خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی – انقلاب و پیروزی چگونگی تعیین سن رأی دهندگان در رفراندوم جمهوری اسلامی در سال 1358 به روایت هاشمی
چگونگی تعیین سن رأی دهندگان در رفراندوم جمهوری اسلامی در سال 1358 به روایت هاشمیتاریخ 10/1/1358 یکی از موضوعاتی که همزمان با مسأله برگزاری رفراندوم، مطرح شد و به نوعی محل مناقشه میان نیروهای انقلابی گردید و بحثهای زیادی پیرامون آن انجام شد، مسأله سن رأی دهندگان بود. نظر جمع ما این بود که با توجه به حضور گسترده و موثر جوانان در صحنههای انقلاب و با توجه به بالا رفتن سطح آگاهی و شعور اجتماعی مردم، سن رأی دهندگان را به نحوی تعیین کنیم که امکان شرکت این قشر از جامعه در رفراندوم تعیین نظام آینده کشور و رفراندومها و انتخاباتهای بعدی فراهم کرد. البته سطح سنی خاصی مورد نظرمان نبود، بلکه تاکید ما بر قبولاندن نقش جوانان در پیروزی انقلاب بود. ضمن آنکه ما نمیتوانستیم از نقش موثر و کارساز جوانان و نوجوانان دانش آموز و دانشجو، در پیروزی انقلاب چشم پوشی کنیم و درست نمیدیدیم که جوانانی را که بخش اعظمی از مبارزه با رژیم شاه را برعهده داشتند و صدها شهید و مجروح نیز، تقدیم انقلاب کرده بودند در این گونه صحنههای حساس و تاریخی نادیده بگیریم. حتی این نگرانی در میان ما وجود داشت که در صورت چنین اقدامی، جوانان سرخورده و منفعل میشوند و این نه تنها شایسته انقلاب ما نبود، بلکه مسائل و مشکلاتی را هم در آینده بوجود میآورد. اما برخی از دوستان با این استدلال ما مخالف بودند و با اشاره به روحیه و ویژگیهای جوانان، آنها را فاقد توانایی درک سیاسی میدانستند و حتی سن رأی دهندگان در برخی از کشورهای اروپایی مثل فرانسه و انگلیس را به عنوان شاهد صحبت و حرف خود، مطرح میکردند. در این میان مهمتر از همه، نظر امام بود. ایشان برتواناییها و آگاهی جوانان تاکید داشتند و میخواستند که زمینههای بروز این توانایی فراهم گردد. سرانجام شورای انقلاب، همین نظر را ملاک عمل قرار داد و پس از بحث و بررسیهای مفصل و با در نظر گرفتن همه جوانب، سن رای دهندگان را 16 سال تمام تعیین کرد. ما شاهد بودیم که این اقدام شورای انقلاب، موجب خرسندی بسیار زیاد جوانان و نوجوانانی شد که سهم بسیاری در انقلاب داشتند و حالا میخواستند حرکت انقلابی خودشان را با رأی "آری" به "جمهوری اسلامی"، تکمیلتر کنند.منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 58-1357 ، انقلاب و پیروزی، زیر نظر عباس بشیری