خاطرات روزانه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی؛ سال1371؛ کتاب رونق سازندگی

دوشنبه 21 اردیبهشت 1371 | 8 ذیقعده 1412 / 11 می 1992

ساعت هشت و نیم صبح آقای نیازف آمد. با هم به فروشگاه زنجیره‌ای ایرانی شاهد رفتیم که به تازگی تأسیس شده است. افتتاح کردیم و از کالاهای موجود بازدید نمودیم؛ عمدتاً از مشهد آورده‌اند. گفتند از کالاهای مشابه عشق‌آباد هم مرغوب‌تر و هم ارزان‌تر است؛ بنا شد تسهیلات بدهند که توسعه داده شود. همچنین بانک‌ها هم روبل را به ریال و ریال را به روبل تبدیل کنند. سپس رفتیم و شعبه بانک ایرانی را افتتاح کردیم. حسابی به‌نام آقای نیازُف و حسابی به‌نام آقای آتاچاریف باز شد.

به فرودگاه رفتیم و با هواپیما عازم شهر مرو شدیم. مردم استقبال با شکوه و گرمی از ما کردند. در فرودگاه که یک پایگاه هوایی است، به احترام ما مراسم چوب بازی و رقص سنتی ترکمنی و بلوچی انجام دادند.

از نیروگاه هزار و ششصد مگاواتی بازدید کردیم. قرار شد برق از آنها بخریم. از یک روستای کالخوز بازدید کردیم. در اجتماع مردم شرکت کردیم. لباس ترکمنی و یک اسب ترکمنی هدیه دادند. خیرمقدم گرمی گفتند و مردم با حرارت و محبت استقبال کردند. صحبت کردم.[1]

در یک آلاچیق با منظره جالب ناهار خوردیم. غذاهای لذید و متنوع ترکمنی درست کرده بودند. بعد از نماز جماعت، از یک خانه روستایی که خیلی وسیع و خوب بود، بازدید کردیم. سپس در ساحل کانال عظیم «قره‌قوم»، سوار قایق شدیم و توضیحات دربارة کانال را شنیدیم؛ از رود جیحون منشعب کرده‌اند و حدود 12 میلیارد متر آب در سراسر کشور کشیده‌اند. تاکنون هزار و صد کیلومتر مورد بهره‌برداری قرار گرفته است و سیصد کیلومتر دیگر ادامه می‌یابد و به رود اترک در مازندران می‌رسد.

کانال قابل کشتی‌رانی است و فعلاً هفتصد هزار هکتار زمین را مشروب می‌کند؛ مهندسی قابل توجهی دارد. مهندس آتاچاریف، وزیر نیرو که مجری آن است، نحوة احداث آن را برایمان توضیح داد. ساعتی روی آب بودیم.

سپس به آثار باستانی مرو قدیم رفتیم. مسجد همدانی و مقبره سلطان سنجر را دیدیم. به مرو برگشتیم؛ باز استقبال مردم و استراحت و صرف عصرانه مفصل و سپس بدرقه و حرکت به عشق‌آباد و مصاحبه و امضای موافقت نامه‌ها و حرکت به سوی تهران.

توضیح آقای نیازُف و مسئولان خیلی زیاد بود. سفرهای ما را مایه افتخار و تقویت خود می‌گفتند. در مسیر حرکت، برق به هواپیما زد. بعضی‌ها ترسیدند، اما به‌خیر گذشت.