تفسیر آیات قرآن کریم – سوره مؤمنون – آیه 60 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی
وَالَّذینَ یُؤْتُونَ مَا آتَوا وَّقُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ أَنَّهُمْ إِلَی رَبِّهِمْ رَاجِعُونَ
و آنان که آنچه را [در راه خدا] می دهند، در حالی می دهند که دل هایشان ترسان است از این که ایشان به سوی پروردگار خویش باز می گردند،
1 - پرداخت زکات، یکی دیگر از لازمه های ایمان راستین
و الذین یؤتون ما ءاتوا ... أنّهم إلی ربّهم رجعون
«إیتاء» (مصدر «یؤتون») به معنای دادن است. «ما» نیز کنایه از زکات و مفعول «یؤتون» می باشد. «و قلوبهم وجلة» حال است برای ضمیر فاعل در «یؤتون».
2 - دادن زکات، برنامه همیشگی مؤمنان راستین
و الذین یؤتون ما ءاتوا
با توجه به، به کارگیری فعل مضارع (یؤتون) ـ که مفید استمرار است ـ برداشت فوق به دست می آید.
3 - مؤمنان راستین، در عین انجام تکالیف الهی، از فرجام کار خویش نگران اند.
و قلوبهم وجلة أنّهم إلی ربّهم رجعون
4 - پرداخت زکات، فقط باید برای جلب رضای خدا و دستیابی به سعادت اخروی باشد.
و الذین یؤتون ... و قلوبهم وجلة أنّهم إلی ربّهم رجعون
5 - خدا، پروردگار انسان ها است.
إلی ربّهم
6 - نظام ربوبی خداوند، نظامی بر اساس کیفر و پاداش
إلی ربّهم رجعون
7 - جهان آخرت، جهان کیفر و پاداش
أنّهم إلی ربّهم رجعون
8 - فرجام کار انسان ها در قیامت، تنها در اختیار خداوند است.
و قلوبهم وجلة أنّهم إلی ربّهم رجعون
9 - توحید و معاد، دو عقیده محوری و انسان ساز
ان الذین هم من خشیة ربّهم مشفقون ... أنّهم إلی ربّهم رجعون
10 - «قال أبو عبداللّه(ع) معناه[ و الذین یؤتون ما ءاتوا و قلوبهم وجلة] خائفة أن لایقبل منهم ...;
امام صادق(ع) فرمود: معنای آیه این است که می ترسند آنچه انجام داده اند، از آنان قبول نشود...». مجمع البیان، ج 7، ص 174.
انسان
فرجام اخروی انسان 8; مربی انسان ها 5
ایمان
آثار ایمان 1
پاداش
پاداش اخروی 7
تربیت
عوامل تربیت 9
جهان بینی
جهان بینی توحیدی 5
خدا
اختصاصات خدا 8; پاداشهای خدا 6; ربوبیت خدا 5، 6; کیفرهای خدا 6
دین
اصول دین 9
روایت 10
زکات
احکام زکات 4; اخلاص در زکات 4; پرداخت زکات 1; نیت در زکات 4
سعادت
عوامل سعادت اخروی 4
عقیده
آثار عقیده به توحید 9; آثار عقیده به معاد 9
عمل
ترس از رد عمل 10
کیفر
کیفر اخروی 7
مؤمنان
زکات مؤمنان 2; سیره مؤمنان 2; عمل به تکلیف مؤمنان 3; فرجام مؤمنان 3; نگرانی مؤمنان 3
تصاویر ضمیمه
