خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی – انقلاب در بحران تحلیل آیت الله هاشمی رفسنجانی از محور میثاق همکاری و وحدت
تحلیل آیت الله هاشمی رفسنجانی از محور میثاق همکاری و وحدت
تاریخ : 27/3/1359
بعد از آنکه امام(ره) ]در تاریخ 20 خرداد 1359[ در جمع استانداران از شدت‌گرفتن اختلافات داخلی بین مسئولان جامعه، اظهار ناراحتی کردند و همه را به همکاری و پرهیز از اختلافات جزئی فرا خواندند، ما جلسات طولانی با آقای بنی‌صدر برای نزدیک کردن دیدگاهها، برگزار کردیم. در نتیجه این جلسات که آخرین آن درمنزل آقای بهشتی ]در تاریخ 27 خرداد 1359[ تشکیل شد، میثاقی برای همکاری و وحدت تهیه شد و همگی آن را امضا کردیم.
محور این میثاق، قانون اساسی بود و قرار شد که از آن به بعد هر مسئولی در محدوده قانون اساسی و اختیارات و تکالیفی که در آنجا مشخص شده است، عمل کند. مطمئن بودیم که قانون اساسی می‌تواند محور خوبی برای حل اختلافات باشد، گرچه قانون اساسی هم احتیاج به تفسیر و توضیح در بعضی موارد داشت که وجود شورای نگهبان هم در این زمینه مفید بود؛ البته نیاز به قضاوتها و رهنمودهای امام هم قطعی بود.
فکرمان هم این بود که اختلافات پیشین، بیشتر به خاطر ابهامات در وظایف و اختیارات اشخاص بروز کرده و اگر از حالا به بعد که تقریبآ همه نهادهای قانونی مشخص شده و وظایف آنها هم معلوم است، همه خود را در عمل به آن متعهد کنند، مشکلات حل خواهد شد و تأکید داشتیم که هر کس در هر مسئولیتی که قرار دارد، باید سعی کند کار خود را انجام دهد و از پریدن به این و آن و ایجاد جو تشنج خودداری کند و مخصوصآ هیچ بهانه‌ای به دست ضدانقلاب ندهند که آنها خواهان تشنج هستند و سلب آرامش به نفع آنها است. آنها ولو با تحمل مشکلات برای خودشان، حاضرند که جو آرام را بر هم زنند. ما در درجه اول باید سعی کنیم که چنین وضع متشنجی به وجود نیاید و اگر خارج از اراده ما هم به وجود آمد، باید تلاش کنیم از توسعه و عمیق شدن آن جلوگیری کنیم.
واقعآ اگر این‌طور می‌شد، مسائل حل بود. ولی گویا آقایان این‌طور نمی‌خواستند چون هنوز جوهر امضای آن میثاق خشک نشده بود که با هیاهوی به اصطلاح افشاگری یک کودتای خیالی، به وسیله شهید دکتر آیت، تنش دوباره‌ای را در جامعه ایجاد کردند.
منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 1359، انقلاب در بحران، زیر نظر عباس بشیری، دفتر نشر معارف انقلاب