خاطرات
  • صفحه اصلی
  • خاطرات
  • برگزاری رفراندوم قانون اساسی در سال 1358 -- کتاب انقلاب و پیروزی -- سالهای ۱۳۵۸ -۱۳۵۷

برگزاری رفراندوم قانون اساسی در سال 1358 -- کتاب انقلاب و پیروزی -- سالهای ۱۳۵۸ -۱۳۵۷

  • جمعه ۲۵ آبان ۱۳۵۸

برگزاری رفراندوم قانون اساسی در سال 1358تاریخ 25/8/1358       انتشار متن نهایی قانون اساسی مصوب مجلس خبرگان، ]در تاریخ 25 آبان  1358[، راه را برای برگزاری رفراندوم قانون اساسی هموار کرد. نظر من این بود که در برگزاری این رفراندوم نقطه ضعفی وجود ندارد، زیرا متن قانون مدتهاست که به مردم عرضه شده؛ هم از طریق پخش جلسه‌های مجلس خبرگان از رادیو و تلویزیون و هم با انتشار متن نهایی قانون و در دسترس بودن آن در دو هفته اخیر، به همین جهت فرصت اطلاع از محتوای قانون و تصمیم‌گیری برای شرکت در انتخابات به حد کافی برای همه مردم بوده است.     مخالفان، با اشکال تراشی و اخلال گری، کوشش می‌نمودند، موانع جدی بر سر راه این رفراندوم ایجاد کنند. این تلاشها در روزهای نزدیک به برگزاری انتخابات شدت بیشتری یافت. مثلا گروهی از اینها، در برخی از شهرها، با شایعه پراکنی و دروغ‌پردازی‌های عجیب و غریب و اغتشاشات مکرر تلاش کردند موجبات عدم حضور مردم علاقمند را در همه پرسی فراهم کنند. حتی گروهی از اینها به ویژه مجموعه‌ای از گروهکهای کمونیست و چپ‌گرا، به تحریک برادران اهل سنت پرداختند و آنها را به تجمعها و تظاهرات بر ضد قانون اساسی فراخواندند. همچنین در تبریز و ارومیه با توجه به اظهار نظر انتقادی آیت‌الله شریعتمداری درباره قانون اساسی و اصل ولایت فقیه که بیشترین مناقشه‌ها را در داخل مجلس و خارج آن برانگیخته بود و به تحریک حزب جمهوری خلق مسلمان و گروهی دیگر از کمونیستها، اوضاع متشنج و توام با درگیری شد و گروهی مانع از شرکت بخشی از مردم در همه‌پرسی شدند. در کردستان هم همان طور که از پیش معلوم بود، اختلالهایی در این امر پیش آمد.    تعداد اندکی از گروهها و دستجات سیاسی هم، اقدام به تحریم رفراندوم کردند. من در پاسخ به عمل آنها، در مصاحبه‌ای اعلام کردم: تحریم شرکت در رفراندوم عمل صحیحی نیست، زیرا وقتی آزادی ابراز نظر وجود دارد و مخالفان می‌توانند با رأی منفی خود، نظرشان را بگویند، این گونه برخوردها و اعلام تحریم‌ها، نه تنها سازنده نیست، بلکه مایوس کننده هم هست" و بعد هم تاکید کردم: اصولا وقتی اکثریت قریب به اتفاق مردم در این امر شرکت می‌کنند، عدم شرکت یک یا چند گروه سیاسی، نمی‌تواند در نتیجه آرا تاثیری داشته باشد".     در این میان امام، برای خنثی کردن بخشی از این توطئه‌ها، ]در تاریخ 10 آذر  1358[، پیامی امید بخش خطاب به برادران کردستانی و بلوچستانی و ترکمنی و سایر برادران اهل سنت، که خواستار تاخیر در رفراندوم برای تجدید نظر در بعضی از اصول قانون اساسی بودند، ارسال داشتند که در آن آمده بود "... باید تذکر دهیم که امروز با وضعی که کشور ما دارد، که اساس اسلام در معرض خطر کفر است، تعویق ]برگزاری رفراندوم[، ولو برای چند روز، خطر عظیم برای کشور و اسلام عزیز است. شما مطمئن باشید که خواستهای شما، از جمله خواستهای قومی و ملی، همچون خواستهای سایر قشرهای کشور مورد توجه است و ان شاءالله تعالی موجبات آسایش خاطر همه فراهم می‌شود...ایشان همچنین از این عزیزان خواستند که همه آنها، "به این قانون اساسی رای مثبت بدهند که موجب رضای خداوند متعال است".     سرانجام با درایت و هدایت امام (ره) و با عشق و علاقه‌ای که در مردم نسبت به انقلاب وجود داشت، هیچ توفیقی عاید مخالفان نشد، زیرا این پیام امام، رضایت و خرسندی برادران اهل سنت و حضور یکپارچه آنها را در پای صندوق‌های رای ]در روزهای 11 و 12 آذر  1358[، فراهم کرد. حضوری که با مشارکت پرشکوه مردم سایر نقاط کشور در همه پرسی، تائید و تثبیت قانون اساسی را با 5/99 درصد آرای ملت ایران، به همراه آورد.     چند روز بعد امام(ره)، در حاشیه کتاب قانون اساسی که در اختیارشان گذاشته شده بود، بر تائید این قانون از سوی "اکثریت ملت معظم" صحه گذاشتند و مرقوم فرمودند : امید است ان‌شاءالله تعالی با عمل به آن، آرمانهای اسلامی برآورده شود و تا ظهور حضرت بقیه‌الله ارواحناله الفدا باقی و مورد عمل باشد".منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 58-1357 ، انقلاب و پیروزی، زیر نظر عباس بشیری