تفسیر آیات قرآن کریم – سوره التحریم– آیه11– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِّلَّذینَ آمَنُوا اِمْرَأَةَ فِرْعَوْنَ إِذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لِی عِندَکَ بَیْتًا فِی الْجَنَّةِ وَنَجِّنِی مِن فِرْعَوْنَ وَعَمَلِهِ وَنَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ

و خدا برای آنان که ایمان آورده اند زن فرعون را مَثَل آورده است، آن گاه که گفت: پروردگارا! برای من نزد خودت در بهشت خانه ای بنا کن، و مرا از فرعون و عمل او نجات بده، و از این قوم ظالم رهایی ام بخش.

 

1 - ارائه نمونه های عینی از نیکان و بدان، از روش های قرآن در راستای بیدار کردن خلق و هدایت آنان

 

و ضرب اللّه مثلاً للذین ءامنوا امرأت فرعون

 

2 - همسر فرعون (آسیه)، نمونه بارز و مثال زدنی برای ایمان و دین داری است.

 

ضرب اللّه مثلاً للذین کفروا ءامنوا امرأت فرعون

 

3 - درخواست همسر فرعون از خداوند، مبنی بر زیستن در جوار رحمت او و بنا کردن خانه ای در بهشت برای وی

 

إذ قالت ربّ ابن لی عندک بیتًا فی الجنّة

 

4 - بهشت و بودن در جوار لطف خداوند، نهایت آرزو و آرمان معنوی همسر فرعون (آسیه)

 

إذ قالت ربّ ابن لی عندک بیتًا فی الجنّة

 

5 - بهشت، سر منزل قرب و جوار الهی

 

ابن لی عندک بیتًا فی الجنّة

 

6 - همسر فرعون، در آرزوی شهادت به سر می برد.

 

إذ قالت ربّ ابن لی عندک بیتًا فی الجنّة

با توجه به این حقیقت که آسیه، از سوی فرعون به شدت تحت شکنجه و آزار بود; می توان استنباط کرد که دعای او درباره بنا شدن خانه ای در بهشت، اشاره به نائل شدن وی به فیض بزرگ شهادت است.

 

7 - درخواست همسر فرعون از خداوند، به نجات خویش از شرّ فرعون

 

و نجّنی من فرعون

 

8 - درخواست همسر فرعون از خداوند، به رهایی خویش از رفتار و برخورد فرعون

 

و نجّنی من فرعون و عمله

 

9 - فرعون، شخصیتی منفور در نگاه همسرش آسیه و رفتار وی غیر قابل تحمل برای او

 

و نجّنی من فرعون و عمله

 

10 - همسر فرعون، از خداوند خواستار نجات خود از شرّ مردم ستمگر (قبطیان و کارگزاران فرعون)

 

و نجّنی من القوم الظـلمین

 

11 - همسر فرعون، افزون بر آزار دیدن از او، از سوی کارگزاران نظام وی نیز تحت آزار و شکنجه قرار داشت.

 

نجّنی من فرعون و عمله و نجّنی من القوم الظـلمین

تکرار درخواست نجات (و نجّنی) درباره قوم ستمگر، می تواند بیانگر برداشت یاد شده باشد.

 

12 - قبطیان و کارگزاران فرعون، مردمی ستمگر بودند.

 

و نجّنی من القوم الظـلمین

 

13 - همسر فرعون، از خداوند خواستار نابودی فرعون و حکومت ستم پیشه او

 

نجّنی من فرعون و عمله و نجّنی من القوم الظـلمین

برداشت یاد شده، مبتنی بر این احتمال است که آسیه، نجات خود را با نابودی فرعون و حکومت وی از خداوند خواستار شده باشد.

 

14 - زنان همانند مردان، دارای استعداد و شایستگی های لازم برای الگو شدن و دستیابی به اوج قلّه کمال

 

ضرب اللّه مثلاً للذین ءامنوا امرأت فرعون

آرزو

آرزو ی بهشت 4; آرزو ی شهادت 6

بهشت

حقیقت بهشت 5; درخواست خانه بهشتی 3

تقرب

درخواست تقرب به خدا 3

خدا

درخواست از خدا 3; مقام قرب خدا 5

زن

تساوی زن و مرد 14; زمینه الگو بودن زنان 14; زمینه تکامل زنان 14

ظالمان 12

فرعون

آرزوی همسر فرعون 4، 6; اذیت همسر فرعون 11; اذیتهای فرعون 11; اذیتهای کارگزاران فرعون 11; الگو بودن همسر فرعون 2; ایمان همسر فرعون 2; خواسته های همسر فرعون 3; درخواست نابودی حکومت فرعون 13; درخواست نجات از فرعون 7، 8; درخواست نجات از کارگزاران فرعون 10; درخواست هلاکت فرعون 13; دعای همسر فرعون 7، 8، 10، 13; دینداری همسر فرعون 2; روش برخورد فرعون 9; شکنجه همسر فرعون 11; شکنجه های فرعون 11; شکنجه های کارگزاران فرعون 11; ظلم کارگزاران فرعون12; فضایل همسر فرعون 2، 4، 6; قصه همسر فرعون4، 6، 7، 8، 9، 10، 11، 13; نفرت از فرعون 9

فرعونیان

درخواست نجات از فرعونیان 10; ظلم فرعونیان 12

هدایت

ارائه نمونه عینی در هدایت 1