خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی – انقلاب و پیروزی بازگشت آیت الله هاشمی رفسنجانی از سفر مبارزاتی خارج کشور درسال 1354

بازگشت آیت الله هاشمی رفسنجانی از سفر مبارزاتی خارج کشور درسال 1354تاریخ: 1354 هجری شمسی      در هر دو سفری که به خارج از کشور داشتم، به این نتیجه رسیدم که مبارزه اصلی، در داخل کشور است و در حالی که بعضی‌ها برای مبارزه، خارج را انتخاب کرده بودند، ارزیابی من این بود که مبارزه در خارج تابعی است از داخل، اگر در داخل کشور خبری باشد، زمینه انعکاس مخالفتها در خارج و استفاده از امکانات تبلیغی و سیاسی آنجا، وجود دارد، ولی اگر در داخل حرکتی و مبارزه‌ایی نشود و همه تکیه‌ها به حرکتهای خارج از کشور باشد، کار ارزشمندی در خارج نمی‌توان انجام داد. به همین دلیل بود که وقتی احتمال دستگیری‌ام در بازگشت به ایران مطرح شد و دوستانم می‌گفتند که در این شرایط رفتن به ایران مصلحت نیست، من ایستادم و خطاب به آنها گفتم که زندانی بودن در ایران، از جهت امکان تلاش برای مبارزه، از آزادی بی‌حاصل در اینجا مفیدتر است، زیرا برای من روشن بود که اگر ماها بیرون از دایره مبارزه باشیم، جریان مبارزه در داخل دچار رکود خواهد شد. با این اندیشه بود که به ایران برگشتم.     بازگشتم به ایران از مرز بازرگان، با اتومبیلی بود که خریده بودم. ساواک با کنترل تلفن منزل ما، از آمدنم مطلع شده بود و دستور تعقیب و مراقبت داده بود. به محض ورودم به ایران، گذرنامه‌ام را گرفتند ولی خودم را، با هدف کنترل روابط و ملاقات‌ها و احیاناً پیدا کردن سرنخ‌هائی از مبارزین، رها کردند.     حدود ده روز آزاد بودم و چون می‌دانستم که بزودی دستگیر می‌شوم، از این فرصت کاملاً استفاده کردم. حرف‌هایم را به دیگران منتقل کردم، حرفهای دیگران را شنیدم و اطلاعات لازم را از رویدادهای داخل کشور، به دست آوردم. همه اینها با احتیاط و مراقبت زیادی همراه بود.منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 58-1357 ، انقلاب و پیروزی، زیر نظر عباس بشیری