تفسیر آیات قرآن کریم – سوره قلم – آیه 8 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

فَلَا تُطِعِ الْمُکَذِّبینَ

پس تو از تکذیب کنندگان اطاعت مکن;

1 - توصیه خداوند به پیامبر(ص)، بر ایستادگی و انعطاف ناپذیری در برابر خواسته های تکذیب گران

فلاتطع المکذّبین

مقصود از اطاعت در این آیه ـ به قرینه آیه بعد (ودّوا لوتدهن...) ـ اجابت خواسته کافران است; نه فرمانبری از آنان.

2 - اطاعت از عناصر گمراه و اجابت خواسته های آنان، ممنوع است.

إنّ ربّک هو أعلم بمن ضلّ عن سبیله ... فلاتطع المکذّبین

مطلب یاد شده، از تفریع «فلاتطع» بر «إنّ ربّک هو أعلم بمن ضلّ عن سبیله» استفاده می شود.

3 - سازش و دست برداشتن از مواضع عقیدتی، درخواست کافران تکذیب گر از پیامبر(ص) بود.

فلاتطع المکذّبین

آیه بعد، قرینه است که مورد اطاعت، سازش بر سر مواضع عقیدتی است.

4 - اطاعت از کافران تکذیب گر و اجابت خواسته های آنان، ممنوع و حرام است.

فلاتطع المکذّبین

احکام 2، 4

استقامت

توصیه به استقامت 1

اطاعت

حرمت اطاعت از کافران 4; ممنوعیت اطاعت از گمراهان 2

خدا

توصیه های خدا 1

سازش

درخواست سازش 3

عقیده

درخواست تغییر عقیده 3

کافران

خواسته های کافران 3

محرمات 4

محمد(ص)

توصیه به محمد(ص) 1; خواسته های مکذبان محمد(ص) 3; درخواست از محمد(ص) 3