تفسیر آیات قرآن کریم – سوره یس – آیه 9 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَجَعَلْنَا مِن بَیْنِ أَیْدیهِمْ سَدًّا وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَیْنَاهُمْ فَهُمْ لاَ یُبْصِرُونَ

و از جلوی آنان حایلی و از پشت سرشان نیز حایلی قرار داده ایم و به طور فراگیر آنها را پوشانده ایم که هیچ چیز را نمی بینند.

1 - مردمی که ایمان نیاورند و محکوم به عذاب الهی گردند، مانند کسانی اند که سدّی بلند در پیش رو و پشت سرشان نهاده شده و بر دیدگانشان پرده ای افکنده شده که هیچ چیز نبینند.

و جعلنا من بین أیدیهم سدًّا

تنکیر «سدّاً» برای تعظیم است و به قرینه «فأغشیناهم»، مقصود از آن، سدّی بلند است.

2 - مشرکان و کافرانِ لجوج و حق ناپذیر، محروم از شناخت صحیح حقایق الهی و فاقد بصیرت و بینایی

فأغشینـهم فهم لایبصرون

«إغشاء» (مصدر «أغشینا») به معنای قرار دادن پرده بر چیزی است که آن را بپوشاند. در جمله «فأغشیناهم» نیز مضافی در تقدیر است; یعنی، «فأغشینا أبصارهم».

3 - لجاجت، حق ناپذیری و دوری از ایمان، موجب محرومیت از شناخت درست حقایق الهی و از دست دادن بصیرت و بینایی

فهم لایؤمنون ... فأغشینـهم فهم لایبصرون

4 - «عن أبی جعفر(ع) فی قوله «و جعلنا من بین أیدیهم سدّاً و من خلفهم سدّاً فأغشیناهم» یقول: فأعمیناهم «فهم لایبصرون» الهدی...;(1)

از امام باقر(ع) درباره قول خدا «...فأغشیناهم» روایت شده: که خدا می فرماید: آنان را کور کردیم، پس نور هدایت را نمی بینند...».

ایمان

آثار اعراض از ایمان 3

بصیرت

عوامل محرومیت از بصیرت 3; فاقدان بصیرت 2، 4

تشبیهات قرآن

تشبیه اهل عذاب 1; تشبیه به کور 1; تشبیه کافران 1

حق

آثار حق ناپذیری 3; محرومیت حق ناپذیران 2

دین

عوامل محرومیت از فهم دین 3

روایت 4

شناخت

آفات شناخت 3

قرآن

تشبیهات قرآن 1

کافران

کوری کافران حق ناپذیر 4; محرومیت کافران 2

لجاجت

آثار لجاجت 3

مشرکان

کوری مشرکان حق ناپذیر 4; محرومیت مشرکان 2

پی نوشت ها :

1. تفسیر قمی، ج 2، ص 212; نورالثقلین، ج 4، ص 376، ح 19.