد اشکال کاری که در اینجا بود نگرانی بود این بود که هم مرتفع شده با توجه به اینکه برادرمان حاج آقا احمدی رئیس محترم کمیسیون با شورای نگهبان صحبت داشتند برادرها انفرادی صحبت داشتند و از طرف دیگر شوراهای دیگر هم تشکیل شده مثل شورای عالی صنایع و شورای عالی اقتصاد بنابراین ، این نگرانی هم مرتفع شد . مسأله دیگری که برادرمان اشاره کردند و برای بعضی ها هم ایجاد شبهه است این است که این شورا چه نقشی دارد آیا تصمیم گیرنده و مجری است یا نه شکل دیگری دارد ؟ آن قوانینی که برای این شورا مدون شده و ابراز میدارد این است که این شورا نقش مشورتی دارد و بازوی قوی برای وزارت و وزیر آموزش و پرورش است که بتواند در این زمینه پیشنهادات و نظرات قوی و پخته ای را ارائه بدهد و بعداُ با تصویب وزیر و با نظر وزیر محترم آموزش و پرورش هم صحبت شده جناب آقای حداد عادل تشریف آوردند جناب حاج آقا احمدی از شورا انقلاب فرهنگی و همینطور جناب آقای صافی که در آن زمان بودند این مسائل بررسی شده بنابراین وجود شورای عالی آموزش و پرورش با توجه به قدمت تاریخی آن و ضرورت وجودی آن و اهمیتی که آموزش و پرورش دارد یک امر مسلم و ضروری است که نه تنها باید در کنار شورای انقلاب فرهنگی مطرح بشود بلکه مستقلا باید تصویب بشود و مطرح بشود و موجودیت داشته باشد تا بار سنگین آموزش و پرورش به نحو مطلوبی به مرحله عمل و هدف برسد . آنچه که در اینجا برادرمان به عنوان اعتراض مطرح کردند جای تعجب است که برادرمان در کمیسیون آموزش عالی تشریف دارند و این مسأله را کوچک میگیرند وجود شورای عالی انقلاب فرهنگی محترم و به خاطر اهمیت آن بیشتر در رابطه با آموزش عالی ، امام امت دستور دادند و شکل گرفت ، اما وجود شورای عالی آموزش و پرورش موجودیتش و نقشش مشخص است که در محدوده آموزش و پرورش است و حتی میتواند یک عامل و نیروی قوی باشد برای تهیه و آماده کردن طرح ها و پیشنهادها یا خوراک لازم برای شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح فرمودند که ‹‹ این شورا در دل آن شورا است ›› خوب شوراهای زیادی داریم پس چون مجلس شورای اسلامی هست هیچ شورائی نباید وجود داشته باشد . وقتی وجود شورائی ضرورت دارد و تعیین کننده است چرا نباید وجود داشته باشد . وقتی وجود شورائی ضرورت دارد و تعیین کننده است چرا نباید وجود داشته باشد ؟ با توجه به آنچه که در گذشته آقایان اظهار نظر کردند و عمل کردند بعد میفرمایند ‹‹ در تغییر نظام هست ›› بلی ، تغییر نظام را هم کمیسیون پیگیری میکنند و هم شورای عالی انقلاب فرهنگی هم وزارت و بحمدالله هر سه در کنار همدیگر مسائل را پیگیری میکنند و اتفاقاُ در رابطه با قانون شورای عالی آموزش و پرورش در آنجا تصریح کردند و اشاره کردند که وجود چنین شورائی با توجه به قوانین و مصوبات مجلس ضرورت دارد که آنجا اشاره شده ، بنابراین ابهامی که ایشان داشتند مرتفع میشود بعد مطرح فرمودند که ‹‹ از سال 57 شورای عالی کاری در تغییر نظام انجام نداده ›› ایشان باز هم بخاطر عدم بررسی دقیق ایشان بود . بخاطر اینکه این شورا از دیر زمان مشغول فعالیت است و در رابطه با مسائل مختلفی که آموزش و پرورش دارد و یکی از آنها تغییر نظام است نظراتی دادند نظراتشان را الان خود وزارت پیگیری میکنند و به کمیسیون آموزش و پرورش دادند . بنابراین شکل کارشان آنطور نبوده که پر سرو صدا و طمطراق باشد که در رادیو و تلویزیون گفته شود ولی کاری آرام ، متین و پخته . متناسب با نیاز جامعه مان و انقلابمان انجام میدادند که همان همکاری های لازمشان بازوی قوی برای وزیر آموزش و پرورش بوده است . بعد مطرح کردند که ‹‹ در مواد شورای انقلاب فرهنگی را ذکر نکرده اند ›› این مسأله جزئی است . برادرها پیشنهاد دارند برای تقویت این طرح پیشنهاداتشان را بدهند تا مطالب دیگ ضمیمه بشود مسأله جالب این بود که ایشان میگفتند ‹‹ تغییر لفظ›› ما یک بحثی داریم در اصول بنام بحث ‹‹ الفاظ ›› و ایشان میفرمایند که چرا تغییر لفظ ها را دادند ، اگر این لفظ ها همینطور بشکل خودش میفرمایند که چرا تغییر لفظ ها را دادند اگر این لفظ ها همینطور بشکل خودش بافی باشد در آتیه مسأله ایجاد میکند با همین الفاظ است که خیلی جاها ضربه میزنند و عدم دقت روی الفاظ برای ما مشکل ایجاد کرده است بنابراین آنچه که ایشان انتقاد کردند انتقادشان بخاطر عدم اطلاع از شورای عالی آموزش و پرورش بوده و از طرف دیگر برادرها که در مجلس حضور دارند پیشنهاداتشان را ارائه بدهند تا این طرح پخته تر بشود و ضرورت این طرح از هر جهت محرز است زیرا آموزش و پرورش با 11 میلیون دانش آموز با کل مملکت با مشکلاتی که معلمین دارند ، با متون درسی با تغییر نظام با ارزشیابی در روی معلمین و فرهنگیان و کل مسائلی که دارد خود برادرها بیشتر در حوزه های انتخابیه شان لمس میکنند و مشکلاتشان را می بینند ، وجودشان لازم است که این برادرها بنشینند ، مشکلات را بررسی کنند ، طرح بدهند به هر حال تصمیمات لازم را بگیرند و خصوصاُ سیاست مستقلی را دنبال بکنند که اگر وزیری در آتیه به عللی تغییر مسؤولیت داد یا مشکلات دیگر پیش آمد دیگر روز از نو روزی از نو پیش نیاید که مسائل گم شده باشد و مطالب بریده باشد و یک جریان جدیدی پیش بیاید . نه ، به عنوان بازوی قوی از افراد معتنابه و معتمدی که مشخصاتش در کمیسیون مطرح شده و طرح آمده با توجه به آن ویژگی ها در آن شورا حضور می یابند از وزراء‌ و از متخصصین و از معلمین و از افرادی که سهیم اند دنبال میکنند و بعنوان یک بازوی قوی برای وزیر محترم آموزش و پرورش عنایتی که به فرهنگ دارند و تکیه ای که  امام به انقلاب فرهنگی و زیر بنای انقلاب فرهنگی که آموزش و پرورش است دارند نسبت به این طرح رأی بدهند . و پیشنهادات سازنده و مفیدشان را هم ارائه بدهند . والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته . منشی ـ دیگر مخالفی ثبت نام نکرده مخبر کمیسیون اگر مطلبی دارند توضیح بدهند . عزت الله دهقان ( مخبر کمیسیون آموزش و پرورش ) بسم الله الرحمن الرحیم ، من از اول نخواستم که باعث تصدیع مجلس محترم بشویم و از همین باب هم بوده که عرض کردم که مطلب قابل ارائه ای نیست که خدمت مجلس عرض کنم والا اگر میخواستیم مته به خشخاش بگذاریم و تمام مسائل را بگوئیم آنطوری که آقای صادقلو انتقاد کردند خیلی از این حرفها هست از باب اینکه مثلا بزرگترین کتاب را نوشته اند ولی اسمش را گذاشته اند ‹‹ تحفه النمل ›› از این باب بوده والا میخواستم که برادرها هم کریمانه بگذارند و معلوم هم بود که مخالف محترم هم هیچ مطلبی در این مرتبه نداشتند . ایشان در این رابطه میفرمایند که ‹‹ ما چه احتیاجی به شورای عالی آموزش و پرورش داریم ؟›› اصلا تناقض بین در حرفها ایشان بود اگر شما احتیاجی به شورای عالی آموزش و پرورش ندارید و در جهت حذف آن هستید باید این اصلاحیه را با جان دل بپذیرید برای اینکه اختیارات تصویبی آن باید این اصلاحیه را با جان دل بپذیرید برای اینکه اختیارات تصویبی آن شورا را ما آمدیم اختیارات تصمیم گیری های اولیه و ارائه به مجلس کردیم اگر این قانون رد بشود اتفاقاُ نظر شما صد در صد به زمین میماند . اگر این قانون رد بشود شورای عالی آموزش و پرورش به همان قوه و قدرت قبلی خودش هست که حتی میتواند تعیین خط مشی کلیبکند ، اعضایش میتوانند فقط مسلمان باشند ، گر چه الحمدلله الان بهترین افراد آنجا هستند . اگر قانون را شما رد کنید شورای عالی آموزش و پرورش با یک اختیارات تام و کاملی آنجا وجود دارد . پس شما اگر در اصلش … ما که نیاوردیم ‹‹ قانون تأسیس شورای عالی آموزش و پرورش ›› که شما میخواهید بگوئید که چنین احتیاجی به این شورا نیست . آن شورا وجود دارد ، به کار خودش دارد ادامه میدهد با اختیارات کلی . ما گفتیم که بسیاری از این اختیارات را که تو جناب شورای عالی داری این
اختیارات از آن مجلس است بنابراین ، این را شما بایستی توجه بفرمائید مطالب دیگری را برادران ما فرمودند وقتی که شما یک شورای عالی قوی آنجا داشته باشید ، وقتی که الان در کشور جمهوری اسلامی شما شورای عالی کشاورزی دراید حالا سزاوار است که شورای عالی آموزش پرورش نداشته باشیم ؟! با آمدن یک وزیری تمام کاسه و کوزه ها به هم بریزد ، تمام رشته ها دوباره پنبه بشود ؟ یا نه یک شورائی باشد که یک ثباتی و روند آموزش و پرورش به نظام آموزش کشور بدهد که این قانون وجود داشته حتی در زمان رژیم هم به این نکته توجه کرده اند و در زمان رژیم هم شورای عالی آموزش و پرورش وجود داشته ! بنابراین شما که میفرمائید ‹‹ تعدد شورا وجود دارد مجلس شورای اسلامی ، ستاد انقلاب فرهنگی ، شورای تغییر نظام ، کمیسیون محترم آموزش و پرورش ›› . اگر شما در جهت تضعیف هستید باید اینکه اختیاراتش را محدود میکند این را شما باید قبول کنید و باید موافق صحبت کنید بنابراین این بنده عرض کردم ( اجمالا عرض میکنم ) اصلاحاتی که شده است اصلاحات در جهت تقویت مجلس بوده . در جهت محدود کردن اختیارات آن شورا بوده . بعضی از قیود دیگر هم که زده شده است مثلا قید ‹‹ اسلام ›› را کافی ندانستیم و گفتیم که التزام عملی به احکام داشته باشد ، چه داشته باشد ما من حیث المجموع این قانون را که با حضور بعضی از برادران ستاد انقلاب فرهنگی خود برادرمان جناب آقای هرندی که مسؤول شورای عالی آموزش و پرورش هست ، با حضور مسسؤولین آموزش و پرورش بررسی کردیم و من حیث المجموع به صالح است و انشاء الله رأی به تصویب آن بدهید و السلام . رحمتی ـ آقای دهقان ! این سؤال را جواب بدهید . اگر قرار است که نظام آموزشی تغییر پیدا کند این اصلاحیه ها الان چه لزومی دارد ؟ عزت الله دهقان ـ … این غیر از آن است . اینکه نظام آموزشی کشور تغییر پیدا کند تغییر نظام آموزشی کشور یک بحث است شورای عالی آموزش و پرورش که در جهت تثبیت ارزش ها و حفظ ارزش ها که اینها با تغییر افراد ، یا تغییر کابینه ها یا تغییر وزراء با تغییر معاونین تغییر نکند یک تحث دیگری است الان شورای تغییر نظام آموزشی هم دارند و آن بحث دیگری است آن اصلا در عرض این است و هیچ تزاحم و تضادی هم با هم ندارد . رئیس ـ آقای اکرمی ! جنابعالی مطلبی دارید بفرمائید . اکرمی ( وزیر آموزش و پرورش )ـ سلام علیکم و رحمه الله ، بسم الله الرحمن الرحیم . در مورد مطلبی که کمیسیون محترم آموزش و پرورش راجع به شورای عالی آموزش و پرورش به عنوان طرح ارائه داده اند و بعضی نکاتی که برادرها فرمودند باید عرض کنم که کاری که کمیسیون کرده است از جهاتی خوب است و قابل تقدیر و توجه که امیدواریم انشاء الله با همکاری بیشتر نکات مثبتش بیشتر بشود . و اما این شورای عالی آموزش و پرورش قدیم ترین شورای عالی است که در این کشور بوجود آمده است از سال 1275 هجری شمسی بحث آن بوده و از آن اول هم در اعضایش یک نفر مجتهد جامع الشرایط به عنوان عضو قرار داده شده و همینطور تغییراتی کرده و در سال 1316 تصویب شده و کارش هم قانونگذاری به آن معنی که مجلس شورای اسلامی دارند نیست یعنی شأن قانونگذاری در این مملکت شأن مجلس شورای اسلامی است و هیچ شورای دیگری قانونگذاری به این معنا نمیکند . ولیکن مسائل جزئی آموزش و پرورش آنقدر هست که اگر قرار بشود به مجلس بیاید فکر میکنم که پس از مدت کوتاهی خود مجلس محترم این کار زیاد و بعضی هم بسیار جزئی را بر گرداند و بگوید که یک عده دیگری باید انجام بدهند ، گاهی در مورد یک امتحان یک تغییر جزئی لازم است گاهی در مورد یک کتاب یک تغییر جزئی لازم است ، گاهی بعضی از افراد مراجعه میکنند به شورای عالی در مورد فقط یک فرد که باید شورای عالی رأی بدهد . و بسیاری از مسائل جزئی آموزش و پرورش است که این شورا مینشیند کمیسیون هم دارد فکر میکنند مطالعه میکنند و بعد هم نظر میدهند بعضی مسائل کلی مثل سیاست کلی نظام آموزش و پرورش در جمهوری اسلامی ایران ، یا مطالب مربوط به تغییر بنیادی نظام و اینها … اینها چیزهائی است که میشود با همکاری کمیسیون محترم آموزش و پرورش به توافق رسید که اگر آن شورا تهیه کرد چیزهائی که خیلی کلی است و وقت مجلس را نمیگیرد و مربوط به این است که مجلس باید نظر بدهد اینها را هم چیزی نیست که ما اصرار داشته باشیم حالا مجلس نظر ندهد ولی آنقدر کارهای جزئی و خرد آموزش و پرورش دارد که اگر شورای عالی نباشد واقعاُ مشکلات برای حتی شورای عالی انقلاب فرهنگی هم که بعضی از برادرها فرمودند بوجود می آید چون شأن شورای عالی انقلاب فرهنگی هم این نیست که به مسائل بسیار جزئی در مورد یک نمره امتحانی مثلا برسد . الان هم همانطور که در وزارت فرهنگ و آموزش عالی و وزارت ارشاد شوراهائی است که به عنوان ‹‹ کمیسیون شورای عالی انقلاب فرهنگی ›› شمرده میشود می شود که شورای عالی آموزش و پرورش هم در مواردی که شورای عالی انقلاب فرهنگی صلاح میداند کاری را ارجاع بدهد بررسی کنند ، کار کارشناسی کنند و بعد به شورای عالی انقلاب فرهنگی برگردانند . به هر صورت با توجه به جزئیات و دقایق کار آموزش و پرورش مصلحت نیست که شورای عالی آموزش و پرورش نباشد که دادند بسیاری از آنها هم خوب هست انشاء الله در جهت تکوینش قدم برداریم و مشکلات آموزش و پرورش بهتر از این رفع بشود و و السلام علیکم و رحمه الله . رئیس ـ 188 نفر در جلسه حاضرند شور اول این طرح را به رأی میگذاریم موافقان با کلیات قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد اعتبار نامه ای هم رسیده مطرح کنید .
