تفسیر آیات قرآن کریم- سوره قلم- آیه 45- کتاب تفسیر راهنما- تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی
وَأُمْلِی لَهُمْ إِنَّ کَیْدی مَتِینٌ
و به آنان مهلت می دهم، همانا تدبیر من محکم است.
1 - مهلت دادن به کافران تکذیب گر و شتاب نکردن در کیفر آنان، سنت الهی
سنستدرجهم ... و أُملی لهم
2 - مهلت دادن به تکذیب گران، در راستای سقوط تدریجی آنان است; نه در جهت منافع آنان
سنستدرجهم... و أُملی لهم
عبارت «اُملی لهم» تأکید و بیان دیگری برای مسأله سقوط تدریجی کافران است; یعنی، ما به آنان مهلت دادیم تا سقوط تدریجی آنان تحقق یابد.
3 - کید و تدبیر خداوند، متین و استوار است.
إنّ کیدی متین
4 - کید و تدبیر خداوند، شکست ناپذیر است.
إنّ کیدی متین
5 - مهلت دادن به تکذیب گران، جلوه کید و تدبیر خداوند علیه آنان است.
إنّ کیدی متین
جمله «إنّ کیدی متین» در مقام تعلیل برای «أُملی لهم» است; یعنی، مهلت دادن ما به کافران، چنین است که ما کید و تدبیری متین و استوار درباره آنان اندیشیده ایم و این مهلت، جلوه همین تدبیر است.
خدا
استحکام تدبیر خدا 3; استحکام مکر خدا 3; سنتهای خدا 1; شکست ناپذیری تدبیر خدا 4; شکست ناپذیری مکر خدا 4; نشانه های تدبیر خدا 5; نشانه های مکر خدا 5; ویژگیهای تدبیر خدا 3، 4; ویژگیهای مکر خدا 3، 4
سنتهای خدا
سنت مهلت 1
قرآن
استمهال مکذبان قرآن 1; انحطاط تدریجی مکذبان قرآن 2; فلسفه مهلت به مکذبان قرآن 2; مهلت به مکذبان قرآن 5
کافران
استمهال کافران 1
معاد
استمهال مکذبان معاد 1; انحطاط تدریجی مکذبان معاد 2; فلسفه مهلت به مکذبان معاد 2; مهلت به مکذبان معاد 5