تفسیر آیات قرآن کریم – سوره شعراء – آیه 18 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

قَالَ أَلَمْ نُرَبِّکَ فِینَا وَلِیدًا وَلَبثْتَ فِینَا مِنْ عُمُرِکَ سنِینَ

[فرعون به موسی] گفت: آیا ما تو را در کودکی نپروراندیم؟ و چند سالی از عمرت در میان ما درنگ کردی.

1 - موضع گیری فرعون، در قبال دعوت موسی(ع) با به رخ کشیدن دوران سرپرستی خویش بر او

قال ألم نربّک فینا ولیدًا

«تربیة» (مصدر «نریّی») به معنای پروریدن است. «ولید» به نوزاد و نیز به کودکی گفته می شود که از وقت ولادتش زمانی زیادی نگذشته باشد; وگرنه طفل گفته می شود. «لبث» (مصدر«لبثت») به معنای ماندن و درنگ کردن است; یعنی، فرعون گفت: آیا تو را از کودکی در میان خود نپروریدم [مگر ]سالیانی چند از عمرت را پیش ما نماندی.

2 - کودکی و بخشی از دوران عمر موسی(ع) و نیز رشد و پرورش جسمی او در خاندان فرعون گذشت.

قال ألم نربّک فینا ولیدًا و لبثت فینا من عمرک سنین

3 - تلاش فرعون در جهت بی اساس جلوه دادن رسالت موسی(ع)، از طریق به رخ کشیدن گذشته زندگی او

قال ألم نربّک فینا ولیدًا ... سنین

4 - اظهار شگفتی فرعون از تعلّق رسالت الهی به فردی که در خاندان وی رشد یافته بود.

قال ألم نربّک ... من عمرک سنین

مقصود فرعون این بود که چگونه می شود کسی که در دامن ما پرورش یافته با ادعای رسالت الهی علیه خود ما قیام کند.

5 - ادعای رسالت الهی و درخواست آزاد گذاشتن بنی اسرائیل برای خروج از سرزمین مصر از سوی موسی(ع)، دور از انتظار فرعون و عملی جسورانه در نظر وی بود.

فقولا إنّا رسول ربّ العـلمین . أن أرسل معنا بنی إسرءیل . قال ألم نربّک ... و لبثت فینا من عمرک سنین

برداشت یاد شده از به رخ کشیدن دوران کودکی و بخشی از عمر موسی(ع) پس از اظهاراتش درباره رسالت الهی و آزاد سازی بنی اسرائیل، به دست می آید.

بنی اسرائیل

درخواست نجات بنی اسرائیل 5

فرعون

امتنان فرعون 1، 3; تعجب فرعون 4; تلاش فرعون 3; روش برخورد ـ 1; فرعون و نبوت موسی(ع) 5

موسی(ع)

تربیت ـ 1، 2; تعجب از نبوت موسی(ع) 4; خواسته های موسی(ع) 5; رشد ـ 2; قصه موسی(ع) 1، 2، 3، 5; کودکی ـ 1، 2; مکذبان موسی(ع) 3; منت بر موسی(ع) 1، 3; موسی(ع) در دربار فرعون 1، 2