8- تصویب اعتبار نامه آقای سید رضا تقوی از حوزه انتخابیه دامغان . منشی ـ گزارش شعبه (7) درباره اعتبار نامه جناب آقای سید رضا تقوی . رئیس ـ مخبر شعبه (7) آقای زائری بفرمائید . زائری ( مخبر شعبه (7) بسم الله الرحمن الرحیم گزارش از شعبه 7 به مجلسی شورای اسلامی اعتبار نامه جناب آقای سید رضا تقوی از حوزه انتخابیه دامغان که پس از انجام مراسم تحلیف به این شعبه ارجاع گردیده بود در جلسه روز یکشنبه 6 /7 /65 مورد بررسی و به اتفاق آراء مورد تأیید قرار گرفت . رئیس ـ اعتبار نامه آقای تقوی مطرح است ( اعتراض نشد ) معترضی در مجلس نیست اعتبار نامه آقای تقوی نماینده دامغان تصویب شد ( تکبیر نمایندگان ). یک تذکری هم داریم . گویا در اظهار جناب آقای روحانی که بحث میکردند از قول آقای موحدی کرمانی مطلبی گفته اند ایشان میفرمایند ‹‹ نظر من در مورد در زمان غیبت این است که اجازه حکومت برای واگذاری لازم است ›› چون گویا اشاره شده که در یک موقعی ایشان گفته اند در مورد واگذاری انفال یا اراضی اجازه حکومت در زمان غیبت لازم نیست ایشان میگویند ‹‹ نه ، من چنین چیزی یادم نیست گفته باشم در زمان حکومت اسلامی وقتی که تشکیل شده اجازه حکومت لازم است و لااقل با منع حکومت احیاء‌جایز نیست و مالک نمیشود ›› از ما خواسته اند که این را تذکر بدهیم حالا به هر حال ایشان این حق را داشتند که خودشان صحبت کنند مختصر کرند به ما فرمودند که صحبت بکنیم . دستور بعدی را مطرح کنید .
9- تصویب قانون الحاق یک تبصره به مادة 26 آئین نامه استخدامی سازمان تأمین اجتماعی منشی ـ دستور بعدی گزارش شور دوم کمیسیون کار و امور اداری و استخدامی در خصوص لایحه الحاق یک تبصره به ماده 26 آئین نامه استخدامی سازمان تأمین اجتماعی . مخبر کمیسیون آقای ناصری بفرمائید . ( در این هنگام آقای کروبی ‹‹ نایب رئیس ›› ریاست جلسه را بعهده گرفتند  ) ناصری ( مخبر کمیسیون کار و امور اداری و استخدامی )- بسم الله الرحمن الرحیم لایحه ای که شور دومش الان مورد بحث است شماره ترتیب چاپ 1165 چاپ سابه 78 و 818 گزارش از کمیسیون کار و امور اداری و استخدامی به مجلس شورای اسلامی . لایحة الحاق یک تبصره به ماده 26 آئین نامه استخدامی سازمان تأمین اجتماعی ( سازمان بیمه های اجتماعی سابق ) که طی شماره چاپی 818 به کمیسیون کار و امور اداری و استخدامی به عنوان کمیسیون اصلی ارجاع شده بود در جلسه مورخ 6 /3 /65 با حضور نمایندگان دولت مورد بررسی قرار گرفت و به اتفاق آراء به تصویب رسید حالا خود ماده واحده را من میخوانم مسأله خیلی ساده است زیاد توضیح هم نمیخواهد
ماده واحده ـ تبصره زیر به عنوان تبصره (5) به ماده 26 آئین نامه استخدامی سازمان تأمین اجتماعی اضافه میشود : کارکنان سازمان های منطقه ای بهداری استان ها که به علت شرایط خاص زمان جنگ از تاری 31 /6 /59 از مرخصی استحقاقی خود استفاده ننموده اند و یا تا پایان جنگ نتوانند استفاده نمایند همچنین کارکنانی که به علت ضرورت های اداری به تشخیص رئیس سازمان نتوانند از مرخصی استحقاقی مذکور در تبصره (2) ذخیره خواهد شد . من یک توضیح مختصری جهت یاد آوری عرض میکنم نمایندگان محترم در شور اول در جریان هستند موضوع این است که هر کارمندی طبق یانون در سال یک ماه مرخصی استحقاقی دارد علاوه بر مرخصی های استعلاجی و سایر مرخصی هائی که احیاناٌ ساعتی  غیره میگیرد یک ماده در سال مرخصی استحقاقی دارد اگر کسی تا 2 سال این مرخصی را استفاده نکند برای او ذخیره میشود . اما بعد از 2 سال دیگر به تعبیر ساده میسوزد و از بین میرود بعداُ نمیتواند استفاده بکند از آن جائی که الان زمان زمان جنگ است و شرایط خاصی حاکم است و کارکنان سازمان  های منطقه ای بهداری چه آنهائی که در قسمت های بهداشتی و درمانی هستند چه آنهائی که در سایر قسمت ها هستند بنا به شرایط خاص از این مرخصی نمی توانند استفاده کنند . دکتری است سالی یک ماه باید از مرخصی استفاده بکند اما با توجه به شرایط خاص نمیتواند استفاده بکند و هدف از آوردن این لایحه این است که بعد از گذشتن آن زمان معین بعد از 2 سال که استفاده نکرد مرخصی اش از بین می رود و میسوزد به اصطلاح این برای او بماند از تاریخ 31 /6 /59 کشانی که مرخصی استحقاقی شان را تا حالا استفاده نکرده اند و بعد از این هم تا پایان جنگ استفاده نکنند برای بآنها ذخیره بشود و بعد از پایان جنگ بتوانند از تمام مرخصی شان یک جا حالا یا بطور متفرقه یا بهر نحو دیگری که خودشان با رئیس سازمان ترتیب بدهند استفاده کنند این لایحه خاصه اش این است پیشنهادی هم در شور دوم در کمیسیون مطرح نبود لذا عیناُ آنجه که شور اول تصویب کرده بود کمیسیون تصویب کرده است . عباسی فرد ـ اگر کارکنانی خواستند یک جا استفاده کنند در یک اداره چه میشود ؟ ناصری ( مخبر کمیسیون کار و امور اداری و استخدامی )- … فرق نمیکند آن موقوف است به اینکه با رئیس سازمان منطقه ای طور هماهنگی کنند مثلا کسی اگر 6 سال از مرخصی استحقاقی استفاده نکند یک مرتبه میخواهد 6 ماه مرخصی برود ، میتواند . سؤال این بود که چطور میتواند استفاده کند؟ به هر طریق که هماهنگی کنند با رئیس مربوطه میتوانند استفاده کنند ظاهراُ سوالی نیست و پیشنهادی هم ندارد . نایب رئیس ـ ماده واحده با تبصره اش برای رأی گیری خوانده میشود . ماده واحده ـ تبصره زیر به عنوان تبصره (5) به ماده 26 آئین نامه استخدامی سازمان تأمین اجتماعی اضافه میشود . تبصره 5 ـ کارکنان سازمان های منطقه ای بهداری استان ها که به علت شرایط خاص زمان جنگ از تاریخ 31 /6/1359 از مرخصی استحقاقی خود استفاده ننموده اند و یا تا پایان جنگ نتوانند استفاده نمایند همچنین کارکنانی که به علت ضرورت های اداری به تشخیص رئیس سازمان نتوانند از مرخصی استحقاقی خود استفاده نمایند مدت مرخصی استحقاقی استفاده نشده آن مازاد بر مدت مذکور در تبصره (2) ذخیره خواهد شد . نایب رئیس ـ حضار 185 نفر متن قرائت شده تبصره (5) به رأی گذاشته میشود موافقین قیام فرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد .
10- بحث پیرامون طرح نحوه اجرای اصل نودم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران منشی ـ گزارش شور دوم کمیسیون امور قضائی و حقوقی در خصوص طرح نحوه اجرای اصل نودم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مخبر کمیسیون قضائی آقای شوشتری بفرمائید . اسماعیل شوشتری ـ مخبر کمیسیون قضائی )ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، گزارش از کمیسیون امور قضائی و حقوقی به مجلس شورای اسلامی . طرح اجرای اصل نودم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به شماره ترتیب چاپ 926 و چاپ سابه 878 که جهت رسیدگی شور دوم به این کمیسیون به عنوان کمیسیون اصلی ارجاع گردیده بود . در جلسات متعدد با حضور پیشنهاد دهندگان مورد بحث و بررسی قرار واقع و نهایتاُ در جلسه مورخ 20 /3 /65 با اصلاحات و اضافاتی به شرح زیر به تصویب رسید. اینک گزارش شور دوم آن تقدیم مجلس محترم شورای اسلامی می گردد . رئیس کمیسیون امور قضائی و حقوقی ـ محمد یزدی . با توجه به اینکه طرح نحوه اجرای اصل نودم قانون اساسی در شور دوم مطرح است و کلیاتش در شور اول به تصویب رسیده و مطالب لازم در شور اول مطرح شده نتیجتاُ وقت زیادی را از مجلس محترم نمیگیرم چون در جزیئاتشان بحث خواهد شد و اگر نظراتی مطرح باشد در مورد مواد بحث و بررسی خواهد شد ولی اساساُ ما در طی فصول متعدد در زمینه این طرح موادی را در کمیسیون مورد بحث و بررسی قرار دادیم و به تصویب رسانیدم که تقدیم شما نمایندگان محترم شده در فصل اول راجع به تشکیلات کمیسیون اصل نود موادی را ذکر کردیم که بر اساس آئین نامه داخلی مقداری را آئین نامه مشخص کرده و چون آئین نامه با دو سوم رأی به تصویب نمایندگان محترم رسیده بالطبع آئین نامه باید در قوانین ما هم رعایت بشود آن مسائلی که در آئین نامه پیش بینی شده لحاظ شود در مورد تشکیلاتی که راجع به کمیسیون مطرح است متشکل از دو واحد یکی واحد رسیدگی به شکایات که این واحد کلا از نمایندگان محترم خواهند بود و بر اساس موادی پیش بینی شده در آئین نامه تشکیل میشود همان اعضای رسمی کمیسیون اصل نود هستند به عنوان واحد رسیدگی به شکایات که نحوه تشکیل و تعداد نصاب همه اینها را آئین نامه داخلی مشخص کرده واحد دوم واحد دفتر است که این واحد اعضایش از طرف هیأت رئیسه مجلس تعیین میشود و از کارکنان مجلس خواهند بود به عنوان واحد دفتری که اعضای این واحد در خدمت نمایندگان محترم عضو خواهند بود برای انجام کارها ، طبعاُ حدود وظایف و اختیارت واحد دفتری را هیأت رئیسه مجلس تعیین خواهد کرد و برایشان مشخص میکند . بنابراین تشکیلات این کمیسیون از دو واحد رسیدگی به شکایات و واحد دفتری تشکیل می شود اعضای واحد رسیدگی و شکایات را اعضای کمیسیون اصل 90 که نمایندگان محترم مجلس هستند تشکیل میدهد بر اساس آئین نامه داخلی چه در نصاب و چه در عضویت و همه مسائل چون خودش کمیسیونی یاست واحد دفتری اعضایش از طرف هیأت رئیسه مجلس تعیین میشود از کارکنان مجلس . در فصل دوم راجع به صلاحیت و حدود اختیارات کمیسیون است این فصل از فصولی است که وقت بسیار زیادی را در کمیسیون گرفت و بحث زیادی انجام گرفت با توجه به قانون اساسی اصل نودم و با توجه به بقیه ابعاد و تجربیاتی که در این مدت کسب  شده و همچنین با توجه به پیشنهاد پیشنهاد دهندگان بحث زیادی را در پی داشت ، در شور اول هم بحث زیادی انجام گرفت . ترجیح میدهم در مورد فصل دوم که صلاحیت و حدود و اختیارات کمیسیون است چون شور دوم است در جزئیاتش بحث میشود ماده به ماده اگر نظری بود بحث بکنیم شاید بهتر باشد و لذا بحث فصل دوم را در جزئیاتش خدمت نمایندگان محترم عرض خواهم کرد . حائری زاده ـ جناب آقای کروبی من اخطار قانون اساسی دارم . نایب رئیس ـ بفرمائید . حائری زاده ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، من اجازه همکاران گرامی یک اخطار قانون اساسی دارم و یک اخطار آئین نامه ای که هر دو تا را در این فرصت عرض میکنم . اصل 75 قانون اساسی قید میکند که ‹‹ پیشنهاد نمایندگان در خصوص لوایح و طرحها اگر بار مالی داشته باشد بایست پیش بینی بشود ›› مانعی ندارد فکر من در پیش بینی است یعنی من حرفم این است که کمیسیون محترم بایست اینجا این را پیش بینی میکردند به لحاظ اینکه وقتی که در اینجا قید میکند تشکیلات کمیسیون اصل 90 . الف ـ واحد رسیدگی به شکایات . ب ـ واحد دفتر و تبصره اضافه میکند بخشهای مورد نیاز هم اضافه خواهد کرد ، این بخشها و اضافه کردند این واحدها در اصل 90 این بخش اضافه میکند طبق تبصره (ب) خود اینها باعث افزایش بار مالی است بایست پیش بینی میکردند که از طریق 503001 دولت میداند یا از طریق یک ردیف دیگر
مشخص میکردند برای آن که این را پیش بینی نکردند این یک مسأله است که اخطار قانون اساسی دارد بعد هم بر اساس … نایب رئیس ـ چه بار مالی دارد بار مالی ندارد چیز جدیدی نیست . اصل 90 همین کاری که الان دارد انجام میدهد . شینی مصطفی ـ حاج آقا از نمایندگان تشکیل میشود . دیگر منشی نباید باشد از نمایندگان تشکیل میشود . حائری زاده ـ من توضیح خدمتتان عرض میکنم الان دارد برای این تشکیلات مینویسد . دارد تشکیلات قانونی قید میکند این به عنوان طرح است . الف ـ واحد رسیدگی به شکایات .نایب رئیس ـ آقای حائری مگر این قبلا وجود نداشته اصل 90 مگر یک تشکیلاتی نبود ه که یک کارهائی میکرده میرفته تحقیق میکرده . حائری زاده ـ من تبصره را می خوانم ‹‹ هیأت رئیسه کمیسیون اصل 90 میتواند برای هر یک از واحدهای فوق به تعداد مورد نیاز بخشهائی را تشکیل دهد ر›› یا بایستی این بخشها و گسترش دفتر خودش … یک از نمایندگان ـ دفتر هم از خود نمایندگان باشد . حائری زاده ـ مسأله بعدی که اخطار آئین نامه داخلی دارم . حالا این که گذشت حالا توجه مجلس … اخطار بعدی کمیسیون اصل 90 بر اساس … نایب رئیس ـ  اینکه انصافاُ وارد نبود کار جدیدی نیست همان کار گذشته منتها به این صورت دارد در می آید به این شکل در میآید . حائری زاده ـ ماده 44 آئین نامه داخلی قید وضعیت کمیسیون اصل 90 را معلوم کرده است اینجا وقتی برای کمیسیون اصل 90 ما میخواهیم طرحی بنویسیم بایستی این طرح ، به کمیسیون میخواهیم تشکیلات بنویسم و افراد کمیسیون یعنی وضعیت کمیسیون بنویسیم باید به کمیسیون امور استخدامی باز میرفت نه کمیسیون قضائی این مسأله قضائی نیست که به کمیسیون قضائی رفته بایستی کمیسیون امور استخدامی رسیدگی میکرد تمام کارهای تشکیلاتی خود مجلس را قبلا کمیسیون کار و استخدام بردیم در مورد اصل نود هم چون تشکیلات است و قانون مندیش هست می بایست یا به کمیسیون داخلی می رفت و خود آقایان هم در طرحشان تأکید کردند . نایب رئیس ـ برادر من مگر اینها نمی خواهند بروند به تخلف ها برسند مگر مسأله مسأله حقوقی نیست . حائری زاده ـ مسأله تشکیلات کمیسیون است . نایب رئیس ـ بالاخره مگر نمیخواهد بیاید کمیسیون اصل 90 … نیکروش ـ حاج آقا دو تا ماده است دو تا ماده اش مال تشکیلات است به کمیسیون کار و امور اجتماعی هم رفته است . زواره ای ـ آقای کروبی اصلا این در هیأت رئیسه تصویب شده است . حائری زاده ـ حالا خود آقایان قید کردند در مادة‌1 که بر اساس آئین نامه داخلی … نایب رئیس ـ اساس این یک مسأله ای است که به تخلف میخواهند برسند مسائل حقوقی است باید به کمیسیون قضائی برود . همانطوری که اشاره فرمودند موادش هم که مربوط به آنجا است به آنجا رفته این هم من جواب این است .از لطف تان متشکر . منشی ـ ماده را بخوانیم .
