خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی – انقلاب و پیروزی تحلیل آیت الله هاشمی رفسنجانی از کابینه مهندس بازرگان
تحلیل آیت الله هاشمی رفسنجانی از کابینه مهندس بازرگانتاریخ 7/7/1358 از ابتدای شروع بکار دولت موقت، قرار بر این بود که هر تغییری در دولت به تصویب شورای انقلاب برسد و ما تاکید داشتیم که این مسأله از طرف آقای بازرگان مراعات شود؛ هر چند که شورای انقلاب برای این کار سختگیری خاصی نداشت، به ویژه در زمانی که تغییرات جزئی بود. در روزهایی که بحث بر سر برخی از مصوبات مجلس خبرگان داغ شده بود و درخواست‌ها برای برکناری ]حسن[ نزیه، مدیر عامل شرکت ملی نفت ـ به خاطر مخالفتهای علنی او با احکام اسلام و روحانیون ـ بالا گرفته بود، آقای بازرگان بدون هماهنگی قبلی با شورای انقلاب، ترمیم کابینه را ]در تاریخ 7 مهر 1358[، طی سخنانی از تلویزیون، اعلام کرد. طبق اعلام ایشان آقایان ]دکتر مصطفی[چمران، ]مهندس علی اکبر[معین‌فر و ]عزت‌الله[ سحابی به ترتیب به عنوان وزیر دفاع ملی، وزیر نفت و وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و بودجه تعیین شدند و آقایان ]دکتر حسن‌ابراهیم[حبیبی، ]محمدعلی[رجایی و ]عبدالعلی[اسپهبدی به ترتیب به عنوان کفیل وزارتخانه‌های فرهنگ و آموزش عالی، آموزش و پرورش و کار و امور اجتماعی معرفی شدند. همچنین دکتر ]یداله[سحابی وزیر مشاور در تحقیقات و تعلیمات شد و آقای ]داریوش[فروهر وزیر سیار و آقای ]احمد[بنی‌اسدی وزیر مشاور در امور اجرائی. طبیعی بود که شورای انقلاب بر مبنای همان قرار قبلی، این روش ترمیم کابینه را نپذیرد و نظر خوبی نسبت به آن نداشته باشد. این مسأله در یک جلسه طولانی شورای انقلاب نیز به بحث و بررسی گذاشته شد. نظر خیلی‌ها این بود که توضیحات مهندس بازرگان در مورد لزوم این تغییرات، قانع کننده نیست. سرانجام با توجه به حسن ظنی که نسبت به مهندس بازرگان داشتیم و با توجه به شناختی که از افراد معرفی شده وجود داشت، شورای انقلاب با تائید ایجاد وزارت نفت برای حفظ بهتر سرمایه‌های ملی، ترمیم کابینه را نیز با تغییراتی اندک ]در تاریخ 8 مهر 1358[، پذیرفت. مهمترین این تغییرات که در جهت تقویت جایگاه دولت موقت بود، این بود که کفیلان معرفی شده برای دو وزارتخانه "فرهنگ و آموزش عالی" و "کار و امور اجتماعی"، نیز به عنوان وزیر، مورد تائید قرار گرفتند و احکام وزارت آنها، به امضاء امام رسید.منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 58-1357 ، انقلاب و پیروزی، زیر نظر عباس بشیری