مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی در فرودگاه سنندج
سؤال : جناب آقای هاشمی رفسنجانی شما طی چند روز گذشته از استانهای آذربایجان شرقی ، آذربایجان غربی و استان کردستان دیدار داشتید . لطفا" نظر خودتان را در مورد این سفر و جمع بندی تان از دیدارهای بعمل آمده بیان بفرمائید .
جواب : بسم الله الرحمن الرحیم . خوشحالم که توانستم این سفر را به خوبی انجام دهیم منتها با توجه به اینکه اول کار ما است ما یک مقدار اشتغال زیادی داشتیم در این سه استان نقطه مشترکی بود و آن اینکه هر سه استان منابع خیلی خوبی دارند و قابل توسعه هستند از لحاظ اقتصادی ، در ضمن می توانند خیلی نیروی مناسبی برای مردم ایجاد بکنند . البته در بعضی جاها مثل استان آذربایجان شرقی از بعضی منابع نسبتا" خوب استفاده می شود و اما در مجموع عقب هستیم . حالا قبل از انقلاب پذیرفته نبوده است بعد از انقلاب هم شاید مشکلات جنگ ، انقلاب ، و محاصره ها اینها مؤثر بوده است . اما قطعا" ما باید تلاش زیادی بکنیم که این عقب ماندگی را جبران بکنیم . کردستان عذرش هم بیشتر مقبول است چون حسابی گرفتار بوده است . آذربایجان غربی هم قسمت دیگری است و آنجا منابع آب ، خاک خیلی سطح بالا است . آبهایی که دارد هرز می رود بیرون می شود از کشور . در اصل تأسف آدم را برمی انگیزد . مراتع استفاده درستی الان از آن نمی شود و معادن تقریبا" کار جدی شروع شده است .در تمام استان برنامه ریزی خوبی داشتیم . طرح های خوبی داریم نقطه مثبتی که من آنجا دیدم شناسایی مسئولان از منابع استان ، خوب الان می دانند که چه کار باید بکنند .
یک چیزی که خیلی برای من محسوس بود مشکلاتی است که اینجا در مورد کارهای شان دارند . در رابطه با مرکز ، بسیاری از کارها باید در مرکز تصمیم گیری بشود که اینها باعث کندی کارهای اینجا می شود مثلا" همین کارهای صنعتی امکانهایی داشته باشد به بانک مراجعه بکنند . بانک مرکزی شاید ببرند مرکز یک اصلاحیه ای را هم باید ببرد مرکز که اینها خیلی کار را کند می کند . یک سری قوانین ما داریم توسط اینها مشکلات مرزی جدی را ایجاد می کنند مبادلات مرزی در دو استان آذربایجان شرقی و غربی خیلی می تواند کار گشا باشد . برای مردم ، کسبه ، و صنعتگرها ، که حالا تازه دارد یک مقداری توسعه پیدا می کند باید دستشان را بازتر بگذارند . باز یک مسئله مشترکی اینجا هست کمبود نیروی انسانی است مخصوصا" در کردستان بیشتر از جاهای دیگر است . بخاطر اینکه آموزشگاه ، دانشگاههای مناسب اینجا نیست عملا" نیروی کمی حرفه ای حتی برای کارهای صنعتی کمی هم که هست آنها ندارند قطعا" باید پیگیری بشود . دانشگاههای منطقه باید تقویت بشود . هر سه جا ، در آذربایجان شرقی صنایع مادر مهمی ما داریم که الان با بازده بسیار کمی کار می کنند . 30% ، 40% قطعا" باید آنها را ما تقویت کنیم یا ماشین می سازند یا تراکتور می سازند یا پمپ می سازند . صنایع مادر کشور را کل کشور می سازند باید به آنها برسیم .
در این سفر معمولا" ما هر جا می رفتیم بطور معمول با علما ، ائمه جمعه و خانواده های شهدا و دانشگاهیها ، مسئولان شهر و گروههای صنعتی که ما را داشتند که اگر ملاقاتهایی را با مردم داشتیم الان وضع این سه استان بخوبی در دست من است . مشکلات زیادی را دیدم و می دانستم روحیه ها خیلی خوب است . آمادگی مردم برای کار خوب است یک چیزی که الان کمبود ما داریم باید همه استانها این را داشته باشند . عدم شرکت مردم در کارهای عمرانی به اندازه کافی مردم شریک نیستند یعنی صنایع بخش کمی از آن دست مردم است در کارهای کشاورزی مردم به اندازه کافی فعال نیستند .
استعدادهایی که کشاورزی و غذایی نگاه می کنید اینجا دارد هرز می رود . این سه استان ، هر سه استان ، برای دام ، و تأمین پروتئین کشور خیلی می توانند کار ساز باشند از ظرفیت شان خوب استفاده نمی شود به خاطر کمی توجه به بخش خصوصی و سرمایه گذاری های مردمی ، ما مطلع شدیم در هر سه استان امکانات مالی زیادی هنوز در دست مردم است که باید امنیت پیدا کنند بیاورند و بکار بیاندازند دلالی و تجارت و اینجور چیزها زیاد مصرف شدو بیاید در منطقه .
سؤال : مناسبت این منطقه بعنوان اولین سفر بعد از احراز مقام ریاست جمهوری بفرمائید چه است و آیا به استانهای دیگر هم سفر خواهید کرد در آینده ؟
جواب : یک دلیلش این است که من قبل از اینکه رئیس جمهور بشوم برنامه ای را تنظیم کرده بودم اینجا بیایم کردستان بخصوص جزء مناطق جنگی بود که من به خوزستان ، ایلام ، باختران رفتم . نوبت اینجا که شد رسیدیم به مسئله رحلت حضرت امام و دیگر برنامه های ما بهم خورد . موقع انتخابات من نمی خواستم بیایم ، چون احتمالا" برداشت تبلیغاتی ، اینها می شد . واقعا" برای بررسی کار مردم آمدم به اینجا . اینها بود در برنامه ما و شروع کار من هم هست البته در هر فرصتی که دست بیاورم به یکی از استانها می روم چون احساس می کنم می توانم مفید باشم برای کار مسئولان ، منطقه .
خبرنگار : از توضیحاتتان خیلی متشکرم .
سؤال : آقای رفسنجانی با توجه به اینکه دولت شما در جهت باز سازی کشور گام برمی دارد بفرمائید که در جهت باز سازی استان کردستان چه اقداماتی در نظر دارید .
جواب : اینجا در هر بخشش باید بطور جدی پیگیری بکنیم . همین امروز عصری یک جلسه داشتیم با مسئولان صنعت استان . برنامه های خوبی دارند برای ایجاد و یا توسعه صنایعی که در دست دارند . باید تقویت کنیم کشاورزی اینها نقدترین کاری است که می شود رویش سرمایه گذاری بکنیم پی گیری بکنیم که زود بازدهی دارد و دامداری است . مسائل آموزشی اینجا ما احساس کردیم که اگر دانشگاه رازی را و دانشگاه آزاد اسلامی را تقویت کنیم و این بخش تربیت معلم ، دبیر را ، یک مقداری به آموزش حرفه و فن بپردازیم در ایجاد اشتغال و بهتر کردن بازده کارها می تواند مؤثر باشد .
خبرنگار : متشکرم .