                                                    فصل اول  ـ تشکیلات کمیسیون
 ماده 1- تشکیلات کمیسیون اصل 90 که بر اساس آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی تشکیل میشود دارای دو واحد میباشند الف ـ واحد رسیدگی به شکایات که اعضای آن کلا از نمایندگان خواهد بود و طبق آئین نامه داخلی انجام وظیفه مینمایند . ب ـ واحد دفتر که افراد آن از طرف هیأت رئیسه مجلس معین میشوند . حدود وظایف و اختیارات کارکنان واحد به وسیله هیأت رئیسه کمیسیون تعیین میشود و زیر نظر رئیس کمیسیون انجام وظیفه می نمایند . تبصره ـ هیأت رئیسه کمیسیون اصل 90 نمی تواند برای هر یک از واحدهای فوق به تعداد مورد نیاز بخشهائی را تشکیل دهد . نایب رئیس ـ پیشنهادی داریم . منشی ـ خیر . کاشانی ـ کمیسیون آئین نامه یک پیشنهاد دارد . نایب رئیس ـ آقای کاشانی اگر کمیسیون آئین نامه در اینجا پیشنهاد دارد مطرح کنید . کاشانی ـ بسم الله الرحمن الرحین . در این ماده 1 که در گزارش کمیسیون قضائی وجود دارد در همین بند ( الف ) بقیه قسمتهائی که کمیسیون آئین نامه نظر داشته فرقی با همین گزارش کمیسیون قضائی نمیکند . فقط در این بند الفی که در گزارش کمیسیون قضائی هست توجه بفرمائید میگوید که ‹‹ واحد رسیدگی به شکایات که اعضای آن از نمایندگان خواهد بود طبق آئین نامه داخلی انجام وظیفه مینمایند ›› آئین نامه داخلی راجع به این قضیه ساکت است چیزی ندارد که چگونه این واحد رسیدگی به شکایات وظیفه اش را انجام میدهد آئین نامه داخلی ما اینکه الان در اختیار نمایندگان هست در این باره ساکت است کمیسیون آئین نامه بعد از این آئین نامه داخلی یک کلمه ‹‹ کمیسیون ›› گذاشته است که اگر چنانچه خود کمیسیون قضائی و اصل 90 هم منظورش همین بود این یک اصلاح عبارتی است آن کمیسیون را بعد از آئین نامه داخلی بیاورید مشکل حل میشود اگر چنانچه نه با توجه به این قضیه که آئین نامه داخلی  مجلس راجع به این مسأله مطلبی ندارد که چگونه انجام وظیفه کند به پیشنهاد کمیسیون آئین نامه توجه بفرمائید . میگوید ‹‹ واحد رسیدگی به شکایات که اعضای آن کلا از نمایندگان خواهد بود و طبق آئین نامه داخلی کمیسیون انجام وظیفه مینمایند ›› یعنی کمیسیون اصل 90 بر اساس آئین نامه داخلی اش این واحد رسیدگی به شکایتش انجام وظیفه و کار میکند بنابراین بعد از این کلمه آئین نامه داخلی یک کلمه کمیسیون لازم دارد که این ، اینجا ساکت نباشد و تکلیف روشن شده باشد . نیکروش ـ بحث لازم ندارد . وافی ـ این یک اصلاح عبارتی است کمیسیون هم مقصودی همین است . فهمیم کرمانی ـ نظر کمیسیون هم همین بوده ما موافقیم که اضافه شود . ( نایب رئیس ـ یعنی همین که آقای کاشانی میفرمایند ) بلی . موحدی ساوجی ـ الان گزارش کمیسیون قضائی جمله ‹‹ و طبق آئین نامه داخلی انجام وظیفه مینماید ›› را دارد .. نایب رئیس ـ نه آقایان هم میگویند اصلا اصلاح عبارتی است اصلاح مطلب مان همین بوده که ایشان میگویند یعنی در واقع اصلاح عبارتی است . موحدی ساوجی ـ یعنی این جمله نباشد . نایب رئیس ـ یعنی نباشد . وافی ـ آقای موحدی آئین نامه داخلی کمیسیون مقصود است . نیکروش ـ حاج آقا توضیح بدهند آئین نامه را جه کسی تصویب کرده و چه جور است . نایب رئیس ـ آقای  شوشتری یک توضیح بدهید . اسماعیل شوشتری ( مخبر کمیسیون قضائی )ـ اضافه بشود مخالفیم . اولا خیلی تغییر میدهد این اصلاح عبارتی نیست اصلاح ماهوی است . کلی هم فرق میکند اولا کدام کمیسیون آئین نامه داخلی دارد که کمیسیون اصل 90 آئین نامه داخلی داشته باشد . آئین نامه داخلی همین آئین نامه داخلی مجلس است و نظر ما هم در مورد واحد رسیدگی به شکایات که اعضای آن کلا از نمایندگان خواهند بود طبق آئین نامه داخلی انجام وظیفه مینایند . نظر آئین نامه داخلی مجلس  است نه کمیسیون که کمیسیون اصل 90 چند تا عضو باید داشته باشد و مثل بقیه کمیسیون وظایفشان چیست ؟ همه اینها را آئین نامه مشخص کرده و به آئین نامه داخلی کمیسیون ارتباطی ندارد نظر کمیسیون آئین نامه داخلی مجلس است و وافی ـ آقای شوشتری اگر این قید لغو بشود همه کمیسیونها طبق آئین نامه داخلی مجلس اداره شوند . شوشتری ـ لغو نیست پس بفرمائید قید واضحی است که همه کمیسیونها باید طبق آئین نامه داخلی مجلس تشکیل بشود از جمله کمیسیون اصل 90 ما خواستیم اشاره بکنیم که در مورد اعضای کمیسیون اصل 90 چند نفر باشند با چقدر رسمیت دارد مصوباتشان با چند نفر است همه اینها بر اساس آئین نامه داخلی مجلس است نه کمیسیون . نایب رئیس ـ به هر جهت نتیجتاُ اینست که پیشنهاد آقای کاشانی 
به رأی گذاشته بشود موافق و مخالف اگر هست صحبت کنند اگر نیست به رأی بگذاریم . منشی ـ پیشنهاد مخالفی دارد ،( اظهار نشد ) مخالف ندارد . . نایب رئیس ـ پیشنهاد به رأی گذاشته میشود 183 نفر در جلسه حاضرند پیشنهاد به رأی گذاشته میشود عین عبارت را آقای موحدی می خوانند . منشی ـ پیشنهاد کمیسیون آئین نامه داخلی این است که ماده ( 1) به این شکل . کاشانی ـ بند ( الف ) هست . منشی ـ بند (ب) هست نه بند ( الف ) نایب رئیس ـ نه بند ( الف ) است موحدی ساوجی ـ آخر ما بند ( الف ) و ( ب ) را جابجا کردیم حالا ‹‹ واحد رسیدگی بشکایات که اعضای آن کلا از نمایندگان خواهند بود و طبق آئین نامه داخلی عمل می نمایند ›› نایب رئیس ـ آقای کاشانی خود شما پیشنهادتان را مشخص کنید که رأی بگیریم . کاشانی ـ بسم الله الرحمن الرحیم . ببینید فقط همانطوری که آقای موحدی هم اشاره کردند بند ( الف ) ماده 1 که در این بگزارش کمیسیون قضائی وجود دارد در گزارش کمیسیون آئین نامه به عنوان بند (ب) آمده فرق قضیه هم در یک کلمه اضافه میشود در کمیسیون آئین نامه یک کلمه اضافه میشود آن یک کلمه هم یک کلمه ‹‹ کمیسیون ›› بعد از ‹‹ آئین نامه داخلی ›› است پیشنهاد به ای شکل در میآید . پس میشود و بند ( الف )ـ واحد رسیدگی به شکایات که اعضای آن کلا از نمایندگان خواهد بود و طبق آئین نامه داخلی کمیسیون انجام وظیفه می نمایند . نایب رئیس ـ 185 نفر در جلسه حضور دارند موافقین با این پیشنهاد قیام بفرمایند ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . دیگر پیشنهاد داریم ؟ منشی ـ اگر پیشنهاد چاپی کسی دارد مطرح کند . نایب رئیس ـ پیشنهاد نداریم . اصل ماده با متعلقاتش به رأی گذاشته میشود . وافی ـ آقای کروبی پس یک دفع ابهام بشود که مقصود آئین نامه داخلی منظور آئین نامه داخلی مجلس است . نایب رئیس ـ آئین نامه داخلی مجلس اصلا متبادر به ذهن این جوری است اولا به ذهن من آمد که آئین نامه داخلی مجلس اصلا غیر از این چون نداشتیم برای من هم تازگی داشت منظور آئین نامه داخلی مجلس است . قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شد . ماده بعد قرائت شود .
                            فصل دوم ـ صلاحیت و حدود اختیارات کمیسیون .
ماده 2- علاوه بر اختیارات مصرحه در مادة واحده مصوب 1 /11 /1359 و تبصره الحاقیه آن مصوب 5 /2 /1364 این کمیسیون میتواند جهت کسب اطلاعات کافی از مسؤولین مذکور در آن ماده دعوت یا مستقیماُ با آنها مکاتبه نماید و آنها مکلف به اجابت هستند و در صورت تخلف و ثبوت جرم عدم پاسخگوئی توسط کمیسیون و اعلام آن دادگاه صالح موظف است خارج از نوبت رسیدگی و در صورت ثبوت جرم مقدار کیفر مذکور در تبصره مادة‌واحده را مشخص و نتیجه را به کمیسیون اعلام نماید و در این پرونده دادگاه حق رسیدگی به شکایاتی که در کمیسیون مطرح است را ندارد . تبصره 1- هر بخش میتواند با موافقت رئیس کمیسیون در صورتی که مقتضی بداند از شاکی و مشتکی عنه برای ادای توضیحات و روشن شدن چگونگی موضوع دعوت به عمل آورد و تبصره 2- دبیرخانه موظف است نامه های طبقه بندی شده و مستقیم را بدو گشودن ثبت و در اختیار هیأت رئیسه کمیسیون قرار دهد . منشی ـ پیشنهاد آقای رحمانی ایست که گفته اند آن ماده 2 که در شور اول بوده آن به جای این ماده ارائه شده از طرف کمیسیون برگردد . نایب رئیس ـ آقای رحمانی توضیح بفرمائید . حسینعلی رحمانی ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، دو مطلب را قبلا در ماده واحده ذکر کرده بودند یکی مکاتبه مستقیم و یکی هم مراجعه به مسؤولین برای اخذ جواب . آنچه کم داشتیم عبارت از این بود که آنها اجابت دعوت کمیسیون را بکنند و لذا در ماده 2 آمده است که علاوه بر اختیارات مصرحه در ماده واحده مصوب 1 /11 /59 این کمیسیون میتواند جهت کسب اطلاعات کافی از مسؤولین مذکور در ماده دعوت نماید و آنها مکلف به اجابت هستند هم بلاطائلی که اینجا آمده است وجهی ندارد ماده 2 علاوه بر اختیارات مصرحه در ماده واحده این جور تصویب کرده اند این فکر میکنم که تکرار مکررات است ‹‹ مصوب 1 /11 /59 و تبصره الحاقی آن مصوب 5 /2 /64 این کمیسیون میتواند جهت کسب اطلاعات کافی از مسؤولین مذکور در آن ماده دعوت با مستقیماُ با آنها مکاتبه نماید ›› خوب اگر چنانچه بنا باشد شما بیاورید همان مطالبی را که در مادة‌واحده بود . اینجا تکرار بکنید صحیح نیست بگوئیم ‹‹ علاوه بر اختیارات مصرحه در ماده واحده ›› چون در اینجا آنچه در ماده واحده آمده است آن را تکرار کرده اید . فقط چیزی که نداریم صحبت دعوت است دعوت کمیسیون میتواند بکند آنها هم مکلف به اجابت نیستیم شما دعوت هم نمی توانید بکنید . در این زمینه قانون ندارید . لذا لازم شد این را هم زیاد بکنند پس بنابراین دیگر وجهی ندارد که ما بیائیم دوباره آن اموری که در مادة‌واحده بوده است تکرار بکنیم و بعد هم بگوئیم ‹‹ علاوه بر اختیارات مصرحه در مادة‌واحده ›› خوب تمام مادة واحده را که آوردیم اینجا ذکر کردیم دیگر ماده واحده کجاست که این علاوه بر آن باشد و همچنین راجع به تبصره هم خوب مشمول تبصره میشود یعنی به همان طریقی که مکاتبه مستقیم و مراجعه و عدم پاسخ موجب میشود برای اینکه تبصره شمول داشته باشد اینجا هم به همان صورت در میآید که ما برای تأمین آنهم یک ماده دیگری بعداُ داریم و نیاز نداریم که در ذیل ماده 2 این را بیاوریم و لذا بنده پیشنهاد دادم که همان مصوبه شور اول برگردد و مصوبه شور اول این است ‹‹ علاوه بر اختیارات مصرحه در ماده واحد مصوبه 1 /11 /59 این کمیسیون میتواند جهت کسب اطلاعات کافی از مسؤولین مذکور در آن ماده دعوت نماید و آنها مکلف به اجابت هستند ›› نیازی به تکرار مکاتبه مستقیم نداریم . منشی ـ مخالف آقای یزدی . محمد یزدی ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، اگر جناب آقای رحمانی عنایت میفرمودند دو تمام این ماده را به ترتیبی که کمیسیون تنظیم کرده با ترتیبی که با قبل بوده تفاوتهایش را عنایت میکردند من فکر میکنم این جور پیشنهاد نمیفرمودند . اولا یک نکته در پیشنهادی کمیسیون هست که در اصل نبوده و آن مسأله مکاتبه است . درست است که اجابت دعوت باقی مانده اما ملاحظه میکنید که در اصل همانطور که خواندند بیشتر از این ندارد که ‹‹ این کمیسیون می تواند جهت کسب اطلاعات کافی از مسؤولین مذکور در این ماده دعوت نماید آنها مکلف به اجابت هستند ›› بسیار خوب ، این حق را به کمیسیون دارم که بتواند دعوت کند آنها هم مکلف به اجابت هستند ولی ملاحظه میکنید که اگر این تکلیف همینطور به همین کیفیت باشد مشکلی برای آقایان ایجاد میکند چون بسیاری از مسؤولین از آنها دعوت میشود آنها هم مکلف به اجابت باشند بعد این اجابت تأخیر بشود گرفتاریهای بیشتر است دی اینجا کمیسیون آمده است یک مقدار تسهیل قائل شده نوشته است در آن ماده ‹‹ دعوت یا مستقیماُ با آنها مکاتبه نماید ›› این یک نکته اضافه که در حقیقت یک مقدار امر تسهیل میوشد یعنی گاهی ایجاب میکند دعوت بکند آقایان هم تشریف میآورند از نزدیک صحبت میکنند گاهی ممکن است دعوت وقت گیر باشد یا آقایان کار داشته باشند مکاتبه میکند . آنها هم جواب مینویسند و قضیه راحت تر حل میشود بدون اینکه بخواهند حضوراُ تشریف بیاورند بنابراین این نکته اضافی در مصوبه کمیسیون هست که در اصل قبلی یعنی در ماده 2 اصل نبوده است . نکته بعد این جمله اخیرش هست که ایشان میفرمایند تحویل بلاطائل اجازه بفرمایند که من از رو بخوانم ببینیم واقعاُ بلا طائل است یا اگر تطویل است طائلی هم دارد . دنبالش دارد ‹‹ در صورت تخلف و ثبوت جرم عدم پاسخگوئی توسط کمیسیون و اعلام آن دادگاه صالح موظف است خارج از نوبت رسیدگی و در صورت ثبوت جرم مقدار کیفر مذکور در تبصره ماده واحده را مشخص و نتیجه را به کمیسیون اعلام نماید ›› خوب وقتی اینجا قانون بگوید که کمیسیون میتواند دعوت بکند یا مکاتبه بکند و آقایان موظف هستند که اجابت بکنند یا پاسخ نامه را بدهند حالا اگر همین قانون را تخلف کردند دعوت شد اجابت
