خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی – انقلاب در بحران تحلیل آیت الله هاشمی رفسنجانی از حضور سوسیالیست های اروپا در ایران
تحلیل آیت الله هاشمی رفسنجانی از حضور سوسیالیست های اروپا در ایران
تاریخ : 4/3/1359
در روزهایی که افتتاح مجلس شورا، بحث روز محافل داخلی بود، خبر رسید که هیأتی از سوسیالیست‌های اروپا، قصد مسافرت به ایران دارند.
از آنجا که این هیأت نخستین گروه از رهبران غربی بود که از ابتدای اشغال سفارت آمریکا به این طرف، به ایران می‌آمد، سفر آنها به طور غیرمنتظره‌ای مورد توجه خبرگزاری‌ها قرار گرفت و حتّی گروهی آنها را میانجیگرانِ بین ایران و آمریکا دانستند.
به هر حال اعضای این هیأت که متشکل از آقایان برونو کرایسکی ]صدراعظم اتریش[، اولاف پالمه ]نخست وزیر سابق سوئد[ و فیلیپ گونزالس ]رهبر حزب سوسیالیست اسپانیا[ بود، ]در تاریخ 4 خرداد 1359[ وارد ایران شدند و بلافاصله با رئیس‌جمهور دیدار کردند و ملاقاتی نیز با آقای بهشتی داشتند.
آنها همچنین ]در تاریخ 6 خرداد 1359[ در جلسه شورای انقلاب حضور یافتند و با اعضای شورا به گفتگو نشستند. در این دیدارها مشخص شد که هدف اصلی این هیأت، کسب اطلاع از نظرات افراد مسئول در ایران است و آنها به نمایندگی از جنبش‌های سوسیالیست اروپا، می‌خواهند با دست یافتن به این اطلاعات، روابط استوارتری با جمهوری اسلامی برقرار کنند. آنها هرگونه میانجیگری بین ایران و آمریکا و ارتباط سفرشان با مسأله گروگان‌ها را منتفی اعلام کردند و تأکید کردند که تنها خواسته ما آگاه شدن از نظر ایران در این زمینه و سایر موارد مورد گفت‌وگو است.
آنها در جلسه شورای انقلاب، براهمیت تاریخی انقلاب اسلامی ایران تأکید کردند و حتّی آقای کرایسکی وقوع انقلاب در ایران را موجب علاقه به اسلام در خارج از جهان اسلام دانست و گفت که: «بسیاری از روشنفکران دنیا به این انقلاب نگاه می‌کنند و به آن می‌اندیشند، به طوری که می‌توانم بگویم که انقلاب اسلامی شما نفوذ فراوانی در خارج از جهان اسلام داشته است.» وی ضمن اظهار امیدواری نسبت به اینکه این دیدار شروع جدیدی باشد برای گسترش روابط ایران با اروپا، قول داد که سوسیالیست‌های اروپا برضد هر اقدامی که علیه انقلاب اسلامی ایران انجام شود، با تمام نیروهای انسانی که دارند، به مقابله برخیزند.
در شورای انقلاب، حضور این هیأت در ایران مثبت تلقی شد و آنها با گرمی مورد استقبال قرار گرفتند. اعضای شورا برضرورت استقلال اروپا و خارج شدن آن از زیرسلطه و سیطره ابرقدرتها تأکید داشتند و همکاری و گسترش روابط با اروپای مستقل را مورد توجه دولت و ملت ایران دانستند.
منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 1359، انقلاب در بحران، زیر نظر عباس بشیری، دفتر نشر معارف انقلاب