تفسیر آیات قرآن کریم – سوره توبه – آیه ۱۶ – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

أَمْ حَسبْتُمْ أَن تُتْرَکُواْ وَلَمَّا یَعْلَمِ اللّهُ الَّذینَ جَاهَدُواْ مِنکُمْ وَلَمْ یَتَّخِذُواْ مِن دُونِ اللّهِ وَلاَ رَسُولِهِ وَلاَ الْمُؤْمِنِینَ وَلِیجَةً وَاللّهُ خَبیرٌ بمَا تَعْمَلُونَ

آیا پنداشته اید که [بدون امتحان]رها می شوید در حالی که هنوز خدا کسانی را از شما که جهاد کرده و در برابر خدا و رسول او و مؤمنان، همرازی از کفّار نگرفته باشند سراغ ندارد؟ و خدا از آنچه می کنید خبر دارد.

 

1 ـ مردم، نباید خود را به صرف داشتن ایمان، از آزمون الهی معاف بپندارند.

أم حسبتم أن تترکوا و لما یعلم اللّه الذین جهدوا منکم

 

2 ـ آزمون اهل ایمان از سنّتهای قطعی خداوند

أم حسبتم أن تترکوا و لما یعلم اللّه الذین جهدوا منکم

 

3 ـ آزمون الهی، به منظور جدا گشتن و متمایز شدن مؤمنان راستین از غیر ایشان است.

أم حسبتم أن تترکوا و لما یعلم اللّه الذین جهدوا منکم

 

4 ـ جنگها و میدانهای کارزار، عرصه های آزمون الهی و متمایز گشتن مؤمنان راستین از غیر ایشان

أم حسبتم أن تترکوا و لما یعلم اللّه الذین جهدوا منکم

 

5 ـ عرصه های دوستی با مؤمنان و یا برقراری روابط پنهانی با دشمنان و بیگانگان، میدان آزمون الهی و جدا شدن مؤمنان راستین از غیر ایشان

أم حسبتم أن تترکوا و لما یعلم اللّه الذین ... لم یتخذوا من دون اللّه و لا رسوله و لا المؤمنین ولیجة

 

6 ـ دوستی با خدا، پیامبر (ص) و مؤمنان و تبرّی از دشمنان آنان، از نشانه های ایمان راستین

و لم یتخذوا من دون اللّه و لا رسوله و لا المؤمنین ولیجة

 

7 ـ وجود برخی افراد سست ایمان و مرتبط با بیگانگان، در میان مسلمانان صدر اسلام

و لم یتخذوا من دون اللّه و لا رسوله و لا المؤمنین ولیجة

 

8 ـ هشدار تهدیدآمیز خداوند به عناصر سست ایمان، نسبت به همراز شدن با بیگانگان و در میان نهادن اسرار مسلمانان با آنان

أم حسبتم أن تترکوا و لما یعلم اللّه الذین ... و لم یتخذوا من دون اللّه و لا رسوله و لا المؤمنین ولیجة

 

9 ـ حرمت برقرار کردن روابط پنهانی با بیگانگان و در میان نهادن اسرار مسلمانان با آنان

أم حسبتم أن تترکوا و لما یعلم اللّه الذین ... لم یتخذوا من دون اللّه و لا رسوله و لا المؤمنین ولیجة

 

10 ـ سر باز زدن از شرکت در میدانهای نبرد، برقراری روابط پنهانی با دشمنان و در میان نهادن اسرار مسلمانان با آنان، از نشانه های ضعف ایمان

أم حسبتم أن تترکوا و لما یعلم اللّه الذین جهدوا منکم و لم یتخذوا من دون اللّه و لا رسوله و لا المؤمنین ولیجة

 

11 ـ آگاهی عمیق خداوند به عملکرد نهان و آشکار آدمیان

 

و اللّه خبیر بما تعملون

احکام: 9

اسلام:

تاریخ صدر اسلام 7

افشاگری:

افشاگری حرام 9

امتحان:

امتحان با جنگ 4 ; فلسفه امتحان 3 ; موارد امتحان 5

انسان:

عمل انسان 11

ایمان:

آثار ایمان 1 ; نشانه های ایمان 6 ; نشانه های ضعف ایمان 10

بیگانگان:

افشای راز برای بیگانگان 8، 9 ; حرمت رابطه با بیگانگان 9 ; رابطه با بیگانگان 7

تبری:

تبری از دشمنان خدا 6 ; تبری از دشمنان مؤمنان 6 ; تبری از دشمنان محمّد (ص) 6

جنگ:

فلسفه جنگ 4

جهاد:

تخلف از جهاد 10

خدا:

امتحانهای خدا 3، 4، 5 ; تهدیدهای خدا 8 ; سنّتهای خدا 2 ; علم غیب خدا 11 ; عمومیت امتحانهای خدا 1 ; هشدارهای خدا 8

دشمنان:

رابطه با دشمنان 5، 10

دوستی:

دوستی با خدا 6 ; دوستی با دشمنان 5 ; دوستی با محمّد (ص) 6 ; دوستی با مؤمنان 5، 6

سنّتهای خدا:

سنّت امتحان 2

مؤمنان:

امتحان مؤمنان 1، 2 ; تشخیص مؤمنان 3، 4، 5

محرمات: 9

مسلمانان:

افشای راز مسلمانان 9، 10 ; سستی در مسلمانان صدر اسلام 7 ; هشدار به مسلمانان صدر اسلام 8