دعوت انجام نشد یا مکاتبه انجام گرفت جواب مکاتبه داده نشد. خوب در اینجا همین تخلف به نحوی باید رسیدگی بشود  خوب این را باید وضعش را مشخص بکنند . این نکته اضافی اینجا مشخص شده است که کمیسیون اگر نظر داد که ما دعوت کردیم به این دلیل در این تاریخ دعوت کردیم این هم دعوتنامه رسمی ما ن این هم رسید دفتر مدعو و یا نوشته ایم این هم رسید به اصطلاح نامه به رئیس دفتر مدعو و و آقایان نه جواب نامه را دادند و نه اجابت کردند تشریف آوردند وقتی ثابت شد چنین مسأله ای که تخلف کرده ـ اند و کمیسیون این تخلف را اعلام کرد اینجا شما خواهید گفت که مگر اینجا دادگاه است یا اصل 90 کار دادگاهی و قضائی میتواند بکند ؟ میگوید نه ، این نکته را کمیسیون به آن توجه کرده . میگوید وقتی کمیسیون این مسأله را با مدارک ثابت کرد که آقایان تخلف کردند نه اجابت دعوت کردند نه پاسخ نامه نوشتند و محرز شد مقدار مجازات جریمه و امثال ذلک را دادگاه صالح باید رسیدگی بکند بنابراین من تصور میکنم ‹‹ لاطائل تحته ›› نیست بلکه تحته طائل پس شدیداُ مخالف هستیم . نایب رئیس ـ حاج آقا ! توضیح بدهید این سطر آخر ‹‹ و در این پرونده دادگاه حق رسیدگی به شکایتی که در کمیسیون مطرح نیست را ندارد ›› یعنی چه ؟ محمد یزدی ـ یعنی آن پرونده ای که مطرح است فرضاُ به اصل 90 شکایت کردند که فلان زارت خانه فلان کار را انجام داده است و خلاف انجام داده است اصل 90 دارد رسیدگی میکند اینکه خلاف انجام داده است یا نداده است رسیدگی به جرم و مجازات و اینها به اینجا ربطی ندارد . این باید پایان کار اصل 90 اگر ثابت شد تخلفی شده است و نظر داد در دادگاه مربوط باید رسیدگی بشود . آنچه اینجا مربوط است تخلف در ارتباط با کار اداری کمیسیون هست یعنی وقتی کمیسیون دعوت میکند … جناب آقای کروبی ! عنایت بفرمائید وقتی شما رئیس کمیسیون باشید اگر در امور اداری کمیسیونی تخلفی انجام شده است این یک تخلف است که حتماُ دادگاه باید رسیدگی بکند مجازاتش را معین کند . یک تخلف دیگر ممکن است باشد و آن پرونده ای که شما در کمیسیون دارید رسیدگی میکنید و ادعا شده است که در این پرونده چنان تخلفی انجام شده است این یک تخلف است که حتماُ دادگاه باید رسیدگی بکند مجازاتش را معین کند یک تخلف دیگر ممکن است باشد و آن پرونده ای که شما در کمیسیون دارید رسیدگی میکنید و ادعا شده است که در این پرونده چنان تخلفی وجود دارد فلان وزارت خانه فلان کار خلاف را کرده است اصل 90 دارد میرسد یا حتی مجلس فرض کنید چون اصل 90 وظیفه اش رسیدگی به کارهائی است که مربوط به قوای سه گانه است . اگر نماینده ای شکایت کرد به اصل 90 که هیأت رئیسه دعایت آئین نامه را نکرده است یک پرونده است اصل 90 دارد رسیدگی میکند به این شکایت که آیا واقعاُ هیأت رئیسه رسیدگی کرده است یا نکرده است . این ماهیت پرونده مورد رسیدگی است بعد اصل 90 مینویسد به رئیس با نایب رئیس یا کار پرداز که بیانی توضیح بدهید که آیا این رعایت کرده یا نکرده ؟ رئیس ، نایب رئیس ، کارپرداز اصلا جواب نامه را نمیدهند دعوت میکنند که بیائید حضوراُ صحبت کنیم ببینیم که آیا تخلف آئین نامه ای شده است یا نشده است اصلا جواب نمیدهند این یک تخلف است این تخلف یک مسأله است اصل تخلف آئین نامه ای که مورد شکایت است مسأله دیگر است لذا این دو جمله این دو تا را از هم جدا کرده است . منشی ـ آقای خلخالی به عنوان موافق بفرمائید . صادق خلخالی ـ بسم الله الرحمن الرحیم . اصلا این ماهیت اصل 90 را وقتی که ما بررسی کنیم می بینیم که با این وضعی که اینجا دارد مخالفت پیدا میکند : ‹‹ هر کس شکایتی از طرز کار مجلس یا قوة‌ مجریه یا قوة‌ قضائیه داشته باشد میتواند شکایت خود را کتباُ به مجلس شورای ملی عرضه کند مجلس موظف است به این شکایات رسیدگی کند ›› بررسی میکند این شکایت را و پاسخ کافی میدهد که مثلا حق با چه کسی است و … احضار افراد در آنجا مدخلیت ندارد . ‹‹ … و در مواردی که شکایت به قوة‌ مجریه یا قوة قضائیه مربوط است رسیدگی و پاسخ کافی از آنها بخواهد ›› . از آنها بخواهد یعنی احضار کند مثلا فلان وزیر یا فلان قاضی را یا رئیس شورای عالی قضائی را بخواهد احضار در اصل 90 بکند . ‹‹ و در مدت متناسب ›› البته پاسخ کافی از آنها بخواهد و در مدت متناسب نتیجه را اعلام کند . حالا یا آمدند یا نیامدند این نتیجه را اعلام نماید و در موردی که مربوط به عموم باشد به اطلاع عامد برساند اینجا یک مسأله دیگر است میخواهد در اینجا کمیسیون اصل 90 را که شعبه ای از مجلس است به جای قوة‌ قضائی جا بزند و افراد را متهم کند و مجرم درست کند . توجه کنید . خیر همینطور هم هست شما حرفهایتان را زدید این کمیسیون این طوری دارد : ماده 2- ‹‹ علاوه بر اختیارات مصرحه در مادة‌ واحده مصوب … این کمیسیون میتواند جهت کسب اطلاعات کافی از مسؤولین مذکور در آن ماده دعوت یا مستقیماُ با آنها مکاتبه نماید ›› این تا اینجا حرفی نیست حالا این دعوت میکند یا اینجا حرفی نیست . و در صورت تخلف حالا این نیامده ‹‹ و ثبوت جرم عدم پاسخ گوئی ›› این یک جرمی برای مثلا فلان وزیر یا فلان قاضی اینجا دارد درست میکند که شما مجرم هستید یا اینکه جرم باید در یک محکمه ای باشد بلکه نمیتواند صالح نیست توسط کمیسیون یعنی نمی تواند جواب بدهد اصلا من باب مثل گیر دارد شما میگوید که این بیاید جواب بدهد خوب وقتی مکاتبه میکنید معلوم میشود که این یک جریانی دارد .‹‹ و در صورت ثبوت جرم مقدار کیفر مذکور در تبصرة ماده واحده را مشخص ›› ( وافی ـ اخطار آئین نامه ای دارم ) این در صورت ثبوت جرم ( نایب رئیس ـ آقای وافی اخطار آئین نامه ای دارند اجازه بفرمائید ) مقدار کیفر مذکور در تبصرة ماده واحده را مشخص میکند . چه کسی مشخص میکند ؟ یعنی کمیسیون اصل 90 اصلا این مربوط به کمیسیون اصل 90 است ( نایب رئیس ـ آقای خلخالی !) خواهش میکنم بفرمائید … وافی ـ ماده واحده پشت این را بخوانید در سال 64 مجلس تصویب کرده شما آن را ندیدید . صادق خلخالی ـ آقا جان ! ما حالا کار نداریم اینجا این مادة واحد مورد حرف است . وافی ـ پشت لایحه مادة واحده را بخوانید . صادق خلخالی ـ مادة واحده اگر با این جریانات مخالف باشد آنجا هم باید تجدید نظر کرد آنکه قانون اساسی نیست ( وافی ـ مجلس تصویب کرده آقای خلخالی ) . حالا بگذار حرف من تمام بشود حرف شما را شنیدیم ( منشی ـ اخطار ایشان وارد است ) حرف ما هم بگذار معلوم بشود .( وافی ـ آقای خلخالی شما آن مادة واحده را بخوانید پشت این لایحه نوشته ) پشت این لایحه چنین چیزی ندارد ( وافی ـ چرا ) حالا بعد پشت این لایحه را میخوانیم ‹‹ میتواند با  قوای سه گانه ›› این است دیگر ! ( وافی ـ در ذیلش ) بلی پشتش نوشته ‹‹ ماده واحده ›› . آقا ! من هم همین را میگویم ببینید ! ‹‹ میتواند با قوة‌سه گانه جمهوری اسلامی و تمام وزارت خانه ها و سازمانهای وابسته به آنها و بنیاد ها و نهادهای انقلابی و مؤسساتی که به نحوی از انحاء‌ با یکی از قوای فوق الذکر مربوط میباشند مستقیماُ مکاتبه و یا به آنها مراجعه نماید ( وافی ـ ماده ذیل آن )  ‹‹ … مجلس شورای اسلامی مکلف است پاسخ کافی و مستند مسؤولین و مأمورین خود را حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ وصول کتباُ به کمیسیون اصل 90 اعلام دارد و تخلف از این قانون جرم محسوب میشود ›› این نه به این معنا است که این احضار را باید بکند . اگر پاسخ نداد بلی ، اما شما میخواهید در اینجا احضار هم بکنید . توجه کنید آن وقت هم یک چیزی دارد نامه های کمیسیون اصل 90 میخواهد بنویسد به احضار یک وزیری یا یک وکیلی اصلا هیأت رئیسه و دیگران حق باز کردن آن نامه را هم ندارند و این یک کانالی است بالای هیأت رئیسه مجلس دارد میزند یعنی از مجلس بالاتر میشود و یک چیز دیگر میشود . میگوید ‹‹ و در صورت ثبوت آن مقدار کیفر را معین میکند ›› در آن مادة‌ واحده اصلا این حرفها نبود ‹‹ و در صورت ثبوت آن مقدار کیفر را معین میکند ›› و در آن ماده واحده اصلا این حرفها نبود ‹‹ مادة‌واحده را مشخص و نتیجه را به کمیسیون مطرح است را ندارد ›› اصلا میخواهد دست دادگاه را هم ببندد آن وزیر مربوطه یا وکیل مربوطه یا هر کسی میخواهد حق دارد برود و این پرونده را در جریان دادگاهی بیندازد شما میخواهید در اینجا دست دادگاه را هم ببندید و بگوئید خیر ، حق ندارد .( نایب رئیس ـ وقتتان تمام است ) پس وزیر حق ندارد این کار را بکند و آن مسأله هم که نامه را باز نکردن و نخوانده و این حرفها را رد کند به طرف ، این مخالف موازین مجلس هم هست . نایب رئیس ـ نماینده دولت هم حرف دارد چون می گوید مسأله داخلی نیست ما هم باید صحبت کنیم
مهاجرانی ( معاون نخست وزیر )ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، نکته ای که من مقدمتاُ خدمت مجلس محترم عرض میکنم طرح اجرای اصل 90 قانون اساسی صرفاُ یک مسأله آئین نامه ای نبوده و نیست . شاید به همین دلیل هم به کمیسیون قضائی و حقوقی مجلس ارجاع شده . منتهی متأسفانه از نماینده دولت دعوت شده و در سیر بررسی این طرح در کمیسیون بالطبع دولت که به عنوان قوة مجریه یک بخشی از شکایات و با مراجعات به او مربوط میشده در جریان مستقیم مسأله نبوده است . البته ما به این عدم اطلاع و عدم دعوت بسنده نکردیم . از دستگاه مختلف دعوت کردیم خودمان اظهار نظر وزارت خانه ها را خواستیم و برای کمیسیون محترم ارسال کردیم . در مورد ماده دوم چگونگی گردش کاری که برای کمیسیون اصل 90 تنظیم شده این میتواند به شدت دستگاه اجرائی کشور را مختل کند برای اینکه با توجه به تجربه هم من یک نکته ای را عرض کرده باشم مثلا یک بار کمیسیون اصل 90 دعوت کرده بود از نخست وزیر ، معاونین ذیربط شورای اقتصاد وزارت کشاورزی بالطبع و معاونین ذیربط که تمام جمع بشوند و ما هم بالطبع آمدیم که بررسی شود که در یک استانی فلان کالا کم بوده است . و اگر قرار بشود که این چنین دعوت و لزوم در واقع اجابت که همه مسؤولین کشور کارشان را رها بکنند منتهی آن اجابت دعوت به این خاطر بود که مبادا تلقی عدم همکاری دولت با کمیسیون مطرح شود . اما از این به بعد اگر قانونی تصویب بشود که مسؤولین کشور در رده های مختلف مکلف به اجابت هستند سقف زمانی دعوت هم مشخص نشود که واقعاُ وقتی دعوت شد آیا اگر فرضا‌ُ در روزی از طرف کمیسیون اصل 90 تلفنگرام یا تلکس شد به دستگاه اجرائی کشور و آنها مکلف شدند روز بعد یا دو روز بعد بیایند و آنها موفق نشدند و بلافاصله خود کمیسیون ثبوت جرم را تشخیص میدهد که این دقیقاُ در واقع مورد اعتراض جدی است و قابل توجه هم هست . که در صورت تخلف و ثبوت جرم یعنی کمیسیون خودش به عنوان یک دادگاه صالح تشخیص داده که عدم حضور یا اینکه مسؤول دستگاه اجرائی نیامده است این یک جرم تلقی شده و بعد بلافاصله به دادگاه ارجاع میشود و دادگاه هم بایستی این را بررسی کنند دوباره دادگاه هم ثبوت جرم را تشخیص بدهد من تصور میکنم که نوع رابطه خوب و حسنه