تفسیر آیات قرآن کریم – سوره عبس– آیه 15– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

بأَیْدی سَفَرَةٍ

در دست سفیرانی [قرار دارد]

1 - قرآن، به دست نویسندگانی متعدد، نگاشته شده است.

بأیدی سفرة

«بأیدی» ـ مانند «فی صحف» در آیات پیشین ـ به محذوفی نظیر «مکتوبة» یا «مثبتة» تعلق دارد.

2 - نوشتن قرآن در صفحه های پاکیزه و با عظمت، رسالت الهی بر عهده سفیران متعدد

بأیدی سفرة

«سفرة» یا به معنای نویسندگان است و یا رسولان. در کتب لغت درباره این کلمه چنین آمده است: «سفر» [در تمام مشتقاتش] بر مکشوف و آشکار شدن دلالت دارد و «سَفْر»; یعنی، کتابت و «سفرة»; یعنی، نویسندگان; آنها را از آن جهت به این نام نامیدند که کتابت، آشکار سازنده چیزی است که مورد نیاز از نوشته است (مقاییس اللغة). کلمه «سفیر» بر رسول نیز اطلاق می شود; زیرا او مأموریت خود را آشکار می سازد (تاج العروس). جمع «سفیر»، گرچه «سفراء» است; ولی از آنجا که در لسان العرب، کلمه «سفرة» بر فرشتگانی که بین خدا و پیامبران او سفارت (رسالت) دارند، اطلاق شده است، می توان گفت: «سفرة»، به معنای «سفراء» نیز استعمال شده است.

3 - محدود بودن ثبت و ابلاغ قرآن به سفیران خداوند، تضمین کننده پاکی و پیراستگی آن از هرگونه خطا و باطل

مطهّرة . بأیدی سفرة

عبارت «بأیدی سفرة»، ممکن است متعلق به «مطهّرة» باشد; بر این اساس عامل تطهیر قرآن از خطا و باطل، آن است که تنها دستان سفیران الهی آن را ثبت و ابلاغ می کند و دیگران از دسترسی به آن ناتوان اند.

4 - فرشتگان وحی نویسندگان قرآن از لوح محفوظ و ابلاغ کنندگان آن به پیامبر(ص)

بأیدی سفرة

در این که مراد از «سفرة» چه کسانی اند; نظرهایی چند ارائه شده است. از جمله این که به قرینه توصیف آنان به «کرام» در آیه بعد، مراد ملائکه وحی می باشند; زیرا در سوره ای دیگر (انفطار، 11) نیز برای ملائکه، وصف «کرام» ذکر شده است. استنساخ قرآن از لوح محفوظ، برای نازل ساختن آن بر پیامبر(ص)، احتمالی است که با این آیات و مراحل نزول قرآن سازگار است.

رسولان خدا

رسالت رسولان خدا 2; نقش رسولان خدا 3

قرآن

ابلاغ قرآن 3، 4; تعدد کاتبان قرآن 1، 2; عوامل مصونیت قرآن 3; قرآن در لوح محفوظ 4; کاتبان قرآن 4; کتابت قرآن 2; نقش کاتبان قرآن 3

محمد(ص)

وحی به محمد(ص) 4

ملائکه

نقش ملائکه وحی 4