تفسیر آیات قرآن کریم – سوره الماعون– آیه4– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

فَوَیْلٌ لِّلْمُصَلِّینَ

پس وای به حال آن نمازگزاران;

1 - برخی از نمازگزاران، گرفتار نفرین خداوند و سزاوار عذاب و هلاکت اند.

فویل للمصلّین

«ویل» ـ که در اصل به معنای عذاب و هلاکت است ـ کلمه ای است که برای تهدید به عذاب به کار می رود. (لسان العرب) این کلمه نام درّه، یا چاه خاصی در جهنم و یا نام یکی از درهای آن است (قاموس). مبتدا قرار گرفتن آن ـ با آن که نکره است ـ نشان می دهد که در معنای نفرین به کار رفته است.

2 - برخی از نمازگزاران، کیفرهای الهی را باور نداشته و هشدار به آن را دروغ می دانند.

أرءیت الذی یکذّب بالدین ... فویل للمصلّین

«فاء» در «فویل» برای تفریع است و دلالت دارد که مراد از «مصلّین» (در این آیه)، همان کسانی اند که در آغاز سوره، به «تکذیب کنندگان جزا» توصیف شده اند.

3 - نمازخواندن تکذیب کنندگان کیفرهای الهی، بی ثمر بوده و مایه استحقاق عذاب جهنم است.

أرءیت الذی یکذّب بالدّین ... فویل للمصلّین

4 - نمازگزاران بی اعتقاد به معاد، مورد نفرین خداوند

أرءیت الذی یکذّب بالدین ... فویل للمصلّین

5 - «قال رسول اللّه(ص) الصلاة عماد الدین ... من ترک أوقاتها یدخل الویل و الویل واد فی جهنّم کما قال اللّه تعالی ... «فویل للمصلّین . الذین هم عن صلاتهم ساهون...»;(1)

رسول خدا(ص) فرمود: نماز ستون دین است ... هر کس وقت های نماز را [اعتنا نکرده و نماز را در آنها] ترک کند، داخل ویل می گردد و «ویل» درّه ای است در جهنم. همان طوری که خداوند تعالی فرموده: فویل للمصلّین . الذین هم عن صلاتهم ساهون».

جهنم

دره های جهنم 5; موجبات جهنم 3

خدا

کیفر مکذبان کیفرهای خدا 3; مکذبان انذارهای خدا 2; مکذبان کیفرهای خدا 2; نماز مکذبان کیفرهای خدا 3

روایت 5

عذاب

اهل عذاب 1، 3

نفرین خدا

مشمولان نفرین خدا 1، 4

نماز

کیفر سستی در نماز 5

نمازگزاران

تکذیبگری نمازگزاران 2; عذاب نمازگزاران 1; نفرین بر نمازگزاران 1; نفرین بر نمازگزاران بی ایمان 4

ویل

مراد از ویل 5

پی نوشت ها :

1. جامع الأخبار، ص 71، فصل 34; بحارالأنوار، ج 79، ص 202، ح 1.