ای که بین مسؤولین اجرائی و قوة مقننه هست این شکل کار یعنی مکلف کردن به حضور با این شکل و بعد هم تخلف را با این وجه در واقع مجازات کردن موجب یک نوع ناهماهنگی و در واقع ناخوشایندی خواهد شد . وزراء کسانی هستند که مورد اعتماد مجلس هستند اگر وزیری نیامده میشود از او سؤال کرد وزیر را میشود استیضاح کرد وقتی وزیر مورد اعتماد مجلس است در مجموع ما وزیر را تقویت کنیم هر وقت هم وزیر ، وزیری بود که در مجموع کار او در جهت کار او اشکالات جدی بود خود مجلس ابزاری را در اختیار دارد که به عنوان مجلس با وزیر برخورد کند نه اینکه یک وزیر را در واقع در یک کمیسیون به این شکل بتوان با او برخورد کرد این است که با حذف ماده (2) ما موافق هستیم . فهیم کرمانی ـ در رابطه با کود شیمیائی بود که از مسوولین مربوطه سؤال کردیم به گردن یکدیگر انداختند . میر غفار سجاد نژاد ـ کمیسیون کشاورزی شکایت استاندار آذربایجان شرقی را در مسأله با کود شیمیائی به کمیسیون اصل 90 ارجاع کرده بود و از وزیر کشاورزی دعوت به عمل آمده وزیر کشاورزی در پاسخ گفته مسؤولیت خرید کود شیمیائی به عهده وزیر بازرگانی است آنوقت از هر دو وزیر از طرف کمیسیون دعوت به عمل آمده و مسأله را با آنها مطرح کردند و آنها گفتند که خرید کود شیمیائی به عهده شورای عالی کشاورزی است و مسؤول این شورا جناب آقای نخست وزیر است که در نتیجه از آقای نخست وزیر در این رابطه دعوت به عمل آمده که متأسفانه ایشان هم اجابت نکرد . نایب رئیس ـ آقای شوشتری بفرمائید . شوشتری ( مخبر کمیسیون قضائی )ـ در مورد پیشنهاد مطرح شده که پیشنهاد شور اول مطرح بشود باید توجه داشت که ماده شور اول هم مصوبه کمیسیون قضائی بود اما به چه دلیل در شور دوم تغییر کرد و این اضافات و اصلاحات به ماده 2 اضافه شده ؟ این به دلیل ماده واحده ای است که مجلس شورای اسلامی در تاریخ 5 /2 /64 تصویب کرده من آن ماده واحده را میخوانم و بر اساس آن مادة واحده این اصلاحیه در کمیسیون قضائی انجام گرفت . ماده واحده ـ ‹‹ عبارت زیر به عنوان تبصره به قانون اجازه مکاتبه و تحقیق مستقیم به کمیسیون اصل 90 با دستگاههای دولتی جهت رسیدگی به شکایات مردم اضافه میگردد . تبصره ـ مسؤولین و مامورین مذکور در مادة‌واحده مصوبة 1 /11 /59 مجلس شورای اسلامی مکلف اند پاسخ کافی و مستند خود را حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ وصول کتباُ به کمیسیون اصل نود اعلام دارند تخلف از این قانون جرم محسوب و متخلف به مجازات حبس از 3 ماه تا یک سال و انفصال از خدمات دولتی از شش ماه تا یک سال محکوم خواهد شد و موضوع تخلف در مراجع صالحة‌ قضائی با در خواست کمیسیون قابل رسیدگی است و مراجع مذکور موظفند به اینگونه جرائم به صورت فوق العاده و خارج از نوبت رسیدگی و بلافاصله پس از ثبوت جرم و صدور حکم ، اعمال مجازات نموده و مراتب را به کمیسیون مربوط اعلام دارند . پس یک چنین مادة واحده ای را مجلس تصویب کرده و گفته که اگر کمیسیون اصل 90 از مسؤولین و مامورین دعوت کرد آنها دعوت را اجابت نکردند و تخلف کردند این جرم محسوب میشود . بعد هم وقتی جرم محسوب شد با اعلام کمیسیون اصل نود دادگاه موظف است خارج از نوبت رسیدگی کند یک وقت هست که به قول جناب آقا خلخالی شما میخواهید آن مصوبه قبلی را ملغی بکنید آن یک بحث دیگری است اما با توجه به اینکه این مصوبه به قوت خودش باقی است و قانونی است لذا در مادة‌2 بعد از شور اول کمیسیون قضائی این الحاقات را اضافه کرد که کمیسیون موظف است وقتی دعوت کرد از مسؤولین آنها موظف اند اجابت کنند حالا جواب مسؤولین قانع کننده خواهد بود یا نه مسؤولی اجابت کرد و پاسخ داد حالا یا پاسخ حضوری یا پاسخ کتبی بنابراین به آن قبلی مجلس عمل شده . میگویید من پاسخم را دادم حالا برای کمیسیون قانع کننده نیست آن بحث دیگری است اما صحبت این است کمیسیون اصل 90 از مسوولی یا ماموری پاسخ بخواهد آن هم تا یک ماه قانون گفته حق دارد تأخیر بیندازد ولی نه ، بعد از یک ماه تا دو ماه تا 3 ماه تا چهار ماه اصلا پاسخ ندهد . نه پاسخ حضوری ، نه پاسخ کتبی صحبت سر این است که این تخلف و این تخلف بر اساس مادة واحده جرم است اما مجرم را کمیسیون نمی تواند تصویب بکند و اثبات بکند . کمیسیون باید اعلام بکند بر اساس آن مصوبه باید به مراجع قضائی اعلام بکند اگر در مرجع قضائی ثابت شد که وقت باید مجازات اعمال بشود . مجازات هم همان است که در مادة واحده خواندم . لذا ببینید در آنجا میگوید : ‹‹ توسط کمیسیون و اعلام آن ( چون در آن مصوبه هست که باید کمیسیون اعلام بکند ) دادگاه صالح موظف هست خارج از نوبت رسیدگی و در صورت ثبوت جرم ( یعنی در دادگاه ) ثبوت جرم مقدار کیفر مذکور در تبصرة ماده واحده را مشخص و نتیجه را به کمیسیون اعلام ›› باز نتیجه را هم بر اساس آن مصوبه باید به کمیسیون اعلام بکند بنابراین در اصلاحی که در مادة‌2 انجام گرفته در واقع بر اساس مصوبه قبلی مجلس است البته باز نظر با مجلس محترم است . وافی ـ این ذیل را یک توضیح بدهید آقای شوشتری ! نایب رئیس ـ خیلی خوب . اسماعیل شوشتری ( مخبر کمیسیون قضائی ) … در مورد رسیدگی دادگاه به خود پرونده که ذیل این ماده واحدة است چون صحبت نشد از این نظر نیازی به توضیح نمی دیدیم درایم که ‹‹ و در این پرونده دادگاه حق رسیدگی به شکایتی را که در کمیسیون مطرح است را ندارد : در مورد پرورنده ای که این چنین است از مسؤولی دعوت شده و در کمیسیون مطرح است و کمیسیون اصل نود دارد رسیدگی میکند در یک چنین پرونده ای دادگاه حق رسیدگی به این پرونده را ندارد یعنی نمیتواند در ماهیت پرونده وارد بشود مگر در بعد از آنکه کمیسیون رسیدگی بکند نظرش را بدهد بعد دادگاه بیاید رسیدگی بکند مثل این میماند که شکایتی به کمیسیون اصل 90 شده کمیسیون اصل 90 در اثنای رسیدگی به پرونده این فرض ممکن است دادگاه بیاید سریع به آن پرونده رسیدگی بکند حکم هم صادر بکند فیصله هم بدهد بعد به کمیسیون بگوید آقا ! حکم صادر شده و تمام شده است پس مادامی که در کمیسیون مطرح است و اعلام نظر نشده دادگاه به این پرونده حق رسیدگی ندارد
نایب رئیس ـ پیشنهاد آقای رحمانی مشخص بشود برای رأی گیری . فهیم کرمانی ـ ما از کمیسیون اصل 90 سؤال کردیم که میتوانیم دفاع بکنیم گفتند اشکالی ندارد . نایب رئیس ـ چه طوری از طرف دفاع کنید ؟ معمول این بوده که یک طرحی داده میشده ابتدا یکی از امضاء‌کننده ها توضیح میداده دیگر غیر از ین چیز در آئین نامه نداریم . فهمیم کرمانی ـ اگر لایحه ای دولت میداده دولت میتوانست از لایحه خودش دفاع بکند این طرح مربوطه به کمیسیون اصل 90 هست طراحان هم خود کمیسیون هستند . نایب رئیس ـ الان آن کمیسیونی که این را به مجلس آورده کمیسیون قضائی است و کمیسیون قضائی هم که دارد دفاع میکند . فهیم کرمانی ـ کمیسیون قضائی هم بررسی کرده و این طرح به منزله یک لایحه ای است که دولت میدهد لذا اجازه بدهید یکی از امضاء‌کنندگان توضیح بدهند . نایب رئیس ـ در آئین نامه که چنین چیزی را ندارد . سبحان اللهی ـ امضاء کننده ها نمی توانند توضیح بدهند . فهیم کرمانی ـ فکر کنید اگر مصلحت بدانید به ما اجازه بدهید صحبت کنیم اگر نه مسأله ای نیست . نایب رئیس ـ غیر از آن توضیح اولی معمول نبود . خود آقایان میدانند که معمول و متداول در طرح این بوده که امضاء‌کنندگان اول پنج دقیقه توضیح می دادند . دیگر بعدش معمول و متداول نبوده عبارت را بنویسید من بخوانم . یک اشکالی هم آقا حائری زاده دارند و نوشته اند که ‹‹ اختیارات را به چه میدهید ؟ ›› عده از نمایندگان ـ این قانون است آئین نامه نیست . نایب رئیس ـ ما موظفین هر چه را می گویند منتقل کنیم . آقای رحمانی خودتان مشخص کنید . منشی ـ خودتان مشخص کنید . نایب رئیس ـ الان آن را که ما میتوانیم جایگزینی است که میتوانیم به رأی بگذاریم آن را مشخص بفرمائید . آقایان میگویند خود آقای رحمانی مشخص کنند  حسینعلی رحمانی ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، با توجه به مشکلاتی که این ماده 2 از هر جهت دارد و تناقضی که در این ماده هست از جهت اینکه در صورتی تخلف و ثبوت جرم ( نایب رئیس ـ همان عبارتش را بفرمائید خواهش میکنم عبارت را بخوانید ) اجازه بفرمائید این ماده 2 این تعارضی که دارد به واسطه اینکه جایگزین بکنیم آن چیزی را که در اصل پیشنهاد شده و در شور اول هم تصویب شده و آن این است : ‹‹ علاوه بر اختیارات مصرحه در ماده واحده مصوب 1 /11 /59 این کمیسیون میتواند جهت کسب اطلاعات کافی از مسؤولین مذکور در ماده دعوت نماید و آنها مکلف به اجابت هستند ›› . دیگر مجازات چیز دیگری است که اینجا ذکر نشده اگر چنانچه به این رأی ندهیم آن مادة 2 قبلی باقی می ماند که آن مجازات ها به آن صورت هنوز پخته هم نشده است . نایب رئیس ـ آقای موحدی ! میتوانید پیشنهاد را دقیقاُ مشخص کنید . موحدی ساوجی ـ حاج آقا ! اینجا دو نوع است ماده ای که در شور اول بوده نمی تواند پیشنهاد بدهد ماده ای که در اصل طرح بوده میتواند پیشنهاد بدهد . عین لایحه ، در لایحه دولت اگر چنانچه ماده ای تغییر کرد نماینده میتواند اصل ماده را پیشنهاد بدهد چون خلاف آئین نامه است . نایب رئیس جایگزینش را رأی گیری کنید . منشی ـ حاج آقا ! قابل طرح نیست ببینید اگر جایگزینی مادة‌شور اول باشد قابل طرح نیست ( نایب رئیس ـ چرا ) نمیتواند پیشنهاد بدهد . نایب رئیس ـ شما تا بحال می گوئید پیشنهاد چاپ شده . منشی ـ چاپ شده به ما نداده است آقا . نایب رئیس ـ نه ما تا به حال خیال می کردیم چاپ شده چون اینجا مطرح است . منشی ـ قابل طرح نیست پیشنهاد ایشان . حائری زاده ـ بر اساس تبصره های ماده 100 پیشنهاد ایشان قابل طرح است چون در شور اول بوده تبصره ماده 100 را بخوانید ، اجازه بدهید من بخوانم … موحدی ساوجی ـ خیر این آن نیست آقا ، من تذکر آئین نامه ای دارم . نایب رئیس ـ آقای حائری زاده این ، آن نیست . منشی ـ حاج آقا اجازه بفرمائید این چاپ نشده . نایب رئیس ـ بلی ، چاپ نشده من تا بحال خیال میکردم چاپ شده . موحدی ساوجی ـ اجازه بدهید من تذکر آئین نامه ای دارم . نایب رئیس ـ آقای موحدی بخوانید . موحدی ساوجی ـ بنده تذکر آئین نامه ای دارم من اول فکر کردم آقای دهقان که پیشنهاد ایشان را مطرح کرده است یک پیشنهاد چاپی بوده ( نایب رئیس ـ من هم همین طور فکر کردم ) بله ، و اینجا اصولا آقای رحمانی نه از امضاء‌کنندگان اصل طرح بوده که بخواهد بگوید تازه اگر هم بخواهیم بگوئیم ماده ای که در اصل طرح بوده میخواهم عین آن ماده مطرح بشود تازه آن را هم ما در آئین نامه نداریم فقط داریم که اگر دولت ماده ای داشته بو این ماده را مجلس تغییراتی داده باشد هر نماینده ای در شور دوم میتواند پیشنهاد بدهد که مثال عین ماده دولت را من می خواهم آن هم در لایحه است و اما عرض میشود پیشنهادی که آقای رحمانی کردند جایگزینی اصلا چنین چیزی در آئین نامه پیش بینی نشده تبصرة‌2 ماده 100 هم این است ‹‹ چنانچه کمیسیون بعضی از مواد طرح یا لایحه در شور دوم را حذف کرده باشد ›› مسأله حذف است نه مسأله اصلاح ‹‹ در شور دوم مجلس هر یک از نمایندگان میتوانند همان ماده را پیشنهاد نماید ›› بنابراین اینجا مسأله حذف نتیست اصلا قابل طرح نیست . نایب رئیس ـ اتفاقاُ آقای رحمانی خودش از کسانی است که خیلی دقت هم روی آئین نامه دارد دقت میکند و مطلع و مستحضر به آئین نامه است ماده 2 را بخوانید . منشی ـ پیشنهاد خیلی رسیده است . نایب رئیس ـ وقت هم خیلی گذشت خوب است تنفس بدهیم . مجلس برای یک ربع تنفس تعطیل میشود . ( جلسه در ساعت 40/10 به عنوان تنفس تعطیل و مجدداُ در ساعت 30/11 به ریاست آقای کروبی تشکیل شد ). نایب رئیس ـ بسم الله الرحمن الرحیم . جلسه برای ادامه مذاکرات رسمی است دستور را ادامه بدهید .
11- تصویب اعتبار نامه آقای جمشید مزارعی از حوزه انتخابیه ماه شهر منشی ـ گزارش از شعبه سوم به مجلس شورای اسلامی درباره اعتبار نامه جناب آقای جمشید مزارعی مخبر شعبه 3 تشریف بیاورند . پور سالاری ( مخبر شعبه 3) بسم الله الرحمن الرحیم ، با طلب مغفرت و آمرزش و رحمت برای مرحوم رحیمی . گزارش از شعبه سوم به مجلس شورای اسلامی . اعتبار نامه جناب آقای جمشید مزارعی از حوزه انتخابیه بندر ماهشهر که پس از انجام مراسم تحلیف در جلسه تاریخ 8 /7 65 به این شعبه ارجاع گردیده بود در جلسه روز 8 /7 /65 مورد بررسی قرار گرفت به اتفاق آراء مورد تأیید قرار گرفت . مخبر شعبه پور ـ سالاری . نایب رئیس ـ اعتبار نامه آقای مزارعی نماینده ماهشهر مطرح است ( اظهاری نشد ) معترضینیست ،اعتبار نامه آقای مزارعی نماینده ماهشهر تصویب شد ( تکبیر نمایندگان ) دنباله بحث را بفرمائید .
12- ادامه بحث پیرامون طرح نحوه اجرای اصل نودم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران . منشی ـ ادامه بحث پیشنهاد بعد از آقای موحدی کرمانی است که پیشنهاد کرده اند جمله ‹‹ یا مستقیماُ با آنها مکاتبه ›› از ماده دوم حذف بشود . موحدی کرمانی ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، نمایندگان محترم اگر اندکی توجه بفرمایند فکر می کنم که پیشنهاد من روشن میشود که صحیح است و شاید اصلا این یک نوع تصحیح عبارت باشد … حائری زاده ـ پیشنهاد حذف مقدم است . من پیشنهاد حذف داده ام . موحدی کرمانی ـ این هم حذف است آقا ! شما پیشنهاد حذف کل داده اید ؟
( حائری زاده ـ حذف جزئی ) این هم حذف جزء است عرض کنم که ببینید ما در ماده 2 می گوئیم که ‹‹ علاوه بر اختیارات مصرحه در ماده واحده مصوب 1 /11 /59 و تبصره الحاقی ›› میگوئیم علاوه بر این اختیارات این کمیسیون میتواند چه کار کند ؟ ‹‹ جهت کسب اطلاعات از مسؤولین مذکور در آن ماده دعوت یا مستقیماُ با آنها مکاتبه نماید ›› مسأله مستقیماُ با آنها مکاتبه نماید این در خود ماده واحده مصوبه 1 /11 /59 هست ملاحظه بفرمائید ماده واحده این است که کمیسیون ( آن چیزی که مجلس در سال 59 تصویب کرده ) اصل 90 میتواند با قوای سه گانه جمهوری اسلامی و تمام وزارت خانه ها و ادارات و سازمانهای وابسته به آنها و بنیادها و نهادهای انقلابی و مؤسساتی که به نحوی از انحاء‌ به یکی از قوای فوق الذکر مربوط میشوند مستقیماُ مکاتبه یا به آنها مراجعه نماید . اصلا خود ماده همین است که مستقیماُ میتواند مکاتبه کند یا مراجعه کند حالا بیائیم دو دفعه امروز تصویب کنیم که علاوه بر آن اختیارات باز هم میتواند مستقیماُ مکاتبه کند . این به نظر من یک بی لطفی است که در کمیسیون انجام گرفته ، لذا ‹‹ مستقیماُ با آنها مکاتبه ›› یک چیز لغو و زائدی است و فکر میکنم که صحیح است که حذف بشود چون در آن ماده هست و این دیگر علاوه نیست و این همان است بلی دعوتش میماند و یعنی اینطور میشود : علاوه بر آن اختیاراتی که در آن ماده دارد که میتواند مستقیماُ مکاتبه کند ، اینجا میگویئم میتواند دعوت هم بکند . به این دلیل بنده پیشنهاد حذف جمله ‹‹ یا مستقیماُ با آنها مکاتبه ›› را داده ام . منشی ـ مخالف ؟ ( اظهاری نشد ) مخالف ندارد . نایب رئیس ـ مخبر کمیسیون بفرمائید . اسمعیل شوشتری ( مخبر کمیسیون )ـ نظری نداریم . نایب رئیس ـ بسیار خوب مخالف و موافق ندارد و کمیسیون هم نظر خاصی ندارد . پیشنهاد حذف آقای موحدی کرمانی را برای رأی گیری مشخص کنید . منشی ـ پیشنهاد مشخص جناب آقای موحدی این است که جمله ‹‹ یا مستقیماُ با آنها مکاتبه ›› از خط سوم ماده 2 حذف بشود . نایب رئیس ـ تا تکمیل نصاب برای رأی گیری پیشنهاد بعدی را مطرح کنید . منشی ـ پیشنهاد بعدی از آقای حائری زاده است که گفته اند در ماده 2 این عبارت حذف بشود . ‹‹ و ثبوت جرم ، عدم پاسخگوئی توسط کمیسیون و اعلام آن ›› منشی ـ حضار 181 نفر است . نایب رئیس ـ حضار 181 نفر است پیشنهاد جناب آقای موحدی کرمانی به رأی گذاشته میشود . موافقین قیام بفرمائید ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . منشی ـ آقای حائری زاده بفرمائید . حائری زاده ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، آنچه که در اینجا قید شده و من پیشنهاد حذفش را داده ام مخالف با اصل سی و هفتم قانون اساسی هست اصل سی و هفتم قانون اساسی قید میکند که ‹‹ اصل برائت است و هیچکس از نظر قانون مجرم شناخته نمیشود مگر اینکه جرم او در دادگاه صالح ثابت گردد ›› در اینجا آقایان آمده اند قید کرده اند که آنها مکلف به اجابت هستند ، بسیار خوب ‹‹ و در صورت تخلف ››… اینجا هم قبول ، و در ادامه اش آمده اند : ‹‹ و ثبوت جرم عدم پاسخگوئی توسط کمیسیون و اعلام آن ›› یعنی میگوید این جرم توسط اینکه طبق قانون هیچکس مجرم شناخته نمیشود مگر به حکم دادگاه چطور در اینجا قید میکنید ‹‹ ثبوت جرم عدم پاسخگوئی توسط کمیسیون ›› یعنی کمیسیون اصل 90 میآید این جرم عدم پاسخگوئی را اعلام میکند و آن فرد یا آن ارگان یا آن مسوول را حالا از هر قوه ای یا نماینده مجلس را هر چه میخواهد باشد ( از سه قوه ) مجرم اعلام میکند ‹‹ اثبات جرم توسط کمیسیون و اعلام آن ›› و حال اینکه اصل سی و هفت میگوید که ‹‹ هیچکس از نظر قانون مجرم شناخته نمیشود مگر این که جرم او در دادگاه صالح ثابت گردد .›› این جمله را حذف میکنیم مانعی هم ندارد ‹‹ در صورت تخلف در دادگاه صالح موظف است خارج از نوبت رسیدگی کند .›› دادگاه نظر خواهد داد که جرمش چیست یعنی اثبات جرم را . فقط آن جمله را گفتیم حذف کنید ، کمیسیون تشخیص جرم ندهد . نظر و تخلف را اعلام بکند به دادگاه و دادگاه جرم یا غیر جرم را اثبات خواهد کرد . متشکرم . منشی ـ آقای سلیمی مخالف . سلیمی ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، برادرها میدانند که اینجا که از نظر کمیسیون ثبوت جرم گفته شده ، ما یک عالم ثبوت داریم یک اثبات کمیسیون نمیخواهد اثبات جرم بکند . اثبات جرم به عهده دادگاه است . ثبوت جرم به خودی خود جرم نزدیک به مجرم ، مجرم هم نزدیک به جرم در عالم ثبوت ما میگوئیم این طوری است نظر در عالم خیال و فکر ما اینچنین فکر میکنیم . اینچنین خیال میکنیم ، اینچنین نظر میدهیم . همان معنی نظریه دادن است اثبات در دادگاه است هیچ منافاتی هم ندارد قانون هم اول این را تصویب کرده طبق همان گفته بشود والسلام . منشی ـ آقای خلخالی موافق . خلخالی ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، عرض کنم که تخلف یک مسؤولی از اینکه مثلا جواب نمیدهد ممکن است که واقعاُ قانع کننده نبوده و مجرم باشد و ممکن هم هست که خیر ، مجرم نباشد و دلائلی برای اینکه عدم پاسخگوئی دارد ندهد و در انتظار مثال یک محکمه و محاکمه ای هست ، خوب ، برای آن جهت نمیدهد و ثبوت جرم همین جوری که آقای حائری فرمودند کسی را نیشود مجرم کرد مگر به حکم قضائی محکمه آقایانی که موافقت کردند این بدتر شد یعنی جرم مسلم دارد و من داعی ندارم اثباتش کنم یعنی به خودی خود جرم ثابت است این دیگر یعنی کانه اظهار من الشمس است اصلا احتیاج به استدلال ندارد که این جرم مسلم است جرمی حقیقی ، جرم واقعی خود این بدتر از آن اثبات جرم است یک وقتی میخواهد دلیل برای جرم بیاورد ، یک وقتی نه ، اینجا مسلم کرده که جرم او دیگر حرفی درش نیست و در کیفیت جرم بحث باشد . اصلا جرم را هم اگر جواب نداد . خوب ، حالا جواب نمیدهد همان تخلف و در صورتی تخلف دادگاه صالح رسیدگی کند ، اما نه اینکه جرم عدم پاسخگوئی و در صورت ثبوت جرم مقدار کیفر مذکور معلوم بشود و اینها … این کار محکمه و قضاء هست و اصلا به ماهیت اصل 90 به هیچوجه مربوط نمیشود . لذا این جمله و ثبوت جرم عدم پاسخگوئی توسط کمیسیون و اعلام آن حذف بشود خیلی خوب است . نایب رئیس ـ مخبر کمیسیون آقای شوشتری بفرمائید .( اظهاری نشد ) آقای یزدی بفرمائید . محمد یزدی ( رئیس کمیسیون قضائی ) بسم الله الرحمن الرحیم ، آن موقعی که در باره پیشنهاد قبلی بحث بود عرض کردم که اینجا دو تا مطلب هست کمیسیون اصل 90 وظیفه اش رسیدگی به شکایاتی از طرز کار قوای سه گانه است که به آن میرسد . بعد وقتی این شکایت به کمیسیون رسید بررسی میکند که آیا واقعاُ این شکایت درست است یا نه ؟ آیا تخلف این کار و طرز کار واقعاُ هست یا نیست ؟ این ماهیت کار کمیسیون هست این طرح در ارتباط با طرز کار کمیسیون در ای نرسیدگی ها است ماده 2 این طرح میگوید کمیسیون میتواند دعوت بکند از مسؤولینی که از آنها شکایت شده است یا مکاتبه بکند با مسوولینی که از آنها شکایت شده است و آنها هم موظف هستند که دعوت را اجابت بکنند یا مکاتبه را پاسخ بگویند . خوب تا اینجا قضیه روشن هست ، اما اگر این دعوت را اجابت نکردند یا این نامه را پاسخ ندادند یک تخلفی انجام گرفته یا یک خلافی یا یک جرمی محقق شده یا نه ، همین قدر موظفند میتوانند دعوت بکنند و مکاتبه کنند آنها هم موظفند اجابت بکنند . ولی اگر اجابت هم نکردند مسأله ای نیست یا جوابی ندادند هم مسأله ای نیست خوب این خاصیتی ندارد برای اینکه کمیسیون بتواند درست برسد . پس ناچار باید اینجا قضیه یک مقداری روشن تر بشود که اگر کمیسیون دعوت کرد و اجابت نکردند یا مکاتبه کرد و جواب مکاتبه را ندادند اینجا یک ضمانت اجرائی لازم هست اضافه شده است که جرم هست چنانچه در مادة‌ واحده مصوبة قبلی مجلس عدم جواب نامه جرم بود و در اینجا هر دو یعنی عدم جواب نامه و عدم اجابت دعوت جرم هست به عنوان ضمانت اجرائی این قضیه یعنی آن کسی که دعوت میشود یا نامه به او نوشته میشود بداند که اگر نیامد یا جواب نامه را نداد مرتکب یک جرمی شده است بسیار خوب وقتی که مرتکب یک جرم شد مجازات باید بشود . بعد اینکه این ارتکاب جرم ، یعنی این جرم تخلف از این حق کار اداری کمیسیون ثبوت و عدم ثبوتش خوب یک مسأله است . ممکن است فلان وزیر ، فلان مدیر کل ، فلان رئس اداره میگوید خیر اصلا از من دعوت نشده است . من تخلفی نکرده ام ، حرفی واقع نشده است خلافی واقع نشده است کمیسیون ادعا میکند که خیر من مکاتبه کرده ام دعوت کرده ام آقایان اجابت نکرده اند ، جواب نداده اند پس ثبوت
میخواهد . برای ثبوت محل ثبوت تحقق چنین خلافی یا چنین جرمی کمیسیون است یعنی کمیسیون باید ثابت بکند که من مکاتبه  کرده ام یا دعوت کرده ام در جواب انگار آن مدیر کل و آن رئیسی که میگوید از من دعوت نشده است و اگر من نیامدم دلیل این است که از من دعوت نشده است کمیسیون باید ثابت کند . کمیسیون همانطور که عرض کردم میگوید این دعوتنامه رسمی من در این تاریخ این هم رسید مثلا رئیس دفتر جناب مدیر کل که اعلام وصول کرده اند پس دعوت شده است حالا که دعوت شده است اجابت نکرده اند این تخلف واقع شده است ( خلخالی ـ تخلف نیست ) تخلف است و تخلف جرم است این جرم اینجا ( خلخالی ـ درست نیست ) آقای خلخالی اجازه بدهید من صحبت کنم همانطور که شما فرمودید اجازه بدهید من صحبت کنم بعد شما بفرمائید این درست نیست ! عرض شود که این عبارت می گوید بعد از اینکه برای کمیسیون ثابت شد که ایشان این خلاف را مرتکب شده اند ، یعنی این جرم واقع شد ، یعنی دعوت اجابت نشده تعیین مقدار مجازات چون موارد مختلف هست دادگاه صالح مقدار مجازات را باید تعیین بکند که با این مدیر کل یا با این رئیس اداره یا فلان مقامی که دعوت شده و نیامده یا جواب نامه را نداده است چه نوع باید مجازات بشود پس این عبارت ‹‹ ثبوت جرم عدم پاسخگوئی توسط کمیسیون ›› لازم است باشد . در صورت تخلف ›› ، خوب این تخلف از کجا معلوم میشود که شده یا نشده ؟ کمیسیون میگوید آقا اجابت نکرده است طرف هم میگوید اصلا از من دعوت نشده است . کمیسیون میگوید آقا جواب نامه را نداده است ، آقا هم می گوید اصلا نامه به من نوشته نشده است . پس یک مرحله دیگر باید جلو بیاید ‹‹ در صورت تخلف و ثبوت جرم عدم پاسخگوئی ›› نه هر جرمی . جرم عدم پاسخگوئی و این ثبوت توسط کمیسیون است یعنی کمیسیون مدار کش را نشان بدهد و بگوید که آقا دعوت کرده ام این هم ادله اش این هم مدرکش ! در چنین صورتی آن موقع دادگاه صالح جریمه را مشخص میکند . لذا با حذف این جمله شدیداُ مخالفم . نایب رئیس ـ آقا مهاجرانی بفرمائید . مهاجرانی ( معاون نخست وزیر )ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، تشخیص ثبوت جرم یعنی مقامی که دعوت شده و نیامده در کمیسیون و اجابت نکرده … نیک روش ـ آقا ! دولت چرا صحبت میکند ؟ نایب رئیس ـاجازه بدهید ، صحبت این بود که چون خیلی مسائلش مربوط به دولت میشود این یک مسأله و اضافه بر اینکه این رفته به کمیسیون قضائی وقتی رفته کمیسیون قضائی تصویبش کرده دولت هم ظاهراُ حق دارد صحبت کند ، منعی ندارد . منعی داریم ؟ نیک روش ـ این پیشنهاد اصلا به دولت ارتباط ندارد . حائری زاده ـ اگر ارتباط ندارد دو سوم رأی میخواهد . نیکروش ـ آقا اگر کسی خلاف کرد باید کمیسیون اثبات کند . حذف کردن و نکردنش به دولت ارتباطی ندارد . نایب رئیس ـ آقای یزدی توضیح بدهید . محمد یزدی ـ رئیس کمیسیون قضائی )ـ عنایت بفرمائید هم آقای حائری زاده عنایت کنند هم آقای نیک روش و جناب آقای موحدی هم لطف کنند ببینید این طرح هست و به کمیسیون آمده است ( آقا حائری زاده هم عنایت کنند !) اولا آئین نامه نیست که ایشان بفرمایند دو سوم رأی لازم دارد ولو طرز کار کمیسیون هست آئین نامه با طرز کار کمیسیون در نحوه مکاتبه اش دو تا مطلب است این آئین نامه نیست بنابراین مسلماُ دوسوم رأی نمیخواهد . مسأله دوم این است که اگر به این عنوان میفرمائید که چون گاهی ممکن است افراد دولت دعوت بشوند به دولت اجازه دفاع داده بشود اختصاص به دولت ندارد . قوه قضائیه هم باید بتواند دفاع کند مجلس هم باید بتواند دفاع کند چون اصل 90 هست و اصل 90 کارش طبق متن قانون اساسی رسیدگی به شکایاتی است که از طرز کار قوای سه گانه انجام میگیرد . شکایاتی هم که آنجا میاید هم از دولت هست هم از قوه قضائیه هست هم از مجلس هست . اگر قرار باشد حق دفاع داده بشود باید به هر سه داده بشود و اگر داده نشود به هیچکدام داده نشود . نایب رئیس ـ آقای یزدی ! اگر این مخصوص بوده پس خوب است در همان خود کمیسیون اصل 90 اصلا … بشود و بیاید این  … محمد یزدی ـ طرحش طرز کار کمیسیون اصل 90 هست نه مسأله ای که کمیسیون اصل 90 رسیدگی بکند لذا بعد حقوقی داشته و داده اند به کمیسیون حقوقی به هر حال برای دفاع لوایح و طرحها را دولت حق دفاع دارد چون امور اجرائی و دولتی است ولی این طرح و لایحه چون مربوط به کار کمیسیون اصل 90 است و کار کمیسیون اصل 90 طبق متن قانون اساسی همانطور که عرض کردم شکایات از طرز کار قوای سه گانه است این متن اصل قانون اساسی است پس هم قوه قضائیه هم قوه مجریه و هم قوة مقننه باید حق دفاع داشته باشند اختصاص به دولت ندارد . نایب رئیس ـ 180 نفر حضور دارند پیشنهاد برای رأی گیری مشخص میشود … شیبانی ـ آقای کروبی خلاف آئین نامه است اجازه بدهید من توضیح میدهم . نایب رئیس ـ نه . دیگر لزومی ندارد من از آقای مهاجرانی خواستم که توضیح داده نشود ، دلیلش را هم به ایشان عرض کردم . وافی ـ آقای کروبی ! فرمایش آقای یزدی این نبود که نمیتوانند میگویند هر سه قوه میتوانند ، نماینده قوه قضائیه هم میتواند بیاید دفاع کند مجلس هم میتواند دفاع کند . نایب رئیس ـ توجه کردم حالا لزومی ندارد . منشی ـ پیشنهاد ایشان این است که عبارت ‹‹ و ثبوت جرم عدم پاسخگوئی توسط کمیسیون و اعلام آن ›› از ماده 2 حذف بشود . نایب رئیس ـ 181 نفر حضور دارند موافقین با این پیشنهاد قیام بفرمایند ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . پیشنهاد بعدی را بخوانید . منشی ـ پیشنهاد بعدی از آقای موحدی کرمانی است که ( تقریباُ پیشنهاد آقای رحمانی هم همین است ولی پیشنهاد آقای موحدی جامع تر است ) عبارت ‹‹ و در صورت تخلف ›› تا آخر ماده حذف بشود . نایب رئیس ـ این قابل طرح نیست . پیشنهاد بعدی را مطرح کنید . منشی ـ پیشنهاد بعدی از آقای حائری زاده است که گفته اند این جمله ‹‹ و در این پرونده دادگاه حق رسیدگی به شکایتی را که رد کمیسیون مطرحاغست ندارد ›› حذف بشود . نایب رئیس ـ آیقای موحدی کرمانی مطرح بفرمائید . موحدی کرمانی ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، پیشنهادی که جناب آقای رحمانی دادند و مطرح نشد و رأی گیری هم نشد بر اساس آئین نامه بود که مطرح شد ولی این الان به عنوان یک پیشنهاد حذف قابل طرح است و تشکر می کنم . عرض کنم که پیشنهاد این است که ما بیائیم و این قسمت را در ماده واحده از ‹‹ و در صورت تخلف ›› تا آخر ماده حذف کنیم . یعنی همان سه خط اول از ماده واحده میماند . عرض کنم که ما آمدیم یعنی کمیسیون محترم آمده اند و به اصطلاح ضامن اجراء را مشخص کرده اند که خوب اگر مسؤولی دعوت شد و نیامد چه باید کرد ؟ آمده اند جرم را مشخص کرده اند که جرم هم همانطور که ملاحظه میفرمائید گفته اند که مقدار کیفر مذکور در تبصره ماده واحده باشد . تبصره ماده واحده خدمت آقایان هست در صفحه هشتم ( صفحه آخر ) ذکر شده . در آن تبصره  این جور آمده که اگر مسؤولی پاسخ کافی نداد متخلف و مجرم شناخته میشود و مجازاتش حبس از 3 ماه تا یک سال و انفصال از خدمات دولتی از 6 ماه تا یک سال است . یعنی اگر کمیسیون اصل 90 نامه ای نوشت و پاسخ کافی و مستند را دریافت نکرد طرف مجرم میشود و مجازات جرم هم این است : حبس و انفصال هر دو و با هم است حبس از 3 ماه تا یک سال انفصال از 6 ماه تا یک سال . و حالا در اینجا میگوئیم که همانطور که اگر پاسخ نداد این مجازاتش هست ، اگر حاضر هم نشد در کمیسیون مجازات این است . با توجه به سعه ای که این قانون دارد که شمام همه مسؤولین میشود حتی رؤسای سه قوه را هم شامل میشود و هر فردی را خلاصه شامل میشود من نمیدانم آیا واقعاُ این مجازات به این شکل ، من نمی گویم مجازات نباشد من هم به مجازات معتقد هستم برای اینکه مجرم ، مجرم است هر کس که باشد . مجرم هم باید مجازات بشود این را هم من قبول دارم و اگر مخالف بخواهند بفرمایند به اینکه خوب اگر این حذف بشود ، ضامن اجراء نیست فقط در ماده آمده ایم و گفته ایم که این آدم متخلف است حالا مجازاتش چیست ؟ ذکر نشده . من عرض میکنم که من معتقدم باید مجازات هم مشخص بشود ولی این مجازات برای این جرم مناسب نیست . مجازاتی که مجرمینش عبارت شامل همه مسوولین کشور بلا استثناء بشوند فقط شخص رهبر مستثنی دیگر بقیه
همه را شامل بشود به صرف یک دعوتی که کمیسیون اصل 90 کرده  آقا حاضر نشده ، کمیسیون هم بگوید این عدم حضور بدون عذر موجه بوده ، عذر موجهی نداشته ائد و حاضر نشده حالا که حاضر نشده از نظر ما ثابت است که مجرم است و به دنبالش هم دادگاه موظف است که دو مجازات را با هم اعمال بکند : هم حبس هم انفصال . بنده معتقد هستم به اینکه این جرم زیاد است نمیخواهم بگویم نباید مجازات بشود این جرم زیاد است . در همین طرح ماده 8 را ملاحظه بفرمائید این است ماده 8 گفتیم ‹‹ رسانه های عمومی از قبیل صدا و سیما و روزانه ها مکلفند گزارشاتی را که مربوط به عموم باشد و کمیسیون اصل 90 از طریق تریبون مجلس اعلام میکند بدون هر نوع تغییر و تفسیر به اطلاع عامه برسانند متخلف طبق قوانین مربوط مجازات خواهد شد ›› این ماده را که انشاء الله آقایان نمایندگان محترم تصویب بکنند . معنایش این میشود که اقلا کمیسیون اصل 90 این حق را دارد که از تریبون مجلس بیاید اعلام بکند که ما از فلان مقام دعوت کردیم را ما رسماُ اعلام میکنیم که مجرم هست . یک فرد مختلف هست . همین معنا را که ما بگوئیم صدا و سیما هم بدون تغییر و تفسیر عین همین را موظف کنیم که  صدا و سیما موظف هستند که بیایند و اعلام بکنند من خیال میکنم خود همین یک مجازات میشود یعنی کاملا این در طرح کشور و حتی خارج از شکور منعکس میشود که فلان آقا و فلان مسؤول ، مسؤول بسیار ردة بالا هم باشد این آقا را مجلس محرم شناخت مجرم و متخلف است و این خودش یک مرحله است اگر ما دیدیم که واقعاُ مسوولین به این مقدار متنبه نشدند این مجلس است و مقام قانونگذاری آقایان میتوانند یک ماده واحده ای را بیاورند یک مجازات تعیین بکنند هیچ اشکال ندارد اختیار که از ما سلب نشده . من معتقد هستم این ماده 8 یک مرحله خوبی از مجازات است و اگر مسوولین متنبه نشدند یک ماده واحده ای ما به مسوولین شامل رئیس جمهور بشود شامل نخست وزیر باشد بشود ، شامل رئیس مجلسی بشود ، شامل تمام وزراء بشود . البته آمدیم در این طرح استثناء‌ کردیم .‹‹ دادستان کل کشور و رئیس دیوانعالی کشور ›› را به دلیل اینکه این دو از طرف امام هستند که اینجا این مجازات اعمال نمیشود و به مجلس اعلام میشود و به عرض مقام رهبری میرسانند . ولی دیگر به استثناء این دو نفر ، همه را شامل بشود . ما بیائیم یک مجازات این چنین وضع بکنیم و همه را مجازات بکنیم به حبس و انفصال از خدمت به نظر من مجازات یک مقدار زیاد هست . من معتقد ماده 8 کافی است و اختیار هم از ما سلب نشده میتوانیم در آتیه با دقت بیشتری مجازاتی تعیین بکنیم . منشی ـ آقای موحدی مخالف . موحدی ساوجی ـ بسم الله الرحمن الرحیم عرض میشود که اگر چنانچه بنا را بر این گذاشته باشیم که فرض کنید همه مسوولین مملکت در رابطه با قانون میخواهند متخلف باشند و بعد وقتی تخلف کرند ، این مجازات سنگین را به دنبال خواهد داشت ، آن وقت بلی ، مطالبی که جناب آقای موحدی کرمانی فرمودند ، درست است که بالاخره کمیسیون اصل 90 است در ارتباط با وظایف قانونی که مجلس و قانون اساسی بر عهده آن گذاشته و مردم کشور فقط یک نوع شکایاتی است که میتوانند به این کمیسیون بدهند و این کمیسیون مکلف است که فقط به شکایاتی که از طرز کار قوای سه ـ گانه میشود ، رسیدگی بکند . آن وقت در اینجا اگر بگوئیم خیلی خوب رؤسای قویا دیگر یا وزارء یا مسوولین ردة بالا اینها اگر برای اینها نامه ای نوشتند ، جوابی ندادند یا دعوتشان کردند اجابت نکردند بعد مرتب باید بیاوریم این افراد را ببریم به دادگاه و چند ماه زندان یا مجازات بلی اما جناب آقای موحدی کرمانی ! مسأله مربوط به اینکه کمیسیون اصل 90 میخواهد افراد را دراز کند یا مسؤولین کشور میخواهند تخلف کنند ، نه مسأله این نیست ما اصلا باید ذهنمان را از این قضیه خالی کنیم قضیه از این قرار است . کمیسیون اصل 90 بر اساس اختیارات قانونی که داشته فرضکنید میآمده یک وقت مکاتبه میکرده خوب آنها یک جوابی میدادند بعد از این مکاتبه جواب ممکن است روشن کننده نبوده لازم بوده در بعضی از موارد از شخص آن مسوول دعوت کنند دعوت میکردند ، او اجابت نمیکرده ، اجابت کنم ولی من نه ، خیر بروید دنبال کار خودتان اصلا بیخود من را دعوت کردید بلکه استناد میکردند به قانون اختیارات و شیوه کار کمیسیون اصل 90 میگفتند فقط کمیسیون اصل 90 میتواند با ما مکاتبه کند . و حق دعوت ندارد . بنابراین جناب آقای موحدی کرمانی ! و آقایان دیگر که این جور با مسأله برخورد میکنید . این نیست که مسوولین میخواهند تخلف کنند .  مسوولین در جاهائی میبینند که قانون مکلف کرده ، بلی مسلم میآیند عمل میکنند ، هیچ وقت حاضر نیستند خلاف و تخلف بکنند و اگر چنانچه ما در قانون تصریح کردیم و بعد هم ذکر کردیم که اگر کسی تخلف کرد ، یک چنین مجازات دارد یقیناُ عمل میکنند اگر شما بیائید این 3 سطری که گفتید در ماده 2 حذف بشود ‹‹ و در صورت تخلف ›› از اول سطر چهارم تا آخر ماده 2 … ( البته بدون تبصره ) اگر بگوئیم این 3 سطر و نیم حذف بشود آن وقت چه میماند ؟ فقط میماند که ‹‹ مسوولین کشور اگر کمیسیون اصل 90 با آنها آمد مکاتبه کرد یا دعوتشان کرد باید جواب بدهند ›› ، همین خوب حالا آمد و جواب ندادند . معذرت میخواهم قانونی که هست آن تبصره ای که قبلا بوده مربوط به مکاتبه بوده شما خودتان دقت بفرمائید این قانون در مکاتبه دعوت را هم افزوده شما چرا آخر به این مسأله توجه نفرمودید ؟ الان دعوت هم به آن افزوده شده حالا میآید دعوت میکند خوب اجابت نمی کند . البته چه بسا خیلی ها اجابت کنند . ولی بعضی ها ممکن است یک وقت یک برخورد  مناسبی فرض کنید یکی در هزار تا ، آمد بدون عذر موجه دعوت را اجابت نکرد . حالا اگر شما اینجا مجازات را در کمیسیون در قانون ذکر نکنید هیچ ضمانت اجرائی ندارد این است که من با این حذف مخالفم . منشی ـ آقای شوشتری موافق . نایب رئیس ـ آقایان می توانند کمتر از 5 دقیقه هم صحبت کنند ‹‹ قل و دل ›› اسماعیل شوشتری ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، در مورد پیشنهادی که داده شده در واقع حذف  سطر از ماده  هست ‹‹ و در صورت تخلف تا آخر ماده …. ›› من با حذفش موافق هستم نمایندگان محترم توجه بفرمایند این  خط شامل  مطلب است : مطلب اول این است :‹‹ و ثبوت جرم عدم پاسخگوئی توسط کمیسیون در مورد پیشنهاد قبل از پیشنهاد حذف داده بشود ، من به عنوان مخبر کمیسیون چون اعتقادم بر این بود که این خلاف قانون اساسی است جناب آقای یزدی دفاع کردند و دفاعیاتشان را باز شنیدیم ولی این خلاف است . نمایندگان محترم به اصل37 قانون اساسی دقت بفرمائید ‹‹ اصل برائت است و هیچکس از نظر قانون مجرم شناخته نممیشود مگر اینکه جرم او در دادگاه صالح ثابت شود ›› هیچگاه در دادگاه اثبات نشده ، هیچ مقامی ، نه مجلس ، نه کمیسیون ، نه دولت ›› نمیتواند کسی را مجرم بشناسد و لذا خود شما توجه دارید پرونده کسی که در دادسرا ها مطرح است تا زمانی که دادگاه حکم صادر نکرده ، همه اش میگویند ، ‹‹ متهم ›› میگویند متهم فلانی چرا ؟ برای چه در دادسرا نمی گویند مجرم ؟ میگویند متهم . برای اینکه در دادگاه هنوز اثبات نشده . بعد که دادگاه اثبات کرد ، میگویند ‹‹ مجرم ›› اگر هم برائت حاصل شده که فبها والا تا حکم دادگاه صادر نشده در کلیه پرونده هائی که در قوه قضائیه مطرح است میگویند متهم فلانی . این اتهام است فوقش این است که کمیسیون اصل 90 هم مسوول یا مأمور را متهم میشناسد . ولی بعد که در دادگاه صالح ثابت شد ، مجرم است پس این خلاف قانون اساسی است خیلی هم روی این مسأله بحث شد . متأسفانه اکثریت کمیسیون نپذیرفت و این خلاف قانون اساسی است پس قسمت اول این 3 سطر که ‹‹ ثبوت جرم عدم پاسخگوئی ›› این اصلا مخالف با قانون اساسی است . اما مطلب دوم میگوید .‹‹ بعد از آنی که در دادگاه ثابت شد مقدار کیفر مذکور در تبصره ماده واحده را مشخص و نتیجه را به کمیسیون اعلام مینماید ›› شما را به خدا دقت بکنید ماده واحده ای که کمیسیون تصویب کرده این چه چیز اضافه ای را دارد .خوب همه اینها را ماده واحده میگوید . کیفرش را هم تعیین کرده دادگاه اعلام هم میکند بنابراین آمدن این در اینجا زائد است هیچ خاصیتی ندارد ماده واحده مصوب قبلی این مطلب را دارا است . و اما قسمت سوم این 3 سطر میگوید ‹‹ و در این پرونده دادگاه حق رسیدگی به شکایتی را که در کمیسیون مطرح است ، ندارد ›› این هم خلاف قانون اساسی است کدام قدرت است که بگوید پرونده شکایتی که رفته به دادگاه ، دادگاه حق رسیدگی ندارد این معنا ندارد . دادگاه در هر مرحله ای میتواند به پرونده رسیدگی بکند و شکایت را ادامه بدهد و این رسیدگی هم رسیدگی ماهوی است ما نمی توانیم بگوئیم به صرف اینکه شکایتی در کمیسیون اصل 90 هست دادگاه نمیتواند به
آن پرونده رسیدگی بکند . چه قدرتی میتواند جلو قوه قضائیه را در رسیدگی به پرونده بگیرد ؟ اگر هم بگیرد ، این خلاف قانون اساسی است علی ای حال پس در پرونده میتواند دادگاه رسیدگی بکند و هیچ منافاتی هم با آن مسأله ای که ایشان میفرمایند ندارد . در واقع آن وقت در دادگاه دو تا پرونده تشکیل میشود : یک پرونده در ارتباط با عدم پاسخگوئی مسوول یا مأمور مطرح است که آقا ایشان متخلف است یا نه ؟ این یک پرونده . یک پرونده هم اصل پرونده است . شما میگوئید که دادگاه به اصل پرونده هم نمیتواند برسد . این جدای از همه است ماهیتاُ دو پرونده است . دادگاه به آن پرونده هم حق رسیدگی دارد و لذا من معتقدم بودن این  سطر خلاف قانون اساسی است و معتقد هستم که این حذف بشود .نایب رئیس ـ چون این طرح است ، اول دولت صحبت کند ، کمیسیون دفاع میکند . مهاجرانی ( معاون نخست وزیر )ـ بسم الله الرحمن الرحیم در مورد پیشنهاد آقای موحدی کرمانی که ما هم موافق هستیم ثبوت جرم ، یعنی تشخیص اینکه وقتی یک مقام اجرائی حالا من در محدوده دولت صحبت میکنم ، به کمیسیون نیامده است . جرمی را مرتکب شده و کمیسیون تشخیص دهد که این جرم ثابت شده ، عملا کمیسیون اصل 90را به یک دادگاه صالح تبدیل میکند که میتواند در مورد یک تخلف اظهار نظر بکند که جرمی اتفاق افتاده و بعد هم آن فرد مجرم هست یا نیست که مغایرت آشکار با قانون اساسی دارد . نکته دیگر وقتی که پرونده ای به دستگاه قضائی یعنی به دادگاه صالح رفت ‹‹ تعیین حدود بررسی ›› یعنی کمیسیون اصل 90 دستگاه قانون گذاری کشور یک حدودی را مشخص بکنند که تو تا این مرحله میتوانی بررسی بکنی . خود این هم مغایرت دومی هست که با قانون اساسی دارد و یک نوع دخالت است در قوة‌ قضائیه و در مجموع نکته ای که آقای موحدی کرمانی مطرح کردند که میتوان به عنوان مطلب تکمیلی مطرح کرد این است که : ‹‹ آیا اگر فردی دعوت شد و نیامد ›› حالا بایستی بررسی بشوئد مثلا در سفر بوده . ماشینش در بین راه تصادف کرده ، مشکل پیش آمده چگونگی بررسی این مسائل و بعد هم اینگونه پایانی که در واقع نتیجه جرم هست مشخص شده چه مقدار میتواند تعادل منطقی در بررسی کمیسیون اصل 90 داشته باشد ؟ به این اعتبار ما هم موافق حذف 3 سطری هستیم که پیشنهاد داده شده است . نایب رئیس ـ حاج آقا یزدی بفرمائید . محمد یزدی ( رئیس کمیسیون امور قضائی و حقوقی )ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، آخر وقت هست آقایان هم خسته هستند من خواهش میکنم دو سه دقیقه عنایت کنند … یکی از نمایندگان ـ آقای یزدی ! وقت جلسه گذشته است ، دیگر جلسه غیر رسمی است و وقت نماز هم هست . محمد یزدی ـ بلی ، حالا رسمی بودن و غیر رسمی بودن را جناب آقای رئیس مشخص میکنند . جناب آقای کروبی ! بعضی از آقایان میگویند که از نظر آئین نامه ای چون 4 ساعت تمام شده است این بحث اگر بخواهد رسمی بشود باید از مجلس اجازه گرفته بشود . این به عهده خود آقا هست . یکی از نمایندگان ـ آقای یزدی وقت نماز است . محمد یزدی ـ این به عهده خود رئیس است ، به عهدة من نیست . نایب رئیس ـ چهار ساعت که اولا هنوز تکمیل نشده است و زیاد هم بحث طول نمیکشد و الان تمام میشود بفرمائید . محمد یزدی ـ من خواهش میکنم دو سه دقیقه ای که حالا رسمی هست آقایان عنایت کنند با اینکه آخر وقت است که این مغالطه خیلی روشن حل بشود . اولا اینکه کمیسیون وقتی میخواهد به ثبوت جرم رسیدگی کند و در فرمایشات آقای مهاجرانی آمده است که تبدیل به دادگاه صالحه میشود ، مسأله رسیدگی به جرم نیست صورت مسأله این هست : ‹‹ شکایت شده است به کمیسیون اصل 90 از طرز کار یک قوه چه مجریه چه مقننه ، چه قضائیه ››. مثلا گفتند فلان وزارت خانه این کار را کرده است ، خلاف است یا فلان دادگاه این کار را کرده است خلاف است یا مجلس فلان خلاف را مرتکب شده است ، کمیسیون دارد رسیدگی میکند در جریان رسیدگی طبق این قانون اجازه دادید کمیسیون دعوت بکند یا مکاتبه بکند از طرفی که مورد شکایت است در این دعوت و مکاتبه طرفی که دعوت میشود یا با او مکاتبه میشود ، اجابت نمیکند یا جواب نامه را نمیدهد . این عدم اجابت و عدم جواب نامه یک تخلف هست و یک جرم هست . رسیدگی به ثبوت این تخلف و جرم هیچوقت کمیسیون را دادگاه نمیکند ، عیناُ مثل این است که در داخل مجلس میگویند هر کس از ساعت 8 دیر تر آمد ، اسمش را اینجا میخوانند بعد رسیدگی به اینکه آیا بنده دیر آمدم یا زود آمدم ، مجلس را دادگاه نمیکند مجلس در امور اداری داخلی خودش ثابت کرده است که بنده دیر آمد م و اسم من ار پشت این تریبون میخوانند . کمیسیون ثابت میکند که بنده دعوت کردم اجابت نکرده اند با این مدارک . بنده مکاتبه کرده ام جواب نامه من را نداده اند اثبات کردند تخلف کرسی که دعوت شده است . یا با او مکاتبه شده است معنایش این نیست که کمیسیون یک دادگاه بشود بلکه جرم عدم اجابت قید اینکه در این عبارت تصریح شده است ‹‹ جرم عدم اجابت ›› معنایش همین است کمیسیون جرم عدم اجابت دعوت را یا عدم مکاتبه را ثابت میکند با مدارکی که دارد که چند بار هم عرض کردم ‹‹ رسید دعوتنامه را میآورد ، تاریخ قبول رئیس دفتر را میآورد تاریخ قبول رئیس دفتر را میآورد و نشان میدهد که آقا من از ایشان دعوت کردم که امضاء‌کردند که امروز تشریف بیاورند چنانچه هم آقایان کمیسیون ها و رؤسای کمیسیونها یبا این مسأله کاملا آشنا هستند که وقتی از مقامات دعوت میشود برای تشریف آوردن در کمیسیونها ، دعوت رسمی باید رسید داشته باشد . بنابراین ، این ، مسأله که کمیسیون دادگاه نمیشود . پس ‹‹ پس از ثبوت این جرم ›› یک دادگاه صالح آقای شوشتری هم عنایت بکنند که شبهه شان رفع بشود اینجا دو تا مسأله است . یک مسأله تعیین مجازات جرم ثابت شده توسط کمیسیون ، یعنی کمیسیون ثابت کرد که طرف اجابت نکرده است این را ثابت کرد . چه مقدار باید مجازات بشود تعیین مجازات کار دادگاه است . دادگاه صالح تعیین میکند مجازات چنین جرمی را بعد میگوید این دادگاه حق ندارد رسیدگی بکند به جرمی که در متن پرونده مطرح است من تعجب میکنم جناب آقای شوشتری که در کمیسیون قضائی درب خدمتشان هستیم و همین بحث هم در آنجا دقیقاُ مطرح شد حتماُ فراموش فرمودند دو تا مطلب است  . یعنی اگر از مجلس شکایت شده ، از قوه قضائیه شکایت شده واصل 90 دارد به آن شکایت میرسد بعد کمیسیون میگوید از مسوول دعوت کردم نیامده است مکاتبه کردم نیامده است تعیین مجازات این تخلف برای یک دادگاه ربطی ندارد که آن دادگاه بیاید بگوید که آقا ! اصلا وزیر تخلف کرده است یا نکرده است ؟ برای اینکه شکایت نشده است به یک دادگاه که آقا فلان وزیر تخلف کرده است یا نکرده است ؟ چنین شکایتی نشده است شکایت شده است به اصل 90 و اصل 90 دارد رسیدگی میکند . آن شکایت که الان مورد رسیدگی است جرم عدم پاسخگوئی است بنابراین با حذف شدیداُ مخالف هستیم و بودن این دو سه جمله خیلی روشن است . نایب رئیس ـ پیشنهاد جهت رأی گیری قرائت میشود عنایت بفرمائید . منشی ـ پیشنهاد این است که ماده 2 از سطر چهارم تا آخر خود ماده یعنی ‹‹ در صورت تخلف و ثبوت جرم عدم پاسخگوئی توسط کمیسیون و اعلام آن ، دادگاه صالح موظف است خارج از نوبت رسیدگی ، و در صورت ثبوت جرم مقدار کیفر مسؤول در تبصره ماده واحده را مشخص و نتیجه را به کمیسیون اعلام نماید و در این پرونده دادگاه حق رسیدگی به شکایتی را که در کمیسیون مطرح است ندارد ›› گفتند این عبارت حذف بشود . نایب رئیس ـ 185 نفر حضور دارند موافقین با این پیشنهاد قیام بفرماید ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . یکی از نمایندگان ـ آقای کروبی ! اصل ماده را به رأی بگذارید . نایب رئیس ـ اصل ماده پیشنهاد دارد ؟ منشی ـ بلی اصل ماده پیشنهاد دارد ؟ نایب رئیس ـ اصل ماده پیشنهاد دارد بنابراین برای جلسه بعد موکول میشود اسامی غائبین خوانده شود . منشی ـ اسامی غائبین غیر موجه جلسه امروز آقایان : مصطفی ذولقدر ، علی اصغر رحمانی خلیلی ، رنجبر چوبه ، قلی شیخی ، اسامی تأخیر کنندگان بعد از تنفس نظر به اینکه تعدادشان زیاد است 84 نفر هستند ، ضمن ثبت در پرونده شان اعلام نمیکنم فقط تأخیر خودم را که ( اسماعیل شوشتری ) 16 دقیقه است از آن لیست اعلام میکنم . اسامی تأخیر کنندگان اول جلسه آقایان :
باغومیان 16 دقیقه ـ ملکوتی دقیقه16  ـ حسینی نژاد 16  دقیقه ـ علوی گرگانی 16 دقیقه ـ راثی میاندوآب 16 دقیقه ـ بادامچیان  17 دقیقه ـ شاملو ملایر 17 دقیقه ـ دور دوزانی 19 دقیقه ـ کریمی مرند 19 دقیقه ـ ( شاملو آقای شوشتری ! من بودم ) جناب آقای شاملو اول جلسه را عرض میکنم . آقایان : شاهرودی داراب 20 دقیقه ـ دعائی 19 دقیقه ـ علوی لارستانی 19 دقیقه ـ رحیمی قره 19 دقیقه ـ حسینی شاهرودی 20 دقیقه ـ جعفری لنجان 20 دقیقه دکتر شیبانی 20 دقیقه ـ روحانی دهلران 20 دقیقه ـ یوسف پور اردل 20 دقیقه ـ صمد شجاعیان 22 دقیقه ـ شجاعی ساری 23 دقیقه ـ جعفری بناب 26 دقیقه ـ موسویانی 26 دقیقه ـ خانم بهروزی 26 دقیقه ـ نظری منفرد 27 دقیقه مطهر کاظمی خلخال 16 دقیقه ـ هادی غفاری 16 دقیقه ـ اسرافیلیان 16 دقیقه ـ سلطانی اردستان 16 دقیقه ـ اسدی نیا 16 دقیقه ـ راه چمنی 16 دقیقه ـ صفائی 18 دقیقه ـ شاملو ملایر 18 دقیقه ـ صدقیان 18 دقیقه هراتی 17 دقیقه .
13- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن . نایب رئیس ـ جلسه بعد صبح روز پنج شنبه ساعت 30/7 دقیقه خواهد بود ختم جلسه اعلام میشود ( جلسه در ساعت 25/12 پایان یافت ) رئیس مجلس شورای اسلامی
اکبر هاشمی رفسنجانی